©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Gritille

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Gritille
Türü:
Höyük
Rakım:
426 m
Bölge:
Güneydoğu Anadolu
İl:
Adıyaman
İlçe:
Samsat
Köy:
Halilan
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
Son Orta

     


Adıyaman il merkezinin güneydoğusunda; Atatürk Barajı göl sularının altında kalmadan önce; eski Samsat İlçesi'nin 7 km kuzeydoğusundaydı. 1975 yılında Ü. Serdaroğlu; 1977 yılında M. Özdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Aşağı Fırat Havzası Yüzey Araştırması'nda yüzeyinden toplama yapılan höyük; 1981-84 yılları arasında R.S. Ellis yönetiminde kazılmıştır. Kazıda Neolitik ve İTÇ malzemesinin varlığına karşın; özellikle Özdoğan yönetimindeki ekip; höyüğün güney ve batı terasında; saman yüzlü mal; açık renkli ince mal; çeşitli boyalı mallardan parçalar bulmuştur. Batı ve doğu yamaçta az sayıda Obeid boyalı malı yanında kaba mal ve açık renkli ince maldan parçalar da vardır. Kodu T 51 / 9.
Yeri: Adıyaman il merkezinin güneydoğusunda; Atatürk Baraj Gölü'nün suları altında kalmadan önce; eski Samsat İlçesi'nin 7 km kuzeydoğusunda; Kovanoluk (Biriman) Mahallesi'nin 3 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Kodu T 51 / 9.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Gritille; Atatürk Barajı yapılmadan önce yörede kuzeydoğudan güneybatıya doğru akan eski Fırat Nehri'nin batı kıyısında bulunan; günümüzde baraj göl suları altında kalmış olan 13 m kalınlığında kültür dolgusuna sahip; koni kısmında 80x40 m; etekleri ile beraber 150x100 m boyutlarında olan oval biçimli bir höyüktür. Diğer adı Tille olan höyük; Fırat Nehri kıyısındaki konglomeratik çakıl birikim konisi üzerinde yükselmektedir. Tepenin en üst noktası Atatürk Barajı yapılmadan önceki Fırat Nehri'nin su düzleminden 24 m yüksektedir [Ellis 1983a:83]. Kültür dolgusunun yaklaşık 13 m olduğu tespit edilmiştir. Tepenin doğu kısmı Fırat Nehri tarafından yendiği için yerleşme yerinin tam boyutları bilinememektedir. Bu yenme erozyonundan dolayı tepe Fırat'a paralel bir şekilde oval biçime dönüşmüştür. Tepe ve eteklerinde yapılan ayrıntılı ve sistematik yüzey araştırması sonucunda yerleşme yerinin en geniş iskana; MS 13. yüzyılda ulaştığı saptanmıştır. Gritille Mevkii'nin yerleşme yeri olarak seçilmesinde Fırat Nehri'nin tam kıyısında olması; batı kısmında düz tarlalar ve yumuşak eğimli yamaçların var oluşu rol oynamıştır. Höyüğün dik doğu yamacında; Fırat son sekisine yakın rakımda özellikle yazları soğuk tatlı su veren iki pınar bulunmaktadır. Bu yerin yerleşme olarak seçilmesinde bu özellik de rol oynamış olmalıdır. Fırat Nehri tabanında oluşan adalar; yazın çok sıcak günlerinde çevredeki tarlalarda otlar kuruduğunda hayvan sürülerinin otlaması için taze yeşillikler yetiştiren alanlar haline dönüşmektedir. Gene nehir yatağının kenarlarında sürekli büyüyen ağaçlar; höyükte yaşayanların yapıları için gerekli olan ahşap ihtiyacını karşılamıştır. Gritille'nin birkaç km batısındaki sırtlar yontma taş endüstrisi için iyi kalitede çakmaktaşı topakları vermektedir. Gritille Mevkii gerçekten yaşam ve yerleşmeye çok uygun özellikler taşıyan bir konumdadır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı:
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye