28 Aralık 2014 - 3 Ocak 2015

PROF.DR. KUTLU EMRE'Yİ KAYBETTİK

 

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü emekli öğretim üyelerinden Prof.Dr. Kutlu Emre bugün vefat etmiştir. Saygı değer hocamızın naaşı yarın Kocatepe Cami’nde kılınacak ikindi namazını müteakiben Karşıyaka Mezarlığında defnedilecektir. Değerli hocamıza Allah’tan rahmet, kederli ailesine baş sağlığı dileriz. Hocalarımızın da hocalığını yapmış, değerli bir bilim insanını kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Camiamızın başı sağ olsun.

Arkeologlar Derneği, 25.12.2014

SERAMİĞİN DUAYENİ YILIN SON GÜNÜ VEDA ETTİ

 

Türkiye ’nin önemli seramik sanatçılarından ve eğitimcisi Hamiye Çolakoğlu, 2014 yılının son gününde 81 yaşında Ankara ’da yaşamını yitirdi. Opera sanatçısı Deva Çolakoğlu’nun da ablası olan Hamiye Çolakoğlu’na 2004 yılında plastik sanatlarda prestijli ödüllerden biri olan ÇAĞSAV Onur Ödülü sunulmuştu. Ödülün gerekçesi şöyleydi: “Seramik sanatının yaygınlaşması ve uygulamalarının zenginleştirilmesi yönündeki çabaları, bir eğitmen olarak değişik kurumlarda verdiği özverili hizmetler, yetiştirdiği başarılı öğrenciler, Kültür Bakanlığı’nda DÖSİM’in kuruluşu ve geleneksel sanatları yaşatmaya dönük projelere katkıları, kendine özgü biçim anlayışı ve pişirme teknikleriyle kişilikli bir seramik-heykel dili geliştirmesi, Türk seramik sanatını İtalya’dan ABD ’ye yabancı ülkelerde başarıyla temsil etmesi, müzelerde, büyük bina ve yerleşkelerde kalıcı yapıtlar bırakması,sanatla ilgili gönüllü kuruluşlara katkıları ve 50. sanat yılında hala ilk günkü heyecanını kaybetmeden çalışması nedeniyle seramikci – eğitimci, Prof. Hamiye Çolakoğlu’na verilmiştir.”

FLORANSA’DA EĞİTİM GÖRDÜ 

 

1933 yılında Trabzon Sürmene’de doğan Hamiye Çolakoğlu, İtalya’da Floransa Devlet Seramik Sanat Okulu’nda 1959-1963 yılları arasında Teknoloji ve Yüksek Pişirim ve Perugia Üniversitesi’nde Sanat Tarihi ve İtalyan Edebiyatı eğitimi aldı.

Uzun yıllar Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde çalışan Çolakoğlu, Seramik Bölümü’nün de kuruluşunda yer aldı. Büyük duvar uygulamaları arasında Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi (1981), Bilkent Üniversitesi ‘Bilgi Işığı’ duvar uygulaması ve porselen heykeli (1997), ‘Bozhöyük Bağımsızlık Anıtı’ (1997) ve Eskişehir’de ‘Sevgi Ağacı’ (2001) bulunmakta. Birçok kişisel ve karma sergiye katılan sanatçı 10’u aşkın ödül aldı. Bu ödüller arasında 1961’de II Giornale D’Italy tarafından düzenlenen uluslararası resim yarışmasında Gümüş Madalya ve Diploma Ödülü, 1974 Uluslararası Kadın Kültür-Sanat Organizasyonu ve Dünya Ödülü 1982, 43. Devlet Resim Heykel Sergisi, 1982 Türkiye İş Bankası Ödülü sayılabilir. Sanatçıya 1998 yılında Devlet Sanatçısı ödülü, 2004 yılında ÇAĞSAV Onur Ödülü verildi.

Hamiye Çolakoğlu’nun cenazesi 5 Ocak Pazartesi günü Hacettepe Üniversitesi GSF’nde yapılacak törenden sonra öğle namazını takiben Kocatepe Camii’nde kılınacak cenaze namazından sonra Karşıyaka Mezarlığı’ndaki Çolakoğlu Aile Mezarlığı’nda toprağa verilecek.

Radikal, 01.01.2015

İSTANBUL'UN AĞAÇLARI, İSTANBUL'DAN DAHA YAŞLI

 

Türkiye, son yıllarda ağaçları korumaya yönelik eylemlere pek sık sahne oluyor. Her şey “Gezi Parkı” ile başladı demek yanlış olmaz herhalde, sonrası Valide Bağ Korusu. 

Ardından da Yırca Köyü’nde kesilen 6 bin zeytin ağacı.  Ağaçlara kıyılmasına toplum sessiz kalmadı, karşı çıktı. Türklerin ağaca olan sevgisi yeni değil elbet. Orta Asya kültüründen beri kutsal sayılıyor. İstanbul’un tarihine şahitlik eden yüzlerce yıllık ağaçlar da bunun en güzel örneği. İstanbul’un en yaşlı ağacı Alibeyköy Çırçır Mahallesi’ndeki 1500 yıllık çınar ağacı.  En yaşlı ikinci ağaç ise Kocamustafapaşa’daki Sümbülefendi Camii’nin avlusundaki 1400 yaşındaki servi.  Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusunda yer alan ağaç, yaklaşık bin yaşında. İki kez yangınla boğuşan ağaç hala ayakta. Bizans döneminde dikilen ağacın çevresi ise 10 metre. Çengelköy iskelesindeki Çınaraltı kahvesine adını veren çınar, yaklaşık 800 yaşında.  Ağacın yüksekliği ise 15 metre. 600 yaşındaki Eyüpsultan çınarının, İstanbul’un manevi fatihi Akşemsettin tarafından dikildiği söylenir.

İstanbul’un en eski ağacı Alibeyköy Çırçır Mahallesi’nde. 1500 yıllık olduğu tahmin edilen çınar ihtişamıyla baş döndürüyor. Çevresi 12 metre olan ağacın, yaşına rağmen sağlıklı duruşu ise dikkat çekiyor. Mahalleli, eskiden bu civarda 13 tane yaşlı çınarın bulunduğunu fakat bu ağaçların yol genişletme ve inşaat gibi çalışmalar gerekçe gösterilerek kesildiğini söylüyor.

Kocamustafapaşa’daki Sümbülefendi Camii’nin avlusunda bulunan ağacın yaşı 1400. Efsaneye göre ağacın ismi 1940’lara kadar ağaçta asılı olan zincirden geliyor. Rivayete göre adalet dağıtan bu zincirin altına borcunu kabul etmeyenler getirilirmiş. Eğer servinin altında duran gerçekten borçlu ise zincir sallanarak omuzuna değermiş. Zinciri görmek isteyenler ise Büyükşehir Belediye Müzesi’ni ziyaret edebilir.  Servinin altında yer alan türbeyi ise İmam Hüseyin’in iki kızının orada yattığı rivayetine dayanarak II. Mahmut yaptırmış.

Eyüp’te bulunan çınarla ilgili rivayete göre Akşemsettin,  çınarı İstanbul’un fethi sırasında Eyüp Sultan’ın kabrini bulduğu yere diker.  Akşemsettin’in öğrencisi Fatih Sultan Mehmet ise hocasının sezgilerini sınamak için fidanın yerini değiştirir. Fakat Akşemsettin kabrin gerçek yerini yine gösterir. Çınar da Akşemsettin’in isteğiyle orada kalır.  Topkapı Sarayı’nın birinci avlusundaki  560 yaşındaki ulu çınar, Fatih Sultan Mehmet döneminden yadigar. Ağaç, ‘yeniçeriler çınarı’ olarak anılıyor. Beyazıt’taki Sahaflar Çarşısı’nın girişinde yer alan çınar, pek de iyi bir şöhrete sahip değil. İdam cezalarının halka açık yapıldığı 1960’lara kadar pek çok mahkum burada idam edilmiş.  Birçok infaz mahkumunun dallarında sallandırılmasına izin veren çınar, şimdilerde işportacıların meskeni.

Sultanahmet’in taşlı çınarı

Sultanahmet’teki Alemdar Caddesi’nin üzerinde yer alan çınar, 300 yaşında. Tramvay yolunun ortasındaki ağaca eskiden saplı olan taşın Fatih’in beyaz atının nalından sekerek ağaca saplandığı söylenir. Fakat ağacın yaşı bu rivayeti desteklemiyor. Taş ise yıllar sonra düşmüş. Bir anıt ağaç da Emirgan’da. Birkaç yüz yıllık ağacı meşhur  yapan ise devrin ünlü edebiyatçılarının toplanma mekanı olması. Çınaraltı Kahvesi de adını buradan alıyor. Akademik tartışmaların da merkezi olan çınaraltı, bugünlerde ne yazık ki eski ihtişamından uzak. İstanbul’un diğer anıt ağaçları ise şöyle: Beykoz Çayırı’ndaki 15 çınar, 300 yaşında. Anadolu Kavağı iskeledeki çınar, 200 yaşında. Eyüp Düğmeciler Camii çınarı 460 yaşında. Şehzadebaşı Camii çınarı 450 yaşında. Sütlüce Çavuşbaşı Mahmut Ağa Camii avlusundaki sakız ağaçları 470 yaşında.

Zaman, Haber: Nur Muhammed Tarhan, 02.01.2015

ÇALINAN ESERLER 302'DEN FAZLA

 

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nde paha biçilemeyen 302 kayıp eserden, geçen yıl 43’ünün, soruşturma kapsamında da geçen kasımda 17’sinin bulunması sıcaklığını korurken, yeni bir skandalın daha yaşandığı ortaya çıktı.

Yapılan incelemeler sonucunda müzeden çalınan eser sayısının 302’den fazla olduğu anlaşıldı.

‘Emanet eser’
Geçen kasımda ele geçirilen 17 eser arasında yer alan önemli Türk ressamları Hoca Ali Rıza, Feyhmana Duran ve Vecihi Bereketoğlu’na ait paha biçilemeyen üç tablonun, kayıp 302 eser arasında bulunmadığı gibi müze envanterine kayıtlı 4 bin 108 eser arasında da yer almadığı belirlendi. Üç tablonun müzeye 2000’de Bolu Güzel Sanatlar Galerisi’nden ‘geçici’ olarak getirilen eserler arasında yer aldığı, müze deposunda değişik galeri ve kurumlardan farklı zamanlarda gelen 577 eserin sayım yapılmadan ‘emanet eser’ kapsamında yıllarca bekletildiği anlaşıldı. Raporda, bekleyen bu eserlerin, yeni bir komisyon oluşturularak en kısa sürede sayılması ve orjinallik tespitinin yapılarak uygun olanların müze envanterine kaydedilmesi görüşü yer aldı.

Mualla da sahteymiş
Komisyonun bu raporunun ardından, kayıp eserler için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara Emniyeti ve Kültür Bakanlığı yetkililerinden oluşan ekip, kayıp 302 eserin peşine düştü. ‘Günışığı’ adlı gizli tanığın verdiği bilgiler doğrultusunda yürütülen çalışmalar doğrultusunda, 2013’te farklı zamanlarda 41 tablo, kasım 2014’te ise 17 olmak üzere müzeden çalınan toplam 61 tablo ele geçirildi.

Son operasyonda ele geçirilen 17 eser arasında bulunan üç tablonun soruşturmanın seyrini değiştirecek bir özelliğe sahip olduğu ortaya çıktı. Hoca Ali Rıza’ya ait ‘Beykoz Çayırında’, Feyhaman Duran’a ait ‘Ömeriye Cami’ ve Vecihi Bereketoğlu’na ait ‘Manzara’ tablolarının, müze deposunda bekletilen 577 emanet eser arasında olduğu anlaşıldı. Üç eserin 2006’da kapatılan Bolu Güzel Sanatlar Galerisi envanterine kayıtlı olduğu ve 1999 Marmara Depremi’nin ardından 2000’de Ankara Resim ve Heykel Müzesi’ne geçici olarak” getirildiği anlaşıldı. Emanet eserler arasında bulunan ve Başbakanlık’tan müzeye gönderilen ünlü Ressam Fikret Mualla’ya ait bir eserin de ‘sahte’ olduğu belirlendi.

Milliyet, Haber: Sertaç Koç, 02.01.2015

BİN YLLIK ESERLER
MÜZEDE

Hasankeyf’te yapılan kazı çalışmaları esnasında bulunan ve arkeolojik kazı yapan Japon Arkeolog Yutka Miyake’nin bulduğu MÖ 3 bin yıllık Mısır geleneklerine göre eğlence ve bereket Tanrısı olduğuna inanılan Bes ve Mezopotamya’nın ilk taş kolyesi Batman Müzesine getirildi.

Müze yetkilileri, bulunan tarihi eserin en az 5 bin yıllık olduğunu belirterek, bölgedeki bir çok tarihi eserin daha müzeye getirileceğini ifade ettiler.

haberler.com, 01.01.2014

HARPUT KALESİ'NDEKİ ÇALIŞMALAR HEYECANLANDIRDI

 

Milattan önce 8. yüzyılda Urartu Krallığı tarafından yapılan Harput Kalesi’nde bu yıl yapılan çalışmalarda ortaya çıkan seramik buluntular, iç kale kısmında yerleşimin MÖ 2500’lere dayandığına işaret ediyor.

Elazığ’ın eski yerleşim yeri olan Harput Mahallesi’ndeki Harput Kalesi’nde 5 yıl aradan sonra Elazığ Valisi Ömer Faruk Koçak’ın çabaları ile İl Özel İdaresi ve Elazığ Harput Kültür eğitim Sanat, Tarih, Turizm ve Araştırma Vakfı’nın maddi, Fırat Üniversitesi’nin teknik desteği sonrası 3 ayrı noktada kazı çalışmaları başlamıştı. Elazığ arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi Müdürlüğü sorumluluğunda, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç.Dr. İsmail Aytaç’ın Bilimsel Kazı Başkanlığı’nda 15 bilim uzmanı ve 30 işçiden oluşan ekip, Sarayönü, Belek Burcu Kuzey ve Doğu bölgesi olmak üzere 3 farklı noktada başlayan kazı çalışmalarını tamamladı. Kazılarda ortaya çıkan külttür varlıkları Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi atölyesinde kazı ekibi tarafından incelenmeye alındı. Uzman ekip kültür varlıklarının bir taraftan temizliğini, bir taraftan da restorasyon çalışmasını yapıyor.

KALEDE MADEN ATÖLYELERİ ÇIKTI
2014 Harput İç Kale kazılarını bitirdiklerini belirten Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç.Dr. İsmail Aytaç, "Kazı çalışmalarımızı bitirdik. Kazıdan çıkardığımız malzemelerinin temizlik ve restorasyon çalışmalarına başladık. 2014 yılında yaklaşık 900 metre karelik bir alanda kazı gerçekleşti. 3 farklı noktada yapılan kazı çalışmasında 1 metre ile 4 metre arasında dolgu toprak çıkarıldı. Özellikle kalenin önündeki Artuklu Sarayı’nın önündeki 300 metre karelik alanda Bizans, Selçuklu beylikler ve Osmanlı dönemine ait çok sayıda taşınabilir kültür varlığı elde edildi. Mimarı katmanları çoğu Selçuklu sonra Osmanlı dönemine aitti. Buralardaki çalışmaların mevcut planları çıkarıldı. Seneye de kazı yaptığımız yerin batısına saraya doğru açmaları gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Diğer açmalardan özellikle kalenin girişinden belek burcu kuzeyinde yaklaşık 400 metrelik alan kazısı yapıldı. Burada doğal zemine surun dibine ulaşıldı. Batıya doğru yamacında zemine ulaşmak için az bir kısım kaldı. Buradaki çalışmalarda da maden eritme atölyeleri, özellikle ok uçları çok sayıda tespit edildi. Kalede maden atölyelerinin olduğunu öğrenmiş olduk. Aynı yerin belek burcu içerisinde kubbeli bir mekanımız var. Orada yaklaşık 2,5 metre dolgu bulunuyor. Bu dolguda 4 yaşam katmanı tespit ettik. Özellikle mimaride ki bazı parçalar buranın önemli bir mekan olduğunu düşündürüyor. 4 katlı olduğunu bildiğimiz burcun biz şu anda 2. katındayız. Diğer alt katları da 2015 yılı kazılarında ortaya çıkartacağız" dedi.

"TARİH SIRALAMASI VE YAŞANMIŞLIĞI BELİRLEYECEĞİZ"
Üçüncü açmanın Belek Burcu’nun doğusundaki mekan olduğunu ifade eden Doç.Dr. İsmail Aytaç, "Burada 2,5 metrelik akıntı olarak gelen dolgu temizlendi, taş zemine ulaşıldı. Bu çalıştığımız alanlarda özellikle çok sayıda bakır sikkeye rastladık. Bunların bir kısmını temizledik, okunabilirler var. Bunlar özellikle Bizans, Osmanlı ve Selçuklu dönemlerine ait sikkeler olduğunu biliyoruz. Bahsettiğimiz mekanın üzerini branda ile diğerlerini de geçici çatı ile kapattık. Seneye bu alanlarda küçük sondajlar yapacağız. İhtiyaç olan yerleri yeniden kazacağız. Kazı yaptığımız alanları genişleterek mimari restorasyon planlarını hazırlamış olacağız. Özellikle surlar dışındaki çıkardığımız mekanları biz kazı ekibi olarak çalışmasını yapmak istiyoruz. Daha önce de ok uçları bulunduğun ancak bu yıl maden cürufunun bulunması özellikle belek burcu üzerinde Maden atölyelerinin bulunduğunu da gösteriyor. Bu Selçuklu dönemini gösteriyor ama bazı buluntular Urartu dönemine kadar gidebiliyor. Çıkan seramik, mutfak eşyalarının kimyasal analizlerini de yapacağız. Bulunan sikkelerin bir kısmını biz temizledik ama bir kısmı için laboratuvar desteği alacağız. Böylece tarih sıralaması ve yaşanmışlığı belirlemiş olacağız" diye konuştu.

"İÇ KALE’NİN TARİHİ MÖ 2500’LERE DAYANABİLİR"
Seramiklerin sırlı ve sırsız olarak ikiye ayrıldığını dile getiren Doç.Dr. Aytaç, konuşmasına şöyle devam etti:
"Sırsız seramiklerde küpler ve diğer su testileri yoğunlukta. Sırlılar da ise peynir ve tuval küpleri çok sayıda çıktı. Özellikle aslan figürlü tasvirlerin olduğu Selçuklu dönemine ait örneklere rastladık. Çok sayıda pipo çıktı. Bu kadar çok olması burada seramik üretim merkezinin olabileceği fikrini bize verdi. Şimdiye kadar seramik üretim fırınlarına rastlamadık. Harput’un şanslılığı İç Kale’de yerleşim sürekli iç içe gelmiş. Malzemeler karışmış. En üste bir Bizans sikkesi, 1 metre toprak altında Osmanlı sikkesine rastlayabiliyoruz. Ne olursa olsun bütün bu buluntular bize yaşanmışlığın kronolojisini veriyor. Bu senenin en önemli buluntusu kalenin güney yamacında orta tunç çağına yani milattan önce 2500’lere ait bir kaç seramik parçası bulmuş olmamız. Bunların analizlerini yapınca kesin tarih vereceğiz ama eğer bahsettiğimiz örnekler eldeki ipuçlarını ispatlarsa kalenin yerleşimini milattan önce 2500’lerde başladığı öğreneceğiz. Bu da Milattan Önce 1000’lere inen kalenin iç yerleşimin MÖ 2500’ler de yerleşim olduğunu gösterecek. O açıdan orta tunç dönemine ait seramik parçaları bulduğumuz alanda da 2015 kazı döneminde çalışma yapmayı planlıyoruz."

Kazı Başkanı Aytaç, 5 yıl aradan sonra 2014 yılında başlayan kazı çalışmalarına 2015 yılında daha erken başlanmasının planlandığı sözlerine ekledi.

Milliyet, 30.12.2014

ÖREN YERLERİNE YABANCI İLGİSİ

Antalya'da yılın ilk 9 ayında 2 milyon 614 yerli ve yabancı turist tarihi ören yerleri ziyaret etti. 2014 sonu itibariyle toplam ziyaretçi sayısının 2 milyon 800 bine ulaşması bekleniyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Antalya genelinde, bir kısmı ziyaretlere kapalı olsada küçüklü ve büyüklü 284 tarihi ören yeri bulunuyor. Antalya'nın tek UNESCO korumasındaki tarihi ören yeri ise Antalya'nın Kaş İlçesi Kınık Mahallesi sınırları içinde yer alan Xanthos yer alıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM) Müze ve Örenyeri Merkez Müdürlüğü verilerine göre 2014 yılının ilk 9 ayında en fazla ziyaret edilen tarihi ören yerini Antalya'nın Demre (Kale) İlçesi'nde bulunan Noel Baba Kilisesi olduğu bildirildi. İlk 9 ayı içinde Noel Baba Kilisesi'ni 464 bin 557 turistin ziyaret ettiğini, yıl sonunda bu rakamın 500 bine ulaşacağının tahmin edildiği belirtildi.

Bakanlık verilerine yine ikinci sırada Noel Baba Kilisesi ile aynı Demre'de bulunan Myra antik kenti olduğunu kaydedildi. Kazı çalışmalarının Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Nevzat Çelik tarafından yapılan Myra antik kentini ilk 9 ayda 374 bin 821 turistin ziyaret ettiği, yıl sonuna kadar bu rakamın 400 bine ulaşmasının beklediği ifade edildi. Myra antik kentinden sonra üçüncü sırada en fazla ziyaretin Alanya Kalesi olduğu, kaleyi 319 bin 895 yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği kaydedildi.

Antalya bölgesinde en az ziyaretin ise dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay tarafından 3 yıl önce Side Antik Kent'te tapınaklar bölgesinin korunmasına yönelik restorasyon ve onarım çalışmasına bağlı Side Belediyesi'nin kontrolünde Athena ve Apollon Tapınağı'na girişinde oldu. Bakanlığın daha sonra kaldırdığı Athena ve Apollon Tapınağı'nı ücretli 489 kişinin ziyaret ettiği görüldü. 28 yıldır UNESCO korumasındaki Xanthos antik kenti ise 33 bin 225 turistin ziyaret ettiği aktarıldı. Bakanlık verilerine göre Antalya'daki dünyaca ünlü tarihi ören yerleri Aspendos antik tiyatroyu 170 bin 407, Phaselis antik kenti 170 bin 538, Olympos antik kenti 314 bin 151, Perge antik kenti 147 bin 734, Patara antik kenti 163 bin 467, Side antik tiyatro 148 bin 085, Side Müzesi 30 bin 53, Elmalı Müzesi 13 bin 982, Antalya Müzesi 109 bin 694, Arkykanda antik kenti 5 bin 582 ve Simena antik kenti31 bin 306 turistin ziyaret ettiği öğrenildi. Ziyaret kapsamında 34 bin müze kart satıldığı belirtildi.

TARİHİ ÖREN YERLERİNE EN FAZLA FRANSIZLAR İLGİ GÖSTERİYOR
De-Ha Turizm Seyahat Acentesi Fransız Kültür Turizmi Uzmanı ve Kokartlı Turist Rehberi Eren Ölçüoğlu, Antalya bölgesinde en fazla kültür ve kültür varlıklarına ilgiyi Fransız turistlerin çıktığını söyledi. Başta Noel Baba Kilisesi ve Myra antik kenti ziyareti olmak üzere yıllık 600 bin Fransız turistin Antalya bölhesinde kültür turuna çıktığını belirten Ölçüoğlu, "Fransızlar, 'deniz, kum ve güneş bizde de var' diyerek bir Alman, bir Rus, bir Hollandalı ve İskandinav ülkesi Norveç ve İsveçli bir turist gibi deniz, kum ve güneş turizmine iltifat etmiyor. Bize geçmişin hayat hikayelerini günümüze taşıyan eserler lazım diyerek kültür, tarih, ve arkeoloji ve inanç turizmini tercih ediyorlar. Fransızlar Antalya'daki tarihi ören yerleri görünce buralar açık hava müzesi diyerek heyacan duyuyorlar." dedi.

Rus Mobaly Turizm Seyahat Acentesi Kültür ve İnanç Turizmi Sorumlu Müdürü Nathalia Baranov, Rusların, Antalya'da kültür ve inanç turizmi kapsamında birinci sırada ziyaret ettikleri yerin Demre'deki Noel Baba Kilisesi olduğunu söyledi. Baranov, bazı Rusların hacı olmak için İzmir'de Meryem Ana Kilisesi ile Mersin'in Mut İlçesi'nde bulunan ve Hz.İsa'nın havarilerinden Tarsus'lu Pavlus (Sen Paul) ve yine Tarsus'ta yaşamış Hıristiyanlığın öncülerinden Barnabes'in MS 41 yılında Hıristiyanlığı yaymak için yaptığı Alahan Manastırı'nı ziyaret ettiklerini kaydetti.

Bugün, 30.12.2014

İÜ MERKEZ KÜTÜPHANESİ AVAN PROJESİ KROUMA KURULU TARAFINDAN ONAYLANDI

İstanbul Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanı Cemil Akçay Twitter hesabından Merkez Kütüphanesi yerine yapılacak yeni yapının avan projesinin Koruma Kurulu tarafından onaylandığını açıkladı.

 

Şandor Hadi ve Hüseyin Başçetinçelik tarafından 1969 yılında tasarlanan ve 1985 yılında yapımı biten Merkez Kütüphanesi'nin yıkılarak yenisinin inşa edileceği 2012 yılında gündeme gelmişti. Geçen sene içerisinde İstanbul Üniversitesi Rektörü Yunus Söylet ise yapının bütçe yetersizlikleri, yıkılma riski, çözülemeyen yapısal sorunlar ve mevzuatlar nedeniyle yıkılmasına karar verildiğini bildirmişti.

Bunun üzerine Haziran ayında DOCOMOMO Türkiye Çalışma Grubu hazırladığı raporla modern mimarlığın önemli yapılarından Merkez Kütüphanesi'nin kültür varlığı olarak tescillenmesi için Koruma Kurulu'na başvuruda bulunmuştu.

Ama görünen o ki, 2012 yılından bu yana verilen kararlarda bir değişiklik olmadı. İÜ Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanı Cemil Akçay yapılacak yeni kütüphanenin avan projesinin onaylandığını duyurdu. Bir modern yapı daha ne yazık ki kurtulamadı. 

Şandor Hadi ve Hüseyin Başçetinçelik tarafından tasarlanan Merkez Kütüphanesi'nin detaylarına http://v2.arkiv.com.tr/p6995-istanbul-universitesi-merkez-kutuphanesi.html linkinden erişebilirsiniz. Cemil Akçay'ın paylaştığı binanın ön görünüşü ise aşağıda mevcut:

Arkitera, Haber: İlknur Subaşı, 30.12.2014

SARDES'E İLGİ 5 YILDA 3 KAT ARTTI

 

Tarihe "altın parayı icat eden uygarlık" olarak geçen Lidyalılar'ın başkentleri, Salihli İlçesi'ndeki Sardes'e gelen turist sayısı, tanıtım çalışmalarıyla 5 yılda 3 katına çıktı.

Salihli Turizm Derneği (SATURDER) Başkanı Mustafa Uçar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Salihli sınırları içinde bulunan ve tarihe "parayı icat eden Lidyalılar'ın başkenti" olarak geçen Sardes antik kentinde 1910 yılında başlayan, 1958 sonrası tekrar hareketlenen kazılarda önemli eserlerin gün yüzüne çıkarılmaya devam ettiğini belirtti. 

Yaklaşık 3 bin metrekare alanda süren kazıların MÖ 7 ile MS 7'nci yüzyıllar arasındaki 1400 yıllık tarihe ışık tuttuğunu, Lidya, Pers, Hellenistik, Roma, Bizans, Osmanlı ve diğer kültürlerden eserlerin bulunduğunu kaydeden Uçar, akropol, gymnasium, sinagog, hamam, mahkeme binası ve evler oluşan bölümlerin yanı sıra Bin Tepeler olarak adlandırılan Lidya Krallarının gömüldüğü 85 mezarın, Hıristiyanlığın 7 kutsal tapınağından biri olan Artemis Tapınağı'nın da ortaya çıkarıldığını hatırlattı.

Uzun süre dikkatlerden uzak kalan, ender turist kafilelerinin geldiği antik kente son yıllarda ilginin giderek arttığını bildiren Uçar, Sardes'in artık 12 ay turisti çektiğini, günde 8-10 otobüsle kafilelerin geldiğini söyledi.

-"Yıllık 100 bin ziyaretçiyi ağırlamaya doğru ilerliyor" 

Uçar, devam eden kazılarının yanında, antik kentin tanıtımı amacıyla gerçekleştirilen çalışmaların bunda etkili olduğunu bildirerek şöyle devam etti:

"Son dönemlerde gerek yerel yönetimler, gerekse sivil toplum örgütleri Sardes'in tanıtımına büyük önem verdi. Sempozyumlar ve konferanslara sürekli katılım sağlanarak antik kentin önemi, Lidya Krallığı'nın tarihsel süreçteki konumu işlendi. Hazırlanan kataloglar, tanıtım amaçlı broşürler seyahat acentelerine ulaştırıldı. Ülke genelinde ve yurt dışında tanıtımlar yapıldı. Bunun sonucu olarak da antik kente turistin ilgisi her geçen gün arttı.

2010 yılında biletli 22 bin kişiyi ağırlayan ören yerinin ziyaretçi sayısı, 2011'de 27 bin, 2012'de 30 bin, 2013'de 43 bin, 2014'te ise 65 bine ulaştı. Sardes, yıllık 100 bin ziyaretçiyi ağırlamaya doğru ilerliyor." 

-"Artemis, dünyanın 4. büyük tapınağı"

Paranın icadından sonra birçok ilke imza atan Lidyalıların  Anadolu 'daki izlerin yalnızca Sardes'te bulunduğunu ifade eden Mustafa Uçar, turistlerin İncil'de yer alan 7 kilise arasındaki Artemis tapınağının da ören yerinde olduğuna vurgu yaparak, "Artemis Tapınağı, dünyanın 4'ncü büyük tapınağından birisi. Toprak altında da uzun yıllar saklı kaldığı için bozulmamış vaziyette. Tapınağına rehberlerle geldiğinizde insanlık tarihine kazandırılan bir çok deyimi burada göreceksiniz. Tapınak, turistlerin ilgisini çok çekiyor" ifadesini kullandı. 

Turistler de Sardes'i çok ilgi çekici bulduklarını, karşılaştıkları kalıntılardan çok etkilendiklerini söyledi.

Radikal, 30.12.2014

ANTİK KENT KORUMASIZ!

 

Bitlis'te Van Gölü kıyısında 1.derece arkeolojik ve doğal sit alanı olarak belirlenen Tatvan antik kenti, 'tatil köyü' yapılmak için 2010'da satılmak istendi. Alana yatırım yapılması için ön izin veren Maliye Bakanlığı Milli Emlak Müdürlüğü, arazinin satış işleminin gerçekleştirilebilmesi için görüş isteyince; Kültür ve Turizm Bakanlığı, “2863 sayılı yasa kapsamında 1. ve 2. derece arkeolojik sit alanlarında kalan taşınmazların satış izni verilemeyeceğini” belirterek bu talebe olumsuz yanıt verdi. Ancak bu kararın ardından Van Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, yatırımcının talebi üzerine 2011'de kentin  arkeolojik sit statüsünü kaldırdı.

Koruma Kurulu'nun aldığı kararda, 1.derece arkeolojik ve doğal sit olarak belirlenen alanda yapılan yüzey araştırmasında herhangi bir arkeolojik ve mimari kalıntının bulunamadığı; alanın yerleşim merkezi olarak kullanıldığını gösteren çanak, çömlek ve metal parçalarına ise rastlanılamadığı belirtildi. Koruma Kurulu, sahanın 1. derece arkeolojik sit alanından çıkarılmasına karar verirken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da doğal sit statüsünü düşürdü.

'3 BİN YIL ÖNCESİNE AİT'

Bitlis Eren Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Mehmet Demirtaş, alanın 1.derece arkeolojik sit statüsünün yenilenmesi için change.org üzerinden imza kampanyası başlattı. Koruma Kurulu'nun arkeolojik bulguya rastlanmadığını belirten kararının gerçeği yansıtmadığını belirten Demirtaş, “Alandaki mimari bulgulara baktığımızda kentin Urartu dönemine, yani MÖ 800-900. yüzyıllara ait olduğunu tahmin ediyoruz. Kayaların üzerinde birtakım geometrik şekiller ve haç işaretleri bulunuyor. Dolayısıyla Hıristiyanlık döneminde de alanın kullanılmış olma ihtimali var. Alanda kayalara oyulmuş iki küçük odacıkatan oluşan bir yapı ile tandırı andıran, muhtemelen silo gibi işlerde kullanılan çok sayıda kayalara oyulmuş yapı var.  Yerin altında çok sayıda mağara olduğu biliniyor. Arazide bir an önce bilimsel kazılar yapılarak antik kentin tarihi ortaya çıkarılmalı ve alanın arkeolojik sit statüsü yenilenmeli” dedi.

'SİT STATÜSÜNÜ KALDIRTTIK'

Araziye tatil köyü yapmak isteyen yatırımcı işadamı İsmail Kocakaplan ise bölgenin sit statüsünden çıkarılmasını “Arazinin arkeolojik sit ve doğal sit statüsünü kaldırttım. Ancak 50 milyon dolar yatırım ve 100 kişi çalıştırma şartı önümüze konarak ikinci ön izin verilmedi. Mahkemeye verdik. Antik kentte tarihi mezarlıklar, kiliseler olur. Burada hiçbir şey yok” diyerek savundu.

Birgün, Haber: Olgu Kundakçı, 30.12.2014

İZMİR'DE TARİHİ KÖŞKTE YANGIN

İzmir'in Bornova İlçesi'ndeki tarihi John Paterson Köşk'ünde çıkan yangın hasara yol açtı.

Alınan bilgiye göre, Mustafa Kemal Caddesi'nde bulunan köşkte henüz bilinmeyen nedenle yangın çıktı. İhbar üzerine olay yerine gelen itfaiye ekipleri yangına müdahale etti. Kısa sürede söndürülen yangın hasara yol açtı. Yangının çıkış nedenin belirlenmesi için çalışma başlatıldı.

İzmir'in Levanten köşklerinden Paterson Köşk'ü, İngiliz tacir John Paterson tarafından 1860 yılında yaptırılmıştı. Daha önce de yanan 38 odalı köşkte, 1991 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restorasyon çalışmaları başlatıldı. Köşk, 2008 yılında imzalanan protokol ile 25 yıllığına İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne kiralanmıştı.

Sabah, 30.12.2014

 

******


PAYLAŞILAMAYAN KÖŞK HARABE OLDU

İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri hafta başında yangın sonucu ciddi hasar gören Bornova’daki tarihi Paterson Köşkü için 2 yıldır tahsis kararı beklediklerini açıkladı.

 

Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mülkiyetinde bulunan bornova’daki tarihi Paterson Köşkü’nün zaman kaybedilmeden restore edilmesi için bir an önce harekete geçilmesini istedi.

Milli emlak Genel Müdürlüğü tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mülkiyetine verilen köşkteki tahribatın her gün arttığını söyleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu “Sürecin uzaması, Paterson Köşkü’nün yaşatılmasını zorlaştıracak” dedi. Yetkililer, köşkün restorasyonuna yönelik tüm hazırlıklar yapılmış olduğunu ancak binanın Belediye’ye tahsisinin iptal edilmesi nedeniyle 2 yıldan bu yana tek bir adım atılamadığını ifade etti.

Milliyet, 02.01.2015

GÖBEKLİ TEPE'YE NE OLACAK?

Şanlıurfa’daki tarihin en eski tapınağına ev sahipliği yapan Göbeklitepe’yi duymayan kalmamıştır. Bu dünyaca ünlü, eşsiz tapınağın kazılarını 1995 yılından beri yürüten Klaus Schmidt’in, geçtiğimiz temmuz ayında kalp krizi geçirerek vefat etmesi hepimizde derin bir üzüntü yaratmıştı. Yaklaşık 20 yıldır Göbeklitepe’ye kazı başkanlığı yapan Schmidt’ten sonra ise kafalarda bazı sorular belirdi. Peki bundan sonra Göbeklitepe’de ne olacak? Kazılara devam edilecek mi? Göbeklitepe’ye yeni bir kazı başkanı mı gelecek?

 

Göbeklitepe kazılarının bundan sonrası için yapılan plan, Klaus Schmidt’in ekibinin kazılara devam etmesi yönünde. Ekibin, Klaus Schmidt’in izinde, kazı alanının belli başlı cevap bulması gereken yerlerde yapacağı kazılar eşliğinde devam etmesi bekleniyor. Yani Göbeklitepe’ye en azından şimdilik, herhangi bir kazı başkanı arayışı söz konusu değil. Yıllardır yapılan kazılar ve beraberinde günyüzüne çıkan birbirinden değerli buluntuların etüt edilerek yayınlanması için de çeşitli çalışmalar ekip tarafından yürütülecek. Kazılacak alanların sayısının azaltılarak, bulunan eserlerin üzerinde yapılacak çalışmalara ağırlık verilmesi de gündemde.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 30.12.2014

HAYDARPAŞA GARI'NDA NELER OLUYOR?

 

Otel, AVM yapılacak tartışmaları yandığı günden bu yana devam eden tarihi Haydarpaşa Garı’nda restorasyon bir türlü başlayamadı. Kültür Varlıkları Koruma Kurulu restorasyonun gecikmesinin tarihi yapıya zarar verdiğini düşünerek acil olarak çalışmalara başlanmasını istedi. Aksi takdirde 2863 sayılı yasa gereği, zarar veren kurum ve kuruluşlar hakkında işlem başlatılacağını duyurdu.

 

Haydarpaşa Garı 28 Kasım 2010 tarihinde çatısında çıkan ağır yangından dolayı çatısı çökmüş ve 4. katı kullanılamaz hale gelmişti. Koruma Kurulu kararı ile 1997 yılında 1. Grup korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenen yapının etrafı da 2006 yılında kentsel ve tarihi sit yapıldı. Yangın sonrası ortaya çıkan Haydarpaşa projesi büyük tartışmalara neden oldu. 2011 yılında 5 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu 1/5000 Ölçekli Koruma amaçlı Nazım İmar Planlarını onayladı. Planda tarihi Gar binası ‘Kültürel tesis, turizm, konaklama’ alanında kalmıştı. İşte bu durum tartışmaları alevlendirdi. Gar binası otel mi oluyordu?

 

Hem Ulaştırma Bakanlığı hem de planları onaylayan İstanbul 5 Nolu Koruma Kurulu otel yapımına izin verilmeyeceğini açıkladılar. Birleşik Taşımacılık Sendikası planların iptali için dava açtı. İstanbul 9. İdare Mahkemesi davayı reddetti. Kamuoyunda Haydarpaşa Gar Projesine iptal kararı olarak yansıyan İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nde açılan davada ise mahkeme Koruma amaçlı nazım imar planının Fuar Alanı Fonksiyonuna ilişkin kısmını iptal etmişti. Açıkçası tarihi Gar binası hala otel olma riskini taşıyordu.

 

TCDD Haydarpaşa Garı’n restorasyonu için ihaleye çıktı. Delta İnşaat 12 milyon 473 bin liraya 500 günde bitirmek üzere ihaleyi aldı. 27.12.2012 tarih 899 sayılı kararı ile Koruma Kurulu restorasyon projesini onayladı. Bu projeye göre, bodrum katın, tesisat ve idari birimler olarak; zemin katın, gara hizmet eden bekleme salonları, gişeler, kafeterya ve idari birimler olarak; asma kat, 1., 2. ve 3. katlarda idari birimler olarak; çatı katının da kulelerde kafeterya, garın kısa kolunda konferans salonu, orta aksta sergi alanı, uzun kolda da arşiv-çalışma salonu-kitaplık olarak fonksiyonlandırıldı.

 

Ancak restorasyona bir türlü başlanılamadı. Kadıköy Belediyesi inşaat ruhsatını vermedi. Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, “Yasal olarak plan süreçleri tamamlanmayan ve eski eser binaya ilave yapılaşma getiren restorasyon projesine onay vermemiz mümkün değildir” açıklaması yaptı.

 

Bu açıklamadan bir hafta sonra İstanbul 5 Numaralı Koruma Kurulu şu kararı aldı; Söz konusu 12.09.2014 gün 2126 sayılı kararda “…Kurulumuzca uzun süren tetkikler ve yerinde inceleme toplantıları sonucu onaylanmış bulunan, Kurulumuzun 27.12.2012 gün 899 sayılı kontür ve gabari artışı getirmeyen restorasyon projelerinin ivedilikle uygulanmasına, İstanbul’un simge eserlerinden olan I. grup tescilli Haydarpaşa Gar Binasının mevcut haliyle ivedi restorasyona ihtiyacı bulunduğundan, restorasyon uygulaması gecikmesi ve bu sebeple yapının zarar görmesi halinde buna sebep olanların 2863 sayılı yasa kapsamında sorumlu olacağına” karar verildi.

 

Sonuç olarak restorasyon biran önce başlamalı. Tarihi yapı her geçen gün dış etkenlere karşı hem statik hem de estetik açıdan yıpranıyor. Mevcut yöneticiler her ne kadar tarihi binanın otel olmayacağını ileri sürseler de ileride otel olmasının önüne geçecek bir engel yok. Zira imar planlarında turizm – konaklama fonksiyonu halen geçerliliğini koruyor.

Radikal, Haber: Ömer Erbil, 30.12.2014

MECLİS'TEN SARAY DAVASI

TBMM Başkanlığı, Dolmabahçe Sarayı’nın çatı onarımı sırasında yüzyıllık halıları yağmur altında bırakarak çürütenler hakkında dava açtı. Halıların onarımı için harcanan 73 bin TL sorumlulardan tazmin edildi.

 

TBMM Başkanlığı, Meclis’e bağlı saraylarda kaybolan ve yıpratılan tarihi eşyalara verilen zararları affetmeyerek tek tek zimmet çıkarıp kamu davaları açtı.

Milliyet, Haber: Önder Yılmaz, 30.12.2014

BİLİNMEYEN ANTİK KENT TURİZME KAZANDIRILIYOR

 

Kepez Belediyesi, Lyrboton Kome'yi turizme kazandırmak için çalışmalara başladı.

Perge uygarlığının bir köyü olan Lyrboton Kome'nin, turizmin başkenti Antalya'nın kent merkezinin hemen yanı başında bulunmasına karşın, şehirde yaşayanların varlığından haberdar olmadığı antik kent olduğu bildirilirken, Elai Baris (Yağ çiftliği) olarak bilinen antik kentin, Varsak'ın kuzeyinde bir tepecikte yer aldığı bildirildi. Bitki örtüsünün işgalindeki, definecilerin tehdidi adlındaki antik kentin gün yüzüne çıkarılması bir kaç kez gündeme geldiği ancak gerekli çalışmaların yapılmadığı kaydedildi.

Lyrboton Kome'yi turizme kazandırmak için çalışmaları başlatan Kepez Belediye Başkanı Hakan Tütüncü, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Nevzat Çevik ile antik kente keşif çalışması yaptı. Keşif gezisine Başkan Yardımcıları Sebahat Adanır, Mustafa Sağdur, Ramazan Alanay ile İmardan Sorumlu Başkan Danışmanı Ramazan Eçiş, Cap Servisi Sorumlusu ve Şehir Plancısı Barış Soykam da eşlik etti.

ZEYTİNYAĞI ÜRETİM KÖYÜ

Prof.Dr. Nevzat Çevik, 1996 yılında ilk arkeolojik araştırmaları yaptığı Lyrboton Kome'yi kentinin, tarihi hakkında ve bölgede yapılacak çalışmalarla ilgili Başkan Tütüncü'ye bilgi verdi. Prof.Dr. Nevzat Çevik de Lyrboton Kome ile ilgili olarak şunları söyledi:
"Burası, antik adıyla Lyrboton Kome'dir. Elai Baris olarak da bilinir (Yağ Çiftliği). Büyük bir antik zeytinyağı üretim köyüdür, Lyrbos Köyü, Perge'ye bağlıdır. Kadersizliği, bırakın turisti, Antalyalılarıın bile binde birinin ancak bildiği, özel ama küskün ve yetim yerlerden biri olmasıdır. Hellenistik Dönem'de de burada yerleşim olması beklense de kalıntılar büyük çoğunlukla Roma ve Bizans Dönemi'nden kalmadır. Bugünkü Varsak'ın adı 13. yüzyıl başında yöreye gelen Üçok boyundan Tatar Serdarı Baçu Han'ın 6 oğlundan biri olan Varsak Bey'den gelir. O gün bu gündür bölgenin adı 'Varsak'tır. Bölgenin her yanında keşfettiğimiz zeytinyağı işlikleri en çok buradadır. Çok sayıda ve entegrelikler yüksek bir yağ üretimi olduğunu göstermektedir. Bu üretimin ve yerleşimde yaşanmışlığın diğer izleri çok sayıda sarnıç, 80'in üzerinde mezar, 2 kattlı korunmuş konutlar, 1 küçük hamam ve 3 de kilisedir. Döşemealtı'ndan gelip Perge'ye giden Via Sebaste (İmparator Yolu) da buradan geçer."

KEPEZ'E TURİZM KİMLİĞİ KAZANDIRACAK

Kepez Belediye Başkanı Hakan Tütüncü, antik kentin Kepez'e turizm kimliği kazandıracağını belirterek, "Antik Lyrboton Kome'yi gün yüzüne çıkarabilmek ve kültür turizminin hizmetine sunabilmek için ilk adımı atıyoruz. Bundan sonraki süreçte yapacağımız çalışmalarla birlikte antik kent, Kepez'in de turizmden pay almasını katkı sağlayacak bir yer olacak. Lyrboton Kome çok geniş bir alan. Yapılacak çok çalışma var. Bağlantı yolunun yapılması başta olmak üzere, gerekli çalışmaları yaparak antik kenti Antalya'ya kazandıracağız. Lyrboton Kome'nin turizme kazandırılması 70 projemizde yer alıyordu. Bitki temizliğinin, bağlantı yollarının yapılmasıyla bu kenti turizmin dikkatine sunacağız. Daha sonra rölöve, restorasyon çalışmalarıyla antik kentin ayağa kaldırılması, bir kültür haziresi olarak Antalya'ya armağan edilmesi gerekiyor" diye konuştu.

Haber Antalya, 29.12.2014

YANLIŞ RESTORASYON UYGULAMALARI GÜN YÜZÜNE ÇIKTI

Daha önce çeşitli zamanlarda restorasyona uğrayan Hırka-i Şerif Camii’nin restorasyonunda çimento kullanıldığı tespit edildi.

 

Özellikle cami içinde aydınlatma amacıyla elektrik kullanımına başlanan yıllarda elektrik kablolarına tesisat kanalı açmak için duvarlarda delikler açıldığı gözlendi.

Mermer kapı girişlerinin çeşitli dönelerde farklı renklere boyanarak asıl renginin dışında uygulamalar yapıldığı yine restorasyon çalışmalarında ortaya çıktı. Gerçekleştirilen son restorasyon çalışmasıyla geçmişte yapılan yanlış uygulamaların telafisi için yoğun bir çaba sarf ediliyor.

Çeşitli disiplinlerden ülkemize eğitime gelen Uluslararası Öğrencilere Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından eğitim bursu veriliyor. Ülkeler arası kültür köprüsü olacak gençler Türkiye'deki tahsil süreleri boyunca birçok etkinlikle destekleniyorlar. Merkezi Ankara'da bulunan TEKDER (Teknik Elemanlar Derneği) İstanbul Şubesi tarafından gerçekleştirilen "Uluslararası Öğrenciler için Mesleki Gelişim Projesi" farklı disiplinlerde eğitim gören 500'e yakın Lisans ve Lisansüstü öğrenciye seminer, teknik gezi, fuar katılımı, staj vb. imkanları sunulacak.

 

"Uluslararası Öğrenciler için Mesleki Gelişim Projesi" kapsamında Türkiye'nin kültürel mirası uygulamalarıyla yerinde gösterildi. Mimarlık alanına eğitim gören öğrenciler Hırka-i Şerif Camii'nin restorasyon çalışmalarını şantiye şefi Restoratör Mimar Erdem MIH'ın anlatımıyla yerinde inceledi. Saha incelemesinin ardından TEKDER merkezinde verilen Mimari Restorasyon semineriyle Türkiye'de ve dünyada restorasyon çalışmaları hakkında detaylı bilgi verildi. TEKDER Yönetim Kurulu Üyesi Mimar Enes ALUÇ'un verdiği seminerde tarihi eserleri korumanın önemine vurgu yapıldı. Aluç "Tarihi eserleri korumak sadece mimarların ve restoratörlerin değil, hepimizin görevidir." dedi.

"Uluslararası Öğrenciler için Mesleki Gelişim Projesi" ile uluslararası düzeyde mesleki ve kültürel sağlam bağların temelinin atılması amaçlanıyor.

Hırka-i Şerif Camii, Hz.Muhammed'in Üveys el-Karani'ye (Veysel Karani) hediye ettiği hırkanın (Hırka-ı Şerif) muhafaza ve ziyaret edilmesi için 1851'de Padişah Sultan Abdülmecid tarafından yaptırıldı.

Sabah, 29.12.2014

BİZANS GEMİLERİ TARİHE IŞIK TUTACAK

 

İstanbul'un Constantinople olarak bilindiği dönemlerde en büyük limanlarından biri olan Yenikapı'da 10 yıl süren kazılarda, 37 Bizans gemisi gün ışığına çıkarıldı. Arkeologlar 5'inci ve 11'inci yüzyıllar arasında inşa edilen gemilerin iyi korunmuş olduğunu belirtti.

ABD'nin Texas A&M Üniversitesi Deniz Arkeolojisi Enstitüsü'nden Cemal Pulak, "Bugüne kadar tek bir noktada bu kadar fazla ve iyi korunmuş gemi bulunmamıştı" ifadesini kullandı. Journal of Nautical Archeology dergisinde yayımlanan araştırmada imzası olan isimlerden biri olan Pulak, 7'inci ve 11'inci yüzyıllara ait sekiz gemi hakkında analiz yapıldığı bilgisini verdi. Sonuçlar yüzyıllar öncesinde gemi inşaatlarının sanıldığından daha karmaşık ve gelişmiş olduğuna işaret etti.

Araştırmalarda gemilerin yapımında iki modelin öne çıktığı belirtildi. İlk modelde, geminin dış cephesi ilk önce inşa edilirken, ikinci modelde ilk olarak iskelet tamamlanıyordu. İskeletin tamamlanmasının ardından dış cephe kaplamaları yerleştiriliyordu. Bulgular ilk önce iskeletin yapılmasına yönelik dönüşümün yedinci yüzyılda başladığını gösterdi.

Livescience sitesine açıklama yapan Pulak, "Bilim ve mühendisliğin tarihini en iyi şekilde anlayabilmek için eski gemi yapımcılarının tasarım ve kavramsallaştırma süreçlerini titiz bir şekilde gözden geçiriyoruz" ifadesini kullandı. Pulak böylece gemilerin nasıl inşa edildiği, geliştirildiği, tamir edildiği ve kullanıldığını anlayacaklarını söyledi.

İstanbul’da sergilenecekler

İncelenen sekiz gemiden altısı tamamen yelken gücüyle hareket ettiği, iki tanesinin ise uzun ve kürekle de hareketi sağlanan kalyon olduğu belirtildi. Küçük gemilerin uzunlukları 8 ile 14.7 metre arasında değişirken, kalyonlar yaklaşık 30 metre olarak ölçüldü. Yenikapı'da toplam altı kalyon çıkarıldığı ve hepsinin Bizans dönemine ait olduğu belirtildi.

Bizans gemileri hakkındaki temel bilgilerin geçmişte kitaplardaki çizimlerle sınırlı kaldığını belirten Pulak, Yenikapı'nın küçük sandallar, balıkçı tekneleri, kargo ve donanma gemileri hakkında önemli yeni bilgiler sunduğunu söyledi.

Pulak gemilerin İstanbul'daki bir müzede sergilenmesinin planlandığını belirtti.

Al Jazeera, 29.12.2014

MİMAR SİNAN ESERİ ATİK VALİDE ŞİFAHANESİ'NİN BAŞINA GELEN 'RESTORASYON' FELAKETİ

 

Osmanlı hükümdarı II. Selim’in eşi Nur Banu Sultan tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan İstanbul’un en büyük 3. külliyesi hüviyetindeki Atik Valide Külliyesi içerisinde yer alan şifahanenin başı fena halde dertte. Yaklaşık 450 yıllık bir geçmişi bulunan şifahanenin, ‘yenilikçi’ akımın etkisinde fazlaca kalmış insanların adeta egolarını tatmin ettiği deneysel bir nesne haline gelmiş olması bizleri ziyadesiyle üzüntüye sevketti. Tıp tarihimiz açısından oldukça önemli sayılan ve bulunduğu muhit dolayısıyla yıllarca ‘Toptaşı Bimarhanesi’ olarak adlandırılan şifahane, restore edildikten sonra yeni kurulmuş olan bir vakıf üniversitesine tahsis edildi. Fakat yapıdaki müdahalelerin ‘restorasyon’ bilimi kriterleri içerisinde nerede ve nasıl konumlandırılacağı hayli merak konusu. Restorasyon bilimi öncülerinden ünlü Sanat Eleştirmeni John Ruskin’in “Restorasyon, bir yapının başına gelebilecek en büyük felakettir” sözünü anımsatan müdahalelerin bulunduğu şifahanenin, özgün işlevinden ve görünümünden bu denli uzakta olmasına Vakıflar Genel Müdürlüğü yetkilileri ile Anıtlar Kurulu üyelerinin ne şekilde izin verdiğini anlamakta güçlük çekiyoruz açıkçası. Özgün eseri açığa çıkartmak yerine ironik bir şekilde sanki şifahanenin görünmemesini ister gibi boydan boya oldukça maliyetli cam giydirmelerle nasıl kapatıldığını, bu uygulamaya kimlerin ve neden izin verdiğini siz değerli takipçilerimiz aracılığıyla yetkililere sormak istiyoruz.

Unutulmamalıdır ki Türk Mimarlık Sanatına adını altın harflerle yazdırmış Mimar Koca Sinan’ın böyle güzel bir eserine bu şekilde densiz müdahalelerde bulunmak kimsenin haddine değildir.

Atik Valide Şifahanesi’nin restore edilmeden önceki hali

Atik Valide Şifahanesi’nin restore edildikten sonraki hali

Eski Fotoğrafları:

gorselgurultuler.com, 28.12.2014

TEKKEDEKİ TADİLATI BELEDİYE YAPTI, YANLIŞLIK VARSA TÜM SUÇ ONLARDA

 

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın (GYV) Eyüp’teki Diyalog Merkezi’nin, ‘sözleşmeyi tek taraflı feshettik’ denilerek tahliye edilmesinde hukuksuzluklar bitmek bilmiyor.

Vakıflar Genel Müdürlüğü, tahliye gerekçesi olarak imar planına aykırı şekilde yangın merdiveni inşa edilmesini ve lavaboların kadın-erkek şeklinde ikiye ayrılmasını göstermişti. Vakıf Genel Sekreteri Dr. Ahmet Muharrem Atlığ, “Bize yangın merdivenini siz koydunuz diyorlar. Hayır, yangın merdiveni buraya konulmuş zaten. Yangın merdiveni olmadan da buradan ruhsat almak mümkün değil. Ama projenin içerisinde yangın merdiveni yokmuş. Biz burayı devralırken yangın merdivenli aldık.” dedi.

Kara Süleyman Tekkesi’ni 2010’da, 10 yıllık bir protokolle devraldıklarını belirten Atlığ, “Mezarlık haricindeki her şey belediye tarafından önceden imar edilip Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne verildi. Vakıflar da bize kiraladı. Şimdi de bize diyorlar ki, plana uygun olmayan değişiklikler yaptınız. Eğer plana uymayan değişikliklerle beraber burası imar edildiyse bunu belediye yaptı. Suçlu olan belediye, biz değiliz.” ifadelerini kullandı. Tekkeye önceki gün gelen görevliler, hiçbir kimlik ve belge göstermeden tahliye işlemini başlatmıştı. Vakfın avukatı Ziya Özata, sorumlular hakkında ‘görevi kötüye kullanmaktan’ suç duyurusunda bulunacaklarını aktardı.

Özata şu açıklamayı yaptı: “Bize sözleşme gereği 30 günlük süre verilmesi gerekirken 1 hafta içerisinde hukuksuz şekilde tahliye işlemi gerçekleştirildi. Vakıflar Bölge Müdürlüğü, hazırladıkları teknik raporu bize tebliğ etmedi. Pazartesi günü tüm bu hukuksuzlar için suç duyurusunda bulunacağız. Usulsüz şekilde tahliye ettiler ve tüm eşyaları aldılar. Nereden hangi kanalla hangi üst yazıyla geldikleri belli değil. Zahmet edip ceplerinden bir belge çıkartıp biz şu yetkiyle şu işlemi yapmaya geldik bile demediler.” Binada tuvaletlerin ayrışmasının usule aykırı olmadığını dile getiren Özata, “Daha önceden benim bildiğim tek bir tuvalet var. Tek tuvaleti hem kadınların hem erkeklerin kullanması zaten kültürümüze ve inançlarımıza aykırı.” şeklinde konuştu.

