|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Biris Mezarlığı |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Dağınık Buluntu Yeri |
|
Rakım:
|
580 m |
|
Bölge:
|
Güneydoğu Anadolu |
|
İl:
|
Şanlıurfa |
|
İlçe:
|
Bozova |
|
Köy:
|
Merkez |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
ÜP |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Şanlıurfa il merkezinin kuzeybatısındaki Bozova İlçesi'nin yaklaşık 2 km güneyinde; Küçük Gölbaşı mevkiinde; günümüzde yapay olarak oluşturulan bir sulama gölünün batı kenarındaki kayalık bayırın üzerindeki alandadır. Biris Köyü'nün 4.5 km kuzeybatısındadır. Kodu U 51 / 1. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Bu buluntu yerinin olduğu kısmen kayalık yamacın üstündeki 120x25 m boyutlarındaki höyüğün; tepe üstü ve doğu yamacı; yakındaki Biris Köyü'nün mezarlığı olarak kullanıldığı için buluntu yerine Biris Mezarlığı denmektedir. Diğer adı da Küçük Gölbaşı'dır. Bu; yer yer kayalık ve taşlık alandaki mezarlar; olasılıkla bir kamp yeri olan yerleşme yerini tahrip etmiştir. Bu yerin; konaklama yeri olarak seçilmesindeki en önemli özellik; çağdaş sulama göletini besleyen bir pınarın yakınında olmasıdır (Daha ayrıntılı bilgi için bak. Harmankaya-Tanındı 1996:Biris Mezarlığı). |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: 1963 yılında İstanbul Üniversitesi; Edebiyat Fakültesi Prehistorya Kürsüsü (Anabilim Dalı) ile Chicago Üniversitesi Doğu Bilimleri Enstitüsü'nün beraber yürüttükleri Güneydoğu Anadolu Bölgesi araştırmalarında; P. Benedict yönetimindeki ekip tarafından Biris Mezarlığı'nın kuzeyinde yer alan Söğüt Tarlası Höyüğü ile birlikte tespit edilmiştir [Benedict 1980:136]. Yüzey buluntularının ilginçliği hemen ertesi yıl burada bir kazı yapılmasını zorunlu hale getirmiştir. 1964 yılında başlayan bu kazı B. Howe yönetiminde bir ekiple 5x8 m ve 2x3 m boyutlarında iki açma ile yaklaşık 46 metrekarelik bir alanda gerçekleşmiştir. Büyük açma höyüğün gölden uzak olan batı yüzünde; küçük açma ise gölün güneybatısındaki yamaçta açılmıştır. İçinde buluntular olan kırmızı renkteki dolgu toprağı yaklaşık 30-40 cm kalınlıktadır. Bir takım çukurların olduğu yerde bu derinlik biraz daha artmaktadır. Kültür toprağının bu kadar ince oluşu; buradaki mezarların bu yeri tamamen karıştırmasına yol açmıştır. Bu açıdan yapılan kazıda yerleşme yerinin özelliklerini verecek kalıntılar bulunamamıştır. |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: Howe; kaliteli çakmaktaşından yapılmış aletler arasında kalemler ve kazıyıcıların; bazı minik taş aletlerin teşkil ettiği bir dilgi endüstrisinin var olduğunu bildirmektedir. Bu buluntular Söğüt tarlası buluntuları ile benzerlik göstermektedir. Yontma taş aletler serpinti şeklinde yüzeyde yer almaktadır. Yerleşme yerinin yontma taş alet endüstrisi Howe tarafından yayına hazırlanmaktadır. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
