27 Temmuz - 7 Ağustos 2014

GİRMELER MAĞARASI'NA TURİST İLGİSİ

 

Muğla İli'nin Seydikemer İlçesi'ndeki Girmeler Mağarası, turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.

Cip safari turlarına katılan yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası olan mağara, Prehistorik çağlardan günümüze kadar uzanan süreçte Likya uygarlığına ışık tutuyor. Mağara çevresinde geçmiş yıllarda yapılan kazı çalışmalarında elde edilen buluntuların bölgede yaklaşık 11 bin 500 yıl öncesindeki yerleşik hayatın varlığını ortaya koyuyor. Mağaranın serin ortamı ve binlerce yılda oluşan sarkıtları ziyaretçilerini büyülüyor. Mağarada ilerlemek isteyen turistler bazı noktalarda yaklaşık 50 santimetrelik kayaların altından sürünerek geçebiliyor. Makedonya Kralı Büyük İskender’in şifa bulmak amacıyla geldiği rivayet edilen mağaranın tarihi, tur rehberleri tarafından ziyaretçilere anlatılıyor. Tur rehberi Hakan Çınar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, cip safari turlarıyla bölgenin doğal güzelliklerinin yanı sıra kültürel mirasını da yerli ve yabancı turistlere tanıttıklarını söyledi. Girmeler Mağarası’nın tarihi geçmişe sahip olduğu için özellikle İngiliz turistlerin ilgisini çektiğini belirten Çınar, “Her gün birçok cip safari turuna katılan turistler buraya gelerek mağarayı geziyor. Mağaranın tarihi geçmişini turistlerimize anlatıyoruz. Onlar da hem ülkelerine döndüklerinde hem de bazı tatil sitelerinde paylaşımda bulunarak bölgenin tanıtımına katkıda bulunuyorlar” dedi. Çınar, içerisinde yaklaşık 200 metre kadar ilerlenebilen mağaranın serin ortamı ile özellikle yaz aylarında sıcaktan bunalan ziyaretçilere serinleme imkanı sunduğunu vurguladı. Büyük İskender’in şifa bulmak amacıyla geldiği rivayet edilen Girmeler Mahallesi’ndeki kaplıca ve mağaranın ziyaretçileri tarafından çok beğenildiğini kaydeden Çınar, bölgenin safari turlarının uğrak noktası olduğunu sözlerine ekledi.

Anayurt Gazetesi, Haber: Osman Sayın, 08.08.2014

TEKFUR SARAYI'NA BİZANS OYUNU

Restorasyona alınan 1000 yıllık Tekfur Sarayı’na ahşap pencere, alüminyum korkuluklar eklendi. Klima, merdiven ve çatı yapılarak kapalı bir mekana dönüştürüldü. Uzmanlar Ortaçağ’dan kalan bir yapıya yapılan müdahaleleri “felaket” olarak nitelendirdi.

 

Bizans İmparatoru Porfirogenetos’un emri ile bin yıl önce yaptırıldığı tahmin edilen Tekfur Sarayı, 12.yüzyıldan İstanbul’un fethine kadar Bizans’ın yönetildiği Blakernai Saray Kompleksi’nin içindeydi. Dünyaca ünlü Kaşıkçı Elması’nın çöplüğünden çıktığı rivayet edilen Tekfur Sarayı, İstanbul’un fethinden sonra çeşitli amaçlarla kullanıldı. 18. yüzyılda çini, 19. yüzyılda cam imalathanesi olarak kullanılan ve 1864 yangınında büyük zarar gören saray, uzun yıllar harabe halinde kaldıktan sonra 2002’de restorasyona alındı. İhaleyi Alpek Müteahhitlik firması kazandı, mimarlığını ise Şirin Akıncı üstlendi.

10 yıllık restorasyon çalışmalarında sona gelinirken, bin yıllık maziye sahip saraya monte edilen ahşap camlar ile teras kısmına konulan alüminyum korkuluklar görenleri şaşırttı. Orjinal yapıya monte edilen bu eklentileri eleştiren sanat tarihi uzmanları, yapıya ayrıca merdiven eklenmesini ve çatı yapılarak kapalı bir mekana dönüştürülmesini büyük bir hata olarak değerlendirdi. Restorasyona yönelik eleştiriler ve yanıtları şöyle;

‘Temalı tatil köyünü andırıyor’
Mimarlık Tarihçisi Prof.Dr. Uğur Tanyeli; “Restore edilen eser adeta yeni bir bina haline getirilmiş. Tarihsel nitelik kaybedilmiş, yeni bir Bizans eseri ortaya çıkmış. Sarayın restore edilmiş haline baktığımda Antalya’daki temalı tatil köylerinden farksız görüyorum. Ahşap camlar da neyin nesi! Bizans yapısında ahşap pencere mi olur? Merdivenlerin nereden çıktığı tam olarak bilinmiyordu. Restorasyonda merdivenler eklenmiş. Soğuk demirciye yaptırılan parlak korkuluklar gülünç olmuş. Bu kadar kolay hoyratlık olmaz. Ortaçağ’dan kalan bir yapıyı adeta yeniden inşaa etmişler.”

‘Restorasyon felaketi’
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Engin Akyürek; “Bizans saray mimarisi konusunda önemli bir bilgi kaynağı olan yapının başına ne yazık ki ‘restorasyon felaketi’ geldi. İnşaat alanına konulan tabeladaki başlık, ‘Tekfur Sarayı Tamamlama İnşaatı’. Sadece dört beden duvarı kalmış olan yapı, mevcut haliyle konsolide edilip korunmak yerine tamamlanıyorsa, özgün niteliği yok olacak demektir. Bütün pencereler orijinal biçimleri bilinmemesine karşın, çift camlı pencere kanatları takıldı. Üçüncü Şapel dışarıdan algılanmayacak biçimde tamamlandı. Şapelin harika mimarisi dışarıdan bakıldığında kolayca algılanıyorken, artık bu görüntü fotoğraflarda kaldı. Şimdi şapel bina duvarına asılmış bir kutu gibi duruyor. Yapıya son darbeyi de vurmak üzere getirilen çok sayıda büyük boy klima cihazı, yapının tasarlanan işlevi konusunda fikir veriyor. Bu yapı, artık 12. yüzyıl Bizans sarayı kalıntısı olmaktan çıkmış, mimari bütünlüğü ve özgünlüğü bozulmuştur. Ne yazık ki çok değerli tarih yok olmuştur. Bütün bunlar da bir ‘bilim heyeti’nin öneri ve onayı ile yapılmıştır.”

‘İnfial uyandırdı’
Sanat Tarihi Uzmanı Prof.Dr.Zeynep Ahunbay: “Mimar Sinan Üniversitesi 1990’ların sonuna doğru sarayı bir kalıntı olarak korumayı öngörürken, şu anda uygulanan proje sıradan bir yapı gibi yeniden yapıma yöneldi. Önceki proje Sadettin Tantan’ın Fatih Belediye başkanlığı döneminde ortaya çıkmış; sarayın görkemli cephesini bir fon olarak kullanarak, avluda konser ve kültürel etkinlikler yapmak üzere geliştirilmişti. Son projede ise üst seviyelerine ulaşılan bir kapalı mekan yaratılma yoluna gidildi. Bu kadar önemli bir eserin ikinci derece tarihi eser muamelesi görmesi üzücüdür. Bu eserin cahil cesaretiyle, özgürce bütünlenmesi Bizans uzmanları, arkeologlar ve mimarlar arasında infial uyandırmıştır.”

‘Çalışmanın her aşaması belgelendi’

Tekfur Sarayı’nın restorasyonunu yürüten mimar Şirin Akıncı sözleşme gereği açıklama yapamayacağını belirtti. İBB ise eleştirilere şöyle yanıt verdi; “Sarayın 3 boyutlu tarama ve belgeleme çalışmaları yapıldı. Zemin kotlarının tespit edilebilmesi için Koruma Kurulu’ndan gerekli izinler alınarak İstanbul arkeoloji Müzesi tarafından kazı çalışması hayata geçirildi. Kazıda çıkan buluntular belgelendikten sonra Koruma Kurulu’na verildi. Bizans ve koruma konusunda uzman kişilerden bir bilim heyeti oluşturuldu. Çalışmalar bu bilim heyetinin görüşleri doğrultusunda ilerlemektedir ve her aşaması belgelenerek, imalat detayları bu doğrultuda hazırlandı.”

Milliyet, Haber: Mert İnan, 08.08.2014

1600 YILLIK İNCİL ELE GEÇİRİLDİ

 

Muğla'nın Köyceğiz İlçesi'nde, 33 yaşındaki B.S.'nin satmaya çalıştığı 1600 yıllık el yazması 6 deri İncil, jandarmanın operasyonuyla ele geçirildi. Adliyeye sevk edilen şüpheli tutuklanırken 6 İncil müzeye teslim edildi.

 

İl Jandarma Komutanlığı ile Köyceğiz İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleri, 33 yaşındaki B.S.'nin, tarihi el yazması 6 İncil'i satmak için müşteri aradığı istihbaratını edindi. Yapılan teknik takip sonrası İncil'i satmak için yola çıkan B.S., geçen salı günü akşam saatlerinde, Beyobası'ndan ilçe merkezine giderken yakalandı. Araçta yapılan aramada yaklaşık 1600 yıllık olduğu belirtilen 6 İncil ele geçirildi. B.S., jandarma tarafından gözaltına alındı. B.S.'nin ifadesinde kitapları yolda bulduğunu ve eserleri Fethiye Müze Müdürlüğü'ne teslim etmek için yola çıktığını söylediği öğrenildi. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen B.S. tutuklandı. Tarihi İncil'ler de Fethiye Müze Müdürlüğü'ne teslim edildi.

Habertürk, Haber: Cihan Kaya - Adnan Tüfekçi, 07.08.2014

120 BİN PARÇALIK PUZZLE TARİHE IŞIK TUTACAK

 

Efes antik kenti içinde Roma döneminin ihtişamını yansıtan Yamaç Evler'de ilginç bir restorasyon devam ediyor. Kazılardan çıkarılan 120 bin küçük mermer parçasını puzzledaki gibi yeniden bir araya getiren restorasyon ekibi, 4 yılda ancak 50 bin parçanın yerini bulabildi.

Türkiye'nin en büyük arkeoloji projesinin yürütüldüğü Efes antik kenti içinde tarihe ışık tutan kazıların yanında ilginç restorasyon çalışmaları da yapılıyor. Antik Kent içinde ayrı bir girişten ulaşılabilen Yamaç Evler bölümünü ziyaret eden binlerce insan, büyük masaların üzerine yayılmış küçük mermer parçalarını birleştirmeye çalışan insanları şaşkınlıkla izliyor.

Ekibe liderlik eden heykeltraş ve restoratör Sinan İlhan, büyük sabır isteyen işle ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, arkeolojide "puzzle restorasyonu" olarak bilinen çalışma kapsamında küçük parçaları bir araya getirip yerlerine monte etmeye çalıştıklarını ifade etti.

Roma döneminde Efes'in zenginleri için yapılan Yamaç Evler'in günümüz evleri için dahi lüks sayılabilecek özelliklere sahip olduğuna dikkati çeken İlhan, 4 bin metrekarelik alanda 7 villanın bulunduğu kompleksin yerden ısıtma, soğuk su kanallarıyla soğutma gibi sistemlere sahip olduğunu, evlerin Tunus, Mısır, Yunanistan ve Türkiye'deki 50'ye yakın ocaktan getirilen mermerlerle döşendiğini, tavan döşemelerinin altın varaklarla süslendiğini ifade etti.

Duvar resimleri ve taban mozaikleriyle de bilinen bu yapıların en görkemlisinin, dönemin Dionisos Tapınağı rahibi olduğu tahmin edilen Flavius Furius Aptus'a ait evin yemek salonu olduğuna işaret eden İlhan, şöyle konuştu:
"Evin yemek salonu, misafirlerin ağırlandığı bir prestij salonu olarak yapılmış. Salon, 22 ocaktan getirilen renk renk mermer plakalarla döşenmiş. Ortada bir havuzu bulunan salon, diğer evler gibi depremlerle yıkılmış. Yapılan kazılarda bu salona ait olduğu tahmin edilen yaklaşık 120 bin parça mermer bulundu. 4 yıl önce başlatılan proje kapsamında bu parçaları bir araya getirerek yerlerine monte etmeye başladık. 6 kişilik bir ekip, kasaların içindeki küçük parçaları masaların üzerine yayıyor, biçim, renk ve desenlerine göre doğru yerleri bulmaya çalışıyor.

Sabır ve dikkat gerektiren bu iş aslında herkesin bildiği puzzle oyununa benziyor. Ancak normal puzzle bulmacasında ortaya çıkacak resmi biliyorsunuz, bozup yeniden yapabiliyorsunuz. Burada ise bilmediğimiz bir resmi tamamlamaya çalışıyoruz. Çok daha zor ama bir o kadar da heyecanlı bir iş. Burada zamanın nasıl geçtiğini anlamıyoruz. Bir plakanın bitmesi aylar alıyor. Parçaları bulunamayan bazı plakalar ise yapıldığı şekliyle monte ediliyor."

Asyalılar'ın puzzle merakı
Çalışma kapsamında bugüne kadar 50 bine yakın parçanın yerleştirildiğini, salon içindeki ilk sıra mermerlerin döşendiğini, ikinci sıranın da bu yıl içinde döşeneceğini ifade eden İlhan, salonun plakaların tamamını restore etmenin mümkün olmadığını, dönemin ihtişamı hakkında fikir verebilecek bir seviyeye gelene kadar puzzle yapmaya devam edeceklerini ifade etti.

Projenin dünyanın en büyük puzzle restorasyonu olduğuna dikkati çeken İlhan, "Proje kapsamında bir ara bu alanda geliştirilmiş yazılımları kullanmaya başladık. Her bir parçanın üç boyutlu taraması yapılara bilgisayarda eşleştirme yapılıyordu. Ancak bu işlemin çok yavaş ve maliyetli olması nedeniyle yeniden insan eline döndük" dedi.

Çalışmalar sırasında Yamaç Evleri ziyaret eden insanların kendilerini izlediğini ifade eden İlhan, puzzle meraklısı bazı insanların yaptıkları işe katılmak istediğini de anlattı. İlhan, "Burayı her gün bine yakın insan geliyor. Yaptığımızı merakla izliyorlar. Özellikle Asyalılar puzzle oyunların çok meraklı. Bazı insanlar 'gelip biz de yapabilir miyiz ?' diyorlar"

Restorasyon ekibi içinde yer alan Serkan Ergen ise bu projeye başlamadan önce bir kaç kez puzzle bulmacası çözdüğünü ancak 4 yıldan sonra artık bu konuda kendisini uzman hissettiğini anlattı. Yaptıklarını işin sabır ve dikkat gerektirdiğini, ekibin günde ancak 50-60 parçayı yerleştirmeyi başardığını anlatan Ergen, "Bazı günler şansımız yaver gidiyor ve 200 parçayı yerleştirebiliyoruz. Parçalar bir araya geldiğinde ortaya çıkan manzaradan keyif alıyoruz" dedi.

Sabah, 07.08.2014

ŞEHİTLİK YAKININDAKİ BİNA MÜZE OLACAK

Bülbül Mahallesinde bulunan bir dönem resmi törenlerin önünde düzenlendiği Mehmetçik Asker Abidesi Şehitliği (Meçhul Asker) yanındaki bina Türkiye Muharip Gaziler Derneği Şube Başkanı Yüksel Öztürk’ün girişimleri ile kurtarılıyor. Bir süre restoran olarak işletildikten sonra madde bağımlılarına mekan olan bina valilik ve iş adamlarının desteğiyle Şehitler ve Gaziler Müzesi olacak. Binanın dönüşümünün bu ayın sonuna kadar bitirilmesi planlanırken, şehit yakınları ve gaziler bu duruma seviniyor.

Muharip Gaziler Derneği Şube Başkanı Yüksel Öztürk, binayı müze olarak kullanacaklarını belirterek, "Madde bağımlıları binayı sahiplenmiş. Restore edilip müze olarak kullanılmaya başlanınca eski değerine kavuşacak. Şimdilerde insanlar binanın önünden geçmeye korkuyor" diye konuştu.

Gerçek Gündem, Haber: Bedir Altunok, 07.08.2014

PARGALI BİR KEZ DAHA ÖLDÜ

 

Osmanlı padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman dönemini konu alan ‘Muhteşem Yüzyıl’ dizisi yayındayken ziyaretçi akınına uğrayan ve tanıtımı için “özensiz” bir tabela asılan Pargalı İbrahim Paşa’nın Fındıklı’daki kabri, harap bir halde ilgi bekliyor.

Sanat tarihçisi Süleyman Faruk Göncüoğlu, Kanuni döneminde sadrazamlık yapan, önemli siyasal ve askeri olaylarda rol oynayan ve idam edilen Pargalı İbrahim Paşa’nın, Fındıklı’da binaların arasında sıkışıp kalan kabri konusunda AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

İbrahim Paşa’nın, Kanuni döneminde seraskerlik unvanı aldığını ve “padişahın gölgesi” konumunda bulunduğunu anlatan Göncüoğlu, bir ramazan ayında öldürülen İbrahim Paşa’nın kabrinin yerinin gizli tutulduğunu söyledi.

Göncüoğlu, İbrahim Paşa’nın Canfeda Tekkesi bahçesine gömüldüğünün bilindiğini ifade ederek, şu bilgileri verdi:
“Paşa’nın mezar yeri gizli tutulmuştur. Şöyle düşünmek gerekiyor; seraskerlik yapmış ve devletin gölgesi bir şahsın mezarının yerinin belli olması konjonktür gereği çok büyük bir hata olacaktır. Bu yönde bir tavır alınsaydı orası bir güç merkezi haline gelebilirdi. Bu nedenle Osmanlı’da bu tür mezar yerleri çok fazla belli edilmezdi. İbrahim Paşa’yla ilgili bir başka söylenti de naaşının Sarayburnu’ndan denize intikal ettirildiği yönündedir ama kuvvetli rivayetler bugünkü mezarın yerini işaret etmektedir.”

“İşaret çitlembik ağacı”
Pargalı İbrahim Paşa’nın, Canfeda Tekkesi ile gönül bağı olduğunu vurgulayan Göncüoğlu, kabrin yerinin, çitlembik ağacı dikilerek işaretlendiğini söyledi. Göncüoğlu, Prof. Dr Faik Yaltırık’ın 1972’de kabirdeki çitlembik ağacını incelediğini ve 175 yıllık olduğu yönünde tespitte bulunduğunu aktardı.

Göncüoğlu “Bu çitlembik ağacı ya sembolik olarak devam etti ya da ağaç onunla ilişkilendirildi. Pargalı İbrahim Paşa, yaşadığı dönem içerisinde çok önemli bir kişilikti, sosyal dönüşüm konusunda da birçok yeniliğe imza atmıştı. Bu nedenle böyle büyük bir şahsiyetin mezarının koruyup kollanması gerekmektedir. Paşa’ya gerekli saygının gösterilmesi ve kabrinin onarılması gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.

“Kabirler birer hafızadır”

Tarihçi Süleyman Faruk Göncüoğlu, Pargalı İbrahim Paşa’nın mezarının bakımsızlığına vurgu yaparak, bu tür kabirlerin birer hafıza özelliği taşıdığını söyledi. Bu amaçla belli anıtların, kabirlerin ve tekkelerin korunması gerektiğini belirten Göncüoğlu, başarılı çalışmaların geçmişle bağların kurulmasında önemli olacağını dile getirdi.

İbrahim Paşa’nın mezarına asılan isim levhasını “özensiz” olarak niteleyen Göncüoğlu, Türkiye’de genel manada bir kitabe sorunu olduğuna dikkati çekti.