Zaman, Haber: Veysel Engi - Raf Ahmed, 28.12.2014

OKULUN DUVARINDAN TARİH ÇIKTI

Balıkesir’in Erdek İlçesi’nde, geçen yıl restore edilerek öğrenime açılan 1879 yılında yapılan Erdek Anadolu İmam Hatip Lisesi’nin bahçe duvarının sıvaları dökülünce altından Osmanlı döneminden kalma mezar taşları çıktı.

 

Erdek Yalı Mahallesi’nde 1879 yılında Rumlar tarafından okul olarak yaptırılan bina daha sonraki yıllarda Menzil Hastanesi ve okul olarak hizmet verdi. 1983 yılında meydana gelen deprem nedeniyle boşaltılan ve onarımı tamamlandıktan sonra uzun yıllar Atatürk İlköğretim Okulu olarak kullanılan 15 derslikli bina, 6 ay süren restorasyonun ardından 177 öğrencisiyle Anadolu İmam Hatip Lisesi adıyla açıldı. Restorasyon çalışmaları öncesi sıvaları dökülmesi nedeniyle istinat duvarlarında Osmanlı döneminden kalma mezar taşları ortaya çıkınca onarım yapılamadı. Duvarlardaki taşları gören Erdekliler, bunların alınarak müzeye konulmasını istiyor. Duvarda belki başka mezar taşları da olabileceğine dikkat çeken Erdekliler, okulun restorasyonu yapıldıktan sonra güzel bir görünüme kavuştuğunu ancak duvarlarındaki mezar taşlarının birkaç seneden beri ortaya çıktığını dile getiriyor.

OKUL DUVARI İÇİN ONARILACAK

Okul duvarlarının tadilat ve restorasyon projesinin çizildikten sonra onarılacağını belirten Erdek Anadolu İmam Hatip Lisesi Müdürü Ali Özdemir okul duvarıyla ilgili projenin Anıtlar Kurulu’ndan onaylandıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ihale edileceğini ve ihaleyi alan firmanın duvarları yeniden inşa edeceğini söyledi.

Özdemir, "Duvardaki mezar taşlarını müze yetkilileri de inceledi. Tarihi eser niteliğinde değillermiş ancak hiçbir şekilde dokunamıyoruz, dokunmak zor. Ancak yerinden söküldükten sonra müzeye verilebilir" dedi.

Milliyet, 28.12.2014

İNGİLTERE'NİN WALES KENTİNDE BRONZ ÇAĞI DEFİNESİ

Bir tarlada gömülü bulunan egzotik/yabancı silahların Geç Bronz Çağı’nda Wales’e, Güney İngiltere’den ya da Fransa’dan uzun mesafeli deniz yolculuğu vasıtasıyla gelmiş olabileceği düşünülüyor.

 

Arkeologlar, Ocak 2013’te bir metal detektörcü tarafından bulunan 2.5 kilogramlık kılıç, bıçak ve kılıç kını yığınının Batı Wales’e deniz yoluyla güney İngiltere ya da kuzey Fransa’dan gelmiş olabileceğini söyledi.

İki kılıç parçası, bir kılıç kını, iki taraflı bir bıçak ve altı bakır külçesinden oluşan buluntular, Adrian Young tarafından birbirinden birkaç metre uzakta, sürülmüş bir tarlada bulundu.

Wales Milli Müzesi’ndeki arkeologlar, buluntuları 2800 ila 3000 yıl öncesine tarihlerken, hukuki görevliler buluntuları resmi olarak “define” olarak niteledi. Wales Milli Müzesi’nin Tarih Öncesi Bölümü Küratörü Adam Gwilt, “Kılıç, bıçak ve kın, bu bölgede pek görülmeyen yabancı/egzotik parçalar. Bakır külçelerin ise artık Cornwall’da da görüldüğü gibi, Pembrokeshire definelerinin olağan parçaları olduğunu biliyoruz” dedi.

arkeofili.com, Haber: Ayşe Bursalı, 28.12.2014

TOKİ GECEKONDULARI YIKTI, ORTAYA TARİHİ KENT ÇIKTI

Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı’nın, Nevşehir’de kentsel dönüşüm için yıktığı gecekonduların altından 7 kilometre uzunluğunda tarihi Birkent çıktı. TOKİ, bölgedeki gecekonduların yıkımı için 90 milyon TL harcadı; yeraltındaki antik şehrin ortaya çıkarılması üzerine saha terk edildi. Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver, tarihi kentin 5 bin yıllık Hitit’lere dayandığını düşündüklerini söyledi.

 

YENİ BİNALAR İÇİN TEMEL ATILACAKTI

Nevşehir Kalesi’nin eteklerindeki gecekonduları ve çürük binaları yıkan TOKİ, bölgedeki 600 bin metrekarelik alanı tamamen temizledi. TOKİ, bin 500 dolayında gecekonduyu yıktı ve bu çalışma için de 90 milyon TL harcama yaptı. TOKİ, yeni binaların yapımına başlayacağı sırada, yeraltında tarihi bir kente rastlandı.

Bölge, Kültür Ve Turizm Bakanlığı’na devredildi. Bakanlık, tarihi kentle ilgili inceleme yapacak ve kentin hangi uygarlığa ait olduğunu ortaya koyacak. Restorasyonun ardındansa yeraltı kentinin, yerli ve yabancı turistlerin ziyaretine açılacağı öğrenildi.

 

“90 MİLYONU ZARAR OLARAK GÖRMEYİZ”

TOKİ Başkanı Ergün Turan, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, bölgede yaşayan vatandaşları başka yere taşıyarak dönüşüme başladıklarını belirterek “Gecekonduları yıkınca altından yeraltı şehri çıktı. Burası, 3. derece arkeolojik SİT alanı ilan edildi. Bilinen bir yeraltı şehri değilmiş. Tamamen yeni bir keşif. Bu şehirde 7 kilometrelik tüneller uzanıyor. Bunun Nevşehir’e nasıl değer katacağının çalışması yapılıyor” dedi.

Turan, bölgede tarihi bir kentin bulunması üzerine inşaat çalışmalarını durdurduklarını kaydederek “Projeyi şehrin dışına taşıyacağız. Bu harcadığımız 90 milyon TL’yi de zarar olarak görmüyoruz. Bu durumun Sayıştay’a takılacağını da düşünmüyorum.” diye konuştu.

 

ÜRGÜP TAŞINDAN KONUT

TOKİ’nin yöresel mimariye uygun konut yapacağını belirten Ergün Turan, bunun en güzel örneklerinden birini Nevşehir’in Ürgüp İlçesi’nde gerçekleştirdiklerini söyledi. Turan, Ürgüp’te düşük gelirli vatandaşlar için 960 sosyal konut yapıldığını ve bu yapılarda yöresel taşların kullanıldığını ifade etti. Turan, konutların mart ayında teslim edileceğini açıkladı.

 

“ŞEHİR 5 BİN YILLIK, HİTİT’LERE DAYANIYOR”

Bölgeye villa tipi evler yapmayı planladıklarını belirten Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver, “Burada 2 bini tapulu 7 bin civarında hak sahibi vardı. Yeraltı şehri tespit edilince tüm çalışmayı durdurduk. TOKİ de bu konuda çok anlayışlı hareket etti. Şimdi, onlarla şehir dışında arazi takası yapılacak” dedi.

Arkeologlarla çalışma başlatıldığını belirten Ünver, “400 bin metrekareye yakın, dünyanın en büyük yeraltı şehri. 7 kilometrelik yürüyüş yolu var. Kiliseler, su yolları, su küpleri, galeriler ve çeşmeler bulduk. Bölgenin Hititlere dayandığını yani 5 bin yıllık olduğunu öngörüyoruz. Çünkü kentteki diğer yeraltı şehirleri de aynı döneme ait” diye konuştu.

 

“ÜSTÜ ANTİK PARK OLACAK”

Ünver, yeraltındaki kentin temizliği, kazısı ve yüzeyde yapılacak çalışma için ihale açacaklarını belirterek “Burası tamamen temizlenecek. Yeraltında sanat galerileri, yürüyüş yolları, el sanatları merkezleri ve butik oteller olacak. Şehrin üstüne de Türkiye’nin en büyük antik parkı yapılacak. Köksüz bitkiler dikilecek. Yeraltı şehrinde yürüyüşler yapılacak” dedi.

haberler.com, 28.12.2014

SAĞANAK YAĞIŞ TÜKE TAPINAĞINI SU İÇİNDE BIRAKTI

 

Sağanak yağış Antalya Side antik kentinde agora içinde bulunan Tüke(Tyche) Tapınağı’nı sular içinde bıraktı.

Antalya’nın Manavgat İlçesi'nde dün gece başlayan sağanak yağış belirli aralıklarla devam ediyor. Yağmur yağışına bağlı, antik kent içinde agora içinde daire şeklinde MS 2′nci yüzyılda inşa edilen Tüke Tapınağı etrafı sular içinde kaldı.

Tüke Tapınağı 2 yıl önce Antalya Valiliği, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Side Belediyesi’nin katkılarıyla Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof.Dr. Hüseyin Alanyalı’nın öncülüğünde 18 ayda restorasyonu yaptırılarak kültür turizmine açılmıştı.

Side’de Tüke Tapınağı yanı sıra dünyaca ünlü Athena, Men ve Apollon tapınakları bulunmakta.

habertuar.com, 27.12.2014

ORYANTAL POMPEİİ'NİN KAZI AŞAMASI TAMAMLANDI

Arkeologlar, Doğu Çin’deki Sizhou antik kentinin kazısını tamamladı. Yapısı ve düzeni tam olarak anlaşılan antik kent, “Oryantal Pompeii” lakabıyla anılıyor ve 2000 metrekareden daha fazla bir alana yayılmış.

 

Tarihsel verilere göre Sizhou, 900 yıldan daha önce var olan ve gelişmekte olan bir şehirdi. Fakat Çin’in en büyük üç nehrinin kesiştiği bir bölgede yer alması, İmparator Kangxi hükümdarlığı sırasında, büyük bir tufanla beraber sular altında kalmasına neden olmuş.

Kazı bölgesinde çalışan uzmanlar, Sizhou antik kentinin belki de volkanik küllerin altında kalan Pompeii’den daha iyi korunmuş olabileceğini söylüyor.

Sizhou’nun dış kesiminde yer alan duvarın uzunluğu 130 metre iken, iç kesiminde yer alan duvarın uzunluğu ise 340 metre.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 27.12.2014

VAN'DA 3 BİN YILLIK KALE BULUNDU

Van'da sanat tarihçileri ve arkeologların yürüttüğü çalışmalar sayesinde, her geçen gün kentin tarihi dokusuna yeni bir eser ekleniyor.

 

Gürpınar İlçesi'ne bağlı Yurtbaşı Mahallesi'nde Erken Demir Çağı'na ait olduğu değerlendirilen 3 bin yıllık kale bulundu.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Mehmet Top, mahalle muhtarı İrfan Yücel'in girişimleri sonucu yerini tespit ettikleri kalede inceleme yaptı.

İlçe merkezine yaklaşık 80 kilometre mesafedeki kaleye, bir saatlik zorlu tırmanışın ardından ulaşılabiliyor. Bölgeye hakim, yüksek bir tepenin zirvesine kurulan kalenin duvarları, zamanla yıkılarak taş yığınlarına dönüşmüş durumda.

Muhtar Yücel ve mahallelilerle kalenin bulunduğu alana çıkan Top, burada bulduğu çanak, çömlek parçalarını detaylı inceleme yapmak amacıyla topladı.

Top, AA muhabirine açıklamasında, 2007 yılından beri Hoşap Kalesi'nde kazı çalışması yürüttüklerini ve kale civarındaki kültürel doku hakkında araştırmalar yaptıklarını anımsattı.

Araştırmaların önemine değinen Top, muhtarın bilgi vermesi üzerine Yurtbaşı Mahallesi'ndeki kaleye ulaştıklarını söyledi. Kalenin bölge halkı tarafından eskiden beri "Derbend Kalesi" adıyla anıldığını anlatan Top, şöyle devam etti:

"Araştırmalarımda buranın Erken Demir Çağı'na ait bir kale olabileceği fikrine ulaştım. Gerek buradaki taş duvar kalıntıları gerekse yerlerde bulduğumuz seramik parçaları buranın bir yerleşim yeri olduğunu bize kanıtlıyor. Muhtemelen bir yayla yerleşimi. İzler buradaki kültürün daha çok bizi Urartu öncesi, Erken Demir Çağı'na götürebileceğine işaret ediyor. Yani bu çağ, MÖ bin 200 ile bin 300'lerden başlıyor, MÖ bin 800'lü yıllara kadar geliyor. Zaten biliyoruz ki Van'da kale mimarisi o dönemlerde başlayarak daha sonraki dönemlerde de devam etmiş."

Kalede yaptıkları araştırmanın bir ön temas olduğunu ve daha detaylı incelemenin arkeologlar tarafından yapılması gerektiğini anlatan Top, konuyla alakalı Van Müzesi'ne bilgi verdiğini, bu alanın kayıtlarda olmadığını, kayıtlara alınması için gerekli işlemlerin başlatılacağını ifade etti.

Top, "Bu yaklaşık 3 bin yıllık bir kale. Çünkü o dönem kaleleri, iri taşların oluşturduğu duvarlarla yapılıyor ve kesinlikle harç kullanılmıyordu. Bağlayıcı bir unsur yok. Bir yüzü ise düzeltilmişti. Daha çok yaylaya ve vadiye hakim noktalarda kuruluyordu. İşte aradığımız bu özelliklerin hepsini burada görmemiz mümkün" dedi.

Sol Haber, 27.12.2014

AFRİKA'DA 7 BİN YIL ÖNCE EVCİL TAHILLAR

Barselona, Treviso, Londra ve Kiev’li uzmanlardan oluşan bir ekip Orta Sudan ve Nubia’daki iki neolitik mezarlıkta arpa ve buğdayın varlığını kanıtladı. Arpa ve buğday kalıntıları, ölü hediyelerinde ve dişlerin üzerinde bulundu. 7000 yıl önce evcil tahılların kullanılıyor olması, Afrika’da evcil tahılların kullanım tarihini birkaç yüzyıl daha erkene çekiyor.

 

7000 Yıl Önce Kuzey Afrika’da Beslenme

Araştırmanın sonuçları, Nil Nehri kıyısında yaşayan insanların vahşi hayvanlar ve bitkilerle birlikte, arpa ve buğday gibi ekinleri tükettiğini gösterdi. Tarih öncesi insanlar büyük ihtimalle, kendilerinden çok daha sonra bu bölgede yaşayan Mısırlılar gibi, yarı-yerleşik bir hayat sürüyor ve Nil’in suyundan faydalanıyorlardı.

Arpa ve buğday gibi ekinler ilk olarak Ortadoğu’da 10,500 yıl önce yetiştirilmişti. Ortadoğu’dan sonra ise Orta ve Güney Asya ile, tahmin edilenden daha hızlı bir şekilde Avrupa ve Kuzey Afrika’ya yayıldı.

Dr Wilmoed, Sudan ve Nubia’da karşılaşılan besin düzeninin de sanılandan çok daha çeşitli olduğunu belirtti. Tahıl tanelerinin mezarlara konulmuş olması ise özel, sembolik bir anlamları olduğunu gösteriyor.

Kafatasının arkasındaki beyaz renkli bölge, mezarda buraya, kafanın arkasına, bitki kalıntıları konulduğunu gösteriyor. Bu kalıntılara “fitolit” adı veriliyor.

 

Bitki ve Diş Kalıntıları ile Tarihlendirme

Bulunan tahılların tarihlendirmeleri için yüksek kalitede bir optik mikroskop ve radyokarbon analizleri kullanıldı. Uzun süreler boyunca korunabilen, fitolit ismi verilen mineral yoğunluktaki bitki kalıntıları da bu süreçte yardımcı oldu. Diğer bitki kalıntıları korunmamış olmasına rağmen, fitolitler ve nişasta granülleri hala korunmuştu. Binlerce yıllık dişlerde bulunan diş plakları ve tartar da bu tarih öncesi insanların beslenmesi hakkında bilgiler sağladı. Bitkiler MÖ 5.311 ve 5.066 yılları arasına tarihleniyor.

arkeofili.com, Haber: Ayşe Bursalı, 27.12.2014

'AYASOFYA MÜZE OLSUN' DİYEN KİM?

Prof.Dr. Semavi Eyice, Ayasofya’nın müze yapılmasına dair talimatı Atatürk’ün değil, dönemin Milli Eğitim Bakanı Zeynel Abidin Özmen’in verdiğini ileri sürdü.

 

Bizans ve Osmanlı sanat tarihi uzmanı Prof.Dr. Semavi Eyice, Ayasofya’nın müzeye dönüştürülmesiyle ilgili bugüne kadar bilinmeyen bir konuyu gündeme getirdi. Ayasofya’nın müze yapılmasındaki baş aktörün Atatürk değil, dönemin Milli eğitim Bakanı Zeynel Abidin Özmen olduğunu savunan Eyice, “Özmen’in Ayasofya’nın anı defterine yazdıklarını müzenin ilk müdürü Muzaffer Ramazanoğlu döneminde okudum. Anı defterinin ilk sayfasında Özmen’in el yazısıyla kaleme aldığı ‘İlk direktifi verdim’ cümlesi de yaralıyordu. Anı defteri sonraki yıllarda ortadan kayboldu. Ramazanoğlu’ndan sonra göreve yapan müdürlere defterin akıbetini sorduğumda bilmediklerini söylediler. İlk anı defterinin şuan nerede olduğunu bilen kimse yok. Ortaya çıkartılırsa, gerçekler de açığa çıkar” dedi.

‘Bir İstanbul Aşığı’ olarak tanınan ve 40 yıl süreyle Anıtlar Kurulu’nda da görev yapan 92 yaşındaki Eyice, Ayasofya’yı da en iyi bilen isimlerden. Eyice’nin çarpıcı açıklamaları şöyle:

‘Atatürk’ün direktifi yok’
“Milli Eğitim Bakanı Abidin Özmen’in Ayasofya’nın ilk anı defterine yazdıklarını okudum. Atatürk’ün direk talimatı olmadığını kaleme alıyordu. Özmen, Ayasofya’nın mozaiklerini temizleme ve tamir görevini üstlenen ABD’li Thomas Wittemore’un, 1934’de Atatürk’e müze konusunu önerdiğini bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın Çankaya’daki bir akşam sofrasında misafirlerine Ayasofya’yı sekülerize edip müzeye dönüştürme fikrini sorduğu yazıyordu. Özmen, ‘Ertesi gün ilk direktifi verdim’ diye yazmış. Atatürk’ün talimat verdiği yönünde hiç bir bilgi yok. Özmen, yazısında Atatürk’ün Ayasofya’nın müzeye dönüştürülmesi yönünde arzusu olduğunu, direktifin kendi tarafından verildiğini kaleme almış. Özmen’in yazdıkları ortaya çıkartılırsa Ayasofya üzerindeki sis perdesi de aralanır. Türk izinin Ayasofya’dan kaldırılmasını isteyen gizli bir güç var. Bu gizli güç, elinden gelen her şeyi yapıyor. Bizim kültürümüzde kiliseden çevrilme camiler için birtakım gelenekler vardır. Cuma hutbelerinde imam minbere kılıçla çıkar, minberin merdiven başlarında birer sancak olurdu. Ancak Ayasofya’nın sancakları ve minber kılıcı ortada yok. Geçmişte görev yapan müdürlere Kılıç ve sancakları sorduğumda bilmediklerini söylediler.”

Sahte imza tartışması

Eski Türk Tarih Kurumu Başkanı ve MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu, Ayasofya’nın müze olmasına ilişkin karardaki Atatürk imzasının sahte olduğunu öne sürmüş ve Ayasofya’nın tekrar cami yapılması için TBMM Başkanlığı’na teklif vermişti.

‘Silüet bozuldu’

Ayasofya ve çevresinin altı su sarnıçlarıyla dolu olduğunu da belirten Eyice, “Sarnıçlara balık adamlar inip araştırma yaptılar. Bu çalışmanın raporu ortada yok. Yeraltında Bizans sütunları ve galeriler bulunduğu belirtilmişti. Ancak detaylı olarak nelere rastlandığı konusunda bilgi verilmedi. 1500 yıldır ayakta duran bir eserin mahsenlerine düşmüş madeni eserler mutlaka vardır. Ayasofya ve tarihi yarımadanın altında yapılan araştırmaların raporları açıklanmalıdır” dedi.  

Eyice, günümüzde İstanbul’un tarihi dokusunun ciddi hasar gördüğünü belirterek, “İstanbul, İstanbul olmaktan çıkmış, dokusunu yitirmiştir. 40 katlı binalar yapmak İstanbul’a değer katmak anlamına gelmez” dedi.

Milliyet, Haber: Mert İnan, 27.12.2014

İLK POLİFONİK MÜZİK ESERİ BULUNDU

Avrupa müzik geleneğinin başlangıcını oluşturan polifonik müziğin, söylenmesi için yazılan, bilinen en erken örneği bulundu. Birden çok ses için yazılan koro müziği eseri MS 900 yılı civarında yazılmış. Eser bir Birleşik Krallık Milli Kütüphanesi el yazmasında bulundu.

 

Kısa bir ilahi olan parça Almanya’nın koruyucu azizi Boniface’a adanmış. Eserin polifonik olması, birden çok bağımsız melodiyi harmanladığı anlamına geliyor. Eser günümüzde kullanılan nota çizgisinin icadından önceki bir zamanda yazılmış. Reims’li Piskosos Maternianus’un hayatıyla ilgili bir el yazmasının içinde, erken müzik nota sistemlerini inceleyen bir doktora öğrencisi tarafından bulunmuş.

Bulunan eserin birbirini tamamlayan iki vokal kısmı var. Polifonik müzik 20. Yüzyıla kadar Avrupa müziğini tanımlayan öge oldu, fakat ne zaman ortaya çıktığı bilinmiyor. Öğrenci Giovanni Varelli’nin bu keşfinden önce, erken Orta Çağ’da polifonik müzik teorisi üzerine yazılmış yazılar biliniyor, ama söylenmesi için yazılan en erken eser MS. 1000’li yıllarda yazılmış bir “Winchester Troper” isimli bir koleksiyondu.

Eser Zamanın Kurallarını Yıkıyor

Bu müzik eseri, o sırada müzik için koyulan kuralların dışına çıkıyor. Bu da polifonik müziğin bu en erken sürecinde bile, bestecilerin yeni şeyler denediğini ve kuralları yıktığını gösteriyor. Kurallar bir yandan koyulurken, aynı zamanda başka besteciler tarafından da yıkılıyormuş. Teknik olarak bu çeşit eserlere “organum” adı veriliyor.

İlk Polifonik Müzik Almanya’da Yazılmış

Kullanılan nota sistemi o zamanlarda en çok Almanya’da kullanılıyormuş, bu da Varelli’yi eserin kuzeybatı Almanya’da günümüzün Paderborn ya da Düsseldorf’u çevresinde bir yerde yazıldığını düşünmeye itmiş. Müziğin üstünde ayrıca Latince “Aralığın 1’inde kutlanır” diye bir not da var. Bu not Aziz Maternianus gününün kutlanıldığı zamandan bahsediyor. Birçok manastır bu günü 30 Nisan’da kutlarken, Almanya’dakiler 1 Aralık’ta kutlardı.

arkeofili.com, Haber: Ayşe Bursalı, 26.12.2014

EŞSİZ TAŞ DEVRİ KÖYÜ SULAR ALTINDA YOK OLUYOR

1999 yılında İngiltere/Wight Adası yakınlarında dalgıçlar yuvasından dışarıya taşlar çıkartan bir ıstakoza rastladılar. Şaşırtıcı olan ise ıstakozun yuvasından attığı taşların taş devrinden kalma çakmak taşlarını atıyor olmasıydı. Şimdi ise arkeologlar, 8000 yıllık Bouldnor Kayalıkları adındaki bu eşsiz yerleşimin sular altında yok olmasından korkmakta.

 

Bouldnor Kayalıkları Adlı Yerleşmenin Önemi Nedir?

Bouldnor Kayalıkları, bazı buzulların erimesiyle zamanla sular altında kalmış ve alüvyonlarla kaplanmış bir taş devri yerleşmesi. Bu yerleşmeyi önemli kılan en önemli şey ise kuru bir bir arazide asla sağlam kalamayacak olan organik maddelerin çamurlu koşullarda oldukça sağlam bir şekilde günümüze kadar korunabilmiş olması. Bulunan materyaller ise Wight Adası diye bir yer henüz daha oluşmadığı bir zamandan kalma. Göçebe hayattan yerleşik hayata geçiş sürecinde muhteşem bilgiler verebilecek olan bu yerleşme ise şimdi sular altında yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Yerleşik hayata geçmediği düşünülen Mezolitik Dönem insanının burada bir yerleşimlerinin olduğunu göstermesi açısından da Bouldnor Kayalıkları’nın önemi büyük. Taş Devri’nde orada yaşayan insanların ise deniz seviyesindeki dalgalanmalardan dolayı orayı terkettiği düşünülüyor. Bu müthiş yerleşme Taş Devrinin Atlantis’i olarak da anılıyor.

Neredeyse hiç bozulmadan günümüze kadar ulaşabilmiş 8.000 yıllık fındıklar.

 

Bazıları hala günümüzdeki jilet bıçaklarından daha keskin olan yüzlerce çakmaktaşı alet de bulunan materyaller arasında. Ayrıca bulunan bazı ahşap parçaların ise ahşap işçiliğinin en erken örneklerini oluşturabileceği düşünülüyor.

 

Taş Devrinin Atlantis’i Kurtarılabilir mi?

Taş Devrinin Atlantis’i lakaplı bölge için biran önce kazılması gerektiğini savunan arkeologlar, yerleşimin fırtınalarla ve erozyonlarla yavaş yavaş yok olduğunu söylüyor. Buranın kazılmayı bekleyen bir hazine olduğu ve eserlerin bekledikçe zarar gördüğü konusunda hemfikirler. Bazı bölgelerde erozyonun 50 cm derinliğe kadar etkilediği göz önüne alındığında bu yerleşimin birkaç yıl içinde tamamen yok olması ise en çok korkulan şey.

 

Yerleşimin tüm kazısının 200.000 pound’a mal olacağı, sadece en riskli yerlerin kurtarılmasının ise 20.000 pound’la yapılabileceğinin altını çizen yetkililer bir daha böylesine değerli bir yerleşim bulunamayabileceğini söylüyor.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 26.12.2014

30.000 YIL ÖNCE AVRUPA'DA İNSANLAR MAMUT YİYORDU

Biyologlar 30.000 yıl önce insanların yemeklerini nasıl paylaştıklarını ortaya çıkardı.

 

Predmosti, Çek Cumhuriyetinde bulunan ve 30.000 yıl önce Gravetiyan Kültürünün insanları tarafından iskan edilmiş bir prehistorik yerleşmedir. Yerleşimlerini ve heykellerini yapmak için 1000’den fazla mamut kemiği kullanmış olan bu insanlar, bu kemikleri soğuk steplerde buldukları leşlerden mi topladılar yoksa kullandıkları bu kemikler mamut avlamalarının bir sonucu muydu? Geçtiğimiz sezon boyunca bu yerleşimde aynı zamanda birçok kopek kalıntısı bulundu. Peki bu köpekler mamutları avlamaya yardım mı ediyordu?

 

Tübingen araştırmacısı Hervé Bocherens ve beraber çalıştığı uluslararası takımı, bölgeden insan ve hayvan kemiklerinin karbon ve izotop analizlerini yaptılar. Araştırmacılar testin sonuçlarının insanların mamut yemesi ve paleolitik köpeklerin bu hikayedeki rolü konusunda bilgi sahibi olmayı amaçlamışlardı.

 

Sevmedikleri Etler Paleolitik Köpeklere Veriliyordu

Yapılan analizlerin sonucu olarak; o dönemde yaşamış Gravetiyan insanlarının çok miktarda mamut eti tükettiği, avcı insanlardan arta kalan mamut leşlerinin ise ayı, porsuk, kurt gibi etobur hayvanlar tarafından da yendiğini gösterdi. İlginçtir ki paleolitik köpeklere yapılan analizlerde mamut tüketimine çok az rastlandı. Paleolitik köpeklerin daha çok ren geyiği -sahiplerinin temel gıdası olmayan- tükettiği ortaya çıktı.

Buna benzer bir durum kuzey bölgelerindeki kendi sevmediği eti köpeklerine yediren geleneksel topluluklarda da görülmekte. Analizlerden elde edilen sonuçlar aynı zamanda bu köpeklerin taşıma işleri için yardımcı olduğu fikrini akla getirmekte.

Sonuç olarak edinilen bilgiler doğrultusunda mamutların Avrupa’nın tarih öncesi yaşamının temel bir bileşeni olduğuna ve köpeklerin ise o zamandan itibaren insanların yardımcısı olduğunu söylemek mümkün gözüküyor.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 25.12.2014

PERU'DA 1500 YILLIK KEDİ PENÇELERİ

Kuzey Peru’da, ritüel dövüşlerde kullanıldığı düşünülen bir çift metal pençe arkeologlar tarafından bulundu. Bir asilzade mezarında bulunan pençelerin, antik Moche uygarlığına ait olduğu düşünülüyor.

 

Pençelerin en az 1500 yaşında olduğu tahmin ediliyor. Gelecekteki araştırmalar ve testlerin, buluntuların yaşı hakkında daha kesin bir bilgi vermesi bekleniyor.

Arkeologlar, Trujillo kentinin yakınında kazı yaptıkları sırada, pençelerle beraber asa, küpe, seramik parçası ve maske de buldular. Asanın gücü temsil ettiği, küpelerin statüyü temsil ettiği ve seramik parçasının ise tipik bir elit şahsiyeti temsil ettiği belirtildi. Aynı zamanda mezarda bulunan asilzadenin kemikleri ise incelenmek üzere alındı.

 

Araştırmacılar, pençelerin hayvan derisinden yapılmış, tüm vücudu kaplayan bir ritüel dövüş kostümünün parçası olduğunu iddia ettiler. İki erkek arasında gerçekleşen dövüşün kazananına ödül olarak bir çift pençe veriliyor, kaybeden ise tanrılara kurban ediliyor olabilir.

Moche uygarlığı Trujillo kentinin etrafında kurulmuş. Ünlü İnka uygarlığından daha eskiye dayanıyor ve MS 800 yıllarında bilinmeyen bir nedenden dolayı yok oluyor.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 25.12.2014

KIBRIS'TA PAPHOS AGORA KAZISINDA ONLARCA BULUNTU ÇIKARILDI

 

Hellenistik Dönemde Kıbrıs’ın başkenti olan antik Nea Paphos kentinde, farklı kategorilerden seramikler, pişmiş topraktan figürinler, sikkeler ve metal objeler günyüzüne çıkartıldı.

Antik eserler departmanına göre, kazının dördüncü sezonunda amaç sadece kazıp antik eserleri günyüzüne çıkartmak değil, aynı zamanda, 2013 yılında kısmen test edilmiş olan  ‘açmaları lazerle tarama’ ve jeoradar araştırma teknikleri ile bu eserleri koruma ve kaydetme çalışmaları yapmak.

Kazılan bir kuyuda ise pişirme kapları, tabaklar, ince kaplar, amforalar gibi çeşitli seramikler içeren oldukça fazla taşınabilir eser bulundu.

Araştırma ekibi aynı zamanda pişmiş topraktan figürinler, sikkeler ve metal objeler buldu. Bu metal objeler arasında bulunan üç adet sapan taşının ikisinde kabartma tekniğiyle yapılmış akrep tasvirleri, diğerinde ise yıldırım tasviri dikkat çekti.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 25.12.2014

ATALARIMIZIN EN GERÇEKÇİ 8 REKONSTRÜKSİYONU

Önceki insan türlerinin bize ne kadar benzediklerini, ne kadar farklı oldukları hep merak ettik. İşte size hayal gücümüzün sınırlarını zorlayan, kilden ve silikondan arkeolojik buluntulara uygun olarak şekillendirilmiş rekonstrüksiyonlar.

1- Australopithecus Afarensis (3.9 milyon – 2.9 milyon yılları arası)

 

2- Paranthropus Boisei (2.3 milyon – 1.2 milyon yılları arası)

 

3- Australopithecus Africanus (3.03 milyon – 2.04 milyon yılları arası)

 

4- Homo Erectus (2 milyon yıl önce)

 

5- Homo Rhodesiensis (300 bin – 125 bin yılları arası)

 

6- Neanderthal (200 bin – 40 bin yılları arası)

 

7- Homo Sapiens

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 24.12.2014

BRONZ ÇAĞI SİBİRYASINDAN TRAŞ BIÇAĞI

Arkeologlar, Sibirya’nın Novosibirsk bölgesinde, Bronz Çağı’na tarihlenen tıraş bıçağı buldular. Uzmanlar, 4000 yıl önce, her iki taraftan törpülenmiş bu bronz tabakanın sakal ve saç kesmek için kullanıldığına inanıyor.

 

Buluntuyla ilgili ilginç olan diğer bir kısım ise, erkeklerin kendi bireysel kimliklerini ortaya çıkarmak istercesine, bu tür tıraş bıçakların, bronz çağıyla birlikte popüler olmaya başlaması.

Sibirya Arkeoloji ve Etnografi Enstitüsü başı Vyacheslav Molodin, alanın bronz çağına tarihlenmesinin yıllar önceye dayandığı fakat bu tıraş bıçağının bu alanda bulunan ilk bronz obje olduğunu söyledi. Molodin sözlerine şöyle devam etti: “Bu oldukça ince ve iki taraftan keskinleştirilmiş bir bronz tabaka. Tıraş bıçağı ismi ise şu an için verilmiş bir taslak isim. Bunun sadece tıraş için kullanıldığını söylemek yanlış olur” dedi.

Aynı zamanda Novosibirsk bölgesinde nadir olan bir İskit mezarı höyüğü de bulunmuş. Mezardan ise bronz çanlar ve bazı at koşumu parçaları çıkmış.

 

Tıraş bıçakları, birçok bronz çağı kültüründe erkekler tarafından kullanılan ve genellikle bronzdan yapılan oval şeklindeki keskin kenarlı aletlerdir. Tıraşın geçmişi prehistorik zamanlara kadar gidiyor. Köpekbalığı kemiği, deniz kabukları, keskin çakmaktaşları kullanılan aletler arasında. Bronz Çağı’nda ise popüler olmaya başlıyor.

2008 yılında ortaya atılan bir teze göre traş bıçakları, o dönemde erkekler için bir statü sembolü olabilir. Büyüklükleri ve sayıları göre önemleri artmaktadır. Orta ve Geç Bronz Çağ’da ve Demir Çağı’nda tıraş bıçakları, hem özensiz mezarlarda hem de gösterişli mezarlarda görülür.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 24.12.2014

YUNAN ADASI'NDA MÜTHİŞ NEOLİTİK KALINTILAR BULUNDU

Arkeologlar, Yunan adalarından Thassos’ta yer alan neredeyse ulaşılması imkansız bir mağarada insan kafatası kemikleri, hayvan kemikleri ve çok sayıda deniz kabuğu buldu.

 

Ayrıca etkileyici desenlerle bezenmiş kilden bir “masa” bulunduğu belirtiliyor! İlk izlenimlere göre yanık izleri taşıyan masa, bir sunak olarak kullanılıyordu. Hayvan kemiğinden yapılmış, flüt benzeri bir obje de cabası! Bu iki buluntu da MÖ 5. Bin yılın sonlarına tarihleniyor.

Mağaradaki diğer buluntular arasında olan, sayısız çanak çömlek, öğütme taşı, iki adet çakmak taşı kesici alet, üç adet kil ağırşak ve yapı kalıntıları ise Neolitik Çağ’dan Erken Bronz Çağı’ı arasına tarihleniyor.

Yüzeydeki çanak çömleklerden yola çıkılarak Atspas Mağarası’nın çok uzun bir zaman aralığı boyunca kullanıldığını gösteriyor. İlk tahminler, MÖ 5. Bin yılın sonlarından, MÖ 3. Bin yılın başlarına kadar olduğu yönünde.

Araştırmacılar, mağara duvarlarında demir oksitler ve mineralizasyon izlerini tespit ettiklerini söylediler ve bundan yola çıkarak metallerin buradan elde edilmiş olabileceğini belirttiler. Bazıları anıtsal sayılabilecek taş yapı kalıntılarına dayanarak burada kalabalık ve aktif bir topluluğun yaşamış olabileceğini de eklediler.

Büyük derecede merak uyandıran buluntularla ilgili ne yazık ki şu ana kadar bir fotoğraf yayınlanmadı.

arkeofili.com, Haber: Erman Ertuğrul, 20.12.2014

SEBASTAPOLİS ANTİK KENTİ İÇİN 10 EV KAMULAŞTIRILDI

 

Tokat'ın Sulusaray İlçesi'ndeki Sebastapolis antik kentinin üzerinde bulunan evlerden 10'unun gelecek yıl kamulaştırılacağı bildirildi.

Sulusaray Belediye Başkanı Halil Demirkol, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentte 22 yıl aradan sonra geçen sene kazı çalışması yapıldığını söyledi. 

 

İl Özel İdaresinin bütçesinden ayrılan 200 bin lirayla geçen yıl yapılan kazı çalışmasının 2,5 ay sürdüğünü anımsatan Demirkol, "Sebastapolis antik kenti, Tokat'ın hatta Anadolu'nun gelecekte medeniyetler şehri olacak. Antik kentin büyüklüğü, Efes'i andırıyor. Efes kadar şehre sahip olmanın mutluluğu içerisindeyiz" dedi.

Kazı çalışmalarının gelecek yıl da devam edeceğini belirten Demirkol, "Kazı çalışmasının süresinde de belli bir artış sağlayacağız. Kamulaştırma çalışması yapılması gereken alanlar vardı. Sayın Valimiz, Kaymakamımız ve diğer yetkililerin de bulunduğu ortamda kamulaştırma çalışmaları hakkında görüştük. 2015 yılını İl Özel İradesi turizm yılı ilan etti. 2015 yılında 10 evin kamulaştırılmasına karar verildi. Bu yıl Avrupa'dan antik kente turistler geldi. İnşallah önümüzdeki yıllarda turist sayısında artış olur. Antik kentin üzerinde bulunan 100 evin kamulaştırılması lazım" diye konuştu.

Sulusaray'ın antik kent üzerine kurulu olduğuna dikkati çeken Demirkol, kazı çalışmalarına uzun süre ara verildiğini ve geçen yıl yeniden başlatıldığını anımsatarak, şunları söyledi:

"Bundan sonraki hedefimiz, kazı çalışmalarına ara vermeden devam etmek. Kazı çalışmalarını önümüzdeki yıllarda 12 aya yayarak buranın gün ışığına çıkması için elimizden gelen çabayı sarf edeceğiz. Buradaki kazı çalışması 40 yıl sürer. Bizim için önemli olan, kazının tamamen bitirilmesinden ziyade burayı turistlerin kafileler halinde gelip gezebileceği kapasiteye ulaştırmak. İki yıldır yapılan kazı çalışmaları sırasında hamam ve kilisenin bir bölümü ortaya çıkarıldı."

Kazı çalışmalarını yürüten ekibe danışmanlık yapan Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Yrd. Doç.Dr. Şengül Dilek Ful ise "Buranın gün yüzüne çıkması için çalışmalarımızı 2 yıldır sürdürüyoruz. Sebastapolis antik kentinin gün yüzüne çıkması için uzun yıllar kazı yapılması gerekiyor. 2 yıldır süren kazı çalışmalarında Roma hamamı ve Bizans kilisenin bir bölümüne ulaşıldı. Önümüzdeki yıllardaki çalışmalarla hamam yapısının mimari planının tamamıyla ortaya çıkartılmasını planlıyoruz. Bölümlerinin tamamının tespitine yönelik çalışmalar yapılması gerekiyor" diye konuştu.

 - Sebastapolis Antik Kenti

Tokat kent merkezine 69 kilometre uzaklıktaki Sulusaray'da bulunan ve kuruluşu kesin olarak bilinmeyen Sebastapolis antik kentinin, bazı kaynaklarda, MÖ 1. yüzyılda kurulduğu belirtiliyor.

Roma İmparatoru Trajan zamanında, milattan sonra 98-117 yıllarında, Pontus Galatius ve Polemoniacus eyaletlerinden ayrılarak Cappadocia (Kapadokya) eyaletine dahil edildiği kaydedilen antik kentin, o dönem geçiş yolları üzerinde bulunması ve günümüzde de kullanılan termal kaynaklar sayesinde 2 bin yıl kadar önce Karadeniz'in en büyük 5 şehrinden biri olduğu anlatılıyor.

Roma İmparatorluğu döneminde çok az şehrin sahip olduğu zenginliğin bir göstergesi olarak para basma yetkisine sahip olduğu ifade edilen Sebastapolis'in, büyük savaşlar, yıkımlar, afetler ve geçiş yollarının değişmesi sonucu eski önemini kaybettiği, zamanla unutulduğu kaydediliyor.

Hürriyet, 18.12.2014

İZMİR'DE YENİ BİR YUNAN KABARTMASI

İzmir Menemen İlçesi, Gediz Deltası’nda yapılan yenileme çalışmaları sırasında Antik Yunan Dönemi’ne ait bir kabartma bulundu. Bulunan kabartma, İzmir Arkeolojisi Müzesi’ne teslim edildi.

1.8 metre uzunluğunda, 1.5 metre genişliğinde, 30 cm kalınlığındaki kabartmada, sağ elinde bir salkım üzüm, sol elinde bir kız çocuğunu taşıyan bir kadın betimlenmiş.

DSİ’nin yaptığı çalışmalar sırasında Gediz Nehri’nin alüvyon alanında keşfedilen kabartma, herhangi bir tahribe uğramadan tarihi bir eser olduğu anlaşılmış.

Müzeye kaldırılan eserin temizlenmesi ve tam olarak hangi döneme ait olduğunun saptanması için çalışmalar devam etmekte. Uzmanlar, kabartmanın bulunduğu alanın, Antik Larissa kentine çok yakın olmasından ötürü Gediz Nehri’nin akıntısıyla şehirden buraya sürüklenmiş olabileceğini söylüyor.

arkeofili.com, Haber: Tolunay Bayram, 15.12.2014

AMPHİPOLİS'TE NELER OLUYOR?

Eylül ayından beri Amphipolis kentinin ismi, birçok haber kaynağında geçiyor. İlk başlarda önemsenmese bile, her hafta hakkında yeni haber duyulan bir yeri insan bir süre sonra görmezlikten gelemiyor ve Amphipolis’te neler döndüğünü merak etmeye başlıyor. Amphipolis’te işler, Büyük İskender’in adının karışmasıyla birlikte iyice çığrından çıktı.

 

2012’de antik Amphipolis kentinin kuzeyinde kazı yapan Yunan arkeologlar, Kasta Tepesi’nde bir anıt mezar buldular. Daire şeklinde olan mezarın çevresi 497 metre ve mermerle kaplanmış kireç taşından yapılmış. Kazıların sonucunda hepsi taş duvarlarla kapatılmış üç oda ortaya çıktı. İhtişamlı mezarın girişini bekleyen iki sfenks bulundu. Mezarda bir de iskelet bulundu.

 

Büyük İskender’in Mezarı Mı?

Bilim adamları, iskeletin kimliğini ya da en azından bu görkemli mezarda yatan kişinin yaşını ve cinsiyetini belirlemek için çalışıyorlar. Büyük İskender’in zamanına tarihlenen mezarda İskender’in yattığına dair iddialar da var ama bu çok küçük bir ihtimal; İskender’in Mısır’da gömülü olduğu düşünülüyor. Amphipolis’te ise İskender’in annesi, karısı, oğlu, bir generali ya da yakın arkadaşı ve muhtemel sevgilisi (ve bir Amphipolis yerlisi) Nearchos’un gömülmüş olabileceği düşünülüyor. Tepenin yerliler tarafından Kraliçe Tepesi ismiyle anılması da mezarda yatan kişinin kraliyete mensup bir kişi, ve olasılıkla bir kadın olduğuna dair ipuçları veriyor.

 

Anıt Mezardaki Görkemli Buluntular

Mezarın tarihlenmesinde yardımcı olan öğeler iki karyatid – yani taştan yapılan ve mimari bir destek biçimi olan kadın heykelleri oldu. Bunlar ilk odanın çatısını destekliyor ve MÖ 4.yy’a özgü bir teknikle inşa edilmişler. Karyatidlerden birinin yüzü tam iken, diğerinin yüzü kayıp. Heykellerin üstünde antik Kora heykellerini hatırlatan kırmızı ve mavi boyalar bulundu. Mezarın büyüklüğü, asil birinin ya da önemli bir figürün burada yattığını akla getiriyor.

 

Araştırmaların başındaki arkeolog Katerina Peristeri, mezarın İskender’in ölümünden hemen sonraki bir devreye, MÖ 323 yılına denk geldiğini belirtti. Alanın önemi burada bulunan ve Makedon kültürünün özelliklerini taşıyan buluntulardan ileri geliyor. Karyatidlerden sonraki ikinci odada ise büyüleyici bir mozaik bulundu.

Amphipolis’teki Mozaik

 

Bunlardan biri Hades’in Persephone’yi kaçırmasını resmeden bir mozaik. Bu mozaiğin orijinal renkleri neredeyse tamamen korunmuş durumda. Mozaik siyah, beyaz, gri, mavi, kırmızı ve sarı taşlardan yapılmış. Yunan mitolojisinde yeraltı tanrısı Hades, Zeus ve tanrıça Demeter’in kızı Persephone’yi gelini olması için kaçırır. Mozaikte Hades’in arabası iki beyaz at tarafından, tanrı Hermes’in önderliğinde yeraltı dünyasına çekilirken görülüyor. Bu sahnenin mezarda görülmesi, mezarı bir açıdan Büyük İskender’in ailesine bağlıyor. İskender’in babası Kral II. Philip’in de mezarının arasında bulunduğu Vergina’daki kraliyet mezarlarında da aynı sahne bir duvar resminde görülüyor.

Vergina’daki Persephone’nin kaçırılışı sahnesi

 

En son haberlere göre, Amphipolis’teki mozaiğin bulunduğu ikinci odada duvar resimleri de ortaya çıktı. Arkeologlar sütunların üstündeki frizin mermer bölümlerinin temizlik ve restorasyon süreci sırasında kanatlı bir yaratık ile bir boğa resmini açığa çıkardı. Bir sahnede bir erkek ve kadının arasında duran bir boğa resmedilmiş.

 

Diğer bir sahnede ise ayaklı turuncu bir kazana doğru yaklaşan kanatlı bir yaratık görülüyor. Kırmızı, mavi ve aşı boyası örnekleri kazanın ayakları ile kadın ve erkeğin kıyafetleri gibi birkaç noktada görülüyor.

 

Anıt Mezarın Sakini Bulundu

Gömülü olan iskelet ise, üçüncü odanın tabanının 1.6 metre altında bulundu. Mezar büyük kireç taşı bloklarla yapılmış. Mezarın içinde ayrıca demir ve bakır çivilerle birlikte uzun ve ince bir çöküntüye rastlanması, bir tabutun varlığını kanıtladı. Etrafa saçılmış olarak da tabutun kendisinden kopan kemik ve camdan dekorasyon parçaları bulundu.

 

Mezarın İnşasından Sonraki Süreç

Bu mezarın yapımında kullanılan mermer miktarı, şu ana kadar bulunan herhangi bir Makedon mezarından daha fazla. Bu da zamanında mezarın, göz önünde olan, ihtişamlı bir yapı olduğunu gösteriyor.

Arkeolog Peristeri, mezarın bir zamanlar ziyarete açık bir anıt olduğunu ama daha sonra kapatıldığını açıkladı. Fakat bu mezarın birçok kez yağmalanmasını engelleyememiş. Bu yağma da mezardaki iskeletin kimliğini belirlemeyi oldukça zorlaştırmış. Girişi kapatan duvarlar da yağmayı önlemek için yerleştirilmiş.

Mezarda hem İskender zamanına (2.yy) hem de MÖ 2.yy’dan MS 3.yy arasına tarihlenen sikkeler de bulunmuş. Peristeri son açıklamasında, mezardaki iskeletin kötü bir durumda bulunduğunu, yaş ve cinsiyetine ait bilgilerin birkaç ay içinde öğrenileceğini belirtti.

 

Amphipolis’teki İskeletin Kimliği

Daha önceki açıklamalarında; bu ihtişamıyla mezarın bir generale ait olabileceğini açıklayan Peristeri, iskeletin kimliği hakkında başka bir yorum yapmaktan kaçınıyor. Kültür bakanlığı görevlisi Mendoni, DNA analizi yapılsa bile kimliğinin hiçbir zaman bilinemeyebileceğini belirtti.

Büyük İskender’in babasının Vergina’daki mezarından alınan DNA örnekleriyle, Amphipolis mezarından alınacak örneklerin karşılaştırılması ihtimali konuşuluyor. Ama Vergina’daki Philip II’nin cesedi yakılmıştı ve bu keşif 50 yıl önce yapılmıştı, bu yüzden DNA örneğinin bulunabilmesi zor görünüyor.

Kazı Süreci Sona Erdi

22 Kasım’da alanı ziyaret eden Yunanistan kültür bakanı, kazının ikinci kısmının başladığını duyurdu. Jeofizik uzmanları bölgeyi tarayarak çevrede başka yapıların olup olmadığını araştıracak. Bu sırada arkeologlar da mezarın içindeki çok renkli dekorasyon ve fresklerin üstünü dikkatle açıyorlar. Kazı kısmı bitmiş olsa da, şu ana kadar ortaya çıkarılan bulguları değerlendirmek de oldukça zaman alacak.

Rekonstrüksiyon Yapılacak

Kasta Tepesi’nin rekonstrüksiyonu için de çalışmalar başlayacak. Mezarı çevreleyen 497 metrelik dairenin sadece 80 metresinin mermer kaplaması yerinde duruyor. Bunun için çevreye saçılan mimari parçalar belirlenmeye çalışılıyor. Şu ana kadar 500 mermer parça bulundu. Yakında bulunun Kerkinis Gölü’nün sularının çekilmesiyle de birçok yeni parça su yüzüne çıktı. Bu parçaların bir kısmı 1936’da yapılan Kerkinis barajının yapımında kullanılmış. Birçok diğer mermer parça da 1900’lerde İngilizlerin başarısızlığa uğrayan bir ülkelerine kaçırma girişiminden sonra dağınık olarak kalmış.

 

Amphipolis’in Dünyada ve Yunanistan’da Etkisi

Mezarı bulan arkeolog Katerina Peristeri, pek az arkeoloğun erişebildiği bir ün kazanmış oldu. Peristeri, sadece geçen ay içinde Yunanistan’da üç tane ödül almış. Arkeoloji dünyası dışında bütün Yunanistan’ın gözü de bu kazının üstünde. Mezarın milli kimliği pekiştirmeye katkısının nedeni Büyük İskender ile bir bağının olduğunun düşünülmesi.

 

Yunanistan’ın Moralini Düzeltiyor

Mezar İskender’in oğluna, karısı Roxane’e, annesi Olympias’a, yakın bir arkadaşına, ya da generallerinden birine ait olabilir. Politik kargaşa ve 6 yıldır süren ekonomik krizin içindeki Yunanistan da böyle bir kahramanı ve efsaneyi kucaklamaya hazır bekliyor. Atina Üniversitesi’nden sosyolog Christos Kechagias, “İnsanların umutsuz kriz zamanlarında kimliklerini yeniden oluşturma şansları olur. Bu mezar Yunanlıların ihtişamlı antik dönemleriyle olan bağlarını güçlendirme umutlarını geri getiriyor” diyerek durumu açıkladı.

Yunan Medyasında Büyük Yer Etti

Yunan haber yayıncıları kazıdan gelen haberleri büyülenmiş gibi bekliyorlar. Bir kazının günbegün haberinin yapılması ve yeniliklerin bildirilmesi hiç alışılmış bir şey değil. Fakat Amphipolis’te gün ışığına çıkarılan Persephone’nin kaçırılışı mozaiği, iki Karyatid heykeli, şu anda analiz altında olan kireç taşı bir mezardan çıkan kemik kalıntıları ve diğer her yeni gelişme medyada büyük yer etti.

 

Politik Bir Araç Olarak Amphipolis

Başbakan Samaras, konuşmalarında mezara önem vermesinin yanında Ağustos’ta mezarın çevresini eşiyle gezdi. Mezarın çevresindeki halkayı dolaştıktan sonra mezarın girişinde, iki başsız sfenksin önünde durarak “bütün Yunanları gururlandıracak önemli bir keşifi duyurdu. Yerel medya ve kültür bakanı ilgi yoğunluğundan memnunken, Samaras’ın rakipleri keşfin politik bir araç olarak kullanılmasından rahatsız. Bazıları da Amphipolis’in gündem değiştirmek ve göz boyamak için kullanıldığını düşünüyor. Yunanistan’da dört kişiden biri işsiz ve gelirler, krizin başlangıcından beri üçte bir oranında düştü. Medyada Samaras ve hükümetinin mezara karşı tutumunu eleştiren karikatürlerin çıkması da bu nedenle şaşırtıcı değil.

,

İndiana Jones rolünde Yunanistan Başbakanı

 

Amphipolis’in Bölgede Etkisi

Amphipolis’te ise mezarın bölgeyi kalkındıracağı umutları var. Hafta sonu ortalama beş ziyaretçisi olan müzenin artık iki bine yakın ziyaretçisi oluyor. Daha açık bile olmayan mezar alanına turist otobüsleri ve öğrenciler ziyarete geliyor. Thesssaloniki Channel TV’nin reytingleri Amphipolis’le ilgili yapılan yarım saatlik bir haber zarfında %3ten %24e çıkıyor. Keşiflerin bütün ülkeyi etkileyen ve özgüvenlerini artıran bir etkisi olmuş.

 

Arkeolog Peristeri ise resmi basın açıklaması öncesinde bir konuşmak istemedi ve sözcüsü aracılığıyla, keşfin Yunanistan’ın kültürel önemini dünyaya hatırlatmasından mutlu olduğunu ama kopan yaygaranın 35 yıldır devam ettirdiği bilimsel araştırmaları değiştirmediğini söyledi.

arkeofili.com, Haber: Ayşe Bursalı, 13.12.2014

 

******


AMPHİPOLİS'TEKİ MUHTEŞEM MEZARI ROMALILAR MI KAPATTI?

 

Mimar Michael Lefantzis, mezarın Roma döneminde kapatıldığını bildirdi. Örülen duvar da anıtın başka bir yerinden getirilen taşlarla yapılmış. Romalılar tarafından kapatılması mezarın birkaç yüzyıl boyunca açık kaldığı anlamına geliyor. Fakat birkaç küçük detay, mezarın sadece kısa bir süre açık kaldığı iddiasını destekler gibi. Bunlardan ilki, mezarın dışarı açık olan, yani sfenkslerin olduğu bölümündeki boyaların, mezarın iç bölgelerindeki boyalar kadar iyi korunmuş olması.

 

Diğer bir detay da girişleri kapatmak için örülen duvarların harçsız yapılması. Bu Hellenistik dönemde çok görülen bir uygulama olmasına karşın, Romalıların hemen hemen hiç yapmadığı bir şeydi. Romalılar neredeyse her zaman taşların arasında harç kullanırdı.

En son detay ise iç odalarda yürüme ya da kullanma nedeniyle oluşan pek fazla hasar olmaması. İçerideki küçük bir basamakta yüzyıllar boyunca kullanılan bir yerden beklenecek olan hasardan çok daha az hasar tespit edildi. Basamağın kenarında küçük kırıklar olmasına rağmen bir çok kısmı da kırılmamış. Ayrıca uzun süre kullanılan basamakta yumuşak bir eğim de oluşurdu.

 

Bahsedilen basamağın da görüldüğü yukarıdaki resimde ayrıca kırmızı çimento içine mermer parçaları döşenerek yapılmış taban da görülüyor. Eğer mezar çok ziyaret edilseydi, hem bu tabanda hem de bir sonraki odadaki mozaiğin üstünde, insanların daha çok yürümesi gereken bölgelerde de bir hasar görmemiz gerekirdi. Ama resimde de gördüğünüz üzere tabanın her tarafı oldukça iyi korunmuş; bazı bölgelerin daha fazla zarar gördüğü pek söylenemez.

