©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Koimesis Kilisesi




Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Koimesis Kilisesi

Türü:
Kilise
Plan Tipi:
Bazilika
Yapım Tarihi:
Evre:
Erken
Araştırma Yöntemi:
Araştırma Kazı
Rakım:

Bölge:
İç Anadolu
İl:
Konya
İlçe:
Selçuklu
Köy:
Sille
Antik Adı:
Sylata - Sylla

     


Yeri: Konya İli, Selçuklu İlçesi sınırları içersindeki Sille'de yerleşmenin güney bölümündeki kayalıklarda bulunmaktadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Araştırma ve Kazı: 2006 yazında arkeolog Yusuf Benli başkanlığında yapılan temizlik çalışmalarında naosta çeşitli mezarlar bulunmuş, doğudaki mekanlarda temizlik çalışmaları yapılmıştır. 2011-2012 yıllarında Konya Müzesi tarafından gerçekleştirilen kazılarda ise naosun altında bulunan mezar odası temizlenmiştir.
Tanım: Mimari Özellikleri: Kayalara oyularak yapılan kilise, üç nefli bazilikal planlıdır. Yapının altında bir mezar odası ile doğusunda yemekhane olarak kullanıldığı düşünülen bir mekan yer almaktadır. Kilisenin naosuna kuzeydeki iki kapı ile girilmektedir. Düzgün olmayan dikdörtgen planlı naos, üçer paye ile üç nefe ayrılmıştır. Bu payelerden kuzeybatıda yer alanı günümüzde kırıktır. Düzgün bir şekilde yerleştirilmemiş olan payeler kayaya oyulmuş yuvarlak kemerler ile birbirine bağlanmıştır. Duvar işçiliğinden kilisenin en az iki dönemi olduğu anlaşılmaktadır. Başlangıçta iki nefli olan kilise güney ve doğu yönünde genişletilerek bugünkü halini almıştır. Nefler beşik tonozlar ile örtülüdür. Naosun zemininde farklı ölçülerde mezarlar yer almaktadır. Bema ve apsis zemini bir basamak ile naostan ayrılmaktadır. Düzgün olmayan dikdörtgen planlı olan apsiste doğu duvarına bitişik, kayaya oyularak yapılmış bir altar bulunmaktadır. Naosun altında yuvarlak planlı bir mezar odası yer almaktadır. Kilisenin doğusunda ise geniş bir mekan daha bulunmaktadır. Kuzey duvarı yıkık olan olan bu mekana kilisenin kuzeydoğu köşesindeki açıklıktan girilmektedir. Dikdörtgen planlı olan mekan, biri günümüze gelememiş dört ayak ile bölünmüştür. Mekanın doğu duvarında kısmen yıkılmış üç dikdörtgen niş bulunmaktadır. Doğuda mekanın zemini tek bir basamakla yükseltilmiştir. Bu bölümün doğusunda düzensiz planlı başka mekanlar eklenmiştir. Bezeme Özellikleri: Kilisenin kuzey duvarında ve kemer yüzeylerinde freskolar görülebilmektedir. Günümüzde büyük çoğunluğu zarar görmüş olan freskolarda kiliseye adını veren Meryem'in Ölümü (Koimesis) sahnesi seçilebilmektedir. Sahnenin sol tarafında, İsa'nın kucağında Meryem'in bebek biçimindeki ruhu, sağ tarafta ise başları haleli, öne hafifçe eğilmiş aziz figürleri yer almaktadır. Apsis önündeki payeleri birbirine bağlayan kemer karınlarında ve paye yüzlerinde ayakta, boydan resmedilmiş Meryem ve aziz tasvirleri bulunmaktadır. Apsis önündeki düz tavanda ise madalyonlar içinde bugün tahrip olmuş portreler işlenmiştir. Ayrıca yine paye gövdelerinde kırmızı ve siyah boya ile yapılmış zikzak motifleri gibi geometrik bezemeler de yer almaktadır.
Buluntular: Konya Müzesi tarafından yapılan kazı çalışmalarında tespit edilen mezarlarda çeşitli ufak buluntuların bulunduğu söylenmesine karşın henüz yayınlanmış bir veri yoktur.
Yorum: Kilisenin doğusunda yer alan ikinci bölümün işlevi konusunda farklı fikirler bulunmaktadır. Kilisenin bağlı bulunduğu, batısındaki mekan, M. Restle tarafından yemekhane olarak tanımlanırken [Restle 1969:181], S. Eyice tarafından ihtiyaçlar doğrultusunda oyulmuş ek mekanlar şeklinde tanımlanmıştır [Eyice 1966:159]. H. Özyurt ise, kapalı haç planında bir kilise olarak değerlendirmiştir [Özcan 1995:6].
Tahribat:


Liste'ye