Göncüoğlu, “Türkiye’de ya hamasi ifadelerin yer aldığı ya da gereksiz bilgilerin işgal ettiği kitabeler var. Bu konuda Million Anıtı’nın yanında güzel bir çalışma gerçekleştirildi ve kalıcı bir bilgilendirme yapıldı. Oradaki çalışma diğer yerlerde de yapılabilir. Türkiye’deki bilgiyi net ve yararlı şekilde aktaramama sorunu var. Çünkü bu işleri uzmanlar yapmıyor. Genelde ajanslara havale edilen işler sonunda güzel neticeler alınamıyor” ifadelerini kullandı.

“Paşa, popüler kültürün unsuru oldu”
Tarihçi Süleyman Faruk Göncüoğlu, Pargalı İbrahim Paşa ve onun gibi tarihi kişiliklerin dizi ve kitaplara konu olmasının önemine işaret etti. Pargalı’nın “Muhteşem Yüzyıl” dizisiyle popüler kültürün bir unsuru haline geldiğini dile getiren Göncüoğlu, tarihi şahsiyetlerin, doğru bilgilendirme yapılarak ve aslına sadık kalınarak dizi ya da filme konu olmasında sorun bulunmadığını söyledi.

Radikal, Haber: Sefa Mutlu, 06.08.2014

TARİHİ İSKALYON BİNASINDAKİ RESTORASYON ÇALIŞMALARI

 

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan Safranbolu İlçesi'ndeki 144 yıllık İskalyon binasında başlatılan restorasyon çalışmaları tamamlandı.

Safranbolu Kaymakamı Murat Bulacak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1870 yılında yapılan ve daha önce kilise külliyesi, askeri depo ve marangozhane olarak kullanılan İskalyon binasının restorasyon çalışmalarının tamamlandığını söyledi.

İlçede restorasyon çalışmalarının yeniden canlandığını belirten Bulacak, "İlçemizde bulunan tarihi eserlerden önemli bir kesit olan İskalyon binasının yeniden kazandırılması çok önemli bir proje. Çok farklı amaçlarla uzun yıllar kullanılmış ve atıl kalmış bir yer. Burası Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü hizmet binası olarak kullanılacak. Bir tarihi daha ayağa kaldırmanın mutluluğunu yaşıyoruz" diye konuştu. 

Bulacak, tarihi binanın kısa süre içinde hizmete alınacağını kaydetti.

haberler.com, 06.08.2014

VENEDİK BİENALİ'NE SARKİS'TEN BİR ESER DAHA

 

Türkiye'nin de artık kalıcı bir pavyonu olan Venedik Bienali'nde Sarkis'ten bir eser daha yer alıyor. 9 Mayıs-22 Kasım 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilecek Venedik Bienali 56. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu’nda Sarkis’in yeni bir eseri de yer alacak; sunumun küratörlüğünü ise Defne Ayas üstlenecek. Sergi, İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın girişimi ve 21 destekçinin katkılarıyla, Arsenale’de 2014-2034 yılları arasında tahsis edilen,  uzun süreli mekanda yer alacak.

Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenim gören Sarkis, ilk sergisini 1960 yılında İstanbul Sanat Galerisi’nde açtı. Resimle başladığı sanat hayatına heykelin yanı sıra disiplinlerarası (işitsel, görsel) enstalasyonlar gibi farklı sanat formları ekleyen sanatçının eserleri, aralarında Centre Georges Pompidou  (Paris), Guggenheim Museum (New York), Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris (Paris), Kunst-und-Austellungshalle (Bonn), Louvre Müzesi (Paris), Bode Museum (Berlin), Kunsthalle Düsseldorf’un bulunduğu birçok sanat merkezi, müze ve galeride sergilendi. When Attitudes Become Form sergisi (Kunsthalle Bern, 1969), DOCUMENTA VI, DOCUMENTA VII (Kassel, 1977, 1982) ile Sidney, Şangay, Sao Paulo, Moskova ve İstanbul Bienalleri Sarkis’in katıldığı önemli sergiler arasında yer alıyor.

Sarkis’in son dönem kişisel sergileri arasında Galeri Mana (İstanbul, 2013),  Arter (İstanbul, 2013, Museum Boijmans van Beuningen (Rotterdam, 2012), Galerie Nathalie Obadia (Paris, 2011 ve 2014), MAMCO-Cenevre Çağdaş Sanat Müzesi (Cenevre, 2011), Centre Pompidou Çağdaş Sanat Merkezi (Paris, 2010), ve İstanbul Modern (2009) sayılabilir. Sanatçı çalışmalarını 1964’ten bu yana Paris’te sürdürüyor.

Birgün, 06.08.2014

EFES, 4 MİLYON LİRA KAZANDIRDI

 

Türkiye ’nin yurt dışında en çok tanınan tarihsel zenginliklerinden ve UNESCO Dünya Mirası geçici listesindeki Efes antik kentine, yılın ilk yarısında yapılanki ziyaretler 4 milyon liranın üstünde gelir getirdi.

AA muhabirinin, Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, İzmir’deki Arkeoloji, Atatürk , Tarih ve Sanat müzeleri, Agora, Efes, St. Jean Anıtı, Yamaç Evleri, Bergama Müzesi, Akropol, Asklepieion, Bazilika, Çeşme, Ödemiş ve Tire müzeleri ile Çakırağa Konağı’nı, 1 Ocak ve 30 Haziran arasında 1 milyon 272 bin 845 kişi gezdi.
Bakanlığa bağlı müze ve ören yerlerinin yılın ilk 6 ayındaki geliri ise 5 milyon 935 bin 843 lira oldu.

Tarihi MÖ 6’ncı bin yıllara uzanan Efes antik kenti de 773 bin 382 kişi ile bölgede en çok ziyaret edilen ören yeri olarak 4 milyon 77 bin 325 lira gelir getirdi. Efes antik kentini, Yamaç Evleri ve Akropol izledi.

En büyük artış Bergama’da
Efes antik kentinin gelir ve turist sayısındaki birinciliğini korumasına karşın hem ziyaretçi sayısı hem de gelir konusunda en büyük artış, UNESCO’nun bu yıl Dünya Miras Listesine giren Bergama’da yaşandı. Bergama Müzesi’nin 2013 yılının ilk altı ayında 8 bin 835 olan ziyaretçi sayısı bu yılın aynı döneminde 10 bin 474’e, Akropol ziyaretçisi 102 bin 470’ten, 109 bin 813’e, Bazilika ziyaretçi sayısı 5 bin 157’den 5 bin 422’ye çıktı. Aynı bölgedeki Asklepieion’u geçen yıl 58 bin 980, bu yıl ise 58 bin 40 kişi gezdi. UNESCO’nun Dünya Miras Listesine alınan Bergama’da, müzelerin geliri yüzde 32 ile 106 arasında yükseldi.

Ören yerlerinin düzenlenmesi
İzmir Kültür ve Turizm Müdürü Abdülaziz Ediz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Efes’in Türkiye’de en çok ziyaretçi çeken ören yerlerinden biri olduğunu, ören yerlerinin düzenlenerek ziyarete açılması konusunda bakanlık tarafından çok ciddi çalışmaların yürütüldüğünü belirtti.
Ören yerlerinden elde edilen gelirlerin yine ören yerlerinin iyileştirilmesi, restore edilmesi için kullanıldığına dikkati çeken Ediz, Selçuk Müzesi’de 1,5 yıldır süren restorasyon çalışmalarının da kısa sürede tamamlanacağını aktardı.

Dünya Miras Listesi dosya çalışması konusunda Bergama’da bakanlık ve yerel yönetimin ortak çalışma yürüttüğünü anlatan Ediz, “İşbirliğinin olumlu sonucunu yaşadık. İnşallah 2015 yılında da Efes de aynı listede yer alacak” dedi.

Radikal, Haber: Efsun Yılmaz, 06.08.2014

BİLİM İNSANLARINDAN DÜNYA MİRASINDA 100 YILLIK KEŞİF

 

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Miras Listesi'nde yer alan Hierapolis antik kentinin gizli kalmış sırları gün ışığına çıkıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan kurtarma kazıları kapsamında çalışmalar yürütülüyor.

Dünya mirasının kutsal mekanı olarak kabul edilen Denizli Hierapolis'teki tarihi yolun 570 metrelik asfalt kaplaması kurtarma kazılarıyla kaldırılarak yolun tamamı ortaya çıkartıldı.

Antik kentin kuzey nekropolündeki Tripolis yolunun doğu ve batısında yer alan mezarların çizimi de tamamlandı.

Yüz yıllık keşif gözyaşı şişeleri

Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Tripolis yolunun batısındaki 155-C olarak adlandırılan ve çalışmalar sonucu kazısı tamamlanan anıtsal mezarın restorasyonu için yapılan çizimleri onayladı.

Antik kentte sürdürülen kurtarma kazılarında ayrıca, anıtsal mezarın hemen güney bitişiğinde pişmiş toprak silindirik mezar ortaya çıkarıldı. Ortaya çıkartılan silindirik mezar traverten üzerine açılan çukur içine yerleştirildi.

Hierapolis antik kentinin nekropol tarihini 100 yıl eskiye götüren mezardaki buluntular kutsal mekan için ayrıca önem taşıyor.

Uzmanlara göre mezarda bulunan unganterium (gözyaşı şişesi) MÖ 3. yüzyılın başına tarihlendiriliyor. Daha önceki nekropolde en eski tarihli buluntu ise MÖ 2. yüzyıla aitti.

Çevre duvarları geçtiğimiz yıl açılan tümülüsün bu yıl içerisinde giriş kapısı tespit edilerek, dromos ve ön odası kazıldı. Tümülüsün kazısında pişmiş toprak kandiller bulunurken, ayrıca kemiklik bölümünde bir adet de altın yüzük ele geçildi. Kazı çalışmaları devam eden Tümülüste bulunan yüzüğün kaş bölümünde ise tanrıça kabartması bulunuyor.

Hierapolis Antik Kenti Kuzey Nekrapolü

Çaldağı'nın güney eteklerinden gelen kalsiyum oksit içeren suların oluşturduğu görkemli beyaz travertenler ve geç Hellenistik ve erken Hıristiyanlık dönemlerine ait kalıntılar içeren Hierapolis Arkeolojik Kenti, antik çağlardan bugüne kadar ulaşan en çarpıcı merkezlerden birisi olma özelliği taşıyor.

Denizli'ye 2 kilometre uzaklıkta bulunan alan, ayrıca çok çeşitli rahatsızlıklara iyi geldiğine inanılan şifalı sularıyla da biliniyor.

Antik kentin MÖ 2. yüzyılda Bergama krallarından II. Eumenes tarafından kurulduğu, adını ise Bergama'nın kurucusu Telephos'un eşi Heira'dan aldığı sanılıyor.

Eski kaynaklara göre metal ve taş işlemeciliği, dokuma kumaşlarıyla ünlü kent, Konstantin döneminde Frigya bölgesinin başkentliğini de yapmış.

Bizans döneminde piskoposluk merkezi de olan kent 1988'den bu yana UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alıyor.

Hierapolis Kuzey Nekropolü anıtsal mezarların iyi durumda korunagelmiş olması ve yayıldığı geniş alanda, çok sayıda traverten lahitle bulunması itibariyle etkileyici bir görüntü oluşturuyor.

Sayısı iki binden fazla olan mezarların bazılarında ise yazıt bulunuyor. Mimarisi çok çeşitli olan Hierapolis mezar anıtları değişik uygulamalar gösteriyor. Hellenistik döneme tarihlenen tümülüs mezarlar kenttin en eski mezarları konumunda. Seçkin kişilere ait tümülüs mezarların yanı sıra alanda fakir kişilere ait mezarlar da mevcut.

Yeni Şafak, 06.08.2014

GRANDE ARCHE RESTORE EDİLECEK

20. yüzyılın Arc de Triomphe'u son dönemde çatısından düşen parçalar ile kaygı uyandırıyordu.

Arkitera, Derleyen: Derya Gürsel, 06.08.2014

SOLİ POMPEİOPOLİS DÜNYA MİRASI SEÇİLEBİLİR

 

Mersin'de 2 bin 700 yıllık antik liman kenti Soli Pompeiopolis'teki kazılara başkanlık eden Dokuz Eylül Üniversitesi Müzecilik Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Remzi Yağcı; Neolitik, Hellenistik ve Roma dönemlerine ait kalıntıların bulunduğu yerleşimin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girebileceğini söyledi.

Prof.Dr. Remzi Yağcı, merkez Mezitli İlçesi Virahşehir Mahallesi'ndeki antik liman kenti Soli Pompeipolis'te 15 yıldan beri devam eden kazılarda sütunlu caddenin güney ucundaki karşılıklı 7'şer sütundan 14 sütunu ayağa kaldırdıklarını, bu yıl 17 Temmuz'da başlayıp, ağustos sonuna kadar devam edecek kazılarda 30 kişilik ekiple restorasyona yönelik kazı-temizlik çalışmaları yaptıklarını anlattı.

Yağcı, "Soli, Rodos adasından gelen Dorlar tarafından kurulmuş. Kent adı güneş anlamına geliyor. Dorlar, güneş tanrısına taptıklarından muhtemelen kentin adı da dini inançlarıyla ilgili. Milattan sonra 525'teki depremde yıkılan Soli Pompeiopolis'i ayağa kaldırmayı amaçlıyoruz. Hem karadan, hem de denizden gezilebilir durumda olan Soli Pompeipolis, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girebilir" dedi.

Kazı alanını ziyaret eden Mezitli Belediye Başkanı CHP'li Neşet Tarhan'a da bilgiler veren Yağcı, burada gün ışığına çıkartılan Afrika, Kıbrıs ve Foça seramiklerinin Roma ve Bizans dünyasının sosyal ve ticari yaşantısını yansıttığını aktardı.

'ROMA DÖNEMİNE AİT ÖNEMLİ AYRINTILAR VAR'

Restorasyon yaptıkları alanda Roma dönemine ait önemli ayrıntılar ortaya çıkardıklarını belirten Yağcı şunları söyledi:

"Roma döneminin dükkanlarına ulaştık. Bu dükkanların bodrum katlarında ilginç buluntularla karşılaşıyoruz. Dönemin ticaret ve sosyal hayatını yansıtan objeler çıkıyor. Örneğin, o dönemde kullanılan bir tuvalet örneği bulduk. Bu dönemin sosyal hayatı ile ilgili ilgi çekici bir kalıntı. Kaldırdığım toprağın altından yeni sütun başlıkları çıktı. Yine Roma döneminin sikkeleri çıkıyor.

Bunlar bize tarihlemede yardımcı oluyor. Sütunlu caddeyi gezilebilir hale getirmeye çalışıyoruz"

Birçok medeniyeti içinde barındıran Soli'de 5-6 yıllık çalışmanın ardından müze kurulmasının uygun olacağını kaydeden Yağcı şöyle konuştu:

"Neolitik, Hellenistik ve Roma dönemleri gibi birçok dönemi bünyesinde barındıran ve büyüleyici yapısıyla hayranlık uyandırtan Soli, Mersin tarihinin ne kadar zengin olduğunu, ne kadar geriye gittiğini gösteriyor. Kazıların amacı tarih bilincini oluşturmak ve bu kalıntıları gelecek kuşaklara aktarmaktır. Arkeolojik çalışmaların tamamlanmasından sonra burada bir müze kurmayı tasarlıyoruz. Kurulacak müzeyle, sütunlu cadde karadan ve denizden gezilebilir bir hale gelecek. Bu müze, bir açık hava müzesi olacak veya bütün alanı bir arkeopark haline getirmeye çalışacağız. Umarım gerekli onaylar alındıktan sonra orta vadede gerçekleştirilecek."

'SOLİ İHMAL EDİLMİŞ'

Mezitli Belediye Başkanı Tarhan ise Soli'nin uzun yıllar ihmal edildiğini, antik kent bölgesinde çarpık yapılaşmalara göz yumulduğunu söyledi.

Soli'nin kazıların tamamlanmasıyla Türkiye'nin dünyaya açılan kapısı olacağına inandığını vurgulayan Başkan Tarhan "Mezitli deniz turizmi, yayla turizmi ve tarımdaki öneminin yanı sıra bu tarihi değeriyle de dünyaya kendisini gösterecek. Çok uzun yıllara dayanan geçmişi olan Soli maalesef ihmal edilmiş ve hor kullanılmış. Tarihi değerlerimizin üzerine çarpık yapılaşma kurulmuş. Gelecek yıl çok daha geniş olanaklarla yapılacak çalışmalarla antik limanın ortaya çıkacağına inanıyorum. Burası sadece Mersin'in değil Türkiye'nin dünyaya açılan kapısı olacaktır. Herkes burayı ziyarete gelecek dünyanın odak noktası olacaktır" dedi.

Gerçek Gündem, Haber: Gülhan Demirci, 06.08.2014

MİLAS'TA LAHİT MEZARDAN 8 İSKELET ÇIKTI

 

Milas’ta iş makinesiyle sürdürülen altyapı çalışmaları sırasında Roma dönemine ait olduğu düşünülen bir lahit mezar bulundu. İncelenen mezarda ilk belirlemelere göre toplam 8 kişiye ait iskelet ve altın ziynet eşyalarına, toprak kaplara rastlandı.

Milas’ta devan eden altyapı ve kanalizasyon çalışmaları, birçok kültür varlığının gün yüzüne çıkmasına vesile oldu. Çalışmalar sırasında çok sayıda tarihi eser çıkarılırken; içinde 8 kişiye ait iskeletlerin bulunduğu bir lahit mezara daha rastlandı. Tarihi Gümüşlük Anıtı’nın bulunduğu Gümüşlük Mahallesi’ndeki çalışmalar sırasında ortaya çıkarılan lahit mezarda çalışma başlatan Milas Müze Müdürlüğü yetkilileri, mezarda altın ziynet eşyaları ve toprak kaplar buldu. Mezarda başlatılan kurtarma çalışmalarında elde edilen ilk bulgulara göre mezarın Roma Dönemi’ne ait olduğu düşünülürken; tam tarihlendirme yapılması için incelemeler devam ediyor. Kurtarma kazılarının tamamlanmasının ardından mermer mezarın bulunduğu yerden çıkarılarak Milas Müze Müdürlüğüne götürüleceği bildirildi.

“MEZARI TAŞ SANDIK”
Mezarı bulan iş makinesi operatörü Kemal Kabaç, çalışmalar sırasında zeminin sert olması nedeniyle kırıcı kullandıklarını belirterek şunları kaydetti; “Kazarak kanala doğru ilerliyorduk bu sırada sert bir cisimle karşılaştık. Bir kaya çıktı ve kırıcıyla kırınca bunun mezar olduğunu anladık ve hemen müze yetkililerine haber verdik” dedi.

Milliyet, 06.08.2014

SIRA ANKARA'NIN KALBİNDE: SARAÇOĞLU KİME PAZARLANACAK

 

AKP, Kızılay’da bulunan halk arasında “Saraçoğlu Mahallesi” olarak bilinen ve ağaçlarıyla ünlü Cumhuriyet’in ilk toplu konut alanı tarihi Namık Kemal Mahallesi’ni “özelleştirmek”, yani satmak için ilk adımı attı.

Hükümet, Ankara’nın merkezinde Kızılay’da bulunan halk arasında “Saraçoğlu Mahallesi” olarak bilinen Cumhuriyet’in ilk toplu konut alanı tarihi Namık Kemal Mahallesi’ni “özelleştirmek”, yani satmak için ilk adımı attı. Mahalledeki lojmanların yanı sıra Adnan Ötüken Halk Kütüphanesi, ilçe milli eğitim müdürlüğü, hükümet konağı, ilköğretim okulu üzerindeki çeşitli bakanlıklara ait olan tahsisler kaldırıldı. Karara göre, mahalledeki taşınmazlar Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülecek projelerde de değerlendirilerek “ekonomiye kazandırılacak”(!). Bu da 3. şahıslara devir ve satış anlamına geliyor.