İkinci odadaki mozaiğin ortasında bir delik olduğu da gerçek, fakat bu delikteki bazı gevşek parçaların yerinde bulunmuş olması, bu hasarın kapatılma sırasında ya da hemen öncesinde ortaya çıktığını gösteriyor. Ayrıca bu delik dışında, mozaikte genel olarak da pek hasar görmüş olduğu söylenemez. Buyrun siz de bakın:

 

Yine de, eğer Amphipolis’te Roma dönemine ait herhangi bir buluntu bulunursa, bu mezarın büyük ihtimalle Roma döneminde kapatıldığı anlamına gelecek. Bu durumda mezarın çok az ziyaret edildiğine dair görülen yukarıdaki kanıtlar, mezarın önce kapatıldığı, bir ara açıldıktan sonra tekrar kapatıldığı anlamına gelebilir.

Jeofizik Tarama Sonuçları Belli oldu

Yeni çıkan Jeofizik taramaları sonuçlarına göre, Kasta Tepesi’nde insan müdahelesi oldukça az. İnsan yapımı set, tepenin sadece küçük bir parçasıymış. Jeofizik çalışmaları sayesinde gelecekte yapılacak arkeolojik çalışmalarda incelenebilecek bölgelerin belirlenmesi bekleniyor.

arkeofili.com, Haber: Ayşe Bursalı, 24.12.2014

21 - 27 Aralık 2014

PROF.DR. METİN AHUNBAY'I KAYBETTİK

 

İTÜ Mimarlık Fakültesi'nin çınarlarından biri olarak anılan, bizans mimarisi ve sanatı konusundaki çalışmalarıyla tanınan, mimarlık tarihçisi Prof.Dr. Zeynep Ahunbay'ın da eşi Prof.Dr. Metin Ahunbay bugün (25 Aralık) vefat etti.

Arkitera, 25.12.2014

ARKEOLOJİ BÖLÜMÜNE İLAHİYATÇI BAŞKAN

 

Mardin Artuklu Üniversitesi’nde sular bir türlü durulmuyor. Soruşturmalar, yolsuzluk suçlamaları, görevden almalar ve akademik kayırma iddiaları sürüp gidiyor. 'Haksız ekonomik çıkar sağlamak, ihaleye fesat karıştırmak, gizleme veya değiştirme, görevi kötüye kullanmak' suçlamalarıyla üniversiteye baskın yapılmış 68 kişi gözaltına alınmıştı. Rektör Prof. Dr. Serdar Bedii Omay YÖK tarafından görevinden alındı. Yerine eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu tarafından üniversiteden uzaklaştırılan, 28 Şubat mağduru olarak bilinen Prof. Dr. Ahmet Ağırakça getirildi. 

8 KADRONUN 5'İ İLAHİYATÇI

Ancak bu buzdağının görünen yüzü. Üniversitede bir de sessiz ve derinden süren akademik kavga var ki kimse bu yönü görmüyor. Artuklu Üniversitesi’nin tüm akademik kadroları iddiaya göre ilahiyatçılar tarafından ele geçiriliyor. Son dönemde üniversitenin sosyal bilimler kürsülerine alınan 8 akademik kadrodan 5’i ilahiyat mezunu.

İŞTE İDDİAYA GÖRE YENİ ATANAN O HOCALAR 

Artuklu Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkan Yardımcısı Zülküf Kaya, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu. Felsefe Bölümü Başkanı  Doç. Dr. İbrahim Bor, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu. Yüksek lisansını Ankara Üniversitesi’nde “Gazali ve Swinburne’de Tanrının Bilgisi” teziyle yapmış. Doktorasını ise yine aynı üniversitede “İlahi Kelamın İmkan ve Tabiatı” üzerine vermiş. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne alınan Yrd. Doç. Abdurrahman Adak, yüksek lisansını Dicle Üniversitesi’nde “Halifede Aranan Şartlar” teziyle tamamlamış. Doktorasını ise yine Ankara Üniversitesi’nde “Za’fi-i Gülşeni; Hayatı, Eserleri, Edebi Şahsiyeti ve Divanının İncelenmesi” teziyle vermiş. Tarih Bölümü’ne alınan Yrd. Doç. Zübeyr Akçe, doktorasını Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı’nda “İsmail Hakkı Bursevi’nin Tuhfe-i Recebiyye” adlı eserinin metin incelemesini yaparak tamamlamış. Doç. Dr. Mehmet Akbaş, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu. Yine Felsefe Bölümü’ne araştırma görevlisi olarak alınan Muhammed Fatih Kılıç, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu.

Bir süre önce üniversitede yaşananlara, kendisine uygulanan mobbinge isyan eden Harvard Arkeoloji Bölümü mezunu  Yrd.Doç. Dr. Güner Coşkunsu arkeoloji bölüm başkanlığı görevinden alınmıştı. O göreve önce tarihçi Yrd. Doç. Dr. Ercan Gümüş atanmıştı. Gümüş’ün istifası üzerine 17 Aralık’ta başkanlığa ilahiyat kökenli Doç. Dr. Mehmet Akbaş getirildi. Marmara Üniversitesi İlahiyat mezunu Akbaş İslam Tarihçileri Derneği yönetiminde de yer alıyor. Yüksek lisans tez konusu ise “Sahabenin İslam’ı Tebliği (Suriye Bölgesi)”.  Akbaş’ın arkeoloji ile ilgisi olmayan tebliğlerinden bazılarının başlıkları ise şöyle; “Seyfullah Lakabının Halid b. Velid’in Cihadına Yansıması’’, ‘’Hz. Ömer Dönemindeki fetihlerin ardından gerçekleştirilen tebliğ faaliyetleri’’, ‘’Fetihlerden Sonra Suriye Bölgesine Yerleşen Sahâbîlerin Mescidlerdeki İlmî Faaliyetleri’’

YAŞANAN İLK DEĞİL...

Güner Coşkunsu Mardin’de korunması gerekli kültür varlıkları için mücadele veren bir isimdi. Rapor tutuyor, yaşanan usulsüzlüklere karşı duruyordu. Arkeolog olarak öğrendiği ilmi hayatına yansıtan, çevresindeki kültürel varlıkları korumaya çalışan bir isimdi. Yerine bir ilahiyatçı akademisyen atanmasını anlamak cidden zor. İlahiyat fakültesinin başına bir arkeolog atanması kadar saçma. Lakin bu saçmalıklar yeni değil.  Arkeolojik sit alanı olan İstanbul Tarihi Yarımada’yı korumakla görevli Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun başına onca arkeolog dururken avukat atanıyorsa,  üniversitenin arkeoloji bölüm başkanlığına imam tayin etmeleri gayet normal...

Radikal, Haber: Ömer Erbil, 26.12.2014

TARİHİ TEKKEDE TAHRİFAT YAPTILAR

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’na Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kiralanan Kara Süleyman Tekkesi, binada sözleşme koşullarına uyulmadı ve tahrifat yapıldığı gerekçesiyle boşaltıldı.

 

T.C Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'na kiralanan Kara Süleyman Tekkesi, tahsis protokolünde bulunan maddelere uyulmadığı gerekçesiyle boşaltıldı.





Tahsis protokolünde 10 seneliğine kiralanan vakıfta tahrifat yapıldığı taktirde 1 hafta içersinde boşaltılacağı belirtildi. Bir hafta önce Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nden gönderilen yazı neticesinde içeride tahrifat yapıldığı ve protokole uyulmadığı gerekçesiyle Vakfın boşaltıldığı belirtildi.

Sabah, 26.12.2014

BAŞKA BİR LOUVRE MÜZESİ MÜMKÜN

Mona Lisa'nın karşısındaki kalabalık bitecek demiyoruz ama, belki de gidenlerin bile yeniden gitmesi gerekecek...

 

Louvre Müzesi, dünyanın en büyük müzelerinden biri. I.M.Pei tarafından tasarlanan cam piramidi ile Paris'in simge yapılarından Louvre Müzesi'ni ziyaret etmek her turistin boynunun borcuyken, müzenin içinde yaşananlar her zaman bir sır olarak kalır.

Leonardo Da Vinci'nin Mona Lisa'sına koşulur, geri kalan dünyanın en büyük koleksiyonu ile ilgili hatıralar ise çoğu ziyaretçinin hatırlarında silik kalır. Zaten ne kadarı gezilir, gezilmek istense kaç gün yeter gibi insanların zihinlerinde yer etmiş soru işaretleri vardır.

New York Times'da Louvre Müzesi'ni canlandırmaya baş koymuş, "ziyaretçiyi düşün" stratejisiyle hareket eden bir başkanın hikayesi yayınlandı. Hayırlısı diyelim, zaten herkes Louvre'u daha bilinçli gezmek istemez mi?

Jean-Luc Martinez Louvre Müzesi'nin Kahramanı mı Olacak?

Jean-Luc Martinez 2013 Nisan'dan beri Louvre Müzesi Başkanı. Paris'in doğusunda, daha çok işçi sınıfının yaşadığı Rosny-sous-Bois banliyösünde büyüyen Martinez, Louvre Müzesi'ne ilk ziyaretini 11 yaşında bir okul gezisiyle gerçekleştirmiş. Paris'in tarihi merkezine göre daha yeni yapılarda vaktini geçiren Martinez'e göre Louvre Müzesi yapısı ve içinde barındırdıklarıyla insanlık tarihinin ne kadar derin olduğunu hissettirmiş. 

 

%70'i turistlerden oluşan ziyaretçilerin kaotik bir ortamda kuyruklar oluşturduğu, Martinez'in gürültülü bir havaalanına benzettiği, insanların yönlerini şaşırıp, kaybolduğu müze girişi başkana göre aslında diğer müzelerden çok da farkı olmayan sorunlara işaret ediyor. Örneğin Floransa'da Palazzo Strozzi'nin Başkanı James Bradburne "Neredeyse herkes için müzeler korkutucu mekanlardır." diyor. Müzeye gitmeyi bir şehre ilk defa gelmekle eş tutan Bradburne, işaretlerin azlığı nedeniyle Louvre da dahil her müzenin ziyaretçilerini az bilgilendirdiğini de ekliyor.

Louvre ve Kaybolmuşluk Hissi

Makale, farklı ziyaretçilerin müze ile ilgili düşündüklerini biraraya getiriyor ve çıkan sonuç, çoğunluğun gezerken hissettiklerini kapsıyor denebilir.

Örneğin Türkiye'den giden ziyaretçi olan Berke Erat "Michelangelo resimlerini bulamadık. Gerçekten Da Vinci Code filminde gibiydim." diyor. Ya da İsrailli Naama Barel ise yanına sesli rehber almadığı için çok üzgün, çünkü tüm açıklamalar Fransızca.

Martinez de üniversitede arkoeloji profesörü iken müzeye geldiğinde farkettiği İngilizce yazılar üzerine "İngilizce. Ama o kadar küçük ki. Kim okuyabilir bunu?" diye isyan ettiğini hatırlatıyor.

Ama tabii ki, sıkıntılar sadece turistler için geçerli değil. Fransız ziyaretçiler de müzenin labirent gibi olmasından ve kaybolmaktan şikayetçi. 

Geçmişte belki müzeler ziyaretçilerine yiyecek-içecek gibi kitaplar dağıtarak karşılıyordu ama artık öyle değil. Zaten Martinez'e göre müze bir kitap değil, fiziksel bir durum. Sanatın daha iyi anlaşılabilmesi için gezilmesi, dolaşılması gereken bir yer.

Geçen sene bir turist gibi sırada 2,5 saat bekledikten sonra giriş sayısını 5'ten 3'e düşürmeye karar veren Martinez, böylece daha kontrollü bir girişin sağlanabileceğini ve giriş sorunlarını daha büyük bir ölçekte mekansal olarak çözümleyebileceklerini düşünüyor. 

Kaybolmuşluk hissi üzerinden hareket eden Martinez öncelikle, şu anda Fransızca olarak yer alan yaklaşık 40.000 afiş, duvar metni ve işaretini daha okunabilir ve basit hale getirmeyi planlıyor. İkincil olarak İngilizce ve İspanyolca'nın da eklenmesiyle tarihi 1190'lara dayanan 2. Kral Philippe'in sarayında ziyaretçilerin büyük çoğunluğunun Mona Lisa'yı ya da başka bir bölümü bulmasının kolaylaşacağını düşünüyor.

 

Sosyeteye yakın olmamasıyla, Fransa'daki müzeler devletten destek alamadıkları zamanlarda onları finanse eden zengin iş adamlarını görmezden gelmesiyle eleştirilen Martinez küçük bir devrim yapmaya kararlı. Bilgilerin daha erişilebilir olması, herkesin faydalabilmesi gerektiğini düşünüyor ve şimdiden bazılarının gözünde kahraman.

Peki Ya Mona Lisa?

Ama tabii, bazı konularda mucize yaratılmayacağını da eklemek lazım. Mona Lisa'nın etrafındaki kalabalık ve selfie çılgınlığı uzunca bir süre azalmayacak.

Arkitera, Haber: İlknur Sodaş, 26.12.2014

OSMANLI MİRASI YILLARA DİRENİYOR

 

Ulus’ta Osmanlı döneminde inşa edilen ve Kurtuluş Savaşı yıllarında mermi imalatı yapılan 2 katlı tarihi bina, kaderine terk edildi. Tarihi yapıya sahip çıkılmadığını savunan vatandaşlar, binın restore edilmesini istiyor.

Hürriyet, Haber: Hüseyin Özbalı, 26.12.2014

250 YILLIK KİLİSE RESTORE EDİLECEK

 

Samsun'un Tekkeköy İlçesi'nde 250 yıl önce yapıldığı belirtilen ve bir süre cami olarak kullanıldıktan sonra terk edilen Antyeri Kilisesi'nin, restorasyon çalışmalarıyla ziyarete açılacağı açıklandı.

Tekkeköy Belediye Başkan Yardımcısı Özkan Karakaya, yaptığı açıklamada, Antyeri Mahallesi'ndeki tarihi yapının 18. yüzyılın sonlarına doğru inşa edildiğini söyledi. Kilise olarak inşa edilen tarihi yapının, mübadeleden sonra göçmenler tarafından 1997 yılına kadar cami olarak kullanıldığını anlatan Karakaya, mahalleye ikinci bir cami yapılmasıyla tarihi mekanın terk edildiğini dile getirdi.

Samsun İl Özel İdaresi kapanmadan önce düzenlenen bir çalışmayla tarihi yapının tescillendiğini ifade eden Karakaya, "Yaptığımız çalışmalar neticesinde burasının birinci derecede sit alanı olmasını sağladık" dedi. Tekkeköy Belediyesi olarak restorasyon için yeni çalışmalar yürüttüklerini açıklayan Karakaya, şöyle konuştu: "Kültür Müdürlüğümüzün üniversitelerle çalışması var. Bu çalışmalar neticesinde aslına uygun restore edilecek.

Şöyle bir algı olmasın, burasının ibadethane olarak kullanılması gibi bir niyetimiz yok. Burasının aslına uygun restore edilip ilçemize gelen turistlerin gezmesi ve bunun neticesinde ilçemize katkı sağlanması hem de dünya kültür varlıklarına katkı sağlanması adına bir çalışmadır. Bu konuda da gerekli alakayı bütün arkadaşlarımız gösteriyor."

''Dünyaya örnek vermiş oluyoruz"
Projenin maliyetinin hesaplanarak restorasyon çalışmalarına başlanacağını vurgulayan Karakaya, restorasyonun en kısa zamanda tamamlanması için ellerinden geleni yaptıklarını belirtti.

Karakaya, şunları kaydetti: "Dünyadaki camilere saldırıları kesinlikle kınıyoruz ama bizim buradaki yapılara sahip çıkmamız da bizim adımıza bir artı, kim ne derse desin. Dışarıdakiler bizim oradaki yapılarımıza sahip çıkmıyorlarsa onların ayıbıdır ama biz buradaki hem kiliseden devşirme hem tarihi diğer yapılara sahip çıkma adına gerekli adımları atıyoruz. Dünyaya da böylece güzel bir örnek vermiş oluyoruz."

Sabah, 26.12.2014

GEDİZ NEHRİ'NDE TARİHİ KEŞİF

Manisa'da 1.2 milyon yıl öncesine ait işlenmiş bir taş parçası buldu. Keşif, insanların sanıldığından daha eski tarihlerde Anadolu'dan Avrupa'ya geçtiğini gösterdi.

 

Manisa'da yapılan kazılarda 1.2 milyon yıl öncesine ait işlenmiş bir taş parçası buldu. Keşif, insanların sanıldığından daha eski tarihlerde Anadolu'dan Avrupa'ya geçtiğini göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Milliyet, 26.12.2014

ÇİN PARASININ ÜZERİNDE 'OSMANLICA' NE ARIYOR?

Bundan birkaç hafta önce Çin'de dolaşırken, bir dostum, Çin parası Yuan'ın üzerinde kaç yazı türü olduğunu bilip bilmediğimi sordu. 1 Yuan'ı bana gösterince, "bu herhalde Arapça" dedim, sol alt satırdaki ifadeye bakarak. "Yok canım", dedi. "Orada 1 Yuan Çin Halk Bankası yazıyor. Türkçe olarak."

MİLYONLARCA BELGE ÖZGÜRLÜĞÜNE KAVUŞTU

SALT Online, kişisel arşivlerde, kurum depolarında sararan iki milyona yakın belgeyi internet üstünden özgürce kullanma imkanı sağlıyor. Peki ama neden? Vasıf Kortun'la yeni arşiv kavramını konuştuk.

 

Bankalar Caddesi’ndeki SALT Galata’nın tarihi binasından içeri girdiğinizde aslında bir bilgi tapınağına adım atmış olursunuz. En azından eski Osmanlı Bankası binasının bu yeni halinin bendeki izlenimi budur. Alt katlardaki iki sergi salonunda biri sabit, diğeri süreli iki sergi vardır. Bazen üst katlardaki proje salonunda da ilginç bir sergi görebilirsiniz. Bu birkaç sergi alanı, o geniş mermer merdivenlerin çıktığı devasa binada başka neler yapıldığı hakkında tam bir fikir vermez. Bunun için bilgisayar başına geçip saltonline.org’u tıklamanız gerekir. Çünkü SALT’ın giriş katındaki harika kütüphanesi kadar önemli bir başka hizmeti de açık arşividir.

Radikal, Haber: Cem Erciyes, 26.12.2014

DÜNYA İZMİR'İ KONUŞACAK

 

Türkiye'de turizmin temellerinin atıldığı yer olarak kabul edilen İzmir, 8 bin 500 yıllık geçmişi ile çok önemli bir tarihi mirası barındırıyor. Turizmde bereketli bir yılı geride bırakan kent, 2015'e de umutla bakıyor. İzmir Kültür ve Turizm Müdürü Abdülaziz Ediz, kentin turizm beklentilerin SABAH'a anlattı. Ediz, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne giren Bergama'nın ardından 2015'te de Efes'in listeye dahil edileceğinin müjdesini verdi. 2014'ün turizm açısından iyi geçtiğini söyleyen Ediz, "11 ayda 1 milyon 269 bin 667 yabancı turisti ağırladık. Önümüzdeki yıllar için 5 milyon turisti hedeflemeliyiz ki, 3 milyon turisti kazanalım" dedi. Türkiye'de turizmin 70'li yıllarda İzmir'de başladığına dikkat çeken Ediz, "12 Antik İyon Kenti'nin birçoğu İzmir'de yer alıyor. Tarihe mal olmuş Alsancak, Çeşme ve Dikili limanları kente ayrı bir değer katıyor. Bergama, Fokai, Eritrai, Teos, Metropolis, Klaros, Tire, Birgi ve Ödemiş diğer tarihi değerler. İzmir, tarih boyunca insanların yaşam için tercih ettiği önemli bir coğrafya olmuş. Bu nedenle İzmir her zaman turistlerin gözdesi oldu" diye konuştu.

EFES İÇİN ÇALIŞIYORUZ
Bergama'nın UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girmesinin ardından Efes'in de 2015'te listeye dahil olması için yoğun bir çalışma yürütüldüğünü anlatan Ediz, şöyle devam etti: "Efes Müzesi 2014'te restore edildi ve ziyarete açıldı. Efes'te yürüyüş güzergahları düzenlendi ve engelsiz turizm için herkesin rahat gezip görebileceği bir hale getirildi. Bunların yanı sıra Metropolis ve Klaros da ziyarete açıldı. Teos'un ise 2015'te ziyarete açılması için çalışmalar devam ediyor." Yerel ve merkezi yönetimin koordineli çalışması sayesinde Bergama'nın 3 yıl içinde UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girdiğini belirten Ediz, "Bergama'nın bu listeye dahil olması İzmir'in bilinirliği, tanıtımı ve uluslararası arenada yer alması adına çok prestijli oldu. 2014, kültür turizmi açısından baktığımızda alt yapı, çevre düzenlemeleri, gezi güzergahları ve aydınlatma konusunda Bergama'dan Efes'e kadar yoğun çalışmalarla geçti" diye konuştu. Adnan Menderes Havalimanı'nın bölge için merkez konumda bulunduğunu kaydeden Ediz şunları söyledi: "Manisa, Aydın ve İzmir iç içe olan kentlerimiz. Kente gelen turistlerin iyi organize edilmesi durumunda tüm Ege Bölgesi turizmden pay alacak. İzmir merkez konumunu iyi kullanıp çevre illerle koordine edilmeli. Örneğin Pamukkale, doğal yapısıyla beraber jeolojik olarak traverten ve termal potansiyeli ile Denizliİzmir aksında önemli bir merkez. Aynı şekilde Muğla da hem tarihi hem de doğal güzellikleriyle turistlerin yoğun olarak tercih ettiği illerimiz arasında yer alıyor."

Sabah, 25.12.2015

İŞTE EMEK SİNEMASI

Beyoğlu Emek Sineması yıkılsın yıkılmasın tartışmaları sürerken, inşaatı yapacak Kamer İnşaat’ın yetkilileri sinemanın olduğu gibi yeni yapılacak binanın en üst katına taşınacağını söylemişti...

 

Geçen yıl son kiracı İnci Pastanesi’nin tahliyesinden sonra Emek Sineması’nın da içinde bulunduğu tarihi Serkldoryan Binası’nda başlayan inşaat tüm hızıyla sürüyor.

Haftanın iki üç günü önünden geçtiğim, kardeşimin ofisi hemen yan tarafında olduğu için inşaatın nasıl adım adım yükseldiğine bir yıldır tanık oluyorum...

Emek Sineması gözlerimin önünde çöktü, Yeni Emek Sineması gözlerimin önünde yükseliyor...

Bu fotoğrafı da dün çektim...
İşte Emek Sineması’nın son hali budur...

İstiklal Caddesi üzerindeki Serkldoryan Binası arkaya doğru tamamen yıkıldı, yerine bu betonarme kompleks yapılıyor.

Bu bina bittiği zaman içinde apart oteller, dükkanlar, alışveriş merkezi, mağazalar olacak...
En üst katında da Emek Sineması adı verilen bir salonla birlikte 5-6 sinema salonu daha...
Bu salonlardan birine tarihi Emek Sineması’ndan sökülen orijinal tavan süslemeleri monte edilecek...

Merak ediyorum o tavan süslemeleri şu anda nerede ve ne durumda acaba?

Bir yılı aşkın bir süredir hangi koşullarda korunuyor?

Kamer İnşaat yetkililerinden rica etsem, -3-5 gün sonra değil ama- bugün hemen gezdirirler mi bana acaba?

“Emek Sineması taşınacak” denilen işte buydu... Tavan süslemelerinin fotoğrafta gördüğünüz inşaat bittikten sonra bir salona monte edilmesi!..

İnşaatta her sabah erken saatlerde başlayan hummalı çalışma hava karardıktan sonra bile sürüyor...

Bu hızla giderse tahmininen önümüzdeki 5-6 ay içinde tamamen bitmiş olacak bina...

Fotoğrafta gördüğünüz inşaatın en üst katı da Yeni Emek Sineması olarak açılacak...

Demirören AVM’nin (fotoğrafta sağ arka tarafta görünen) hemen yanıbaşında İstiklal Caddesi’nin böyle bir komplekse ihtiyacı var mıydı?

Serkldoryan Binası ve Emek Sineması olduğu gibi korunup restore edilemez miydi tartışmalarını unutup yeni yapılan AVM’yi dolduracağız...

Yeni Türkiye’ye böyle bir Yeni Emek Sineması yakışırdı zaten...

Hürriyet, Haber: Cengiz Semercioğlu, 25.12.2014

KOÇ VE SABANCI'NIN İNŞAATINA BAŞLADIĞI YENİ MÜZELERİ 2016'DA AÇILACAK

İstanbul’a iki yeni ve muhteşem müze daha geliyor. Vehbi Koç Vakfı’nın Dolapdere’de tasarımcı Kirsten Lees’e yaptıracağı Çağdaş Sanat Müzesi ile Demet Sabancı Çetindoğan’ın ünlü mimar Zaha Hadid’e Sütlüce’de yaptıracağı müzenin inşaatları başladı. İki müzede 2016’da açılacak.

 

İstanbul iki yeni özel müzeye daha kavuşuyor. Dolapdere’de Koç Grubu, uzun yıllar boyunca metruk kalan Otokoç binasını İngiliz tasarımcı Kirsten Lees’e tasarlatarak Türkiye’nin en kapsamlı çağdaş sanat müzesi için inşaata başladı. Demet Sabancı Çetindoğan ve eşi Cengiz Çetindoğan ise Sütlüce’de ünlü mimar Zaha Hadid’in tasarlayacağı Demsa Collection için izinleri tamamladı, inşaat hazırlıklarına başladı. İki müze de 2016 yılında açılacak.

 

50 MİLYON EURO

Türkiye’nin ilk özel müzesi Sadberk Hanım Müzesi’ni 1980 yılında açan Koç Grubu, 2007 yılında hazırlıklarına başladığı Türkiye’nin en büyük çağdaş sanat müzesini açmak için yola çıktı.  Müze, İstanbul’un kentsel dönüşümünde en hızlı değişimi yaşamakta olan Dolapdere’de. 50 milyon Euro ile hayata geçirilecek müzeyi İngiliz Grimshaw Arhitects’ten Kirsten Lees tasarlıyor.

Müzede Vakfın 2007’den itibaren oluşturmaya başladığı 1000’den fazla eser sergilenecek. Koç Çağdaş Sanat Müzesi Koleksiyonu’nun yüzde 45’i Türk veya Türkiye ile ilgili, yüzde 30’u Türkiye’ye komşu ülkeler, yüzde 25’i ise dünyanın diğer bölgelerindeki sanatçıların son 50 yılda ürettiği eserlerden oluşturuluyor.

 

SADECE MÜZE DEĞİL

Müze sadece bir müze olmayacak. Bölgede orta öğretim, lise, güzel sanatlar ve üniversite öğrencilerine yönelik eğitim programları tasarlanıyor. Sergi alanlarına ilaveten özel eğitim alanları inşaa ediliyor. Baştasarımcı Lees, Tate Gallery ve British Film Institude ile yakın çalışmalar yapmış bir tasarımcı. Koç Çağdaş Sanat Müzesi’nin temel tasarım konsepti ve yaklaşımını ise şöyle anlatıyor: “Geliştirdiğimiz proje müze dinamik, insanları içine çeken çağdaş sanat için çağdaş bir mimari yapıyla karşılık veriyor. Yapının merkezinde içeride ve dışarıdaki kamusal alanlar arasındaki sınırları silikleştiren bir iç sokak yer alıyor. Bu sokak aynı zamanda ilginç aktivitelerin ve sürprizlerin sunulduğu açık alanlarla birleşerek yoldan geçenleri de cezbedecek. Böylece lokasyondaki zıtlıkları da kucaklayacak.”

 

Adı Demsa Collection

Türkiye’nin ilk tasarım müzesinin inşaatı ise Sütlüce’de başlıyor. Türkiye’de daha önce Kartal bölgesinde ilk eserini yapmaya hazırlanan ancak projesi gerçekleşemeyen ünlü mimar Zaha Hadid, Demet Sabancı Çetindoğan ve Cengiz Çetindoğan’ın Demsa Collection adını verecekleri çağdaş sanat müzesini gerçekleştirecek. Demet Sabancı Çetindoğan, Hadid’in bütün dünya kentlerinde eseri olduğunu, İstanbul’u da özellikle istediğini belirtiyor ve çok heyecanlı olduğunu belirtiyor. Çetindoğan, şunları söylüyor: “Dünyada tasarımıyla ünlü müzeler var. Sırf bu binaları görmek için turistler geliyor. Bizim müzemiz de öyle olacak diye düşünüyoruz. İzinlerimiz tamam, inşaatımız başlıyor. 2016’da biteceğini düşünüyoruz. Müzede aileden kalan antika ve sanat eserlerini sergileyeceğiz. Koleksiyonumuzda ayrıca 4 bine yakın İslam eserleri bulunuyor. Türk resminin klasikleri Osman Hamdi Bey, Şeker Ali Paşa, İbrahim Çallı gibi önemli ressamların eserleri var. Ayrıca çağdaş Türk resminin önemli isimleri yer alacak. Müzenin 5 bin metrekarelik alanını resme, 2 bin metrekaresini  de Osmanlı ve İslam eserlerine ayıracağız. Erken dönem Kur’anlar, Türkiye’nin en büyük hat koleksiyonu da müzede yer alacak.” Çetindoğan, Hadid istemediği için müzenin çizimlerini paylaşmak istemiyor. Ancak müzenin Çetindoğan çiftinin fikirleri olan tek bir sütun tarafından desteklenen, merkezden ayrı bir küp formunda hazırlanacağı belirtiliyor. Türkiye’nin tasarımı ile dünyada söz sahibi olacağı müze de 2016 yılında açılmış olacak.

Hürriyet, Haber: Jale Özgentürk, 25.12.2014

ANADOLU'NUN EN ESKİ EL ALETİ BULUNDU

 

Türkiye’de bugüne kadar yapılan kazılarda bulunan en eski el aleti olan 1,2 milyon yaşındaki taş keski arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarıldı.

ANTALYA PERGE IŞIL IŞIL OLACAK

Antalya'nın en fazla ziyaret edilen antik kentlerinin başında yer alan Perge'de 'Çevre Düzeni Projesi' hayata geçiriliyor.

Proje kapsamında antik kentin aydınlatılması ve mobese kameralarıyla donatılması işlemine başlandı.

Antik tiyatronun güneyindeki yaklaşık 109 bin metrekarelik alanda bir otopark oluşturuldu. Ayrıca antik tiyatro da dahil olmak üzere stadyum ile antik kentin tamamının geceleri de ziyaret edilmesi amacıyla, aralarında ledli sistemlerin de bulunduğu yüzlerce aydınlatma sisteminin kurulması için altyapı çalışmalarına başlandı. Bu sayede antik kenti hem gece ziyaret mümkün olacak, hem 7/24 takiple kaçak kazıların önüne geçilecek.

haberler.com, 24.12.2014

TARİHİ SURLAR YENİDEN AYAĞA KALKIYOR

 

Malatya Merkez Battalgazi İlçesi'nde bulunan tarihi Kale Surları ayağa kalkıyor. Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, surların tamamının aya kaldırılması için çalışmaların devam ettiğini söyledi.

Tarihi surların restorasyonu kapsamında önemli adımların atıldığını belirten Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, surların Malatya turizminin gelişmesi noktasında büyük önem arz ettiğini belirterek “Battalgazi tarihi surları 2 bin yıllık surlar olarak karşımıza çıkıyor. Bu surlar 1839 yılına kadar Malatya adına alınan iş ve işlevler, şimdiki Eskimalatya dediğimiz yerde zuhur etmiştir. Dolayısıyla geçmiş tarihimiz ve geçmiş tarihimizde yaşanmış medeniyetlerin gün yüzüne çıkarılması anlamında, kültürel mirasın ve kent hafızasının oluşturulması noktasında, surlarla ilgili 550 metrelik yerin kamulaştırılması ve restorasyon projelerini yaptık.  Bu, Koruma Kurulu ve Kayseri Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü onayı ile Kültür Bakanlığı’nın tasdiki ile gerçekleşti. Mahalli imkanlar bulduğumuz süreçte Sıttırız dediğimiz kapının sağ ve sol akslarının belli miktarları yapıldı. Bu dönemde gerek Fırat Kalkınma Ajansı’na sunmuş olduğumuz projede, gerekse Kültür Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’na sunmuş olduğumuz projede aşağı yukarı 1,5 milyon TL bir rakama tekabül eden para, surların yapılması ve devam etmesi noktasında Battalgazi Belediyesi’ne aktarılmış durumdadır. Aralık ayının sonunda ihale gerçekleşecektir. İhale gerçekleştikten sonra surların ayağa kaldırılması noktasında çalışmalarımız devam edecektir. Geri kalan kısmın devam etmesi noktasında Kalkanıma Bakanlığı’na, Devlet Planlama Teşkilatı’na vermiş olduğumuz bir proje var. Devamı için ek kaynak sağlama çabası içerisindeyiz. 2015 yılı genel bütçesi kapsamında değerlendirilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na taleplerimizi iletmiş durumundayız. 2015 yılı programında değerlendirildiği takdirde, 2700 metrelik kısım ile surların tümünün ayağa kaldırılarak Malatya’da bir turizm merkezi oluşturulması ve o surların içerinde sosyal ve kültürel hayatın canlı canlı yaşandığı bir mekan olması bakımında, Malatya'ya ve bölgeye bir turizm kaynağı olacağı düşüncesindeyim” dedi.

Malatya Aktüel, 24.12.2014

BÜTÜN İZLERİYLE I. DÜNYA SAVAŞI

Birinci Dünya Savaşı’nın 100. Yılı anısına düzenlenen ‘I. Dünya Savaşı’nda İttifak Cephesinde Savaş ve Propaganda’ sergisi, dün akşam Bahattin Öztuncay küratörlüğünde Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde (ANAMED) açıldı. Koç Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ömer Mehmet Koç’un koleksiyonu ile hazırlanan sergide, savaştan günümüze kalan madalyalar, kartpostallar, kitaplar, nişanlar, rozetler ve kişisel eşyalar sergileniyor.

Savaş dönemiyle ilgili kısa filmlerin de gösterildiği sergide, yine o dönemle ilgili bilgilendirici metinlere de yer verilmiş. Tüm bunların yanında, Wilhelm Viktor Krausz’un 1915-1916 yılları arasında Türkiye’de yaptığı ve içinde Mustafa Kemal Atatürk’ün de bilinen ilk portresinin yer aldığı resim çalışmalarından oluşan “Dünya Savaşında Türkiye’den Resimler ve Çizimler” isimli albümü de yer alıyor. Sergi, 22 Mart 2015’e kadar ziyaret edilebilir.        

Milliyet, 24.12.2014

MUSALLA'DAKİ MUSEVİ MEZARLARININ SIRRI

 

Musalla Mezarlığı'nda bulunan iki Musevi askere mezarların sırrı aralandı. Musalla'daki Musevi mezarlarının İsmet İnönü'nün emriyle 1941 yılında askere alınan daha sonra Amela Taburu'nda çalıştırılan ve ağır şartlara dayanamayarak 1942 yılında hayatını kaybeden Musevi askerler olduğu anlaşıldı.

İkinci Dünya Savaşı'nın en kızgın zamanında yani 1941 yılında, Türkiye'de yaşayan ve yaşları 20 ile 40 yaş arasındaki bütün gayrimüslim erkekler aynı anda askere alındı. İstanbul ve İzmir başta olmak üzere yurt genelindeki gayrimüslim erkeklerin İsmet Paşa’nın onayı ve emriyle Bakanlar Kurulu kararıyla askere alınmalarına karar verilir. Yirmi Kur’a Askerlik Yasası olarak bilinen uygulama ile yaşları 20 ile 40 arasında değişen erkek gayri müslimlerin silah altına alınmasına karar verilir. Tarihte Yirmi Kur'a İhtiyatlar olayı olarak bilinen bu olayla birlikte gayrimuslim askerler Anadolu'da ağır işlerde çalıştırılır. Bu askerlere silah da verilmez Askerler 500'er kişiden oluşan "amele taburlarında" çalıştırıldı. Çoğu birlik bulaşıcı hastalıklarla boğuştu. Gayrimuslim askerler Zonguldak’ta tünel inşaatlarında, Ankara’da Gençlik Parkı’nın yapımında, Afyon, Karabük, Konya, Kütahya illerinde taş kırma, yol yapma ve yük taşıma gibi ağır işlerde çalıştırılmışlardı. Zaman zaman ‘gavur askerler’ diye aşağılandı. Çoğu varlıklı ailelere mensup olan gayrimuslim askerler, Türk askerleri gibi dayanıklı değildi. Amele Taburları'nda her gün gayrimuslim askerlerin ölüm haberleri geliyordu.

MUSALLA'DA İKİ MUSEVİ ASKER MEZARI

Yirmi Kur'a Nafia askerleri içerisinde Konya'ya da çalışmaya gelenler vardı. Taş kırma işlerinde çalışan bu askerlerin bünyesi bir süre sonra bu ağır şartları kaldıramadı. Ölüm haberleri gelmeye başladı. Konya'da da yol yapımı ve taş kırma işlerinde çalışan gayrimuslim askerlerden ölenler oldu. Konya Musalla Mezarlığı'nda Müslüman mezarlığının arasında iki Musevi askerin mezarı bulunuyor. Yıllarca kimsenin dikkatini çekmeyen bu iki Musevi askerin mezarları bakımsızlıktan yok olmaya yüz tutmuş. Musalla Mezarlığı'ndaki bu askerlerin ismi Vitali Benbasat diğeri ise İzmirli Yuda oğlu Liya Asayaş. İkisi de 1942 yılında hayatlarını kaybetti. İkisinin mezarında da anne adı, baba adı yazmıyor. Sadece doğdukları yıl ve öldükleri gün ay ve tarih yazıyor. Bir de tanınması açısından mezarın başına “Davut Yıldızı” işlenmiş ve mezarı taşı üzerine duygu yükle yazılar yazılmış. O dönemde Vitali Benbasat'ın ve İzmirli Liya Asayaş'ın cenazalerini büyük ihtimal o dönem Amele Taburu'nda birlikte çalıştıkları Musevi arkadaşlarının defnettiği tahmin ediliyor. Mezar taşlarında anne ve baba adları yazmıyor.

MEZAR TAŞINDA DUYGU YÜKLÜ YAZI

1906 doğumlu Vitali Benbasat, 1942 yılında hayatını kaybetmiş. İstanbul'dan Konya'ya gönderildiği tahmin ediliyor. Musevi cemaati arasında aynı isim ve soyisimdin çok sayıda insan var. 38 yaşında vefat eden Vitali Benbasat'ın mezar taşında şunlar yazıyor.

Ocağına dönemedin

Asker iken vefat ettin

Zalim Ölüm Pençeledi

Gençliğini Hederetti

Mezarını Erken Buldun

Ruhun Rahmete Kavuşsun..

Vitali Benbasat'ın mezarının 2 metre ilerisinde ise başka bir Musevi bir askerin mezarı bulunuyor. İzmirli Liya Asayaş ise 8 Ağustos 1942 tarihinde hayatını kaybetmiş. İzmirli Yuda Obe'nin mezar taşındaki yazılar zor okunuyor. Biri İstanbullu biri İzmirli olan iki Musevi'nin yolları Konya'da kesişti. Taş ocaklarında çalışan Vitali Benbasat ve İzmirli Yula Asayaş'ın bünyesi zor şartları kaldıramadı ve 1.5 yıl sonra hayatlarını kaybetti. İki Musevi asker öldükten sonra arkadaşları tarafından Konya'daki Musalla Mezarlığı'na defnedildi. İsrail resmi arşivleri ise Musevilerin askere alınma kararının Nazi Almanyası'nın isteği üzerine alındığını yazdı.

HİTLERİN YAHUDİLERİ ÖLDÜRDÜĞÜNÜ BİLMEDİK

Rum, Ermeni ve Musevi erkekler 1941-42 yıllarında Konya'da ve Anadolu'nun diğer şehirlerinde yol yapımında, taş ocaklarında, tünel yapımında ve yük taşımacılığında çalıştı. O yılları yaşamış olan 1903 yılı doğumlu İsrael Geron, anılarını şu şekilde dile getirdi: “İkinci Dünya Savaşı’nda bütün azınlıkları topladılar. 45 yaşına kadar olan bütün erkekleri askere aldılar ve Anadolu’ya gönderdiler. Ben önce Konya’ya gönderildim. Taş kırdık, yol yaptık. O zamanlar yaklaşık 39- 40 yaşındaydım. Türkiye savaşa girmedi. Haberleri radyodan dinler, sıramız ne zaman gelecek diye beklerdik. Hitler’in Yahudileri öldürdüğünü bilmedik, detaylı bilgi almak mümkün olmazdı, ancak subaylar bize bunu ima eder, bir daha İstanbul’a dönmeyeceğimizi söylerlerdi.”

20 KUR'A İHTİYATLAR OLAYI NEDİR?

Yirmi Kur'a Nafıa Askerleri'den ya da Yirmi Kur'a İhtiyatlar Olayı 27 ile 40 yaş aralığındaki gayrimüslim (Ermeni, Rum ve Yahudi) erkeklerin, II. Dünya Savaşı nedeniyle Nisan 1941'de amele taburu (ihtiyat eratı) olarak silah altına alınmasına rağmen silahlı eğitim yaptırılmak yerine yol, köprü, tünel inşaatlarında nafıa askerleri olarak Temmuz 1942'ye kadar çalıştırıldı. Askere alınan gayrimüslimlerde daha önce askerliğini yapıp yapmama, hastalık ve akıl sağlığı gibi kıstaslar uygulanmadı. Gayrimuslim askerlerin terhis edilmesinde dönemin Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak Paşa'nın büyük çabası oldu.

AİLELERİYLE BİLE VEDALAŞAMADILAR

Yirmi Kur’a ne demek? Askeri literatürdeki ‘devre’ olayına o dönem kur’a diyorlardı. Mesela 1920 doğumlular kurası 1921 doğumlular kurası gibi. Devlet tamanını almak için 20 Kur'a diyor. Yani 1921'den 1901 doğumlulara kadar 20 yıl boyunca doğan azınlık erkekleri. Araştırmacı Yazar- Gazeteci Deniz Ayas, o dönemi şu şekilde anlatıyor: “20 Kur'a uygulaması oldukça sert olur. Yurt genelinde adeta cadı avı başlar. Ermeniler,Yahudiler, Rumlar kısacası tüm gayrimüslim erkek vatandaşlar görüldükleri yerde yakapaça gözaltına alınır ve en yakın askerlik şubesine götürülür. Birçoğu ailesi ile bile vedalaşma zamanı bulamaz.” Rıfat N. Bali ise kitabında uygulamanın diğer nedenini “Devletin olası bir saldırıda gayrimüslimlerin casusluk faaliyetlerini engellemek” şeklinde açıklıyor.

İKİNCİ BÖLGEDE 2 BİN 333 GAYRİMUSLİM GÖREV YAPTI

Konya’nın da aralarında bulunduğu ikinci bölgede bin 494 Rum, 664 Ermeni 175 Yahudi askerlik yapmış. Birçoğu tren istasyonlarında buğday başta olmak üzere yiyecek depolarında sevkıyatta kullanılmış. Bazıları da taş kırma ve yol yapımı gibi ağır işlerde çalışmış. Konya’da askerlik yapanlar diğerlerine nazaran rahat. Trakya ve Batı bölgesinde 4 bin 811 Müslümanın (normal hizmetini yaptığı amele taburlarında) 11 bin 939 Rum, 7 bin 318 Ermeni, bin 671 Yahudi görev yaptı. Üçüncü bölge olarak isimlendirilen Doğu ve Güneydoğu'da ise 4 bin 869 Ermeni, ve Bin 199’u Rum askerlik görevini yerine getirdi. Dördüncü Bölge olan Ege Bölgesi'nde ise 5 bin 72 Ermeni, bin 135 Rum, 500 Yahudi Amele Taburları'nda görev yaptı.

 

KONYA DİĞER BÖLGELERE GÖRE ÇOK RAHATTI

Araştırmacı-Yazar Deniz Ayas, Musevi kökenli askerlerin Rum ve Ermeni askerlere göre daha şanslı olduğunu belirterek, şunları söylüyor: “1940'lı yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de büyük bir kriz vardır. Rüşvet ise hala Türkiye'de devam etmektedir. Rum ve Ermenilere göre zengin olan Museviler rüşvet vererek kurtulmaya çalışır. Çok az da olsa bazıları rüşvetle tanıdıkla kurtulur. Ancak o dönem İstanbul dahil yurt genelinde Yahudiler, Rumlar ve Ermenilere göre zengindir. Askerlik yaparken Yahudiler parayı bastırıp Konya gibi Kütahya gibi daha iyi yerlere giderler. Çünkü Konya’da daha çok orduya buğday sevkıyatında kullanılırlar. Ama Edirne gibi Tekirdağ gibi sınır bölgelerine düşenler çok ağır şartlarda çalıştırılır. Tünel kazdırmakta tren yolu inşaatında çalıştırırlar.”

Merhaba Gazetesi, Haber: İbrahim Büyükeken, 24.12.2014

DAVUTOĞLU'NDAN BELEDİYE BAŞKANLARINA UYARI

Başbakan Davutoğlu, Esenler Belediyesi’nin düzenlediği ''Geleceğin Şehirleri Sempozyumu''nda belediye başkanlarını uyardı.

Davutoğlu, yemekte yaptığı konuşmada, bin yılı devirmemiş bir şehrin gerçek anlamda bir mekan ve tarihin testinden geçmiş bir şehir olmadığını vurguladı.

Davutoğlu, belediye başkanlarını da uyararak, "Şehre hükmetmeye kalkmayalım, şehre otorite kullanmaya kalkmayalım. Özellikle belediye başkanlarımıza söylüyorum. Önce şehrin talebesi olalım. Diz çökelim onun önünde" dedi.

Bazı şehirlerin bir "açık hava müzesi" gibi muhafaza edilmesi gerektiğine işaret eden Davutoğlu, bu şehirleri olduğu gibi muhafaza etmenin "tarihi bir borç" olduğunu söyledi.

Moderniteye örnek olarak New York'u gösteren Başbakan, Manhattan ve Harlem'i kıyaslayarak, "Şehri kuran burjuva ile varoşlardaki köleleri, emekçiler ayrı iki dünyada yaşar. İstanbul'da hiçbir zaman sınıfsallık katmanı içinde şehir insanları ayırmamıştır. Bizim şehirler içinde getto da yoktur, varoş da yoktur" diye konuştu.

Milliyet, 24.12.2014

ARAŞTIRMACILAR OSMANLI ARŞİVİNE DAVA AÇIYOR

 

İki yıl önce Sultanahmet’ten Kağıthane’ye taşınan Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde sular durulmuyor.

Nemlenmiş tarihi belgelerin ve depo duvarlarının görüntülerinin ortaya çıkmasından sonra şimdi de bir grup araştırmacı, TMMOB Mimarlar Odası’nın öncülüğünde Başbakanlık Devlet Arşivleri Osmanlı Daire Başkanlığı’na dava açmaya hazırlanıyor. Çoğu doktora öğrencisi olan araştırmacılar, önceki akşam TMMOB Mimarlar Odası’nın Karaköy’deki İstanbul Büyükkent Şubesi’nde bir araya geldi. Toplantının amacı, Osmanlı belgelerinin muhafaza edildiği Kağıthane’deki bina ve burada aldıkları hizmete ilişkin son bir senedir yaptıkları gözlemleri paylaşmak, belgelerde vuku bulan deformasyon, binadaki çatlak, su sızıntıları vs. gibi endişe verici gelişmeler karşısında atılabilecek adımları tartışmaktı. Tezleri için yılın 4-5 ayını arşivin okuma salonlarında geçiren araştırmacılar, Osmanlı Arşivleri’nde nemli hatta bazen su kabarcıkları birikmiş tarihi belgelerin önlerine getirilmesinden, su damlayan okuma salonlarından, kanalizasyon borusu geçen depolardan ve nemden kabarmış duvarları görmekten rahatsız.

Araştırmacılar, Mimarlar Odası’ndaki bu toplantıların ilkini geçtiğimiz temmuzda yapmış ve burada aldıkları karara göre Mimarlar Odası yetkilileri ile birlikte binanın her yerini görmek istediklerini İstanbul Valiliği ile Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı’na iletmişlerdi. Süreci, Mimarlar Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Sekreteri Ali Hacıalioğlu şöyle anlatıyor: “İstanbul Valiliği’ne ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi Genel Müdürlüğü’ne bir yazı yazıp konuyla ilgili bilirkişi heyeti oluşturulması ve onların belirleyeceği tarihte, onların da istediği kişilerle birlikte arşivi ziyaret etmek istediğimizi söyledik. Amacımız, arşivin durumuyla ilgili kamuoyunu aydınlatmak ve iddiaların doğru olup olmadığını yerinde görmekti. Cevap gelmedi. İsteğimizi tekrarladık. Bu kez Valilik cevap verdi ve Devlet Arşivleri’ne ‘konuyla ilgili ne yapıyorsunuz, bana ve ilgililerine cevap verin’ diye bir yazı gönderdi. Bunun üzerine arşivden bize, ‘Kağıthane İlçesi'nde inşa edilen arşiv sitemizde belge muhafazası için her türlü modern tedbir alınmış ve otomasyon sistemiyle kontrol edilmektedir. Sistemde nem alma ve nem verme dünya standartlarına göre yapılmaktadır. Belgeler üzerinde olumsuz durum oluşturacak herhangi bir durum bulunmamaktadır.’ diye iki ay önce bir cevap verdi.”

Standartlara uygun değil

Araştırmacıların iddialarına göre, arşivde dünya standardına uygunluk söz konusu değil. Adını vermek istemeyen bir araştırmacı, “Uluslararası Arşiv Konseyi’nin (International Council on Archives-ICA) standartlarına göre arşiv binası yapılması düşünülen yerin seçiminde en önemli kriterlerden biri, o mahalde en az 100 yıl öncesine kadar sel ve su baskını yaşanmamış olması şartı var. Kağıthane’de daha geçtiğimiz temmuz ayında sel oldu. Daha eski tarihlere gidilirse Milliyet gazetesinin 19.12.1963 tarihli sayısındaki habere göre Kağıthane’de halk selden dama çıkmış ve insanlar sandallarla kurtarılmış. Fotoğraflarıyla birlikte görebilirsiniz. Bu olayın üzerinden 100 yıl geçmedi.” diyor. Önceki gün alınan karara göre, araştırmacılar ve Mimarlar Odası, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’ne tekrar dilekçe gönderecek ve bilirkişi heyeti ile birlikte arşivi ziyaret taleplerini yineleyecek. Eğer olumsuz cevap alırlarsa bu kez -önümüzdeki ocak ayının sonuna doğru- yargı yoluna başvurulacak.

Toplantı sonunda katılımcıların fotoğraflarını çekmek istedik. Eğer yüzleri görünürse bir daha arşivlere alınmayacakları ve tezlerini tamamlayama korkusu yaşayan araştırmacılar, objektifimize sırtı dönük poz verdi. Bir yanda şakır şakır Osmanlıcaları ile tarihi belgeleri okuyabilmek için çırpınan araştırmacılar, diğer yanda Osmanlıca zorunlu mu yoksa seçmeli mi ders olsun tartışmaları... Yaşananlar oldukça ironik değil mi?

 

Olup biteni anlatan fotoğraf

Adını vermek istemeyen bir araştırmacı: “Bu fotoğraflar geçtiğimiz eylül ayında, bina kompleksinin depoya paralel yeraltı katlarında çekildi. Görüntünün alındığı duvarın dibinde kutu kutu boyalar bulunmaktaydı, çünkü yer altından sızan suyun basıncıyla sürekli çatlayan, kabaran duvarlar sık sık boyanıyor, izler üstten kapatılıyor. Depoda ideal nem oranının yüzde 65’i aşmaması gerekirken duvarların hali bu. Sizce arşiv deposunun durumu ne halde olabilir?” Arşivin müdavimleri sürekli gözlem halinde, birçoğu gördüklerini fotoğraflıyor, belgeliyor. Fakat yalana, iftiraya, okullarında mobbinge maruz kalmamak için bunları yaygınlaştıramıyor.

Zaman, Haber: Sevinç Özarslan, 24.12.2014

 

******


"ARŞİVLERİMİZ NE YAZIK Kİ ÇOK DARBE YEDİ"

Dün bu sayfada yayımladığımız, “Araştırmacılar, Osmanlı Arşivleri'ne dava açıyor” haberimiz ses getirdi.

2 Haziran 20123'te Sultanahmet'ten Kağıthane'deki dere yatağına taşınan Başbakanlık Osmanlı Arşivleri etrafındaki tartışmalar devam ediyor. Duayen tarihçiler, sürecin ilk başında Kağıthane'nin doğru bir tercih olmadığını ifade etmişti. Ama şimdi hepsi ‘bizi kimse kaale almadı' diyerek sitemlerini dile getiriyor, konuyla ilgili pek konuşmak istemiyorlar. Olayın peşinde artık genç araştırmacılar ve doktora öğrencileri var. Arşivdeki nem durumunun son fotoğraflarını onlar çekiyor, belgeliyor. Fakat hepsi büyük bir korku içinde. Eğer kimlikleri anlaşılırsa, bir daha arşivlere alınmama ve tezlerini bitirememe endişesi taşıyorlar. Gelinen bu noktayı, üç isme sorduk.  

‘İçim yanarak söylüyorum, büyük ihmal var’

Agah Oktay Güner (Eski Kültür Bakanı-Türkiye Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Vakfı-TESAK Başkanı): Arşivler bir milletin hafızasıdır. Bizim arşivlerimiz ne yazık ki, çok darbe yemiştir. Yeniden kağıda dönüştürülmesi için Bulgaristan’a gönderilmek istenen arşivlerimizi, Osmanlıca bilen bir demiryolları memuru fark etmiş, amirlerini ikaz etmiş ve o cinayet onun himmetiyle durdurulmuştu. Arşivlerimizde içim yanarak söylüyorum, çok büyük ihmal vardır. Mao karşısında, mağlup olacağını anlayan Chiang Kai Shek, önce karısını kızını değil, arşivleri Formosa’ya (Tayvan) kaçırmıştır. Formosa’ya bir konferansa davetliydim, o vesileyle gördüm. Elyazması bütün eserler, özel ağaçtan yapılmış kutuların içinde saklanıyor. Ve bu kutular bir ayrı bölmede ve odada muhafaza ediliyor. Tabii ki dere yatağına, rutubetli yere arşiv yapılmaz. Ne olacak otelden, AVM’den! Bir millet medeni eserleriyle ayakta kalır. Ama bunun için o millete mensup olmanın şuurunda olmak lazım. Araştırmacıların üzerindeki baskı konusuna hiç girmeyelim, çocukların başı belaya girer.

Arşiv her halükarda sur içinde olmalı

Prof.Dr. Ali Akyıldız (29 Mayıs Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü): Arşiv, sur içinde olmalıdır. Şu anda Kağıthane’deki binaya kimse gidemiyor. Hocaların ayağı oradan kesildi. Oysa, Arşiv bir akademiydi eskiden; öğrenciler hocalarla orada görüşür; sorularına cevap ararlardı. Ben taşındığından bu yana bir kere gittim, o da öğrencilerime Arşiv’i gezdirmek için. Biz ve diğer meslektaşlarımız bu problemleri daha önce dile getirdik, fakat kimse kaale almadı. Yerin belirlenmesi siyasi otoriteye ait bir seçim. Yurt dışında da şehirlerin dışında arşivler var ama ulaşımı kolay olduğu için sorun olmuyor. Altyapıyı hazırlamadan böyle bir şey yaparsanız bu şekilde insanların ayağı çekilir. Genç araştırmacıların yaşadığı baskıyı, korkuyu bilemiyorum ama arşiv her halükarda sur içinde olmalı.

Arşivin sahibi bu millet ama ülkede tuhaf şeyler yapılıyor

Semavi Eyice (Sanat tarihçisi): Arşiv’in Sultanahmet’ten Kağıthane’ye taşındığını birkaç ay önce öğrendim. Açıkçası hayret ettim. Gülhane’deki eski askeri hastane restore edilip aslında oraya taşınacaktı. Öyle bir düşünce vardı, bir türlü bu uygulanmadı diye düşünüyordum ki çoktan taşınmış. Vallahi Kağıthane’de olmasına ben de pek taraftar değilim. Niye orası tercih edildi, kimin aklına geldi bilmiyorum? Bizim memlekette birçok şey ‘ben yaptım oldu’, oluyor. Genç araştırmacıların yaşadığı korkuya ben karışmam, Arşiv’in sahiplerinin bileceği bir şey. Arşiv’in sahipleri bu millet tabii ama ülkemizde tuhaf şeyler yapılıyor.

Zaman, Haber: Sevin Özarslan, 25.12.2014

DÜNYANIN SIFIR NOKTASI İSTANBUL

Üç devrin kültür, tarih ve ticaret merkezi olan İstanbul 116 yıl öncesine kadar dünyanın sıfır noktası olarak kabul edilirdi ve dünya İstanbul'un doğusu ve batısı olarak ikiye ayrılırdı.

