|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Airai |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Kent |
|
Rakım:
|
m |
|
Bölge:
|
Ege |
|
İl:
|
İzmir |
|
İlçe:
|
Urla |
|
Köy:
|
Demirci |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
Arkaik Klasik Geometrik |
|
|
|
  |
|
| Demirci Köyü'nün güneyindeki sahilde Ada diye bilinen bir yarımada üzerinde antik Airai kentinin bulunduğu, yy'ın başında G. Weber ve J. Keil tarafından belirlenmiştir. Yarımada üzerinde yapılan araştırmada şehir duvarları ve ev temellerinin tespiti yapılarak planları çıkarılmıştır. Antik yerleşme yarımadanın üstünde ve yayvan olan güney kesminde bulunmaktadır. Şehir duvarları ise daha ziyade kuzey kesimde konumlanmış durumdadır. Mevcut ev temellerinden anlaşıldığı kadarıyla Airai kenti düzensiz bir şehir planına sahiptir. Ancak evlerin hemen hemen hepsi güneye bakmaktadır, büyüklükleri ise yaklaşık 17x17 m, duvar kalınlıkları da 50 cm'dir. Özellikle B 6 evi plan ve büyüklük olarak Olynthos'daki pastas planlı evlere büyük bir benzerlik göstermektedir. Yüzeyden toplanan seramik Geç Geometrik Dönem ile Erken MÖ 4. yy arasında değişmektedir. Daha geç malzemenin bulunmaması, yarımada üzerindeki yerleşimin MÖ 4. yy içinde kesintiye uğradığını göstermektedir. Bu nedenle yüzeyde saptanan ev duvarlarının en geç MÖ 4. yy'a tarihlemek gerekmektedir. Yarımadanın zirvesinde kaçak kazı çukurları ve sütun tamburları görülmüştür. Ayrıca yarımadanın kuzeyindeki bulunan ve kentin nekropolisi olan yamaçlarda çok sayıda tahrip edilmiş mezara rastlanmıştır. Mezarlık alanında MÖ 6. yy'a ait Klazomenai tipi boyalı lahit parçaları ele geçmiştir [Meriç 1987:303]. 1985-1986 yıllarında N. Tuna tarfından gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında toplanan buluntular arasında geometrik çanak çömlekler, Arkaik Çağ malzemesi kuşlu İonia kaseleri gibi bezemeli örnekler ile birlikte daha basit bezemeli bantlı çanak çömlek örnekleri de yer almaktadır. Toplanan malzeme arasında çok az sayıda Attika malı bulunmakta, buna karşılık Klasik Çağ'ın yerli çanak çömlek oranı yüksektir. Burada rastlanan bir diğer ilginç buluntu grubu da Klasik Çağ mangal parçalarıdır. Yerleşmenin güneydoğu eteklerinde demir atölyelerine ait olabilecek çok sayıda fırın artığına rastlanılmıştır. Küçük yarımadanın kıstak bölgesi ile birleştiği yer 1970'li yılların başında yoğun olarak kaçak kazılarla tahrip edilmiştir. Yapılan incelemelerde bu kesmin yoğun bir şekilde nekropolis alanı olarak kullanıldığı anlaşılmıştır. Buradan toplanan malzeme arasında Klazomenai lahitlerine ait profilli örnekler yer almaktadır. Yüzeyde Klazomenai tipi lahitlerle birlikte ana kaya içine oyulmuş inhumasyon tipi mezar açmalarına rastlanmıştır. Çevrede az sayıda tümülüs mezar da bulunmaktadır [Tuna 1988:309]. |
| Yeri: |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