Kararda, taşınmazların aslına uygun şekilde restore edilmek suretiyle öncelikle Maliye Bakanlığı’nca değerlendireleceği belirtildi. Ancak kararın devamında taşınmazların Maliye Bakanlığı’nca uygun görülen hallerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülecek projeler kapsamında da değerlendirilebileceği ifade edildi. Yine kararda taşınmazların “ekonomiye kazandırılmasının amaçlandığının” vurgulanması da dikkat çekti. Üzerindeki tahsisler kaldırılan taşınmazlar arasında lojmanların yanı sıra Adnan Ötüken Halk Kütüphanesi, ilçe milli eğitim müdürlüğü, ilköğretim okulu, hükümet konağı da bulunuyor. Kararda, taşınmazların Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilecek projelerde de değerlendirileceğinin ifade edilmesi, “Mahallenin bulunduğu alan satılacak” şeklinde yorumlandı.

Hükümetin “ben yaptım oldu” mantığı ile tahsisleri kaldırdığına dikkat Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan, alanda ne yapılacağının ise bilinmediğini söyledi. Candan, mahallenin “Cumhuriyet döneminin ilk toplu konut alanı” olduğunu, hükümetin alana ilişkin tek başına karar veremeyeceğini vurguladı. “Kızılay’ın göbeği. Yarın bir gün Topçu Kışlası benzeri bir yer de yapmaya kalkışabilirler” diyen Candan, dava için inceleme yaptıklarını da söyledi.

Bu arada Mimarlar Odası Ankara Şubesi, mahkeme kararlarına karşın inşaatı devam eden yeni Başbakanlık binası inşaatı ile Ankapark inşaatına denetime gidiyor.

Cumhuriyet, Haber: Mustafa Çakır, 06.08.2014

 

******


O MAHALLE İŞTAH KABARTIYOR

 

Hükümetin satış için düğmeye bastığı Ankara Kızılay’daki tarihi Saracoğlu Mahallesi’nin değeri dudak uçuklatıyor. Ünlü emlak müşaviri Salim Taşcı’ya göre 102 dönümlük alanın değeri en az 765 milyon dolar. “Ankara’nın en değerli arsası burası. Kaşıkçı elması gibi bir şey” diyen Taşcı, alanın satılmasına ise karşı çıktı. Taşcı, kesinlikle ticari düşünülmemesini, “TOKİ kafasıyla” hareket edilmemesini istedi.

Hükümet, Saracoğlu Mahallesi’nde bulunan yapılar üzerindeki tahsisleri kaldırırken, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı projelerinin de değerlendirileceğine dikkat çekmişti. Bu da alanın satılmasına kapıyı açtı. Ünlü emlak müşaviri Salim Taşcı, Saracoğlu Mahallesi’nin 102 dönüm olduğunu söyledi. Alanın metrekare değerinin de en az 7 bin 500 dolar olduğuna dikkat çeken Taşcı, bunun 10 bin dolara kadar çıkabileceğini ifade etti. En düşük metrekare fiyatı 7 bin 500 dolar üzerinden hesaplandığında, 102 dönümlük alanın değeri tam 765 milyon dolar ediyor. Rakamın çok yüksek olduğuna vurgu yapan Taşcı, “Ankara’nın en değerli arsası. Kızılay bölgesinde bu büyüklükte, ana arterlerde başka böyle bir arsa yok. Tutup da burayı yıkmaya kalkarlarsa çok yazık olur. Kumrular Sokak’a komşu bir yer burası. Caddelere komşu. Çok kıymetli. Kaşıkçı elması gibi bir şey” dedi.

Bu alanın satılmasına karşı çıkan Taşcı, kültürel faaliyetler için kullanılması gerektiğini vurgulayarak “Kültürel faaliyetler için değerlendirilirse dört dörtlük olur. Kızılay bölgesinin şeklini değiştirir. Geleceğe yatırım olur. Ancak oraya AVM veya TOKİ kafasıyla bir şey yapılacaksa bu Saracoğlu’nun de kemiklerini sızlatır. Orası memurlara yönelik ilk toplu konut alanıydı. O dönemde devletin memura verdiği önemi de gösteriyor. Şimdi eğer TOKİ kafasıyla, ticari zihniyetle hareket edilirse büyük ihanet olur” dedi. Sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapılmasını, Mimarlar Odası ve İnşaat Mühendisleri Odası’yla görüşülmesini öneren Taşcı, “Sivil toplum örgütlerini işin içine kattığınızda müspet yol alınır. Aksi halde belediye ile TOKİ kol kola girerse arabesk yapılaşmadan kurtulamayız, sonu hüsran olur. TOKİ kafasıyla hareket edilmemeli. Bir kere ticari zihniyeti kesinlikle silmemiz lazım. Şehirciliği ön plana almamız lazım. Binalar kentin aynasıdır. Aynayı iyi yapalım, kırmayalım. Burası için kesinlikle sivil toplum örgütleri ile fikir birliği içerisinde yola çıkılmalı” diye konuştu.

Kentin nefes alacağı yer kalmadı

CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka Saraçoğlu Mahallesi’nin Cumhuriyet tarihinin ilk toplu konut alanı olduğunu, Cumhuriyetin kuruluş yıllarının izlerini taşıdığını söyledi. AKP’nin Cumhuriyetin izlerini yok etmeye çalıştığını belirten Nazlıaka, “Cumhuriyetle olan bu hesaplaşmayı bir türlü bitiremediler. Ranta doymayan bu zihniyet kentlileri boğuyor. Kentin nefes alabileceği bir alan kalmadı. Kızılay’ın göbeğindeki bu alanı ne yapacaklarına dair sürecin takipçisi olacağız. Ankaralıların haklarını savunmaya devam edeceğiz” dedi.

Cumhuriyet, Haber: Mustafa Çakır, 06.08.2014

 

******


YALAN, 'DEVLETİN TEMELİNDE

Cumhuriyet, Yazı: Çiğdem Toker, 06.08.2014

İSTASYON BİNALARININ KENTTEKİ ANLAMI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Prof.Dr. Gülşen Özyadın ve Arş.Gör. Tuğçe Tezer'in hazırladığı bu yazı Haydarpaşa – Bostancı arasındaki istasyon binalarını ele alarak Anadolu Yakası'nın kentsel gelişiminde ve kent hafızasının oluşmasındaki rolünü irdeliyor.

 

Bu yazı İstanbul gündeminde tartışılan ve ilk etapta değişime uğrayacak olan Haydarpaşa – Bostancı arasındaki istasyon binalarını, özellikle kolektif hafıza açısından taşıdıkları anlam üzerine yoğunlaşarak ele almayı ve İstanbul'un Anadolu yakasının kentsel gelişiminde ve kent hafızasının oluşmasındaki rolü üzerinde durmayı hedeflemektedir.

Kentlerin kimlikleri, kimliği oluşturan öğelerin sürekliliği ile var olmaktadır. Dolayısıyla kent yaşamında günümüzle ilgili deneyimler, büyük ölçüde geçmiş hakkında bilinenlerin üzerine oturur ve geleceğe yapılan her türlü aktarımın içinde bir anımsama öğesi yatar. Anımsamanın bireysel olmanın ötesinde toplumsal bir yanı bulunmaktadır. Diğer bir deyişle kente ait hafıza, toplumsal yoldan kurulan zihinsel bir süreçtir. Bu süreçte kente ait bilgiler kolektif hafıza yoluyla anımsanır ve hafıza mekanları üzerinden geleceğe taşınır.

Hafıza mekanları, iç içe geçmiş iki tür gerçeklik düzeninden oluşur. Mekana, zamana, dile, geleneğe kaydolmuş, kimi kez maddi, ele gelir, kavranabilir bir gerçeklik; diğeriyse simgesel ve tarihi barındıran bir gerçeklik. Hafıza mekanlarını oluşturan bu iki tür gerçeklik düzeni; maddi, simgesel ve işlevsel olan üç anlamı farklı düzeylerde içerir ve bu üç veçhe her zaman bir arada bulunur.

Tartışma konumuz olan istasyon binalarının maddi, simgesel ve işlevsel olan üç anlam düzeyini, ilgi alanımız olan Haydarpaşa- Bostancı hattı arasında gelişen kentsel olgular eşliğinde irdeleyelim.

İstasyon yapıları, Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıldaki modernleşme serüvenine koşut biçimde gelişim gösterir. 1871 yılında çıkarılan bir kanunla Haydarpaşa-Gebze demiryolu hattının yapılmasına karar verilir ve üç etap halinde planlanan hattın ilk bölümünü oluşturan Haydarpaşa-Pendik demiryolu banliyö hattının yapımı 1872 -1883 yılları arasında tamamlanır. Daha sonraki yıllarda hem banliyö, hem de demiryolu hattı için ilk ve son nokta olma özelliğine sahip olan Haydarpaşa gar binası 1906-1908 yılları arasında, bu hat üzerinde yer alan sırasıyla Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye ve Bostancı istasyon binaları 1910 yılında yapılır. Hiçbiri birbirinin aynısı olmayan, bulunduğu yerin verilerini kullanarak oluşturdukları özgün bir mimari dille yeni bir yapı tipolojisi tanımlayan o dönemin modern yapıları, İstanbul'un kent kimliğine katılırlar.

İstasyon binalarının mimari organizasyonları incelendiğinde; yolcu salonu-gişeler, lojman ve yaya alt geçitlerinin temel elemanlar olarak kullanıldığı görülür. Arazi kotları ve çevre dokuyla olan bağlantılar, belli bir ortak mimari dil içinde farklı yerleşme örüntülerini karşımıza çıkarır. Demiryolunun kendisinin bir sınır öğesi olması nedeniyle kent içinde birbirinden ayrılmış iki yakanın zaman zaman birbirine bağlanması gerekliliği, farklı mimari çözümler oluşturur. İstasyon binalarının kendi mekansal organizasyonları kadar, çevre dokuyla olan etkileşimleri de kentsel mekanın örgütlenmesini etkiler. Cami, sıbyan mektebi, dükkanlar ve toplanma noktaları gibi kullanımlarla birlikte yeni bir kentsel alt merkez oluşumu ortaya çıkar.

Ulaşım imkanlarına bağlı olarak oluşan yeni merkezlerle birlikte istasyon binalarının etrafındaki alanlarda da değişim başlar. Daha önce bağlık-bahçelik olan yerlerde, Osmanlı modernleşmesinin ortaya çıkardığı yeni bir olgu olan "sayfiye" yerleşmeleri oluşur. Banliyö hattı ile birlikte deniz ulaşımının da devreye girmesi ve Tanzimat sonrasında ilk kez yabancılara mülk edinme hakkının tanınması, sayfiye hayatının hızla gelişmesine neden olur. Göztepe, Altunizade, Kadıköy yazlıkların gözde mekanı olurlar.19. Yüzyılın sayfiye mekanlarına daha sonra Erenköy ve Suadiye de katılacaktır. Özellikle Erenköy Abdülaziz ve II. Abdülhamit döneminde devlet erkanının ve üst sınıfın rağbet ettiği bir sayfiye yeri haline gelmiş, geniş bahçeler içindeki köşk ve evlerin sayısı artmaya başlamıştır. Anadolu yakasının önemli sayfiye mekanlarından bir diğeri Bostancı'dır. Önceleri Bostancı şehre girişi denetleyen bir karakol olarak kurulmuşken, Tanzimat'tan sonra İstanbul zenginlerinin sayfiyesi olarak gelişmiştir.

Bu genel değerlendirmeden sonra, söz konusu istasyon binalarına daha yakından bakarak, yakın dönem kent tarihi içinde, farklı dönemlerde kent dokusu ile kurduğu ilişkiler ve bölgedeki önemli yapılar bağlamında ele alındığında karşımıza şöyle bir tablo çıkmaktadır:

Kızıltoprak İstasyonu

Kızıltoprak, 19. yüzyılın ortasına kadar bağ ve bahçelik bir alandır (Raif, 1996). Bölge ismini, tuğla ve seramik yapımına elverişli olan killi toprağının renginden alır (Neyzi, 1994). 1900'lü yıllarda Kurbağalıdere'den Kızıltoprak'a doğru gidildiğinde, Papaz Bahçesi olarak isimlendirilen alana ulaşılmakta olup, bu alan 1929 yılı itibariyle Fenerbahçe Spor Kulübü'ne kiralanmıştır (Hür, 1994; akt. Kösebay, 2007).Kurbağalıdere'den Kızıltoprak yönüne gidilirken Papaz Bahçesi'ni geçince ulaşılan Ihlamur Caddesi üzerinde ise 1900'lü yıllar itibariyle Zühdi Paşa'nın köşkü bulunmakta, bubinanın daha sonra Kızıltoprak Kız Orta Okulu'na dönüştüğü bilinmektedir (Neyzi, 1994).

Neyzi'nin çalışması üzerinden yapılan değerlendirmeye göre Kızıltoprak İstasyonu'nun konut alanları ile ilişkisi incelendiğinde; konut alanlarının tren istasyonunun kuzey kısmında (Tuğlacıbaşı Mahallesi) yoğunlaştığı anlaşılmakta, bu alandaki yapılaşma ayrı araziler içinde bulunan köşkler biçimde ifade edilmektedir. Zühdi Paşa Camii, Sıbyan Mektebi ve Zühdi Paşa'nın kendisine ait köşk ise demiryolunun güneyinde yer almaktadır (Kösebay, 2007).

Kızıltoprak bölgesinin kent dokusunda tarihsel süreçte meydana gelen değişim değerlendirildiğinde; bölgenin 1940'larda başlayan ve 1960'larda artan bir ivme ile bahçe içindeki köşklerden oluşan dokusunu kaybettiği ve hızla apartmanlaştığı bilinmektedir. Bugün özellikle Kadıköy ve çevre yolu vasıtasıyla Bağdat Caddesi'ne gitmek isteyen araçların sebep olduğu trafik, Kızıltoprak'ın günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Günümüzde Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadyumu'nun getirdiği ek trafik yükü, kent içi trafiğin sebep olduğu olumsuzlukları arttırmış durumdadır (Kösebay, 2007).

Kızıltoprak İstasyonu, demiryolunun iki yakasında konumlanan iki yapıdan oluşur ve demiryolunun güney yakasında bulunan yapı yolcu binası olarak, kuzeyde yer alan yapı ise lojman olarak kullanılmaktaydı. Bu iki istasyon yapısı birbirine bir alt geçitle bağlanmıştır. TCDD 1. Bölge Müdürlüğü kayıtlarına göre bu yapılar, 1910 yılında inşa edilmiştir. Kargir malzemeden yapılmış olan yapılar, 31.03.2004 tarihinde tescil edilmiştir. İlgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre: hattın güney tarafında kalan mevcut istasyon binasının tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Kızıltoprak İstasyonu, 2014 (Kaynak: URL1)

 

Kızıltoprak İstasyonu'nu içine alan bölgenin 1928 yılı haritasında, istasyon binasının çevresinde büyük bahçeleri içindeki evlerden oluşan seyrek bir yapılaşma gözlemlenmektedir. Günümüzde Fenerbahçe Stadyumu olarak kullanılan alanda o dönemde de bir stadyum alanı görülmekle beraber, Kurbağalıdere'nin doğusundaki yeşil alan ilişkili olduğu anlaşılmaktadır.

Kızıltoprak İstasyonu, 1928 (Kaynak: İstanbul Harita Şirketi, İBB Atatürk Kitaplığı Arşivi)

 

Kızıltoprak İstasyonu ve çevresinin 1946, 1966, 1982 ve 2014 yılı haritaları incelendiğinde, ilk dönemlerde bölgede geniş bahçeler içindeki müstakil evlerden oluşan seyrek bir dokunun izlendiği, 1966 yılı itibariyle müstakil evlerin apartmanlara dönüştüğü, 1982 ve 2014 yılı haritalarında ise oldukça sıkışık ve denizden cephe alan kısımlar hariç boşluksuz bir konut alanı gözlemlenmektedir.

Kızıltoprak İstasyonu, 1946, 1966, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İBB Şehir Rehberi)

 

Feneryolu İstasyonu

Feneryolu olarak adlandırılan bölgede Sultan 2. Mehmed (1451-1481) döneminde bahçe içinde köşkler bulunduğu, Kanuni Dönemi'ne kadar ise pek çok yenilemenin yapıldığı bilinmektedir (Artan, 1994; akt. Kösebay, 2007). Bölgeye ismini veren Fener Kulesi 1562 yılında ahşap malzemeden yapılmış, 17. yüzyılda birkaç defa yangın geçirmesinden sonra kargire çevrilmiştir. Bu yapıda her gece ışık yakılmasına, 1837-1838 yıllarında başlanmıştır (Ekdal, 1987). Sultan 1. Mahmut döneminde önemini kaybetmeye başlayan Fener Bahçesi, 18. yüzyılın ortalarından itibaren askeri talim alanı olarak kullanılmaya başlanmıştır (Artan, 1994; akt. Kösebay, 2007).

Ulaşımı oldukça zor olan bu alana erişimi kolaylaştırmak için demiryolu ulaşımı sağlanmış olup, 1873 yılında açılan bu hattın isminin Fenerbahçe'ye ulaşan yol olduğu için Feneryolu olarak belirlendiği bilinmektedir. Demiryolunun gelişmesine paralel olarak Fenerbahçe'de yabancılar ve Levantenler hızla mülk sahibi olmaya başlamış, 1870'li yıllarda Yavuz Sultan Selim Vakfı olan Fenerbahçe, yabancı uyruklu kişiler tarafından satın alınmıştır (Hür, 1994; Toydemir, 1954; akt. Kösebay, 2007).

Feneryolu İstasyonu yolcu binası, demiryolunun güney yakasında yer almakta olup, TCDD 1. Bölge Müdürlüğü kayıtlarına göre 1910 yılında inşa edilmiştir. Kargir olarak yapılan bu bina, bu hat üzerindeki diğer yolcu binalarında da görülen "üçlü plan" düzeni ile yapılmıştır. Bu yapının güzergah üzerindeki diğer yapılardan farkı, ahşap süsleme öğelerinin bulunmaması ve iç dekorasyonunda neoklasik bir üslubun benimsenmiş olmasıdır (Kösebay, 2007).

Feneryolu İstasyon binası 31.03.2004 tarihi itibariyle tescil edilmiş olup, ilgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre, hattın güney tarafında kalan mevcut istasyon binası tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Feneryolu İstasyonu, 2014 (Kaynak: URL2)

 

Feneryolu İstasyonu ve çevresinde, demiryolu hattının diğer kısımlarında olduğu gibi önceki dönemlerde bahçe içinde müstakil evlerin bulunduğu bir yerleşme dokusu varken, sonraki dönemde apartmanlaşmış ve sıkışık bir yerleşme dokusu gözlemlenmektedir.

Feneryolu İstasyonu, 1946, 1966, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İBB Şehir Rehberi)

 

Göztepe İstasyonu

19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlayan Anadolu Yakası – Avrupa Yakası vapur seferleri sonrasında bir yazlık yerleşim yeri görünümünü almış olan Göztepe, 1873 yılında demiryolunun bu bölgeden geçmesi ile yaz-kış ikamet edilen bir yerleşim yeri halini almıştır. Bu bölge uzun bir müddet, ileri gelen devlet adamlarının konut edinmek için tercih ettiği bir bölge olmuştur (Şehsuvaroğlu, 1969).