İstanbul Sıfır Meridyen Çalıştayı 24 Aralık Perşembe günü başlıyor. Tarih boyunca kordinat sistemleri ve haritacılık konulu çalıştay İstanbul Aydın Üniversitesi Florya Kampüsü'nde yapılacak. 116 yıl öncesine kadar dünyanın sıfır noktası olarak kabul edilen ve İstanbul Ayasofya Meydanı'nda bulunan "Sıfır taşı"yla ilgili önemli bilgilerin verileceği çalıştaydan bir bölüm...

"DÜNYA, SAATİNİ İSTANBUL'A GÖRE AYARLARDI"
Şu an dünyada "sıfır" noktası olarak, İngiltere'nin Greenwich kasabası kabul edilir. Oysa 116 yıl öncesine kadar, dünyanın "sıfır" noktası İstanbul'un Sultan Ahmet Meydanı idi.

İstanbul sadece Osmanlı'nın başkenti olmamıştır. İstanbul, yaklaşık 1.500 yıldır dünyanın başkentidir. Dünyanın "sıfır noktası" kabul edilmiştir. Bizans ve Roma'ya başkentlik yapmış, tüm dünya, saatini İstanbul'a göre ayarlamıştır. 1884 yılına kadar tüm dünya, saatini İstanbul'a göre ayarlardı. Arzın merkezini simgeleyen "milyon taşı", bir diğer adıyla "sıfır taşı" buradadır.

'SIFIR TAŞI' İSTANBUL AYASOFYA MEYDANI'NDA YER ALIRDI
Yaklaşık 1500 yıldır, dünyanın saatini ayarlarken merkez kabul ettiği taş, İstanbul'da, ama çok az insan biliyor bunu. İstanbul'da Sultan Ahmet Meydanı'nda, Yerebatan Sarnıcı'nın girişinin yanında. Yüzbinlece insan, yanından gelip geçiyor, ama ne olduğunu bilmiyorlar.

Haritalar buna göre yapılır, saatler buna göre ayarlanır, yön buna göre tayin edilirdi. Ama unutmayın bu kabul, sadece Osmanlı döneminde değil, Bizans ve Roma döneminde de var. Onlar da saatini, yönünü bu taşa göre yapmıştır.

Bu taş aynı zamanda uzaklıkların hesaplanmasında da "merkez"di.

1880'li yılların başında İngiltere'de bir Coğrafya Kongresi düzenleniyor ve 1884 yılından itibaren, İngiltere'nin Greenwich kasabası, "Başlangıç Meridyeninin Geçtiği Yer" olarak kabul ediliyor. Ve zamanla dünya, saatini artık Greenwich'e göre ayarlamaya başlıyor. Saat dilimi için kullanılan "GMT" ifadesi de buradan geliyor. Yani Greenwich Mean Time.. İstanbul, dünyanın; saat, uzaklık, yön merkezi olmaktan böylece çıkarılıyor.

"SIFIR TAŞI"NIN KISA TARİHİ
"Sıfır Taşı", İstanbul'da, Aya Sofya camii karşısında Sultanahmet Meydanı'nın kuzeybatı köşesinde Yerebatan Sarnıcı'nın girişinin yakınında, tramvay yolunun yanında bulunur.

Bizans İmparatorluğu'nda Konstantinopolis şehrine ulaşan tüm Antik Roma yollarının başlangıç noktası ve dünya üzerindeki diğer şehirlerin bu şehre olan uzaklığının hesaplanmasında kullanılan sıfır noktasıdır.

İmparator I. Konstantinus tarafından 4. yüzyılda yerleştirildiği kabul edilir. Bazı tarihi kaynaklarda, Ayasofya'da yapılan kimi imparatorluk törenlerinin kiliseden sonra bu anıt taşın altında devam ettiği yazılmıştır.

Dünyanın Çeşitli Kentlerinin "Sıfır Taşı"na Uzaklıkları
Tokyo - 8954 Km
London - 2502 "
Moskova - 1757 "
Mekke - 2407 "
Berlin - 1740 "
Amsterdam - 2214 "
Bakü - 1756 "
Tahran - 2040 "
Roma - 1377 "
Paris - 2258 "
Şam - 1488 "
Lefkoşa - 1846 "

DÜNYA İSTANBUL'UN DOĞUSU VE BATISI DİYE İKİYE AYRILIRDI
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş konuyla ilgili, "1884 yılına kadar İstanbul Yerebatan Sarayı'nın önündeki milenyum taşı ve Ayasofya kubbesinin üzerindeki hilalin içinden geçtiği var sayılan meridyen 'sıfır' numaralı meridyen idi. Haritalar buna göre yapılır, saatler buna göre ayarlanır, yön buna göre tayin edilirdi, Doğu Roma, Batı Roma gibi... İşte bu yüzden bir tarihçiye göre, dünya, 'İstanbul'un doğusu' ve 'İstanbul'un batısı' diye ikiye ayrılır.

Napolyon, işte bu yüzden, 'İstanbul, dünya tek ülke olsaydı başkent olurdu' açıklamasını yaptı.

Sabah, 24.12.2014

ŞEHİR TİYATROLARININ 100 YILLIK ARŞİVİ TALAN EDİLMİŞ

Darülbedayi’den bugüne 100 yıllık bir sanat kurumu olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın (İBBŞT) 100 yıllık arşivinin talan edildiği ortaya çıktı.

En son “Cibali Karakolu” skandalıyla çalkalanan Şehir Tiyatroları’nda sular durulmuyor. 100 yıllık sanat kurumunun yaklaşık 100 bin materyalden oluşan arşivinin üçte birinin talan edildiği ortaya çıktı.

Yaklaşık bir yıldır izini sürdüğümüz arşivin talan edildiği bilgisini kurumun Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu ile Kütüphane Müdürü Enis Kayhan doğruladı.

Yazıcıoğlu, göreve geldiğinde arşivin talan edildiğinin tespit edildiğini, arşivi toparlamak amacıyla da arşivi kapattıklarını açıkladı.

Yazıcıoğlu, “100. yılımızı kutlarken arşivde hiçbir şeye ulaşamadım. Dosyaların içinde en önemli belgeler, kuruluş belgeleri, 1900’lü yılların gelişimini gösteren belgeler, müzelik eşyaların kayıp olduğunu tespit ettik. Vasfı Rıza Zobu ile Bedia Muvahhit’in fotoğrafları da vardı mesela” dedi.

Yazıcıoğlu, “İznim olmadan arşivden hiçbir şey çıkmayacak. Arşiv denetimde olacak. Bu arşiv artık yol geçen hanı değil. Dünyanın en önemli arşivine sahibiz” diye de ekledi.

Şu günlerde envanter oluşturmakla uğraşan Kütüphane Müdürü Kayhan ise yaklaşık 100 bin materyalden oluşan arşivde, 1930’lardan kalma nadir Osmanlı el yazmaları, Osmanlıca oyun metinleri, yerli ve yabancı kitaplar, dergiler, afişler, fotoğraf albümleri, piyes metinleri bulunduğunu belirtti.

Kayhan, arşivdeki birçok materyalin de sahaflarda bulunduğunu söyledi. Kayhan’ın arşivin halka açık bir arşiv olmadığını belirtmesi üzerine Yazıcıoğlu da bu nedenle arşivden belgelerin çalınmasının kurum içi çalışanlarla ilgili olabileceğine işaret etti.

Şu günlerde arşivin envanterini hazırladıklarını, kayıp parçaları araştırdıklarını belirten Kayhan, arşivde kayda girmemiş, sağda solda kalmış materyaller de olduğunu vurguladı.

‘Belgeler kiloyla satılmış’
İstanbul Büyükşehir Belediye Şehir Tiyatroları arşivinin talan edildiğinin ortaya çıkması üzerine, Erhan Yazıcıoğlu’ndan önceki genel sanat yönetmenleri Orhan Alkaya ve Hilmi Zafer Şahin’in görüşlerine başvurduk.

Hilmi Zafer Şahin, konuyla ilgili sorumuzu, “Eski süreçleri bilmiyorum. Geçmişteki süreçte yangın, taşınma vb. nedenlerle kayıplar olmuştur. Benim dönemimde arşivdeki materyallerin listesi çıkarıldı. Tarandı, düzenlendi”diye geçiştirdi.

Kendi döneminde arşivdeki materyalleri korumaya almaya çalıştıklarını ve belli bir noktada da önünü kestiklerini belirten Orhan Alkaya ise, “Çalınan, alınıp geri getirilmeyen çok fazla belge var maalesef. Sadece arşivden atılanlar bile paha biçilmez” diyerek arşivdeki talan olayını doğruladı.

Yıllar önce, arşivden çıkarılan 1928 tarihli evrakları hurdacıda bulduklarını, o evrakların kiloyla satıldığını öğrendiklerini açıklayan Alkaya, “Bu dağınıklığı anlatamam. Maalesef Türkiye ’de arşiv yok etme alışkanlığı var. Biz elimizden geleni yaptık, en azından eldekileri kurtardık. Koruyoruz artık. Arşivdekiler kayda geçiyor” dedi.

Cumhuriyet, Haber: Ceren Çıplak, 24.12.2014

KONT DRAKULA'NIN ZİNDANINDAKİ GİZLİ GEÇİT AÇILIYOR

 

Tokat Kalesi'nde sürdürülen restorasyon çalışmaları sırasında bulunan ve kent merkezindeki Pervane Hamamı'na indiği tahmin edilen 'Ceylanyolu' gizli geçidinin açılması için çalışma başlatıldı. Kale zindanlarında Kont Dracula'nın da esir tutulduğu biliyor.

Tokat Valiliği ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından Tokat Kalesi'nin turizme kazandırılması amacıyla 2009 yılında restore çalışmaları başlatıldı. 2010 yılında sona eren çalışmalar, geçtiğimiz Eylül ayında yeniden başladı. Çalışmalar kapsamında, Selçuklu ve Osmanlı döneminde savunma amaçlı kullanılan kalenin burçları sağlamlaştırılarak, kale çevresinde kazı çalışmaları yapıldı.

 

3 arkeolog denetiminde yapılan çalışmalarda erzak küpleri, askeri barınak, kent merkezindeki Pervane Hamamı'na inen gizli geçit ve 2 zindan bulundu. Bu zindanlardan birinde, 1431-76 yılları arasında yaşayan Eflak Beyliği prensi Kont Drakula'nın esir tutulduğu belirtiliyor.

350 METRE UZUNLUĞUNDA
Kalede bulunan ve 'Ceylanyolu' olarak bilinen gizli geçidin açılması için çalışma başlatıldı. Tünelin giriş kısmının 10 metre ilerisinden sonra bulunan taş ve toprakların çıkarılması için raylı sistem kuruldu. İl Kültür ve Turizm Müdürü Abdurrahman Akyüz, kaleye giderek burada incelemelerde bulundu.

 

Kalenin önemine değinen Müdür Akyüz, "Osmanlı döneminde cezaevi olarak kullanılan kalemizde pek çok ünlü hapis yatmıştır. Kazıklı Voyvoda olarak anılan Kont Drakula da burada yatmıştır. Bildiğiniz gibi turizme açılması amacıyla kalemiz çok önemli. Şehir merkezinde bu kadar sarp bir kale Türkiye'de yok denilecek kadar az" dedi. Ceylanyolu'nun açılması için raylı sistem kurulduğunu söyleyen Akyüz, şöyle konuştu:

 

"Buradaki toprak ve taşların el gücüyle çıkması mümkün değil. Oranın temizliği için bu tertibatı kurduk. Buranın tam metresini bilemiyoruz ama 300-350 metre civarında olduğunu, Pervane Hamamı civarına indiğini tahmin ediyoruz. Şu andaki ilk hedefimiz buranın şehre inen yolunu tamamen temizlemek."

Ceylanyolu'nun Osmanlı döneminde kalede bulunan askerlerin kent merkezine erzak ve su almak için gitmesi amacıyla kullanıldığı tahmin ediliyor.

Radikal, Haber: Mustafa Turapoğlu, 24.12.2014

BODRUM'DA SİT ALANINA RES!

 

Rüzgar Elektrik Üretim Limited Şirketi, 1 Şubat 2012 tarihinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’ndan (EPDK) Muğla’nın Bodrum İlçesine bağlı Karakuzu ve Geriş mevkiinde Kentsel Sit Alanı olan tarihi Sandıma Köyü ile Gümüşlük Köyü sınırları içerisinde Rüzgar Elektrik Santrali kurulması için lisans aldı. Bölgede kurulması planlanan 12 adet rüzgar türbini için Muğla Valiliği tarafından ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verildi. 3 Ocak 2014 tarihinde 12 olan rüzgar türbini sayısı 13’e çıkartıldı. Rüzgar Elektrik Santrali’nin Kentsel Sit Alanı olan Sandıma Köyü ile Gümüşlük Köyüne zarar vereceğini savunan bölge halkı ise ‘ÇED gerekli değildir’ kararının iptal edilmesi için Bodrum İdare Mahkemesi’ne başvurdu. 

BODRUMLULARIN İTİRAZLARI

Taş evleriyle Kentsel SİT Alanı statüsünde olan Sandıma Köyüne 392 metre uzaklıkta, tarihi Gümüşlük Köyüne ise 287 metre uzakta kurulması planlan RES türbinlerinin bölgenin tarihi ve ekolojik yapısına zarar vereceğini savunan bölge halkı Muğla İdare Mahkemesi’ne başvurarak ‘ÇED gerekli değildir’ kararının iptal edilmesini istedi. Dava dilekçelerinde bölge halkı itirazlarını şu şekilde sıraladı:

- Türbin direklerine 159.44 metreye kadar yakın olan okul, sağlık tesisi, otel, ibadet yeri, vb. hassas yerleşim ve kullanım alanları vardır.

- Turistik dinlenme tesislerine çok yakın durumda inşa edilecek olan RES türbinlerinin gürültü değerleri, yönetmeliklerinde belirtilen sınır değerlerini bir hayli fazlası ile aşacaktır.

- Yüksek çevresel, kültürel, tarihi değerler olumsuz etkilenecektir.

- Yapılacak olan ve mevcut çevre kullanım şekillerine aykırı sanayi ölçeğinde yollar, türbinleri dikebilmek için oluşturulacak platformlar, arazinin topoğrafyasının son derece dik ve engebeli olması nedeni ile zorunlu olan hafriyat, dolgu, stabilizasyon çalışmaları ve püskürtme beton kaplı şevler doğal çevreyi kabul edilemeyecek derecede tahrip edecek, neden olunacak erozyon, kayma ve kaya düşmesi hareketleri alt kotlardaki yerleşim alanlarında can ve mal kaybına yol açacaktır. Doğanın içine bu şekilde bir saldırı , geri dönülemeyecek bir tahribata neden olacaktır.

- Proje sonucunda bölgenin turizm faaliyeti açısından çok değerli mera ve hazine alanları yok edilecek, turizm amaçlı yatırımlar amaçlarına uygun surette kullanılamayacak, bu durum geçimini büyük ölçüde turizmden sağlayan bölge halkı için telafisi imkansız zararların ve ekonomik çöküntünün doğmasına yol açacaktır.

- Ana fay kırıkları ile çevrelenmiş proje alanında ve yakın çevresinde projeden etkilenecek bölge için önemli yer altı suları vardır. Titreşimlerden dolayı alt kotlardaki yerleşimlerin kullanma suları doğrudan etkilenecek, sular kaçacaktır.

- Proje sahası ve etki alanında depremsellik, kaya düşmesi, vb. tehlikeler vardır. Projenin gerçekleştirilmesi bu tür oluşumları arttıracak niteliktedir. Proje alanı, Bodrum Yarımadası’nda kayıt tutulmaya başladığından beri en yüksek tremor kaydı almış olan 1. Derece deprem merkezidir. Söz konusu arazinin tümü, önemli fay hatları ve mendranlar (çatlaklar) üzerinde ve arasında yer almaktadır.

- Bodrum Yarımadası’nda, graben bölgesinde olduğundan dolayı, birçok faylanma hatları mevcuttur. Bu da, Maden Teknik Arama Enstitüsü’nün proje alanı ile ilgili sismik çalışma sonuçlarındaki sismik haritalarda açıkça görülmektedir. 

Radikal, Haber: İdrsi Emen, 24.12.2014

SEDEF ADASI'NA KRAL GİBİ İZİN

 

Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdülaziz’in kardeşi Saddam Bin Abdülaziz’in Sedef Adası’nda 2011 yılında aldığı dört dönüm arazi için bakanlıktan imar izni çıktı

İmara açılması konusunda hakkında zaman zaman çeşitli spekülasyonlar yaratılan ‘Prens Adaları’nın en sakin halkalarından Sedef Adası, Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın kardeşi Saddam bin Abdülaziz’e de cazip geldi.

2011 yılında İstanbul’a gelen Prens Abdülaziz’in Sedef Adası’nda 4 dönüm arazi satın aldı. Ancak SİT alanı olan adada kendisine yaptırmak istediği malikane için izin alamadı. Adalar Belediyesi İmar İşleri Müdürlü ile görüşüp izin isteyen ancak sit alanı olduğu gerekçesiyle bir türlü izin alamayan Saddam Bin Abdülaziz, imar yasağını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan aldığı izinle deldi. Çocukları tarafından baba Abdülaziz için yapılacak malikanenin inşaatına önümüzdeki günlerde başlanılması planlanırken, evin yaz ortasında hazır hale getirilmesi bekleniyor.  Abdülaziz evi yapacak mimarını da Suudi Arabistan’dan getirecek.

İmara kapalı

Adalar’ın yerleşime açık olan en küçük adası olan Sedef’in 4-5 yıl önce imara açılacağı ve villa yapılacağı iddiaları gündeme geldi. Ancak sit alanındaki ada halen imara kapalı. Yazlık nüfusu 400 kişiye yaklaşan, 120 ev bulunan adanın dörtte üçü özel mülkiyette.

Fethi Paşa’nın torunları sattı

Osmanlı devlet adamlarından Fethi Ahmet Paşa’dan torunları Şehsuvar Menemencioğlu ve kardeşi Reyan Şehsuvaroğlu’na kalan Sedef Adası’nın mülkiyeti Reyan Şehsuvaroğlu’nun 1986’da ölümüyle çocukları Esra Bereket ile kardeşi Mehmet Birgen’e geçti. Mehmet Birgen de 2011 yılında adadan 4 dönüm toprağı Saddam Bin Abdülaziz’e sattı. Abdulaziz’in Türkiye’deki tüm işleriyle danışmanı olarak Mehmet Birgen ilgileniyor.

Vatan, Haber: Çağdaş Ulus, 24.12.2014

BOLKAR DAĞLARI'NDAKİ HİTİT YAZITI KORUMA ALTINA ALINACAK

 

Bolkar Dağları'nda bir kayanın üzerinde bulunan ve "en eski maden ocağı ruhsatı" olduğu öne sürülen, Hititlerden kalma 2 bin 800 yıllık yazıt, koruma altına alınacak.

Niğde Kültür ve Turizm Müdürü Tansel Tokmak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Niğde'nin Ulukışla İlçesine bağlı Madenköy yakınlarında bin 455 metre rakımdaki kayanın üzerinde bulunan 2 bin 800 yıllık yazıtın, o döneme ait maden ruhsatı kabul edildiğini söyledi.

Kayaya kazınan, 108 santimetre yüksekliğinde ve 186 santimetre genişliğindeki yazıtın Geç Hitit dönemine ait olduğunu belirten Tokmak, "Bu bölge halen maden varlığı açısından zenginlik gösteriyor. Milattan önce 8. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen yazıt, tarihte ilk maden ruhsatı olarak bilinmektedir. Yazıtla ilgili ilk bilimsel çalışmayı, 1973 yılında Prof.Dr. Mustafa Kalaç yapmıştır. Eserin yıpranmaya başladığını ve önlem alınmasının gerektiğini belirtmiştir. Yazıtta neler yazdığını, ebadını ve şeklini resmetmiştir. 2013 yılında ise müzemize bağlı arkeologların yaptığı inceleme sonucunda yazıtın yüzde 8'lik kısmının bozulduğu ve tahrip olduğu tespit edildi"

- "Yazıt koruma altına alınacak"     

Sarp ve ulaşılması güç bölgede yer alan yazıtın korunmasına yönelik tedbirlerin alınması için çalışma başlattıklarını ifade eden Tokmak, "2015 yılı çalışmaları kapsamında güneş , yağmur, kar gibi etkenlerin neden olduğu doğal aşınmanın engellenmesi için yazıt, sundurma (yağmurdan, güneşten korunmak için yapılan ve arkası bir duvara verilen çatı) ile koruma altına alınacak. Yazıt, bundan sonraki aşamada da mulaj (Bir eserin bal mumu, alçı ve benzeri malzemelerle kalıbını çıkarmak için yapılan işlemlerin bütünü) tekniğiyle kopyalanarak Niğde Müzesi'nde 'Bolkar Maden Yazıtı' olarak sergilenecek" diye konuştu.

Niğde Müze Müdürlüğü arkeologlarından Mustafa Eryaman ise bölgede madenciliğin geçmişinin, karbon 14 ve karbon 12 metotları gibi bilimsel tarihleme yöntemleriyle günümüzden 2 bin 800 yıl öncesine kadar gittiğini tespit ettiklerini söyledi.

Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde de bölgede madenciliğin devam ettiğini belirten Eryaman, şunları kaydetti:

"Bulgarmadeni Kaya Yazıtı başta olmak üzere antik dönem galeriler, cüruf yığınları ve küçük çaplı arkeolojik yerleşim yerleriyle Bolkar Dağları, tam anlamıyla açık hava maden müzesi konumundadır. 1973 yılında arkeolog Mustafa Kalaç tarafından çevrilen yazıtta, o dönem kral Warpalavas'ın prens Tarhunzas'a, kendisini memnun etmesinden dolayı Bolkar Dağları'nın denetimini verdiği, bereket getirmesini istediği ve dağın bereket getirdiği ifade ediliyor."

Yazıtta, Kral Warpalavas'ın prense hızlı ve sağlıklı katırlar verdiği, prens Tarhunzas'ın ise dağın iyilikler getirmesi dileğiyle her yıl kurban adadığı bilgisinin yer aldığını anlatan Eryaman, "Kim bu yazıtı kazır, siler ve parçalarsa fırtına tanrısı Teşup onu kovalasın, tanrılar onu yakalasın ve yine tanrılar onu yok etsin" ifadelerinin bulunduğunu belirtti.

Radikal, Haber: Betül Abbak, 24.12.2014

BARAJ GÖLÜ ALTINDA KALACAK YERLERE COĞRAFİ ÖZELİK ARAŞTIRMASI

 

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenen "Dicle Nehri ve Garzan Vadisinin Çevre Jeomorfoloji Projesi" kapsamında, yapımı süren Ilısu Barajı'nın suları altında kalacak yerlerin coğrafi özellikleri araştırılarak, veriler kayıt altına alınacak.

Batman Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Gülriz Kozbe tarafından hazırlanan, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenen proje ile baraj gölü altında kalacak bölgenin coğrafi özellikleri araştırılarak, kültür varlıklarının tespiti ve envanterinin çıkarılması amaçlanıyor.

Prof.Dr. Kozbe, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ilısu Barajı'nın tamamlanması ve su tutulmasıyla yukarı Dicle Vadisi denilen büyük vadide birçok arkeolojik eserle birlikte coğrafi unsurların da sular altında kalacağını söyledi.

Projenin Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle bu yıl hayata geçirildiğini aktaran Kozbe, Raman-Gercüş, Kıra Dağı ve Garzan Vadisi gibi üç farklı bölgede gerçekleştirilen yüzey ve jeomorfoloji araştırmaları ile sular altında kalacak coğrafyanın da kayıt altına alınacağını belirtti.

Kozbe, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Yaklaşık 15 yıldır devam eden kültür envanteri çalışmaları çerçevesinde sürdürülen arkeolojik çalışmalar, yüzey araştırmaları ile bunların kayıtları tutulmaktadır. Bizim yaptığımız bu arkeolojik eserlerin yanı sıra su altında kalacak bölgedeki coğrafi, jeolojik ve klimatik unsurlarında kayıt altına alınmasıdır. Proje ile su altında kalacak bölgedeki coğrafi, jeolojik ve klimatik unsurlar kayıt altına alınacak."

Projenin 2 yıl süreceğini anlatan Kozbe, "Önümüzdeki yıllarda bölge sular altında olsa bile kısmen kaybımızı minimize etmeye çalışarak verileri belgelendirmiş olacağız" diye konuştu.

Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Fakültesi Coğrafya Eğitim Anabilim Dalı Başkanı Doç.Dr. Sabri Karadağ da 5 kişilik ekiple çalışmalara katıldıklarını, proje ile sular altında kalacak olan ören yerleri, tarihi yerleşmeler, doğal oluşumlar, mağaralar, geçmişin izlerini taşıyan eserlerin belgelendirilmesi ve raporlandırılmasının yapılacağını söyledi.

Dicle Nehri'nin coğrafya üzerindeki serüvenini ortaya koymak istediklerini sözlerine ekleyen Karadağ, "Çünkü baraj suyu altında kaldıktan sonra bir daha bunlara ulaşma, elde etme imkanımız olmayacak" dedi.

Hürriyet, Haber: Yılmaz Ekinci, 24.12.2014

BATMAN'DA ORTAÇAĞ'A AİT ESERLER BULUNDU

 

Batman'da bir köy yolu çalışması sırasında bulunan seramik parçalar ve surların Ortaçağ dönemine ait olduğu belirlendi.

Batman'da Dicle Nehri kenarında yer alan Salkımlı Köyü'nün grup köy yoluna olan bağlantı yolu yapımı sırasında ortaya çıkan seramik ve eski surların Ortaçağ yerleşim birimine ait olduğu tespit edildi.

Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Fakültesi Coğrafya Eğitim Ana Bilim Dalı Başkanı Doç.Dr. Sabri Karadağ, bölgede yüzey araştırmaları yaptıklarını, bir süre önce yol yapım çalışması sırasında bazı eserlerin ortaya çıktığını söyledi.

Ortaya çıkan duvar yapılarını gördüklerini, yaptıkları incelemelerde çok yoğun arkeolojik buluntularla karşılaştıklarını aktaran Karadağ, "Zirvede taş basamaklar, duvar ve mesken yapılar mevcut. Burası yoğun bir Ortaçağ kale görünümünü andırıyor. Dicle Vadisi'nde bu ve buna benzer birçok yerleşim yerleri ile karşılaşıyoruz. Koruma amaçlı kurulmuş bir Ortaçağ yerleşim birimi diyebiliriz" diye konuştu.

Dicle Vadisi'nin yamaçlarında çok sayıda mağaranın bulunduğunu, neolotik dönemin kalıntılarının yer aldığını anlatan Karadağ, Ortaçağ'dan yakın günümüze kadar devam eden bir yerleşimin sürekliliğinin olduğunu aktardı.

Dicle Nehri kenarında yer alan Salkımlı Köyü'nde mağarada yaşamın devam ettiğini anımsatan Karadağ, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Salkımlı Köyü hala mağara içinde yerleşimi devam eden bir köy. Onun arkasında Çayüstü Köyü var. Hala insanlar mağaraların içinde yaşamlarını sürdürüyorlar. Nereden baksanız Dicle'de 12 bin, 15 binden günümüze gelen kesintisiz bir yaşam var. Dicle Vadisi'nin milli parkın olmaması için hiçbir neden yok. Dicle Vadisi'nde potansiyelin ülkeye kazanımının sağlanması için bütün koşullar var. Bunun ülke ekonomisine kazandırılması lazım. Çünkü insanlar artık deniz, kum, güneş yerine kendilerini heyecanlandıracak, kültürel varlıkların jeolojik yapıları tercih ediyor. Bunların hepsi Dicle Vadisi'nde mevcut."

Vatan, 24.12.2014

RHODİAPOLİS TİYATROSU VE STOASI RESTORE EDİLECEK

 

Kumluca Belediyesi ile Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü'nce hazırlanan proje kapsamında, Rhodiapolis Antik Kenti Tiyatrosu ve Stoası'nın (sütunlu galeri) restorasyonu için 26 Aralık Cuma günü Kumluca Belediyesi'nde ihale yapılacağı açıklandı. Kumluca Belediye Başkanı Hüsamettin Çetinkaya, 2006 yılında kazı çalışmaları başlayan ve bugüne kadar antik kentin büyük bölümü gün yüzüne çıkan Rhodiapolis antik kentinde ilk restorasyon işi ihalesinin antik kentin tiyatro ve stoası için gerçekleştirileceğini söyledi.  

İhaleyle 1350 metrekarelik antik tiyatro ve stoanın restorasyonun yapılacağını aktaran Başkan Çetinkaya, "İhale sonucu yer tesliminden itibaren 400 günde çalışmalar tamamlanmış olacak. Böylece Kumluca'nın tarihe açılan kapısı olarak gördüğümüz Rhodiapolis antik kentinin tarihi değeri, turizme sağlayacağı katkısı bir kat daha artacaktır. Rhodiapolis tiyatrosu ve stoasının restorasyonu için yapılacak ihale, bugüne kadar Rhodiapolis'e yapacağımız en büyük katkı olacaktır" dedi. 

Başkan Çetinkaya, belediye meclis toplantı salonunda yapılacak ihalenin maliyetinin de Kültür ve Turizm Bakanlığı Taşınmaz ve Kültür Varlıklarının Korunmasına ait katkı payına gönderilen ödenekle karşılanacağını bildirdi.

Kemer Gözcü, 23.07.2014

ANAVARZA'DA TARİHİ TAŞLAR YERİNE OTURACAK

 

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in geçtiğimiz günlerde Anavarza Antik Kenti’nde çalışmaları yerinde incelemesinin ardından Anavarza’da tarihi taşlar yerine oturtulmaya başlanacak.

Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Yrd. Doç. Fatih Gülşen ve 70 kişilik ekibin çalışmalarını sürdürdüğü Anavarza antik kentinde, ilk olarak dünyanın en geniş ilk duble yolunda kazı çalışmaları başlamıştı.

Bu çalışmaların ardından ekipler, tarihi kentin yıkılmış olan taşlarını vinç yardımı ile bir araya getirmeye başladı. Her bir parçası ayrı ayrı numaralandırılan taşların bilgisayar ortamında krokisinin çizileceği ve çizim tamamlandıktan sonra taşların yerine oturtularak tarihi Anavarza antik kentinin yeniden eski günlerine kavuşturulacağı öğrenildi.

Çalışmalar hakkında bilgi veren Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Yrd. Doç. Fatih Gülşen, "Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik'in talimatları ile ödenekleri artırılan Anavarza antik kentinde çıkarılan taşları bir yerde topluyoruz. Alakapı yani zafer takından düşmüş olan taşların taş planları çizilmesi suretiyle bir vinç yardımı ile belirli bir ölçek dahilinde numaralandırılmış olan bu blokların burada görmüş olduğunuz taş parkına çekim işlemleri tamamlandı. Bundan sonraki süreçte bu gördüğünüz 500 tane taşın her birinin cephe yüzlerinin çizimleri sağlanacak ve sonra resitüsyon dediğimiz kağıt üzerinde çizim üzerinde birleştirmesi aşaması tamamlandıktan sonra da hangi taşın zafer takının neresine ait olduğu tespit edilecek ve gördüğünüz blok taşlar kaldırılarak zafer takı üzerindeki yerlerine konulacak" dedi.

Sabah, 23.12.2014

İSTANBUL'UN TARİHİ SİZLERİ BEKLİYOR

İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nin, Yenikapı, Sirkeci ve Üsküdar'daki arkeolojik ve kentsel sit alanları içinde kalan istasyonlarda, 10 yıl boyunca sürdürdüğü kurtarma kazılarında, farklı antik dönemlere tarihlenen pek çok eser bulundu. Buluntular arasında, Theodosius Limanı ve 5 ile 11. yüzyıllar arasına tarihlenen 37 gemi de yer alıyor. Tüm bu köklü tarihi gün ışığına çıkaran kapsamlı sergi "Geçmişin İzleri ve İstanbul: Marmaray Yenikapı, Üsküdar ve Sirkeci Kazıları" başlığıyla Avusturya Hastanesi'nde ziyaretçilerini bekliyor. Sergi 15 Şubat'a kadar gezilebilir.

Sabah, 23.12.2014

KAHRAMANMARAŞ'IN 3 BİN YILLIK MAĞARALARI TURİZME KAZANDIRILIYOR

 

Pazarcık İlçesi'nde, Roma döneminde zengin ve asilzadelerin kaya mezarları için yapıldığı belirtilen "40 mağaralar", koruma altına alınıp ülke turizmine kazındırılacak.

Yukarı Pazarcık bölgesindeki mağaralarda, yaklaşık 10 metre derinlikteki su sarnıcı ve kaya mezarlar bulunuyor. Roma döneminde zengin, soylu ve rütbeli askerler için kayaların içi oyularak yapılan mezarlar, farklı bölümlerden oluşuyor. 

Araştırmalarda, mağaraların yaklaşık 3 bin yıl öncesine ait olduğu belirtiliyor. Eşine az rastlanır mezarların yaklaşık 4-5 metrekare kullanım alanı bulunuyor. Duvarlarında oyulmuş raf ve üçgen prizma şeklinde mum veya çıra koyacak küçük oyukların bulunduğu mezarlar, Roma dönemi asilzadelerinin yaşam şekillerine ilişkin ipuçları veriyor.

Pazarcık Belediye Başkanı Yakup Hamdi Bozdağ'ın başlattığı çalışmayla, "40 mağaralar" ile nilüfer çiçeklerinin bulunduğu Bağlama Gölü, turizme kazandırılacak.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ekipleri, bölgede incelemelerde bulundu. Ekipler, söz konusu yerlerin restore edilmesi, koruma ve bakımlarının yapılması için rapor tutarak bakanlığa sunacak.

Belediye Başkanı Yakup Hamdi Bozdağ, AA muhabirine, amaçlarının Pazarcık'ı tarihiyle, doğasıyla, iklimiyle turizme kazandırarak cazibe merkezi haline getirmek olduğunu söyledi.

İlçenin tarihi geçmişinden örnekler veren Bozdağ, şunları kaydetti:

"Biz buralarda daha önce kimler yaşamış, nereden gelmişler bunu düzgünce araştırıp ülkemiz turizmine kazandırmak istiyoruz. Çanakkale Müzesi, Nemrut nasılsa öyle düzenli bir iş yapmak istedik. Söz konusu yerlerin eski döneme ait yerleşim alanı olduğu kesin. Biz istedik ki arkeologlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri buraların ne olduğuna dair tabloyu ortaya çıkarsınlar ve çalışmalarımızı bu yönde yapalım."

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünden arkeolog Hamza Çalışkan ise incelemelerde birçok tarihi eserin vatandaşlar tarafından tahrip edildiğini gördüklerini söyledi.

Mağaraların geçmişten geleceğe önemli izler aktaracağını ifade eden Çalışkan, tahribatın giderilebilecek durumda olduğunu, yapılan çalışmalar neticesinde turizme kazandırılabileceğini belirtti.

Hürriyet, 23.12.2014

KARL MARX'IN KULLANDIĞI OKUMA ODASI 5 SENE DAHA KAPALI KALABİLİR

 

Londra'da yer alan İngiltere'nin en önemli müzelerinden British Museum yuvarlak okuma odası ile ilgili kararını veriyor.

Arkitera, Kaynak: The Art Newspaper, Çev. İlknur Sudaş, 23.12.2014

SURİYE'DE MEDENİYET YOK EDİLİYOR

Birleşmiş Milletler Eğitim ve Araştırma Kurumu (UNITAR), Suriye 2011'den bu yana süren iç savaşta bölgenin asırlara dayanan medeniyetini simgeleyen 290 kültürel miras simgesinin zarar gördüğünü açıkladı. 

ANADOLU'NUN İLK SPA MERKEZİ BULUNDU

Sabancı Vakfı'nın desteğiyle İzmir'in Torbalı İlçesi yakınlarında süren Metropolis antik kenti kazı çalışmalarında, üçüncü Roma hamamı bulundu.

Sabancı Vakfı'ndan yapılan açıklamaya göre, Kültür ve Turizm Bakanlığının izni, Celal Bayar Üniversitesi'nin de işbirliğiyle 24 yıldır yürütülen kazı çalışmalarına, Metropolis Sevenler Derneği (MESEDER) ile Torbalı Belediyesi de katkı sağlıyor.

 
Bu yılki kazıda, Anadolu'nun "en erken SPA merkezlerinden biri" olarak nitelendirilebilecek Roma hamamı ortaya çıkarıldı.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Kazı Başkanı Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Serdar Aybek, hamamın Metropolis halkı için, yöneticilerin onlara sunduğu en önemli toplumsal aktivitelerden biri olduğunu belirtti. Aybek, "Roma döneminde hamam ve spor alanından oluşan bu yapı, kentin en canlı noktası. Şüphesiz Metropolisliler için bir cazibe merkeziydi" değerlendirmesinde bulundu.

 

Aybek, günümüzün popüler mekanları arasında olan SPA merkezlerinin her yaş gurubundan insan için bir rahatlama imkanı sunduğunu anlatarak, bu kültürün Romalılar'daki hamam ve yıkanma geleneği ile benzerlik içinde olduğunu kaydetti.

Doç.Dr. Aybek, SPA'nın açılımının Latince 'Sanitas Per Aquam' olduğunu, suyla gelen sağlık anlamına geldiğini vurgulayarak, şu bilgileri verdi:

"Birçok uzman tarafından tanımlandığı gibi Roma dünyasının hamamlara yüklediği sosyal anlam, spor ve temizlenme eşliğinde gerçekleştirilen sohbetlerle anlam kazanan keyifli bir keşif yolculuğudur.

Hamamlar, komşu dedikodularından, politik ve felsefi sohbetlere, hatta kente dair alınan önemli kararlara varıncaya değin her türlü sohbetin yapıldığı, yemek davetlerinin verildiği, tüm işlevlerinin yanında, belki de bir tür terapi merkezi gibi yorumlanabilecek mimari bir kurgudur. Geniş bir sosyalleşme ağı sunan ve Roma döneminin belki de en önemli simgesi haline gelen bu yapılar topluluğuna, şüphesiz Metropolisliler için de vazgeçilemeyecek değerde bir anlam yüklenmişti."

Sabancı Vakfı Genel Müdürü Zerrin Koyunsağan da Metropolis'te saklı tarihin dünya kültür mirasına katılmasına destek sunmanın heyecanını yaşadıklarını anlatarak, "Geçtiğimiz yıl zemininde keşfedilen ayak izleri ve 70 metre uzunluğundaki koridorlarla herkesi şaşırtan hamam yapısı bu yıl büyük ölçüde açığa çıktı. Anadolu topraklarında yaşayan nesiller boyunca bozulmadan günümüze ulaşmasıyla heyecan veren Metropolis'in taşıdığı sırların aydınlanmasını merakla takip ediyoruz" ifadelerini kullandı.

- "Hamamın iki salonu ortaya çıkarıldı"

Roma Hamamı ve Palaestra olarak tanımlanan büyük yapı kompleksinde bu yıl sürdürülen çalışmalarla hamam yapısının en görkemli iki salonu ortaya çıkarıldı.

İlk salon, Roma hamamlarının en temel bölümlerinden biri olan "frigidarium" oldu. Soğuk su banyosunun yapıldığı bölüm olan ve "soğukluk" da denilen frigidarium, ince ayrıntılarla bezenmiş tasarımı ve mimari açıdan kaliteli işçiliğiyle dikkati çekiyor. Frigidarium'un havuzunu dolduran su sistemi için tasarlanan üç kubbedeki sarı, kırmızı, beyaz ve mavi renkli mermerlerden yapılmış mozaikler ve kaplamalar, bölgedeki nadir örnekler arasında yerini aldı. Frigidarium bölümünün yanındaki diğer salon ise yan yana dizilmiş beş odası ve mozaikli zemini ile hamam yapısının ana mekanlarından biri olarak göze çarpıyor.

-Metropolis kazıları

Torbalı yakınlarında, 1990'dan bu yana sürdürülen kazılarla gün ışığına çıkarılmaya çalışılan Metropolis Antik Kenti, Yeniköy ve Özbey mahalleleri arasında yer alıyor. Metropolis'in tarihi, kentin yakınlarındaki Geç Neolitik Çağ'daki ilk yerleşim izlerinden Klasik Çağ'a, Hellenistik Çağ'dan Roma ve Bizans dönemlerine, Beylikler ve Osmanlı tarihine kadar uzanıyor.

Bugüne kadar yapılan kazılar sonunda Hellenistik döneme ait Antik Tiyatro, Bouleuterion (Meclis Binası), Stoa (Sütunlu Galeri) ile Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilen iki hamam yapısı, hamam ve palaestra (Spor Alanı) kompleksi, Mozaikli Salon, Peristyl Ev, Dükkanlar, Genel Tuvalet, Sokaklar gibi antik kent dokusunu oluşturan yapılar ve mekanlar bulundu. Ayrıca bu mekanların kazı çalışmaları sırasında seramik, sikke, cam, mimari parçalar, figürler, heykeller, kemik ve fildişi eserler, pithos (depolama küpü) ve birçok Hellenistik dönem seramikleri ile maden eserlerden oluşan 11 binin üzerinde tarihi eser gün yüzüne çıkarıldı. Kazılarda elde edilen eserler, bugün İzmir Arkeoloji, İzmir Tarih ve Sanat ile Selçuk Efes müzelerinde sergileniyor.

Trt Türk, 22.12.2014

MONET'Yİ YUMRUKLAMAK SUÇ MU?

Claude Monet'nin resmini yumruklamak kötü bir fikir. Bunu en zor yoldan öğrenen, hapis cezasına çarptırılan isimse Andrew Shannon. Peki, sanatçının bir tablosunu yumruklayıp, kurtulmanın başka bir yolu var mı?

 

Andrew Shannon, İrlanda National Gallery'de Monet'nin "Argenteuil Basin with a Single Sailboat" (1874) isimli resmini yumrukladığı için geçen haftalarda 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Peki ya, 10 milyon dolarlık empresyonist bir resmi yumruklamanın bir yolu yok mu? 

Dries Depoorter, Eiji Muroichi ve Tom Galle'in tasarladığı bir video oyunu bunu mümkün kılıyor. Kırmızı duvarlı bir galeride aynı resmin dijital kopyasını yumruklayabilmeniz için bir avatarı kontrol etmeniz yeterli. Sadece yumruğunuzu kullanarak, resme istediğiniz ölçüde zarar verebiliyorsunuz. Bir vuruş 3,143,600 dolarlık bir zarar verirken, toplamda yaratabileceğiniz zarar miktarı maksimum 12,574,400 $. En son darbeyi vurduğunuzda resim yere düşüyor, alarm çalmaya başlıyor ve oyunu kazanıyorsunuz.

 

Bu oyun, Ai Weiwei'nin sanat ve kültürdeki tahribatı anlattığı, 2 bin yıllık bir vazoyu yere atmasını referans alan bir kişinin Ai Weiwei'nin 1 milyon dolarlık bir vazosunu kırması gibi olaylar zincirinin sonucunda oluşturulan başka bir internet oyunu kadar başarılı olmayabilir. Ama yine de oyun girişimcilerinin New York'ta bir tasarım ve reklam grubu Monet Yumruklayıcı Platformu'nu kurmasına engel olmadı.

Arkitera, Haber: İlknur Sudaş, 22.12.2014

DAVUD HEYKELİNE 200 BİN EURO'LUK DEPREM KORUMASI

 

İtalya’nın Toskana bölgesinde geçen hafta yaşanan depremlerin ardından, bölgedeki Floransa kentinde bulunan Rönesans şaheseri Davut heykeline 200 bin euro’luk deprem koruması sağlanmasına karar verildi.

Chianti ve Floransa yakınlarında geçen Perşembe gecesinden itibaren 48 saat içinde en büyüğü 4.1 büyüklüğünde 250 kadar sarsıntı meydana gelmişti. Depremler can kaybına yol açmazken, özellikle “açık hava müzesi” niteliğinde olan Floransa kentindeki sanat eserlerinin durumu yeniden gündeme geldi.

Kültür Bakanı Dario Franceschini, halen Floransa’daki Accademia galerisinde sergilenen, Rönesans sanatçısı Michelangelo’nun başyapıtlarından Davut heykeli için özel önlem alınacağını açıkladı.

Franceschini, “Davut”un olası bir depremde zarar görmesini önlemek için depreme dayanıklı bir kaidenin üzerine oturtulacağını söyledi. Bakan, “Davut gibi bir başyapıt herhangi bir riske açık halde bırakılamaz” dedi.

200 bin euro değerindeki kaidenin masraflarının devlet tarafından karşılanması ve bir yıl içinde kullanılmaya başlanması bekleniyor.

Ancak Bakan’ın bu açıklaması da tüm sanatseverleri tatmin etmeye yetmedi. Mimar Fernando De Simone, “Kaide, ‘Davut’u depremden korumaya yetmez. Zeminden gelen sarsıntıya karşı koruma sağlasa da, binanın kubbesinin heykelin üzerine yıkılmasını engelleyemez. ‘Davut’ depreme karşı dayanıklı bir yeraltı müzesine taşınmalı” dedi.

Michelangelo Buonarroti’nin 1501-1504 yılları arasında yaptığı Davut heykeli, dünya sanat tarihinin başyapıtları arasında sayılıyor.

Yaklaşık 5 metre uzunluğundaki ve 5.5 ton ağırlığındaki heykelin hem kendi ağırlığı, hem de çevresel faktörler nedeniyle ayak bileklerinde ufak aşınmalar oluştuğu ve yıkılma riski taşıdığı uyarısı yapılmıştı.

Davut heykelinin sergilendiği Accademia galerisini her yıl 1.5 milyon kadar turist ziyaret ediyor.

Ziyaretçilerin yarattığı titreşimlerin heykele daha fazla zarar vermesini engelemek amacıyla galeri yetkilileri özel bir platform yerleştirmeyi de planlıyor.

BBC Türkçe, 22.12.2014

TARİHİ AMBARLAR SANAT GALERİSİ OLDU

 

Demre'ye bağlı Beymelek Mahallesi'ndeki 'Beymelek Taş Evler'in sahibi ve kapanan Beymelek Belediyesi Başkanı Osman Güngör, satın aldığı 2 tarihi ambarı restore ettirdi. Her biri yaklaşık 6 metrekare olan 2 ambar, 'Son Likyalı' lakaplı Elmalılı sanatçı Hamdi Toşur tarafından sanat galerisi haline getirildi.

Ambarlardan birine, çeşitli fotoğraf sanatçılarının Beymelek yöresinde çektiği, 'yöremizden insan manzaraları' konulu fotoğraflar yerleştirilirken, diğerine ise Hamdi Toşur'un bakır rölyef, cam, mozaik, antik takılar, antik paralar ve heykellerden oluşan yaklaşık 800 imitasyon sanat eseri konuldu.

Beymelek Taş Evlerin işletmecisi Osman Güngör ve sanatçı Hamdi Toşur, sanat galerisi haline getirilen mekanda sanatseverlere yönelik mozaik, bakır rölyef, takı, mum yapma, ağaç oyma ve ebru kursları açılacağını, ayrıca merkezin yerli ve yabancı konuklar için hem tatil hem de sanat yapılabilecek bir şekle bürüneceğini belirtti.

Gerçek Gündem, Haber: Ahmet Acar, 22.12.2014

460 BİN TL'LİK SURE

 

Geçtiğimiz haftalarda Nişantaşı Mim Kemal Öke Caddesi’nde yer alan Portakal Kültür ve Sanat Evi’nde tanıtımı yapılan “Kış Müzayedesi” önceki gün Conrad İstanbul Otel’de gerçekleşti. Sanat evinin sahibi Rafi Portakal’la kızı Maya Bitargil’in sunumuyla gerçekleşen müzayede ilgi büyüktü. İş ve cemiyet hayatının önde gelen isimlerinin de katıldığı müzayedede kıyasıya bir rekabet yaşandı.

Yaklaşık 170′in üzerinde eserin açık artırmaya sunulduğu etkinlikte en pahalı fiyat 460bin TL’lik fiyatıyla 1786 yılına ait Nesih hatla Enam Suresi, Yasin Suresi, Hilye-i Şerifler, Mührü Nuhuvet, Esmaül Hüsna ve İsmail Nebi isimlerinin yer aldığı 512 sayfadan oluşan kitap oldu. Kitabı satın alanın ismi ise gizli tutuldu.

Müzayedeye beraber katılan Türkiye’nin en büyük iş adamlarından Zafer Yıldırım ve Turgay Ciner, müzayedenin her ne kadar ortalarında ayrılsalar da, Zafer Yıldırım, 1 Milyon TL’yi  aşkınlık birden çok eser alarak müzayedeye damgasını vuran isim oldu.

Sözcü, Haber: Tarkan Abdullahoğlu, 22.12.2014

 

Taşkuyu Mahallesi’nde bulunan Taşkuyu Mağarası 26 Aralık 2014 Cuma günü  turizme açılıyor.

Tarsus Haber, 21.12.2014

SAMSUN VALİ YARDIMCISI BORAZAN'DAN KÜLTÜR VARLIKLARI İNCELEMESİ

Samsun Vali Yardımcısı Metin Borazan, Kavak İlçesi'ndeki kültür varlıklarına yönelik incelemede bulundu.

Borazan, beraberinde, Kaymakam Mevlüt Şeker ve Vakıflar Bölge Müdürü Ali Şahin ile Tatarmuslu Mahallesi’ndeki yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan Tarihi Tatarmuslu Camisinde incelemede bulundu.

Caminin tarihi dokusu hakkında yetkililerden bilgi alan Borazan, inceleme heyetinden cami ile ilgili rapor hazırlamasını istedi.

İnceleme heyetinin görüş bildirir raporunun ardından caminin yerinde restorasyonu ya da bir başka yere taşınmasının gündeme geleceği öğrenildi.

Samsun Haber, 21.12.2014

YENİ YIL HEDİYESİ OLARAK SANAT ESERİ

 

Contemporary Istanbul, CI Editions eserleri ile sanatseverleri yeni bir yıla uğurluyor! Contemporary Istanbul’un yeni girişim ve insiyatifi CI Editions, 19-21 Aralık tarihlerinde özel ve sınırlı sayıda eserleri The Sofa Hotel’de ziyaretçilere sunuyor!

13-16 Kasım tarihlerinde gerçekleşen Contemporary Istanbul’da, ziyaretçiler tarafından büyük bir ilgi gören CI Editions tarafından seçilen sanatçıların dikkat çeken özel edisyon eserleri, yeni yıla girerken sanatseverlerin edinebilecekleri en özel hediyeler olmaya aday!

CI Editions tarafından özel olarak seçilen Hale Tenger’in Ayyy yıldız. heykeli, Buğra Erol’un Evinde gibi Hisset 1’i, Fırat Engin’in Untitled objeleri, Orhan Cem Çetin’in fotoğrafları, Ali Emir Tapan, Ardan Özmenoğlu’nun One &Only isimli ipek baskısı, Ahmet Polat ve Sıtkı Kösemen’in fotoğrafları, Erdoğan Zümrütoğlu’nun triptiği gibi özel edisyonlu eserler, 19 Aralık Cuma akşamı gerçekleşen renkli açılışın ardından, 20-21 Aralık günleri arasında Nişantaşı The Sofa Hotel Hall Arts salonunda sergilenecek. CI Editions’a özel edisyon üreten Mustafa Horasan, Gözde Türkkan, Book Lab, Seçkin Pirim, Ahmet Duru, Selçuk Ceylan, Özlem Günyol & Mustafa Kunt gibi sanatçıların eserleri, yeni yıla başlarken ziyaretçilerin ulaşılabilir fiyatlarla edinebilecekleri en anlamlı hediye olacak.

Bu yıl Contemporary Istanbul’un öncelikli olarak ortaya koyduğu yenilikler arasında bulunan CI Editions’ın amacı öncelikle, edisyonların, sanat üretimi sürecinde önemli bir rol oynadığını göstermek ve sanatın farklı kitlelere ve sanatseverlere ulaşmasını sağlayabilecek bir platform yaratmak. CI Editions girişimi aslında sanatsevere sanatın ulaşılabilir bir olgu olduğunu ve bir eser satın almanın sadece parasal değil ‘kültürel’ bir değer olduğunu göstermeyi amaçlıyor.

Bu önemli proje hakkında görüşlerini açıklayan Contemporary Istanbul Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli:

‘Her sanatçının Contemporary Istanbul için özel olarak ürettiği edisyonlardan oluşan CI Editions girişimi, Contemporary Istanbul’da gördüğü ilgi ile beraber sanat  fuarlarına şimdiden katılım için davet aldı. Birbirinden değerli 17 Türk sanatçı ile başlayan CI Editions projesi, 2015 yılında yabancı sanatçılar ile birlikte 170 sanatçıyı bünyesine katmayı hedefliyor. Sanatın daha geniş bir izleyici kitlesiyle ve yeni sanatseverler ile buluşmasında rol almaktan ötürü gururluyuz’ dedi.

Habertürk, 21.12.2014

TÜRK VE İSLAM ESERLERİ MÜZESİ AÇILDI

 

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik'in katılımıyla Türk ve İslam Eserleri Müzesi açılışı yapıldı. Bir süredir çalışmaların sürdüğü müzenin restorasyonu için 16,4 milyon TL harcandı. Sultanahmet Meydanı'nda bulunan Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nin açılış töreninde konuşan Bakan Ömer Çelik, "bu kadar değerli bir eserin restore edildikten sonra yeniden açılmasının kendisini sevindirdiğini" söyledi. Ayrıca kültürel coğrafyanın siyasi coğrafyanın ruhu olduğuna dikkati çekerek, "dolayısıyla kültürel mirasa sahip çıkmanın bugün ve gelecek için bir tercih değil zorunluluk olduğuna" işaret etti.

Çelik, Bakanlık olarak kültür alanındaki çalışmalarında önceliklerinin, Türkiye coğrafyasında hayat bulmuş tüm medeniyetlere ait kültür varlıklarını hiçbir ayrım yapmaksızın korumak ve gelecek nesillere en sağlıklı şekilde ulaştırmak olduğunu vurguladı.

"Müze çalışmaları sürüyor"
Ömer Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın halihazırda farklı illerde 47 müze uygulama çalışmasını sürdürdüğünü ayrıca 2003'ten bu yana Bakanlığın sorumluluğundaki 123 müzenin bakım, onarım ve teşhir tanzim çalışmasının tamamlandığını, yine aynı dönem içerisinde 44 yeni müze ve bağlı birimin ilk defa ziyaretçisiyle buluşturulduğunu söyledi. Çelik'e göre, halen 52 müzenin plan, proje, uygulama ve yeniden inşasına yönelik çalışmalar sürüyor.

Açılışını yaptığı Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nin sadece müzecilik açısından değil, tarihi anlamda da önemli bir yere sahip olduğunu söyleyen Bakan Ömer Çelik şunları ifade etti:
"Müze, önemini, Türk ve İslam sanatı eserlerini sistemli bir şekilde ilk defa bir araya getirmesinden ve kurulduğu dönemde Batılı devletlerin topraklarımızda başlattığı kültür yağmasına karşı atılmış en somut adım olmasından almaktadır. Ayrıca müzeye ev sahipliği yapan, 16. yüzyıla ait İbrahim Paşa Sarayı, aynı zamanda mimari olarak günümüze ulaşan tek sadrazam sarayı olması açısından da önem taşımaktadır. Evkaf-ı İslamiye Müzesi’nin kurulması, tam bir asır önce, İslam ve Osmanlı sanatının en özgün örnekleri kabul edilen vakıf eserlerinin ülke dışına çıkartılmasını önlemek, ülkemiz insanının bu eserleri tanıyıp korumasını sağlamak ve bu kültür hazinesini gelecek nesillere kazandırabilmek amacıyla Evkaf Nazırı Ürgüplü Hayri Bey ve Müze-i Hümayun Müdürü Halil Edhem Bey tarafından gündeme getirilmiştir. Müze, 14 Nisan 1330, yani 27 Nisan 1914'te, Osmanlı Devleti’nin en sancılı olduğu dönemlerden birinde kapılarını açtığında, ülkemizde İslam sanat eserleri yağmalanıyor ve vakıf eserleri adeta sistematik bir şekilde çalınarak yurt dışına kaçırılıyordu. Osmanlı'nın Birinci Dünya Savaşı'na girmesine 7 ay kala açılan Evkaf-ı İslamiye, cami, türbe ve diğer dini yapılardan gelen çok sayıda İslam sanat eserinin bir araya getirilerek koruma altına alınmasını sağlayarak vakıf eserlerini bir müze çatısı altında toplamıştır."

