©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Areyastin / Arezastis Anıtı |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Kutsal Alan |
Rakım:
|
m |
Bölge:
|
İç Anadolu |
İl:
|
Eskişehir |
İlçe:
|
Han |
Köy:
|
Yazılıkaya |
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
Dönem:
|
Erken Frig |
|
|
|
Eskişehir İli, Han İlçesi, Yazılıkaya Köyü'nün 1.7 km güneyinde, Çukurca-Yazılıkaya köy yolunun batısında, yola yaklaşık 130 m uzaklıktaki yüksek kayalardan biri üzerinde yer alan anısal Frig kaya fasadıdır. Tam karşısında yolun doğusunda sarp kaya platoları üzerinde Frig kaleleri olan Gökgöz Kale ve Pişmiş Kale bulunmaktadır. Güneyinde ise Midas Şehri yer almaktadır. İlk olarak L. de Laborde 1826 yılında Pişmiş Kale'ye çıktığında uzaktan bu anıtı fark etmiştir. Ancak, anıtı yakından inceleyerek detaylı tanım ve gravür eşliğinde arkeoloji dünyasına tanıtan ilk araştırmacı Ch. Texier olmuştur. Texier'in 1834'de yaptığı -anıta ait ilk ve tek- gravür, anıtın gerçek görünüşü hakkında açık bir fikir vermektedir. Daha sonra çeşitli araştırmacılar tarafından ziyaret edilmiş son olarak C.H.E. Haspels, G. de Francovich ve T. Tüfekçi-Sivas tarafından incelenmiştir. Anıta, tepe akroterinin sağında bulunan Paleo-Frigce yazıtta geçen Areyastin/Arezastin kelimesinden dolayı bu isim verilmiştir. Yöre halkı ise anıtı Hasanbey Kayası olarak adlandırmaktadır. Kuzeydoğu'ya bakmaktadır. Anıtın bulunduğu tüf kütlesi, yaklaşık 17 m yüksekliğinde, 7.6 m genişliğindedir. Kaya oluşumundaki doğal eğimin avantajından faydalanılarak, öncelikle fasadın işleneceği yüzey düzleştirilmiştir. Çatısı üçgen alınlıklı ve tepe akroterlidir. Alınlıktaki orta dikmenin her iki yanında pencereler bulunmaktadır. Cephe duvarı 3.7x4.2 m boyutlarında, kareye yakın dikdörtgendir. İki çerçeve ile çevrilmiştir. Çerçeveler, sol dış çerçeve dışında, düzgün aralıklarla yerleştirilen kare panolardan oluşan bezeme dizisi ile bezenmiştir. Panoların içine yan yana ve alt alta ikişerden dört adet kabartma baklava motifi yerleştirilmiştir. Cephe duvarının alınlığa yakın üst kısmında 0.32x0.24x0.1 m boyutlarında bir niş vardır. Anıt üzerinde 3 adet yazıt bulunmaktadır. Birinci yazıt, frizin sol başından başlayarak akroterin sağında ve solunda devam etmekte olup 7 m uzunluğundadır. İkinci yazıt, anıtın üst kısmında, ana kaya üzerinde yer almaktadır, 8 m uzunluğundadır. Anıtın sol üst köşesinden başlayıp, ikinci satırı sağ köşede üstte sola doğru devam etmektedir. Üçüncü yazıt, koruma amaçlı doğal çerçevenin yan yüzünde, yukarıdan aşağıya doğru yanlamasına yazılmıştır, 3 m uzunluğundadır. |
Yeri: |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: |
Tabakalanma: |
Buluntular: |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: |