Alanın 19. yüzyılda bağlık bir alan olduğu ve bir şarap fabrikasının Cumhuriyet döneminde de varlığını sürdürdüğü bilinmektedir. 1923 yılında açılan Etfaiye Müfrezesi, 1921'de kurulmuş olan Telefon Santrali binaları ile Erenköy Kız Lisesi, bölgenin önemli yapılarıdır. Konut işlevinin daha çok demiryolu hattı etrafında gelişme gösterdiği bölgede, Bağdat Caddesi ve çevresinin Cumhuriyet döneminde iskan alanı olarak tercih edilmediği görülmektedir (Şehsuvaroğlu, 1969).

Bölgeye 1877 Rus Savaşı sırasında ve sonrasında ve Balkan Savaşı sonrasında göçmenlerin, özellikle demiryolunun kuzeyine yerleştirildiği bilinmektedir. Göztepe'nin bir konut alanı olarak gelişmesinde önemli bir rolü olan Tütüncü Mehmed Efendi, 19. yüzyılın sonralarında Göztepe'den satın aldığı yaklaşık 1000 dönüm büyüklüğündeki araziyi, 10-25 dönümlük parseller halinde satmıştır (Şehsuvaroğlu, 1969).

Göztepe İstasyonu, Haydarpaşa – Bostancı güzergahı üzerindeki diğer istasyonlara göre oldukça kuzeyde konumlanmıştır. Güzergahın batıdan başlayarak bu istasyona kadar olan kısmında Bağdat Caddesi'ne paralel biçimde devam ettiği, fakat bu noktada denizden ve Bağdat Caddesi'nden uzaklaştığı görülmektedir. Bu yön değiştirmenin bir sebebi olarak, Tütüncü Mehmed Efendi'nin sahip olduğu 1000 dönümlük arazisinin parçalara ayrılması ile oluşan çok sayıda ve farklı özel mülkiyetin, demiryolu yapımı sırasında kamulaştırılamamış olduğunu önermek mümkündür. Bu kesimde demiryolu hattı ile Bağdat Caddesi tarafından çevrelenen alanın mevcut durumda Tütüncü Mehmed Efendi Mahallesi olarak isimlendirilmesi, bu önermeyi destekler niteliktedir.

Göztepe İstasyonu'nun Haydarpaşa – Bostancı Hattı Üzerindeki Yeri, MSGSÜ ŞBPB Arşivi, 2014

 

1914 yılında demiryolunun çifte hatta çevrilmesi sebebiyle istimlaklerin yapıldığı Göztepe'de, demiryolunun gelişi ile başlayan konut gelişimi Cumhuriyet dönemine kadar bahçe içi köşkler biçiminde gelişme göstermiştir. Erken dönemde demiryolu çevresinde yoğunlaşma gösteren konut alanları, Cumhuriyet'ten sonra Bağdat Caddesi çevresine yayılmaya başlamıştır (Kösebay, 2007).

İlk yapıldığı durumda karayolu ile hemzemin durumda bulunan yolcu binası, 1912 yılı itibariyle hattın geçtiği alan kazılarak aşağı kota indirilmiştir. Bugün hala kullanılmakta olan yeni yolcu binası, 1915 yılında inşa edilmiştir. Eski yolcu binasının zemin katı kargir, üst katı ahşap olan orta bölümünün yanında, tek katlı ahşap mekanlar bulunmaktadır (Şehsuvaroğlu, 1969). Günümüzde kullanılmakta olan Göztepe yolcu binası, içinden trenlerin geçtiği bir tünel üzerine kurulmuş iki katlı bir yapıdır. Girişini Tütüncü Mehmet Efendi Caddesi'nden alan ve yolcu hizmetleri verilen bölüm üst katta, yolcuların aşağı kotta ilişki kurmalarını sağlayan merdivenler ise peron kotunda yer almaktadır. Yapıya doğu yönünden bakıldığında ise yapı tek katlı görülmekte olup, planda görülen simetrik düzenleme cephede de belirgin bir biçimde okunmaktadır (Kösebay, 2007).

Göztepe İstasyon binası 29.02.1988 tarihi itibariyle tescil edilmiş olup, ilgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre; mevcut çift hat üzerinde bir köprü üzerine inşa edilmiş olan mevcut istasyon binasının tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Göztepe İstasyonu (Kaynak: URL3)

 

Göztepe İstasyonu'nun çevresinde, hat boyunca neredeyse hiç yapılaşmanın gözlemlenmediği 1946 haritasından sonra 1966 tarihli harita incelendiğinde, yerleşmenin gitgide sıkışık bir dokuya sahip olmaya başladığı, 1982 ve 2014 yılında ise dokunun nefessiz sıkışık bir hal aldığı görülmektedir.

Göztepe İstasyonu, 1946, 1966, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İBB Şehir Rehberi)

 

Erenköy İstasyonu

Erenköy'ün yerleşme olarak tarihi 14. yüzyıla dayanmakta olup, bu bölge de önceleri sadece yaz aylarında kullanılan bir sayfiye yeri niteliğinde iken, demiryolu yapımından sonra gelişme göstererek yaz-kış kullanılan bir konut alanı halini almıştır. Göztepe gibi Erenköy de 19. yüzyılda bağlık bir alan iken, daha sonra devlet ileri gelenlerinin tercih ettiği bir konut alanı olmuştur (Hür, 1994; akt. Kösebay, 2007). 

Hür ve Ra'if'e referanslı kaynaklarda 1898 yılı itibariyle bugün Göztepe İstasyonu olarak bilinen istasyonun isminin Erenköy olduğu ve bugünkü Erenköy İstasyonu'nun o dönemde henüz inşa edilmediği belirtilmektedir. Pervitich 1923 yılında hazırladığı haritalarda Erenköy'e ait bölümünde bir "Eski İstasyon" ve bir "Yeni İstasyon"dan bahsetmektedir (Kösebay, 2007).

TCDD 1. Bölge Müdürlüğü'nün kayıtlarına göre Erenköy İstasyonu'nun yapım tarihi 1910 yılı olup; bölgede bu dönemde önem taşıyan yapılar; liman reisi Şükrü Bey'in konağı, Bay Pavli'nin mülkü, Enver Paşa Lisesi ile fırın, postane, hamam ve okul binalarıdır. 19. yüzyıl sonlarında Erenköy, devlet adamlarının ve kadın sultanların ağırlıklı olarak tercih ettiği bir yerleşim alanı olmuştur. Burada yer alan konutlar, dönemin ünlü mimarları tarafından tasarlanmıştır (Hür, 1994; akt. Kösebay, 2007).

Erenköy istasyon binası üçlü bir kurgu ile inşa edilmiş olup; bekleme salonu, gişe ve lojman işlevlerine sahiptir. Erenköy İstasyon binasının tescil tarihi 10.11.1979 olup, ilgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre; hattın kuzey tarafında kalan mevcut istasyon binasının tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Erenköy İstasyonu (Kaynak: URL4)

 

Erenköy İstasyonu ve çevresi tarihsel süreçte incelendiğinde, 1928 yılında hat üzerinde az sayıda evin bulunduğu seyrek bir doku izlenirken, 1966 yılı itibariyle sıkışık hale gelmeye başlayan kent dokusu, 2014 yılı itibariyle güncel durumda sıkışık düzende tümüyle apartmanlardan oluşmaktadır.

Erenköy İstasyonu, 1928, 1966, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İstanbul Harita Şirketi, İBB Atatürk Kitaplığı Arşivi, İBB Şehir Rehberi)

 

Suadiye İstasyonu

Suadiye İstasyonu, demiryolunun büyük bir S şeklinde kavis yaparak ulaştığı bir istasyon olup, demiryolu hattının kuzeyinde konumlanmıştır. Demiryolu hattının inşa edildiği ilk yıllarda bu istasyon mevcut olmayıp, Suadiye bölgesinin 1907-1908 yıllarında yapılmış olan Suadiye Camii'nin yapımından sonra geliştiği bilinmektedir. Bölgenin parselasyonu, demiryolunun gelişinden sonra yapılmıştır. Demiryolunun kuzeyi, deniz tarafına göre daha çok yapılaşmış olup, deniz tarafında yapılar geniş araziler içinde konumlandırılmıştır.

Suadiye İstasyonu, TCDD 1. Bölge Müdürlüğü kayıtlarına göre 1910 yılında yapılmış olup, yolcu binası durak niteliği taşımaktadır. Özgün durumunda kargir ana binanın yanında ahşap bir sundurma bulunmakta olup, yapının tescil tarihi 31.03.2004 olarak belirlenmiştir. İlgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre; hattın kuzey tarafında kalan mevcut istasyon binasının tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Suadiye İstasyonu (Kaynak: URL5)

 

Suadiye İstasyonu'nun çevresinde bulunan yerleşme dokusunun, bahçe içinde sayılı müstakil konuttan oluştuğu 1928 yılı sonrasında, 1966 yılında apartman düzenine dönüştüğü, 2014 yılı itibariyle boşluksuz bir doku kazandığı görülmektedir.

Suadiye İstasyonu, 1928, 1966, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İstanbul Harita Şirketi, İBB Atatürk Kitaplığı Arşivi, İBB Şehir Rehberi)

 

Bostancı İstasyonu

Kadıköy İlçesinin en doğusunda yer alan Bostancı bölgesi, Osmanlı döneminde Anadolu'ya yapılan seferler sırasında giriş-çıkışı denetlemek için kurulan bostancı derbendine ev sahipliği yapmıştır (Eyice, 1994). Demiryolunun gelişine kadar birkaç yapı dışında herhangi bir gelişmenin olmadığı Bağdat Caddesi'nde, demiryolunun yapılmasının ardından hattın her iki yanında geniş bahçeler içinde köşkler yapılmaya başlanmıştır. Yerleşmenin artmasıyla doğan ihtiyaç sonucunda Kemaleddin Bey'in 1911 yılına tarihlenen projesi ile bir cami inşa edilmiş, 1912-1913 yıllarında ise Bostancı'ya bir vapur iskelesi yapılmıştır. 1. Dünya Savaşı yıllarında Cihangir yangınında evini kaybeden kişiler, ağırlıklı olarak Bostancı'ya yerleşmiştir (Eyice, 1994).

Bostancı İstasyonu'nda yolcu binası demiryolunun kuzeyinde, lojman binası ise demiryolunun güneyinde yer almaktadır. TCDD 1. Bölge Müdürlüğü kayıtlarına göre yolcu binasının yapım yılı 1910 olup, bu yapı hat üzerindeki diğer yapılardan üçlü kurgunun merkezine yapılan ek ile ayrılmaktadır. Cephe özellikleri açısından ise bu yapı, güzergah üzerindeki diğer yapılardan tümüyle farklı olup, dik çatısı ve çatı feneri ile Haydarpaşa Garı ile benzerlikler göstermektedir. Lojman Binası'nın TCDD Taşınmaz Mallar Müdürlüğü'nden elde edilen yapım yılı verisi, 1874 yılına işaret etmektedir (Kösebay, 2007).

Bostancı İstasyonu'nun tescil tarihi 31.03.2004 olup, ilgili bakanlığın konuya ilişkin yazısına göre; hattın kuzey tarafında kalan mevcut istasyon binasının tarihi öneme sahip olması nedeni ile yerinde muhafaza edileceği belirtilmektedir.

Bostancı İstasyonu (Kaynak: URL6)

 

Bostancı İstasyonu, demiryolu hattı ve çevresindeki kent dokusunun 1982 ve 2014 yılı haritaları arasında büyük bir fark gözlemlenmezken, demiryolu hattının açılmasından sonra müstakil konutlardan oluşan yerleşme dokusunun apartman düzeninde sıkışık bir doku halini aldığı görülmektedir. Bostancı sahiline yapılan dolgu alanı, yerleşme formunda bir farklılaşmaya sebep olmuştur.

Bostancı İstasyonu, 1982, 2014 yılı haritaları (Kaynak: İBB Şehir Rehberi) * Bostancı İstasyonu'nu içeren 1946 ve 1966 yılı haritaları mevcut olmadığından, bu kısımda yalnızca 1982 ve 2014 yılı haritalarına yer verilmiştir.

Sonuç

Dünün sayfiye mekanları, bugünün sürekli ikamet edilen yerleşim alanlarına dönüşmüş olmasına rağmen, istasyon binaları gerek ulaşım işlevleri, gerek özgün mimari nitelikleri, gerekse kent dokusunda oluşturdukları anlam değerleri açısından varlıklarını sürdürdüler. Somut olarak istasyon binalarının bizatihi kendisi, simgesel değer olarak yerleşim alanlarına erişim sağlayan noktalar olması ve işlevsel olarak da günümüz metropolünün ulaşım sistemi içinde demiryolu banliyö hattı alternatifi oluşturması, istasyon binalarının kent içindeki anlamını pekiştirmekteydi. Her zaman, yaşanan gruplar tarafından üretilen yaşamın kendisiydi ve sürekli şimdiki zamanda yaşananla geçmiş arasında bir bağ kurmaktaydı. Somuta, uzama, harekete, imgeye ve nesneye kök salmıştı. Bu nedenle istasyon binaları kolektif hafızaya kaydedilmiş olan önemli birer hafıza mekanıdırlar.

Mercek altına aldığımız ve hafıza mekanları olarak işaretlediğimiz istasyon binalarının geleceği için, hangi bağlamda olursa olsun karar alıcıları kolektif hafızaya karşı duyarlı olmaya davet ediyoruz...

* Bu yazı MSGSÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Başkanı Prof.Dr. Gülşen Özaydın ve  Arş.Gör. Saadet Tuğçe Tezer tarafından hazırlanmıştır.

Yararlanılan Kaynaklar

Yazılı kaynaklar:

• Ayşe Hür, "Erenköy", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994, ss. 178-179.

• Bedi N. Şehsuvaroğlu, Göztepe, TTOK Yayınları, İstanbul, 1969.

• Mehmed Ra'if, Mir'at-ı İstanbul, ed. Kut, G. ve Aynur, H., Çelik Gülersoy Vakfı Yayınları, İstanbul, 1996.

• Mehmet Ö. Alkan, "Osmanlı'da Sayfiyenin İcadı", Tanıl Bora (Derleyen), Sayfiye, İletişim Yayınları, İstanbul, 2014, ss.15-44.

• Müfid Ekdal, Bir Fenerbahçe Vardı, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İstanbul, 1987.

• Nezih Neyzi, Kızıltoprak Hatıraları, İletişim Yayınları, İstanbul, 1994.

• Paul Connerton, Toplumlar Nasıl Anımsar? Türkçesi: Alaeddin Şenel, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1999.

• Pierre Nora, Hafıza Mekanları, Türkçesi: Mehmet Emin Özcan, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 2006.

• Semavi Eyice, "Bostancı", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994, ss. 301-304.

• T. Artan, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, "Fener Bahçesi", 1994, ss. 281.

• Yonca Kösebay Erkan, "Anadolu Demi̇ryolu Çevresi̇nde Geli̇şen Mi̇mari̇ ve Korunması", Doktora Tezi̇, İTÜ, 2007.

Görsel kaynaklar:

• İBB Şehir Rehberi, 2014 (www. sehirrehberi.gov.tr)

• İstanbul Harita Şirketi, İBB Atatürk Kitaplığı Arşivi

• MSGSÜ ŞBPB Arşivi, 2014

Arkitera, 05.08.2014

SANAT BİNALARININ SÜRGÜNÜ

 

Dün AKM, Taksim Sahnesi, Emek Sineması, Muammer Karaca Tiyatrosu, bugün Şinasi ve Akün sahnelerinin bertaraf edilmesi çabalarıyla sembolleşen sürece topluca baktığımızda, son derece tehlikeli bir “arındırma politikası” ile karşı karşıya olduğumuz izlenimi, yalnızca doğmuyor, kendisini dayatıyor. Bu politika, şehir merkezlerini sanat binalarından arındırmayı, adeta kutsal bir göreve dönüştürmüş durumda. Şinasi ve Akün sahneleri, Ankara’nın sanat hayatında derin ize sahip bir binanın içinde yer alıyor. Tunus Caddesi’ndeki Şinasi, bir grup genç sanatçının girişimiyle, 1975’te Çağdaş Sahne adıyla kurulan devrimci sanat girişiminin de başladığı mekan. Atatürk Bulvarı tarafındaki Akün ise sinema salonu olarak çalıştığı 911 koltuklu yıllarda, Ankara’nın en şaşaalı sinema salonuydu. Devlet Tiyatroları’nın bu iki sahnesini barındıran bina, bir kamu konsorsiyumu olan Emek İnşaat’ın malı ve bugünlerde ısrarla özel girişime satılmaya çalışılıyor. İstanbul sinema hayatının “tektaş”ı Emek Sineması’nın müştemilatında yer aldığı Cercle d’Orient binası da bu konsorsiyumun elindeydi ve çoktan satıldı. Cercle d’Orient’ın ana binası içinde bir de tiyatro salonu vardı, 765 koltuklu Yeni Komedi Sahnesi. İstanbul Şehir Tiyatrosu’nu yirmi yıl ağırlayan bu sahne, Emek protestoları sürerken külliyen unutulup gitmişti. Emek’in freskoları itinayla sökülürken, yıllardır çökük kubbesiyle gökyüzünü seyreden Yeni Komedi, “vefa”nın bir semt adı değil, bir hafıza meselesi olduğunu ispatlamaya çalışır gibiydi.

İstanbul’un merkezinde, şehrin opera, bale, senfonik müzik, tiyatro ihtiyaçlarına bir arada cevap veren yegane sanat binası olan Atatürk Kültür Merkezi, 30 Mayıs 2008’den bu yana kapalı ve göz göre göre çürümeye, korozyona terk edilmiş durumda.

1914’te yapılan ve son olarak Devlet Tiyatroları Taksim Sahnesi ismini taşıyan tarihi Majik binası da havuz müteahhitlerine satılarak tümden yok edildi. Muammer Karaca Tiyatrosu yıllardır kapalı ve akıbeti belirsiz. Sanatçıların çabalarıyla büyük ölçüde kurtarılan Muhsin Ertuğrul Sahnesi’ni dışarıda tutarsak, İstanbul’un merkezi, sanat binalarından arındırılmış durumda bugün. Sahne sayısı iki elin parmaklarını az geçen başkentimiz de, bu
arındırma politikası ile karşı karşıya.

Bu arındırma politikası esasen iki referansa dayandırılıyor. İlki ve hemen okunabilecek olanı, şehir merkezlerinin artan cazibesi ve metrekare fiyatlarıyla, yüksek rant getirisi vaat etmesi. İkincisi ve sıklıkla gözden kaçanı ise merkezde sembol değeri taşıyan kutsallık atfedilen yapıların tersine, sanat binalarının seküler semboller olarak evrilmiş olması.

İlki, bütün dünyada yaşanan bir problem. Günümüzde, sanat binaları, şehrin sosyal hayatıyla uyumlu hareket edebildikleri oranda ayakta kalma şansına sahip. Bu durum, sanat binalarının maksimum saat içerisinde şehirli kullanıcının ihtiyaçlarına cevap verebilmelerini gerektiriyor. İlk etkili ve tartışmalı örneği Paris’teki Centre Pompidou olan çok amaçlı bina -asla çok amaçlı salon değil- modeli, sanat kullanıcıları tarafından peşin tartıya vurulmamalı. AKM örneğinde karşılaşıldığı türde tuzaklara dikkat kesilinmeli.

İkincisi ise, seküler İslam-yoğun toplumların kadim problemi. Burada, Türkiye’nin yalnız ve güzel bir ülke olduğunu da unutmamak gerekiyor.