45 bin eserden oluşuyor
Çelik,  2012'de başlanan ve 16,4 milyon TL harcanarak restorasyonu tamamlanan, 100. yılı kutlanan müzenin, Türk ve İslam sanatının hemen her dönemine ait 45 bin eserden oluşan zengin bir koleksiyonuna dair de şu bilgileri verdi:
"Müze koleksiyonunda, 8. yüzyıl sonuna tarihlenen ve müzeye 1917'de kazandırılan Şam Evrakları mevcuttur. Kur'an-ı Kerim'in ilk nüshalarının da muhafaza edildiği, İslam dünyası ve İslam kitap sanatının gelişimi açısından büyük bir hazine olan Şam Evrakları için müze teşhirinde ilk defa bu boyutta bir bölüm ayrılmıştır. Müze teşhirinde İslam arkeolojisinin ilk kazısı olarak kabul edilen Samarra kazısı buluntularının önemli bir bölümüne yer verilmiş, yine 19. yüzyıl başında gerçekleştirilen Rakka kazısı buluntuları restore edilerek, kazı alanı canlandırması içinde ziyaretçilerimizin beğenisine sunulmuştur. Restorasyon çalışmaları sırasında ortaya çıkartılan ve müze teşhirine dahil edilen hipodrom kalıntıları ise bilim dünyasının araştırmasına sunulmuştur. Ana hatlarıyla Peygamber sevgisinin sanata yansımasının ele alındığı Kutsal Emanetler bölümünde müzemiz koleksiyonlarında muhafaza edilen Hz. Peygamber'e ait Mukaddes Emanetlere de yer verilmiştir."

Törene, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Prof.Dr. Haluk Dursun, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Prof.Dr. Ahmet Emre Bilgili, Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, İstanbul Müftüsü Rahmi Yaran, Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdürü Seracettin Şahin ve müze çalışanları katıldı.

Habertürk, 21.12.2014

SMYRNA MECLİSİ İKİ BİN YIL SONRA GÜNEŞİ GÖRDÜ

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sürdürülen Smyrna (İzmir) kazı çalışmaları kapsamında İzmir Agorası'nın gün yüzüne çıkarılması için desteklerini sürdürüyor. Dokuz Eylül Üniversitesi arkeoloji Bölümü Smyrna Antik Kenti kazı ekibi tarafından yürütülen kazılarda yüzde 50 düzeyine gelindi. Önümüzdeki 5 yıl içinde Agora'nın tamamının önemli ölçüde gün ışığına çıkarılması hedeflendi.

 

Bugüne kadar Agora Meydanı'nı çevreleyen Batı Portiko (Romalılar'ın soğuk ve sıcak iklim koşullarına karşı sığındıkları yarı açık yapılar) ile kuzeyini çevreleyen Bazilika (Kentin adli işlerinin yürütüldüğü, depo, borsa ve diğer ticari mekanların bulunduğu bina) yapısının yanı sıra 'Mozaikli Yapı' diye tanımlanan büyük bir salonu kent tarihine kazandıran kazı ekibi, şimdi de Bouleuterion adı verilen 'Kent Meclisi' yapısını gün ışığına çıkarıyor. Şu ana kadar meclis yapısının podyumu, kürsü bölümü ile iki basamaklı oturma yerlerinin koruma ve onarım çalışmaları yapıldı. Romalıların kentin idari kararlarını aldığı ve resmi işlemlerin yürütüldüğü M.S. 2'nci Yüzyıl'a ait meclis yapısı, yaklaşık 400 meclis üyesinin oturabildiği büyüklüğe sahip.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, 'Agora ve Çevresi Koruma Geliştirme ve Yaşatma Projesi' ile Agora ve Eşrefpaşa Caddesi arasında kalan niteliksiz yapıların kamulaştırma ve yıkım çalışmalarını yaptı. Yaklaşık 27 milyon liraya mal olan bu çalışmaların ardından bölgede, çok sayıda kalıntıya ulaşıldı. Özellikle antik Roma hamamı, kapladığı alanın büyüklüğü ve bugüne kadar İzmir'de bulunanlar arasında ilk olduğu için büyük önem taşıyor. Katlı otopark tarafındaki niteliksiz yapıların yıkılmasıyla birlikte, temeller üzerinde yapılan çalışmalarda antik duvarlara rastlandı.
Bazilika'nın duvarlarında bulunan grafitiler, Hellenistik ve Roma dönemlerinin deniz taşımacılığına ilişkin önemli ipuçları veriyor. M.S. 2'nci Yüzyıl'dan sonra yapıldığı öngörülen grafitilerin konservasyon çalışmaları devam ederken, bulunan yeni Yunanca grafitiler de kentin günlük yaşamına dair önemli ipuçları verdi. Ayrıca tespit edilen çizimlerdeki gemilerin, o dönemdeki gemi tipolojisine ilişkin önemli bilgiler sunması bekleniyor.

Bölgedeki çalışmalarda tespit edilen antik kanalizasyon izleri, Agora'nın ve çevresindeki yerleşim alanının atık su sorununu çözdüğünü ortaya koyarken, temiz su ihtiyacı için sarnıçların yapıldığı da tespit edildi. Ortaya çıkarılan su kanalları, kentin o dönemi için büyük önem taşıyor. Mevcut zeminden yaklaşık 5 metre aşağıda yapılan kazılarda ortaya çıkarılan su kanalları, tarihi Agora'da bundan sonra ortaya çıkabilecek muhtemel buluntular konusunda da uzmanlara fikir veriyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürlüğü tarafından hazırlanan 'Smyrna Agorası Ören Yeri Güvenlik Duvarı Projesi', İzmir 1 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylandı ve yapım çalışmaları hızla devam ediyor. Proje, Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan kamulaştırma ve yıkım çalışmaları neticesinde yüksek kullanım yoğunluğuna sahip İkiçeşmelik Caddesi ile bütünleşen tarihi Agora'nın güvenliğini sağlamak amacıyla hazırlandı. Agora'nın arkeolojik zenginliğini gözler önüne serecek biçimde tasarlanan koruma duvarı, kentlilerin hem de ziyaretçilerin dinlenmelerine olanak sağlayan oturma alanlarına da sahip olacak.

Milliyet, 21.12.2014

BAZİLİKA, 2014 YILININ EN ÖNEMLİ ON KEŞFİ ARASINA GİRDİ

Bursa’nın İznik İlçesi’nde göl kıyısının 20 metre açığında 1.5- 2 metre derinlikte bulunan ve 1600 yıl önce Aziz Neophytos’un adına inşa edilen bazilika, Amerika Arkeoloji Enstitüsü’nün (Archaeological Institute of America) tarafından '2014 Yılının En Önemli 10 Keşfi' arasında gösterildi.

 

Tarihi MÖ 4'üncü yüzyıla kadar uzanan, Bitinya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı uygarlıklarına ev sahipliği yapan İznik’te geçen ocak ayında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından havadan yapılan fotoğraf çekimleri sırasında, ilçe ile aynı adı taşıyan gölün 20 metre açığında 1.5-2 metre derinlikte bazilika formunda bir kilise kalıntısı ortaya çıktı.

 

Fotoğrafları inceleyen Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şahin’in bazilikanın bulunması ardından bunların incelendiğini, tarihi kaynakların araştırıldığını söyledi. Prof.Dr. Şahin, yapının Roma askerleri tarafından İznik Gölü kıyısında öldürülen 'Aziz Neophytos' adına yapılan kilise olduğunun belirlendiğini açıkladı. Prof.Dr. Şahin, Aziz Neophytos'un önce bazilikanın içine gömüldüğü, ardından 740’da meydana gelen deprem nedeniyle yakındaki Koimesis Kilisesi’ne götürüldüğünü açıkladı. Sualtı ekiplerinin incelemesi sonucu bazilikadaki mezar kapağının açık olması da antik kaynakları doğruladığını kaydeden Prof.Dr. Şahin, şöyle dedi:

"Yeri bilinmeyen bu kilise; büyük olasılıkla tespit ettiğimiz bazilika. 740’daki depremle yıkılarak göl derinliklerine gömülür ve unutulur. Yazılı kaynaklarda, 8’inci yüzyılda Aziz Neophytos’un naaşının, yine İznik’te bulunan Koimesis Kilisesi’ne taşındığı ve oraya defnedildiği anlatılır. Bu güne kadar naaşın neden taşındığı bilinmemekteydi. Mezarlardan birinin kapağının açık olması naaşın taşındığını doğrulamakta. Böylece bazilikanın Aziz Neophytos’a ait olduğunu da söyleyebiliriz."

Prof.Dr. Mustafa Şahin, büyük deprem ile üst örtünün zemini kapladığını düşündüklerini de kaydederek, "Enkazın kaldırılması durumunda mozaik kaplamalı zemin döşemesi dahil tüm birimleri sualtında görebiliriz. İznik ile birlikte Bursa’nın kültür ve dinler tarihi açısından önemli bir çekim merkezi olmasına da katkı sağlayacak bu yapıda arkeolojik çalışmalar büyük önem taşımakta. Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü olarak bilimsel çalışmayı yürütmeye hazırız" dedi.

 

İznik’teki bu keşif dünyadan da büyük yankı buldu. Uluslar arası haber ajanslarının yayını sonrası Amerika Arkeoloji Enstitüsü, Prof.Dr. Mustafa Şahin ile bağlantı kurarak detayları hakkında bilgi aldı. Enstitünün bu ay yayınlanan sayısında da bazilika 2014 yılında, 'Dünyadaki En Önemli 10 Arkeolojik Keşif' arasına alındı.

Dergide, Prof.Dr. Mustafa Şahin’in görüşlerine de yer verilerek, sualtı müzesi olması konusundaki önerisi de yazıldı.

"İLK AZİZLERDEN"
Hıristiyanlık, Roma İmparatorluğu’nda 313 yılında Milano Fermanı ile serbest bırakıldı. Tarihi kaynaklara göre, fermandan önce Hıristiyanlığın yasak olduğu yıllarda henüz çocuk yaşta Aziz olan Neophytos, Romalı bir asker tarafından İznik Gölü kıyısında öldürüldü. Milano Fermanı’nın çıkmasının ardından sevenleri Aziz Neophytos adına önce göl kenarında bir kilise yaptı. Yüzyıllarca kilisenin içinde mezarı bulunan Aziz Neophytos’un cenazesi 740’taki büyük depremle birlikte İznik içinde ki başka bir kiliseye taşındı.

Akşam, 21.12.2014

ROMA BETONUNUN SAĞLAMLIĞININ SIRRI ÇÖZÜLDÜ

 

Amerikalı uzmanlar Roma döneminde yapılan binaların neden günümüzdeki binalardan daha sağlam olduğuna yönelik bir araştırma yaptı. Özellikle Colosseum'un yüzlerce yıldır niçin çökmediği sorusunun ecvabı arandı.

Bu amaçlma Romalıların kullandığı betonlar X ışınından geçirilerek kontrol edildi. Bu çalışma sırasında Romalıların beton yaparken gizli bir madde kullanığı ortaya çıktı.

Betonları birbirine bağlamak için harçlarında yüzde 85 oranında volkanik kül kullanan Romalılar, betona sağlamlığını bir kristal madde ile sağladıkları belirtildi.

Kaliforniya'da yapılan testlerde bu kristalin hem sağlamlık verdiği hem de çatlak oluşumunu engellediği ispatlandı.Romalılar beton yapımında kiraç taşı, volkanik küf ve volkanik kül kullanıyordu.Harçlarda yüzde 85  Volkanik kül, tatlı su ve kireç biraraya getirilip karıştırılıyordu.
Bilimadamları şimdi buldukları bu kristal maddenin modern yapılarda kullanılıp kullanılmayacağını inceliyor.

habervitrini.com, 21.12.2014

FORD TEKLİFİ KIRMADI, 100 MİLYON $'A SATTI

Ford’un kurucusu Henry Ford’un oğlu Edsel ve eşi Eleanor’un kolleksiyonunda bulunan, Fransız ressam Cezanne’a ait bir tablonun, 100 milyon dolara satıldığı ortaya çıktı. “Ortaya çıktı” denilmesinin nedeni ise, tablonun geçen yıl kamuoyundan gizli olarak satılmış olması.

 

Söz konusu satış, Detroit Free Press tarafından ortaya çıkarılırken, “Edsel & Eleanor Ford House” müzesi, bunun doğru olduğunu, söz konusu eserin “daha iyi korunması” amacıyla satıldığını bildirdi. Fransız ressam Paul Cezanne tarafından 1904’te yapılan yağlı boya tablonun, 20. yüzyılın ortalarından bu yana Ford ailesinin elinde bulunduğu kaydedilirken, eserin orijinal haliyle müzede durduğu hatırlatıldı.

Aileyi araya soktu
Adı açıklanmayan alıcının, tablo için iki kez teklifte bulunduğu, ikinci teklifini, araya Ford ailesinin hayattaki üyelerini de sokarak yaptığı belirtiliyor. 100 milyon dolarlık teklifin, Detroit’in iflası sonrasında yeniden değerlendirildiğini ve iflas dolayısıyla eserin zarar görmesinin engellenilmek istendiği kaydedilirken, müze yetkilisi, “Ford ailesi, bu satışın, söz konusu binanın ayakta tutulabilmesi için gerekli olduğunu düşündü” ifadesini kullandı. Bununla birlikte aynı alıcının, evde bulunan ve yine Cezanne tarafından yapılan suluboya ikinci tabloyu da almak istediği, ancak teklifin kabul edilmediği de kaydedildi.

Satışın, iflas nedeniyle Detroit yönetiminin envanterindeki eserlerin satılıp satılmaması tartışması yaşanırken gerçekleştiğine dikkat çekilirken, müzenin yıllık masraflarının yüksekliği hatırlatıldı. Söz konusu müzede, ailenin sanat koleksiyonuna ait gerçek ve reprodüksiyon eserler bulunuyor. Bu eserlerin “asılları” ise Detroit Sanat Enstitüsü tarafından saklanmakta.

Milliyet, 20.12.2014

HALFETİ'DE UCUBE OTEL İSYANI

 

Tarihi dokusu ile dikkat çeken ve Uluslararası Belediyeler Birliği’nin Türkiye’de belirlediği 9 “sessiz şehir”den biri olan Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesi’ndeki tepeye inşa edilen 5 katlı otel, tartışma konusu oldu. Halfeti Belediye Başkanı Mustafa Bayram, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu yetkililerinin bölgede çalışma yaptığını belirterek “Biz de o otelden çok rahatsızız. İnşallah onu yıkacağız” dedi. Otel yapımına onayın kendisinden önceki belediye başkanı tarafından verildiğini anlatan Bayram, “Halfeti’nin tarihi dokusunu bozan ucube bir otel oldu. Benim o otel inşaatıyla hiçbir alakam yok. Benden önceki belediye başkanı izin vermiş. Fakat orayla ilgili kaygılarımız var. Doğayı ve kenti bozuyor” açıklamasını yaptı.

‘YENİ OTEL TALEBİ VAR’

Bölgeye yeni oteller yapılması için talepler geldiğini belirten Başkan Bayram, “Bu bölge sit alanı. Oraya herhangi bir şekilde otel veya bina yapılamaz. Ancak daha önce böyle bir izin verilmiş. Şu anda mevcut binalarda butik oteller yapıyor ve ihtiyacı o şekilde karşılıyoruz” ifadesini kullandı.

Habertürk, Haber: Serhat Aktürk, Fotoğraf: Hürriyet, 20.12.2014

TARİHİ KÖPRÜ SÖKÜLDÜ ORTADA KALDI

 

Samsun Karayolu yapım çalışmaları sırasında, geçen ocak ayında ortaya çıkan tarihi köprünün başka bir yere taşınmasına karar verilerek, numaralandırılan taşları tek tek söküldü. Taşların köprünün yeniden kurulacağı alanda dağınık şekilde bırakılması görenlerin tepkisine neden oldu.

Sinop- Samsun karayolu inşaatı için Demirci Köyü Yeni Cuma Deresi mevkisinde yapılan kazı çalışmaları sırasında, geçen Ocak ayında tarihi bir köprü bulundu. Bunun üzerine yol inşaatına ara verildi. Karayolları 7'nci Bölge Müdürlüğü'nün röleve, restitüsyon ve restorasyon projelerini inceleyen Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu geçen 24 Eylül'de yaptığı toplantıda, tescilli tarihi taş köprünün bulunduğu yerden 10 kilometre uzakta Boyabat kavşağı mevkisine taşınıp teşhir edilmesine karar verdi. Yaklaşık bir ay önce tarihi köprünün taşları tek tek numaralandırılarak söküldü. Belirlenen yerdeki boş araziye taşlar götürüldü. Ancak gelişigüzel bir şekilde alana yayıldı.

'HAVALARIN İYİLEŞMESİ BEKLENİYOR'

Konuyla ilgili bilgi veren Karayolları 7'inci Bölge Müdürlüğü Sanat Yapıları Baş Mühendisi Emine Balaban, köprünün Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839- 1861 yıllarında hüküm süren Padişah Abdülmecid döneminde yapıldığının tahmin edildiğini belirtti. Sökülen köprü taşlarının şantiyede muhafaza altında olduğunu kaydeden Balaban, "Şu anda hava şartları müsait olmadığı için Nisan ayında havaların biraz daha iyileşmesiyle yeni yerine tekrar monte edilecek. Taşların hepsi numaralandırılmış, kolona göre sıralandırılmış, sökülmüş bir şekilde şantiyede muhafaza ediliyor. Bir tanesinin bile kaybolması mümkün değil" dedi.

Gerçek Gündem, Haber: İbrahim Aslan, 19.12.2014

CİZRE'DE ARKEOLOJİK KAZI ÇALIŞMASINDA İNSAN YÜZÜ ÇIKTI

 

Şırnak’ın Cizre İlçesi'nde bulunan İçkale’de yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında Osmanlı’ya ait tarihi eserlerin yanı sıra insan yüzü ortaya çıktı.

 

Şırnak Valiliği Cizre Kaymakamlığı tarafından yapılan proje kapsamında tarihi İçkale’de 2013 Haziran ayında başlayan arkeolojik kazı çalışmaları mali desteğin bitmesi ve yaşanan kış ayları koşulları nedeniyle ara verildi. Yaklaşık 18 ay devam eden kazı çalışmaları sonucu Genç Osmanlı’ya ait olduğu tespit edilen lüle ve çanak-çömlek gibi tarihi eserler ortaya çıktı. Bunun yanında da insan yüzleri de bulundu. Batman Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı ve aynı zamanda kazı çalışmaları Bilimsel Danışman Başkanı Arkeolojik Profesör Dr. Gülriz Kozbe danışmanlığında 5 arkeolog ve 35 kişilik ekiple 1 Haziran 2013 yılında başlanmıştı.

ÖDENEK ÇIKMADI, KAZILARA ARA VERİLDİ

Kazı çalışmaları hakkında açıklamalarda bulunan Bilimsel Danışman Başkanı Arkeolog Gülriz Kozbe, “1 Haziran 2013 yılında başlayıp 2014 Aralık ayına kadar sürdürdüğümüz 18 aydır devam eden Cizre İçkale kazılarının son aşamasına geldik. Ama bu kazıların bittiği anlamına gelmiyor. Kazılar daha uzun yıllar devam edebilir. Restorasyon çalışmalarıyla birlikte devam edebilir. Ancak Kalkınma Bakanlığı ve Köylere Hizmet Götürme Birliği’nin mali desteğiyle Mardin Müze Müdürlüğü’nün başkanlığı altında ve benimde bilimsel danışmanlığı altında sürdürdüğümüz Cizre kazılarının 2014 ödeneği sona erdiği için tabi birazda kış koşulları nedeniyle sonuna geldik. 18 aydır yaptığımız çalışmalara kabaca bir rakam verirsek 50 dönümlük bir alanda kazı yaptık. Özellikle sur duvarlarının Cizre İçkale’yi kaplayan duvarların temizlenmesi ve restorasyon çalışmaları sırasında çok geniş alan açıldı. Bu sur duvarlarının temellerine ulaşıldı.” diye konuştu.

“BÖLGEDE BULUNMAYAN BİR KOLEKSİYON BULDUK”

Kazıda çıkan eserler hakkında da bilgi veren Arkeolog Gülriz Kozbe şunları söyledi: “En erken kalıntılarımız 12. ve 13. yy. tarihlendiriliyor. Genç Osmanlı’mız var. 18. yy. tarihliye bildiğimiz. Tabi yoğun olarak bu bölgeye hakim olan Artuklu buluntuları ele geçiyor. Artuklu gömüleri var. Birkaç mezar alanımız var. Onun dışında yoğun olarak genç Osmanlı’ya ait tarihlediğimiz bir lüle koleksiyonumuz ortaya çıktı. Kabaca bir rakam verirsek bugün Mardin Müzesi’nde kayıtlara geçmiş 3 bin - 3 bin 500 civarında lüle buluntusu var. Bu çok önemli bir koleksiyondur. Hasankeyf’te dahi bu bölgede bulunmayan bir koleksiyona sahip olmuş olduk.”

haberciniz.net, 18.12.2014

URARTUCA, ÜNİVERSİTEDE DERS OLUYOR

 

Urartu Krallığı’nın 2 bin 800 yıl önce yıkılmasıyla artık konuşulmayan ve dünyada çok az kişi tarafından bilinen ölü dil Urartuca, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ndeki (YYÜ) bilim insanları tarafından yeniden canlandırılıyor. Urartuca’yı çözmek için çalışma yürüten Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç.Dr. Rafet Çavuşoğlu, "Gelecek yıl Urartuca’yı ders olarak öğrencilerimize okutacağız" dedi.

Hürryet, 17.12.2014

KÜRATÖRÜ TARAFINDAN SOYULAN MÜZE

Taşkent’teki Özbekistan Devlet Sanat Müzesi’nin baş küratörü Mirfayz Usmonov ve iki görevlinin 15 yıl boyunca Müze’deki sanat eserlerini kopyalarıyla değiştirdikleri ve orijinalleri sattıkları ortaya çıktı. Usmonov dokuz yıl hapis cezası aldı, diğer iki görevli ise sekizer yıla mahkum oldu.

Müzecilerin çaldıkları eserleri 100 ila 800 dolara, 1999’dan bu yana peyderpey elden çıkardıkları ortaya çıktı. 20. yüzyılda Özbekistan’da yaşayan Rus ve Sovyet avangard sanatçıların ve aralarında bir İtalyan Rönesans ressamı ve heykeltıraşının da bulunduğu 25 Avrupalı sanatçının eserlerini alanların kimler olduğu ise bilinmiyor.

Bu, Müze’de son yıllardaki ilk hırsızlık olayı değil. İddialara göre, daha önce de Müze’ye ait bazı sanat eserleri Özbekistan’ın despot devlet başkanı İslam Kerimov’un kızı Gülnara Kerimova’nın Cenevre’deki villasında bulunmuştu. Ülkesinin Birleşmiş Milletler temsilcisi ve İspanya elçisi olan Kerimova, aynı zamanda siyaset bilimi profesörü; Özbekistan Kültür ve Sanat Vakfı kurucusu ve yöneticisi; moda tasarımcısı ve şarkıcı. Bundan bir yıl önce Kerimova’nın Cenevre’deki evine gizlice giren sürgündeki muhalif bir Özbek, Safar Bekzhan, çeşitli Özbek müzelerinden buraya getirilmiş, ülkenin usta ressamlarına ait 60 eserle karşılaşmıştı. Bekhzan’ın amacı Özbek yönetiminin yolsuzluklarını teşhir etmekti. Anlaşıldığı kadarıyla, resimler yurtdışındaki sergilere katılma bahanesiyle, Kerimova’nın vakfı aracılığıyla müze koleksiyonlarından çıkarılmıştı. Bazıları başyapıt değerindeki tabloların arasında Özbekistan Devlet Sanat Müzesi’ne ait olanlar da vardı, mesela Lev Renik’in Nar isimli tablosu. Devlet Müzesi’nin 1990’de ressamdan satın aldığı tablonun nasıl olup da Cenevre’deki özel bir konutta bulunduğu kuşku uyandırdı. Bir açıklama için aranan Müze müdürü bulunamadı. Bunun üzerine, Müze’nin konservatörü Nar’ın yerli yerinde durup durmadığını bilmediğini ama belki de Renik’in birden çok Nar tablosu yaptığını öne sürdü: “Lev Renik öleli çok oldu; kim bilir ünlü Nar’ın kaç kopyasını yapmıştı. Cenevre’deki onlardan biri olmalı”.

Safar Bekhzan, Lev Renik’in Nar isimli tablosuyla Gülnara Kerimova’nın Cenevre’deki evinde

 

Özbekistan Devlet Sanat Müzesi, kendi koleksiyonundaki sahte eserlerin yanı sıra, orijinalliği kuşku götüren başka sahte eserler de sergilediği için geçmiş yıllarda eleştirilmişti. Hatta Veronese’nin bir eseri olarak sergilenen ve kaynağı belli olmayan bir tablo için 2012’de İtalyan Büyükelçiliği tarafından uyarılmıştı. Oysa müze tabloyu Batı sanatının unutulmuş bir başyapıtı olarak sunmuştu.

Özbekistan Devlet Sanat Müzesi

 

Özbekistan’ın bu en eski müzesi, Prens Nikolay Konstantinoviç’in Taşkent sarayındaki koleksiyonunun 1918’de millileştirilmesiyle oluşturulmuştu. 1920’lerde ise, Hermitage dahil, Sovyetler Birliği’ndeki başka müzelerden ve özel koleksiyonlardan getirilen eserlerle birikimini zenginleştirmişti.

e-skop.com, 16.12.2014

14 - 20 Aralık 2014

MEVLANA'NIN KAYSERİ'DEKİ ÇİLEHANESİ 8 ASIRDIR AYAKTA

 

Hz. Mevlana’nın halvete girdiği çilehane, günümüzde Hakırdaklı Mescidi olarak biliniyor. Mevlana, burada Seyyid Burhaneddin Hazretleri’nin gözetiminde bir rivayete göre 40, diğerine göre 170 gün kalmış.

Hz. Mevlana, hocası Seyyid Burhaneddin nezaretinde Kayseri’de bir çilehanede halvete girdi. Burada bir rivayete göre 40, bir başka rivayete göre 170 gün kaldı. Günlerini bir ibrik su ve bir parça ekmekle geçirdi. Bu bilgiler 13. yüzyılda yaşayan Eflaki Ahmed Dede’nin  kaleme aldığı ‘Ariflerin Menkıbeleri’ adlı kitapta yer alıyor. Ahmet Eflaki, kitabında Mevlana Hazretleri’nin torunu Ulu Arif Çelebi ve o dönemle ilgili bilgi sahibi olanların anlatımlarına yer veriyor.

Mevlana’nın halvete girdiği çilehane, günümüzde Seyyid Burhaneddin Hazretlerinin çilehanesi olarak biliniyor. Hakırdaklı Mescidi olarak kullanılan tarihi yapı, Han Camii yanında, Seyyid Burhaneddin’in türbesine yakın bir mesafede yer alıyor.  Çilehane, 1100 ile 1200’lü yıllarda yaşayan Ahi Evran’ın yaptırdığı ‘Ahi Evran Zaviyesi’nin de yakınında bulunuyor.

Kayseri eski Vakıflar Bölge Müdürü tarihçi-yazar Mehmet Çayırdağ, tonoz şeklindeki çilehanenin beylikler hatta Selçuklu dönemine kadar uzanan bir yapı olduğunu söylüyor. Çayırdağ, tonozu da ‘tuğla, taş ve harçla örülmüş, alttan obruk, yarım silindir biçiminde tavan örtüsü, bir kemerin aralıksız devam etmesiyle oluşan örtü biçimi’ olarak tanımlıyor. Çağırdağ, Ariflerin Menkıbeleri’nde yer alan bu binayla ilgili şunları söylüyor: “Ulu Arif Çelebi’nin verdiği Kayseri’deki Moğol istilasıyla ilgili bilgiler kitapta yer alıyor. Kayseri’nin yağmalandığı, taş üstünde taş kalmadığı ifade ediliyor.

Ayrıca halvete giren Mevlana’ya biraz ekmek ve su konulduktan sonra kapıyı duvarla örerek içeride kaldığı biliniyor. Mevlana’nın çilehaneye kapatılmasını hocasından kendisinin istediği anlatılıyor. Hz. Mevlana daha sonra Konya’ya gidiyor. Seyyid Burhaneddin Hazretleri vefat ettiğinde Hz. Mevlana, hocasının cenazesinden sonra şehre gelmiş. Burada hocasının bazı kitaplarını alarak götürmüş.”

 

‘Bir şehre iki aslan fazla olur’

Bugün Çilehane’nin türbedarlığını, 18 yıldır Hamdi Sarp yapıyor. Mescitteki manevi atmosferi birçok insanın teneffüs ettiğini anlatan Sarp, ev hanımlarının, avukat, doktor, öğretmen gibi mesleklere sahip insanların mescit temizliğinde kendisine yardım ettiğini ve burada belirli zamanlarda Kur’an-ı Kerim okuduklarını anlatıyor.

Hamdi Sarp, Hz. Mevlana’nın burada halvete girdiğini, fırıncının ekmeğini pişirmesi gibi Seyyid Burhaneddin Hazretleri’nin de öğrencisini piştiğine şahit olunca dışarı çıkardığını söylüyor.

Mevlana ile birlikte Seyyid Hazretleri’nin Konya’ya gittiği rivayetlerini nakleden Sarp, “Seyyid Burhaneddin, ‘Konya’ya iki aslan fazla olur. Ben Kayseri’ye geri döneyim.’ diyor. Seyyid Burhaneddin Hazretleri Kayseri’ye dönüyor ve hayatının kalan kısmını burada yaşıyor. Bizler de önemli insanların mekanı olan bu çilehaneyi temiz tutarak mescitte ibadetlerin devam etmesini sağlıyoruz. Kur’an-ı Kerim okuyoruz. Bu faaliyetler bizi mutlu ediyor.” diyor.

Seyyid Burhaneddin Hazretleri Çilehanesi, sonraki yıllarda mahalle mescidi olarak hizmet vermiş. Yanındaki tarihi caminin tamamen yıkılmasından sonra ise yeni cami yapılmış.

Zaman, Haber: Ersan Temizel, 19.12.2014

BAKAN ŞİMŞEK
SON NOKTAYI KOYDU!

Çatısında çıkan yangından sonra otel veya alışveriş merkezi yapılmak üzere satılacağı iddialarıyla gündeme gelen Haydarpaşa Garı ile ilgili olarak bir soru önergesini cevaplayan Şimşek, “Özelleştirme İdaresi, özelleştirme kanunu kapsamındaki kuruluşları düzenliyor. Haydarpaşa Garı bu özelleştirme kapsamında değil” dedi. 

Türkiye Gazetesi, Haber: Şükran Kaban, 19.12.2014

9 ASIRDIR ÇÜRÜMEYEN BEDEN ARTIK GÖRÜLEMEYECEK

 

Kastamonu’da yaklaşık 9 asırdır Aşıklı Sultan’ın teşhir edildiği çürümeyen bedeni, ziyarete kapatıldı.

12. yüzyıl başlarında Kastamonu Kalesi’nin fethi sırasında şehit olan Aşıklı Sultan için yapılan türbedeki çürümemiş bedenin ziyareti vatandaşlara kapatıldı. Honsalar Mahallesi Kümbet Sokak üzerinde yer alan ve türbeye de adını veren Aşıklı Sultan’ın camekan içerisinde çürümeyen bedeninin gösterilmesi, dinen uygun olmadığı gerekçesiyle ziyarete kapatıldı.

“9 ASIRDIR ÇÜRÜMEYEN BEDEN, ZİYARETE GELENLERE İBRET VESİKASI OLUYORDU”
Türbeye de adını veren Aşıklı Sultan’ın bu kadar çok ziyaret edilir kılan sebebinin bu zatın bedenin çürümemiş olmasının yattığını ifade eden Aşıklı Sultan Türbesi Yaptırma ve Yaşatma Derneği Başkanı Nihat Sofuoğlu, “Gerçekten de on yıllardır, camekan içerisinde teşhir edilen ve insanlara ibret olması umulan Aşıklı Sultan’ın aşık kısmı etiyle, kemiğiyle asırlardır durmaktadır. Aşıklı Sultan, Kastamonu’nun fethi için buralara gelen Selçuklu ordusundaki komutanlardan birisidir. 1185-1200 yılları arasında cereyan eden fetih mücadelesi esnasında şehit düşmüş ve şehit olduğu yere defnedilmiştir. Bedeni tam 9 asırdan fazla zamandır hiç çürümeden durmakta ve adeta kendisini ziyarete gelenlere ibret vesikası olmuştur” dedi.

“1116 YILINDAN BU YANA GELEN BİR GELENEK”
Geçtiğimiz yıl türbede yeni bir dizayna gidildiğini aktaran Sofuoğlu, “Bununla birlikte türbede dizayn bakımından Kastamonu’da en güzel mekanlardan biri haline geldi. Fakat restorasyon çalışmalarının hemen akabinde zatların toprağa defnedilmesi gündeme geldi. Daha öncesinden Aşıklı Sultan’ın yattığı sandukanın ayak kısmında camekan içerisinde zatın çürümeyen ayak kısmı görülebiliniyordu. Fakat ayaklarının görünme kısmının teşhir konumuna geleceği ve dinimize uygun halde toprağa defnedilmesi gündeme geldi. Bunun ise, bir doktorumuzun facebook ta yazı yazması üzerine ortaya çıktığını öğrendik. Bunun üzerine Vakıflar Bölge Müdürlüğümüzden, dernek başkanı olarak beni çağırdılar ve bana ‘ne yapmamız’ gerektiği yönünde soru sordular. Aşıklı Sultan, 1116 yılından bu yana bu şekilde geldi. Biz, 1116 yılından bu yana olan bir hadiseyi bugün değiştirmenin yanlış olacağına inanıyoruz. 

“BU ZATI GÖRENLER DEĞİŞİYOR, BUNUN DEVAM ETMESİNİ İSTİYORUZ”
Aşıklı Sultan Türbesini ziyaret edenlerin çürümeyen bedeni gördükten sonra farklı davranışlar gösterdiklerine şahit olduklarını vurgulayan Nihat Sofuoğlu, “Buraya türbeyi görmeye gelenler bilhassa Aşıklı Sultan’ın çürümeyen ayaklarına bakmak isteyenler, burada ilham alarak inanılmaz şekilde insanların değişiklik gösterdikleri ve olumlu davranış içerisinde bulunduklarına şahit olduk. Bu yüzden bu güzel olayın devamının bu açıdan son derece önemli ve yaralı olduğunun kanaatindeyim. Yetkililerde bu konuda gerekli çalışmaları yapacağına inanıyoruz. İnşallah olması gereken şeklinde tekrar eski haline dönüştürülür. Çünkü amaç vesiledir, amaç görevdir, amaç insanların Allah’ın ‘biz öyle yaptık, böyle yaptık, böyle oldu’ şeklinde kısaca belirttiği ayetlerde ‘bu böyledir’ Yoksa insanların kendi mücadelesi içerisinde bunu başarmasının mümkün olamayacağı kesindir, alenidir ve nettir” şeklinde konuştu.

 
“AŞIKLI SULTAN’IN AYAĞI, BİLGİSAYAR ORTAMINDA GÖSTERİLECEK”
Vakıflar Bölge Müdürü Yavuz Yücebıyık ise  Aşıklı Sultan’ın ayağının gösterilmesiyle ilgili olarak kurumlarına çok fazla şikayetlerin geldiğini anlatarak, “Ayağının gösterilmesinin doğru olmadığını hatta bilgi edinmeye sürekli mailler atıldı. Bunun üzerine bir araştırmaya gidildi. Bu konu hakkında bizim yeterli bilgiye sahip olmadığımız için İl Müftülüğümüze görüşü soruldu. İl Müftülüğümüzde, Diyanet İşleri Başkanlığına yazdılar. Oradan gelen cevapta, kapatılmasının doğru olacağını ve İslam dini açısından gösterilmesinin uygun olmayacağını belirttiler. Dolayısıyla biz, buranın sandukanın açık olan bölümünü kapatıp aynı şekilde yine türbenin içerisine ziyaretler devam ediyor” ifadelerini kullandı.
 
“TOPRAKTAN GELDİK, TOPRAĞA GİDERİZ”
Kastamonu İl Müftüsü Osman Aydın, Vakıflar Bölge Müdürlüğünün vatandaşlardan gelen şikayet ve istek üzerine kendilerine uzman görüşü sorduğunu belirterek, “Biz de, konuyu Diyanet İşleri Başkanlığına sorduk. Diyanet İşleri Başkanlığımız da, konunun hassasiyeti bakımından fetvaya sordu. Fetva da, ‘Topraktan yaratılan insanın öldüğünde yine toprağa verilmesi İslami bir esastır. Cenazenin kabre defnedilmeyip teşhiri şeklindeki uygulama, İslam’ın cenazelerin defni ile ilgili hükümlerine aykırıdır’ şeklinde görüş bildirdi. Bunun üzerine bizde, Vakıflar Bölge Müdürlüğümüzü fetvanın verdiği cevabı üst yazıyla bildirdik” dedi.

Akşam, 18.12.2014

TATE BRITAIN'İN ARŞİVİ DÜNYAYA AÇILIYOR

Tate Britain Müzesi, 20. yüzyıl sanatçılarına ait 52 bin fotoğraf, mektup, çizim defteri ve teknik kayıtlardan oluşan arşivini ilk kez online olarak yayımlayacak. Müze, İsteyen herkesin ulaşabileceği materyallerin ilk bölümünü yayımladı.

Arşivin 79 sanatçıyı içeren 6 bin materyallik ilk parçasında, ressam Paul Nash’in aşk mektupları, Barbara Hepworth’ün detaylı heykel kayıtları ve 1950’lerin Londra’sındaki caz dünyasını yansıtan Nigel Henderson’un çektiği 3000 fotoğraf bulunuyor. Arşiv yöneticisi Adrian Glew, şimdiye kadar yayımlanan ilk bölümün, 1 milyon adet materyal içeren arşivin sadece yüzde altısını oluşturduğunu söyledi. Arşivin tamamı ise 2015 yazına kadar yayımlanmış olacak.

Akşam, 18.12.2014

ESKİ PATRİĞİN ARSASI İADE EDİLDİ

1964 kararnamesiyle devletin el koyduğu, daha sonra üzerine Fenerbahçe Camii yapılan eski Fener Rum patriklerinden Vapurci’nin arazisi Yargıtay kararıyla mirasçıları adına tescil edilecek.

 

Yargıtay, Yunan uyruklu azınlık mensuplarının mülk edinmelerine sınırlama getiren 1964 tarihli kararname ile el konulan Fenerbahçe Camii'nin bulunduğu arazinin, halen Yunanistan'da yaşayan 92 yaşındaki Stamatis Papamanolaki adına tescil edilmesi kararını onadı. Eski İstanbul Patriği Maksimos Vapurci'nin mirasçılarından olan Papamanolaki'nin hukuk zaferi, söz konusu kararname ile Hazine'ye devredilen diğer mülklerin iadesinin de önünü açtı. Papamanolaki'nin ise arazideki caminin varlığına razı olacağını, sadece arazinin maddi değerini Hazine'den talep edeceği belirtildi.

1964’teki kararnameye dayanılarak Hazine adına yapılan tapu kaydının iptaline ve taşınmazın eski patriğin mirasçısı Stamatis Papamanolaki adına tapuya tesciline karar verdi.

Eski Patrik Maksimos Vapurci’nin mirasçıları, Hazine’ye geçen ve eskiden üzerinde köşk bulunan, şimdi ise Fenherbahçe Camii'nin bulunduğu arazi için verdikleri hukuk mücadelesini kazandı. Kökeni yarım asırdan öncesine giden tapu mücalesinin öyküsü şöyle:
Yunan uyruklu azınlık mensubu Ernestuğ Vapurci, 1949 yılında Vatan Kümiziyan isimli kişiden Kadıköy Zühtüpaşa Mahallesi’nde bir köşk aldı. Erenstuğ Vapurci, 1971’de ölünce köşk, daha sonra Fener Patriği olacak olan kardeşi Maksimos Vapurci ve diğer kardeşi Yani Vapurci’ye geçti. Maksimos Vapurci 1972’de öldü. Köşkün tek sahibi Yani Vapurci de 1974’de öldü. Çocuğu olmadığı için köşk, eşi Kornilla Vapurci’ye kaldı. Kornilla Vapurci, mahkemeden mirasçılık belgesi aldı. Kornille Vapurci de 1982 yılında düzenlediği vasiyetname ile köşkü ve üzerinde bulunduğu araziyi evlatlığı Yunan asıllı Türk vatandaşı Stamatis Papamanolaki’ye bıraktı.

Köşk’e el konuldu

Hazine, mahkemeye başvurarak 1964 Kararnamesi’ne göre, Kornilia’nın mirasçılık belgesinin iptalini istedi. Söz konusu kararname, Yunan uyruklu vatandaşların Türkiye’deki mallalarını satışı, mal alımı gibi işlemlerin durdurulmasını öngörüyordu. Kadıköy 3. Sulh Hukuk Mahkemesi, Hazine’nin talebini yerinde görerek 1985’de mirasçılık belgesini iptal etti. Köşk ve üzerinde kurulu arazi devletin eline geçti. Dava sürerken, Vapurci de hayatını kaybetti, köşkü evlatlığı olan Stamatis Papamanolaki’ye bıraktı. Mahkeme kararından sonra, 1986 yılında köşk yıkıldı. Daha sonra arazi üzerine Fenerbahçe Camii inşa edildi.

Mahkemenin lehte kararı

Papamanolaki, 2008’de Kadıköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak köşk ve arazinin kendisine verilmesini istedi. Mahkeme 1964 Bakanlar Kurulu Kararnamesine göre, sadece Yunan uyruklu kişilerin Türkiye’deki malları üzerinde her türlü hakkın yasaklanmış olmasının hukuka uygun olmadığını vurguladı. Kararda, 1964 kararnamesi ile Yunan uyruklu kişilere ait taşınmazlara getirilen devir yasağının geçici bir tedbir olarak anlaşılması gerektiği, mülkiyet hakkını tamamen ortadan kaldırmayacağı ifade edildi. Mahkeme bu gerekçeyle Hazine adına olan tapu kaydının iptaline ve tapunun davacı adına tesciline karar verdi. Ancak Yargıtay 3. Hukuk Dairesi yerel mahkemenin kararını bozdu. Dairenin kararında, 1964 yılında çıkırılan kararname ile taşınmazın Hazine’ye geçtiği, dolayısıyla, davacının kendi adına tapu tescili istemesine dayanak olan vasiyetnamenin vasiyetçisi konumunda olan Kornelia Vapurci’nin taşınmaz yönünden Yani Vapurci’nin mirasçısı olmadığının mahkeme kararıyla saptanmış olduğu savunuldu.

"Mütekabiliyet var mı?"

Dosyanın gönderildiği yerel mahkeme ise kararında direndi. Mahkeme kararında, kararnamenin 1964 tarihli kararnamenin Yunanistan uyruklu kişilerin taşınmazlarının devrine ilişkin geçici önlemler içerdiği vurgulandı ve bu kararnamenin 1988’de çıkarılan başka bir Bakanlar Kurulu kararnamesi ile yürürlükten kaldırıldığı dikkat çekildi. Mahkemenin direnme kararı üzerine dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na geldi. Kurul, yerel mahkemenin 1964 kararnamesinin hüküm ve sonuçlarına ilişkin görüşünü doğru buldu ancak konunun mütekabiliyet (karşılıklılık) açısından da değerlendirmesi gerekçesiyle mahkeme kararını bozdu. Kurul kararında "karşılıklılık" ilkesi yönünden araştırma yapılmasından sonra, taşınmazın Kornelia tarafından edinilebileceğinin ve bu yolla mal varlığına dahil olduğunun tespiti halinde davanın kabulüne karar verilmesi, aksi durumda ise davanın reddedilmesi" gerektiği belirtildi.

Hazine'nin tapusu iptal

Mahkemenin mütekabiliyet (karşılılık) olup olmadığını sorduğu Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Dışişleri Bakanlığı ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'nden alınan yazılarda Yani Vapurci'nin ölüm tarihi olan 16 Haziran 1974'de Türkiye ve Yunanistan devletleri arasında miras ve gayrimenkul edinimi açısından karşılıklılık bulunduğu belirtildi. Bunun üzerine mahkeme taşınmazın Hazine'ye ait olan tapusunun iptal edilerek Stamatis Papamanolaki adına tescil edilmesine karar verdi.

Hazine'nin kararı temyiz etmesi de sonucu değiştirmedi. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi kararı onadı ve ardından yine Hazine'nin yaptığı karar düzeltme talebini de reddetti. Böylece taşınmazın halen Atina'da yaşayan 92 yaşındaki Papamanolaki adına tescil edilmesi kararı kesinleşti. Yıllarca Türkiye'de yaşadıktan sonra Yunanistan'a taşınan Papamanolaki'nin “arazinin üzerinde bulunan Fenerbahçe Camii nin varlığını devam ettirmesine hiç bir itirazının olmadığı, bu caminin kendisi açısından da çok kutsal olduğu, sadece bu arazinin maddi değerini tazmin için ilgili makamlar nezdinde girişimlerde bulunacağı, talebinin uygun bulunması halinde, caminin bulunduğu taşınmazı Hazine’ye iade etmeye hazır olduğu” öğrenildi.

Rezidans olsa 30 milyon dolar

Fenerbahçe bölgesinde iş yapan gayrimenkul sektöründen uzmanlar ve emlakçiler caminin bulunduğu araziyle ilgili şu bilgileri veriyor: “Cami alanı yaklaşık 1.190 metrekare. 2.500-3 bin metrekareye kadar inşaat yapılabilir. Etraftaki binalara bakıldığında emsal teşkil eder ama bir imar sınırı yok. Dikey olarak iyi bir konut projesi yapılabilir. Bölgede arazi fiyatları ise metrekaresi 10 bin dolar civarında seyrediyor. Rezidans gibi bir projede fiyat çok daha yukarı çıkar.”

Bu da arazinin 12 milyon dolara (yaklaşık 27.9 milyon TL) satılabileceğini gösteriyor. Böyle bir konut projesi yapıldığında toplam satış bedeli 30 milyon doları (yaklaşık 69.9 milyon TL) bulabiliyor."El konulan taşınmazlar istenebilir"

Mahkeme önyargısız davrandı

Konuyu Milliyet'e değerlendiren Papamanolaki'nin avukatı Barış Tan, 1964 kararnamesi uyarınca Rumlara ait taşınmazların Hazine adına tesciline yönelik kararların, Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşse bile, kesin hüküm niteliğinde olmadığını, dolayısıyla 1988 kararnamesi itibariyle bu taşınmazların mirasçılar tarafından talep edilebileceğine karar verilmesinin oldukça önemli olduğunu belirterek şunları söyledi:

"İşin en zor tarafı bu noktadaydı. Zira Rumların elindeki taşınmazlara Hazinece el konulması, kendilerine veraset belgesi dahi verilmemesi gibi Yargıtay'ın yıllarca vermeye devam ettiği hukukun temel ilke ve kuramları ile bağdaşmayan kararları vardı. Öncelikle İstanbul Anadolu 8. Hukuk Mahkemesi, bilahare Yargıtay Hukuk Genel Kurulu verdiği bu yeni kararla, gerek Mukabele-i Bilmisil Yasası, gerekse bu yasaya göre 1964 yılında çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararnamesinin, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’deki malları üzerinde temliki tasarruflarının durdurulmasını amaçlamakta olduğunu, bu kişilerin mülkiyet hakkını ortadan kaldıran veya mülkiyet hakkının kullanılması ile ilgili olarak yapabilecekleri bir takım borçlandırıcı işlemleri tamamen geçersiz ve hükümsüz kılan bir düzenleme olmadığını belirledi. Böylece mirasçı naspı ve muayyen mal vasiyeti gibi tasarruflar birer borç doğurucu işlem olarak geçerli kabul edildiler. 1964 Kararnamesinin getirdiği önlemlerin geçici olduğu gibi, bu kararnameye dayanılarak verilen mahkeme kararlarının dahi geçici nitelikte olduğu belirlendi. Bu gerçekten son derece doğru ve adil bir karardır. Bu karar verilirken, dava konusu yerde bir cami olduğu ve davanın kazanılması halinde arazinin bir gayrimüslime geçeceği tartışma konusu yapılmamıştır. Mahkeme ve Yargıtay, son derece tarafsız ve önyargısız davranmıştır.”

Milliyet, Haber: Kemal Göktaş, 18.12.2014

"CEVİZLİ TEKEL HALKINDIR"

 

Cevizli Tekel Dayanışması, İstanbul Şehir Üniversitesi’ne tahsis edilen doğal sit alanı ve endüstri mirası Cevizli Tekel‘de, tescilli fabrika yapılarının yıkılmasını Kartal Belediyesi önünde protesto etti. Kartal Belediyesi’nin verdiği yıkım ruhsatı ile 5 No’lu Koruma Kurulu’nun yıkım kararlarının iptal edilmesi gerektiğini belirten Cevizli Tekel Dayanışması, üniversite yerleşkesi için tahsis edilen alanın halka açılıp park olarak düzenlenmesini talep etti.

Cevizli Tekel Dayanışması adına basın açıklamasını okuyan Mimarlar Odası Kartal Temsilciliği Başkanı Esin Köymen, “Cevizli Tekel kamusal alanının büyük kısmı tek katılımlı ve adrese teslim bir ihaleyle Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun kurucu üyesi olduğu Bilim ve Sanat Vakfı’na ait İstanbul Şehir Üniversitesi’ne neredeyse bedelsiz olarak 49 yıllığına tahsis edilmiştir. 2009 yılından beri Cevizli Tekel alanının halkın kullanımına açık park alanı olarak düzenlenmesi için mücadele ediyoruz. Bu süre içinde mücadelemizde ortaklaşarak birçok görüşme yaptığımız Kartal Belediyesi yetkilileri, alan içinde endüstriyel miras olarak tescillenmiş olan ve bizim de ısrarla mevcut halleriyle korunmasını talep ettiğimiz yapıların yıkım ruhsatlarını, Koruma Kurulu kararı doğrultusunda onaylamıştır. Ve birkaç gün önce de bu yapıların yıkımına başlanmıştır. Kartal Belediyesi yetkililerinin anayasal ve kamusal sorumluluklarını göz ardı ederek verdikleri yıkım ruhsatları iptal edilmeli ve alan içindeki yıkım derhal durdurulmalıdır” dedi.

‘KAMPÜS ISRARINDAN VAZGEÇİN'

5 No’lu Koruma Kurulu’nun alanda korunması gereken tescilli yapılara verdiği yıkım kararının 2863 sayılı Koruma Kanunu’na aykırı olduğunu belirten Köymen, aynı zamanda bir bölümü 1. derece arkeolojik sit olan alanda arkeolojik çalışmalarının devam ettirilerek, kazı çalışmalarına engel olan tahsislerin iptal edilmesi gerektiğini söyledi. İstanbul Şehir Üniversitesi’nin bölgede tek kalmış yeşil alanda üniversite kampüsü yapma ısrarından vazgeçmesi gerektiğini belirten Köymen, “Arkeolojik kazı çalışmaları tamamlanmadan alan içinde herhangi bir planlama ve yıkım işlemi yapılmamalıdır. Cevizli Tekel Kamusal alanı doğal ve arkeolojik sit alanı olma özellikleri korunarak içindeki Tekel’e ait endüstri mirası yapılarla birlikte halka açık park olmalı. Depremi bekleyen İstanbul’da afet anında bölge halkının toplanma alanı olarak düzenlenmelidir” dedi.

Yapılan açıklama sonrası Kartal Meydanı’na yürüyen Dayanışma üyeleri ''Tekel halkındır, halkın kalacak”, “AKP halka hesap verecek” sloganları attı.

Birgün, Haber: Olgu Kundakçı, 17.12.2014

DÜNYACA ÜNLÜ BAZİLİKA BU HALE GELDİ

 

Bursa’nın dağ ilçelerinden Büyükorhan’daki Roma dönemine ait bazilika, sponsor firma para olmayınca atıl durumda kaldı.

Büyükorhan Belediye Başkanı Hasan Taş, dağ yöresinde kırsal turizmi çok önemsediklerini belirterek, "Bu yörenin tarım, hayvancılık ve turizmden başka şansı yok. Büyükorhan-Bursa yolunda birkaç eksiklik var. Yollar tamamlandıktan sonra turizm Büyükorhan'da hareketlenecek. Cenabı Allah'ın verdiği eşsiz tabiat, güzel bir iklim, bol oksijen var. Bu nimetten insanları yararlandırıp, halkı da bundan istifade ettirmek istiyoruz. Bu zenginlik yörenin geleceği için kullanılırsa çok büyük avantaj olur" dedi.

Turizm konusunda Büyükorhan'da bazı güzelliklerin atıl durumda olduğunu ifade eden Başkan taş, "Hamamımız atıl halde. Diğer taraftan Bayındır ve Karalar mağaraları ziyarete açılacak, ama atıl halde. Görecik ve Belpınar yaylası gibi fevkalade yerler atıl halde. Derecik'te Roma döneminden kalma bazilikamız var.

Bir sponsorluk anlaşması yapılmış. Fakat sponsor firma para bulamadığı için inşaatı durmuş durumda. Eğer bu anlaşmayı Turizm Bakanlığı'na ya da Büyükşehir Belediyesi'ne devredebilirsek bazilikayı canlandıracağız. Turizm ile ilgili netlik kazanmayan bazı çalışmalarımız var. Onları da zamanı gelince açıklayacağız" diye konuştu.

Sabah, 17.12.2014

SUALTI MÜZESİNE DAHİL EDİLECEK

 

Antalya Side’de Mayıs ayına yetiştirilmesi planlanan Sualtı Müzesi’nin kurulacağı Apollon Tapınağı önünde yer alan su altındaki tarihi mezarlar da müzeye dahil edilecek.

DTO Antalya Şube Başkanı Bekir İnanç Kendiroğlu, deniz tabanında bulunan MÖ 7′nci yüzyıla ait mezarların da müze bünyesine dahil edilmesi için girişimde bulunduklarını belirtti. Mezarların 1′inci Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından tahrip edilerek içlerinin boşaltıldığını belirten Bekir İnanç Kendiroğlu, “Deniz dibindeki mezarların da sualtı müzesine dahil edilmesi için hazırladığımız projeyi bakanlığa sunduk. Gerekli izinlerin ardından arkeolog dalgıçlar su altındaki bu mezarların restorasyonunu yapacak. Mezarları sualtı müzesine dahil etmeyi hedefliyoruz” diye konuştu. Mezarların dalış turizmi için oldukça güzel tarihi eserler olduğunu kaydeden Kendiroğlu, “Bu mezarların büyük kısmı kum altında. Çevresini temizleyerek ortaya çıkarmak ve sergilemek bölge turizmi için de önemli” dedi.

Bir turizm merkezi olan Side’yi dünya çapında sualtı turizm merkezi yapmayı hedeflediklerini vurgulayan Kendiroğlu, “Mayıs ayında açılışı yapılacak olan 100 heykelin yer alacağı sualtı müzesi için gerekli izinlerin ve çalışmaların ardından tarihi mezarlar da Side’ye kazandırılacak. Side’ye dalış turizmi için binlerce turist gelmesini istiyoruz” diye konuştu.

Sözcü, 17.12.2014

"TOPKAPI SARAYI İSTENSEYDİ 15 KATLI OLURDU

Önceki gün Mimar Sinan Üniversitesi Sedad Hakkı Eldem Oditoryumu’nda yapılan konferansın açılış konuşmasını Mimarlık Bölümü Başkanı Prof.Dr. Demet Fidan yaptı. Fidan 2001 yılından beri düzenlenen konferansların amacının mimarlık öğrencilerinin birikimlerine katkıda bulunmak olduğunu ifade etti.

“İnsan Yaşadığı Yere Benzer” başlığıyla düzenlenen konferansta yazar Tunç, Umberto Eco’nun “İnsan şehirler kurdu”cümlesini hatırlatarak, bir medeniyet kurmanın mimariyle yakından ilgili olduğunu söyledi. Umberto Eco’nun şehirlerle ilgili cümlesinin kendisini çok etkilediğini söyleyen Tunç, “Benim yıkıcılık üzerine olan düşüncelerimi ateşledi ve ben uzun süredir neden bu kadar yıkıcı olduğumuzu düşünüyorum” dedi.

MÜTEVAZI GEÇMİŞİN YERİNİ VAHŞİ AÇGÖZLÜLÜK ALDI

Adapazarı’nda doğup büyüyen Tunç, Kendisi için yıkımın kentsel dönüşüm ya da TOKİ ile başlamadığını, söyledi.  “Ben ortaokulda iken kent estetiği, iki katlı evlerin olduğu, son derece rafine bir yerdi” dedi, Adapazarı’nın “kendine özgü, işaretleri olan bir şehir olduğunu” belirten Tunç, “Bina cephelerine kuşlar için ev yapan incelikli bir mimariden, kuşlar konmasın diye dikenli teller geren bir mimariye geçiş yaşanıyor. İnşa kültürü değil yıkım kültürü yürürlükte. Bize ne oldu? Yaşadığımız yerlere benzediğimiz için mi hayatımızdaki kötülük sıradanlaşıyor, içimizdeki şeytan dışarı çıktığı için mi şehirlerimiz bu halde?” dedi. Yazar konuşmasının devamında “İnsan mutsuz, çünkü hayat yıkım-hız-doğayla savaş haline gelmiş vaziyette. Bu yeni hayatın yarattığı bir depresyonun dibindeyiz. Yoklara karışan her bina ile benim de bir parçam yok oluyor. Kendimi her geçen gün biraz daha eksik hissediyorum. Ahmet Hamdi Tanpınar; İstanbul, Paris gibi sevdiği şehirler için “hayatımın tesadüfleri” der. Benim hayatımın tesadüfleri 1999 depremiyle yerle bir olan Adapazarı ve ülkem saydığım İstanbul. Bu iki şehir benim için neydi, ne oldu? Ve çocukluğumun rüyası Karasu. Yok olan bir diyarla birlikte yok olan bir geçmiş ve bu mütevazı geçmişin yerini alan vahşi açgözlülük…” sözlerine yer verdi.

