©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Ilıcapınar |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Höyük |
Rakım:
|
955 m |
Bölge:
|
İç Anadolu |
İl:
|
Konya |
İlçe:
|
Cihanbeyli |
Köy:
|
Ilıca |
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
Dönem:
|
Çanak Çömlekli |
|
|
|
Yeri: Konya il merkezinin kuzeydoğusunda; Cihanbeyli İlçesi'nin yaklaşık olarak 11 km güneyinde; Ilıcapınar Köyü'nün doğusunda; Ilıca'dan Yapalı ve Cüdkanlı köylerine doğru giden stabilize yolun güneyinde; yola yakın konumda olan doğal tepenin güney ucunda; düzlükte yer alan küçük höyüktür. Bu yerleşme yerine Konya'dan Cihanbeyli'ye giden ana yoldan Ilıcapınar sapağı ve oradan da Yapalı'ya giden stabilize yol ile ulaşılabilmektedir. |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Höyük olarak kabul edilen bu yayvan tepe konum olarak Acıtuz Gölü veya diğer adı ile Bulok (Bolluk) Gölü'nün kuzey köşesindedir. Tepenin az doğusunda tatlı su kaynağı bulunmaktadır. Höyüğün boyutları verilmemektedir. Obsidien alet ve silahlar tepenin güney ve doğu eteklerinde daha fazla sayıda bulunmaktadır. Buna karşılık obsidien bulguların fazla olduğu yerde ise alet sayısı azdır. Bu olayın yerleşme ile ilgisi bilinmemektedir. Höyüğün özellikle güneydoğu kısmı bataklıktır. Çevrede verimli toprakların var olduğu söylenemez. Konum olarak tek avantajlı tarafı; Tuz Gölü'ne yakın oluşudur. |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: İlk defa H. Kleinsorge tarafından tespit edilen; ele geçen buluntuları K. Bittel [Bittel 1942b:87] ve J. Mellaart tarafından [Mellaart 1958a:82-92] yayınlanarak ünlenen höyükte; 1965 yılında I.A. Todd ve D.H. French tarafından da yüzey toplaması yapılmıştır. 1990 yılında ise Omura başkanlığında; Japon ekibi tarafından gerçekleştirilen Orta Anadolu Yüzey Araştırması'nda bir kez daha yüzeyinden toplama yapılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. |
Tabakalanma: Höyükte ele geçen Neolitik Çağ yontma taş endüstrisinin yanında çanak çömlek parçalarının varlığı burasının Çanak Çömlekli Neolitik Çağ yerleşme yeri olduğu yorumunu getirmektedir. Kazı yapılmadığı için kesin tabakalanması bilinmemektedir. |
Buluntular: Çanak Çömlek: Sarımsı-kırmızı ve kahverengi açkılı ince yapımlara ait çanak çömleklerin yanısıra griden koyu kahverengiye kadar değişken renkli yüzeyli mallardan da parçalar vardır. Yontma taş alet endüstrisindeki benzerliklere karşın Doğu Çatalhöyük Neolitik Çağ çanak çömleği ile biçimsel benzerlikleri yoktur. Konya Ovası'na özgü dar ağızlı çömlek biçimi Ilıcapınar'da ele geçmemiştir. Koyu renkli mallar da yoktur. Yontma Taş: Ilıcapınar en ilginç yüzey buluntu topluluğunu yontma taş endüstrisi teşkil etmektedir [Bittel 1942b:şek.4-5]. Baskı düzeltili aletler ve silahlardan dilgiler; okuçları; kazıyıcılar; az sayıda kalem ve deliciler bulunmaktadır [Todd 1980:69;71]. Yüzey araştırmalarında çekirdek ele geçmemiştir. Yontma taş endüstrisinin Doğu Çatalhöyük ile benzerlikleri olduğu ileri sürülmektedir [Todd 1980:53]. Höyükte kullanılan obsidiyen Orta Anadolu'nun diğer Neolitik Çağ yerleşmelerinde kullanılanların aynısıdır. Çakmak taşının az sayıda da olsa taş yapımında hammadde olarak kullanıldığı belirtilmektedir. Omura ve ekibi ise çok sayıda okucu yanında obsidiyenden minik dilgilerin en büyük grubu oluşturduğunu bildirmektedir [Omura 1992:542-543]. Sürtme Taş: Kleinsorge'nin toplamasında nefrit taşından açkılı yassı baltacıkların bulunduğu bildirilmektedir. |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: Tuz Gölü'nün çevresinde yer alan verimli Konya Ovası; tarihöncesi çağlarda da tarımcı yerleşik toplumların ilgisini çekmiştir. Tuz Gölü'ne yakın oluşu burasının tuz ticareti yolları üzerinde olduğu yorumunu getirmektedir. ASPRO'da 5. evreye; GÖ 8.000-7.600 yılları arasına konmaktadır. Beyşehir Gölü çevresinde yüzey araştırmaları sonucunda bulunan yontma taş endüstrisine benzerliğinden dolayı bu kültür çerçevesi içinde değerlendirilmektedir. Todd; çanak çömlek yapımında Doğu Çatalhöyük dışında Hacılar Son Neolitik VI. tabakası ile de benzerlikler kurmaktadır [Todd 1980:53-54]. |