Merkezdeki bu arındırma, sanat binalarının merkezden tasfiye edilmesi politikası, aynı zamanda seküler hafızanın silinmesine dönük anakronik bir köktenciliğin tezahürü.

Yani sorun AKM, Şinasi, Akün, üç beş ağaç değil. Bu, satha dönük bir saldırı...

Cumhuriyet, Yazı: Orhan Alkaya, 05.08.2014

LİDYA DÖNEMİ ESERLERİ YILLAR SONRA YURDA DÖNÜYOR

Kültür Bakanlığı, Anadolu'dan yurt dışına kaçırılan Lidya dönemi mezarları ve adak stellerini ABD'den geri getiriyor. Bakanlık, yerini tespit ettiği eserleri FBI ve Washington Emniyet Müşavirliğinin düzenlediği operasyonla geri aldı.

 

Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Bakanlığın uzun yıllar izini sürdüğü Lidya dönemi mezarları ve adak stellerini ABD'den teslim aldığını bildirdi.

Stellerin en kısa zamanda Türkiye 'ye getirileceğini dile getiren Çelik, eserlerin önce Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde, daha sonra da Manisa Müzesi'nde teşhir edileceğini açıkladı.
 

10 YILDA 4 BİN 147 KÜLTÜR VARLIĞI TÜRKİYE'YE KAZANDIRILDI
Yurt dışına kaçırılan eserlerin izini sürme konusunda kararlı ve ısrarlı adımlar attıklarını belirten Çelik, "Konuya ilişkin attığımız her adım, bu topraklara ait olan eserlerin geri gelmesinde son derece önemli gelişmeleri beraberinde getiriyor. Diplomatik ilişkileri ve hukuki hakları dikkatli ve ısrarlı bir şekilde devreye sokmamız Anadolu topraklarına kazandırılan eser sayısını her geçen gün daha da artırdı" diye konuştu.

Son 10 yılda yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan 4 bin 147 kültür varlığının Türkiye'ye iadesinin sağlandığına işaret eden Çelik, "Bakanlığımızın iadesini sağladığı kültür varlıklarından sonuncusu ise Lidya bölgesine ait on mezar ve adak stelleri oldu" dedi.

Çelik, 2006'da Lidya bölgesine (Batı Anadolu) ait 16 mezarla adak stelinin satışa çıkarıldığı ihbarını alan Bakanlığın, eserlerin izini sürerek haziranda stellerden 10'unun yerinin tespit ettiğini anlattı.

FBI ve Washington Emniyet Müşavirliğince yapılan ortak operasyon neticesinde eserlerin tacirlerin elinden alındığını bildiren Çelik, şunları kaydetti:
"Bakanlığımız, Lidya dönemi mezar ve adak stellerini Washington Büyükelçiliğimiz aracılığıyla ABD'den teslim aldı. Üzerinde büyük hassasiyetle durduğumuz bu önemli konuda her geçen gün yeni ve sevindirici gelişmeler yaşıyoruz. Bu coğrafyada yaşamış medeniyetlerin kültürüyle hayat bulmuş eserler yine bu toprakların bir parçası olarak artık daha emin ellerde varlığını sürdürecektir."

Öte yandan, MS 1-3. yüzyıllara tarihlendirilen stellerin nereden ve ne zaman kaçırıldıkları tespit edilememekle birlikte Manisa kökenli oldukları düşünülüyor.

Radikal, 05.08.2014

EMEK'TEKİ HASARDA 'ÖNEM' BİLMECESİ

Emek Sineması’nı yıkan Grand Pera’nın inşaatında tescilli binaların hasar görmesi üzerine Koruma Kurulu’nun önlem alınmasını isteyen kararının 5 aydır uygulanmadığı ortaya çıktı. Kamer İnşaat’ın ortaklarından Eyüboğlu, “Hasarlı kısımlar zaten sökülecek” açıklaması yaptı.

 

Beyoğlu’nda yıkımı büyük tepkiye neden olan tarihi Emek Sineması’nın yerine yapılan Grand Pera projesi hızla yükseliyor. Tescilli yapıları tahribata uğratan inşaat hakkında suç duyurusunda bulunan Koruma Kurulu’nun alanda önlem alınıp Kurul’a bilgi verilmesini isteyen kararının ise hala uygulanmadığı ortaya çıktı. İstanbul I No’lu Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, proje alanında Serkildoryan binası ile korunması gereken kültür varlığı olarak tescilli diğer yapılarda çatlaklar tespit etmişti.

Kurul kararında, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nın 660 sayılı ilke kararına göre, alanda tehlike arz eden yapılarda can ve mal güvenliğinin alınıp Kurul’un bu konuda bilgilendirilmesini istendi. Ancak aradan 5 ay geçmesine rağmen Beyoğlu Belediyesi ve Kamer İnşaat tarafından güvenlik önlemlerinin alınmış olduğuna ilişkin bilgilendirme yazısı hala Koruma Kurulu’na gönderilmedi.

SERKİLDORYAN ÇATLAMIŞTI
İstanbul I No’lu Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, 12 Şubat 2014’te verdiği kararda Kamer İnşaat tarafından yıkılan Emek Sineması’nın yerine yapılacak Grand Pera projesinin Koruma Kurulu tarafından onaylanmış projede öngörülen ‘moving’ yöntemine aykırı olarak sürdürüldüğünü tespit etti.

Koruma Kurulu kararında “Yerinde yapılan incelemede Cercle D’orient binasında çatlaklar olduğu görüldüğünden olası tahribatın önüne geçmek adına çatlakların gözlenmesi ve gerekli önlemlerin alınmasına” karar verdi.

Emek’in bulunduğu “338 adada yapılan kazı uygulamalarında gerekli önlemlerin alınmamış olması sebebiyle” tescilli Melek apartmanının duvarlarında çatlaklar oluştuğu belirlendi. Koruma Kurulu, ilgililer hakkında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 65. maddesi kapsamında suç duyurusunda bulundu.

BELEDİYE TEBLİGATLA YETİNDİ
Alanda önlem alınarak kendisine bilgi verilmesini isteyen karardan iki ay sonra, Beyoğlu Belediyesi 22 Nisan 2014’te gerekli güvenlik önlemlerinin alınması için Kamer İnşaat’a tebligatta bulunduklarına dair Koruma Kurulu’na bir yazı göndermekle yetindi. Bilgi edinme hakkı kapsamında yapılan başvuruya Koruma Kurulu’ndan gelen yanıtta “Alınan güvenlik önlemlerinin sonucuna ilişkin herhangi bir bilgilendirme yazısı Müdürlüğümüze iletilmemiştir” diye belirtildi.

‘HASARLI BÖLÜM ZATEN SÖKÜLECEK’
Beyoğlu Belediyesi yetkilileri proje alanında gerekli denetimleri yaparak rapor tuttuklarını, ancak bu raporu Koruma Kurulu’na göndermediklerini söylerken, Kamer İnşaat’ın ortaklarından Levent Eyüboğlu BirGün’e açıklamada bulundu. Koruma Kurulu’nun Serkildoryan binasında hasar tespit etmediğini öne süren Eyüboğlu, tescilli Melek Apartmanı’nda tespit edilen hasara ilişkin ise “Melek Apartmanı’nda korunacak unsur yapının ön cephesidir. Hasar olduğu öne sürülen bölüm, onaylı projeye göre zaten sökülecek bir bölüme ait. Kurula bu tür sonuçları titizlikle iletiyoruz” diye belirtti.

Eyüboğlu, “Koruma Kurulu kararından sonra ekstra önlem olarak betonarme karkas imalatı hızlandırıldı. Uygulamaya ilişkin bilgi ve belgeler kurula iletilecektir” diyerek güvenlik önlemlerinin alındığını öne sürdü.

Birgün, Haber: Olgu Kundakçı, 05.08.2014

ASLANTEPE KAZILARI BAŞLIYOR

 

Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden olan Malatya Arslantepe Höyüğü ve Açık Hava Müzesi’nde bu yılki kazıların 15 Ağustos’ta başlayacağı bildirildi. 

Battalgazi Orduzu Mahallesi’nde bulunan ve 2011 yılında Açık Hava Müzesi’ne dönüştürülen Arslantepe Höyüğü ve Açık Hava Müzesi’nde bu yıl Ağustos ortasında başlaması beklenen kazıların bir ay civarında sürmesinin beklendiği bildirildi.

İtalyan La Spienza Üniversitesi öğretim üyesi ve Arslantepe Kazı Başkanı Prof.Dr. Marcella Frangipane'nın başkanlığındaki ekip tarafından bu yıl bir ay civarında zürmesi beklenen kazılarda, birçok tarihi eserin gün ışığına çıkarılması bekleniyor.

Malatya Müzesi Uzmanı Antropolog Hüseyin Şahin’e göre, Arslantepe Höyüğü hakkında derleme özetle şöyle:”Arslantepe MÖ 5000 yıllarından MS 11.yy’a kadar yerleşim görmüştür. MS5-6yy’lar arasında Roma köyü olarak kullanılmış ve daha sonra Bizans Nekropolü (mezarlık) olarak yerleşimini tamamlamıştır.

Arslantepe’de ilk kazılar 1930’larda Louis Delaporte başkanlığında bir Fransız ekip tarafından yapılmıştır. Özellikle kazı Geç Hitit tabakalarında yapılmıştır. Kazılarda taş üzerine alçak kabartma ile dekore edilmiş avlu ve giriş kapısının iki yanında iki aslan heykeli ve karşısında devrilmiş bir kral heykeli ile bir Geç Hitit Sarayı bulunmuştur. Bu eserler o tarihlerde Malatya’da müze bulunmadığı için Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne götürülmüş ve halen orada sergilenmektedir.

5.bin yılın sonundan 4.bin yılın sonuna kadar olan zaman süresi içinde Malatya’nın bu bölgesi her ne kadar Yukarı Mezopotamya’nın bir parçasını oluşturmaktaysa da tam anlamıyla yerel özelliklerini yitirmemiştir. Özellikle 4.bin yılda Arslantepe Orta Fırat bölgesindeki yerleşmeler içinde önemli bir yer tutmaktadır. Geç Kalkolitik Çağ’da yerel yüksek tabakalardan oluşan sınıf, politik ve dinsel egemenliğin yanı sıra ekonomiyi, ürün ve üretim idaresini ellerinde tutmaktaydı. Yörenin su kaynakları bakımından zengin, dolayısıyla tarım için son derece uygun, ayrıca sık sık taşan Fırat Irmağı’nın taşkın alanı dışında kalması gibi ayrıcalıkları, Arslantepe’nin en azından MÖ5.bin yıldan Bizans Dönemi’ne kadar kesintisiz olarak iskan edilmesinde önemli etkendir. Yörenin doğal yapısından kaynaklanan gücü, yüksek tarım potansiyeli ile birleşince Arslantepe, topraklarını denetim altında tutabilen ve bölgedeki ham maddeyi işleyen ya da en azından işlenmesini organize eden egemen bir merkez konumunu kazanmıştır.

Kerpiçten yapılmış anıtsal binaların bulunduğu geniş bir ortak kullanım alanı, 4.bin yılın sonlarında (MÖ 3300-3000) tepenin güney-batı yamacında en az 2 bin 600 m2’lik bir alana yayılmıştı. Bu alanda büyük olasılıkla farklı işlevlere sahip çeşitli yapılar yer almaktaydı. Ortaya çıkarıldığı kadarıyla bu kısım görkemli mimari ve işlevsel açılardan farklı bölümlerden oluşan büyük bir yapı topluluğudur. Çok amaçlı düzeninden dolayı bu anıtsal yapı topluluğu Saray olarak nitelendirilebilir. Sarayın koridor duvarları baskı motif ve duvar resimleri ile bezenmiştir. Binanın çeşitli bölümlerinde çok sayıda mühür baskısının bulunması, idari etkinliklerin yoğunluğunu ve bu işlerde, malları depolardan alma ve mühürleme yetkisi bulunan çok sayıda memurun çalıştığını ortaya koymaktadır. Duvarlardaki zengin bezeme ve kabartmalarda gücü simgelemektedir. Bu bütün etkinliklerin merkezileştirildiği, kayıt amacıyla etkin bir mühürleme sisteminin kullanıldığı ve giderek bürokrasinin geliştiği, güçlü siyasi ve dini kurumları olan bir devlet sisteminin doğuşuna kanıttır. Geçmişte daha çok dinsel amaçlar için yapılan büyük yapı ilk kez başka işlevlerde kazanıp içinde kamu hizmetlerinin de görüldüğü, mimari açıdan gelişmiş, böylece Yakın Doğu’da sarayın başlangıcını oluşturur.

MÖ 5.binden -MÖ 712 tarihindeki Asur istilasına kadar yerleşim yeri olarak varlığını sürdüren Arslantepe daha sonra bir süreliğine terk edilmiş, MS 5-6.yy’lar arasında ise Roma Dönemi köyü olarak kullanılmış ve daha sonra Bizans Nekropolü (mezarlık) olarak yerleşimini tamamlamıştır. Kazılara Geç Uruk dönemi Sarayı ile Geç Hitit Sarayı alanında devam edilmektedir.

Arslantepe’deki kazılara Prof.Dr. Marcella Frangipane Başkanlığındaki İtalyan Kazı Heyeti tarafından devam edilmektedir. Buluntular Malatya Müzesi’nde sergilenmektedir. Ayrıca Geç Uruk Dönemi’ne ait kerpiç Saray Kompleksinin Açık Hava Müzesi haline getirilmesi yönündeki projelendirme çalışması sürdürülmektedir. Bu projenin hayata geçirilmesi ile birlikte Arslantepe’nin ilimiz turizmine katkıları olumlu yönde artacaktır.”

BATTALGAZİ BAŞKANINI ZİYARET..

Bu arada Malatya Aslantepe Höyüğü ve Açık Hava Müzesi Kazı Başkanı Prof.Dr. Marcella Frangipane, Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan’ı ziyaret etti. 

Ziyarette, Aslantepe’nin dünya ve Türk tarihi açısında öneminin yanı sıra Malatya’ya sağlayacağı katkı konuşuldu.

Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, “Uzun yıllar Malatya’mızın tarihine ışık tutacak araştırmalar yapmışlardır. 70’lerden sonra öğrenci olarak geldiği Aslantepe kazı çalışmalarına, 2014 sürecinde de aktif olarak Prof.Dr. Marcella Frangipane, Roma Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim üyesi ve kazı ekibi başkanı olarak yürütmektedir. Biz kendilerine geçtiğimiz kervansaray buluşmalarında fahri hemşerilik beratını vermiştik. Kendisi ve öğrencileriyle birlikte Malatyalıların gönlünde taht kurmuştur. Artık kendilerini misafir olarak değil, ev sahibi olarak görüyoruz. Kervansaray buluşmalarında da hep yanımızda olmuştur. Aslantepe kültürel anlamda, dünya kültürel mirasının ortak değeridir” dedi.

Aslantepe Kazı Başkanı Prof.Dr. Marcella Frangipane ise, Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan ile birlikte Aslantepe’yi daha iyi yerlere taşımak adına çalışacaklarını belirterek, “Türkiye'yi seviyorum ama Malatya benim için çok farklı. Malatya tarihinin Aslantepe’de yattığını belirtmek isterim. Aslantepe'de 40 yılı aşkındır hizmet ediyorum. Aslantepe'nin daha çok tanıtımı için reklam lazım. Malatya için çok önemli bir tarih yeridir Aslantepe. Orduzu'da ve Malatya'da öğrencilere ve öğretmenlere tarihi anlatacak konferanslar yapacağız. Amerika'da, Aslantepe için konferanslar verdim. Başkanımızla el ele Aslantepe yi daha iyi yerlere getireceğimizden eminim” diye konuştu.

Malatya Haber, 04.08.2014

 

******


BU YIL GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR!

 

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu'nun (UNESCO) dünya mirası geçici listesine Türkiye'den son dahil edilen 13 alandan biri olan ve milattan önce 5 binli yıllara tarihlenen Aslantepe Höyüğü'nde kazı çalışmaları başlıyor. İlk kazıların 1930 yılında Fransızlar tarafından başlatıldığı ören yerinde geçtiğimiz yıllarda ortaya çıkarılan dünyanın ilk kerpiç sarayının bu yıl tamamen gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor.

Aslantepe Kazı Başkanı ve İtalyan La Spienza Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Marcella Frangipane, Malatya Valisi Vasip Şahin’i ziyaretinde yaptığı açıklamada, 15 Ağustos’ta kazı çalışmalarına başlanacağını bildirdi. Kazı çalışmalarıyla bu yıl, 'dünyanın ilk sarayı' olarak bilinen kerpiç saray kalıntılarının tamamını ortaya çıkarmayı planladıklarını söyleyen Frangipane, "Milattan önce 3 bin 300 yıllarına ait kerpiç sarayı bu yıl tamamen ortaya çıkarmayı istiyoruz. Mezopotamya'da tapınaklar vardı ama saray yoktu. Orada saraylar daha sonra geliyor. Buradaki saray, ilk saraydır. Çalışmalarımızla açık hava müzesi daha da geniş olacaktır. Geçtiğimiz yıl saray içinde büyük bir salonu gün yüzüne çıkardık. Turistler için geniş bir kültür alanı oluşacak. Turizm açısından cazip bir mekan oluşacak." dedi. Vali Şahin ile Frangipane, Aslantepe'nin dünya ve Türk tarihi açısından öneminin yanı sıra Malatya’ya sağlayacağı katkılar hakkında görüş alışverişinde bulundu. Vali Şahin, ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirerek "Marcela Frangipane uzun yıllar Malatyamızın tarihine ışık tutacak araştırmalar yapmışlardır. Aslantepe kültürel anlamda dünya kültürel mirasının ortak değeridir." şeklinde konuştu.

Bilim dünyasının en prestijli kurumlarından National Academy of Sciences tarafından Frangipane’ye Aslantepe’deki çalışmaları nedeniyle onur ödülü verildi. Frangipane, ödül almak için gittiği ABD’de kazı çalışmalarına ilişkin konferans verdi.

Vatan, 05.08.2014

YILDIRIM BAYEZİT KÜLLİYESİ AYAĞA KALDIRILIYOR

 

UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan Sultan külliyelerinden Yıldırım Beyazıt Külliyesi’ni ecdada yakışır hale getirme yönündeki çalışmalar hızla sürüyor.

Bursa’da yaşanan 1855 depreminde yıkılan Yıldırım Camii minarelerini 156 yıl sonra orijinal haliyle yeniden inşa eden Büyükşehir Belediyesi, şimdi de cami avlusu ve şadırvanlar başta olmak üzere tüm külliyeyi restore ediyor.

Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, yaklaşık 5 bin metrekarelik alanda traverten taşlarla zemin döşemesi yapıldığını belirterek, türbe ve dispanser başta olmak üzere külliyenin tamamında bakım oranım çalışmalarının en kısa zamanda tamamlanacağını söyledi.

Muradiye Külliyesi’ndeki çalışmalar hızla sürürken, Osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazıt tarafından 1390’lı yıllarda yaptırılan külliyedeki çalışmalar da devam ediyor. Külliyedeki çalışmalara ilk olarak Yıldırım Camii ile başlayan Büyükşehir Belediyesi, camiinin 1855 depreminde ve 1949 yılında yaşanan doğal afetlerde yıkılan iki minaresini 156 yıl sonra orijinaline uygun olarak dikmişti. Bu çalışmanın ardından külliyenin bütününe yönelik çalışmalar sürerken, cami avlusundaki şadırvan, abdest alma yerleri ve musalla taşları olmak üzere bölge baştan sona yenilendi. Yaklaşık 5 bin metrekarelik alan traverten zemin taşları ile kaplanırken, bahçe duvarları, aydınlatma sistemleri ve çevre düzenlemesiyle cami avlusunun çehresi tamamen değişti.

