©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Fıstıklı Höyük

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Fıstıklı Höyük
Türü:
Höyük
Rakım:
485 m
Bölge:
Güneydoğu Anadolu
İl:
Şanlıurfa
İlçe:
Birecik
Köy:
Mezraa
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:

     


Yeri: Şanlıurfa il merkezinin batı-güneybatısında; Birecik'in yaklaşık 4 km güneyinde; Mezraa Köyü'nün 1.5 km kuzeyindedir. Fırat Nehri'nin sol yakasında; Karkamış'ın 25 km kadar üst tarafında ve Karkamış Baraj alanı içinde kalmaktadır. Önceki yayınlarda Zeytinli Bahçe Yanı I olarak tanımlanmıştır [Algaze et al. 1994:45-46;har.5(45 no'lu buluntu yeri)].
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Yerleşme; Fırat Nehri'nin taşkın ovasının doğu ucunda; ovayı sınırlayan kireçtaşı bloklara yakın bir noktada yer almaktadır. Çevresini saran ovadan maksimum 4 m kadar yükseklikte ve yaklaşık 0.5 hektarlık bir alanı kaplayan küçük; alçak bir höyüktür. Günümüzde üzeri fıstık ağaçlarıyla kaplıdır. Güney eteğinde evler ve yamaçlarında tarlalar bulunmaktadır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: Yerleşme ilk kez G.Algaze tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmasında ziyaret edilmiş ve daha sonra 1998 yılında S. Pollock ve R. Bernbeck yönetimindeki ekip tarafından yeniden gezilmiştir. 1999-2000 yılında ise yerleşmede kazı çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Tabakalanma: Fıstıklı Höyük, Halaf Dönemi'nin erken safhasında iskan edilmiş küçük bir yerleşmedir. Bu dönemden sonra terk edilen höyük, birkaç binyıl kullanılmamıştır. Az sayıdaki çanak çömlek buluntuları Demir Çağı'nda olası bir kullanımı düşündürmektedir. Ancak Halaf sonrası iskana dair delillerin çoğunluğu Geç Hellenistik ve Erken Roma Dönemleri'nden gelmektedir. Bu buluntular, yerleşmede söz konusu dönemlerde iskan faaliyetleri olduğunu düşündürse de temel olarak bir mezarlık ve çöp alanı olarak kullanıldığı anlaşılmıştır [Pollock et al. 2001:23-24].
Buluntular: Çanak Çömlek: Mal gruplarına bakıldığında, çanak çömlek parçalarını Halaf ve Halaf sonrası olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür. Halaf sonrası mal gurubu içindeki "pişirme kapları, Demir Çağı ya da daha geç dönemlere tarihlenmektedir [Pollock et al. 2001:10].
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Önemli bir Halaf yerleşmesi olarak bilinen Fıstıklı Höyük'te Demir Çağı'na ait buluntuların az miktarda ele geçmesi nedeniyle olası bir Demir Çağı yerleşmesine şüpheli olarak bakılmaktadır.


Liste'ye