©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Sakçagözü Mağarası

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Sakçagözü Mağarası
Türü:
Mağara
Rakım:
750 m
Bölge:
Akdeniz
İl:
Gaziantep
İlçe:
Nurdağı
Köy:
Sakçagözü
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
Çanak Çömleksiz

     


Yeri: Gaziantep il merkezinin batı-kuzeybatısında; Sakçagöz'ün (eski Keferdiz) 250 m doğusunda; ilçe merkezinden mezarlığa doğru giden yol üzerindeki bir dizi mağaradan biridir. Günümüzde olasılıkla modern yerleşmenin içinde kalmıştır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Mağara kazısını gerçekleştiren bilim adamları; burası için genellikle mağara deyimini kullanırken bir yerde kaya sığınağı olarak tanımlanmaktadır. Boyutları konusunda bilgi verilmemektedir. 1994 yılında Garrard tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmasında; çevrede daha 13 adet mağaranın var olduğu bildirilmektedir. Bu mağaralarda ve önlerinde Neolitik Çağ ve geç devirleri ait çanak çömlek toplanmıştır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: Sakçagözü olarak adlandırılan; ama gerçekte böyle bir ismi olmayan mağarada; 1949 yılında yapılan kazıda; J. Waechter; S. Göğüş ve V. Seton-Williams çalışmıştır. Biri etekte; biri iç kısmında; biri de ortasında olmak üzere üç açma açılmıştır.
Tabakalanma: Üç açmada da aynı tabakalanma tespit edilmiştir. Mağaranın günümüz tabanından 150 cm altında ana kayaya ulaşılmıştır. Tabakalanmanın o günkü arkeolojik kazı sistemi ile çok sağlıklı olmadığı ileri sürülebilir. Toprak rengi mağara dolgusunun altında ve üstünde açık kahverengidir. Çanak çömleğe göre iki tabakanın var olduğu söylenmektedir. Bunlar Kalkolitik Çağ ve MÖ 2. bin tabakalarıdır.
Buluntular: Yontma Taş: Çakmaktaşı ve obsidiyenden orak-dilgiler; düzeltili ok uçları; Byblos tipi ok uçları bulunmuştur. Sürtme Taş: Açkılanmış yassı baltacıklar vardır; ancak bu buluntuların Neolitik olup olmadıkları kesin değildir.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Mağaranın dolgusu içinde Neolitik Çağ'a ait yerleşmenin var olup olmadığı kesin bilinmemektedir. Hafirler bu çağa ait bulgulardan bahsetmemektedir. Kazının yayınına bakıldığında; yontma taş endüstrisi içinde eskiye tarihlenebilecek bazı parçaların olduğu görülmektedir. ASPRO'da; bu yontma taş endüstrisi içinde; Byblos tipi ok uçlarının varlığına dayanılarak tarihlenme yapılmıştır. Bu tip ok uçları; Gaziantep yöresinde Obeid çanak çömleği veren tabakalardaki buluntularla hiçbir zaman beraber bulunmadığı için; kabaca Obeid öncesine konmaktadır. Bu buluntulara dayanarak ASPRO'da; düzeltilmemiş tarihlerle; GÖ 9.600-8.000 yılları arasına; 3/4. evreye; Çanak Çömleksiz Neolitik B Evresi'ne (PPNB) tarihlenen bir yerleşmenin var olabileceği kabul edilmektedir [Hours et al. 1994:299]. Olasılıkla Neolitik Çağ'a konan bu örneklerin mağaranın hangi seviyesinden çıktığı belli değildir. Mantıken mağaranın en alt tabakasının alt seviyesinden; hemen ana kaya üzerinden çıkmış olmalıdır.


Liste'ye