VATAN, MİLLET, SAKARYA CADDELERİ VE AZINLIKLAR

Osmanlı mimarisinde önemli bir yeri olan kuş evlerini de hatırlatan yazar, “Topkapı Sarayı herkes beni görsün, size hakim olmak istiyorum diyen bir saray değildir. Yapamaz mıydı Osmanlı, bütün İstanbul’a bakan 15 katlı bir saray?” sözleriyle bugün yapılan”Ak Sarayların” ideolojik olduğunu vurguladı. Tunç, Türkiye’nin çeşitli kırılma noktalarını gördüğünü, İstanbul’un bir sanayi şehri olarak belirlenmesiyle beraber 1950’de büyük bir yıkım yaşadığını söyledi. O dönemde azınlıklara ait yerlerin ellerinden alınmasının ardından caddelere Vatan, Millet, Sakarya isimlerinin verilmesinin de bu yıkımın önemli bir yapısı olduğunu söyledi.

Evrensel, 17.12.2014

50 YILLIK SÜRGÜNÜ 40 YIL ÖNCE BİTİRDİK Mİ?

 

Geçtiğimiz Mart ayında ele alınıp işlenmesi gereken önemli bir tarihi olay, ülkenin sıcak gündemi sebebiyle pas geçildi. 90 yıl önce 3 Mart 1924 günü çıkarılan bir kanunla Osmanlı Hanedanı'nın vatandan çıkarılmasından bahsediyorum. 71'i erkek 85'i kadın 156 kişinin gemiler ve trenlerle meçhul bir geleceğe doğru çıktıkları bu yolculuk sonrasında aileler parçalanmış, yad ellerde bin bir sıkıntı çekilerek dayanılmaz acılara katlanılmıştı. Ailenin erkek üyeleri için 50 yıl süren vatan hasretinin en azından kağıt üzerinde bitirilerek sürgünü sona erdiren kanunun çıkarıldığı 15 Mayıs 1974 tarihinin 40. yıldönümüne de bu arada eriştik.

Sürgün kanununun çıktığı 3 Mart 1924 günü, son padişah Sultan Mehmed Vahideddin Han, son halife Abdülmecid Efendi ve şehzade unvanını taşıyan 35 kişiyle birlikte ailenin toplam 37 erkek üyesi bulunuyordu. Ayrıca sultan denilen padişah ve şehzade kızları (42 kişi), bu sultanların sultanzade denilen erkek (16 kişi) ve hanımsultan denilen kız çocukları (16 kişi), ayrıca buraya kadar sayılanların zevc (18 kişi) ve zevceleri (27 kişi) ile birlikte kanunun saydığı kişi sayısı 156'yı bulmaktaydı. Aralarında 72 yaşında pir-i fani olan da vardı, annesinin kucağında 15 günlük bebek olan da. Sürgüne gitmesi gerekmediği halde, çocuklarından ayrılamayan anneler, annelerinden ayrılamayan çocuklar, kızı ölmüş bulunduğu için torunlarıyla giden anneannelerin yanı sıra bendegan denilen kalfa, ağa, mürebbiye, muallim gibi efendilerinden ayrılamayan hizmetlilerle birlikte gerçek sürgün sayısı 250'yi geçiyordu.

SÜRGÜN KADINLAR İÇİN 28, ERKEKLER İÇİN 50 YIL SÜRDÜ
1924 yılında başlayan sürgün hayatı, kadınlar için 28, erkekler için 50 yıl devam etti. 1952'de hanedanın kadın üyelerinin vatana dönmesine imkan veren kanun çıktığında, sürgüne giden 42 sultandan 17'si, aradan geçen 28 yıl içinde vefat etmiş bulunuyordu. Diğerlerinin de bu izinden faydalanıp sürekli kalmak için vatana dönmesi son derece zordu. Mesela kocası ve oğlunun yasağı devam eden bir sultan için bu izin aslında anlamsızdı.

Aradan yarım asır geçtikten sonra 1974'te hanedanın erkek üyeleri için de vatana giriş izni verildiği zaman sürgün listesindeki 37 erkek üyeden sadece 10'nu hayatta bulunuyordu. Artık yaşları ilerlemiş, çoğunun İstanbul'da ne bir akrabaları, ne de arkadaşları kalmıştı. Şam'da yaşayan bir aile ile Mehmed Nazım Efendi ve hanımı dışında İstanbul'a sürekli yaşamak için dönen olmadı. 90 sene önce tren ve gemilerle vatanı terke etmeye mecbur bırakılan Hanedan üyesi ve mensubu 156 kişiden bugün sadece 1918 doğumlu Bilun Hanımsultan hayattadır.

Osmanoğulları denilen Osmanlı Hanedan Ailesi'nde bugün 25 şehzade ve 12 sultan hayattadır. Ayrıca sultan çocukları olan 21 sultanzade ve 14 hanımsultan bulunmaktadır. Hayattaki şehzade ve sultanlardan 11, sultanzade ve hanımsultanlardan da 9 tanesi İstanbul'da yaşıyor. Yani bu 72 kişiden 52'si hayatlarını yurt dışında, ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İsviçre, Avusturya, İspanya, Brezilya, Suriye, Mısır, Ürdün, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan ve Suudi Arabistan gibi ülkelerde sürdürmektedir. Bu bilgiden yola çıkarak sürgünün tam olarak ve gerçek manada bitmediğini söyleyebiliriz.

1924'TE 111 KİŞİYDİLER ŞİMDİ 72
623 sene ile dünyanın gördüğü en uzun ömürlü devletlerinden olan Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Gazi'nin sulbünden gelen ve onun en yakın akrabaları olan şehzade, sultan, sultanzade ve hanımsultanlar 3 Mart 1924 günü 111 kişi idi. Aradan geçen 90 senede bu miktar azalsa da devam etti ve günümüze 72 kişiyle ulaştı. Dünyadaki bütün hanedanların yaşayan mensupları belli kurallara göre takip edilmektedir. Osmanoğulları Hanedan Ailesi de imparatorluk zamanından beri bu dört ana kategoride kaydedilmekte. Yoksa Sultan İkinci Mahmud Han'ın kanını taşıyan 300 civarında kişi şu anda hayattadır ve kim oldukları bellidir. İşte hayattaki şehzadelerin ve sultanların isimleri ve yaşadıkları yerler…

Hayattaki şehzade ve sultanlar
1. Osman Bayezid Efendi (1924, Paris) Sultan Abdülmecid'in padişah olmayan oğullarından Mehmed Burhaneddin Efendi'nin oğlu İbrahim Tevfik Efendi'nin oğludur. Sürgün sırasında annesinin karnında idi. Hanedan Reisi'dir. Evlenmemiştir. New York'ta yaşıyor.
2. Dündar Efendi (1930, Şam) Sultan İkinci Abdülhamid'in oğlu MSelim Efendi'nin torunudur. Hanedan İkinci Reisi'dir. Şam'da yaşıyor.
3. Harun Efendi (1932, Lübnan) Dündar Efendi'nin kardeşidir. Sürgünün 1974'te bitmesinden sonra ailesiyle İstanbul'a yerleşti. Hanımı, üç çocuğu, bunlardan sekiz torunu ve iki torun çocuğu ile İstanbul'da yaşayan en kalabalık Hanedan ailesinin reisidir.
4. Cengiz Efendi (1939, Kahire) Sultan Mehmed Reşad'ın torunu M. Nazım Efendi'nin oğludur. Hanımıyla ABD'de yaşamaktadır. İki çocuğu ve iki torunu var.
5. Osman Selaheddin Efendi (1940, İskenderiye) Sultan 5.Murad'ın torununun torunudur. Hanımıyla İstanbul'da yaşıyor.
6. Ömer Abdülmecid Efendi (1941, İskenderiye) Sultan Mehmed Reşad'ın torununun oğludur. İngiltere'de yaşıyor.
7. Mehmed Ziyaeddin Efendi (1947, Kahire) Cengiz Efendi'nin anne ayrı kardeşidir. Hanımıyla İngiltere'de yaşıyor.
8. Selim Efendi (1949, Viyana) Sultan İkinci Abdülhamid'i torununun oğludur. Hanımıyla Avusturya'da yaşıyor.
9. Selim Efendi (1955, Frankfurt) Osman Bayezid Efendi'nin ağabeyi Burhaneddin Cem Efendi'nin oğludur. İsviçre'de yaşıyor. 
10. Orhan Efendi (1959, Beyrut) Sultan Abdülaziz Han neslinden gelen hayattaki tek şehzadedir. Beyrut'ta yaşıyor.
11. Orhan Efendi (1963, Şam) Harun Efendi'nin oğludur. Eşi ve çocukları ile İstanbul'da yaşıyor. 5 çocuğu, bir kızından iki torunu var.
12. Ziyaeddin Efendi (1966, ABD) Cengiz Efendi'nin oğludur. Hanımıyla ABD'de Oklahoma City'de yaşıyor. Çocuğu yok.
13. Orhan Murad Efendi (1972, İngiltere) Osman Selaheddin Efendi'nin oğludur. Hanımı ve iki oğlu ile İngiltere'de yaşıyor.
14. Osman Efendi (1975, Salzburg) Selim Efendi'nin oğludur. Salzburg'da yaşıyor. 
15. Mahmud Efendi (1975, İngiltere) Ömer Abdülmecid Efendi'nin oğludur. Hanımı ve oğlu ile İngiltere'de yaşıyor.
16. Abdülhamid Efendi (1977, Salzburg) Selim Efendi'nin oğludur. Hanımıyla Salzburg'da yaşıyor. Çocuğu yok.
17. Abdülhamid Kayıhan Efendi (1979, İstanbul) Harun Efendi'nin oğludur. Sürgünden sonra İstanbul'da doğan ilk şehzadedir. İstanbul'da yaşıyor.
18. Selim Süleyman Efendi (1979, İngiltere) Osman Selaheddin Efendi'nin oğludur. Hanımı ve oğlu ile Umman'da yaşıyor.
19. Nazım Efendi (1985, İngiltere) Mehmed Ziyaeddin Efendi'nin oğludur. İngiltere'de yaşıyor. Bekar.
20. Yavuz Selim Efendi (1989, İstanbul) Orhan Efendi'nin oğludur. İstanbul'da yaşıyor. Bekar.
21. Turan Cem Efendi (2004, İngiltere) Orhan Murad Efendi'nin oğludur. İngiltere'de yaşıyor.
22. Tamer Nihad Efendi (2006, İngiltere) Orhan Murad Efendi'nin oğludur. İngiltere'de yaşıyor.
23. Muhammed Harun Efendi (2007, İstanbul) Abdülhamid Kayıhan Efendi'nin oğludur. İstanbul'da yaşıyor.
24. Batu Bayezid Efendi (2008, İngiltere) S.Süleyman Efendi'nin oğludur. Umman'da yaşıyor.
25. Ziya Reşad Efendi (2012, İngiltere) Mahmud Efendi'nin oğludur. En küçük şehzadedir. İngiltere'de yaşıyor.
SULTANLAR
1. Leyla Sultan (1947, Viyana) Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın torununun kızı, Selim Efendi'nin ablasıdır. Bir kızı var. Salzburg'da yaşıyor.
2. Nilüfer Sultan (1953, ABD) Burhaneddin Cem Efendi'nin kızı, Selim Efendi'nin ablasıdır. İsviçre'de Cenevre'de yaşıyor.
3. Perihan Sultan (1963, Beyrut) Sultan Abdülaziz neslinden gelen hayattaki iki sultandan biri ve Orhan Efendi'nin kardeşidir. Abu Dabi'de yaşıyor. 
4. Ayşe Sultan (1964, ABD) Cengiz Efendi'nin kızıdır. Eşi ve iki çocuğu ile ABD'de yaşıyor.
5. Gülhan Sultan (1968, Beyrut) Perihan Sultan'ın kardeşidir. Beyrut'ta yaşıyor. 
6. Ayşe Gülnev Sultan (1971, İngiltere) Osman Selaheddin Efendi'nin kızıdır. Eşi ve beş çocuğu ile İngiltere'de yaşıyor.
7. Nurhan Sultan (1973, Şam) Harun Efendi'nin kızıdır. Eşi ve iki çocuğu ile İstanbul'da yaşıyor.
8. Nilhan Sultan (1987, İstanbul) Orhan Efendi'nin kızıdır. Sürgünden sonra İstanbul'da doğan ilk sultandır. Eşi ve iki çocuğu ile İstanbul'da yaşıyor.
9. Nermin Sultan (1988, İngiltere) M. Ziyaeddin Efendi'nin kızıdır. Dubai'de yaşıyor.
10. Nilüfer Sultan (1995, İstanbul) Orhan Efendi'nin kızıdır. İstanbul'da yaşıyor.
11. Berna Sultan (1998, İstanbul) Orhan Efendi'nin kızıdır. İstanbul'da yaşıyor.
12. Asyahan Sultan (2004, İstanbul) Orhan Efendi'nin kızıdır. İstanbul'da yaşıyor.

Türkiye Gazetesi, Yazı: Dr. İbrahim Pazan, 17.12.2014

İŞTE BİN YIL ÖNCEKİ İSTANBULLUNUN ORTALAMA BOYU VE YAŞI

Bathonea kazıları tarihe ışık tutmaya devam ediyor. İskeletlerden elde edilen verilere göre, bin yıl önceki İstanbullular ortalama 20- 35 yıl yaşamış. Erkeklerin boyları 1.65, kadınların ise 1.50 arasındaymış. Tespit edilen hastalıklarsa romatizma ve kireçlenmeymiş.

2007’de yüzey araştırmasıyla başlayıp 2009’da kazı çalışmalarıyla devam eden Küçükçekmece Gölü’nün Avcılar kıyısındaki Bathonea Antik Kenti kazıları tarihi aydınlatmaya devam ediyor. Kazı çalışmalarında bulunanlarsa oldukça ilgi çekici. Küçük liman ve apsisli dini yapının bulunduğu birinci bölge ve sarayların yer aldığı ikinci bölge olarak ayrılan kazı alanında dünyada keşfi yapılan 3 antik fenerden biri, MÖ 1700-1500’lere denk gelen Hitit eserleri, Hellenistik ve Roma dönemi limanları, MS 11. yüzyılda 8 büyüklüğündeki İstanbul depreminin ilk resmi kanıtları olan insan iskeletleri bulundu. 1500 yıllık ilaç şişeleri de kalıntılar arasında çıktı. Kazı ekibi uzun yıllar süreceği planlanan çalışmalarıyla bu yıl “turizm Oscar’ı” kabul edilen Skalite ödülünü kazandı. Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiayat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nden Kazı Başkanı Doç.Dr. Şengül Aydıngün ile kazı evinde buluşup kazının ilk gününden itibaren yaşanan gelişmeleri konuştuk.

 

Kazının başlangıç hikayesi nedir?
Küçükçekmece Gölü’nün yukarısında Yarımburgaz Mağarası var. Oradaki yaşam izleri MÖ 8000’lere kadar gidiyor. Geçmiş yıllarda İstanbul’un Anadolu yakasında Fikirtepe, Pendik gibi yerlerde günümüzden 8000 yıl öncesine ait Neolitik dönem dediğimiz izler bulunmuştu. Avrupa tarafında ise Yarımburgaz ve Yenikapı kazılarıyla daha da eski Neolitik döneme ait bulgulara rastlandı. Neolitik dönemde insanlar tarım yapmaya başlamışlardı. İstanbul’un tam ortasında MÖ 6500’lü yıllara ait izler vardı ancak ondan sonra neler olduğuna dair bilgi yoktu. Yani eski Tunç döneminde insanlar var mıydı ya da MÖ 2000’li yıllarda Anadolu çok canlı bir uluslararası ticareti Asurlularla yaşarken İstanbul unutulmuş muydu? Anadolu’nun merkezindeki Hititler, çağdaşları Yunanistan’daki Mikenler İstanbul’a ulaşmışlar mıydı? İstanbul’un bu dönemleri çok karanlık.

Bu denli bilgisiz olunmasının sebebi nedir?
Göl kıyısındaki arazi çok verimli tarıma uygun. Bunun yanında tatlı su kaynakları ve av imkanı var. Son 10-15 bin yıldır buradaki doğanın çok iyi olduğunu tahmin edebiliyoruz. Yeterince araştırılmadığını anlıyoruz.

Hangi yıl başladınız kazıya?
2007’de İstanbul’un batı kısmındaki çoğu ilçenin yüzey araştırma iznini aldık. Kırklareli sınırına kadar gittik. Fakat en şaşırtıcı bulgular Küçükçekmece Gölü’nün çevresinden geldi. O sene çok kurak bir seneydi. Dereler çekilmiş, su seviyeleri düşmüş, halkımız kendi tarlasını sulayabilmek için kuyular açmıştı. Bu sayede çok bilgi sahibi olduk.

Bulgularınız nelerdi?
Metalden önce kullanılan birtakım taş aletleri bulduk. Bu aletlerin benzerleri Kuzey Mezopotamya’da vardı ve ilk tarımsal faaliyetler gerçekleştirilmişti. Bu çakmak taşı aletlerin varlığı tarımın güneyden kuzeybatıya doğru bir rota izleyerek Avrupa’ya geldiğinin kanıtları olabilir. Devamını kazılarda bulabilirsek daha kesin konuşabiliriz. Ayrıca Firüzköy Yarımadası’nın ucunda, su kenarlarında, 1.5 metre genişliğinde çok büyük duvarlara rastlandı. Uzmanlar bu duvarların MÖ 3., 4. yüzyıl yapı tekniğiyle yapıldığını söylüyor.

Çok büyük bir altyapı çalışması...
Bu kadar büyük bir altyapı bize bir de üstyapının olduğunu düşündürttü. Hatta Firüzköy’ün en ucundaki iki tarafı duvarla kaplı bir uzantının sonradan yapılmış, büyük bir liman olduğunu varsayıyoruz.

Neden?
O ucun devamında, suyun içinde kesme taşlar ve iki ayrı evreye ait kare plan veren bir yapı bulundu. Halkın bize anlattığı, cuma günleri su yüzünde görünen minare hikayesi vardı. Minare değilse bile bunun bir deniz feneri olması mümkündü ve biz o feneri bulduk. Antik çağda fenerler büyük limanlarda olan yapılardı.

Küçükçekmece göl değilmiş yani.
Antik çağlarda derin bir körfez hatta her türlü fırtınaya kapalı güvenli bir koy olduğu biliniyor. Su altı çalışmalarımızla 5 tane çok büyük metal parçasının sinyalini aldık. Bunların büyük ihtimalle Roma dönemine tarihlenebilecek gemi çapaları olduklarını düşünüyoruz.

Başka kalıntılar buldunuz mu?
Buradaki buluntular MÖ 4. yüzyıldan başlıyor. Yenikapı’da çıkan buluntulardan 1000 yıl daha eski gemilere ulaşabiliriz.

Bölgede başka limanlar var mı?
2009’da küçük bir liman daha bulduk. Limana yakın bir yerde yuvarlak bir taşın kenarını fark ettik. Taşın üzerindeki kenet sisteminin Hellenistik çağa ait olduğunu gördük.

 

Başka yapılar var mı?
Farklı dönemlere ait pek çok yol kazdık. Bu yollar ortada bir meydanda kesişiyor. Balık pazarı olduğunu düşündüğümüz meydanın tamamı düzgün mermer taşlarla döşenmiş. O dönem için önemli yatırımlar. Meydanın çevresinde çok fazla devasa kesme taşlar var. Henüz onlara dokunamadık.

Şehir planlaması nasıl?
İki kazı alanımız var. Alanlarımızın her iki bölgesinde de yer altında çok düzenli yapılmış su kanalları bulduk. Yerden 15 metre aşağıda bir su toplama havzası bulundu ve su hala akıyor. 2010’un sonunda da 100 metre uzunluğu, 7 metre derinliği olan açık bir sarnıç bulduk. MS 4-5. yüzyıllarda yapılmış. Yeraltı sularıyla bu sarnıcı doldurdukları anlaşılıyor. Sarnıç 7 bin metreküp kapasiteli. Bölgede büyük bir nüfusun varlığına işaret ediyor.

Büyük yapı kalıntıları var mı?
Düzgün mimarili bir saray kompleksi ya da dini bir yapı olduğunu düşündüğümüz yapılar var. Emperyal bir şey kazdığımızı sanıyoruz. Kullanılan bütün tuğlaların çoğunun üzerinde Roma’nın büyük imparatoru Büyük Konstantin ve onun iki oğlunun adlarının yazılı olduğu damgalar var. Tarihleme ve sarayın gösterdiği planlamayı da baz alırsak çok büyük bir yapı.

Daha eski kalıntılar da var mı?
Birinci bölgeyi kazarken sahile yakın fakat sahilden tam 9 metre yukarıda bir deniz tabanının olduğunu tespit ettik. Toprak kısmında denizde oluşan gelgitlerle farklı katmanlar oluşmuş. Orası deniz kabuklarıyla doluydu. Onları topladık, kazıya devam ettik ve akabinde başka bir çağla karşılaştık.

Hellenistik çağdan daha da mı eski?
MÖ 1700-1500’lere denk gelen, erken Hitit çağına ait seramikler bulduk. Bir tanrı ve tanrıçanın figürleri vardı ve demirden yapılmıştı. Demir o dönemde çok zor elde edilen bir malzemeydi. Dolayısıyla altından beş-altı kat daha değerliydi.

Bu Hititler’in buraya geldiğini gösterir mi?
Onu bilemeyiz. Kendileri mi geldi, tüccarın biri mi getirdi, bilmiyoruz. Ancak arada bir iletişimin olduğu ortada.

 

11. yüzyıldaki 8’lik deprem de Avcılar’ı vurmuş

İnsan iskeletlerine rastladınız mı?
Bir duvarın altında birbirine sarılmış 3 kişinin iskeletini bulduk. O kemiklerin arasından da 7 yıl hükümranlık sürmüş bir Bizans imparatorunun adına basılmış bir (sikke) para çıktı. MS 1034-1041 tarihleri arasında olduğunu saptadık.

Önemli bir tarih mi?
İstanbul’da o tarihlerde 8 büyüklüğünde bir deprem yaşandığı biliniyor fakat buna dair resmi bir kanıt yoktu. Bu iskeletler ilk resmi kanıtımız oldu.

Başka iskeletler de buldunuz mu?
O depremden sonra o bölgeyi mezarlık haline getirmişler. 70’ten fazla bireyin iskeletini bulduk. 3 ölünün aynı mezara gömüldüğü, anne ile bebeğin yan yana olduğu, tek kafataslarına rastladığımız bir mezarlıktı.

İskeletlerle ilgili bir genellemeniz var mı?
Adli Tıp Uzmanı Dr. Ömer Turan Hoca’mızın bu konuyla ilgili çalışmaları var. Mesela; insanlar çok genç yaşta ölmüşler. Yaş ortalaması 20-35 arasında. 40’ını geçen çok az. Erkeklerin boy ortalaması 1 metre 65 santimetre, kadınların ise 1 metre 50 santimetre ile 1 metre 55 santimetre arasında.

O kadar genç ölmelerinin sebebi nedir?
Savaş olduğunu düşünmüyoruz. Çünkü mezar düzenlemeleri çok muntazam. Demek ki bu işe vakit ayırmışlar. Kronik ya da salgın hastalıklar ve yetersiz beslenmeden kaynaklanabilir.

 

‘Bir şifa merkezi ya da kaplıca olabilir’

Kazılarda 440 toprak şişe bulunmuş...
1 metrekarelik bir alanda, üzerinde yanık izleri olan, içi kum dolu, tahta bir kutuda saklandığı anlaşılan unguanteriumlar (merhem ya da parfüm şişesi), topraktan yapılma şişeler bulduk. Sevkıyata hazır görünüyorlardı.

Şişelerin içinde ne vardı?
Şişelerdeki katranlanmış maddelerin içerisinde 3 tane önemli kimyasal madde çıktı. Maddelerden birinin ilacın bozulmasını önleyen, diğerlerinin ise ağrı kesici, uyuşturucu ve uyutucu özelliği taşıdığı saptandı.

Üretim merkezi olabilir mi?
Bir ilaç üretim ya da depolama merkeziyle karşı karşıya olabiliriz. Ecza deposu gibi bir şey olduğu düşünülüyor. Hatta belki de antik kent bir şifa merkezi ya da kaplıcaydı. Hepsi varsayım.

 

Genç yaşta omurgaları büyük hasar görmüş

“İskeletlerin omurgaları çok hasar görmüş. Genç yaşlarına rağmen kireçlenme ve romatizma gibi rahatsızlıklar görüldü. Dişler ise çok sert cisimlerle karşı karşıya kalmış. İyi pişmemiş ve ayıklanmamış, içinde taşlar olan besinlerle beslenmişler. İskeletlerden bazı hastalıkları tespit etmek de mümkün. Mesela kafatası 7 cm kadar kalınlaşmış bir iskelet bulduk. Bir kadının kaç kere doğum yaptığını da tespit edebiliyoruz. Bir de 30 yaşın üzerindeki bir erkeğin kafatasındaki bir kesi izi dikkatimizi çekti. Günümüzdeki beyin ameliyatlarındaki gibi çok nizamlı kesiyle açılmış. O dönemde bu şekilde operasyon yapmaları, tıbbi müdahalelerde bir çeşit anestezinin kullanıldığını düşündürüyor. Kemiklerde yapılacak biyolojik çalışmalarla hangi maddenin kullanıldığını öğrenebileceğiz. Kafatasındaki operasyon yapılan bölgede iyileşme izleri çok belirgin.”

Turizm cenneti olacak

“Bu kazı alanı çok cüzi bir düzenlemeyle ilgi çekebilecek bir alan. İstanbul’a gelecek turistler burayı gezmek istedikleri takdirde şehirde 1 gün daha fazladan kalacak. Bu bölgenin, içinde arkeoloji müzesi de olan bir kent parkı olması gibi projelerimiz var. Böyle bir çekim merkezi olursa iç turizmi de artırmış oluruz. Yeşilkent’i butik otellerin, birkaç tane 5 yıldızlı otelin, alışveriş ve eğlence merkezlerinin olduğu bir yer gibi düşünün... Bu bizim yarattığımız katma değerin çekimiyle 3-4 sene içinde gerçekleştirilebilecek bir proje. Ancak bunun için Kadir Topbaş’tan destek bekliyoruz.”

 

-İki tarafı duvarla kaplı bu uzantının sonradan yapılmış, büyük bir liman olduğu düşünülüyor. Suyun içinde kesme taşlar da bulundu.

 

-Yerden 15 metre aşağıda bir su toplama havzasına giden dar kanallarda kazı ekibi keşif yapıyor.

 

-Büyük bir yapıya ait olduğu düşünülen kalıntılardan çıkan her tuğlanın üzerinde Büyük Konstantin ve onun iki oğlunun adlarının yazılı olduğu damgalar var.

Habertürk, Haber: Aslı Öztürk, 17.12.2014

ANTİK KENTTE 3 BİN YILLIK İNSAN İSKELETİ BULUNDU

Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan ve özellikle Roma döneminin önemli kentleri arasında gösterilen Misis antik kentinde (Mopsouestia) yürütülen kazı çalışmalarında 3 bin yıllık olduğu tahmin edilen insan iskeleti bulundu.

 

Lokman Hekim'in Misis Köprüsü'nden geçerken ölümsüzlük iksirini düşürdüğü rivayet edilen ve "Ölümsüzlük şehri" olarak da bilinen antik kentte, Yüreğir Belediyesi'nin hazırladığı "Ölümsüzlük Şehri Misis Projesi" doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı onayı ile Adana Müzesi başkanlığında, Roma Antik Akdeniz Araştırmaları Enstitüsü ve Ulusal Araştırma Merkezi'nden Prof.Dr. Anna Lucia D'Agata, Pisa Üniversitesi'nden Prof.Dr. Giovanni Salmeri konsorsiyumunda yürütülen kazı çalışmalarında önemli bulguya rastlandı.

Kazı ekibi, antik kentin A açmasında, erken İslami döneme ait kale kalıntılarını ortaya çıkarmaya çalışırken, farklı bulguyla karşılaştı. Prof.Dr. Salmeri ve Prof.Dr. D'Agata'nın detaylı incelemesinin ardından bulgunun, insan iskeleti olduğu belirlendi.

Uzman ekibin yaklaşık bir hafta süren çalışmasıyla bulunduğu yerden çıkarılan iskelet, analiz için kazı evinin deposuna götürüldü.

Prof.Dr. Salmeri, AA muhabirine, 7 bin yıllık geçmişe sahip antik kentte Neolitik, Kalkolitik, Genç Hitit, Roma ve Bizans dönemlerine ait kalıntılara rastladıklarını söyledi.

Salmeri, "Kale surlarının iç kısmında 3 bin yıllık olduğu tahmin edilen bir insan iskeleti bulduk. Bu iskeletin, Misis antik kentinin geçmişi hakkında bizlere önemi bilgiler vereceğine inanıyoruz" dedi.

- Analiz sonuçları geçmişe ışık tutacak

Prof.Dr. Salmeri, kazı evinin deposuna taşınan iskeletin, yaklaşık 2 ay sonra İtalya'dan gelecek uzman ekip tarafından analizinin yapılacağını ifade etti.

Salmari, "Analiz sonuçları, bize bu insan iskeletinin cinsiyeti, genetik yapısı, yaşı, neden hayatını kaybettiği, o dönemde nasıl beslendiği gibi bilgiler verecek" diye konuştu.

İlk izlenimlerine göre, iskeletin normal insan iskeletlerine göre daha uzun olduğunu vurgulayan Salmeri, kesin sonuçların analizden sonra öğrenileceğini kaydetti.

Profesyonel ekiple kazıyı sürdürdüklerini bildiren Salmeri, Misis'in, tarihi çok eskilere dayanan kent olduğunu sözlerine ekledi.

Hürriyet, Haber: Volkan Kaşik, 16.12.2014

ESARETİ ÇIKARDIKLARI GAZETELERLE UNUTTULAR

 

Birinci Dünya Savaşı’nda esir düşen Osmanlı askerlerinin, “esir askerlerin moralini yüksek tutmak ve eğitim faaliyetinde bulunmak” amacıyla, kamp ve çevresinden haberler, bulmaca, bilmece, hikaye, şiir gibi içeriklere sahip onlarca gazete çıkardıkları ortaya çıktı. Elle yazıp karbon kağıdı ile teksir ederek gazete basan Mehmetçikler, sadece Mısır kampında “Nilüfer, Ocak, Hilal, Türk Varlığı, Işık” gibi 23 gazete çıkardı.

Mehmetçik Rusya, Hindistan, Tataristan ve Sibirya gibi farklı kamplarda ise “Püsküllü Bela, Köpük, Niyet, Altay, Ne Münasebet” gibi adlarda 10’dan fazla gazete yayımladı. Konuyla ilgili makalesi Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi’nin son sayısında yer alan tarihçi-yazar Dr. Ahmet Uçar, Birinci Dünya Savaşı sırasında esir tutulan 202 bin 156 Mehmetçiğin kamplarda verdikleri hayatta kalma mücadelesini anlattı.

Savaş döneminde esir düşmenin savaştan daha ağır olduğunu dile getiren Uçar, askerlerin çektikleri çile dolu hayatlarını gazete çıkararak, eğitim faaliyetlerinde bulunarak renklendirdiklerini söyledi.

Burma Thatmyo Kampı’ndaki Türk esirlerin ‘İravadi-Son Havadis’ ismiyle çıkardıkları gazetenin bir nüshası görülüyor.

Habertürk, 16.12.2014

ANTİK KENT ÜSTÜNE AVM'YE İZİN VEREN KURUL'A SORUŞTURMA

Antik kent üzerine AVM yapılmasına izin veren Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu üyeleri hakkında 'görevi kötüye kullanmak' suçundan Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı.

 

Uludağ Üniversitesi, 2010 yılında Bursa’nın Mudanya İlçesi'nde 1. derece sit alanı olan bölgenin yakınında yaptığı yüzey çalışması sırasında yoğun seramik parçalarına rastlayınca Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’na bölgenin 1. derece sit alanı ilan edilmesini önerdi. Öneri üzerine bölgede incelemelerde bulunan koruma kurulu tarihi limanı 3. derece arkeolojik sit alanı ilan ederek imara açtı. Bölgenin imara açılmasıyla Tesco Kipa Kitle Pazarlama Şirketi de 23  Eylül  2012 tarihinde aldığı ruhsatla bölgede AVM yapmak için inşaat çalışmalarına başladı. Ancak AVM’nin temel kazıları sırasında antik kentin MÖ 7. yüzyıla ait duvarı ile taş heykellere rastlanınca bölge halkı AVM inşaatının durdurulması için koruma kurulu ile müze müdürlüğüne başvurdu. Şikayetler sonucunda bölgede incelemede bulunan Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, bölgede yeniden değerlendirme yapmak üzere 3 Aralık 2012 tarihinde inşaatı durdurma kararı aldı. Ancak inşaat alanında incelemede bulunan kurulun kararında herhangi bir değişiklik olmadı. 2 ay süreyle bölgede incelemede bulunan koruma kurulu, Myrleia antik kentinin 3. derece sit alanı olarak kalmasını uygun bularak antik kent üzerine yapılan alışveriş merkezinin devam ettirilmesi için izn verdi. Temel kazıları sırasında bölgede çıkan tarihi eserleri müzeye nakleden kurul, ayrıca Myrleia antik kenti duvarlarının cam çerçevelerde korunarak alışveriş merkezi içerisinde sergilenmesi kararını aldı. 

Ancak kurulun bu kararına itiraz eden bölge halkı Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu. Bunun üzerine Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı, Myrleia antik kentini imara açılmasına onay veren Bursa Koruma Kurulu üyeleri hakkında kamu davası açılması ve cezalandırılmaları yönünde iddianame hazırlayarak mahkemeye sundu.

‘GÖREVLERİNİ KÖTÜYE KULLANDILAR’
İddianamede, Myrleia Antik Kenti sınırlarında yapılan sondaj kazılarında önemli tarihi kalıntı ve buluntulara rastlanmasına rağmen, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu üyelerinin inşai faaliyetlere izin verdiğini ve görevi kötüye kullanma suçunu işledikleri belirtildi. Savcılık, Koruma Kurulu üyesi şüphelilerin ‘atılı suçu’ işlediklerini ifade ederek, her bir üyenin ayrı ayrı cezalandırılmasını istedi.

BAKANLIK DA SORUŞTURMA İSTEDİ

Antik kent üstü AVM yapılmasına izin veren koruma kurulu hakkında bir şikayet de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yapılmıştı. Bakanlık görevini kötüye kullanmak iddiasıyla Koruma Kurulu’na soruşturma izni vermiş, ancak bu karar 6 Kasım 2013 tarihinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedilmişti.

AVM BODRUMUNDA ANTİK KENT

Antik kente ait kalıntılar, 2014 yılında yapımı tamamlanan antik AVM’nin bodrum katında cam çerçeveler içinde sergileniyor. Yaklaşık 20 metre uzunluğa ve 2 metre genişliğe sahip 2700 yıllık kent duvarları ve tarihi kalıntılar, süpermarketin bodrum katında cam çerçeve içine konulmuş durumda. Etrafı cam çerçeveyle çevrilen tarihi kalıntılar süpermarketin içinde müşterilere sergilenmesine itiraz eden bölge halkı ise yürütmeyi durdurma talebiyle Bursa 1. İdare Mahkemesi’ne başvurmuş,   mahkeme bölgenin incelenmesi için bir bilirkişi heyeti görevlendirmişti. Antik kent üstü AVM yapılmasının kamu yararına aykırı olduğunu savunan bilirkişi heyeti ise AVM’nin kamu yararına aykırı olduğunu belirterek bölgenin 1. Derece sit alanı ilan edilmesini istemişti.

Radikal, Haber: İdris Emen, 16.12.2014

******


ANTİK KENTİ İMARA AÇAN KARAR İPTAL EDİLDİ

 

Bursa 1. İdare Mahkemesi, Myrleia antik kenti kalıntılarını AVM'nin bodrum katında cam çerçevede sergilenmesine karar veren Bursa Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu kararını iptal etti. Antik kent üstü AVM inşaatına onay izni veren Koruma Kurulu üyelerine ise Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, 'görevini kötüye kullanma' suçuyla soruşturma açıldı. 

Uludağ Üniversitesi, 2010 yılında Bursa'nın Mudanya İlçesi'nde 1. derece sit alanı olan bölgenin yakınında yaptığı yüzey çalışması sırasında yoğun seramik parçalarına rastlayınca Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'na bölgenin 1. derece sit alanı ilan edilmesini önerdi.

Öneri üzerine bölgede incelemelerde bulunan koruma kuruluysa tarihi limanı 3. derece arkeolojik sit alanı ilan etti. Bölgenin imara açılmasıyla Tesco Kipa Kitle Pazarlama Şirketi de 23 Eylül 2010 tarihinde aldığı ruhsatla bölgede AVM yapmak için inşaat çalışmalarına başladı. Ancak AVM'nin temel kazıları sırasında antik kentin MÖ 7. yüzyıla ait duvarı ile taş heykellere rastlanınca bölge halkı AVM inşaatının durdurulması için Koruma Kurulu ile Müze Müdürlüğü'ne başvurdu. 

2 ay süreyle bölgede incelemede bulunan koruma kurulu, Şubat 2014 tarihinde Myrleia antik kentinin 3. derece sit alanı olarak kalmasını uygun bularak kent üzerine yapılan alışveriş merkezinin devam ettirilmesi için inşaat izni verdi. Temel kazıları sırasında bölgede çıkan tarihi eserleri müzeye nakleden kurul, ayrıca Myrleia kent duvarlarının cam çerçevelerde korunarak alışveriş merkezi içerisinde sergilenmesi kararını aldı. Bu karara tepki gösteren sivil toplum kuruluşları Bursa 1. İdare Mahkemesi'ne başvurarak bölgeyi imara açan kararın iptal edilmesini istedi.
 
ANTİK KENT ÜSTÜ AVM: KAMU YARARI YOK! 
Bursa 1. İdare Mahkemesi bölgede incelemede bulunması için bir bilirkişi heyeti görevlendirdi. Bursa'da Mryleia antik kenti üzerine AVM yapılmasına karşı açılan davada mahkemenin istediği bilirkişi raporu hazırlandı. Rapora göre; sit alanında ortaya çıkan tarihi yapılar Myrleia antik kent döneminde kullanılan ticari yapıların kalıntısı, bulunan figürler, yağ kandilleri, günlük kullanım kapları, tıp aletleri, gümüş ve bronz sikkeler Roma dönemine, cam çerçevelerde sergilenen tarihi duvar Hellenistik döneme ait. Heyet raporunda, söz konusu bölgede yapılacak kapsamlı bir kazı çalışması sonucunda ortaya çıkarılacak olan tarihi kentin ülke arkeolojisi için paha biçilmez derecede değerli olduğunu belirtti. 

Bölgenin 1. dereceden sit alanı ilan edilmesi gerektiğini savunan bilirkişi heyeti, Bursa Koruma Bölge Kurulu'nun bölgeyi 3. derece sit alanı ilan ederek imara açan kararının kültür varlıklarını koruma yönetmelik kararlarına aykırı olduğunu tespit etti. Antik kent duvarının süpermarket temelleri arasında kaldığını ve kalıntıların uygun koruma yöntemleriyle teşhir edilmediğini belirten heyet, raporun sonuç bölümde antik kent üstü AVM yapılmasına onay veren kurul kararının koruma yöntem ve tekniklerine aykırı bir karar olduğunu, ayrıca antik kent üstü inşaatın kamu yararına olmadığını belirtti. 

MAHKEME KURUL KARARI İPTAL ETTİ

Bilirkişi raporunu inceleyen Bursa 1. İdare Mahkemesi Antik kent üstü AVM inşaatına izin veren Koruma Kurulu kararını iptal etti. Antik kentin imara açılmasının hukuka aykırı olduğunu tespit eden mahkeme iptal gerekçesini şu şekilde belirtti: 'Söz konusu alanın arkeolojik döneme ait kent kalıntılarının ve yerleşim alanlarının yer aldığı bir alan olduğu, alanın yapılaşmaya açılmaması gerekirken inşaat yapımına izin verildiği ve Myrileia antik kenti arkeolojik bütününün tahrip edilmesine yol açacak şekilde yapılaşmaların olduğu, öte yandan, arkeolojik kent kalıntılarının uygun koruma yöntemleriyle teşhir edilmediği görüldüğünden anılan işlemin iptali gerektiği sonucuna varılmıştır.'' 

Böylelikle 2012 tarihinde inşaatına başlanan ve 2014 tarihinde yapımı tamamlanan antik kent üstü AVM'nin ruhsatı da iptal oldu. 

KORUMA KURULUNA SORUŞTURMA 
Öte yandan antik kent üstü AVM inşaatına devam kararı veren Koruma Kurulu üyeleri hakkında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 'görevini kötüye kullanma' gerekçesiyle soruşturma açıldı. Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı, Myrleia antik kentini imara açılmasına onay veren Bursa Koruma Kurulu üyeleri hakkında kamu davası açılması ve cezalandırılmaları yönünde iddianame hazırlayarak mahkemeye sundu. İddianamede, Myrleia antik kenti sınırlarında yapılan sondaj kazılarında önemli tarihi kalıntı ve buluntulara rastlanmasına rağmen, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu üyelerinin inşai faaliyetlere izin verdiğini ve görevi kötüye kullanma suçunu işledikleri belirtildi. Savcılık, Koruma Kurulu üyesi şüphelilerin 'atılı suçu' işlediklerini ifade ederek, her bir üyenin ayrı ayrı cezalandırılmasını istedi. Antik kent üstü AVM yapılmasına izin veren koruma kurulu hakkında bir şikayet de Kültür ve Turizm Bakanlığı'na yapılmıştı. Bakanlık görevini kötüye kullanmak iddiasıyla Koruma Kurulu'na soruşturma izni vermiş, ancak bu karar 6 Kasım 2013 tarihinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedilmişti. 

BAŞKAN : AVM'Yİ MÜZEYE ÇEVİRMEK İSTİYORUZ 
Antik kenti imara açan Kurul kararının mahkeme tarafından iptal edilmesini son derece olumlu bulduklarını söyleyen Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz sözlerine şu şekilde devam etti: ''Mahkemenin verdiği iptal kararının hukuki araştırması yapılır. Ruhsat iptal etmek gerekirse AVM'nin ruhsatı da iptal edilir. Biz antik kent üzerine kurulan AVM'yi müze yapmak istiyoruz. Söz konusu alanı Myrleia antik kent yaşam alanına dönüştürmek istiyoruz. Ama öncelikle Mudanya Belediyesi olarak söz konusu araziyi mal sahiplerinden alıp Mudanya Belediyesi'nin mülkü haline getirmemiz lazım. Bunun için de mal sahipleriyle daha önce iki kez görüşmemiz oldu. Hatta antik kentte bulunan özel arazilere karşılık belediyenin başka arazilerini mal sahiplerine teklif ettik. Onlar da bu teklifi değerlendireceklerini söylediler. Sanırım bu mahkeme kararından sonra tekliflerimize daha sıcak bakacaklardır.''

Radikal, Haber: İdris Emen, 19.12.2014

NİHAT HATİPOĞLU'NUN OTELİNE KORUMA KURULU DA "KAÇAK" DEDİ

 

Taraf Gazetesi 03.10.2014 günü Televizyonda dini programlar yapan Prof.Dr. Nihat Hatipoğlu’na ait Sultanahmette’ki Ayasultan oteli ile ilgili haber yapmış ve otel binasının kaçak olduğunu ileri sürmüştü. İstanbul 4 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na gönderdiği bilgi notunda otelin kaçak olduğunu doğruladı. Hatipoğlu’nun binayı Koruma Kurulu’ndan izin almadan yenilediği ortaya çıktı.

Hatipoğlu’nun Sultanahmet’te bir binayı 4.5 milyon liraya aldığı ve 3 yıllık inşaat çalışmasının ardından Aya Sultan adını verdiği otelini 2012’de hizmete açtığı, önceki binanın 12.5 metre olan yüksekliğinin otele dönüştüğünde 15.5 metreye ulaştığı iddia edilmişti. Tüm bu çalışmaların da Koruma Kurulu’ndan izin alınmadan yapıldığı ileri sürülmüştü. Hatipoğlu da iddialar karşısında şöyle konuşmuştu; ‘’Şu otelde kaçak bir kat var, gibi yalan, dolan ve iftira dolu haberlerle bütün bu hizmetleri akamete uğratmaya çabalayanlar var. Bu mekan alındığında 4 katlı, bugün 4 katlıdır. İşte belgesi. "İftiranızı geri çekin" desek de duymazdan geldiler. Yalan söylediler. Tekzip ediyoruz. Yayınlamıyor. Vicdanınız yok mu, bu iftiralardan ne beklersiniz diyoruz utanmadan sırıtıyorlar. Çünkü kendi iradeleriyle değil, talimatla saldırıyor ve çamur atıyorlar. Mahkeme-i Kübra'da bu iftiracıların imanına talip olacağım. Bu yalan ve iftira haberlerini yapan, yayan, vesile olan kim varsa, asla hakkımı helal etmeyeceğim. "

 

İddiaların ortaya çıkmasından sonra İstanbul 4 Nolu Koruma Kurulu Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bilgi notu gönderdi. Otelin kentsel sit alanı içinde kaldığı, binanın korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil kaydının bulunmadığı, 1/1000 ölçekli Fatih İlçesi(Tarihi Yarımada) Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planında; 2. derece koruma bölgesinde, bitişik nizamlı, yükseklik h:12.50 metre, 2. derece ticaret alanında kaldığı vurgulanıyor.

Hazırlanan bilgi notunda, Fatih Belediyesi’nden otel inşaatı ile ilgili kurula kesinlikle bilgi verilmediğinin altı çizilerek şöyle deniliyor; ‘’Yürürlükte bulunan 1/1000 ölçekli Fatih İlçesi(Tarihi Yarımada) Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı notlarının ‘V-A. Yeni Yapılaşmalarda Genel Hükümler’ başlığı altındaki V-A-2. maddesine göre ‘1. ve 2. derece Koruma Bölgelerinde yer alan parsellerin tamamında bu plan notlarına uyularak hazırlanan projelerde ilgili Koruma Kurulu uygun kararı alınması zorunluluğu’ bulunmaktadır.’’

 

Güçlendirme uygulamalarında da Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planına göre kuruldan izin alınması gerektiği de şu ifadelerle anlatılıyor; ‘’Güçlendirme uygulamalarına ilişkin (Tarihi Yarımada) Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı notlarının I-24. Maddesi, Kurulumuzun 14.05.2014 tarih ve 2573 sayılı kararıyla “…Planlama alanındaki Korunması Gerekli Kültür Varlıkları Envanteri ve Kayıp Taşınmaz Kültür Varlığı Envanteri’nde yer alan kültür varlıkları dışındaki, işbu plan onay tarihinde mevcut olan ve yapı kullanma izin belgesine esas projesine uygun olan yapılarda, yapının statik olarak tehlikeli olduğunun meri mevzuat çerçevesinde, Üniversitelerin ilgili birimlerince veya konu uzmanı kurum ve kuruluşça verilecek teknik bir rapor ile belirlenmesi durumunda, yapının ancak yapı kullanma izin belgesine konu fonksiyonuyla güçlendirilmesi, Belediyesi ve ilgili Koruma Kurulunca da uygun bulunması halinde yapılabilir.’’

Ayasultan oteli 2012 yılında güçlendirme çalışması adı altında yenilenerek yeniden açılıyor. Ancak proje onayı için 4 Nolu Koruma Kurulu’na müracaat edilmiyor. Koruma Kurulu kendisinden habersiz plan notlarına aykırı olarak güçlendirme yada yenileme yapanlar hakkında cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunması gerekiyor. Fatih Belediyesi de kurul onaysız güçlendirme ruhsatı verdiyse suç işlemiş oluyor. Ruhsat verenler hakkında da savcılık işlem yapabilir.

Radikal, Haber: Ömer Erbil, 16.12.2014

ANTİKA HIRSIZLARI ÇAMURA SAPLANDI

 

Bodrum'da antika eserleri çalarak kaçmaya çalıştıkları iddia edilen 3 kişiden biri polis ekiplerince gözaltına alındı.

Yalıkavak mevkisinde bulunan bir çiftliğe kamyonetle giren kişiler, çiftlikte bulunan ve antika olduğu öğrenilen eserlerin bir bölümünü kamyonete yükledi.

Olay sırasında çiftlikte devriye yapan bekçinin düdük çalmasıyla panikleyerek kamyonetle kaçmaya çalışan şüpheliler çamura saplandı.

Bekçinin durumu polis ekiplerine bildirmesi üzerine bölgeye gelen ekipler, 3 şüpheliden M.A'yı yakalarken, kaçan 2 kişiyi arama çalışması sürüyor.

Çiftlik işletmecisi Mevlüt Soyyılmaz, gazetecilere yaptığı açıklamada, güvenlik elemanının sahayı kontrol ettiği sırada hırsızlık olayının tespit edildiğini söyledi.

Hırsızların antika eşyaları kamyonete yüklediğini belirlediklerini anlatan Soyyılmaz, "Eşyaları alıp panikleyerek çıkmaya çalışmışlar. Stabilize yola kamyoneti panikle sürdükleri sırada çamura saplanmışlar" dedi.

Antika eşyaların değerinin yaklaşık 10 bin dolar olduğunu ifade eden Soyyılmaz, şöyle konuştu:
"Burada bize ait olan ve değeri yaklaşık 10 bin dolar olan antika eşyaları kamyonete koymuşlar. Güvenlik arkadaşın durumu sorması üzerine hırsızlık olayı ortaya çıkmış. Güvenlik bize haber verdi ve polis ekipleri çalışma başlattı. Şu anda bir kişi yakalanmış. Olayla ilgili gerekli soruşturma devam ediyor."

Milliyet, 16.12.2014

KRALİÇE BÜSTÜNE 1 MİLYON EURO

Fransa Kraliçesi Jeanne de Bourbon’un 600 yıllık büstü Paris’teki bir açık artırmada 1. 15 milyon euroya satıldı.

 V. Charles’ın eşi olan kraliçenin büstünün, 1370-1380 yıllarında kraliyet sanatçısı Jean de Liege tarafından yapıldığı düşünülüyor. Piasa Müzayede Evi yetkilileri, tüm detayların, büstün Kraliçe’nin mezar süsü olarak tasarlandığını işaret ettiğini, burun ve dudaklardaki küçük hasarlara rağmen iyi muhafaza edildiğini söyledi.

Büstün Belçikalı bir koleksiyoner tarafından satıldığını bildiren yetkililer, heykelin Fransız Devrimi'nde sökülüp saklandıktan sonra bir karaborsacı tarafından satılarak Fransa sınırından çıkarıldığını ve yıllar sonra da Belçikalı koleksiyonerin eline geçtiğini bildirdi. 

Akşam, 16.12.2014

ANKARA ULUS'TA BÜYÜK TAKAS

 

Ankara’nın tarihi Ulus semti el değiştiriyor. Semtin yüzde 40’ına sahip olan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile Ankara Büyükşehir Belediyesi anlaştı. SGK, semtteki taşınmazlarını son anda bir aksilik olmazsa büyükşehire devredecek. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Ulus’ta sahip olduğu taşınmazlar arasında Anafartalar Çarsısı, Ulus İşhanı, Hal, Gümrük Müsteşarlığı, Ulus Atatürk Heykeli’nin de bulunduğu arazi ile Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı birimlerin bulunduğu bina da yer alıyor. Yetkililerden edinilen bilgilere göre SGK ile Büyükşehir Belediyesi arasındaki görüşmeler geçen yıl başladı. Geçen yıl şimdiki Maltepe Pazarı’nın bulunduğu yerin SGK’ya verilmesi yönünde bir karar alındı. Ancak bu karar yargı süreçleri ve kimi itirazlar nedeniyle uygulanamadı. Bunun üzerine tekrar başlayan görüşmeler sonucunda SGK’ya Akköprü’de bulunan itfaiye arazisinin verilmesi benimsendi. Son anda zemin etütlerinde de bir sıkıntı olmazsa, karşılıklı olarak devir gerçekleşecek.

 

TÜM BİRİMLER TOPLANACAK

SGK yetkilileri, kendilerinin uzun süredir geniş bir arazi arayışında bulunduğunu belirterek, bu nedenle böyle bir takasın gündeme geldiğini belirtti. Yetkililer, “171 milyon TL değerindeki taşınmazlarımız karşılığında böyle bir arayışımız söz konusuydu. Şimdi Ulus’taki taşınmazlarımız karşılığında bize 171 milyon TL değerinde bir arazi veriliyor. Verilecek olan itfaiye arazisinin toplam büyüklüğü 89 dönümü geçiyor. Bu arsaya da Sosyal Güvenlik Kurumu’nun tüm birimlerini toplayacak bir bina yapacağız. Şu andaki hizmet binamız ihtiyaçlara yanıt vermiyor. Birçok birim Kızılay’da, Emek’te, Sıhhiye’de dağınık durumda bulunuyor” dediler.

GÖKÇEK YIKACAĞIZ DEMİŞTİ

Ankra Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, nisan ayında yaptığı açıklamada, Ankara’nın en büyük meydanını Ulus’a yapacaklarını belirterek, 100. Yıl Çarşısı’yla birlikte Ulus Çarşısı, Gençlik Spor Genel Müdürlüğü, Anafartalar Çarşısı ve Gümrük Bakanlığı’na ait binaları yıkacaklarını söylemişti.

Hürriyet, Haber: Hacer Boyacıoğlu, 16.12.2014

 

******


ANKARA'NIN TARİHİ MEYDANI TEHDİT ALTINDA!

Ankara'nın tarihi meydanlarından Ulus’un Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne geçmesinin bir yıkım olacağını söyleyen Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Ulus’ta bulunan binaların Koruma Kurulu’ndan tescilli olduğuna dikkat çekti.

 

Candan, “Ulus tarihi kent merkezi sadece Ankara’nın değil, Türkiye’nin kültürel mirasını içeren başkentin kimliği ile özdeşleşmiş birçok yapı ve alanları içinde barındırmaktadır. Ulus bölgesi, Roma dönemi yapıları, Osmanlı dönemi yapıları, erken Cumhuriyet yapıları ve modern mimarlık örnekleri ile  hem konum hem de kültür gereği Ankara’nın odağıdır. Ulus, ülkenin en önemli kentsel miras alanlarından birisidir. Ulus Meydanı İşhanı, Ankara Hali Binası, Ankara Belediyesi Ticaret Evi Odamızın tescil talepleri ve hukuki başvuruları neticesinde tescillidir. Büyükşehir Belediyesi bu yapıları yıkamaz. Karşılıklı devir yapacak olan SGK ve Büyükşehir Belediyesi tarihi kimliği yok etme üzerine bir devri gerçekleştiremez. Sürecin takipçisi olacağız. Yıkılması doğru değil" dedi.

SGK’nın Ulus’ta bulunan taşınmazlarından Ulus İşhanı, Ankara hali tescilli yapılar arasında bulunuyor.

Yapı, 16.12.2014

BİN 100 TONLUK TÜRBE 250 GÜNDE TAŞINACAK

 

1100 ton ağırlığındaki türbenin raylarla taşınma ve korunmasını işlemlerinin 250 gün içinde yapılacağı belirtildi.

Ilısu Baraj Gölü altında kalacak Hasankeyf İlçesi'nde bulunan Zeynel Bey Türbesi'nin taşınması için DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı tarafından ihaleye çıkarıldı.

29 Ocak 2015'te ihalesinin yapılacağı Zeynel Bey Türbesi'nin taşınma ve koruma işi için tecrübeli firmalar için ilana çıktı. Daha önce ihalesi yapılan ve bazı şartları taşımadığı gerekçesiyle ikinci kez ihaleye çıkarılan Zeynel Bey Türbesi'nin taşınma ve koruma işlemlerinin, 250 gün içinde tamamlanacağı belirtildi.

Duyuruda ihaleyi üstlenecek firmanın restorasyon uzmanı, proje mimarı, proje mühendisi ve proje ekibini de bulundurmanın bir zorunluluk olduğuna dikkat çekildi. Raylarla taşınacak türbenin taşınma işlemlerinin tamamen uzmanlar gözetiminde yapılacağı bildirildi.

