©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi





Kuzgun

Çizimler için tıklayın...


Fotoğraflar için tıklayın...

maps
Kuzgun
Türü:
Mağara
Rakım:
2840 m
Derinlik:
-1400 m
Uzunluk:
3187 m
Bölge:
İç Anadolu
İl:
Niğde
İlçe:
Çamardı
Köy:

     


Yeri: Kuzgun Mağarası; Aladağlar'da; Kemikli Vadisi'nin ortasında uzanan bir kayalık tepenin zirvesine yakın konumdaki küçük bir çıkıntıda yer almaktadır.
Yapısal Özellikleri ve Oluşumu: Kuzgun Mağarası ana galeride 1400 m derinliğe kadar; ana koldan -480 m'de ayrılan Veterok kolunda ise -600 m derinliğe kadar araştırılmıştır. Her iki galeride de birkaç yan kol araştırılmadan bırakılmıştır. Kuzgun Mağarası'nın ana galerisi; -480 m'den başlayarak; vadinin buzul eksenine paralel; doğu-kuzeydoğu ve doğu-güneydoğu yönlerinde zikzaklar yaparak genellikle doğuya doğru ilerlemektedir. Mağara; en az üç oluşum dönemini içeren; karmaşık bir yapıya sahiptir: 1. Buzulöncesi vadoz basması mağarası; dikey çukurlar ve bacaları izleyen meyilli menderesler ile karakteristik bir Alp tipi mağaradır. Yeryüzü kabuğunun aniden kabarmasıyla oluşan dağlardaki Alp tipi mağaralar için ayırıcı nitelikte olan; çukur-rampa morfolojik birleşimleri; mağarada açıkça saptanmaktadır. -120; -140 m'nin altındaki derinliklerdeki buzulöncesi bacalar çağdaş erimenin açık işaretlerini gösterir. Giriş; bu döneme ait dikey bir çukurdur; kayalık bir tepenin zirvesinde buzul aşındırması ile kesilmiştir. Mağara; -480 ila -550 m'lik menderesli aralıkta birkaç bölüme ayrılır. Ana kolun genel gidişi; birkaç hafif meyilli aralık ile birlikte oldukça diktir. Bu "katlar"ın oluşumu; evrimsel olmaktan çok; yapısaldır. 2. Antik (Geç Miyosen?) aşınma; çeşitli çağlara ait iri damlataş oluşumları içeren; dik eğimli büyük odalar ile temsil edilmektedir. Bu türe ait büyük oyuk silsileleri; vadoz baca sistemleri ile -130 m'de kesilmektedir. "Fransız Öpücüğü" olarak adlandırılan bu silsilelerin -140 m'lik dikey uzanımı vardır. -300 ile -330 m arasında uzanan bir oda da muhtemelen bu cinstendir. 3. Tahmini hidrotermal aşınım; -150 ila -170 m derinlikte bulunan; nisbeten büyük boyutlu odalar ve çeşitli derinliklerde görülen vadoz bacaları ile kesilen; kesitleri birkaç desimetreden; birkaç metreye değişen; görünüşte izole ceplerle temsil edilmektedir. Oldukça düzgün bir tavan morfolojisi ve erime yüzeylerinde rastlanan koyu kızıl-kahve ince kalsit tabakaları da; bu tarz mağara oluşumunun en tipik belirtileridir. Hidrotermal aşınımlar; büyük bir olasılıkla; galeri ve şaftların üst kısımları gibi birçok yerde vadoz sistem tarafından tetiklenmiş olmalıdır. Bazı galerilerde; zeminde bulunan kristalize kabuk parçaları da bu durumun delili olarak kabul edilebilir.
Araştırma Tarihçesi: Mağara; -180 m derinliğe kadar kolay erişim sağlamakta ise de; buradan sonrasında karşılaşılan dar menderesler araştırmayı engellemektedir. 2003 yılı etkinliğinde iki haftalık bir çalışma ile bu geçitler temizlenmiş ve çalışmanın son iki gününde büyük bir ilerleme kaydedilmiştir. Son günde ise -400 m'ye ulaşılmıştır. Mağaranın derinleyen bölümünde boyutları daha genişlemektedir. Birkaç yan kol ise keşfedilmeden bırakılmıştır. Mağaradaki güçlü hava akımı ve büyük bir inişle devam etmesi; Aladağlar'ın büyük mağara sistemlerinden birinin açılmış olduğuna işaret etmiştir. Temmuz 2004 tarihinde ise; 20 günlük bir çalışma sonunda -400 m'den; -1400 m'ye inilmiş ve MTA Salonu'nun sonundaki galeri patlatılarak genişletilmeye çalışılırken çökmüştür. Kuzgun Mağarası; Ağustos 2004'de Türk ve Bulgar mağaracılar tarafından -1377 m'den -1429 m'ye ilerlenmiş olan Toroslar'ın batısındaki Evren Günay Mehmet Ali Özel Düdeni'nden sonra; Türkiye'nin ikinci en derin mağarası olmuştur. Derinlik: -1400 m (1000 m'lik bölümü 2004 çalışmalarında araştırılmıştır). Uzunluk: 3187 m (2075 m'lik bölümü 2004 çalışmalarında araştırılmıştır).
Bulgular: Mağaranın -400 m'den yukarı kısımları farklı renklerde ve farklı dönemler ait sarkıt ve dikitler ile damlataş oluşumları; ekzantrik sarkıtlar ve kristaller gibi büyük miktarda ikincil oluşumlar içermektedir. Bazıları hala tam olarak anlaşılamamış oluşumlardan; mineral ve farklı çökeltilerden alınan örneklerin incelenmesi; bölgedeki karst evrimi ve gelişimi ile ilgili bilgiler verebilecektir.


Liste'ye