©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Gavurtepe Höyük

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Gavurtepe Höyük
Türü:
Höyük
Rakım:
260 m
Bölge:
Ege
İl:
Manisa
İlçe:
Alaşehir
Köy:
Merkez
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
İTÇ I İTÇ II

     


Yeri: Manisa il merkezinin güneydoğusunda; Alaşehir İlçesi'nin güneybatısındadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Gediz Ovası'nda; Sarıkız Çayı'nın batı yakasındaki verimli topraklarda yer almaktadır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan höyüğün yamaçları oldukça dik ve sarptır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1987-92 yıllarında R. Meriç yönetiminde tepenin güneyinde; megaron sahası adı verilen üst alanda ve kuzey kesimde kazı yapılmıştır. İTÇ tabakalarına güney kesimde rastlanılmıştır. 2007 yılında E. Akdeniz ve ekibi tarafından yeniden incelenmiştir[Akdeniz 2009:261]. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2013 yılında A.Y. Tavukçu ve ekibi tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmasında ziyaret edilmiştir [Tavukçu et al. 2015].
Tabakalanma: Höyükte İlk Tunç Çağı'ndan başka Kalkolitik Çağ; MÖ 2. binyıl; Hellenistik ve Bizans Dönemi'ne tarihlenen yerleşimler vardır. 1992 yılı kazısının sonunda güney açmada 6 yapı katı saptanmıştır. R. Meriç; bu yapı katlarının şimdilik 3 ana evre gösterdiğini belirtmektedir [Meriç 1993:355].
Buluntular: Mimari: 1990 yılı kazısında güney açma olarak adlandırılan açmada duvar parçaları ortaya çıkarılmıştır [Meriç 1992:res.1]. İçlerinde iki duvar aynı yöndedir. Meriç bu iki paralel duvarın olasılıkla megaron planlı bir yapıya ait olabileceğini ileri sürmektedir. 5. yapı katı yapılarının depremler sonucu çöktüğü anlaşılmıştır. Burada bir sunu odası; bir tören mekanı ve avlu gibi mekanlar keşfedilmiştir. Mekanlarda ele geçirilen buluntulardan 5. katın; İTÇ'nın erken bir safhasına ait bir yerleşim yeri olduğu anlaşılmıştır [Meriç 1994:423]. Çanak Çömlek: 3-4 yapı katlarında çoğu in situ olarak küçük tek kulplu; gaga ağızli testicikler [Meriç 1992:227; res.3-4]; üç ayaklı; tek kulplu; gaga ağızlı ve yalın kaba mutfak kapları; çift kulplu açkısız küpler ve içe dönük ağızlı kaseler bulunmuştur. Gaga ağızlı bir testi özenle yapılmıştır [Meriç 1992:res.5]. Siyah açkılı maldan parçaların sayısı alt yapı katlarına doğru artmaktadır. 5. yapı katında ise üzerinde kazıma ile yapılmış stilize insan; gamalı haç gibi süslemeler olan bir küp; sunu odasında bulunmuştur. Sürtme Taş: 1987 yılı kazısında R. Meriç tarafından Troya II dönemine tarihlenen Kiklad tipinde idol; mermerdendir [Meriç 1989:158; res.6]. 1990 kazısında mermer idol ile mermer kase parçası; 1991 yılı kazısında da mermer keman biçimli idol [Meriç 1993:res.2]; 1992 yılında da 5. yapı katında sunu odasında 20 cm uzunluğunda bir başka mermer idol bulunmuştur. Maden: Tunç olduğu belirtilen iğneler bulunmuştur [Meriç 1989:res.4]. İnsan Kalıntıları ve Mezarlar: 4. yapı katının üçüncü evresine ait yerleşme içi bir küp mezar bulunmuştur. Mezarın 12-14 aylık bir kız çocuğuna ait olduğu ele geçen iskeletten anlaşılmıştır. Mezara armağan olarak; 89 altın boncukdan oluşan gerdanlık; iki altın bilezik; iki altın kulak tıkacı; tunç bilezik; mermer keman biçimli idol; taş mühür ve iki adet gaga ağızlı testi bırakılmıştır [Meriç 1993:res.5]. 2013 yılında A.Y. Tavukçu tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmasında, höyüğün batı kesiminde 75 cm genişliğinde bir örme taş mezar tespit edilmiştir. Mezarın üstü 125x20 cm boyutlarında yekpare taşla kapatılmıştır. Bu mezar ve Meriç'in kazılarında bulunan mezarlar, höyüğün Bizans Dönemi'nde bir nekropol olarak kullanıldığını göstermektedir [Tavukçu et al. 2015:305].
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Meriç; höyüğün güney açmasında ortaya çıkarılan bu bulguları kesin tarihlemekten kaçınmakla beraber 5 ve 4 yapı katlarının; İTÇ II-I. evreye ait olabileceklerini ifade etmektedir. Üstte Troya III-V tabaka buluntularına benzeyen parçaların varlığından zayıf da olsa İTÇ III. evre yerleşmesinin varlığı sezilmektedir. Kap biçimleri ise İTÇ II. evreyi işaretlemektedir.


Liste'ye