En az 5 yıl deneyimli elemanların inşaat mühendisi alanında eski eserlerin onarımı ve güçlendirilmesi konusunda da deneyimli olmalarının gerektiğine işaret eden Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı'nın uyarısında, "En az 1100 ton ağırlığında ihaleye benzer işi üstlenen ve aynı boyutta yapılan tek parça halinde taşınma işleri benzer iş olarak kabul edilecektir. Bu işte benzer işe denk sayılacak mühendislik veya mimarlık bölümleri diplomaları kabul edilmeyecektir" denildi.

DSİ Genel Müdürlüğü, ihaleye yerli firmalarının yanı sıra yabancı firmaların da katılabileceğine dikkat çekti.

Zeynel Bey Türbesi, Raman Dağı eteğinde yapılan ve Hasarkeyf'e 5 kilometre mesafedeki yeni yerleşim birimine taşınacak.

Zeynel Bey Türbesi 1462- 1842 yılları arasında Hasankeyf'e hakim olan Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın, Otlukbeli Savaşı'nda yaralanıp burada ölen oğlu Zeynel Bey için yaptırmıştır.

Anadolu dışı mimarı ve süslemesiyle ünlü özellikleri, yapı ve plan, tuğla, malzeme ve bezeme yönünden Azerbaycan'ın bin 322 tarihli 'Berde' kümbetiyle benzer karakterdedir. Kuruluşu ve bezemesiyle Azerbaycan ve Türkistan yöresi anıt mezarlarının etkisi görülen Zeynel Bey Türbesi, dıştan silindirik görünüşüne karşılık, içten sekizgen planlıdır.

Gövde üzerinde firüze ve lacivert renkli sırlı tuğla kaplamalarla mozaik çinilerden oluşan bitkisel ve geometrik dekorasyonun yanı sıra , 'Allah', 'Muhammed', 'Ali', 'Ahmet' kelimelerin yer aldığı kufi harfli Arapça yazıya da yer verilmiştir.

Sabah, 15.12.2014

TARİHİ AKKALE'NİN ÇEVRESİ TEMİZLENDİ

Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz'ın talimatıyla MÖ 4. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen tarihi Akkale'de çevre temizliği yapıldı.

Büyükşehir Belediyesi Silifke ve Erdemli Koordinasyon Daire Başkanlığı tarafından yapılan çevre temizliğiyle, tarih ve doğa severlerin Akkale'yi rahat gezebileceği bildirildi.

Mersin Büyükşehir Belediyesi Silifke-Erdemli Koordinasyon Daire Başkanı Hasan Gubaroğlu, Akkale'de temizlik yaparak tarihi kalıntıyı gün yüzüne çıkarttıklarını kaydetti.

Akkale'nin restore edilmesi ve turizme açılması gerektiğini belirten Gubaroğlu, yapılan temizlik çalışmasıyla çalılarla kaplı tarihi eserin şimdi olanca heybeti ile ortaya çıktığını ve ziyaretçilerin gelmeye başladığını ifade etti.

Radikal, 15.12.2014

İNSUYU'NDAKİ GÖLLER DE KURUDU

 

Burdur’un en önemli turizm değerlerinden biri olan İnsuyu, Türkiye’nin turizme açılan ilk mağarası olma özelliği taşıyor. 1952 yılında Jeolog Dr. Timuçin Aygen tarafından keşfedilmesinin ardından 1965 yılında ziyarete açılan ve içerisinde 9 adet göl bulunan İnsuyu Mağarası’ndaki son üç göl de tamamen kurudu.

Birkaç yıl öncesine kadar üzerinde kayıkla gezilebilen göllerin kurumasında yağış rejiminin bozulması ve kuraklık gibi etkenlerin olabileceğini dile getiren uzmanlar, bunun yanında yeraltı sularının bilinçsiz kullanımına da dikkat çekti. Yörede açılan sondaj kuyularından çıkarılan suların salma sulamada kullanılmasının önüne geçilmesi gerektiğini dile getiren uzmanlar, tarımsal sulamada damlama sisteminin yaygınlaştırılması gerektiğini belirtiyor.

İnsuyu Mağarası’nın daha etkin tanıtılması, korunması ve ziyaretçilere daha iyi hizmet sunulabilmesi amacıyla mağaraya ‘Tabiat Anıtı’ statüsü verilmesi için de Bakanlıkça tescil çalışmalarına başlandı. İnsuyu’nun turizme açıldığı günden bu yana binlerce ziyaretçiyi ağırlayan bir jeolojik miras özelliğini taşıyor.

Evrensel, Haber: Yusuf Yavuz, 15.12.2014

AYA YORGİ KİLİSESİ'NDE 4 MİLYON LİRALIK RESTORASYON

Mimar Sinan'ın yaptığı Edirnekapı Mihrimah Sultan Camisi'ni restore eden Vakıflar Genel Müdürlüğü, caminin karşısındaki 178 yıllık Aya Yorgi Kilisesi'ni ve bağlı yapılarını yaklaşık 4 milyon TL maliyetle restore edecek. Proje kapsamında kilisenin yanı sıra, okul binası, papaz evi, bekçi evi, çan kulesi ve çeşme de yenilenecek. Önümüzdeki günlerde başlayacak restorasyon, 2016 yılı sonunda tamamlanacak. Yazar Zafer Karaca'nın "İstanbul'da Tanzimat Öncesi Rum Ortodoks Kiliseleri" kitabına göre, kilisenin tarihi 8'inci yüzyıla dayanıyor. 1438 yılında, Ayasofya Kütüphanesi'ne ait bir İncilin, bu kiliseye nakledildiği belirtiliyor.

Sabah, Haber: Hasan Ay, 15.12.2014

ÇATALHÖYÜK 6 BİN ÇOCUĞA DERSLİK OLDU

 

Sapsarı bir ovanın ortasında dikkat çeken meyve ağaçlarıyla çevrili bir alan var Konya'nın Çumra İlçesine bağlı Küçükköy'de. Kiraz ve elma ağaçlarına uzanan çocukların yüzlerindeki toprak lekeleri, yaklaşık 10 bin yıl önce burada yaşamış yaşıtlarınınkilerle aynı. MÖ 7500'lerde bir yerleşim yeri olan Çatalhöyük'teki çocuklar da, 2000'li yılların Türkiye'sinden gelenlerin merakla baktığı bu evlerde oynadı, ağladı ve odalardan birinin köşesine gömüldü. 1950'li yıllarda arkeolog James Millard'ın keşfinden bu yana Çatalhöyük'ün 10 bin yıllık evlerini birçok uzman inceledi. Cilalı ve Bakır Taş çağlarından kalan bölgeye çocukları getiren ise arkeoloji çalışmalarını 20 yıldır finanse eden enerji şirketi Shell'in Türkiye ofisi.

BÜYÜKLER DE KATILDI
"Çocuklara bu toprakların tarihini öğretmek, büyüdüklerinde değerini anlamalarını sağlamak istedik" diyen Shell Türkiye Ülke Başkanı Ahmet Erdem, projeye çok önem verdiklerini belirtiyor. Kazı çalışmalarının yanı sıra 2003'ten bu yana "Çatalhöyük Arkeoloji Atölyeleri"nin de ana sponsorluğunu üstlendiklerini anlatan Erdem, bugüne kadar Türkiye'nin her yerinden 6 bin çocuğun bu atölyelere katıldığını söylüyor. Proje kapsamında kazı alanı, bir ay süreyle günübirlik atölye çalışmalarına ev sahipliği yapıyor. Çocuklar önce Çatalhöyük Neolitik Kenti hakkında bilgilendiriliyor. Daha sonra bölgenin sorumlusu Stanford Üniversitesi'nden Ian Hodder'le kazı çalışmalarına katılıyor. Çatalhöyüklüler'in kullandıkları eşyaları, evleri tanıyan çocuklar, kilden Çatalhöyük kapları, figürler, ev maketleri yapıyorlar. Ahmet Erdem, projenin geldiği noktayı şöyle anlatıyor: "Önce sadece çocuk atölyesi olarak başlayan proje şu anda aileler, öğretmenler, sivil toplum kuruluşları ve kamu çalışanlarına da açık. Çocuklarımız bu güzel deneyimi ailelerine öyle güzel bir şekilde aktardılar ki aileler atölyeye katıldı. Tarih bilinci bir zincir halinde ilerlemeye devam ediyor."

UNESCO DÜNYA MİRASI LİSTESİ'NDE
Çatalhöyük'te kazılar 1993'ten bu yana aralıksız sürüyor. Dünyanın en eski Neolitik yerleşimlerinden biri olduğu anlaşılan Çatalhöyük'te, günlük ve dinsel yaşam hakkında bilgiler sunan çok sayıda tarihi eser açığa çıktı. Kent, otantikliğini ve bütünlüğünü koruması ve sahip olduğu "evrensel seçkin değer" gerekçeleriyle 2012'te UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne kabul edildi.

Sabah, 14.12.2014

100 YILLIK MUMYA
SERGİLENECEK

Peru’da 2 yıl önce bulunan 80 mumyadan biri, Fransa’nın Lyon kentindeki bir müzede sergilenecek.

Peru’nun başkenti Lima’ya 30 kilometre uzaklıkta Pachacamac kentinde bulunan 50’li yaşlarda bir kadına ait 100 yıllık mumya, ay sonunda Confluences Müzesi’nde sergilenmek üzere Lyon’a götürüldü.

Habertürk 14.12.2014

REDDİ MİRASIN BELGESİ ÇIKTI

 

Türk Edebiyatı'nın ünlü yazarlarından Peyami Safa'yla ilgili miras davasında, 53 yıl sonra ortaya çıkan belge ortalığı karıştırdı.

 

Belgede yeğen Behçet Safa'nın mirası reddettiği görülüyor. Belge, yazarın yayın hakları nedeniyle mahkemelik olan Ötüken Yayıncılık ve Alkım Yayıncılık arasındaki davada delil oldu. Ancak davayı "Behçet Safa resmi mirasçı" göründüğü için Alkım kazandı. Ötüken ise kararı Yargıtay'a taşıdı. Milliyetçi-muhafazakar Peyami Safa'nın çocuğu yoktu. Mirasçıları, eşi Nebahat Safa ve İtalya'da yaşayan kendinden farklı görüşe sahip yeğeni Behçet Safa'ydı. İstanbul 12. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin arşivinden çıkan 20 Eylül 1961 tarihli belgeye göre; Behçet Safa amcasının mirasını reddetti. Nebahat Safa ise telif hakkını 1971'de Ötüken'e sattı. Nebahat Safa 2001'de öldü. Üç yıl sonra Behçet Safa, amcasının telif haklarını 100 bin liraya Alkım'a sattı. Peyami Safa'nın kitaplarının yayınlanmasını durdurmasını isteyen Alkım, Ötüken'e ihtarname gönderdi. Ötüken de Nebahat Safa ile yaptıkları sözleşmeden hareketle karşı ihtarname yolladı. Her iki yayınevi, 2004 ve sonrası basılan kitapların toplatılması ve maddi tazminat talebiyle İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nde karşılıklı dava açtı. Dava 6 yıl sürdü. Son duruşmada 53 yıllık belge delil gösterildi. Ancak resmi kayıtlara göre; Behçet Safa resmi mirasçı görünüyordu. Dava, Alkım lehine sonuçlandı. Ötüken ise son duruşmaya sunulan belgeyle birlikte Yargıtay'a başvurdu. Belge son kararı etkileyebilir.

Sabah, 14.12.2014

OSMANLICAYI ÖĞRETEMEZLER

Milliyet, Yazı: İlber Ortaylı, 14.12.2014

"İSTANBUL'UN AHŞAP KÜLTÜRÜ YOK OLDU"

 

İstanbul’un şiirlere, şarkılara ve masallara konu olan güzelliğinden bugün geriye çok az şey kaldı. Boğaziçi’nin yalıları, Bayezid ve Sultanmahmet civarında eski medreseler, Zeyrek ve Süleymaniye’de konaklar ve Kuzguncuk’ta sıcak komşuluk günlerinden yadigar birkaç sokak...

Kaybolan güzellikler şimdi sadece dönemi anlatan hatıralarda, romanlarda ve siyah beyaz fotoğraflarda yaşıyor.   

Mimar Prof.Dr. Reha Günay, eski İstanbul sevdalılarından. 1950’li yıllarda İTÜ’de Mimarlık eğitimi almaya başladığında, henüz betonun ve plansız yapılaşmanın hışmına uğramamış İstanbul’un eski zamanlardan kalma ahşap konakları dikkatini çekmiş.

55 yıl boyunca devam etti
Yurtdışından getirttiği fotoğraf makinesiyle okuldan artan zamanlarında İstanbul sokaklarında dolaşarak bu eski ahşap evlerin, konakların ve köşklerin fotoğraflarını çekmiş.

Daha kaliteli fotoğraflar elde edebilmek için filmleri banyo etmeyi ve basmayı öğrenmiş. Fotoğraflarını çektiği evlerin mimari özelliklerini, planlarını, tarihlerini incelemiş. Genç bir öğrenci hevesiyle başladığı bu çekimler tam 55 yıl boyunca devam etmiş. Geriye bugün birçoğunun yerinde beton apartmanlar yükselen eski ahşap konakların siyah beyaz fotoğrafları kalmış.

Günay, geçtiğimiz haftalarda yaklaşık 4 bin fotoğraflık arşivinden yaptığı derlemeyle ‘İstanbul’un Kaybolan Ahşap konutları’ adlı albümü çıkardı. YEM Yayın’dan çıkan albümde İstanbul’a kimliğini veren mimari süreçlerin tarihiyle birlikte, her biri sanat eseri değerinde olan yüzlerce ahşap evin resimleri yer alıyor.

‘Koleksiyonumun küçük bir parçası’

Prof.Dr. Reha Günay, 55 yılın içinden süzülen çalışmasını şöyle anlattı: “Her türlü zorluk içinde 1960 yılından bu zamana kadar evleri belgelemeye çalıştım. Bunun için bütçesi olan hiçbir proje ya da sponsor yoktu. Aslında hala da yok. O nedenle koca bir ahşap konut kültürü belgelenemeden yok oldu. Şimdiki dijital olanaklar o zaman olsaydı, belgeleme işi hem daha kolay, hem de fazla olurdu. Size bu kitapta sunduklarım benim küçük koleksiyonumun bir parçası. İkinci kitapta yalılar ve ada evleri de olacak...”

Milliyet, Haber: Musa Kesler, 14.12.2014

KÜÇÜKÇEKMECE'DEKİ BİN YILLIK AMELİYAT

 

Milattan önce 2 bine ait izleri taşıyarak İstanbul'un tarihi kronolojisindeki boşlukları dolduran Küçükçekmece Gölü havzasındaki Bathonea kazılarında bulunan bir kafatasındaki kesi izi, 1000 yıl öncesinde de beyin ameliyatı yapıldığını ortaya çıkardı.

Hürriyet, 14.12.2014

TANTEKİN'İN 50 YILLIK BİRİKİMİ SATIŞTA

Türkiye’de ilk kez bir antikacının tüm birikimi satışa sunuluyor. Antikacı Duran Tantekin’in 50 yılda topladığı Osmanlı ressamlarının ve oryantalistlerin eserleri, tablolar, objeler ve mobilyalarını kapsayan bin 400 eser, ailesi tarafından satışa çıkarılıyor.

 

2012'de ’de vefat eden ünlü antikacı Duran Tantekin, hayatı boyunca Osmanlı ve oryantalist sanatçıların eserlerini topladı ve Türkiye’ye kazandırdı. Tantekin’in koleksiyonundan, 18 ve 19. yüzyıla ait mobilyalar başta olmak üzere tablolar, objeler ve çalışma masası gibi birbirinden farklı bin 400’e yakın eser, Beyaz Müzayede tarafından 3 bölüm halinde satışa sunulacak. İlki bugün saat 13.00’te Zorlu Performans Sanatları Merkezi Meydan Fuaye‘de düzenlenecek müzayedeyi Aziz Karadeniz yönetecek. Müzayedenin diğer bölümleriyse 16 ve 18 Aralık tarihinde gerçekleşecek. Türk sanat tarihi ve müzayedeciliği açısından da değer taşıyan organizasyonda satışa sunulacak eserler arasında önemli başyapıtlar var.

ZANARO’NUN SON TABLOSU
Müzayedeye damgasını vuran eserlerden, saray ressamı Fausto Zonaro’nun son tablosu 1929 tarihli “Üç Güzeller”, 800 bin TL’ye satışa sunulacak. Zonaro’nun diğer eserlerinden biri de “Dömeke Savaşı”. Bu eserinden dolayı Zonaro, Sultan II. Abdülhamid tarafından Osmanlı Nişanı ile mükafatlandırılmış ve kendisine Akaretler’de 50 No’lu konak, atölye ve ev olarak tahsis edilmişti. Hatta sultanın isteği üzerine Zonaro, “Dömeke Savaşı”ndaki kompozisyonun aynısını Osmanlı Sarayı için yağlıboya ile yaptı. “Dömeke Savaşı” 250 bin TL’den satışa çıkacak. Tantekin’in koleksiyonunda, Leonardo De Mango’nun 56 sayfa ve 721 orijinal kağıt üzerine kendi el yazısı ile notlarının olduğu albüm de bulunuyor. Ressamın 1859-1906 yılları arasında farklı ülkelerde yaptığı eserler, dönemin sosyal hayatını yansıtması bakımından önem taşıyor. Albüm 650 bin TL’den satışa sunulacak.

‘MIZRAKLI SÜVARİ NÖBETTE’
Müzayedenin bir başka konuğu da “Mızraklı Süvari Nöbette” adlı eseri ile Halil Paşa... Tablo, yabancı sanat tacirleri tarafından üzerindeki imza kazınıp İtalyan ressam Francesco Saverio Altamura’ya atfedilerek Avrupa’da satılmış ve en son Gianni Versace Koleksiyonu’na girmişti. 1910’da Adolphe Thalasso’nun sınırlı sayıda basılan L’Art Ottoman (Osmanlı Sanatı) adlı kitabında orijinal imzasıyla yer alan resim, Versace’nin ölümünden sonra Londra’da yapılan müzayedenin kataloğunda Duran Tantekin’in dikkatini çekmiş. Tantekin, Halil Paşa’nın en önemli tablolarından “Mızraklı Süvari Nöbette”yi 2009’da alıp Türkiye’ye getirmiş. Eser, 300 bin TL’den satışa sunulacak.

Müzayedede ayrıca nadir bulunan, I. Abdülhamid tuğralı gümüş leğen-ibrik 50 bin TL’ye satılacak. İmparatorluğun güzel sanatlar fakültesi, “Sanayi-i Nefise” hocalarından önemli oryantalist ressamlara, Türk klasik ustalarından çağdaş ustaları Cevat Dereli ve Burhan Uygur’a uzanan geniş yelpazede birbirinden değerli eserler, yeni sahipleriyle buluşacak.

‘Keşke eserler müzelere gitse’
Duran Tantekin’in kızı Jale Tantekin, kendilerine ait bir müzayede şirketleri ve antika dükkanları olmasına rağmen bu müzayedeyi yapmak istemediklerini aktarıyor: “Bu müzayedeyi biz de yapabilirdik ama bunun etik olmayacağını düşünüp Aziz Bey ile yola çıktık. Genelde hiçbir müzayedeci başka bir müzayedeciye eser vermez. Bu anlamda da bir ilk diyebiliriz. Babamın A’dan Z’ye her şeye merakı vardı. Neticede 50 yıllık birikim söz konusu. Kardeşimle birlikte müzayedenin her şeyin satılacak şekilde tasarlanmasını istedik. Bu nedenle de fiyatları makul tuttuk.” Müzayedede yer alan eserlerin çoğunun çocukluğundan beri evin bir parçası olduğunu belirten Tantekin, “Babam her şeyi toplardı. O yüzden geniş bir arşivi var. Sadece birkaç parçayı kendimize ayırdık. Mesela 1935 yılına ait bir mobilya var, o kendimi bildim bileli babamın evindeydi. Ama bir yerde de eşyalardan ayrılmak gerekiyordu. Eserlerin müzelere gitmesi bizi çok mutlu eder. Böylece herkes bu eserleri görebilir” diyor.

Türkiye’nin ilk ‘house sale’i
Beyaz Müzayede Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Karadeniz, “Türkiye’de ilk kez bir antikacının “house sale”i (ev satışı) yapılıyor. Duran Tantekin, Türk sanatı ve tarihiyle ilgili bir sürü eseri Türkiye’ye getiren kişi. Bu tarz müzayedeler özellikle Avrupa’da koleksiyonerler, müzeler ve kültür bakanlıkları gibi kültür kuruluşları tarafından ilgi görüyor. İngiltere ve Fransa gibi erken koleksiyonerliğin başladığı ülkelerde, vefatlar durumunda aileler ev satışı yaparlar. Neticede sanat tarihidir bu. Bizde bu eserlerin müzayedeyle birlikte önemli koleksiyonerler tarafından alınmasını, müzeler tarafından sahiplenilmesini istiyoruz. İlginç hikayesi olan eserler var” diyor.

Habertürk, Haber: Ekin Türkantoz, 13.12.2014

TARİHİ BOSTANLARA İMAR PLANI REDDEDİLDİ

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Yedikule’deki tarihi bostanlık alana imar yolunu açan planları reddetti.

Osmanlı saraylarına sebze yetiştirilen Yedikule’deki tarihi bostanlık alana imar yolunu açan planlar, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, tarafından Fatih Belediyesi’ne iade edildi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş söz konusu planları bir kez daha görüşülmek üzere veto etmişti.

Okmeydanı için onay
Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Okmeydanı’na ilişkin 1/5.000 Ölçekli Nazım İmar Planı’nı oy çokluğu ile yeniden kabul etti. İBB Meclisi’nde 13 Ağustos 2012 tarihinde kabul edilen plana CHP grubu itiraz etmiş, 6. İdare Mahkemesi 3 Temmuz 2014’te yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Hazırlanan yeni plan, CHP’nin itirazları arasında oyçokluğu ile yeniden kabul edildi.

Milliyet, 13.12.2014

TARİHİ SURLARA KURULAN RESTORASYON İSKELESİ ÇÖKTÜ: 2 YARALI

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Bursa'nın İznik İlçesi'ndeki restorasyon çalışmaları özel bir firmaya yaptırılan Lefke Kapı Surları'nda iskele çöktü. Kazada yaralanan iki işçi hastaneye kaldırıldı.

İznik Lefke Kapı restorasyon çalışmaları geçen Ağustos ayında yapılan ihale ile özel bir firmaya verildi. Maliyeti 1 milyon 739 bin lira olan restorasyon çalışmaları devam ederken, kurulan iskele bugün çöktü. İskeleden düşen işçiler 54 yaşındaki Ünal Aykaç ile 39 yaşındaki İbrahim Artan yaralandı. İhbar üzerine sevk edilen 112 Acil Servisi tarafından ilk müdahaleleri yapılan işçiler, ambulans ile İznik Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı. İşçilerden durumu ağır olan İbrahim Artan, Bursa'da Muradiye Devlet Hastanesi'ne sevk edildi. Soruşturmaya, İznik Cumhuriyet Savcılığı'nca başlandı.

Radikal, Haber: Mehmet Buldu, 13.12.2014

BUYURUN SİZE ECDAT SEVGİSİ

Mihrimah Sultan Camisi'nin dış cephesine kocaman klima kasasını koyarsınız...

İlk mimarı Mimar Sinan olan, Adnan Menderes zamanı yol genişletme bahanesiyle yıkılan Fındıklı'daki Süheyl Bey Camisi'ni aslına uygun yapmak şöyle dursun, yerine alçıpan, alüminyum ve camla çirkin bir plazamsı inşa edersiniz...

Osmanlı ilk dönem mimarisinin cenneti Bursa'yı toplu konut mezarlığına çevirirsiniz...

Bin yıldır ayakta duran, vaktiyle çini imalathanesi olarak kullanılan Tekfur Sarayı'nın restorasyonunu geciktirdikçe geciktirir, nihayetinde de pencerelerine pimapen takarsınız...

Sirkeci'deki güzelim bir türbeyi Vakıflar'dan kiraya verir; kebapçı yapılmasına, avlusuna çöp ve sebze kasaları yığılmasına izin verirsiniz...

İstanbul'u İstanbul yapan tarihi siluetini hiç sallamaz, Sultanahmet Camisi'nin arkasından yükselen gökdelenlere izin verirsiniz... Tıraşlanacak diye mahkeme kararı çıkar, bu yolda baskı yapmazsınız...

Kanuni'nin emaneti, Mimar Sinan'ın şaheseri Süleymaniye Camisi avlusu kafelerle dolar, sesinizi çıkarmazsınız...

Fatih'te tarihi çeşmeler dökülür, onarmazsınız...

Muş'ta tarihleri 1800'lere dayanan tarihi evler birer birer yıkılıp yok olur, umursamazsınız...

Muş'a gelenlerin ağırlandığı tarihi Han soba tamiri dükkanı olarak işletilir, tarihi bir miras göz göre göre yok olur, dönüp bakmazsınız...

Din müderrislerinin yetiştiği Saray Cami Medresesi yıkılıp harabeye döner, oralı olmazsınız...

Samsun'un Osmanlı'dan günümüze ulaşan yapıları ilgisizlik ve bilgisizlikten harap haldedir, el atmazsınız...

Müslüman Samsun'un merkezi olan kalenin kalan surlarına bile sahip çıkmazsınız... Kimi sur kalıntıları üzerine imarlı binalar dikilmiş, sur kalıntıları binaların bodrumlarında saklanmıştır, öyle bakarsınız...

Osmanlı mutfağının arka bahçesi olan, tarihi surların dibindeki bostanları imara açacak plan değişikliklerine imza atarsınız...

Yavuz Sultan Selim'in "Mezarımın üzerine örtün" diye vasiyet ettiği kaftanını depoya atarsınız...
Kastamonu'da 550 yıllık, Fatih Sultan Mehmet'in kayınbiraderinin yaptırdığı İsmail Bey Hamamı atıl vaziyette yok olacağı günü bekler, imdadına koşmazsınız...

Sadrazam Benderli Mehmet Selim Sırrı Paşa tarafından inşa edilen Silivri'deki tarihi yapının dökülen bahçe duvarlarını tamir etmez, merdiven kenarlarındaki yabani otları temizlemez, otoban kenarlarını süs bitkileriyle donatırken bu yapının süs çiçeklerinin çürümesine göz yumarsınız...

Muhteşem tavan süslemesi, ahşap işlemeleri ve tarihi dokusuyla görenleri kendine hayran bırakan Osmaneli'ndeki tarihi ev ahır olarak kullanılır, ses çıkarmazsınız...

Eski Urfa yeraltındaki 59 mağara ile yeniden inanç turizminde adından söz ettirecekken yerel seçimde belediyeye siz gelirsiniz, projeye gram katkıda bulunmazsınız...

*

Konu Osmanlıca oldu mu 'Ecdat' dilinizden düşmez...

Hiç şüphesiz, siz ecdadınızı pek seversiniz.

Hürriyet, Yazı: Melis Alphan, 13.12.2014

MUTFAKTA
90 MİLYON LİRALIK
GAUGUİN TABLOSU BULUNDU

ŞİMDİKİ KONUMUZ OSMANLI ARŞİVLERİ

Kağıthane'deki Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, yolumun uğradığı bir yer. Daha öncelerden, Cağaloğlu'ndaki yeri de bilirim.

Gönül isterdi ki, bu haberi yapan internet sitesinin muhabiri; böylesine iddialı bir haberi yapmadan önce, gidip bu yeni binayı gezse, gözleriyle orada neler olduğuna tanıklık etse, ondan sonra yazsaydı.

Dün, günümü, bu arşivi yerinde görerek ve iddiaları somut olarak araştırarak geçirdim.

İlk hamle Özal'dan

Hikaye, Turgut Özal döneminde başlıyor. Yıl 1985, aylardan Mayıs… İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde, "Osmanlı Arşivleri ve Osmanlı Araştırmaları Sempozyumu" yapılıyor. Kürsüde, Profesör Halil İnalcık var. Dinleyiciler arasında da, dönemin Başbakanı Turgut Özal. Osmanlı Arşivleri’nin bakımsız halde olmasından yakınan İnalcık; bu arşivlerde, bugün 20'yi aşkın devletin belgelerinin ve geçmişlerinin yer aldığına dikkat çekerek, Özal'a şöyle sesleniyor: "Bu arşivlerin sahibi olarak, onları bu hazine üzerinde çalışmaya çağırmak, ev sahipliği ve kılavuzluk yapmak, hatta bu malzemenin değerlendirilmesine ön ayak olmak bizim ödevimizdir(...)İşte, bana arşivi verin Osmanlı İmparatorluğunu yeniden kurayım derken bunu kast ediyorum."

Bu tarihe kadar, Osmanlı Arşivi; Cağaloğlu'ndaki İstanbul Valilik kompleksi içindeki bir binada saklanıyordu. Dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Celal Güzel; Özal'ın talimatıyla, Cağaloğlu'ndaki binayı İl Özel İdaresinden kiraladı. 1.5 yıl öncesine kadar, Osmanlı Arşivleri, buradaki iki binada hizmet verdi. (Orası, sitenin haberindeki gibi 400 yıllık değil, 28 yıllıktı).

Ancak depolar Mahmutbey'deydi. Başka bazı binalara dağılmışlardı. Belgelerin, 35 kilometre öteden Cağaloğlu'na getirilmesi riskliydi. Tahrip olmaları ihtimali vardı.

Bunun üzerine, arşivin bütünlük içinde hizmet görebileceği yeni bir yer arandı. Kağıthane'de, Sadabad Sarayı’nın karşısındaki alan seçildi. İmar kararının alınması, yerin tahsis edilmesi gibi noktalardaki bir çok bürokratik engel; dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan'ın çabalarıyla aşılabildi.

Eskisinin beş katı büyüklüğünde

53 dönümlük bir araziye konuşlanan yeni Osmanlı Arşivi; 122.000 metrekare kapalı alanda, bir buçuk yıldır hizmet veriyor. Cağaloğlu'ndaki yerle mukayese edildiğinde, 5 kattan daha fazla bir “alan genişlemesi” söz konusu. Depolar, idare ve araştırma salonları; bir bütün içinde yer alıyor. 650 kişilik bir konferans salonu ve bu belgelerin dikkat çekici olanlarının sergilendiği müze de, bu kompleksin içinde.

Nem konusunu sordum. Şunları anlattılar: Bu binalar, ilk yapıldığında, duvarların kuruması için beklendi. Arşivcilik demek, “belgelerin korunması” demek. Optimal ısı ve nemin görüleceği, güneşten korunaklı yerlere gerek bulunuyor. Bu binanın içinde, uluslararası standartlarda bir "iklimlendirme" yapılıyor ve 24 saat boyunca, değerler bilgisayarla izleniyor. Dere yatağı iddiası, boş bir iddia. Bina, her türlü nem ve doğal afete karşı korunaklı bir modern sistemle inşa edildi. İngiliz Kraliyet Müzesi’nin, Thames nehri kenarında olduğunu da, hatırlattılar.

Nem ve ısı düzeni

Müzede sergilenen belgeleri incelerken, bazılarındaki sararmaları da gördüm. Örneğin, belgelerden birisi, 1703 tarihli, yani 300 yıllık. Bir diğeriyse, 1621 tarihli yani, 400 yıllık.

Maalesef, bir dönem, bu belgeler yeterince elverişli koşullarda saklanamadığı için, bazı sararmalar ve yıpranmalar oldu. Cumhuriyet'in kurulması ve başkentin Ankara'ya nakliyle, bürokrasi de oraya gitmişti. Belgeler, bir ara, sahipsiz kalmıştı. Köklü olarak yeniden ele alma girişimleri, Özal'ın gayretleriyle başladı.

Şu anda, arşivde; diğer depolardan 1300 kamyonla taşınmış 95 milyon belge, 400 bin civarında defter bulunuyor. Bunlardan 10 milyonu, dijital ortama geçirilmiş durumda. Osmanlıca'ya hakim 350 uzman görev yapıyor. Belgeleri tasnif etmeyi ve dijital ortama geçirmeyi sürdürüyorlar.

Arşivin çalışma salonunu ziyaret ettiğimde, yüzden fazla araştırmacı çalışıyordu. Bu sayının, yazları daha da arttığı söylendi. Son derece elverişli bir ortam var. Arşivde çalışmak isteyenler için, araba park yeri de bulunuyor.

Eleştirileri veya kaygıları olan gazeteci ve siyasetçilerin, mutlaka gezip görmeleri gereken bir yer burası. Eksikleri, ihtiyaçları da değerlendirerek, kamuoyunu bilgilendirebilirler.

Binayı dolaşırken, Türk Arşivciler Derneği'nin bir bildirisine de tanık oldum. Bildirinin bir bölümünden, şunları öğrenebiliyoruz: Daha önce sözleşmeli çalışan personel, Arşiv Kanunu çıkarılmadığı için, “kariyer uzmanlığı”na yükselememiş. Bunun yerine, “araştırmacı” adıyla, kadroya alınmışlar. Bunun sonucunda da, maaşlardan, 800 lira kadar bir kayıp yaşanmış. Yeni bir düzenleme, ile bu mağduriyetin giderilmesini istiyorlar.

Radikal, Yazı: Oral Çalışlar, 13.12.2014

 

******


İŞTE OSMANLI'NIN KOZMİK ODASI

 

19. Milli Eğitim Şurası'nda, Osmanlıcanın liselerde zorunlu ders olarak okutulması yönündeki tavsiye kararı konuyu Türkiye'nin gündemine taşıdı. Osmanlı Türkçesinin öğretilmesini destekleyenler ve karşı çıkanlar tezlerini ortaya koydu. Meseleyi bir de Osmanlı Arşivleri açısından değerlendirmek gerekiyor. Osmanlıcanın ana gövdesi bugün yaklaşık 100 milyon civarında belge ve defterin muhafaza edildiği "Osmanlı Arşivi"dir. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki Başbakanlık Osmanlı Arşivi, başta Türkiye olmak üzere müstakil devlet kurmuş olan Orta Doğu, Balkan, Afrika ve Asya ülkelerinin tarihine de kaynaklık etmekte, bu ülkelerin arasındaki anlaşmazlıkların çözümüne ışık tutmaktadır. Osmanlıcanın öğrenilmesindeki asıl gaye bu yazı ile yazıp çizmekten ziyade tarihi belge ve eserlerden en iyi şekilde istifade etmektir. Bu hedef için en iyi kaynaklar da Osmanlı Arşivi'nde yer alıyor. Arşivcilik, 1984'e kadar gözardı edilmişti, ancak 3 yıl sonra çalışmalar hızlandırıldı. Turgut Özal'ın destekleriyle arşivcilik iyice ivme kazandı. Haşerelere karşı ilaçlanan Osmanlı evrakı köhne depolardan çıkarıldı, temizlenip dosyalandı ve günümüz Türkçesi'ne çevrilmeye başlandı. Zengin Osmanlı arşivi, imparatorluk bakiyesi 38 devletin evrakını bünyesinde barındırıyor. Suriye, Libya, Kerkük, Musul, Filistin başta olmak üzere Türkiye açısından önemli birçok belge bu arşivde bulunuyor. Ayrıca, bugün dünyaya Ermeni meselesi hususunda haklı olduğumuzu yine Osmanlı Arşivi sayesinde ilan edebiliyoruz.

GERÇEK TARİH BURADA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Kağıthane'de açılışı yapılan Milli Arşiv Sitesi, gerçek tarihi içinde barındırıyor..

Türkiye Gazetesi, 13.12.2014

 

******


ARŞİV BİNASINDA KÜF VE SU İZİ

Tarihçilerin araştırma yaptıkları ve arşiv belgelerine ulaştıkları odanın bulunduğu katta, tesisat ve altyapı sorunları nedeniyle tavan su akıtıyor, rutubet yüzünden duvarlar sürekli boyanıyor...

 

Liselerde Osmanlıcanın zorunlu ders olması tartışmalarıyla gözler İstanbul Kağıthane’deki yeni binasına taşınan Osmanlı Arşivleri’ne çevrildi. Geçen yıl arşivlerin Sultanahmet’teki tarihi binasından Kağıthane’ye inşa edilen binaya taşınması ve eski arşiv binasının otel olması büyük ses getirmişti.

TOKİ tarafından Kağıthane’deki binanın dere yatağı ve deprem bölgesi olarak bilinen bir alana inşa edilmesi, insanlık tarihinin büyük önem taşıyan belgelerinin durumuna dair soru işaretleri oluşturmuştu. Milliyet’in ulaştığı kaynaklar ve fotoğraflar, arşiv binasında yaşanan sorunları gözler önüne seriyor.

Kovalarla müdahale ediliyor
Tarihçilerin araştırma yaptıkları ve arşiv belgelerine ulaştıkları odanın bulunduğu katta, tesisat ve altyapı sorunları nedeniyle tavan su akıtıyor, akan suya kovalarla müdahale ediliyor. Bu durum Türk Standartları Enstitüsü’nün ‘arşiv mekanlarının düzenlenmesi’ kurallarında yer alan çatının su akıtmaması maddesine aykırı bir durum teşkil ediyor. Özellikle yoğun yağışın olduğu günlerde, arşiv binasında su baskınları meydana geliyor. Osmanlı Devleti’ne ait belgelerin bulunduğu deponun, binanın giriş katının üç kat aşağısında yer alması ise arşivlere dair kaygıların yoğunlaşmasına neden oluyor.

Islağa yakın derecede nemli
Araştırmacılara ait fotoğraflarda, mayıs yağmurlarından ötürü arşiv binasının etkilendiği görülüyor. Mayısın sonlarında birkaç belgenin bizzat kendisine ıslak teslim edildiğini aktaran bir araştırmacı, belgelerin küf koktuğunu belirtti.

19 Temmuz’da yağan yağmurda ise binanın giriş katına su dolduğu görülüyor. Arşiv depolarıyla aynı hizada bulunan katlarda çekilen fotoğraflar, duvarlarda rutubetin arttığını, bu yüzden duvarların sürekli boyandığını gösteriyor.

19 Temmuz’da yağan yağmurun ardından arşivlerden alınan belgelerin bazılarının ıslağa yakın derecede nemli olması ve bu belgelerdeki mürekkeplerin silinmeye yüz tutması, arşivlerin rutubet ve yağmurdan etkilendiğine dair iddiaları güçlendiriyor.

‘Tarihi bir suç işlenmektedir’

Boğaziçi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Araştırma Enstitüsü Kurucu Başkanı ve Boğaziçi Üniversitesi eski rektörü Prof.Dr. Semih Tezcan, arşiv binasının deprem bölgesinde olmasının büyük risk taşıdığını vurguladı. Tezcan, Kağıthane’de çatlak barındırmayan bir binayı bulmanın zor olduğunu söyleyerek bu bölgedeki arazinin sürekli Haliç’e doğru kaydığını sözlerine ekledi. Bina içinden çekilen fotoğrafları yorumlayan Tezcan, “Osmanlı Arşivleri, bu kıymetli hazinemiz, temelleri ve duvarları çatlak, her tarafı rutubetten ve su sızıntılarından harap olmuş bir vaziyette, İstanbul’un en yüksek deprem riski bulunan bir bölgesinde ve çatlaklardan geçilmeyen çürük bir binanın içinde bulunmaktadır. Tarihi ve milli büyük bir suç işlenmektedir” değerlendirmesinde bulundu.

‘Nem oranı yüzde 35-55 arasında olmalı’

Yurtdışında arşivlerin bulunduğu binalarda iklim kontrolünün nasıl olması gerektiğine dair kapsamlı bilimsel çalışmalar yürütülüyor. ABD’nin ulusal arşivinin bulunduğu binanın mühendislik faaliyetlerinden sorumlu Landmark şirketinin başkanı Ernest Conrad, kaleme aldığı makalede arşivin kurulduğu binanın özelliklerine göre iklim kontrolü yöntemlerine karar vermek gerektiğini aktarıyor.

Arşivlere deposunda yer veren binaların gelişmiş havalandırma, ısıtma ve iklimlendirme sistemleri edinmesinin önemini özellikle vurgulayan Conrad, bu sistemlerin yıl içinde mevsimsel değişikliklere göre ayarlanması gerektiğini söylüyor.

Gelişmiş ve doğru bir şekilde çalışan iklim kontrol kapasitesine sahip cihazların kurulduğu bu binalarda sıcaklığın yazın 24, kışın ise 21 derecede sabitlenebileceğini, nemlilik oranının ise yüzde 35 ile yüzde 55 arasında tutulmasının gerekli olduğunu aktarıyor.

Osmanlı Arşivleri’nin bulunduğu depoda ise nemi kontrol altında tutması gereken cihazların bunu başaramadığı ve yüksek elektrik faturalarına rağmen nemin düşürülemediği iddialar arasında.

 

Belediye: Yansıyan sorun yok

Arşivler taşınmadan önce projeyle ilgili çalışan Kağıthane Belediyesi sorularımıza, “Kağıthane’de bulunan Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı bir kurum. Dolayısıyla sorduğunuz sorularla ilgili en doğru ve en sağlıklı cevapları ilgili Daire Başkanlığı’ndan alabileceğinizi düşünüyoruz. Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı ile olan temaslarımızda bize yansıyan herhangi bir sorun bulunmamaktadır” yanıtını verdi. Sorularımızı ilettiğimiz Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı ve konuyla ilgili bir komisyon oluşturan Mimarlar Odası ise bu haberin hazırlandığı sırada bize dönüş yapmadı.

 

‘En önemli mesele personel azlığı’
Ünlü tarihçi Erhan Afyoncu, Osmanlı Arşivleri’nin bir an önce eskisi gibi kaliteli eleman yetiştirmeye devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, “Başbakanlık Osmanlı Arşivi, son derece kaliteli elemanlar yetiştiren bir kurum. Bu elemanlar ayrıldı; üniversitelerin tarih, edebiyat ve ilahiyat fakültelerinde hoca oldu. Bu da arşivde insan sayısının azalmasına sebebiyet verdi. Bana göre şu an arşivin en önemli meselesi personel azlığı. Personel eskisine göre çok daha düşük maaş alıyor. Geçtiğimiz yıllarda arkadaşlara kadro verilirken maaşları düşürüldü, bu da personel mutsuzluğuna neden oldu” dedi.

Milliyet, Haber: Özge Özdemir, 14.12.2014

ECDADIN MEZAR TAŞINDA BUNLAR YAZIYOR

Araştırmacı Yazar Nidayi Sevim, 20 şehirdeki Osmanlı mezar taşlarında bulunan manzum eserleri bir kitapta topladı. Mezar taşlarında, "Fani dünya bir misafirhanedir, burada zevk isteyen deli divanedir" gibi ilginç yazılar var.

 

Kitap Dostu yayınlarından çıkan eserde, İstanbul Eyüpsultan, Edirnekapı, Beykoz, Beyoğlu, Çemberlitaş, Karacahmet, Merkez Efendi gibi mezarlıklar ve hazireler ile Anadolu ’dan yaklaşık 20 ildeki tarihi mezar taşları manzumelerine yer verildi.

Tarihi mezarlıklar ve mezar taşlarının tarih araştırmalarının mihenk taşı olduğu gerçeğinden hareket eden Sevim, araştırmasında 1500’lü yıllardan başlayarak Osmanlı mezar taşlarındaki manzum metinleri inceledi. Mezar taşlarında, şehirlerin yapılanması, değişim süreçleri, afetler, salgın hastalıklar, toplumların sosyolojik yapısı ve eğilimleri gibi birçok konuda hayati öneme haiz veriler bulunduğuna dikkat çeken yazar, “Mezar taşları geleceği aydınlık görebilmemiz için bize rehberlik eden, tarihimize ışık tutan, hiçbir yerde ulaşamayacağım bilgilere sahip kaynak durumundadır” sözleriyle özetledi araştırmanın gerekçesini.

‘Mezar taşlarını edebiyat tarihinin ulaşılamamış hazinesi’ olarak tanımlayan Nidayi Sevim, geçmiş ile gelecek arasında önemli bir köprü olduğunu, bir kenarda unutularak kaderine terk edilmiş kitabelerin birer birer gün yüzüne çıkacağına inandığını belirtti.  (Hürriyet / Aysel Alp)

1580’de ölen Sadrazam Mustafa Lala Paşa’nın Eyüp Sultan Mezarlığı’ndaki mezar taşı ile başladığı kitabını, yakın dönem mezar taşı manzumeleri ile bitirdi.

Ey sual eden bu meşhed sahibin bunda gelüp
Fatih’i Kıbrıs olandır bu güzin’i gaziyan
Nice yıl serdar olup açtı Acem iklimini
Akıbet kıldı cihandan azm’ı ukba verdi can
Rihletin gördük te dedi Bülbüli tarihini
“Mustafa Paşayı eyleye Hüda cennet-i mekan”

(Ey gelip bu mezarın sahibini soran, bu Kıbrıs fatihi seçkin gazidir. Acem memleketinde komutan oldu. Can verdi, dünyadan ahrete göçtü. Bu göçü gören Bülbüli tarihini dedi: Mustafa Paşa’ya cennet makamlarından bir makam ver.”

Bitlis Ahlat Mezarlığından
- Her fikir sahibi insan için (bilinen) bir gerçektir ki,
Ömür kısa bir elbise gibidir. (Mevlana Kadı Kasım-1506)

Bursa-Emir Sultan Mezarlığı
- İbretle bak! Şu dünya bir misafirhanedir.
Devamlı oturan bir insan bulunmaz ne acayip bir saraydır.
Sonunda zengin ve fakirin kazandığı bir kefendir.
Öyle ise buna gururlanan deli değil de ya nedir?

Tokat
Gelenler hoş safa gelsün
Bundan ala makam olmaz
Bu dünyaya gelen gider
Hiç kimseye vatan olmaz. (Hacı Ömer Efendi- 1798-99)

Gebze-Kocaeli
Fani dünya bir misafirhanedir
Burada zevk isteyen deli divanedir (Molla İsmail-1779)
*
Bak ne söyler insana kabirdeki şu taşlar,
Bir yalan burada bitti, bir gerçek burada başlar.
Laedri (Söyleyeni Bilinmeyen)

Radikal, 12.12.2014

VAN GÖLÜ'NÜN SULARI ÇEKİLDİ, TARİHİ ESERLER ORTAYA ÇIKTI

İklim değişikliğine bağlı olarak su seviyesinin belirli periyotlarda değiştiği Van Gölü'nde, 2 metreyi geçen çekilme, sular altında kalan batık şehirlerin gün yüzüne çıkmasını sağladı. Son 15 yılın en büyük su kaybının yaşandığı belirtilen gölde, özellikle gölün su seviyesinin sığ olduğu noktalardaki çekilmeler ise onlarca metreyi buluyor.

Geçmişte kurulan ve göl seviyesinin yükselmesiyle sular altında kalan şehirler de bu çekilmeyle gün yüzüne çıktı. Van'ın Erciş İlçesi'nde yıllardır su altında kalan Osmanlı Kalesi tamamen gün yüzüne çıkarken, eski Erciş'in yerleşimine ait kalıntılar da büyük oranda gözlemlenebiliyor.

 

İklim değişikliğine bağlı olarak su seviyesinin belirli periyotlarda değiştiği Van Gölü'nde, 2 metreyi geçen çekilme, sular altında kalan batık şehirlerin gün yüzüne çıkmasını sağladı. Son 15 yılın en büyük su kaybının yaşandığı belirtilen gölde, özellikle gölün su seviyesinin sığ olduğu noktalardaki çekilmeler ise onlarca metreyi buluyor.

Geçmişte kurulan ve göl seviyesinin yükselmesiyle sular altında kalan şehirler de bu çekilmeyle gün yüzüne çıktı. Van'ın Erciş İlçesi'nde yıllardır su altında kalan Osmanlı Kalesi tamamen gün yüzüne çıkarken, eski Erciş'in yerleşimine ait kalıntılar da büyük oranda gözlemlenebiliyor.

Radikal, 12.12.2014

IŞİD, YAĞMALADIĞI TARİHİ ESERLERİ TİCARETE DÖNÜŞTÜRDÜ

 

Son dönemde özellikle de Ortadoğu ülkelerinde sistematik olarak yağmalanan kültürel varlıklarla ilgili vakalar giderek artıyor. Üstelik yasa dışı bu ticaretten elde edilen gelirin de terör örgütlerinin kasasına aktığı yönünde veriler elde ediliyor. IŞİD’in de söz konusu bu yasa dışı ticaretten büyük pay aldığı kaydediliyor.

BM Güvenlik Konseyi’ne sunulmak üzere Birleşmiş Milletler’e bağlı bir analiz ekibinin kasım ayı ortasında hazırladığı bir rapora göre, IŞİD’in mali kaynaklarında tarihi eserlerin yağmalanmasından elde edilen gelirler üçüncü sırada geliyor.

Rapora göre IŞİD arkeolojik kentlerden yağmalanan eserlerin Suriye ve Irak’tan kaçırılmasını da teşvik ediyor. Rapora göre söz konusu yasadışı ticaret şimdiye kadar yapılandan çok daha sistemli ve organize bir şekilde yürütülüyor. Hatta kimi zaman eserleri çıkartmak için kazılar buldozerle yapılıyor.

Arkeolog Neil Brodie’ye göre bu büyük bir trajedi. Brodie “En iyi bilgilere doğrudan olay mahalinde ya da uydudan çekilmiş fotoğraflarından ulaşmak mümkün. Her yer resmen ay yüzeyi gibi kraterlerle kaptı. Raporlarda Irak’taki bazı alanlarda küçük çukurlar değil çok derin oyuklar olduğu kaydediliyor. Hatta bunların tünellerle birbirine bağlı oldukları belirtiliyor. Yani bazı arkeolojik noktalara çok büyük hasar verilmiş durumda. Sadece şöyle bir bakmak bile zararın büyüklüğünü anlamaya yeter” diyor.

İskoç arkeolog, söz konusu yasa dışı ticaretin boyutlarıyla ilgili bilgi vermenin ise hiç de kolay olmadığını belirtiyor. Bunun nedeni bu eserlerin çoğunun kökeniyle ilgili herhangi bir belge olmadan satışa sunulması ve hatta birçok eserin açık arttırma ya da galerilere hiç uğramadan özel koleksiyonlarda yerini alması.

Brodie son 20 yılda sadece Irak’tan kaçırılan eserlerle özel koleksiyonlar oluşturulduğuna dikkat çekiyor. BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Interpol ve Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç ile Mücadele Ofisi’nin (UNODC) tahminlerine göre ise söz konusu ticaretin boyutları 6 ila 8 milyar Amerikan doları tutarında.

Uluslararası Tarihi Eser Satıcıları Derneği (IADAA) bünyesinde çalışan Ursula Kampmann’a göre ise bu fazlasıyla şişirilmiş bir rakam. Zira Kampmann yasa dışı tarihi eser ticaretinden elde edilen paranın, ABD ve Avrupa’daki tüm müzayede evlerinin 2013 yılında elde ettikleri toplam karın 40 katı olmasını inandırıcı bulmadığını kaydediyor.

Taraf, 11.12.2014

******


IŞİD TARİH ESER KAÇAKÇILIĞINA BAŞLADI

 

Irak ve Suriye’de geniş bir bölgeyi kontrolü altında tutan IŞİD’in, bu bölgelerdeki milyonlarca dolar değerindeki tarihi eserleri yağmalayıp sattığı belirtildi.

Avrupa Birliği’nin ortak polis teşkilatı Europol’un eski Başkan Yardımcısı Belçikalı Wily Bruggeman, bazı eserlerin Avrupa’ya kaçırıldığını ve İngiltere’de satıldığını söyledi. İngiliz The Times Gazetesi’ne konuşan ve halen Belçika Federal Polis Teşkilatı’nın başkanlığını yürüten Bruggeman, “IŞİD ele geçirdiği kasabalardaki kiliseleri, müzeleri ve arkeolojik alanları yağmalıyor. Taş oymalar, ahşap işler, ikonalar ve resimleri toplayıp satıyorlar. Eskiden bunları aracılarla özellikle Türkiye üzerinden Avrupa’ya kaçırıyorlardı. Artık kendi kaçakçılık şebekeleri var” dedi.

Habertürk, 18.12.2014

ANAVARZA'DA KAZI ÇALIŞMALARI BAŞLADI

 

Adana'nın 70 kilometre kuzeydoğusunda Dilekkaya Köyü yakınlarında bulunan Roma dönemine ait antik kentteki kazı, Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Fatih Gülşen başkanlığında yürütecek.

Gülşen, gazetecilere yaptığı açıklamada, kazı ve restorasyon çalışmalarını 50 işçi ve 20 teknik ekiple sürdüreceklerini söyledi.

Antik kentte belgeleme ve taş planları çizimlerinin tamamlandığını belirten Gülşen, "Bu dönemki kazılarda 22,5 metre genişliğinde, 10,5 metre uzunluğundaki zafer takı ile 2 bin 700 metre uzunluğunda, 34 metre genişliğindeki sütunlu caddenin 250 metrelik bölümünün restorasyonunu hedefliyoruz" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, iki hafta önce Anavarza'yı ziyaret etmiş, çalışmalar için 1 milyon lira ödenek ayrıldığını açıklamıştı.

Antik kentte, kale, amfi tiyatro, tapınak, hamam ve kral mezarları bulunuyor.

Sabah, 05.12.2014

7 - 13 Aralık 2014

TÜRKİYE'NİN İLK KÜLTÜR BAKANI VEFAT ETTİ

 

Bilkent Üniversitesinden yapılan yazılı açıklamaya göre, Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Halman, dün hayatını kaybetti.
     
İstanbul'da 1931'de doğan Halman, Robert Kolej'i bitirdikten sonra, yüksek lisansını 1954 yılında Columbia Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü'nde tamamladı. 1953-1960 arasında Columbia Üniversitesi, 1966-1971 ve 1972-1980 arasında Princeton Üniversitesi, 1984-1986 arasında Pennsylvania Üniversitesi'nde Türk Dilli, Edebiyatı ve Kültürü; İslam ve İslam Kültürü ile Ortadoğu konularında dersler veren Halman, 1986-1996 arasında New York Üniversitesi Ortadoğu Dilleri ve Edebiyatı Bölümü'nde Bölüm Başkanlığı yaptı. 1998'de Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü'nün Kurucu Başkanlığını yaan Halman, 2005'ten bu yana da İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yapıyordu.
      
Kültür Bakanı, Kültür Büyükelçisi, UNİCEF Türkiye Milli Komitesi Başkanı, UNESCO Yönetim Kurulu Üyesi, ABD PEN Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Journal of Turkish Literature Baş Editörü görevlerini de üstlenen Halman, Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü, Columbia Üniversitesi "Thornton Wilder" Çeviri Armağanı, Rockefeller Vakfı Bilimsel Araştırma Bursu, Dışişleri Bakanlığı Üstün Hizmet Ödülü, UNESCO Madalyası, Ankara ve Boğaziçi Üniversitelerinden fahri doktora, İngiltere'den "Sir" karşılığı "Knight Grand Cross" ile ödüllendirildi.
     
Halman'ın 70 telif ve çeviri kitabı, 3 bin kadar makalesi, 5 bini aşkın şiir çevirisi bulunuyor.

Hürriyet, 05.12.2014

TARİHİ SİVAS KONGRESİ BİNASI DÖKÜLÜYOR

Milli Mücadele yıllarında Sivas Kongresi'ne ev sahipliği yapan ve 2013 yılının Nisan ayında restorasyona alınan Atatürk Kongre ve Etnoğrafya Müzesi'nde çalışmalar, projenin Milli Saraylar Bilim Kurulu'ndan geçmemesi nedeniyle yaklaşık 6 ay önce durduruldu. Binanın dış cephesi ise zarar gördü.

 



 
DHA'nın haberine göre, Cumhuriyet'in temellerinin atıldığı 4 Eylül 1919'da yapılan Sivas Kongresi'ne ev sahipliği yapan o dönemin Sivas Lisesi, günümüzün Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi, 10 Ocak 2011'de imzalanan protokol ile Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na devredildi. 122 yıllık tarihi bina, daha sonra İl Özel İdare Müdürlüğü bünyesinde açılan ihale ile 2013 yılının Nisan ayında restorasyona alındı. Ancak buradaki çalışmalar, Milli Saraylar Bilim Kurulu'nun müzeyle ilgili hazırlanan son projeyi onaylamaması nedeniyle durduruldu. 6 aydır herhangi bir çalışma yapılmayan müze binasının dış cephesi zarar görmeye başladı. Binanın yüzeyindeki yapıyı oluşturan taşlarda kopma ve dökülmeler, merdivenlerinde kırıklar oluştu.