Son 10 yıldır tarihi ve kültürel mirasa yönelik yaptıkları çalışmaların UNESCO Dünya Mirası Listesi ile taçlandığını dile getiren Başkan Altepe, tüm külliyelerin ziyaretçiler tarafından daha rahat gezilebilmesi için çevre düzenleme çalışmalarına da önem verdiklerini söyledi. Yıldırım Camii’nin orijinal minarelerinin yerine dikilmesinin ardından yaklaşık 400 yıl önce ilk mahya uygulamasına ev sahipliği yapan Yıldırım Camii’nde mahya uygulamasının da ilk günkü haliyle başladığını ifade eden Başkan Altepe, “Külliye alanında bulunan türbe, dispanser ve medrese binalarıyla ilgili proje çalışmaları devam ediyor. Şu ana kadar yapılan çalışmalarla bile bölgenin çehresi değişti. Bir taraftan tarihi eserleri kent siluetine kazandırırken, bir taraftan da ecdada olan vefa borcumuzu ödüyoruz” diye konuştu.

Toki Haber, 05.08.2014

ATATÜRK KÖŞKÜ RESTORE EDİLDİ

 

Trabzon'un en çok ziyaret edilen turizm mekanlarından biri olan Atatürk Köşkü restore edildi. Köşkün ziyarete açılması için çalışmalar sürüyor.

Trabzon Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları tamamlanan Atatürk Köşkü'nün ziyarete açılması için son hazırlıklar yapılıyor. Tefrişat düzenlemelerinin ardından Atatürk Köşkü'nün ziyarete açılması planlanıyor.

Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu, şehirde en çok ziyaret edilen mekanlardan biri olan Atatürk Köşkü'nde esaslı bir restorasyon yaptıklarını kaydederek, "Restorasyonu büyük bir titizlikle yapılan Atatürk Köşkü'nde çalışmalar tamamlandı. Son rötuşlerin yapılması, temizleme ve tefrişat çalışmalarının tamamlanmasının ardından önümüzdeki hafta içerisinde bu önemli tarihi mekanı tekrar yerli ve bancı turistlerin ziyaretine açacağız. Restorasyon çalışmalarında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı.

Toki Haber, 05.08.2014

APOLLON TAPINAĞI'NIN PROJELENDİRME ÇALIŞMASINI ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAPACAK

 

Antalya Side antik kentinde tapınaklar bölgesinde ikinci aşama restorasyon çalışmasını Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nün yapacağı bildirildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2,5 yıl önce antik kente Apollon Tapınağı'nın bulunduğu alandaki eserlerin korunması, onarımı ve restorasyonu için 30 Mart mahalli seçimler öncesi tüzel kişiliğini yitirmeden Side Belediyesi'ne tahsis etmişti. Tahsisle birlikte Side Belediyesi, tapınaklar bölgesinde bulunan AA Bazilikası, Athena ve Apollon Tapınağı'nın korunması için proje hazırlamıştı. Hazırlanan proje kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya Valiliği ve Side Belediyesi'nin destekleriyle tapınaklar bölgesindeki eserlerin 1 aşama restorasyon çalışması geçtiğimiz günlerde tamamlanarak hizmete açılmıştı.

Anadolu Üniversitesi, tapınaklar bölgesinde Athena ve Apollon Tapınağı'nda ikinci aşama proje çalışması yapması için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yetkilendirildi. Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü ve Side Kazı Başkanı Prof.Dr. Hüseyin Alanyalı, tapınaklar bölgesininde ikinci aşama projelendirilme çalışmaları için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yetkilendirildiklerini söyledi.

Önümüzdeki günlerde Athena ve Apollon Tapınağı'nda proje kapsamında yapacakları çalışma için Apollon Tapınağı mimarı ve restorasyon uzmanı Prof.Dr. Zeynep Ahunbay'dan muvafakatname alacaklarını belirten Alanyalı, "Tapınaklar bölgesinde birinci aşama proje çalışması önemli ölçüde tamamlandı. Bölgede Athena ve Apollon Tapınağı'nda ikinci aşama proje çalışması için bakanlık yetkisi ile Apollon Tapınağı'nı ayağa kaldıran mimarı Prof.Dr. Zeynep Ahunbay hocamızdan muvafakatname aldıktan sonra başlayacağız. Apollon Tapınağı, Türk turizminin önemli sembollerinden biri. Antik kentte bulunan eserlerin korunması ve restorasyonuna özel önem veriyoruz. Bunlarda biride Athena ve Apollon Tapınağı." diye konuştu.

İki yıl önce ayağa kaldırdıkları 18 asırlık Tüke Tapınağı'nın bakımı 5 yıl yapacaklarını belirten Alanyalı, Side antik kentinde 67 yıldır kazı çalışması yapıldığını, bugün Side Müzesi'nde sergilenen eserlerin gün yüzüne çıkmasında merhum Ordinaryüs Prof.Dr. Arif Müfid Mansel ile Prof. Jale İnan'ın katkısının yüksek olduğunu kaydetti.

Anadolu Üniversitesi'nin antik kente 6 yıldır çalışma yaptığını belirten Alanyalı, bu sene kazı çalışmasını Doğu Kapısı ile agora içinde antik kenti ikiye bölen Attius Philippus Suru'nda çalışma yaptıklarını söyledi.

Antik kentte 67 yıl içinde kazı çalışmalarında şehrin yüzde 10'nun gün yüzüne çıkarıldığını belirten Alanyalı, tarihi ören yerini yüzde 90'nın toprak altında olduğunu, tamamının gün yüzüne çıkmasının ise 5 asır sürebileceğini ifade etti. Alanyalı, Side'de 6 yıl içinde yaptıkları çalışmaları ön raporla 2 kitap halinde yayına hazır hale getireceklerini sözlerini ekledi.

Zaman, Haber: Abdurrahman Büyükkeskin, 05.08.2014

KAPALIÇARŞI NEDEN BU HALDE?

 

Çatı klima, su deposu, çanak anten gibi nedenlerle çoğu zaman tahribata uğradı. Tarihi çarşının çatısına kaçak tuvalet bile yapıldı.

Temeli 1461 yılında atılan tarihi çarşının labirent şeklinde 30 bin 700 metrekareyi bulan bir büyüklüğe sahip. 66 sokaklı 4 bin dükkana sahip. İçinde 5 cami, 1 okul, 7 çeşme, 10 kuyu, 1 şadırvan, 22 kapı, 17 han vardır. 25 bin kişinin çalıştığı çarşı günün her saatinde hareketli ve kalabalıktır. İstanbul ’a gelen yerli yabancı her turistin ziyaret etmek istediği tarihi çarşıda özellikle yaz aylarında 500 bin kişinin gezdiği tahmin ediliyor. 

Tarihinde büyük depremler ve yangınlarla bugünkü şeklini alan Kapalıçarşı 1954 yılında çok büyük bir yangın geçirdi. Kapalıçarşı’daki dükkanların yarıdan fazlası bu yangında kül oldu. 1960 yılında kadar uzun bir süre onarımları devam etti. Yaklaşık 550 yıllık çarşı en son 1984 ve 1985 yıllarında basit onarımlar gördü. Bunun haricinde tarihi çarşı kapsamlı bir onarım ve restorasyona tabi tutulmadı. 

Çarşı işyeri sahipleri tarafından gerek dükkan genişletmek gerekse işyerleri içinde izinsiz yaptıkları değişikliklerle ciddi tahribata uğradı. Statik yapısı bu tür nedenlerle tehlikeye girdi. Diğer yandan uzun dönem onarım yapılmadığı için çatı başta olmak üzere temelleri su alıp rutubete maruz kaldı. Çatı klima, su deposu, çanak anten gibi nedenlerle çoğu zaman tahribata uğradı. Tarihi çarşının çatısına kaçak tuvalet bile yapıldı. Bir belgesel çekimi sırasında farkedilen pisuvarın iş yeri sahibi tarafından kaçak olarak yapıldığı ortaya çıktı. Ancak bu durum tescilli ve sit kapsamında olan çarşıdaki başı bozukluğu gözler önüne seriyor. 

2010 yılında Kapalıçarşı yenileme alanına dahil edildi. Hatta o dönem de ‘eyvah diğer yenileme alanları gibi burayı da yıkıp AVM’mi yapılacak’ endişeleri duyuldu. Ancak korkulan olmadı. Bu tarihten itibaren restorasyon için düğmeye basıldı. İstanbul İl Özel İdare bütçesinden Fatih Belediyesi’ne çok ciddi miktarda kaynak aktarımı yapıldı. Fatih Belediyesi röleve, restutisyon ve restorasyon projelerini Ütopya Mimarlık firmasına yaklaşık 16 trilyona ihale etti. Firma 2012 yılında projeleri İstanbul 1 Numaralı Yenileme Alanları Koruma Kurulu’na teslim etti. Ancak projeler bu tarihten itibaren kuruldan bir türlü çıkmadı yada çıkarılamadı. Kurul projeleri onaylasa belki de Kapalıçarşı için dönüm noktası olacak ve restorasyon başlayacaktı. Ancak gerek kurul gerekse Fatih Belediyesi’nin oyalamaları nedeniyle projeler bir türlü onaylanmadı. Üstelik Belediye mimarlık şirketine ihale bedeli ücreti de ödemeyince işler iyice sarpa sardı. 

Uzmanlar çarşı bir süre daha bu halde kalırsa çökme riski yaşayabileceğinin altını ısrarla çiziyor. Çatısı akan, temelleri su alan çarşının bir an önce kapsamlı bir onarımının yapılması gerekiyor. Bu tür tarihi yapıların 10 yılda bir elden geçmesi gerekirken, tarihi çarşı 55 yıldır basit onarımlarla geçiştiriliyor. Esnaf dertli, tarih meraklıları dertli ama sorumlu yöneticiler gayet pişkin pişkin tarihi binanın çöküşünü seyrediyor…

Radikal, Haber: Ömer Erbil, 05.08.2014

TAVAN ARASINDA
SERVET BULUNDU

Yaşlı kadının başına talih kuşu kondu.

İngiltere'de ismi açıklanmayan yaşlı bir kadının evinde, 18'inci yüzyıldan kalma antik bir Çin eseri çıktı.

Uzmanlar üzerinde çeşitli motif işlemelerin olduğu 20 santimlik süs eşyasının, 18'inci yüzyılda yaşamış Çin İmparatoru Qianlong adına yapıldığını tespit etti.

Yeşim taşından üretilen eser açık artırmada Çinli bir koleksiyoncuya 360 bin sterline (1.2 milyon TL) satıldı.

Vatan, 05.08.2014

ZEUS TAPINAĞI'NDA TÜRK İZLERİ

 

Kütahya'daki Zeus Tapınağı duvarlarına işlenen tuğ taşıyan süvariler, avlananlar gibi sahneler Çavdar Tatarları'nın yaşamına dair resimli kanıtlar sunuyor.

Kültürel yapısıyla sanat çevreleri tarafından "İkinci Efes" unvanı verilen ve dünyanın en iyi korunmuş Zeus tapınağını barındıran Aizanoi antik kentinde 2014 kazı dönemi hızlı başladı. Haziranda başlayan 2014 kazı sezonunun daha ilk günlerinde Zeus Tapınağı duvarlarında yapılan temizlik çalışmaları sırasında daha önce hiç görülmemiş, Çavdar Tatarları'na ait figürler ortaya çıkarıldı. Bergama, Bithynia ve Roma egemenliğinin ardından 13. yüzyılda Çavdar Tatarları'na ev sahipliği yapan kentteki Zeus Tapınağı duvarlarına çizilen resimler bölgenin Türk dönemine de ışık tutuyor. Tapınak duvarlarına işlenen, tuğ taşıyan süvariler, avlananlar, kopuz çalanlar ve daha pek çok sahne Çavdar Tatarları'nın yaşam biçimlerine dair resimli kanıtlar sunuyor. Kütahya'nın Çavdarhisar İlçesi'ndeki Aizanoi'de ilk kazılar 1926'da Alman Arkeoloji Enstitüsü'nce başlatıldı. Kazı çalışmalarına 1970'ten bu yana her yıl sistematik olarak devam ediliyor. 2014 kazı çalışmaları Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr. Elif Özer başkanlığında yürütülüyor.

Sabah, Haber: Şenay Ünal, 05.08.2014

PERGE ANTİK ŞEHRİ, 2015'DE GECE DE GEZİLEBİLECEK

Antalya Müze Müdürü Mustafa Demirel, Perge antik kentinin 2015 yılından itibaren gece de gezilebilecek hale geleceğini söyledi.

Antalya Kent Konseyi Turizm Grubu Recep Yavuz Başkanlığında toplandı.

Toplantıya konuşmacı olarak Antalya Müze Müdürü Mustafa Demirel ile 25 Perge’deki kazılarda 25 yıldır bulunan Arkeolog Sedef Çokay, Perge’deki kazılar hakkında sunum yaptı.

1946 yılında kazı çalışmalarına başlanılan Perge antik kentinden çıkarılan eserlerin Antalya Müzesinde sergilendiğini anlatan Mustafa Demirel, ‘’Perge’deki kazılarda 50 kişilik ekip 12 ay boyunca çalışıyor. Çevre düzenleme projesi tamamlandı. Perge’de ok sayıda proje var. Bu projeler zamanla hayata geçecek’’ dedi.

Antalya’nın yaz aylarında çok sıcak olduğunu hatırlatan Demirel, ‘’Perge Anti Kenti için kamera, ışıklandırma ve güvenlik ile ilgili proje hazırlandı. Bu proje bu yıl içinde tamamlanır. Perge antik kenti 2015 yılından itibaren gecede gezilebilecek Sıcak günlerde antik kent gece 23.00-24.00’e kadar gezilebilecek hale gelecektir’’ diye konuştu.

Perge Antik Tiyatrosu ziyarete açılacak 

Perge Antik Tiyatrosu ile ilgili de konuşan Mustafa Demirel, şunları söyledi: ‘’Perge tiyatrosunda drenaj sorunu var. Orta kısım adeta göle dönüyor. Bu sorunu gidermenin yollarını arıyoruz. Perge Antik Tiyatrosu çok özel bir tiyatro. Aspendos’tan da güzel. Tiyatroda bir takım iyileştirmeler yapıldıktan sonra gezilebilecek. Belki tiyatronun her tarafı ziyarete açılmayabilir. Ancak büyük kısmı gezilebilecek hale gelecek. Perge bir bütün olarak 2016 Expo Antalya’ya kadar gezilebilecek hale gelecek. Perge’nin otoparkı, çevre düzenlemesi Expo’ya kadar bitecek.’’

Turizm Gazetesi, 05.08.2014

TARİHİ MOZAİKLER ERDOĞAN İÇİN Mİ TAŞINDI?

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Urla Zeytineli Köyü Hacılar Koyu’nda inşa edilen ve ikisinin “Recep Tayyip Erdoğan’a ait olduğu iddia edilen villaların inşa edildiği ve 1. Derece Sit Alanı'ndan usulsüz olarak 3. Derece Sit Alanı'na dönüştürüldüğü yönünde ciddi şüphelerin bulunduğu 20 hektarlık alanda keşfedildiği iddia edilen antik Roma dönemine ait paha biçilemez mozaiklerin villaların inşaatından önce gizlice başka bir yere nakledildikleri” iddiasının doğru olup olmadığını sordu.

Tanrıkulu, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına sunduğu soru önergesinde şöyle dedi:

“Mustafa Latif Topbaş’a ait oldukları Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Urla Zeytineli Köyü Hacılar Koyu’nda inşa edilen ve ikisinin Recep Tayyip Erdoğan’a ait olduğu iddia edilen villaların inşa edildiği ve 1. Derece Sit Alanı'ndan usulsüz olarak 3. Derece Sit Alanı'na dönüştürüldüğü yönünde ciddi şüphelerin bulunduğu 20 hektarlık ( 20 bin metrekare) alanda keşfedildiği iddia edilen antik Roma dönemine ait paha biçilemez mozaiklerin villaların inşaatından önce gizlice başka bir yere/yerlere nakledildikleri iddiası doğru mudur?

İddia doğruysa, paha biçilemez değerde olmalarına rağmen yasadışı yollardan her birine en az 20 Milyon dolar değerinden rahatlıkla alıcı bulunabildiği belirtilen ve onlarca adet oldukları iddia edilen antik mozaikler hangi tarihte, kimler tarafından ve nereye / nerelere nakledilmişlerdir?

Mustafa Latif Topbaş’a ait oldukları Recep Tayyip Erdoğan tarafından da açıklanan Urla Zeytineli Köyü Hacılar Koyu’nda inşa edilen ve ikisinin Recep Tayyip Erdoğan’a ait olduğu iddia edilen villaların inşa edildiği 1. Derece sit alanının kapsadığı arazide bulunduğu iddia edilen antik Roma dönemine ait tüm tarihi eserlerin tam listesi nedir?

Söz konusu arazi hangi tarihte 1. Derece sit alanı olarak tescil edilmiştir?

Arazinin 1. Derece sit alanı olarak belirlenmesi yönünde hazırlanan rapor hangi tarihte hangi yetkilerce hazırlanmıştır?

Arazinin 1. Derece sit alanı olarak belirlenmesinin gerekçesi olarak hazırlanan arkeolojik değerlendirme raporunun tam metni nedir?

Arazinin 3. Derece sit alanına dönüştürülmesi sonrasında yasal prosedür gereği yapılması gereken sondaj kazıları yapılmış mıdır; yapılmışsa hangi tarihte hangi kurumlar tarafından yapılmıştır?

Sondaj kazılarına ait resmi raporlar düzenlenmiş midir?

Sondaj kazılarına dair tüm resmi raporların tam metinleri nelerdir?

Mustafa Latif Topbaş’ın 34 yıl önce 7 arkadaşıyla birlikte satın aldığını ve inşaatlarına başladıklarını açıkladığı ancak Google Earth görüntülerinden de anlaşıldığı üzere inşaatlarına 2013 yılında başlandığı ortaya çıkan Urla Zeytineli Köyü Hacılar Koyu’ndaki söz konusu 20 hektarlık arazinin Mustafa Latif Topbaş ve bahsettiği 7 kişi adına tapu kayıtlarına tescil edildiği tarih nedir?”

Sözcü, 04.08.2014

 

******


URLA'DAKİ MOZAİKLER NEREYE GÖTÜRÜLDÜ?

 

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Urla Zeytineli Köyü Hacılar Koyu’nda inşa edilen ve ikisinin Başbakan Erdoğan’a ait olduğu iddia edilen villaların inşa edildiği alandan çıkarılan antik Roma dönemine ait mozaiklerinin akıbetini Meclis gündemine taşıdı.

Tanrıkulu, soru önergesinde, işadamı Latif Topbaş tarafından yaptırılan villaların inşa edildiği alanın, 1. derece SİT alanından usulsüz olarak 3. derece SİT alanına dönüştürüldüğü yönünde ciddi şüphelerin bulunduğunu belirtti. 20 hektarlık alanda keşfedildiği iddia edilen antik Roma dönemine ait paha biçilemez mozaiklerin villaların inşaatından önce gizlice başka bir yere nakledildikleri iddiasının doğru olup olmadığını soran Tanrıkulu önergesinde şöyle dedi:

“İddia doğruysa, paha biçilemez değerde olmalarına rağmen yasadışı yollardan her birine en az 20 milyon dolar değerinden rahatlıkla alıcı bulunabildiği belirtilen ve onlarca adet oldukları iddia edilen antik mozaikler hangi tarihte, kimler tarafından ve nereye/nerelere nakledilmişlerdir? Antik Roma dönemine ait tüm tarihi eserlerin tam listesi nedir? Latif Topbaş’ın 34 yıl önce 7 arkadaşıyla birlikte satın aldığını ve inşaatlarına başladıklarını açıkladı. Ancak Google Earth görüntülerinden de anlaşıldığı üzere inşaata 2013’te başlandığı ortaya çıkan söz konusu 20 hektarlık arazinin Topbaş ve bahsettiği 7 kişi adına tapuya tescil edildiği tarih nedir?”

