©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Nervan Tepe

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Nervan Tepe
Türü:
Höyük
Rakım:
415 m
Bölge:
Güneydoğu Anadolu
İl:
Şırnak
İlçe:
Silopi
Köy:
Kavallı
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
İlk

     


Yeri: Şırnak il merkezinin güneyinde; Silopi İlçesi'nin 7 km güneybatısında; Kavallı Köyü sınırları içinde yer almaktadır. Algaze'nin araştırmasında Nervan yanındaki tepe olarak; G. Kozbe'nin araştırmasında Nervan (Nehirvan) olarak isimlendirilmiştir.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Şurik Deresi'nin doğu kıyısındaki yerleşme; Takyan Tepe'den 3 km uzaklıktadır. Höyük doğu-batı yönünde 210 m; kuzey-güney yönünde ise 400 m ölçülerindedir; 16 m yüksekliğindedir. Doğusundan köy yol geçmektedir. Höyük; Silopi Ovası'ndaki birikinti dalgalanmaları üzerine oturmaktadır. Yöredeki yerleşmeler; su kaynaklarının olduğu yerlerde yoğunlaşmaktadır. Ayrıca; yaz kış akan nehir ve çayların yakınlarındaki alçak teraslar da; yerleşmeye müsaittir. Bu terasların; nehir tabanlarından yüksekliği; 4 ile 15 m arasında değişmektedir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1988-89 yıllarında; Güneydoğu Anadolu'da yapılmakta olan ve yapılması planlanan bir dizi barajın; göl suları altında kalacak alanlarındaki eski yerleşme yerleri ve anıtları saptamaya yönelik olarak gerçekleştirilen yüzey araştırmasında bulunmuştur. Smithsonian Enstitüsü ile ODTÜ TEKDAM'ın mali katkılarıyla; G. Algaze başkanlığında bir ekip tarafından yürütülen bu araştırmada bu yörenin; özellikle araştırmanın yapıldığı tarihe kadar bilinmeyen yerleşme dokusu ortaya çıkartılmıştır. Silopi Ovası'ndaki araştırma; Silopi İlçesi'nin güneyinden geçen Cizre-Zaho karayolundan; güneybatıya Dicle Nehri ile Habur Çayı'na kadar olan kısımda yapılmıştır. Yerleşme 2004 yılında G. Kozbe ve ekibi tarafından Şırnak İli Cizre-Silopi İlçeleri Yüzey Araştırması kapsamında tekrar ziyaret edilmiştir.
Tabakalanma: G. Algaze'nin yaptığı araştırmada Nervan Tepe yüzeyinden toplanan çanak çömlek parçalarının analizinden; yalnız Halaf Dönemi ile ilgili; tek kültür tabakalı bir yerleşme yeri olduğu kanısı uyanmaktadır. Höyükte tam bir tabakalanma tespit edilememiştir. Buna karşın G. Kozbe ve ekibi tarafından az sayıda Halaf, Obeyd, Geç Kalkolitik ve Demir Çağ çanak çömleğinin yanısıra; yoğun olarak Erken Assur Dönemi'nin temsilcisi olan Habur çanak çömleği toplanmıştır.
Buluntular: Çanak Çömlek: Yörenin diğer Halaf Dönemi yerleşmelerinde bulunanlara benzeyen çanak çömlek parçaları bu yerleşmede de ele geçmiştir. Az kum katkılı; ince hamurlu tipik Halaf Dönemi boyalılarından çok sayıda bulunmuştur. Bant; dalga; içi kafes çizimli üçgenler gibi çeşitli motiflerle bezenmiş parçalar ele geçmiştir. Boya rengi olarak kahverenginin tonları seçilmiştir. Kırmızı boyanın pişme dolayısıyla mı oluştuğu; yoksa bilinçli bir seçimden mi kaynaklandığı bilinmemektedir. Bu açıdan boyalı malların tek renkli olarak tanımlanmaları daha doğrudur. G. Kozbe ve ekibi tarafından 2006 yılında tekrar ziyaret edilen yerleşme bir kez daha incelenerek yüzey malzemesi toplanmıştır [Kozbe 2008:179]. Diğer: Çanak çömlek parçalarının yanısıra; yoğun çanak çömlek cürufu (özellikle güney kesiminde); ezgi taşı; pişmiş kerpiç parçaları; geç dönem pipo parçaları ve çakmaktaşı ele geçmiştir. Ayrıca duvar ve oval şekilli taş mezarlar halinde mimari kalıntıları da saptanmıştır [Kozbe 2004].
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Nervan Tepe buluntuları; Güneydoğu Anadolu bölgesinden çok; Kuzey Suriye ile ilişkiler taşımaktadır. Biçimler ve bezemeleri bakımından Sabi Abyad İlk Halaf Dönemi çanak çömleğine benzemektedir. Basorin; Takyan ve Nervan höyükleri; birbirlerinden yaklaşık 5 km mesafelerle Şurik deresi boyunca sıralanmaktadır. Bu durum; höyüklerin nitelikleri ve büyüklükleri göz önüne alındığında bölgenin yerleşim şablonu hakkında bilgi vermektedir [Kozbe 2004].


Liste'ye