©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Pirot Höyük |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Höyük |
Rakım:
|
663 m |
Bölge:
|
Doğu Anadolu |
İl:
|
Malatya |
İlçe:
|
Kale |
Köy:
|
Kıyıcak |
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
Dönem:
|
Orta Demir Çağı |
|
|
|
Yeri: Malatya'nın yaklaşık 42 km doğusunda; Kale Nahiyesi'ne bağlı Kıyıcak (Pirot/Pirut) Köyü'nün olduğu yerdeydi. Karakaya Baraj göl suları altında kalmıştır. İkiz Höyük adıyla da bilinmektedir. |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Baraj yapılmadan önce Fırat Nehri'nin güney kıyısında yer alan höyük; biri doğuda diğeri batıda olmak üzere çift konik görünümlüydü. 1981 yılında batı tepesinde yapılan kazıda kültür toprağının bulunamayışı bu tepenin höyük olmadığını göstermektedir. Doğu tepesi ise dik ve söbe biçimli olup; 140x95 m boyutunda 25 m yüksekliğindeydi [Karaca 1981:110]. |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: H.H.von der Osten [von der Osten 1929: 99], K. Kökten [Kökten 1947], P. Meriggi [Meriggi 1962: 268], 1977 yılında M. Özdoğan [Özdoğan 1977: 55] gibi bilim adamlarınca araştırılan bu yerleşme, 1978, 1980-83 yıllarında Ö. Karaca yönetiminde kazılmıştır. |
Tabakalanma: Pirot Höyük'te yapılan kazı çalışmaları sonucunda Doğu tepesinde aşağıdaki tabakalar tespit edilmiştir: I-II. tabakalar Ortaçağ/Bizans Dönemi'ne, III. tabaka Demir Çağı'na, IV ve V. Tabakalar MÖ 2. binyıla, VI-X. tabakaları evre ayırımı yapmadan İlk Tunç Çağı'na tarihlenmektedir. İçlerinde VI. tabaka İTÇ III evresinin son safhasına konmaktadır [Özgen 1985:39]. XI ve XII. tabakalar ise Son Kalkolitik Çağ'a tarihlenmektedir. |
Buluntular: Mimari: 1982 kazılarında III. yapı katı E-F-G/9 plan karelerde kazı yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalarda E/9 plan karede hiçbir mimari yapıya rastlanılmamıştır. Bu yapı katında bol miktarda pişmemiş topraktan yan yüzleri içbükey olan silindir biçimli ağırlıklar, büyük bir küp içinde çift kulplu bir çömleğe rastlanılmıştır. F-G/9 plan karede ise yan yana iki oda açığa çıkarılmıştır. Plandan anlaşılacağı üzere mimari yapı oluşturulurken Hitit imparatorluk Dönemi'nden kalma duvardan yararlanılmıştır. Çok şiddetli bir yangın sonucu, bu alanda yerleşmenin son bulduğu anlaşılmaktadır. Bu dönemde yapı malzemesi olarak ahşap, bol miktarda kullanılmıştır. Odaların iki katlı olduğu anlaşılmaktadır. İkinci katı taşıyan orta kirişin, ağaç direklerden oluştuğu gözlemlenmektedir. Çanak Çömlek: E/9 plan kareli odada, büyük bir küp içinde, çift kulplu çömlek ortaya çıkarılmıştır. Keramik buluntuları genellikle pembemsi, açık kahverengi, kahverengimsi ve bej renktedir. Keramik hamurları kum, mika ve bitkisel katkılıdır. Küçük Buluntular: Erken Demir Çağı buluntuları arasında en ilginç olanı bir silindir mühürdür. Mühür taştan yapılmış olup, figürler oldukça şematik işlenmiştir. |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: Pirot Höyük'te yapılan kazılar, buranın Demir Çağı'nda yerleşme gördüğünü göstermektedir. Demir Çağı mimarisinin tahrip olduğu görülmektedir. Höyük şu an Karakaya Barajı'nın suları altında kalmıştır. |