'Ocak ayında restorasyona devam edeceğiz'

Sivas İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Salih Ayhan, müzedeki restorasyon çalışmalarının Ocak ayında yeniden başlayacağını belirterek şunları söyledi:

"Kongre binası 2 yıldır gündemimizde. Şu an 1'inci etap bir restorasyon gerçekleştirdik. 2'nci etapta ise bir duraksama yaşadık. Bunun sebebi de iç teşhir tanzim projemizin bilim kurulu tarafından onaylanmaması. 30 Eylül 2014'de TBMM Başkanımız Cemil Çiçek'in başkanlığında Ankara'da yapmış olduğumuz son toplantıda bir strateji değişikliği yaparak, kalan restorasyonu tamamlayıp ve çevre düzenlemesini işin içine alarak yeni bir yol haritası çizip konuyu neticelendirmek istiyoruz. Bugün sabah arkadaşlarımızla yaptığımız son değerlendirme toplantısında da süreç çok hızlı şekilde devam ediyor. 16 Aralık'ta bilim kurulunca yapılacak olan değerlendirme toplantısı ve akabinde kurul sonrası alınacak nihai kararlarla, inşallah Ocak ayında tarihi kongre binamızla ilgili kesilen restorasyonun devamını sağlayacağız. Bizim temel gayemiz ve hedefimiz müzeyi 4 Eylül 2015 tarihine yetiştirmek."

'Önemli bir zarar söz konusu değil'

Salih Ayhan, aksayan restorasyon döneminde binanın dış cephesinin zarar gördüğü yolundaki eleştirilere ise şöyle cevap verdi:

"Dış cephede esaslı bir zarar söz konusu değil. Mevcut branda, fiziki yapıyı sıkınıtıya sokacak ve onu deforme edecek bir durum da değil. Ancak dış cephe püskürtme ve kumlama gibi özel bir yöntemle, tarihi yapıyı tahrip etmeyen bir yöntemle temizlenecek. Deforme olan kısımlar ise restore edilecek. Yani dış cephemizle ilgili esaslı bir restorasyon yok. Temizleme ve dış cephede deforme olan kısımların tamiratı veya restorasyonu yapılacak."

Yapı, 11.12.2014

OKUNACAK TARİHİ MEZAR
KALMAYABİLİR

Milli Eğitim Bakanlığı'nca düzenlenen 19'uncu Milli Eğitim Şurası'nda Osmanlıca' nın zorunlu ders olsun önerisi bir anda Türkiye'nin gündemini meşgul etti.

TARİHİ ESERLER TÜRKİYE'YE İADE EDİLDİ

 

ABD, New Jersey'deki havaalanında ele geçirdiği tarihi eserleri New York'ta düzenlenen törenle Türkiye'ye iade etti.

 

McLees, ABD'nin 2007'den bu yana, 27 ülkeden 7 bin 150 eseri ait oldukları ülkeye teslim ettiğini kaydetti.

New York Başkonsolosu Ertan Yalçın, tarihi eserlerin ait olduğu yere gelmesinden memnuniyet duyduklarını ifade ederek, ABD'li yetkililere teşekkür etti.

Özel Ajanı McLees, eserlerin sınırda ele geçirildikten sonra, Wisconson Üniversitesi'ndeki Türk antikaları konusunda uzman bir profesöre gönderildiğini belirtti.

 

McLees 2013 yılı Şubat ayında ele geçirilen eserlerin tesliminin uzun sürmesiyle ilgili, sürecin yavaş ilerlediğini ancak zamanın gerektiğine işaret ederek, "Eserler sahte isim, sahte adres kullanılarak gönderilmişti. Belli bir soruşturma sürecini takip etmemiz gerekiyordu. Doğru sahibinden emin olmamız gerekiyordu” dedi.

 

“Hedefimiz en kısa sürede ait olduğu yere vermektir” diyen McLees, eserlerin ele geçirilmesinden ve nereye ait olduğunu öğrenilmesinden sonra ABD Dışişleri Bakanlığına haber verildiğini, ardından bakanlığın Türkiye'nin New York Başkonsolosluğu ve ilgili resmi kurumlarla irtibata geçtiğini söyledi.

 

İADE EDİLEN ESERLER
Türkiye'ye teslim edilen tarihi eserler, Klasik ve Hellenistik döneme ait gümüş ve bronz Miletos, Leukai ve Phokai gibi Anadolu şehir darphanelerinde basılan gümüş ve bronz sikkeler, bronz ok ucu, bronz kemer tokası, üç yüzlü kovanlı ok ucu, saplı ve kanatlı ok ucu gibi parçalardan oluşuyor.

Hürriyet, 11.12.2014

GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ RESTORASYONU İKİ YILDIR BEKLİYOR

 

Yanan 142 yıllık tarihi Galatasaray Üniversitesi binasının restorasyonu iki yıldır bekliyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden Prof.Dr. Kutgün Eyüpgiller, İstanbul III Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün restorasyon projesine binanın özgün yapısını korumadığı için haklı olarak aylardır onay vermediğini söyledi.

22 Ocak 2013'te çıkan yangında büyük hasar görerek kullanılmaz hale gelen 1. grup tescilli tarihi binanın Restorasyon Uygulama Projesi'nin Nisan 2014’de tamamlanarak Kurul'a sunulması ve onayın ardından restorasyona başlanması bekleniyordu. Ancak geçen sekiz ayın ardından Kurul'dan projeye onay çıkmadı.

Kurul özgün yapısını bozduğu için reddediyor

Binanın restorasyonu dair tartışmalar uzun süredir devam ediyor. Yangından sonra restorasyon için uzmanlardan oluşan bir grup kurulmuş ancak üniversite yönetiminin restorasyon işlerini Galatasaray Eğitim Vakfı'na bir protokolle devretmesi üzerine bu grup istifa etmişti.

Geçtiğimiz nisan ayında istifa edenlerden Prof.Dr. Kemal Kutgün Eyüpgiller, Vakfın hazırlattığı restorasyon projesinin tarihi binayı "betonarmeye" döndüreceğine dair Kültür ve Turizm Bakanlığına dilekçe ile uyarıda bulunmuştu.

bianet'e konuşan Eyüpgiller, Koruma Kurulu'nun da kendisiyle aynı gerekçelerle projeye onay vermediğini söyledi.

"Koruma Kurulu, öneri restorasyon projesine binanın özgün yapısını bozduğu, sadece dış kabuğunu koruyarak içinin mekansal düzenini ve taşıyıcı sistemini aslına uygun yapmadığı gerekçeleriyle onay vermiyor.

Süslemeleri bile ısrar sonucu çizdiler

"Yani bu proje Koruma Kurulu'nun tarihi binaların restorasyonuna dair 660 sayılı ilke kararına aykırılık teşkil ediyor. Ancak ısrarla projenin düzeltilmediğini, her seferinde aynı projenin yeniden kurula sunulduğunu anlıyoruz. Kurul da her seferinde aynı gerekçelerle projeyi geri çeviriyor.

"Kurulun aylar önce talep ettiği tarihi binanın çok değerli kalemişi süslemelerinin rölövelerinin dahi ancak uzun ısrarlardan sonra çizilebildiğini öğrendik.

"Oysa çözüm çok basit. Restorasyon projesinin 660 sayılı ilke kararının ve yönetmeliklerin tarif ettiği gibi restitüsyona uygun olarak, yıkım vs önermeden, plan şemasına, mekansal düzene, özgün malzemeye uygun olarak düzenlenmesi en fazla üç gün alır."

Restorasyon tartışmalarıyla ilgili Galatasaray Vakfı ise 20 Mart 2014'te yaptığı açıklamada, Restorasyon Projesi'nin GSÜ yönetimi ihtiyaç planı doğrultusunda hazırlandığını ifade etmişti.

Bianet, Haber: Nilay Vardar, 10.12.2014

BÜYÜK AYAR!

 

Hükümet, özellikle Gezi olaylarında tepki gösterdiği Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB) yapısını baştan aşağı değiştirmeye hazırlanıyor. Hazırlanan kanun taslağına göre TMMOB’un hazırladığı tüm yönetmelikler, Çevre ve Şehircilik Bakanı’nın uygun görüşü ve onayı alınmadan yayınlanamayacak. Böylece kamu kurumu niteliğini kaybeden TMMOB, dava açamaz hale gelecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, iki yıl önce gelen tepkiler üzerine geri çektiği Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)  yasasını yeniden gündeme getiriyor. Özellikle Gezi olayları sırasındaki çıkışlarıyla hükümetin tepkisini çeken TMMOB’la ilgili yeni düzenlemeler, son şekli verilen İmar Kanunu Taslağı’nda yerini aldı. Buna göre 6235 Sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun (TMMOB) bazı maddelerinde dikkat çekici değişiklikler yapılıyor.

BAKAN ONAYI ŞARTI
Düzenlemeye eklenen geçici maddeyle 6235 Sayılı Kanun uyarınca hazırlanan yönetmelikler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca uygun görülüp onaylanmadan yürürlüğe girmeyecek. Bu maddenin yürürlüğe girmesiyle birlikte kanuna bağlı mevcut yönetmeliklerin en geç 6 ay içerisinde yeniden düzenlenerek bakanlığa sunulması gerekecek. Bu süre bakanlık tarafından en fazla 6 ay daha uzatılabilecek. Süre sonunda bakanlık tarafından onaylanmayan yönetmelikler hükümsüz hale gelecek. Mevcut yönetmelikte her ihtisas şubesi yalnız bir oda açabilirken, hazırlanan düzenlemede her ihtisas şubesinin oda açabileceği hükmü yer aldı.

İLİN ADIYLA MESLEK ODASI
Taslak düzenlemeye göre, bölgesi içinde kendi mesleği konusunda en az 25 meslek mensubu bulunan il merkezlerinde, her meslek grubu için bir oda kurulacak. Ayrı ayrı kurulan her meslek odası bulunduğu ilin adıyla anılacak. Yeni kurulan odalar, kuruluşlarını birliğe bildirdikten sonra tüzel kişilik kazanacak. Kurulan odalar, birlik tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirilecek. Çalışmaya göre yeterli sayıda meslek mensubu bulunmayan veya oda kurulmayan yerlerdeki meslek mensupları, bulundukları vilayetin merkezine en yakın merkezi olan vilayetteki ilgili odaya tabi olacak. En kıdemli üyenin seçeceği ve başkanlığını yapacağı 5 kişilik kurucu kurulu en geç 6 ay içinde belirlenecek.
 
NİSPİ TEMSİLE DÖNDÜ
Düzenlemeyle TMMOB’da “çoğunluk” temsilinden “nispi temsil” sistemine de geçiliyor. Buna göre Birlik Umumi Heyeti iki yılda bir odaların, meslekte en az on yıl kıdemli olan üyeleri arasından toplam üye sayısının yüzde 2’si oranında ve üç kişiden az, 100 kişiden çok olmamak üzere seçecekleri delegelerden oluşacak. Birlik Umumi Heyeti, üye tam sayısının çoğunluğuyla toplanacak ve kararlarını nispi temsil sistemiyle alacak. Birlik Umumi Heyeti’nin seçimle ilgili toplantılarına üyelerin katılmaları ve oy kullanmaları zorunlu olacak. Geçerli bir mazereti olmaksızın katılmayanlarla oy kullanmayanlar, Yüksek Haysiyet Divanı’nca cezalandırılacak. Şube ve oda umumi heyetleri üye tam sayısının çoğunluğuyla toplanacak. Daha önce “çoğunlukla” karar alan heyetler, düzenleme aynen yürürlüğe girerse nispi temsil sistemiyle kararlarını alabilecek.

Kamu Kurumu ve Kuruluşları ile İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Kamu İktisadi Kuruluşlarında asli ve sürekli olarak çalışan mühendislik ve mimarlık meslekleri mensuplarının meslek ve ihtisaslarıyla ilgili odaya girmeleri isteğe bağlı olacak. Bununla birlikte aidat ödemekle yükümlü olmayacaklar ancak aidat ödemeyenler yönetimde görev alamayacak. Ancak bu kişiler görevlerinin gereği olan işleri yaparken, mesleki bakımdan, odaya kayıtlı meslektaşlarının yetkileriyle haklarına sahip ve onların ödevleriyle yükümlü olacaklar.

TMMOB’un dikkat çeken davaları
TMMOB, hükümetin birçok projesine karşı açtığı iptal davalarıyla gündeme geldi. TMMOB’un son dönemde dikkat çeken davaları şöyle:
* Üçüncü Havalimanı’nın çevre düzeni ve imar planının iptali ve yürütmesinin durdurulması.
* Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu iptali.
* Akkuyu’nun Çevre Düzeni Planı’nın iptali istemiyle açılan davada Danıştay durdurma kararı verdi.
* Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın SİT statüsünün değiştirilmesi kararını Ankara 11. İdare Mahkemesi iptal etti. Danıştay karara yapılan itirazi reddetti.
* 3. Köprü Projesi güzergahında parçalı değişiklikler öngören 1/5000 imar planı değişikliklerine karşı dokuz meslek odası 17 dava açtı.
* Yatağan, Yeniköy, Kemerköy ve Çatalağzı termik santrallerinin özelleştirme sürecine ilişkin açılan davalar sürüyor.
* Galataport ihalesiyle ilgili açılan davayı görüşen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, yürütmenin durdurulmasına karar verdi.

Gelirlerini devretmişti

TMMOB, özellikle Gezi olaylarındaki çıkışlarıyla gündeme gelmişti. TMMOB’un Cumhurbaşkanlığı Sarayı başta olmak üzere üçüncü havalimanı, üçüncü köprü ve HES’ler olmak üzere birçok projeyle ilgili açtığı davalar bulunuyor. TMMOB, bu davaların birçoğunda yürütmeyi durdurma kararı aldı. Hükümet, Gezi olaylarının ardından geceyarısı önergesiyle TMMOB’un ‘harita, plan, etüt ve projelere’ belli parasal bedel karşılığında verdiği vize yetkisini Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devretmişti.

Soğancı: Bize ayar veriliyor

TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı, yasada yapılacak değişiklikle ilgili “Yasamızda yapacakları değişiklikle, bir türlü arka bahçesi yapamadıkları örgütümüzü parçalayarak, bölerek güçsüzleştirmek, etkisizleştirmek istiyorlar” eleştirisini getirdi. Soğancı, “Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’nun meslek örgütleri üzerine hazırladığı raporla başlayan, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü’nün oluşturulması ile devam eden, çok sayıda meslektaşımız aleyhine çıkarılan yönetmeliklerle sürdürülen, gece yarısı operasyonuyla 3194 Sayılı Yasa’ya ekleme yapılmasıyla devam eden sürece bakıldığında mesleğimize, meslektaşlarımıza ve örgütümüze yönelik bir ayar vermeye çalıştığı bilinen bir gerçektir” dedi.

Bakan onayı şart olacak

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Yeşil de artık tüm yönetmelik değişiklikleri için bakan onayının şart olacağını söyledi. Şu anda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız hakkında bir soruşturma yürüttüklerini, eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın 3 ay meslekten men edildiğini hatırlatan Yeşil, “3-4 maddeden ibaret değişiklikle yeni bir birlik kurulacak. Tüm işlemlerimiz bakanın onayına sunulacak” dedi.

Pabuç bırakmayız

TMMOB Maden Mühendisleri Odası İkinci Başkanı Can Doğan ise birçok davaya müdahil oldukları için ciddi bir operasyonla karşı karşıya olduklarını söyledi. “Muhalefet örgütü olarak çalışan TMMOB’un sesi kesilecek” diyen Doğan, şöyle konuştu: “Bizim de yıllardır gelen mücadelemizin kazanımları var. Bunlara kolay pabuç bırakmayız. Tamamen TMMOB’u tarumar etmeye yönelik. Çevre ve kentle ilgili konular arasına almaları tesadüf değil. Kentlerin ve çevrenin yağmalanmasıyla lgili davalarımız var, bunlara müdahil olduk. Bu mücadelelerde önemli yerdeyiz, bunu yok etmek istiyorlar. Ciddi bir saldırı var. Fiili olarak son birkaç yıldır uygulanıyor. Yönetmelikleri Resmi Gazete’de yayınlanmak üzere gönderiyoruz. Ama birkaç zamandır yayınlamıyorlar, bakanlık görüşüyle reddediliyor. Gayrıhukuki olarak yapılan şey hukuki zemine oturtulmaya çalışılıyor. TMMOB, ağalık gibi lanse ediliyor. Bunun geri çekilmesiyle ilgili çalışmalar yapıyoruz. Bakana bağlı müsteşarlık gibi olacağız. Parça parça yetki alanlarımız bakanlığa bağlanacak.”

Dava hakkımız kaldırılıyor

TMMOB Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Torun, düzenlemeyle TMMOB’un kamu kurumu niteliğinin kaldırıldığını söyledi. Bugüne kadar yüzlerce dava açan TMMOB’un bu niteliğinin düşürülmesiyle dava açamaz hale geleceğini söyleyen Torun, “Özelleştirmeler, büyük projeler, enerji hatları gibi projelerde birçok davamız bulunuyor. Ama artık mahkemeler ‘sizin kamu kurumu niteliğiniz yok, hangi yetkiyle dava açacaksınız’ diyerek davalarımızı reddedebilir. Hazırlayacağımız yönetmelikler artık bakanlık onayına sunulacak. Yani bundan sonra yönetmelik hazırlayamayacağız, elimizi kolumuzu bağlayacaklar” dedi.

Hürriyet, Haber: Erdinç Çelikkan, 10.12.2014

'PENCEREDEN RUMELİ' PARİS'TEYMİŞ

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nden kayıp olduğu anlaşılan eserlerle ilgili başlatılan soruşturmada, paha biçilemeyen tablonun Paris’te olduğu belirlendi.

 

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nden önemli Türk ressamlarına ait paha biçilmez 302 eserin kayıp olduğunun anlaşılmasının ardından başlatılan soruşturmada önemli bilgiler gün ışığına çıkmayı sürdürüyor. Soruşturma kapsamında müzeden çalınan tablolar arasında en değerlileri arasında yer alan bir tablonun daha izine ulaşıldı.

Bir koleksiyonerde
Savcılığın kayıp tablolarla ilgili bilgisine başvurduğu bir kişi, ressam Şevket Dağ’a ait, ‘Pencereden Rumeli’ adlı tablonun Türkiye’den kaçırılarak Fransa’ya götürüldüğünü söyledi. Bu kişinin verdiği bilgiler doğrultusunda tablonun Fransa’nın başkenti Paris’te bir koleksiyonerin elinde olduğu belirlendi. Savcılık ve Bakanlık yetkililerinin tabloyu Türkiye’ye getirmek için çalışma yürüttükleri öğrenildi. Tablonun Türkiye getirilmesi halinde ele geçirilen tablo sayısı 62 olacak. Soruşturmanın, ilerleyen günlerde genişleyerek süreceği öğrenildi.

120’sinin 61’i bulundu

Müzeden çalındığı anlaşılan 302 eserden 120’sini çok ünlü Türk ressamlara ait paha biçilmeyen tablolar oluşturuyor. 2012’den bu yana yürütülen soruşturma kapsamında 2013’te düzenlenen operasyonlarda 44, geçen ay düzenlenen operasyonda da 17 olmak üzere toplam 61 tablo bulundu. Bu tablolar önemli işadamları, müzayede evi ve sanat galerisi sahipleri ile bazı koleksiyonerlerden çıktı.

Milliyet, Haber: Sertaç Koç, 10.12.2014

KORUMA KURULU'NA GÖRE GALATAPORT EŞSİZ FIRSAT!

Kültür Varlıkları Koruma Kurulu Kruvaziyer limanı için 2012 yılında aldığı kararda Galataport projesi için 'Tarihi Tophane Meydan Düzenlemesi' için eşsiz bir fırsat ifadedesi kullanılmış.

 

İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’na göre Galataport projesi ‘’Tarihi Tophane Meydan Düzenlemesi’’ için eşsiz bir fırsatmış. Yanlış okumadınız Kültür Varlıkları Koruma Kurulu Kruvaziyer limanı için 2012 yılında aldığı kararda aynen bu ifadeyi kullanıyor. Oysa Galataport projesi ile 1.2 km sahil bandına 22 metre yani 7 katlı otel, alışveriş merkezleri yapılarak tarihi Tophane meydanı ile deniz ilişkisi tamamen koparılacak. 

Danıştay İdari Davaları Genel Kurulu en son Galataport ile ilgili bilirkişi tespit edilerek yürütmenin durdurulması istemli davanın yeniden görüşülmesini istemişti. Kamuoyunda yürütmeyi durdurma kararı verildi şeklinde algılanan karar, aslında yeniden yargılamanın önünü açtı. Davaya en çok etki etmesi beklenen İstanbul 2. Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararlarıdır. Koruma Kurulu Özelleştirme İdaresi’nce yapılan davaya konu 1 /5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile ilgili görüş bildirmişti. 19.09.2012 tarihli görüşünde plan olumlu bulunmuş, alanın tarihsel kimliğinin korunması için de şu değerlendirme yapılmıştı… 

-18. Yüzyıl başlarından itibaren İstanbul Saray ve yönetim merkezinin kentin gelişmesine paralel olarak Tarihi Yarımada’dan Boğaziçi sahillerine yayılması ile Tophane Meydanı devletin resmi protokol alanı olarak düzenlenmiş, yabancı devlet büyükleri törenlerle burada karşılanmış, ülkenin ve başkentin prestijli giriş kapısı olarak kullanılmıştır. 

-Günümüzde de Tarihi Yarımada – Sarayburnu – Topkapı Sarayı’nın Marmara denizine açılan manzarası ile Pera bölgesinden en etkileyici şekilde algılandığı noktasıdır. İstanbul’un fethinden imparatorluğun son dönemine kadar inşa edilmiş Osmanlı anıtları ile bezenmiş ‘Denize açk meydan özelliği ile Osmanlı mimarlığının bir açık müzesi niteliğindedir. 

-Tophane-i Amire binası, Kılıç Ali Paşa Cami, Tophane Çeşmesi, Nusretiye Cami, Tophane Kasrı ve saat kulesinin sınırları ve tarihi meydan karakterini belirlediği kentsel alan eşsiz bir değerler topluluğudur. 

Anıtsal meydanın günümüzdeki tek sorunu 1960’lı yıllarda dönemin acil ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla inşa edilen Salıpazarı ofis ve depo tesisleri yapılardır. Antrepo yapıları kentsel mekanın özgün tarihi karakterini zedelemiş, tarihi Tophane meydanının denizle bağlantısını koparmıştır. 

-Kurulumuz Kruvaziyer Liman olarak yeniden tasarlanmasını olumlu değerlendirerek, plan çalışmasının liman ve tarihi Tophane meydanı düzenlemesi için eşsiz bir fırsat olduğu görüşündedir.

Radikal, Haber: Ömer Erbil, 10.12.2014

TARİHİ KÖPRÜLER TRAFİĞE KAPATILDI

Edirne’de, yaşanan sel felaketi nedeniyle, Tarihi Tunca ve Meriç Köprüleri, İl Kriz Masası’nın almış olduğu karar gereği bir kez daha yaya ve araç trafiğine kapatıldı.

Polis ekipleri, gece saat 24.00’da köprülerin girişini dubalarla kapatarak, şerit çekti ve araçların giriş-çıkışına izin verilmedi. Pazarkule Sınır Kapısı’ndan Edirne-Merkez istikamete ulaşımı sağlayan tarihi köprüler, güvenlik nedeniyle 6 Aralık Cumartesi araç trafiğine kapatılmıştı. Tunca ve Meriç Nehirleri’nin su debilerinin düşmesi sonrası 8 Aralık Pazartesi günü tekrar yaya ve araç trafiğine açılmıştı.

TARİHİ KÖPRÜLER TEKRAR KAPATILDI

Bulgaristan'ın aşırı yağışlardan dolayı dolan Kırcaali ve Yazovir Barajları'nda su salımı yapacağı bilgisi üzerine Edirne'de alarm verildi. Edirne Valiliği İl Kriz Masası’nın almış olduğu ikinci bir kararla tarihi köprüler saat 24.00 itibariyle polis ekipleri tarafından, köprü girişlerine dubalar konularak ve şerit çekilerek tekrar yaya ve araç trafiğine kapatıldı.

MERİÇ VE TUNCA NEHİRLERİ’NİN SU DEBİLERİ ARTACAK

Öte yandan, Bulgaristan'ın Kırcaali ve Yazovir barajındaki aşırı doluluktan dolayı gece saat 02.00 itibari ile su salınımı yapacağı ve salınımın Arda Nehri'ni ciddi manada etkileyeceği bildirildi. Arda Nehri'nin etkilenmesine bağlı olarak Meriç Nehri'nin debisinin de bugün saat 13.00 itibari ile tetiklenmesi bekleniyor.

KORKAN: "KARAAĞAÇLI HİÇBİR VATANDAŞIMIZ ŞU AN MAĞDUR DEĞİL"

Karaağaç Mahallesi Muhtarı Agah Korkan ise Karaağaç Semti’nde yaşayan vatandaşların evlerinde herhangi bir sorun yaşamadığını belirterek, “Tabi ki şu an da insanlarımızda bir panik var, sanki Karaağaç’ı sular basmış. Tabi ki sular arazilere girdi. Nehir kenarlarında yapılan setlerden dolayı şu an hiçbir Karaağaçlı vatandaşımız mağdur değil” dedi.

Milliyet, 10.12.2014

NEM MAKİNESİYLE KORUNACAK

UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Sivas Divriği Ulu Cami, nem sorunu ile karşı karşıya kalınca Vakıflar Genel Müdürlüğü, sorunu çözmek amacıyla İtalya’dan nem engelleyici makine aldı.

 

Ahmed Şah tarafından 1228 yılında Ahlatlı Hürrem Şah’a yaptırılan Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nın, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve İtalyanların işbirliği ile gelecek nesillere daha sağlıklı şekilde ulaşması hedefleniyor. Bu kapsamda alınan nem engelleyici makinenin yapıyı koruması bekleniyor. İtalya’daki eski yapılarda da kullanılan makine, yapıların duvarına asılıyor. Yerden çıkan nemin oranını belirleyen makine, belirli bir düzeyin üstünde olması durumunda hemen harekete geçiyor ve nemi iterek, yapıya ulaşmasını engelliyor.

Camiyi koruma altına almak için yüzey taraması, thermo–vision kameralar ile yüzey analizleri, Stratigrafik analizler, elektrikli 3 D termografik inceleme, AVT ile pasif sismik araştırma, nem giderme testi ve kimyasal analizler yapıldı. Analizler sonucunda camide, nem önleme makinelerinin sonuçları Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce Ankara’dan da GPS yöntemi ile takip edilebiliyor. Genel Müdürlük, ocak ayında da, İtalyan firmasının danışmanlığında hazırlanan restorasyon projesi için ihaleye çıkacak. Vakıflar Genel Müdürlüğü aynı makineyi, Süleyman Şah Mescidi (İstanbul), Cacabey Camisi (Kırşehir) ve Sultanahmet Camisi bünyesinde bir süre önce halıların sergilendiği ancak nem dolayısıyla kapatılan fil ahırları denilen yerde de kullanacak.

Hürriyet, Haber: Meltem Özgenç, 09.12.2014

SATILAN CAMİ VE MESCİTLER GERİ ALINIYOR

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, 1935 yılında çıkarılan kanunla satılan bazı cami ve mescitleri yeniden kamulaştırıp restore edildiğini belirtirken, restore edilen cami ve mecsitlerin yeniden ibadete açacaklarını söyledi.

Yok olmaya yüz tutan tarihi eserleri ayağa kaldırdıklarını belirten Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, şöyle devam etti:
"Yıllardır kapalı olan camilerimizden İzmir'deki Kumrulu Mescit diye bilinen Abdurrahman Mescidi, Şeyh Bedri Efendi Türbesi ve Mescidi ve Baladur Mescidi. Her üç camide çeşitli sebeplerle yıllardır ibadete kapalıydı. Kumrulu Mescidi sokak arasında kalmış, bakımsızlıktan, ilgisizlikten ve restore edilememekten dolayı. Baladur Mescidi heyelan ve afet riski sebebiyle ibadete kapatılmıştı. Fakat baktık ki orada bir heyelan ve afet riski yok. Bunların tekrar restorasyonunu gerçekleştirdik ve ibadete açtık."

Ertem, İstanbul'da yok olan bazı tarihi yapıları da yeniden inşa ettiklerine işaret ederek, "Şeyh Süheyl Efendi Mescidi var, bir kısmı yolda kalmış, şu anda restorasyonu tamamlandı. Uzun Yusuf Mescidi, Altı Poğaça Mescidi var. Mesela Çapa'da, Kazasker Abdurrahman Camisi var yok olmuştu, üzerinde bir kafeterya vardı. O kafeteryayı kaldırdık, tekrar aslına uygun düzenledik" dedi.
 

"KAMULAŞTIRMA ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR"
Adnan Ertem, 1935 yılında çıkarılan bir kanunla bazı cami ve mescitlerin satıldığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Eğer camiler arasında 500 metre mesafe varsa, daha aktif olana göre pasif durumda olanın satılmasına imkan veren bir kanun. Her 500 metre kapsamında olanın birisi satıldı diye bir ifade kullanmıyorum ama bu kanun bağlamında mesela Şehzadebaşı Camisi'nin 500 metre mesafesinde başka bir cami satılmıştır.

Kilis'te bir cami de bu mahiyette satılmış. Geçtiğimiz dönem bu caminin de kamulaştırma işlemlerini gerçekleştirdik. Ardahan'da aynı dönemde, aynı şekilde satılan bir başka caminin kamulaştırma çalışmaları da sürüyor.

Bursa'da, Tavukçu Mescidi ile Zafranlı Mescidi, bunlar zamanla satılmıştı. Birisi günümüzde ikamet olarak kullanılıyordu. Onları tekrar sahiplerinden satın aldık. Aslına uygun restore ederek tekrar ibadete açtık."

Amaçlarının idareleri altındaki vakıfların vakfiyeleri doğrultusunda hareket etmek olduğuna işaret eden Ertem, "Vakfedenin emanet ettiği mülkü, hangi şekilde kullanılmasını vasiyet etmişse o emaneti, o vasiyet doğrultusunda yaşatmak zorundayız, imkanlarımız ölçüsünde. Mesela birçok satılmış camiden kamulaştırma işlemi yapamadıklarımız da olabilir. Onları da zorluyoruz" diye konuştu.
 

"12 YILDA 4 BİN CİVARINDA RESTORASYON"

Ertem, 2002 yılından bugüne kadar 4 bin civarında restorasyon gerçekleştirdiklerini vurguladı.

Restore edilen yapılar arasında türbeden kervansaraya, hamamdan camiye, medreselere kadar her türlü eserin bulunduğunu anlatan Ertem, "Yeniden ihya çalışmasına tabi tuttuklarımız da cami olarak, rekonstrüksiyon mahiyetinde 100'ün üzerinde cami de bu şekilde ibadete açıldı" dedi.

Ertem, İznik Ayasofya Camisi'nin, 1920'li yıllarda geçirdiği yangından bugüne müze olarak kullanıldığını dile getirerek, "Biz, 2011'de restorasyonunu tamamladık, cami fonksiyonuna da dönüştürdük. Şu anda ibadet edilir vaziyette" ifadesini kullandı.

Trabzon Ayasofya Camisi'ni de 50 yıl aradan sonra camiye dönüştürdüklerini kaydeden Ertem, yurt çapındaki restorasyonlara yoğun şekilde devam ettiklerini sözlerine ekledi.

Sabah, 09.12.2014

DANIŞTAY DA AOÇ'DE YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERDİ

Danıştay 6. Dairesi, Atatürk Orman Çiftliğindeki (AOÇ) arazinin, TBMM tarafından kullanılmasına olanak sağlayan Koruma Bölge Komisyonunun kararına yönelik açılan davada yürütmeyi durdurma kararı verdi.

 

Meclis, Özelleştirme Yüksek Kurulunca TBMM'ye tahsis edilen AOÇ'deki arazi üzerinde inşa edilmesi planlanan Kongre ve Eğitim Tesislerinden mahkeme süreci nedeniyle vazgeçmişti.

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, yazılı açıklamasında, AOÇ'taki bira fabrikası alanına ilişkin ikinci yürütmeyi durma kararı aldıklarını belirtti.

Daha önce Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile AOÇ Gazi Mahallesi 2100 ada 23-24 parseller için hazırlanan planların onaylandığını hatırlatan Candan, alanın TBMM'ye tahsis edildiğini dile getirdi.

Candan, imar planları ile TBMM ve milletvekilleri için eğitim, arşiv, kongre merkezi, spor tesisi, tiyatro, müze, sergi salonu, depolama alanı gibi tesislerin yapılmasının öngörüldüğünü belirterek, şu bilgileri paylaştı: "Danıştay 6. Daire, bilirkişi raporu düzenleninceye kadar imar planlarının yürütmesini durdurmuştu. Ayrıca Ankara Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Ankara 1 Nolu Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu 11.02.2013 tarih ve 74 karar sayılı kararı ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca AOÇ 2100 ada 23-24 parsellere ilişkin hazırlanan 1/10000 ölçekli AOÇ 1. derece doğal ve tarihi sit alanlarına ait koruma amaçlı nazım imar planı değişikliği ve bu değişiklik doğrultusunda bu parseller için hazırlanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planlarının, Korunan Alanlarda Yapılacak Planlara Ait Yönetmeliğe uygun olduğuna karar vermişti."

Bu karara karşı 5 oda olarak açtıkları, planların konu edildiği davada, bilirkişi raporu gelinceye kadar Koruma Bölge Komisyonu kararının da yürütmesinin durdurulmasına karar verildiğini aktaran Candan, "Telafisi mümkün olmayan zarar oluşturacağından mahkeme, bilirkişi raporunu beklemeden yürütmeyi durdurma kararı veriyor, bu bizim açımızdan oldukça değerli" ifadesini kullandı.

TBMM, mülkiyeti Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş'ye ait olan ve Özelleştirme Yüksek Kurulu'nca Meclis'e tahsis edilen AOÇ'deki arazi üzerinde inşa edilmesi planlanan Kongre ve Eğitim Tesislerinden, mahkeme süreci nedeniyle vazgeçmişti.

Cumhuriyet, 09.12.2014

TÜRKİYE'DE BİR İLK: YERALTI TURİZMİ

 

Çankırı'da yerin 150 metre altındaki Kaya Tuz Mağarası'nın, içine kafe, restoran, spor aktivite alanı, yürüyüş yolları ve tuz terapi odaları yapılarak turizme kazandırılması için çalışmalar sürüyor.

Çankırı Valisi Vahdettin Özcan, Valilikte düzenlenen değerlendirme toplantısında, mağaranın turizm açısından çok önemli olduğunu söyledi.

 

Tuz mağaralarını turizme açan çok sayıda ülke olduğunu belirten Özcan, "Bizim mağaramız bunlardan daha iyi. Hayata geçirmeyi planlandığımız uygulama Türkiye'de ilk olacak. Kaya Tuzu Mağarasının bir bölümünü turizme kazandırmak için, burada işletmecilik yapan firmadan devraldık" dedi.

 

Özcan, projeyi iki yıl içinde tamamlamayı hedeflediklerini vurgulayarak mağaranın içine tuz terapi merkezi, çok amaçlı toplantı salonu, galeriler, kafeterya, restoran, çocuk oyun, ibadet, spor aktivite alanları, dekoratif tuz havuzu, ahşap yürüyüş yolları gibi düzenlemeler yapılacağını kaydetti.

Toplantıya Vali Yardımcısı Fatih Yılmaz, Çankırı Karatekin Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. İbrahim Demirtaş, Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Alaybey Karoğlu, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Hasan Yıldız,İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Şube Müdürü Nusret Acar ve Mimar Nail Altıparmak katıldı.

 

İl Özel İdaresi ile Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) arasında "Çankırı Kaya Tuzu Mağarasının Turizme Kazandırılması Projesi" için protokol imzalanmıştı.

Akşam, 09.12.2014

PHASELİS'TE TARİH YAZILIYOR

Arkeolojik kalıntıların 1. derece sit alanı dışına da uzandığı tespit edildi. Sit alanının genişletilmesi için çalışma yürütülüyor. Otele tahsisli alanda ise antik bir çiftlik yapısının uzantıları belirlendi.

 

Phaselis antik kentinin bitişiğine yapılmak istenen otel projesinin iptali için açılan davalar sürerken, antik kentin yer aldığı arazide Akdeniz Üniversitesi'ne bağlı Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü bünyesinde yapılan arkeolojik çalışmalar kente ilişkin önemli bulguları açığa çıkardı.  Antik kentte yapılan yüzey araştırmaları  arkeolojik kültür varlıklarının 1. derece sit alanı dışına da uzandığını ortaya koyuyor. Antik çağda konaklama yeri olarak bilinen 'Mansio' yapı kalıntılarının yer aldığı 1. derece arkeolojik sit alanının dışında Phaselis ile Olympos arasındaki Likya Yolu'na ait kalıntıların yanı sıra çiftlik yapıları, teraslar, lokal yapı kalıntıları tespit edildi. 1. derece sit sınırının genişletilmesi için Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'na araştırma ekibi tarafından yeni başvuru yapıldı. Rixos'a otel projesi için tahsis edilen 878 parseldeki kalıntıları tespit etmek için yapılan jeo-magnetik alan etütlerinin sonuçları doğrultusunda  tahsis edilen alanda sondaj çalışmaları başlayacak.

Phaselis'te yapılan yüzey araştırmalarında tespit edilen çiftlik yapısı

 

OTEL ARAZİSİNE UZANIYOR

Phaselis'te yüzey araştırmalarının 2014 raporuna göre, 'Mansio' yapısının kuzeybatısında, 1. derece sit alanının dışında  bir çiftlik kompleksi ve buna bağlı yapılar tespit edildi. Raporda, “Komplekse ait yapıların bir kısmı güney istikametinde ilerlemekte olup yapılması planlanan Rixos oteli arazisi içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir” denildi. Yine Rixos'a tahsis edilen parsele 50 metre mesafede başka yapı kalıntıları da  bulundu. Ayrıca, rapora göre Çöğmen Tepesi üzerinde geç antikçağa tarihlenen iki seramik sanduka tarzı kiremit mezar, kent merkezinin kuzeybatısındaki nekropoliste ise 34 tane lahit belgelendi. Yine akropolisin üzerindeki sur ve yapılarla ilişkili sarnıç kalıntıları ve su sistemine ait kalıntılar bulundu.  Akropolisin kuzeydoğusunda defineciler tarafından tahrip edilmiş hamam kalıntıları ve mozaik kaplamaları belirlendi.

Orta Liman çevresinde yapılan çalışmalarda MS. 2.-3. yüzyıllara tarihlenen bir yazıt tespit edildi

 

KURUL İNŞAATI DURDURMUŞTU

Antalya Koruma Kurulu, sit sınırının genişletilmesi için daha önce yapılan başvuru üzerine 878 parsel ve çevresinde bilimsel çalışmalar tamamlanana kadar herhangi bir inşaat faliyetinde bulunulmamasına karar vermişti. Rixos’a tahsis edilen arazinin yaklaşık 20 dönümü 1. derece arkeolojik sit alanı. Ancak yapılan çalışmalar sonucunda bu alan genişleyebilir.

Mozaik kalıntıları da yapılan araştırmanın bulguları arasında

Birgün, Haber: Olgu Kundakçı, 09.12.2014

SESSİZ YIKIM

49 yıllığına Şehir Üniversitesi’ne tahsis edilen Kartal Cevizli Tekel Fabrikası için temmuz ayında yıkım ruhsatı verildiği, geçen hafta da yıkımın başladığı ortaya çıktı.

 
Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, fabrika bloklarından birinin çatısının yıkıldığını, blokların tamamının yıkımı için hazırlık yapıldığını belirterek “Yakında alana iş makineleri ile girilecek” uyarısında bulundu.

1. derece arkeolojik sit, 3. derece doğal sit özelliklerini bir arada barındıran Cevizli Tekel arazisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin planlarında 2003 yılında “Şehir Parkı” olarak işaretlenmişti. 18 Eylül 2009’da ise İBB plan değişikliğine giderek araziye “Eğitim Tesisleri” fonksiyonu getirdi. 460 bin metrekarelik arazisinin 296 bin metrekarelik kısmı, Bilim ve Sanat Vakfı (BİSAV) tarafından kurulan özel Şehir Üniversitesi’ne 49 yıllığına tahsis edildi. BİSAV’ın kurucuları arasında Başbakan Ahmet Davutoğlu bulunuyor. Şehir Üniversitesi’nin Mütevelli Heyeti Başkanı da eski Adalet ve Milli Savunma Bakanı da Mahmut Oltan Sungurlu.

Tekel’in İstanbul Anadolu yakasındaki en değerli arazisi olarak bilinen alanda, sigara, ambalaj ve puro fabrikasına ait lojman, kreş, futbol, basketbol sahaları, yüzme havuzu ve konukevi bulunuyor. Alanda ayrıca, 4 bin 100 adet asırlık ağaç ve Bizans dönemine ait olan Brias Sarayı kalıntıları yer alıyor. Arazinin yapılaşmaya açılmaması için 2009 yılından beri bölge halkı mücadele ediyor. Ancak gelinen son noktada yıkımın başlamak üzere olduğu ortaya çıktı.

Ruhsat verildi

Kartal Belediyesi 4 Temmuz 2014’te fabrika binalarının yıkımı için yıkım ruhsatı verdi. Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu da geçen hafta yıkımın başladığını tespit etti. Muhcu, arazide Cumhuriyet döneminin endüstriyel mirası olan fabrikaların yıkılarak yerine yeni binalar dikileceğini, bölgenin yapı yoğunluğunun da artırılacağını söyledi. Muhcu, “Kamuoyundan saklanarak bir yıkım ruhsatı verilmiş. Arazi Şehir Üniversitesi’ne bedelsiz denebilecek bir rakamla tahsis edildi. Tahsisin durdurulması ve imar planlarına karşı açılan davalar hala sürüyor” dedi.

Depremde ne olacak?

Bölgedeki bütün planlama ve kentleşme eşiklerinin aşıldığına dikkat çeken Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu “Bölge, kamusal nitelikleri yanında önemli değerlere de sahip. Hem arkeolojik hem doğal sit alanı. Tekel binaları Cumhuriyet döneminin endüstri mirası açısından önemli. Kartallıların deprem sonrası sığınabileceği ender yerlerden. Bu özellikleriyle geleceğe taşınması gereken araziyi korumak yerine yapılaşmaya açıyorlar” diye konuştu.

Cumhuriyet, Haber: Özlem Güvemli, 09.12.2014

"TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI TEHDİT ALTINDA, DAVA AÇACAĞIZ"

 

Taşınmaz Kültür Varlıkları Yapı Esasları ve Denetimi Yönetmeliği değişti, Mimarlar Odası ayağa kalktı: "Bu bir cinayettir. Süleymaniye Camiinden, Ayasofya'ya Atatürk Kültür Merkezi'nden, Sultanahmet'e tüm taşınmaz kültür varlıkları tehdit altındadır. Hem yasaya hem Anayasa'ya aykırıdır, derhal dava açacağız."

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının Yapı Esasları ve Denetimine Dair  Yönetmeliği değiştirdi. İlk değişiklik amaç ve kapsam maddelerinde yapıldı. Buna göre "Bu Yönetmeliğin amacı, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının gruplarının belirlenmesi, bakımı, onarımı, yapı esasları ile yapıya ilişkin proje ve uygulamaların denetim esaslarını düzenlemektir" olan maddeden 'bakımı' ibaresi çıkarıldı; yerine 'tadilat ve tamirat' ibaresi getirildi. Aynı değişiklik 'kapsam' maddesinde de yapıldı.
 
BELEDİYE UHDESİNDEKİ KUDEB'E GENİŞ YETKİ
Yönetmeliğin değişen bir başka maddesi ise 'tanımlarda' oldu. Buna göre tadilat ve tamiratların içeriğini belirten, uygulamadan önce KUDEB tarafından verilen 'onarım ön izin belgesi', Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından da verilir hale getirildi.

Yine tadilat ve tamiratların onarım ön izin belgesine  uygun tamamlandığına dair ilgili idare (il özel idaresi, büyükşehir belediyesi ve belediye) tarafından verilen 'onarım uygunluk belgesi', yapılan değişiklikle KUDEB, Vakıflar Genel Müdürlüğü veya Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından verilmesi mümkün kılındı.

Ayrıca kültür varlıklarının tadilat ve tamiratının özgün biçim ve malzemeye uygun olarak yapılması denetiminde Vakıflar Genel Müdürlüğü de yetkili oldu.
 
30 GÜN İÇİNDE İNCELEME ZORUNLULUĞU 
Yapıların fen ve sağlık şartlarına uygunluğunu düzenleyen 10.maddede de değişiklik yapıldı. Buna göre, Koruma Bölge Kurulunca değerlendirilmesi gereken projelerin, imar yönetmeliğine uygunluk açısında ilgili idarece en geç 30 gün içinde incelenmesi zorunluluğu getirildi.  Daha önce 'uygun' olsun olmasın idarenin görüşü Koruma Bölge Kurulu'na gönderilirken; yapılan değişiklikle sadece uygun görülenler Kurula gönderilecek.

BELEDİYELERE BY-PASS
10.maddeye yapılan bir eklemeyle Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü, kültür varlıklarının onarımına yönelik hazırladıkları rölöve, restitüsyon, restorasyon projelerini doğrudan koruma bölge kurulu müdürlüğüne gönderebilecekler.

Yine mevcut yönetmelikte il özel idareleri, belediyeler; yapıların fen ve sağlık şartlarına uygun tasarlanmadığını ya da hazırlanan restorasyon projelerinde sağlık şartlarına uygun olmayan hususlar tespit ettiklerinde gerekli düzeltmelerin yapılması için gerekçeli kararını proje müellifine bildirip, gerekli düzeltmelerin yapılmasını istiyordu. İstenen değişiklikler taşınmaz kültür varlıklarının koruma bölge kurullarınca onaylı restorasyon projelerinde değişiklik gerektiriyorsa, proje müellifince gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra tekrar koruma bölge kurulundan onay alınıyordu.

Yapılan değişikle bu süreç tamamen ortadan kaldırıldı. Böylece restorasyon projelerinde sağlık şartlarına uygunsuzluk tespit edilse bile belediyeler ve il özel idare değişiklik isteyemez hale getirildi. 
 
Yönetmelikte yapılan değişiklikler, 7 Aralık 2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.

KUDEB NEDİR
Koruma, uygulama ve denetim bürosu (KUDEB): İl özel idareleri, büyükşehir belediyeleri, Bakanlıkça izin verilen belediyeler bünyesindeki koruma, uygulama ve denetim bürolarını ifade ediyor. Türkiye genelinde 33 belediyede KUDEB bulunuyor.
 
TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIĞI NEDİR?
 Yönetmelikte Taşınmaz kültür varlıkları: "Tarih öncesi ve tarihi devirlere ait bilim, kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan veya tarih öncesi ya da tarihi devirlerde sosyal yaşama konu olmuş bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer taşıyan yer üstünde, yer altında veya su altındaki bütün taşınmaz varlıklar" olarak tanımlanıyor.

TADİLAT VE TAMİRAT NEDİR?
Taşınmaz Kültür Varlıkları Yönetmeliğinde Tadilat ve tamirat şöyle tanımlanıyor:

"Yapıların yaşamını sürdürmesini amaçlayan;
             a) 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 21 inci maddesi uyarınca  ruhsata tabi olmayan: derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ile mimari öğe olarak ve sanat tarihi açısından özellik arz etmeyen tavan kaplamaları, elektrik  ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yörenin özelliğine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen müdahaleleri,
             b) (a) bendinde belirtilen müdahaleler sırasında yapıdaki  ahşap, madeni, pişmiş toprak, taş gibi çürüyen ya da bozularak eksilen mimari öğelerin özgün biçimlerine uygun olarak aynı malzeme ile değiştirilmesini, bozulan iç ve dış sıvaların, kaplamaların, renk ve malzeme uyumu  sağlanarak özgün biçimlerine uygun olarak  yenilenmesini"

BU BİR CİNAYETTİR, DERHAL DAVA AÇACAĞIZ
Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhçu, yönetmelik değişikliğini Hürriyet'e yorumladı. Muhçu, yapılan yönetmelik değişikliğinin hem 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na hem de Anayasa'ya aykırı olduğunu belirterek, iptali için derhal Danıştay'a dava açacaklarını söyledi.

Muhçu, yönetmelikle iki önemli değişiklik yapıldığına dikkat çekerek bunları şöyle özetledi: "Birincisi belediyeler uhdesinde kurulan ve içinde uzmanı olmayan KUDEB'e binlerce yıllık kültür varlıklarımızın tamirat ve onarımı için 'izin verme' yetkisi tanınıyor. Oysa bu yetki yasayla Kültür Varlıkları Koruma Kurullarına verilmiş bir yetkidir. KUDEB'e bu yetkinin verilebilmesi için ciddi kadrosunun olması gerekir; restorasyon, restitüsyon, rekonstrüksiyon konularını iyi bilen, koruma alanında uzman mimar, sanat tarihçisi, arkeolog gibi kadrolar gerekir ki böyle kadroları yok.

Mevcut haliyle kültür varlıklarımıza tamirat ve onarım iznini KUDEB'lerin vermesi demek, Süleymaniye, Ayasofya, Sultanahmet, Atatürk Kültür Merkezi gibi tescillenmiş tüm kültür varlıklarımızın, Cumhuriyet dönemi kamu yapılarının, anıtların büyük bir tehdit altında olması demek. 1.Grup anıtsal yapılarla ilgili bir belirsizlik var; bu yönetmeliğe onlar da dahil ise bu tam bir cinayettir. Biz bu cinayeti durdurmak için Danıştay'a dava açacağız.

Hükümet 12 yıllık iktidarı döneminde Cumhuriyet ve kültür mirasımıza karşı açık tutum içinde. Sulukule, Tarlabaşı gibi tarihi yerleşim alanlarını kaldırdı. Bunun gibi yerleri kaldırmak için engel olarak görülen Kültür Varlıkları Koruma Kurulları bypass edilerek, kendi belediyeleri uhdesinde kurulan KUDEB'lere yetki devredilerek tarihi mekanlar yıkılarak, özgün mimarı özellikleri ortadan kaldırılmaktadır. Bu kapsamda özellikle son günlerde Cumhuriyet mirası niteliğindeki pek çok kamu yapısına yönelik girişimler söz konusudur. Ankara'da Ulus'taki İller Bankası buna bir örnektir. Hükümet işine geldiğinde KUDEB'i işine geldiğinde Kültür Varlıkları Bölge Kurulları aracılığıyla kültür varlıklarımıza yönelik yıkım sürecini hızlandırmak istemektedir.

Bu yönetmelikten önce KUDEB'ler basit onarım, bakım izni vermekle yetkiliyken; şimdi tarihi varlıkların tamirat ve onarımına ilişkin izin verecek. KUDEB dediğimiz kurullar bazı belediyelerin uhdesinde kuruldu ve içinde kendilerinin yönlendirebildiği, daha sınırlı sayıda uzmanlar yer almaktadır. "

Hürriyet, Haber: Aysel Alp, 09.12.2014

 

******


SİT ALANLARINDA YENİ DÜZENLEME

İmardaki yapıyı baştan aşağı değiştiren kanun taslağı, tartışma yaratacak yeni düzenlemeler getiriyor. Düzenlemeye göre artık yeni 1/25 binlik çevre düzeni planı yapılamayacak. Mevcut 1/25 bin ölçekli çevre düzeni planları ise iki yıl içinde üst veya alt kademede onaylanan planlarla değerlendirilecek. Dikkat çeken bir değişiklik de sit alanlarıyla ilgili yapılacak. Buna göre koruma statüsünün önemi bakımından daha alt statüye düşürülen doğal sit alanlarında mevcut her tür ve ölçekte planların uygulanmasına bölge komisyonu kararı doğrultusunda devam edilebilecek.

3194 Sayılı İmar Kanunu Tasarısı Taslağına göre imar planlarında talep halinde, özel mezarlık alanları ayrılabilecek. İmar planlarında mezarlık alanı olarak belirlenen yerlerin özel mülkiyete tabi kısımları mülkiyet sahiplerince özel mezarlık olarak yapılıp işletilebilecek. Mevcut yapılarda güçlendirme, yangın ve enerji verimliliği konularında tedbirlerin alınmasına ilişkin proje onay, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni işlemlerinde hiçbir vergi, resim, harç ve herhangi bir ad altında bedel veya ücret alınamayacak.

BAKANLIKÇA TESPİT EDİLECEK

Hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıkları dolgu malzemesi olarak veya geri dönüşüme tabi tutulup yapı malzemesi olarak kullanılacak. Hafriyat toprağıyla inşaat ve yıkıntı atıklarının döküm sahaları ilgili idarelerce tespit edilecek. Ancak, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamındaki alanlarla, bakanlıkça belirlenecek özel proje alanlarında gerçekleştirilecek uygulamalar neticesinde ortaya çıkacak inşaat ve yıkıntı atıkları ile hafriyat toprağının döküm sahaları bakanlıkça tespit edilecek.

1/25.000 ÇEVRE PLAN YOK

Kanunun yürürlük tarihinden itibaren yeni 1/25 bin ölçekli çevre düzeni planı yapılamayacak. Mevcut 1/25 bin ölçekli çevre düzeni planları iki yıl içinde üst veya alt kademede onaylanan planlarda değerlendirilecek. Mevcudiyeti devam eden 1/25 binlik çevre düzeni planları iki yıl sonunda herhangi bir karara gerek kalmaksızın 1/25 bin ölçekli nazım imar planı olarak nitelendirilerek uygulanacak. Düzenlemede SİT’lerle ilgili dikkat çeken bir geçici madde de yer alıyor. Buna göre koruma statüsünün önemi bakımından daha alt statüye düşürülen doğal SİT alanlarında mevcut her tür ve ölçekte planların uygulanmasına bölge komisyonu kararı doğrultusunda devam edilebilecek.

Hürriyet, Haber: Erdinç Çelikkan, 10.12.2014

 

******


TARİHİ KORUMASIZ BIRAKIYORLAR

 

Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının tamirat ve tadilatı artık belediye bünyesinde bulunan ve tartışmalı uygulamaları nedeniyle eleştirilen Koruma Uygulama ve Denetim Büroları’na (KUDEB) emanet. Koruma Kurulları’nın yetkilerini gasp eden yönetmelik değişikliği yerel yönetimlerin kültür varlıklarıyla ilgili ruhsat ve iskan verme yetkilerini de ortadan kaldırıyor. Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, KUDEB’lerin kadro, ekipman, deneyim ve bilgi açısından yetersiz olduğuna dikkat çekti.

2005 tarihli “Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının yapı esasları ve denetimine dair yönetmelik” 9 yıl sonra değiştirildi. 7 Aralık Pazar günü Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile kültür varlıklarının bakım ve onarımı ile yetkili olan KUDEB’lere tadilat ve tamirat yetkisi verildi. Değişikliğe göre KUDEB, kendi yaptığı tadilat ve tamiratın denetiminden de sorumlu. Değişikliğe tepki gösteren Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, 2005 yılında yönetmelik çıkarıldığında gerekli arşive ve birikime sahip olmadıkları için KUDEB’lerin yetkilerinin bakım ve onarım ile sınırlandırıldığını ifade etti.

Tiyatro dekoru gibi binalar

Muhcu, bu sınırlamaya karşın KUDEB uygulamalarında çok ciddi sorunlarla karşılaştıklarını vurgulayarak mimarlık camiasının eleştirilerine hedef olan KUDEB çalışmalarını şöyle anlattı:

“Kültür varlıklarının mimari özellikleri ve tarihsel değerleri, hatalı bakım ve onarım çalışmaları nedeniyle önemli ölçüde zarar gördü. Örneğin tarihi yarımadada ve Fener-Balat’taki KUDEB uygulamaları çok tartışılıyor. Özellikle Fener-Balat çevresinde KUDEB bakım ve onarım adı altında tiyatro dekoru gibi cepheler üretti. Hem binalar hem sokaklar tarihsel dokusunu ve değerlerini büyük ölçüde kaybetti.”

Yönetmelik değişikliği ile verilen yetkinin bir sınırının da olmadığını vurgulayan Muhcu “KUDEB’e binaların hem dış cephesini hem de içindeki fonksiyonları değiştirebilecek bir müdahale yetkisi veriliyor. Oysa kültür varlıklarının korunmasında binanın cephesi, fonksiyonu ve iç işleyişinin korunması esastır” diye konuştu.

Tarih yok edilecek

Bu değişiklik sayesinde kültür varlıklarıyla ilgili dönüşüm kararlarının hızla uygulanacağının altını çizen Eyüp Muhcu “Hatalı uygulamalara imza atan KUDEB, bundan sonra yetki sınırları belirlenmediği için örneğin AKM, Haydarpaşa Garı, Süleymaniye, Ayasofya gibi anıtsal yapılara müdahale edebilecek. Mesela Haydarpaşa Garı için hazırlanmış bir restorasyon projesine Kadıköy Belediyesi onay vermedi. Yeni düzenlemeye göre KUDEB aracılığıyla Haydarpaşa projesi onaylanabilecek. Düzenleme ile birlikte Cumhuriyet döneminin mimari mirası önemli ölçüde KUDEB’e teslim edildi. Bu mirasın yok edilme süreci, sivil yurttaşların yaşadığı mahallelerdeki kültürel varlıkların yok edilme süreci hızlanacak. Sulukule ve Tarlabaşı’ndaki dönüşüm bütün tarihi mahallelerde hızlıca işletilecek” değerlendirmesinde bulundu.

Cumhuriyet, Haber: Özlem Güvemli, 11.12.2014