©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Kuşsaray |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Höyük |
Rakım:
|
1095 m |
Bölge:
|
Karadeniz |
İl:
|
Çorum |
İlçe:
|
Merkez |
Köy:
|
Kuşsaray |
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
Dönem:
|
İTÇ II |
|
|
|
Yeri: Çorum il merkezinin yaklaşık 15 km kuzeydoğusunda; Kuşsaray veya Kızsaray Köyü'nün 400 m kuzeybatısında; Köy ile Çorum-Samsun karayolu arasında; yolun güneybatısında; Düvenci Ovası'ndadır. |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Höyük 20-25 m yüksekliğinde kalkerle örtülü yassı bir tepe görünümündedir. Bu tepenin yaklaşık 4 m kalınlıkta bir kültür toprağı barındırdığı yapılan kazıda saptanmıştır. Tepenin şeklinden 150x100 m ölçülerindeki kesiminin bir sur ile çevrili olduğu sanılmaktadır. |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: 1966 yılında; tepede birkaç tablet parçası bulunduğu duyumunu alan Milli Eğitim Bakanlığı'nın istemi üzerine; H.Z. Koşay tarafından kazılmıştır. Kazı; höyüğün üstünde tam yerleri verilmeyen üç alanda yapılmıştır. Özellikle Hitit tabakalarında tablet bulunamaması; höyüğün sahipli oluşu ve kamulaştırılma işleminin gerçekleşmemesi yüzünden kazı; ancak kısa bir süre için yapılabilmiştir (kazı ayrıntısı için bak: Harmankaya et al. 1998:Kuşsaray). |
Tabakalanma: 4 tabaka saptanmıştır. Ana toprağa inilmemiştir. İTÇ olarak tanımlanan tabakanın (ikinci tabaka) üç yapı katının olduğu anlaşılmaktadır. Bunlardan ortada olan yapı katı büyük bir yangın geçirmiştir. En altta ortaya çıkan tabakanın SKÇ'a ait olduğu belirtilmektedir |
Buluntular: Mimari: Kazılan sahanın çok dar oluşu sağlıklı bir mimarinin saptanamamasına yol açmıştır. Tek sıra taş temelli olan yapıların üst kısmı ise kerpiçtendir. Planı kazı raporunda yayınlanmayan bir mekanın içinde 1.5 m çapında bir ocak ile yanında bir mangal bulunmuştur. Çanak Çömlek: Ahlatlıbel ve Alacahöyük kazılarında ortaya çıkarılan fincan tipindeki minik kapların benzerlerine burada da rastlanmıştır. Mal özelliklerinden pek bahsedilmemişse de dipnotlardan bunların az saman karışık hamurlu; kırmızı yüzey renkli oldukları anlaşılmaktadır. Kil: Pişmiş toprak tezgah ağırlıkları; ağırşaklar vardır. Yontma Taş: Çoğunlukla çakmaktaşından yapılmış çok sayıda dilgi bıçak ele geçmiştir. İnsan Kalıntıları ve Mezarlar: İlk Tunç Çağı tabakaları içinden iki mezar gün ışığına çıkarılmıştır. Her ikisi de basit toprak mezarlara hocker biçiminde gömülmüş olan ölülere aittir. Belirgin bir yön yatışı yoktur. Birinde; mezar hediyesi olarak; ölünün her iki kulağına takılmış helezoni biçimli bir çift tunç küpe bulunmuştur [Koşay 1968:res.19-20]. Bir çocuk iskeleti ise çok bozuk bir şekilde yukarda bahsedilen ocağın yanında ortaya çıkmıştır. Kazı başkanı; höyüğün batı eteğinde kayaların dibinde yine bu çağa ait olduğunu iddia ettiği küp mezarların olduğunu bildirmektedir [Koşay 1968:89]. |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: Kuşsaray Höyüğü; Anadolu'nun pek çok höyüğü gibi bir hafta süreli bir sondajla ancak kazılan ve dolayısıyla bulguları da aynı şekilde ayrıntısız bir şekilde bilim dünyasına tanıtılan yerleşme yerlerinden birisidir. Yerleşme yerinin İlk Tunç Çağı özelliklerini özetlemek ve Anadolu kronolojisinde bu buluntuları yerine oturtmak da aynı derecede zordur. Yalnız Alacahöyük ve Ahlatlıbel benzerliklerine dayanılarak tarihlenmeye çalışılmıştır. Yaklaşık olarak MÖ 3. bin yılın ikinci yarısına tarihlenebilir. |