©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Theodosius / Eleutherios Limanı




Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Theodosius / Eleutherios Limanı

Türü:
Liman
Plan Tipi:
Yapım Tarihi:
4. yy
Evre:
Erken Orta Son
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Rakım:
10

Bölge:
Marmara
İl:
İstanbul
İlçe:
Fatih
Köy:
Yalı Mah.
Antik Adı:

     


Yeri: İstanbul'un Fatih İlçesi'nde, Yenikapı sahilinde yer alır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Konstantinopolis kentinin 12. bölgesinde doğu kenarında yer alan liman, olasılıkla Mısır'dan ithal edilen buğdayın boşaltıldığı bir liman olarak inşa edilmişti. Lykos Deresi'nin Marmara Denizi'ne döküldüğü yerde bulunan bu liman, bugün Yenikapı olarak bilinen bölgedir.
Araştırma ve Kazı: 2005 yılında İstanbul'un Asya ve Avrupa yakalarını Boğaz'ın altından bağlayacak olan Marmaray tüp geçit ve raylı sistem inşaatıyla ilgili olarak Yenikapı'da metro istasyonu kazıları sırasında liman ve çevresi ortaya çıkmaya başlamıştır. Ancak kazı çalışmaları henüz bir yayına dönüşmemiştir.
Tanım: Evreler: Limanın 4 yy'da I. Constantinus ya da I. Theodosius tarafından inşa edildiği sanılmaktadır [Müller-Wienere 2001:60]. Daha 7. yy başlarında Mısır'dan tahıl sevkiyatı sona erince işlevini büyük ölçüde yitirse de, limanın 13. yy'ın sonlarına kadar kullanıldığı, ancak 15. yy'dan itibaren "Langa Bostanı" olarak anıldığı belirtilmektedir. Lykos (Bayrampaşa) deresinin taşıdığı alüvyonla dolan liman, 1759-1760 yılları arasında da Laleli Camisi inşa edilirken çıkan toprağın buraya boşaltılmasıyla tamamen doldurulmuştur. 1871 yılında buradan geçen demiryolu ise liman surlarının yıkılmasına neden olmuştur [Müller-Wiener 1998:8-9, res. 1; Müller-Wiener 2001:60-61]. Mimari Özellikler: Limanın mimari özellikleri ile ilgili bilgi henüz son derece sınırlıdır. Ancak, Lykos Deresi'nin ağzında, içeri doğru derin bir girinti yapan doğal limanda kurulmuş, etrafı duvarla çevrili, bir mendirekle denizden korunan ve çevresinde çok sayıda ambarın yer aldığı bir liman olduğu düşünülmektedir [Müller-Wiener 1998:8-9].
Buluntular:
Yorum:
Tahribat:


Liste'ye