©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Akarçay Tepe |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Höyük |
Rakım:
|
355 m |
Bölge:
|
Güneydoğu Anadolu |
İl:
|
Şanlıurfa |
İlçe:
|
Birecik |
Köy:
|
Akarçay |
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
Dönem:
|
Orta Son |
|
|
|
Şanlıurfa il merkezinin güneybatısında; Birecik İlçesi'nin güneyinde; Akarçay Köyü'nün kısmen altında kısmen de batısında uzanmaktadır. Yaklaşık 2 m yüksekliğinde; 350x150 m ölçülerinde; çok yassı ve oval biçimli bir tepedir. 1989 yılında; G. Algaze yönetiminde Dicle-Fırat Arkeolojik Keşif Araştırması projesinde yapılan yüzey araştırmasında höyüğün yüzeyinde birkaç Obeid Dönemi boyalısı ile Son Kalkolitik Çağ çekiç başlı kase ve devrik ağızlı kase parçaları toplanmıştır. Az sayıda DÇ parçası da vardır (Çanak Çömlekli ve Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ bulguları için bak. Harmankaya et al. 1997:Akarçay Tepe). 1998 yılında ODTÜ TAÇDAM koordinatörlüğünde; İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı'nın höyükte gerçekleştirdiği yüzey toplamasında bulunan çok küçük bir gövde parçası; yeşilimsi hamuru ve koyu renkli birbirine koşut iki çizgi bezemesi ile Obeid Dönemi'ne İşaret etmektedir. Profil vermeyen diğer bir parça ise tipik devrik ağızlı Uruk kaselerinden birine aittir. Akarçay Tepe'de ele geçen Kalkolitik Çağ buluntuları; bu döneme ait küçük bir yerleşmeye işaret etmektedir [Balkan-Atlı et al. 1999:68]. M. Özbaşaran ve ekibi tarafından yapılan 2005 yılı kazılarında bu döneme tarihlenen birçok büyük çukur bulunmuştur. 2002 yılında ortaya çıkarılan çukurlar da gözönünde bulundurulduğunda bu alanın Kalkolitik Dönem'de yerleşme dışı kullanım alanı olduğu düşünülebilir. [Özbaşaran et al. 2007:194]. Bu kazılarda az sayıda olmakla birlikte Geç Kalkolitik olarak kabul edilebilecek parçalar da bulunmuştur [Özbaşaran et al. 2007:198]. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. |
Yeri: Şanlıurfa il merkezinin batısında; Birecik İlçesi'nin güneyinde; Akarçay Köyü'nün hemen batısında ve kısmen altında uzanmaktadır. Köyün İlköğretim okulu kısmen höyük üzerindedir. |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Fırat Nehri'nin doğu yakasında; Fırat Nehri'nin küçük bir kolu olan Su Deresi'nin güneyinde; alüvyal dolgunun üst kısmında yer alır. Alçak iki tepeden oluşan höyük; kuzey-güney yönünde 150 m; doğu-batı yönünde 350 m boyutlarındadır. Yüksekliği ise ancak 2 m'ye ulaşmaktadır. Yakınında su kaynağı vardır. Çevresinde Neolitik dönem yerleşmesine hammadde sağlayan çakmaktaşı kaynakları; kireçli oluşumlar yer almaktadır. |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: |
Tabakalanma: |
Buluntular: |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: |