Sözcü, 05.08.2014

BOYACIKÖY ÇEŞMESİ YA DA BÜROKRASİNİN YILAN HİKAYESİ

Boyacıköy Kilisesi Vakfı’na ait olan ve kilisenin yan sokağında bulunan tarihi çeşmenin Sarıyer Belediyesi'nden vakfa iadesi için yıllardır mücadele veren Nazaret Özsahakyan’ın yaşadıkları, aynı zamanda gayrimüslim vakıflarının, bürokrasinin çarklarında çektiği çileyi özetleyen, ibretlik bir hikaye.

 

Boyacıköy Kilisesi Vakfı’na ait olan ve kilisenin yan sokağında bulunan tarihi çeşme, 1949’da yapılan kadastro düzenlemesi çerçevesinde Sarıyer Belediyesi’nin mülkü olarak envantere kaydedildi. O tarihten sonra kendi kaderine terk edilen çeşmenin talihi, 2000 yılında, vakfın başkanlığına Nazaret Özsahakyan’ın seçilmesiyle değişti. 1853’te, Sultan II. Mahmud’un sarrafı ve vergi toplayıcısı Misak Amira’nın, babası Eğinli Hacı Bedros’un anısına inşa ettirdiği çeşmenin iadesi için 11 yıl mücadele veren Özsahakyan’ın yaşadıkları, aynı zamanda gayrimüslim vakıflarının, bürokrasinin çarklarında çektiği çileyi özetleyen, ibretlik bir hikaye. Sözü, göreve gelir gelmez, Sarıyer Belediyesi’ne bu hatanın düzeltilmesi için başvuran ve yıllarca devlet daireleri ile Belediye arasında savrulan Özsahakyan’a bırakıyoruz.

2000 yılında göreve başladığımda Sarıyer Belediyesi’ne başvurarak, çeşmenin vakfımıza ait olduğunu ve ihya edilmesi şartıyla, sembolik bir bedelle vakfımıza satılmasını talep ettim. Dönemin ANAP’lı belediye başkanı iyi niyetli olmasına rağmen, Belediye Meclisi’nden bazı isimlerin muhalefeti yüzünden, talebim kabul edilmedi. Bu kişiler, 1977’ye kadar işlevini koruyan ama zamanla bakımsızlık yüzünden kuruyan ve tahrip edilen çeşmeyi kendilerinin restore etmeleri gerektiğini, iadenin söz konusu olmayacağını savundular. Daha sonra AK Parti’li belediye başkanının göreve gelmesiyle, Belediye yine ikinci adresim oldu, ancak tüm çabalarım nafile kaldı.

Kitabeyi çalacaklardı

2003 yılında bir gece yarısı hırsızlar çeşmenin üstündeki Ermenice kitabeyi çalmaya çalışırlarken, kilise bekçisinin haber vermesiyle son anda yetiştim ve kitabeyi kurtarabildim. Bu olayın ardından, Belediye’ye, kitabenin korunması için bir dilekçe yazdım. Belediye’nin yanıtı, “Paramız yok, siz yapın” şeklinde oldu.

Yoğun ısrarlarım sonucunda, Belediye’nin çeşmeyi Vakfa satış dilekçesini Anıtlar Kurulu’na yollatabildim. Kurul, çeşmenin kamu malı sayıldığı için vakfımıza satılamayacağını beyan etti. Bunun üzerine, uyum yasaları çerçevesinde kilisemize ait taşınmazların iadesi için başvuruda bulunurken, çeşme ve su haznesi için de talepte bulunduk. Vakıflar Müdürlüğü iade taleplerimize olumlu yanıt verdi ama çeşmenin iade edilmesini reddetti. Bu arada, Belediye, Anıtlar Kurulu’na tekrar bir yazı gönderdi; buna cevaben, çeşmenin tapusunun Sarıyer Belediyesi’nde kalması, restorasyonun ise vakfımız tarafından yapılması gerektiği yönünde karar verildiği belirtildi.

Yeni belediye, aynı kader

Kurul, yazıyı Ankara’ya bildirirken belediye seçimleri yapıldı ve bu kez CHP’li belediye göreve geldi. Yeni yönetim, çeşmenin iadesine hiç sıcak bakmadı. Anıtlar Kurulu’nda türlü zorluklarla karşılaştıktan sonra, en yetkili kişiyle görüştüm ve Belediye kanalıyla müdürlüğe satışa ilişkin dilekçe gönderilmesi durumunda bürokratik işlemlerin devam ettirileceği sözünü aldım. Uzun uğraşlardan sonra, CHP İstanbul İl Teşkilatı’nın o zamanki başkanı Gürsel Tekin’e ulaştım ve düğüm çözüldü. Bu sayede Anıtlar Kurulu’na altıncı kez müracaat ettik ama yine o karar çıktı: “Söz konusu mülk kamu malı olduğundan satışın reddine, vakıf onarmak istiyorsa müsaadesine...”

Geçici 11. maddeye sırf bu çabalarım nedeniyle girdiğine inandığım ‘çeşme’ ibaresi de çözüm olmadı. Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem’i gördüğüm her yerde çeşme meselesini anlatmam ve sevgili Laki Vingas’ın başının etini yemem, 2012’de meyvesini verdi; Laki Bey tapumuzu alabileceğimizi müjdeledi. Ama gene hüsran... Bu kez de, Sarıyer Belediyesi’nin SGK borçları nedeniyle hacizli olduğu için tapuyu alamadık. Sonrasında, SGK, Belediye, AKP İl Başkanlığı, İlçe Başkanlığı, Valilik, orası, burası derken, 30 Ocak 2013’te tapumuzu alabildik.

Ama çilemiz bitmedi. Bu kez de 3 no’lu kurul bizimle uğraşmaya başladı. Villalara her türlü müsamahayı gösterirken, bizim çeşmenin projelerini bozup bozup yeniden çizdiriyordu. En sonunda, kendi isteğine göre, restorasyonun Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü’nün nezaretinde yapılmasına müsaade ediyor. Kuruldaki dosyamız ağır ceza mahkemelerindeki dosyalardan daha kalın.

Her şeye rağmen çeşmenin restorasyonunu tamamlayabildik ama bu kez de İSKİ’den su bağlatmayı başaramıyoruz!

Agos, Haber: Melisa Arslanyan, 04.08.2014

'MÜZEDE SÜNNET'İN İKİNCİ KURBANI KÜLTÜR MÜDÜRÜ OLDU

Adı, Eti Arkeoloji Müzesi'nde tarihi eserlerin bulunduğu alanda gerçekleştirilen sünnet düğünü ile gündeme gelen Eskişehir İl Kültür Turizm Müdürü Ali Osman Gül görevden alındı.

 

Eskişehir İl Kültür Turizm Müdürü Ali Osman Gül  Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından görevden alındı. Gül’ün adı geçen aylarda Eti Arkeoloji Müzesi’nde tarihi eserlerin bulunduğu alanda gerçekleştirilen sünnet düğünü ile gündeme gelmişti. Söz konusu olay basına yansıdıktan sonra olayı Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik  sert tepki göstermiş,  “Gereği ne ise yapılacaktır” demişti. Olayın hemen ardından müze müdürü görevden alınmış ancak Gül’e dokunulmamıştı. 

'MÜZEDE SÜNNET' TARTIŞMA YARATMIŞTI

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Eskişehir ETİ Arkeoloji Müzesi’nde geçen haziran ayında yapılan sünnet düğününde bir heykelin yanına ses düzeni kurulması ve salonda yemek masalarının kurulmasıyla ilgili fotoğraflar sosyal medyada yayımlanmıştı. Tepkiler üzerine müze yetkilileri Eti Eskişehir Arkeoloji Müzesi’ndeki sünnet etkinliğinin Bursa’da ’Osmanlı usulü’ sünnetle aynı şekilde değerlendirilmesinden üzüntü duyduklarını söyledi. Tartışılan salonun, müzede çok amaçlı salon olarak kullanıldığını, daha önce nikah töreni, seminerler, konferanslar, sergiler ve kokteyller düzenlediğini belirten yetkililer "Son olarak salon sünnet etkinliği yapanlara kokteyl amacıyla kiraya verildi. Burada sosyal ve kültürel amaçlı etkinlikler yapılıyor. Salonda birkaç heykel de bulunuyor. Ancak asıl eserler üst katta yer alıyor" dedi.

Radikal, 04.08.2014

DOĞANLAR KİLİSESİ YENİDEN DOĞDU

 

Kentteki tarihi yapıları ayağa kaldıran İzmir Büyükşehir Belediyesi, harabe haline dönen Bornova’daki Doğanlar Kilisesi’ni restore ederek ayağa kaldırdı.

Geçmişi 8500 yıl öncesine uzanan ve pek çok medeniyete ev sahipliği yapan İzmir’de, duvarlar arasında kalan, dar sokaklara sıkışan köklü tarihi gün yüzüne çıkarabilmek için yoğun çalışmalar hız kesmeden devam ediyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi önderliğinde yürütülen son çalışmalarda, bir çok yeri yıkılmış durumda olan Doğanlar Kilisesi ayağa kaldırıldı. 19. yüzyıldan kalma, tek nefli, üçgen alınlıklı küçük bir kilise olan bu tarihi yapı, semt merkezi olarak kullanılacak.

Büyükşehir Belediyesi tarafından Bornova Doğanlar Köyü’nde yer alan Doğanlar Kilisesi’nin restorasyonu için hazırlanan projeler İzmir 1 No’lu Kültür ve Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanmıştı. Proje çerçevesinde güçlendirmesi yapılan ve adeta yeniden yaratılan Doğanlar Kilisesi’ne kullanımına uygun olarak mutfak ve tuvalet bölümleri de yapıldı. Oturma grupları konularak yaşayan bir merkez olması hedeflenen kilisenin çevre düzenlemesi önümüzdeki günlerde tamamlanacak.

Büyükşehir Belediyesi, “hoşgörü” ve “farklı inançlara saygı” vizyonu çerçevesinde daha önce de Emir Sultan Türbesi, Beith Hillel Sinagogu ve Ayavukla Kilisesi’ni yenileyerek kente kazandırmıştı.

UZUN SÜREDİR ATIL DURUMDAYDI

19.yüzyılın ikinci yarısında inşaa edildiği düşünülen ve Doğanlar’daki küçük bir Rum cemaatine hizmet veren kilise, Rum Ortadoks kiliselerinin biçimselliğine sahip. Şapel uzun bir süre marangozhane olarak kullanılmış ve büyük tahribata uğramış.

İzmir’in tarihin farklı evrelerinde her kültüre, her inanca, her dile kapısını açan bir kent olduğunu söyleyen İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, “İzmir, farklılığını zenginlik olarak algılayıp bu yönde hoşgörü içinde yaşayan insanların kenti. Biz de kentimizin bu özelliğini pekiştirecek şekilde türbeden kiliseye kadar pek çok yapıyı restore ederek ve orijinal hallerini koruyarak kent kültürü açısından tekrar ayağa kaldırmaya yönelik çalışmalarımıza devam edeceğiz” dedi.

Haber Hürriyeti, 04.08.2014

BERBERKAYA LAHDİ KORUMAYA ALINIYOR

 

Bursa’nın İznik İlçesi'ne 5 metre uzunluğu ile dünyanın en büyük mezarı unvanını taşıyan Berberkaya lahiti koruma altına alınıyor.

Bursa Olay, 04.08.2014

KARABİBİK'İN EVLERİ TURİZME AÇILDI

Antalya'nın Demre İlçesi'ne bağlı Beymelek Mahallesi'nde 19'uncu Yüzyıl'da yerleşilen Yukarı Beymelek kısmındaki 100 yılı geride bırakan taş evler, restore edilerek turizme kazandırılıyor. Türk edebiyatının önemli eserlerinden 'Karabibik'i yazan Nabizade Nazım'ın kaldığı ev de restore edilerek, 'Karabibik Evi' adıyla hizmete girdi.

 

Bu yıl 'Yeni Büyükşehir Yasası ile kapanan Beymelek Belediyesi'nin, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) ile birlikte yürüttüğü proje kapsamında, yüzyılı aşkın geçmişi olan 45 taş evden ilk etapta 5'i restore edildi. Beymelek taş evleri, iç içe geçen taş ve ahşabın uyumunu yansıtıyor. Yapıda sıva olarak kerpiç, ağaç olarak sedir kullanılmış. Restorasyonda da odalarda bulunan dolaplarda sedir ağacı kullanıldı, pencerelere el işi perdeler takıldı, yerlere yöresel Barak kilimleri serildi.

KARABİBİK'İN EVİ GERÇEK OLDU

İlk Türkçe realist köy romanı 'Karabibik'i 1890 yılında Türk edebiyatına kazandıran Nabizade Nazım'ın, bu romanı yazarken kaldığı ev de restore edildi. Konusu Beymelek Köyü'nde geçen romanın kahramanı Karabibik'e atfen 'Karabibik Evi' adı verilen taş ev, 2 oda ve 4 yatakla hizmete girdi. 

Beymelek'te 15 yıl belediye başkanlığı yapan Osman Güngör de dedesinden kalan taş konağı aslına uygun restore ettirdi ve 10 oda, 24 yatakla turizme hizmet vermeye başladı. Güngör, "Karabibik romanının yazıldığı Beymelek taş evleri onarıp turizme açtık. Turizme açılmasıyla birlikte dünyanın her yerinden, değişik uluslardan insanlar geldi. Kendi kültürümüzü, kendi mutfağımızı herkese tanıtmış olduk" dedi.

Taş evlerden Hümmet Ağa Konağı, tam bir doğal yaşam alanı olmasıyla dikkati çekiyor. Bahçesinde tavuk, koyun, keçi, köpek gibi hayvanlar geziniyor. Konuklar kahvaltıda yiyecekleri yumurtayı folluktan kendileri alıyor. Hobi serasında yetiştirilen biber, domates, kavun, patlıcan gibi ürünleri kendileri toplayan konuklar, ayrıca konağın bahçesine ağaç dikiyor ve bu ağaçlara onu diken konuğun adı veriliyor. 

TATİLCİLER MEMNUN

Eşi ve çocukları ile tatile gelen Fransız Aurelie Giard, Beymelek taş evlerle ilgili olarak "Doğanın ve tarihin buluştuğu, dünyada az kalan yapılar turizme kazandırılmış. Çok mükemmel, çok güzel restore edilmiş. İlk kez geldik. Gelecek yıl yine geleceğiz" dedi.

Tatilcilerden Avukat Yurdahan Özkan da Beymelek taş evleri çok beğendiğini belirterek, şöyle dedi:

"Likya Yolu üzerinde olması ayrı bir keyif. 100 yıllık olduğunu söylediler. 1 yıl önce restore etmişler. Servis, odalar çok güzel. Herkese tavsiye ediyoruz. Gelsinler, burayı görsünler."

Prof.Dr. Bülent Özbil de köyü çok beğendiğini, çok doğal bir ortam olduğunu dile getirerek, "İçinde bulunduğumuz bina aslına uygun olarak restore edilmiş. Dışı orijinali yansıtsa da, içeride modern çağın gereklerine uyan donanımlar hazırlanmış" diye konuştu.

Akşam, 04.08.2014

NİCE 1000 YILLARA

 

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan çalışmayla asırlık çınar ağaçları adeta gençleştirildi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile işbirliğiyle yürütülen çalışmalar kapsamında asırlık ağaçlar, önce zarar veren bakterilerden arındırıldı ve çürüyen kısımları özel ilaçlarla tedavi edildi. Bu kapsamda, böcek tahribatına maruz kalan alanlar özel macun ile kapatıldı, ihtiyaç duyulan yerlerde güçlendirme ve gerdirme çalışmaları yapıldı.

NELER YAPILDI?
Ölmüş dokuları ortadan kaldırıp canlı dokuya ulaşmak için öncelikle kazıma işlemi yapıldı. Diş çürüklerinde yapıldığı gibi çürük ve ölü dokular titizlikle temizlendi, bitkinin uzun yaşamasını sağlayan, çürüklere karşı önlem alan, özel dolgular uygulandı. Ağaç yüzeyindeki açık kovuklar hava almayacak şekilde paslanmaz çivi, tel ve su bazlı özel alaşımla kaplanarak gövde dokusu koruma altına alındı. Statik olarak dengesizlik yaşayan, çürümüş ana dallarda temel budamalar yapıldı. Rüzgardan sıkıntı yaşayacak dallar için de çelik tellerle gergi şeklinde statik koruma yapıldı. Çalışmaların ardından asırlık ağaçların dallarına kuş yuvaları asıldı. Kaynaklar Merkez Mahallesi Meydanı'nda bulunan 30 metre boyunda ve 4 metre çapındaki anıt çınar ağacının (Kunduracı Çınarı-Platanus orientalis) 1000 yaşına yakın olduğu biliniyor. Ağaç, Orman Bakanlığı Milli Parklar Genel Müdürlüğü İzmir Başmühendisliği tarafından Eylül 1994 yılında tescillenmişti.

Hürriyet, 04.08.2014

SAMSUN'DA 2 MİLYON YILLIK MAMUT FOSİLİ

Samsun'un Ladik İlçesi'nde eski bir maden ocağında tesadüfen bulunan fosillerin, yapılan inceleme sonucu 2 milyon yıl önce yaşamış bir mamuta ait olduğu belirlendi.

Samsun Kültür ve Turizm Müdürü Yüksel Ünal ilçede özel bir firma tarafından uzun yıllar işletilen ancak son 10 yıldır atıl bekleyen linyit kömürü madeninde 4 yıl önce bazı fosillerin çıkarıldığını söyledi.

 

Bulunan parçaların neye ait olduğunun bulunması için Maden Tetkik Arama (MTA) Tabiat Tarihi Müzesi ile irtibata geçtiklerini belirten Ünal, şöyle konuştu:
"Bilim adamları ilk gözlemlerinde fosillerin Akdeniz Mamutu'na ait olduğunu tespit etti. Bunu da fosiller arasında bulunan ve bu hayvanların karakteristik özelliklerinden birisi olan sağ üst çenedeki son azı dişinden anlamışlardı. Söz konusu fosillerin yaşının tespit edilmesi, yakından incelenmesi gerektiği bize bildirildi. Biz de MTA'yla irtibata geçtik ve fosiller yaklaşık 1 yıl incelendi."

 

Fosilleri MTA Tabiat Tarihi Müzesi Paleontoloji Birim Yöneticisi Ebru Albayrak'ın incelediğini belirten Ünal, şunları kaydetti:

Ladik İlçesi'nde bulunan fosillerin 2 milyon yıl önce yaşamış mamut, mamut dişi ve at dişleri olduğu belirlendi. Ladik'in geçmişte erken pleistosen döneminde yaklaşık 2 milyon yıl önce mamut ve atlar için uygun bir iklim ve bitki örtüsüne sahip olduğu tespit edildi. Ayrıca bu fosiller ile gelecekte bu bölgede daha ayrıntılı çalışma yapılması durumunda önemli fosillerin elde edilebileceği belirtildi.

Ünal, fosillerin Samsun'da müzede sergileneceğini sözlerine ekledi.

