|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Güzir Höyük |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
700 m |
|
Bölge:
|
Güneydoğu Anadolu |
|
İl:
|
Siirt |
|
İlçe:
|
Eruh |
|
Köy:
|
Bağgöze |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
Çanak Çömleksiz |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Siirt il merkezinin güneyinde; Eruh İlçesi'nin batısında; Bağgözü (Girden) Köyü'nün kuzeybatısında bulunmaktadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Dicle'nin bir kolu olan Botan Çayı'na (Bohtan Suyu) bağlanan Kavaközü Deresi'nin güney kesiminde; yaz kış akan bu derenin beslediği bir küçük gölün etrafında yer almaktadır. Bu göl; Mardin M 47; 1:100.000 ölçekli paftada GÜSİR Göl olarak geçmektedir. Boyutları tam verilemeyen ancak orta boy olduğu söylenen bir höyüktür. 1988-90 yıllarında araştırma sırasında; höyüğün üstünde büyük bir bahçenin olduğu alt kısımda ise pirinç üretiminin yapıldığı bildirilmektedir. Kavaközü Deresi burada geniş bir düzlüğe girmekte ve çatallaşmaktadır. Höyüğün göle bakan kısmında yaklaşık 3-4 m kalınlığında bir kültür dolgusunun olduğu saptanmıştır. Buluntu dağılımına göre höyüğün 2-3 hektar genişliğinde olduğu bildirilmektedir. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: Dicle ve kollarında yapılması planlanan bir dizi barajlardan biri olan Ilısu Barajı'nın göl suları altında kalacak olan Bohtan Vadisi'nde 1988 ile 1990 yılları arasında G. Algaze başkanlığında yürütülen yüzey araştırmasında ilk defa saptanmıştır. 2000 yılında; ODTÜ TAÇDAM Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi kapsamında; J. Velibeyoğlu başkanlığındaki bir ekip tarafından yapılan Botan Vadisi ve Çattepe (Tilli) Yüzey Araştırmaları sırasında tekrar incelenmiştir. |
| Tabakalanma: Höyükte; bilimsel kazı yapılmadığı için kesin tabakalanma saptanamamıştır. Buna karşılık Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ bulguları dışında başka dönemlere ait buluntuların var olup olmadığı bildirilmemektedir. Var olan kesitte de tabakalanmayı verecek ip uçları görülememiştir. 2000 yılı yüzey araştırmalarında da; Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'dan sonraki dönemlere ait buluntular ele geçmemiştir [Velibeyoğlu et al. 2002:784]. |
| Buluntular: Yontma Taş: Büyük çoğunluğu göle bakan kesitten toplanan yontma taş alet ve artıklarının sayımı sonucunda bunların ancak %3'ünün obsidiyenden olduğu gözlenmiştir. Ön; yuvarlak ve muşta çivisi biçimli kazıyıcılar; aletler içinde hakim olan tiplerdir [Algaze et al. 1991:şek.12/1-15]. Ayrıca tek veya çift vurma düzlemli dilgi çekirdekleri de vardır. Buna karşılık mikrolitler yoktur. 2000 yılında; yeni sürülmüş alanlardan çok sayıda çakmaktaşı ve obsidiyen alet toplanmıştır. Buluntular tipoloji bakımından Güneydoğu Anadolu'da bilinen diğer yerleşmelerle benzerlik göstermekle beraber; Çanak Çömlekli Neolitik Çağ malzemesinden farklıdır [Velibeyoğlu et al. 2002:784]. Sürtme Taş: Sürtme taş aletlere ait örneklerden özellikle çok sayıda havanın yüzeyde olduğu gözlenmiştir. Olasılıkla boyutları açısından toplanmamıştır. 2000 lınıda da çok sayıda taş alete rastlanmıştır [Velibeyoğlu et al. 2002:784]. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: G. Algaze'nin yüzey araştırmaları sırasında ele geçen buluntular; yerleşmenin Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'a tarihlendiğini ortaya koymuştur [Algaze et al. 1991:189]. 2000 yılında yapılan yüzey araştırmaları da bu sonucu doğrular niteliktedir. Daha sonraki dönemlere ait herhangi bir buluntuya rastlanmamıştır. Güzir Höyük'ün; ovada değil de dağlık bir araziye kurulmuş olan nadir yerleşmelerden biri olduğu düşünülmektedir. Obsidien aletlerin varlığı; olasılıkla Botan ve Bitlis nehir yollarını kullanan ve Van Gölü Bölgesi'ne kadar uzanan bir değiş tokuş sisteminin varlığına işaret etmektedir [Velibeyoğlu et al. 2002:784]. |
