©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi





Sarıkaya Düdeni

Çizimler için tıklayın...


Fotoğraflar için tıklayın...

maps
Sarıkaya Düdeni
Türü:
Mağara
Rakım:
620 m
Derinlik:
-151 m
Uzunluk:
717 m
Bölge:
Karadeniz
İl:
Düzce
İlçe:
Yığılca
Köy:
Sarıkaya

     


Yeri: Sarıkaya Köyü'ne Yığılca'dan yaklaşık 45 dakikalık karayolu ile ulaşılılır. Sarıkaya Düdeni ise köyün güneybatısında; 10-15 dakikalık yürüyüş mesafesindedir.
Yapısal Özellikleri ve Oluşumu: Yatay bir fay çatlağı içerisinde gelişmiş olan mağara; Ğ151 metre derinlikte sifon yapıncaya kadar geniş ve yüksek bir galeri halinde devam eden aktif bir düdendir. GB-KD yönlü; yüzeyden kapalı bir uvalanın kuzey kenarında yer alan ve geçirimsiz birimler üzerinden gelen İçmesuyu ve Merhemçukur derelerinin sularını drene eden mağara; kireçtaşları erimesiz kayaların kontağında; kireçtaşlarının doğrultusu ve dalım yönüne uygun şekide eğimli olarak; başlangıçta doğu-batı; sonra KB-GD yönünde gelişmiştir. Ana galeri uzunluğu 510 m; toplam uzunluğu 717 m dir. Mağara Ğ151 m derinliğe ve ortalama olarak yüksek bir eğime sahip olmasına karşın; en derin noktasına kadar SRT kullanımına gerek duyulmadan ulaşılabilen bir yapıdadır. Gelişimini sürdüren mağaranın girişi; genişliği 80; boyu 75; tavan yüksekliği 15-40 metreler arasında değişen büyük bir salona açılır. Bu büyük salonun ortasında; dışardan gelen derenin oluşturduğu kanyon şekilli ikinci bir yatak yer alır. Bu kanyon vadi şekli ilk oluşan bölümden -17 m aşağıdadır ve dışardan gelen dere; şelale yaparak düşmektedir. Ana galerinin tabanı iri blok ve bloklar arası düzlüklerde de kum ve çakıl yığınları ile kaplıdır. Bu çakıl ve kum depoları; bazı kesimlerde 10-12 m lik taraçalar şeklinde korunmuşlardır. gelişimi hızlı bir biçimde devam eden mağaranın içi her türden damlataşlar (sarkıt; dikit; sütun; duvar ve örtü damlataşları) ile kaplıdır. Sarıkaya Mağarası; aktif; yarı-aktif ve fosil bölümleri olan bir mağaradır. Sifon yaparak Sarıkaya Düdeni'nden sızan sular Yığılca'ya gelmeden az önce; Melen Deresi'nin karşı tarafındaki bir başka mağaradan çıkmaktadır. Düzce-Yığılca karayolu üzerinde; Sarıkaya Düdeni'nin içlerinde geliştiği tepelerin eteklerine rastlayan bir noktada bulunan büyük bir mağaradan çıkan su; Melen Çayı'na boşalmaktadır. Mağara B. Altay; B. Erdem ve E. Usuloğlu tarafından incelenmiş; fakat ölçümü yapılmamıştır. Bu mağaranın Sarıkaya Düdeni ile hidrolojik bağlantısı olması büyük bir olasılıktır.
Araştırma Tarihçesi: Sarıkaya Düdeni; ihbar üzerine 1993 yılında BÜMAK tarafından tespit edilmiş; aynı yıl düzenlenen iki gezi sonucunda haritalanmıştır. Ayrıca; MTA Genel Müdürlüğü; Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı tarafından araştırılmış ve 2002 yılında yayınlanmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır.
Bulgular: Mağara oluşumları bakımından nisbeten fakir olan düdenin sonuna yakın bir yerinde mağara incilerine rastlanmıştır. Mağaranın daha kuru ve sıcak olan Giriş Salonu; Çöküntü Salonu ve Fosil Salonu'nun bazı bölümlerinde yer yer yarasalar yaşamaktadır. Ayrıca sulu bölümlerde çıyan; yengeç ve kurbağalar görülmüştür.


Liste'ye