|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Çanacık Tepe |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Kutsal Alan |
|
Rakım:
|
m |
|
Bölge:
|
Ege |
|
İl:
|
Muğla |
|
İlçe:
|
Milas |
|
Köy:
|
Kıyıkışlacık |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
Hellenistik Roma |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Muğla İli; Milas İlçesi'nin 26 km kuzeybatısında; Kıyıkışlacık Köyü'ndeki Iasos Antik Kenti'nin kuzeyinde yer alır [Baldoni et al. 2004:141]. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Iasos Ovası'nı doğuda sınırlayan Kazıklı Dağ'ın bir uzantısı olan Çanacık Tepe'de yer alan küçük kutsal alan; kent körfezine hakim bir konumda inşa edilmiştir. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: 1988-89;1990; 1992 ve 1993-97 yıllarında kentte; Pisa Üniversitesinden Rocca başkanlığında yüzey araştırmaları gerçekleştirilmiştir. |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: |
| Kalıntılar: Mandalya Körfezi'nde yapılan araştırmalar; bölgede Arkaik Dönem'den itibaren yerleşim olduğunu gösterir. Khora kent ekonomisi için çok önemlidir. Hellenistik Dönem'den beri kullanılan mermer ocakları sayesinde Iasos'da kamu ve özel şahıslara ait yeni binalar yapılmış olmalıdır [Benoit 2003:342]. Tapınak/Kutsal Alan: Esas bina ve "L" şeklindeki bir yapıdan meydana gelen kutsal alanın; Iasos Kenti'nin ana tanrıçası olan Artemis'e ait olduğu düşünülmektedir. Dikdörtgen planlı esas bina üç odadan oluşur. İlk evresinde ortadaki odada bulunan doğal bir boşluğun ilkel kült yeri olduğu; sonradan kapatılıp üzerine kült grubunun yerleştirildiği anlaşılmıştır. Ortada Artemis; yanlarda da iki erkek keçi durduğu sanılmaktadır. Tapınağın önünde bulunan; başı ve bacakları kırık; peplos giyimli kadın heykelinin Artemis'i betimlediği düşünülür. Artemis burada Potnia Theron; yani hayvanların hakimi; konumunda betimlenmiştir. Yunan ve Anadolu tanrıçalarını kaynaştıran bu tip betimlere Anadolu'da sıkça rastlandığı bilinmektedir. Zeus olarak tanımlanan terracota adak figürleri kutsal alanın; Artemis dışında başka tanrılara; özellikle Karia'nın baş tanrılarından biri olan Zeus'a da adanmış olduğuna işaret eder. Rhodos; Myndos ve Halikarnassos'a ait Hellenistik Dönem sikkeleri kutsal alanın kent dışında da oldukça tanınmış olduğunu gösterir. Ele geçen çanak çömlek parçaları ve sikkelere dayanarak MÖ 180-160 arasına tarihlenebileceği öne sürülmüştür. Esas binadaki heykel grubunun ise en azından 100 yıl sonra yerleştirildiği düşünülmektedir. Kutsal alanın güneybatısındaki iki katlı servis binasının alt katının depo amaçlı olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. En az iki evreli olduğu düşünülmektedir [Rocca 1992a:63-64; 1999:548]. Nekropolis/Mezar: Çanacık Tepe'nin güneyi ile Milas-Kazıklı yolu arasında basit evlerden meydana gelen küçük çiftlikler ve bir nekropolis ile ilişkili olabilecek başka bir çiftlik evi vardır. Buranın yakınında; daha önceden yağmalanmış iki mezar bulunmaktadır. İnşa teknikleri Hellenistik Dönem'in başına işaret eder. Çiftlik evleri; yakınındaki ekilebilir araziler ve mezarların birbiriyle ilişkili oldukları düşünülmüştür. Çanacık'ın batısındaki bir Osmanlı mezarlığında Hellenistik Dönem'e ait bir yazıt da bulunmuştur [Benoit 2003:341-342]. Diğer: Çanacık Tepe'nin hemen kuzeyinde Leleg yerleşmeleri tespit edilmiştir. Elips planlı olan bir tanesi kuru duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Üç tane dikdörtgen planlı odadan meydana gelir [Rocca 1994b:178]. |
| Yorum ve tarihleme: |
