|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Karaoğlan |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
1155 m |
|
Bölge:
|
İç Anadolu |
|
İl:
|
Ankara |
|
İlçe:
|
Merkez |
|
Köy:
|
Karaoğlan |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
|
|
|
|
  |
|
| Yeri: Ankara'nın 25 km güneyinde; Mogan Gölü'nün güneydoğu ucunda yakın; aynı adlı köyün altındadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Höyük; Ankara yöresinden güneybatıya ve güneydoğuya giden ticaret yollarının kesiştiği yerdedir. Günümüzde höyüğün içinde bulunduğu sulak vadide; 18-20 m yükseklikte; 260x180 m boyutunda oval biçimli bir tepe olan höyük; üzerindeki çağdaş köy tarafından taş çekme nedeniyle büyük ölçüde tahrip edilmiştir [Arık 1939:27]. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: 1937 yılında A. İnan tarafından bilim dünyasına duyurulan, yine aynı yıl içinde kazılmaya başlanan Karaoğlan Höyüğü'ndeki bilimsel kazı, 1942 yılına kadar R.O. Arık yönetiminde devam etmiştir. Arık, kazının başlama nedeni olarak höyüğün yüzeyinde MÖ 2. bin yıl çanak çömleklerinin var oluşunu göstermektedir. |
| Tabakalanma: Höyüğün tabakalanması daha çok batı yamaçta açılan açmada belirlenmiştir. 5 tabaka saptanmıştır: I. tabaka: Klasik Dönem II. tabaka: Demir Çağı III. tabaka: Hitit IV. tabaka: MÖ 3. binyıldan 2. binyıla geçiş V, Va ve Vb tabakaları: İTÇ II. evre Vc. tabakası: Kalkolitik Çağ'a tarihlenmektedir [Arık 1948:47]. 9.4 m'den sonra asıl İTÇ tabakalarına girilmektedir. V. tabakanın üstünde yangın izleri görülmüştür. |
| Buluntular: Çanak Çömlek: Ele geçen Frig çanak çömlek örnekleri tek renkli ve boyalı mallar olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır: Tek renkli çanak çömleklerin hamuru ya koyu renklidir ya da kırmızı, pembe, sarı, krem gibi açık renklidir. Koyu renk hamurlu mallar ayrıca kendi içinde açık koyu, çok koyu veya siyah renkli diye ayrılmaktadır. Kapların formları, hamurun rengine göre değişiklik göstermez. Aynı formda kaplar her iki hamurdan da yapılmıştır. Her iki gruptaki malların dış yüzleri perdahlıdır. Çok koyu veya siyah renkli olanların özellikle üstündeki perdah, onlara madeni kap görünümü vermektedir. Açık renk hamurdan olanların boya astarları, daima hamurun rengi ile aynıdır. Kabın kullaÂnılış yerine göre içi dışı astarlı veya yalnız dışı astarlı kalabilir. Bu mallarda dikkat çeken bir nokta çoğunun vaktiyle tamir gördüğünü gösteren birçok deliklerle sahip olmalarıdır. İkinci grubu meydana getiren boyalı çanak çömlekler tek renklilere göre sayıca daha azdır. Boya renkleri kırmızı, pembe, siyah, turuncudur ve genellikle kırmızı, pembe hamur üstüne sürülmüş krem renkli astardan bir zemin üstüne uygulanmıştır. Bu renklerden yapılan bezemeler çoğunlukla geometrik motiflerden oluşmaktadır. Bazı parçaların üstünde ise bitki ve hayvan figürlerinden oluşan sahneler yer almaktadır. Geometrik motiflerin, kabın formuna uyması, çömlekçinin son derece dikkat ettiği bir nokta olarak gözükmektedir. Bir tabak içinde kırmızı renkle tek merkezli kalın daireler çizilmiş; iki kulplu bir testinin krem renkli yüzünde geniş ve bitişik metoplar halinde iri baklava motifleri yerleştirilmiştir. Bazı parçalar üstünde iri noktalar, kalın ve dalgalı çizgiler yer almaktadır. Kalın cidarlı küpler az sayıda ele geçmiş olmakla birlikte ayrı bir grup oluşturmaktadır. Bunlar açık renkli kaba hamurdan yapılmıştır. Kulplarında ya da kuplarının iki kenarında yer alan kabartma bezemeleri ve parmak baskı bezemeleri son derece dikkat çekicidir [Arık 1939:lev.XLIX]. BunÂlardan birisi, bir tarafı uzunca, ortaları müşterek iki "T"den meydana gelen bir kulptur ki "T"lerin ortadaki müşterek kısımları geniş ve olukludur; "T"lerin üst yan uçları kabartma düğme gibidir; aşağıda, tam oluğun dibinde büyük bir düğme, yukarıda, tam oluğun iki yanında iki iri düğme yer almaktadır. Bu kabartmaların madeni kapları taklit ettiği ve bu taklit sırasında gerçek bir plastik sanat derecesine ulaştığı görülmektedir. Bu üç grubun dışında kaba mutfak kapları da vardır. Fakat büyük çoğunluk son derece ince olan, devrin karakterini yansıtan özenilerek yapılmış mallardır. Yonca ağız, ağız kenarında çıkıp gövdeye birleşen yüksek yuvarlak kuplar ve alçak yuvarlak kaideler ele geçen çanak çömleklerde dikkat çeken özelliklerdir. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
