©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Iasos

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Iasos
Türü:
Düz Yerleşme ve Mezarlık Alanı
Rakım:
5 m
Bölge:
Ege
İl:
Muğla
İlçe:
Milas
Köy:
Kıyıkışlacık
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
İTÇ II

     


Yeri: Muğla il merkezinin batı-kuzeybatısında; Milas'ın 31 km batısında; Kıyı Kışlacık Köyü'nün yanındaki antik Iasos kentinin olduğu yerdir. Ege Denizi kıyısında; Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitimindedir.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Yerleşme Küllük Limanı'nın yanındaki burnun üstündedir. Mezarlık alanı ise antik kentin dışındadır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1770'li yıllarda Chandler'ın incelemelerde bulunduğu kenti; 1835'te Texier ve 1844'te Ross ziyaret etmiştir [Madran 1989:228; 230; 232]. Kent ve mezarlık; 1960-72 yılları arasında D. Levi; bu tarihten 1984 yılına kadar C. Laviosa; 1985 yılından 2010 yılına kadar da F. Berti yönetiminde; İtalyan Atina Arkeoloji Okulu adına kazılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2011 yılında Roma Tre Üniversitesi'nden M. Spanu başkanlığında yeni dönem kazılarına başlanmış, bu kazılar 2013 yılına kadar sürdürülmüştür. 201 ve 2017 yılında Milas Müzesi tarafından gerçekleştirilen kazılar, günümüzde A. Baldıran tarafından sürdürülmektedir.
Tabakalanma: Antik kentin içinde yapılan kazılarda; bu yerin İTÇ'ndan Bizans Dönemi'ne kadar hemen hemen kesintisiz bir yerleşim alanı olarak kullanıldığını gösteren buluntular ele geçmiştir. Kentin çeşitli yerlerinde Hellen öncesi döneme ait çanak çömlek ve taş aletlerin ortaya çıkışı; İTÇ'na tarihlenenen bir yerleşimin varlığını ispatlamaktadır. Kent dışı mezarlık alanı ise; yine İTÇ'den başlayarak; Geometrik; Hellenistik ve Roma Dönemi'nde kentin ölü gömme alanı olarak kullanılmıştır.
Buluntular: İnsan kalıntıları ve Mezarlar: Yerleşim İçi Mezarlık: Agora'nın güneyinde; Artemis Astias stoasının temellerinin altında üç adet mezarın İTÇ'na ait olabileceği düşünülmektedir. Yerleşim Dışı Mezarlık: İTÇ'na ait çok sayıda (90'nın üzerinde) mezar; antik mezarlık içinde ortaya çıkarılmıştır. Bu mezarlık alanı Roma Dönemi'nde villaların bulunduğu alandır. Mezar tipi olarak; biri hariç; sanduka/sandık (kist mezar) tipinde dörtgen veya yamuk-oval biçimli mezarlar vardır. Çok kez birkaç büyük levha şist taşı dik bir şekilde yanyana getirilerek mezar duvarı oluşturulmuştur. Genellikle üstleri de bir veya iki levha taşı ile kapatılmıştır. Aynı mezara bazen birden fazla ölü de gömülmüştür. Bu şekilde ikincil gömü olduğunda; ilk ölüye ait kemikler kenara toplanmıştır. Ölüler; başları doğuya dönük; dizleri bükük; kolları yüzünden ön tarafa doğru uzatılmış hocker biçimde mezara konmuşlardır. Mezar Armağanları: Az sayıda kase; tas; çömlek gibi tüm kaplar armağan olarak mezarlara bırakılmıştır. Bazı kapların üstünde kazıma ve beyaz boya bezek görülmektedir. Ayrıca nadir olan mermer kaplar; arsenli tunç bulgular; gümüş ve kurşun yüzükler; kolye boncukları ele geçmiştir.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Mezar armağanları; Kiklad adalarındaki İlk Tunç Çağı kültürünün yoğun bir şekilde Anadolu kıyı yerleşmelerini de etkilediğini göstermektedir. Iasos'daki yerel halk ithal çanak çömleklerle beraber Anadolu kökenli yerel mallar da kullanmıştır. Mezarlığın ise İTÇ II. evresinin mezarlığı olduğu ileri sürülmektedir.


Liste'ye