|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Çavdarlı Höyük |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
1000 m |
|
Bölge:
|
Ege |
|
İl:
|
Afyonkarahisar |
|
İlçe:
|
Merkez |
|
Köy:
|
Çavdarlı |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
İTÇ II |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Afyonkarahisar il merkezinin yaklaşık 12 km doğusunda; Çavdarlı Köyü'nün 3.6 km güneybatısındadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Höyük Akarçay'ın oluşturduğu düzlükte; 200-250 m çapında; yaklaşık 6 m yüksekliğindedir. Günümüzde kuzey tarafında yer alan kuyu belki İTÇ ve Roma Dönemi yerleşmelerinin su ihtiyacını karşılamıştır. Eski bir akarsu yatağının höyüğün yanından geçtiği izlenmektedir. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: Köylülerin; höyüğün kuzeyinden çektikleri kültür toprağı içinde çok sayıda mermer heykel bulmaları üzerine; 1964 yılında M. Akok yönetiminde kurtarma kazısı yapılmıştır. Başta bu tahrip alan olmak üzere höyüğün çeşitli yerlerinde çok sayıda açma açılmıştır. Afyon Arkeoloji Müzesi rehberinde Çavdarlı - Kovalık adıyla yayınlanmıştır. Mellaart ve French'in yürüttüğü yüzey araştırmalarında böyle bir yerden bahsedilmemektedir. |
| Tabakalanma: Bu açmalar içinde kuzeydeki tahrip alanındaki A açmasında tarihöncesi tabakalara ulaşılmıştır. Bu döneme ait iki tabaka olabileceği ileri sürülmektedir [Akok 1967:11]. |
| Buluntular: Mimari: A açmasında 5.5 m'den itibaren İTÇ tabakasına girilmiştir. Ele geçen bazı duvar parçaları belirgin bir plan vermemiştir. M. Akok; bu olayı üstteki Roma yapılarının temel çukurlarının bu kalıntıları tahrip etmesine bağlamaktadır [Akok 1967:6]. Bunlar çamur harçlı taş temellerdir. Yine de küçük mekanlı yapılar olduğu söylenebilir. Üst kısmının kerpiçten olduğu yorumlanmaktadır [Akok 1967:res.7]. Çanak çömlek: El yapımı; kırmızı ve siyah astarlı ve açkılı maldan kaplar ele geçmiştir. En çok görülen biçim küçük boyutlu tek kulplu maşrapalardır. Ayrıca; düz dipler; düz ve burmalı kulplar gibi çok sayıda kırık parça toplanmıştır. Kil: Üçgen biçimli fırça sapı vardır. Bir yüzünde üç sıra halinde kıl ya da ot tellerinin geçtiği delikler mevcuttur. Kaba hamurludur. Ayrıca çok sayıda ağırşak vardır. Bazılarının üzerinde oyuk çizgiler ile yapılmış geometrik süsler görülmektedir. Bir kısmında bu oyuk çizgiler daha derin yapılıp içleri beyaz dolgu maddesi ile doldurulmuştur. Hepsi açkılıdır. Yontma Taş: M. Akok; kazı raporunda bıçak olarak kullanılmış bir sileks dilgiden başka bu endüstriye ait parça tanıtmamaktadır. Parçanın bir ağızı testerevari dişlidir. Sürtme Taş: Mermerden sap delikli çekiç balta bu grubun en ilginç parçasıdır [Akok 1967:res.57]. Maden: Çift boğumlu başlı bir bakır iğne ve mercimek başlı bir çivi/iğne vardır. İnsan Kalıntıları: A açmasında kuzeybatı kesimde; herhangi bir mimari ile ilişkili olup olmadığı bildirilmeyen hocker biçimde gömülmüş bir iskelet bulunmuştur. Mezar; toprakda açılan bir çukurun kenarlarına taş dizilip ölü konduktan sonra üstünün ahşap hatıllarla kapatılması ile oluşturulmuştur. M. Akok; bu tip mezarın Alacahöyük mezarlarının en basit tipi olarak tanımlamaktadır. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: Çavdarlı Höyük'de Anadolu'nun; ancak 15 gün kazılıp terkedilen pek çok höyüğünden biridir. Bu açıdan İlk Tunç Çağı yerleşmesinin dokusunu ve kültür öğelerini anlamak ve yorumlamak olanaksızdır. Buluntuları İTÇ II evresini hatırlatmaktadır. M. Akok'da bu tabakalar için MÖ. 2500-2000 tarihini önermektedir. |