Hürriyet, 04.08.2014

JANDARMADAN TARİHİ ESER OPERASYONU

Hürriyet, 04.08.2014

KUZEY IRAK'TA BİR URARTU TAPINAĞI KEŞFEDİLDİ

Bilim ve Gelecek, Kaynak: livescience, Çeviren: Uur Erözkan / ODTÜ Kentsel Politika Planlaması Bölümü, Yüksek Lisans, 04.08.2014

1268 KASTAMONU KONAĞI YATIRIMCI BEKLİYOR

 

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy, turizm yatırımcılarına, turizm yatırımı yapmaları için fırsat sunan 10 şehri açıkladı.

Ulusoy, Kastamonu, Van, Kars, Trabzon, Mersin, Kütahya, Afyon, Hatay, Adana, Erzincan gibi illerin turizm geleceğinin çok parlak olduğunu belirterek yatırımcıların bu şehirlerdeki turizm fırsatlarını kaçırmaması gerektiğini söyledi.

Türk turizminin, dünya genelinde başarıyla ilerlediğini kaydeden Ulusoy, “Türkiye, dünya turizminde ilk beş ülke arasındadır. Türkiye’nin geleceği, turizmdir. Yatırımcılar, otel yapmaya devam etsin. Aman, nazara da gelmeyelim.” şeklinde konuştu. Kastamonu’daki 1.268 konağa, yerli ve yabancı yatırımcıları beklediklerini ifade eden Kastamonu Valisi Şehmus Günaydın ise bu konakları yatırımcılara tahsis etmek için, her türlü kolaylığı sağlayacağını açıkladı. Kastamonu ilinin tarihi, kültürel, doğal zenginliğiyle dünyada herkesin muhakkak görmesi gereken bir şehir olduğunu vurgulayan Kastamonu Valisi Günaydın, “İlimizde, tarih, kültür, doğa, tarih, gastronomi, mağaralar, kanyonlar, şelaleler gibi geniş bir yelpazede, henüz yeterince keşfedilmeyen ciddi bir potansiyel var. Kastamonu’nun potansiyelini, yurtiçi ve yurtdışı fuarlarda daha aktif tanıtmak için, turizm atağına geçtik. Berlin, Londra, Dubai, Japonya gibi dünyanın her yerindeki fuarda, bugünden itibaren Kastamonu’yu göreceksiniz.” dedi.

Zaman, 04.08.2014

ANADOLU'DA TEK VE İLK

 

Malatya'nın Battalgazi İlçesi'nde 1224 yılında 1. Alaeddin Keykubad tarafından yaptırılan Ulu Cami, yıllara meydan okuyor. 

Anadolu Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad tarafından 1224 yılında yaptırılan, mimari olarak Anadolu'da ilk ve tek olma özelliğini taşıyan Ulu Camii, 1247 ve 1274 yıllarında esaslı tamir görmüştür. Yakub Bin Ebubekir, Ahmed Bin Yakup ve Üstad Hüsrev El-Benna tarafından yapılan tarihi Ulu Cami, İran'daki Büyük Selçuklu İmparatorluğu cami mimari geleneğini Anadolu'da temsil eden tek örnek olarak önem kazanmaktadır.

Şehir surları içinde kalan ve 34x55 metre boyutlarında olan cami, iki ayrı bölümden ibaret olup, orijinal eyvanlı ve iç avlulu asıl kısım ile kuzeydeki daha sonradan eklenen ikinci bir cami gibi fonksiyon gören ek kuruluştan oluşur. Yapıda, mihrap önü kubbesi, buna bitişik eyvan ve bunun önündeki revaklı iç avlu, planın esasını teşkil eder. Yan kanatlar, mihrap eksenine paralel uzanan beşik tonozlu sahnlarla değerlendirilmiştir.

"TEK ÖRNEĞİ İRAN'DA MEVCUT"

Mimari olarak Anadolu'da ilk ve tek olan Ulu Cami hakkında bilgiler veren cami imamı Said Uçar, "Camimiz, 1224 yılında 1. Alaeddin Keykubad tarafından inşa ettirilmiş. Camimiz mimari yapı olarak Anadolu'da tek ve ilk. Tek örneği İran'da mevcut. Mimari yapı dediğimiz mihrap üstü kubbe, kubbeye bitişik eyvan kısım ve eyvana bitişik avlu kısım. Camimiz, mimari olarak İran mimari yapısı özelliğine sahip" dedi.

Uçar, caminin en tepesine Osmanlı tuğrasının nakşedildiğini belirterek, "Camimizin avlusu aydınlatma ve havalandırma için yapılmış. Tabi coğrafi şartlar uygun olmadığı için etrafı kapatılmış. Ama orijinalinde açık olması gerekiyor. Camimizin mihrabı 1893 yılında yaşanan deprem sonrası yıkılıyor. 2. Abdülhamit ödenek göndererek mihrabı inşa ettiriyor ve en tepesine de Osmanlı tuğrasını nakşediyor" şeklinde konuştu.

Caminin asıl minberinin Ankara Etnografya Müzesi'nde olduğunu kaydeden Uçar, "Camimizin minberi, asıl minberi değil. Asıl minberi şu anda Ankara Etnografya Müzesi'nde sergilenmektedir. Şu an ki minber, Malatya Söğütlü Camii'nin ahşap hali yıkılınca, 'Ulu Cami'ye yakışır' diye buraya getirmişler. Buda tamamen el oymacılığı ile Malatyalı bir usta tarafından 3 yılda yapılmış" diye konuştu.

Uçar, Ulu Cami'ye yoğun bir ilginin olduğunu da dile getirerek, "Camimiz, yazlık ve kışlık olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Camimizin diğer bir özelliği cuma günleri etraftaki camiler kapanır, sadece Ulu Camimizde namaz kılınır" ifadelerini kullandı.

Malatya Haber, 04.08.2014

BURDUR MEDENİYETİ YENİDEN KEŞFEDİLDİ

 

Türkiye'nin, İngiliz Kate Clow tarafından bulunan Likya ve St. Paul uzun yürüyüş yollarına, Türk buluşu bir yol ekleniyor: Hanlar Yolu. Burdur-Antalya arasında 5 han, İnsuyu mağarası ve Sagalassos antik kentinden geçecek 100 kilometrelik yolun 5 günde yürünmesi planlanıyor.

Hürriyet, Haber: Şehriban Oğhan, 03.08.2014

KANALİZASYONDAN ÇIKTI

 

Bursa’nın İznik İlçesi’nde geçen Ocak ayında, belediye tarafından yürütülen kanalizasyon çalışması sırasında ortaya çıkan ve üzerinde insan yüzünün betimlendiği taban mozaiğinin çevresinin kamulaştırılacağı bildirildi.

İznik Belediyesi tarafından geçen ocak ayında Beyler Mahallesi, Afyon Sokak’ta yürütülen kanalizasyon çalışması sırasında, 2 metre derinlikte üzerinde insan yüzü figürünün bulunduğu taban mozaiği bulundu. Roma Sarayı kalıntısı olabileceği belirtilen mozaiğin yer aldığı alanda İznik Müze Müdürlüğü görevlilerince genişletme çalışması yaptı. İnsan yüzü figürlü mozaiğin etrafındaki toprak tabakayı yaklaşık 1 metrekare genişliğinde açarak büyüten arkeologlar, mozaiğin yılan figürleri ile devam ettiğini, toprakta kalan bölümlerde de yine altıgen biçiminde farklı motiflerin olduğunu tespit etti.

Görevlilerin dışında kimsenin yaklaştırılmadığı ve polis korumasında yapılan alan genişletme çalışmasının ardından yetkililer, mozaiğin üzerini kumdan bir örtü ile kapattı. Anıtlar Kurulu tarafından yapılan inceleme sonucu birinci derece sit bölgesi ilan edildi. Sit kararının ardından İznik Müze Müdürlüğü, Müzeler Genel Müdürlüğü’nden kurtarma kazısı talebinde bulunarak, mozaiğin yayılma alanı olan parselinde kamulaştırılmasını istedi.

ROMA SARAYI OLABİLİR

Müze Müdürlüğü’nün kazı ve kamulaştırmaya yönelik dosyaları Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda incelendiği ve verilecek karar sonrası kamulaştırmaya başlanacağı bildirildi.

İznik Müzesi Eski Müdürü Taylan Sevil daha önce yaptığı açıklamasında "Ortaya çıkarılan mozaiğin bulunduğu alanda Roma sarayı olabilir" demişti.

Milliyet, 03.08.2014

MANET TABLOSU İLK KEZ MÜZAYEDEDE

 

19’uncu yüzyıl dünya sanatının en etkili olmuş isimlerinden Fransız ressam Edouard Manet’nin 1883’teki ölümünden iki yıl önce resmettiği 1881 tarihli bir tablosu, 100 yılı aşkın süredir aynı özel koleksiyonda kaldıktan sonra ilk kez müzayedeye çıkıyor.

‘Le Printemps’ adlı tablo, Christie’s Müzayede Evi tarafından New York’ta 5 Kasım’da akşam müzayedesinde satışa çıkacak. Müzayede evi satışı, “Sonbahar sezonunun, müzayedeye çıkacak vurucu eseri” olarak duyurdu. Tablo, 25-35 milyon dolar aralığından satışa sunulacak. Müzayede evinin açıklamasına göre, gerçek bir başyapıt olan eser, 100 yıldır aynı özel koleksiyonda bulunuyordu ve son 20 yıldır da Washington’da bulunan National Gallery of ART’a (Ulusal Sanat Galerisi olarak çevrilebilir) ödünç verilmişti. Satıştan elde edilen gelir ABD’de bulunan özel bir vakfa yatırılacak.

Müzayede evinden Empresyonist ve Modern Sanat bölümünün başkanı olan Brooke Lampley, eser için  “Modern çağa geçişin ilk ressamının elinden çıkma bu eser, doğa, kadın, toplum ve modaya kadar erken dönem modern resmin tüm temalarını barındırıyor.

Manet’nin en tanınan ve en çok reprodüksiyonu üretilen eserlerinden olan “Le Printemps” Manet’nin stilinin nasıl evrildiğinin de göstergesi” diyor.

Milliyet, 03.08.2014

SOKAKLAR MÜZEYE TAŞINDI

 

13 Ağustos'ta Pera Müzesi'nde açılacak sergide, 20'den fazla graffiti sanatçısının birbirinden renkli eserleri yer alacak.

Sokak kültürünün vazgeçilmezi graffitiler, bu kez Pera Müzesi'nin duvarlarını süsleyecek. Duvarların Dili sergisi 13 Ağustos'ta Pera Müzesi'nde açılacak. Roxane Ayral küratörlüğünde gerçekleşecek sergiye ABD, Almanya, Fransa, Japonya, İspanya gibi ülkelerin yanı sıra Türkiye'den 20'den fazla sanatçı konuk olacak. Sergide eserleri yer alacak ünlü graffiticiler arasında New York'un metrolarına yaptığı graffitilerle popüler olan ABD'li Futura ile heykel ve graffitiyi birleştiren çalışmalarıyla tanınan Carlos Mare bulunuyor. Sergide uluslararası etkinliklerde sergilediği performanslarla 'Kral' lakabını alan Cope 2, Forbes dergisinin graffitinin Türk babaları arasında gösterdiği Turbo'nun eserlerini de görebileceksiniz. Eserleri sergilenecekler arasında Wyne, JonOne, Tilt, Mist, Psyckoze, Craig Costello, Herakut, Logan Hicks, C215, Suiko, Evol, Gaia, Tabone, Funk ve No More Lies gibi farklı jenerasyon ve disiplinlerden isimler de var. Graffiti sanatçıları, foto muhabir Martha Cooper, hip hop ve graffiti kültürünü fotoğraflayan Henry Chalfant ve çektiği spor fotoğraflarıyla tanınan Hugh Holland'ın en güzel enstantelerini Pera Müzesi'nin duvarlarına sprey boyalarıyla işleyecek. 5 Ekim'e kadar açık olacak sergi boyunca sokak ve müze ilişkisinin graffiti örnekleri üzerinden konuşulup tartışılacağı bir platform da oluşturulacak.

Sabah, 03.08.2014

SANATI PARAYA ÇEVİREN ADAM: JEFF KOONS

 

Jeff Koons New York’un çenesini yoruyor. Ne demişler, zenginin malı züğürdün çenesi, tam da o hikaye, Koons popüler kültürün en önemli isimlerinden biri ve şehirde açılan sergisini duymayan yok! Whitney Müzesi’nin önündeki kuyruklar müzenin açılış saatinden dakikalar evvel başlıyor. New York’ta sergiye dair öyle bir duyuru bombardımanı yaşanıyor ki henüz 40’ı çıkmayan bebeğiyle bile gelenler var. Bence bir sıkıntı yok! Kuyrukta bekleme süresi en az, o da erkenden sıra kaptıysanız, 45 dakika. Beklerken konuşulan konu ise ne acıklı ki Gazze’de yaşananlar. Gerçek dünyadan kitsch bir dünyaya adım atılacak birazdan!

DELİ Mİ DAHİ Mİ?

İçeride yoğun güvenlik önlemleri var. NY’nin bütün çocukları burada. Müzenin sırf çocuklara hazırladığı broşür ve aktivite kitabı çok doğru bir hamle, nitekim müzenin en üst katındaki eserlerin başından ayrılamayacaklar, orası büyük bir oyun odası gibi... Çocukların hepsi futbolcu olmak zorunda değil, bakarsınız sizinki de sanatçı olur! Bu arada önemsiz bir detay gibi gözükse de müzede tek bir çocuk dahi tek bir esere dokunmazken güvenlikten sert uyarı yiyenler 50 üstü yaş grubu! Komik bile değil. Whitney Müzesi Koons’un hakkını vermiş, serginin adı ‘A Retrospective’ ve içeride de Koons’un 1978’den günümüze kadar olan eserlerini kapsayan 150 eseri var. Konu başlıklarından biri de şu; ‘Bir bu, bir de Andy Warhol’. Dedim ya züğürdün çenesi diye, normal, zira sanatçının işleri daha yapım aşamasındayken alıcı buluyor. Ve hatta şu meşhur balon köpek serisinden bir eser geçtiğimiz yıl Christie’s Müzayedesi’nde 58.4 milyon dolara satıldı, daha ne olsun! 59 yaşındaki Jeff Koons, 1970’li yıllarda medya merkezli sanatçılardan biri olarak çalışmalarına başlamış ve 35 yaşına geldiğinde pop kültürünü canlı tutmaya karar vermiş. Pop kültürün göbeğinde durmasının bir işareti midir bilmem, zira bir dönemini İtalyan porno yıldızı Cicciolina’yla geçiren ve hatta kadınla evlenip sansasyonlu bir boşanma yaşayan da Koons’un ta kendisi. İşte bu evlilikten geriye kalan Cicciolina’yla birlikte gerçekleştirdikleri erotik fotoğraflar serisi: Made in Heaven. Bu fotoğrafların bulunduğu bölmeye girmeden evvel çocuklu ailelere bir uyarı var: “Burada göreceğiniz eserler rahatsızlık verebilir.” Müzenin beş katına yayılan Koons’un eserlerine bakarken dağıtılan audio kulaklıklardan Koons’un dramı da anlatılıyor. Bu kadar çocuğa dair eserin sebebi, yıllarca göremediği oğlu Ludwig. Sanatçı, “Günün birinde oğlumun bakıp da bu işleri yaparken onu düşündüğümü anlayabileceği sanat eserleri yapmaya çalışıyorum” diyor. Müzeyi gezen çocuklar elbette bu dramdan habersiz, renkli aynaların önünde poz veriyor.

‘İŞLERİMDE GİZLİ BİR ANLAM YOK’

Sergi New York’ta birçok serginin önüne geçerken, Koons’un vakti zamanında anlattıklarını doğruluyor. Şöyle diyor Koons: “Sanatım, izleyiciyle iletişim kurmak adına her türlü adıma başvurur. İzleyicinin ilgisini çekebilmek için her türlü hileye, ne gerekiyorsa, ama ne gerekiyorsa ona başvurmaya hazırım.’’ Valla açıkca söylemek gerekirse, ben de “Dürüst olsunlar ciğerimizi yesinler” diye düşünüyorum. Yoksa Koons’un boş kovasına bakınca aklıma sadece 80’lerde memlekette yaşanan su kesintileri, evde açık unutulan musluklar ve sabah uyanıp da yataktan ayağını aşağıya attığında gelen ‘cup’ sesi geliyor.

Jeff Koons endüstrinin hazır nesnelerini dönüştürerek ürettiği işleriyle, balon hayvanlar gibi banal objeler üzerinden yarattığı eserlerle sanat dünyasını ve eleştirmenleri ikiye bölmüş bir insan. Zira kimileri Koons’un işlerini aşırı önemli bulurken, kimileri de “Kitsch” diye aşağılıyor. Zaten sanatçı da işlerinde gizli bir anlam yatmadığını söylüyor. Serginin küratörü Scott Rothkopf, eserlerin büyüklüğü, ağırlığı ve kırılgan yüzeyleri nedeniyle büyük zorluk yaşadıklarını söylerken, sergide en çok ilgiyi muhtemelen Koons’un Michael Jackson’ın şempanzesiyse çektirdiği resimden esinlenerek yaptığı heykel görüyor. Reklam sektörüne ve medyaya tartışmasız inanan sanatçıya, bu sektörler bu kadar destek verdiği için serginin önünde kuyruklar var, hayat kendi döngüsünü kendi tamamlıyor. Yolunuz buralara düşerse sergi 19 Ekim’e kadar açık. Bir de not: Müzenin restoranı da şahane, hani acıkırsanız diye. katılmıyorum” diyor.

Habertürk, Haber: Elif Key, 03.08.2014

KURUL 'İNCELENSİN' DEDİ, KÖŞK YANDI

 

Hüseyin Avni Paşa Köşkü’nde Koruma Kurulu’nun yangından önce aldığı son karar da akıllarda soru işareti bıraktı. Cengiz İnşaat’ın projesini onaylamayan Koruma Kurulu, yerinde inceleme kararı aldı. Kurul inceleme yapamadan köşk yangınla kül oldu.

İstanbul Üsküdar’da Fethi Paşa Korusu’nda yanan tescilli Hüseyin Avni Paşa Köşkü ile ilgili Koruma Kurulu tarafından alınan son karar da Köşk’ü yok eden şüpheli yangınla ilgili akıllarda soru işareti bıraktı. İstanbul 6 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun yangından önce aldığı karar Cengiz İnşaat’ın yangınla ilgili yaptığı açıklamayı yalanladı. Hüseyin Avni Paşa Köşkü ve korusunu satın alan Cengiz İnşaat’ın yangın sonrası yaptığı açıklamada, Anıtlar Yüksek Kurulu’nun Köşk’ün restorasyonu için gerekli proje ve izin başvurularını değerlendirerek, 23 Haziran 2014’te restorasyon için gerekli ön izni verdiği ve restorasyon sürecini başlattığı belirtilmişti. Ancak Cengiz İnşaat’ın öne sürdüğü gibi Koruma Kurulu tarafından restorasyon izninin henüz verilmediği ortaya çıktı.  

İstanbul 6 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 23 Haziran 2014 tarihli kararında röleve ve restitüsyon projesinin yerinde inceleme yapılmasından sonra değerlendirilebileceğine karar verdi. Bu karardan sadece beş gün sonra 28 Haziran 2014’te Koruma Kurulu projenin değerlendirilmesi için yerinde inceleme yapamadan köşk yanarak tamamen yok oldu. Koruma Kurulu’nun Cengiz İnşaat’ın projesinin değerlendirilmesi için Köşk’te yapacağı inceleme köşkü tamemen yok eden yangından sonraya kaldı.

6 No’lu Koruma Kurulu’nun kararında yalnızca köşkün restorasyon sırasında güçlendirilmesini esas alan koruma amaçlı çelik yapı projesinin uygun olduğuna karar verildi. Kararda Üsküdar’da 1310 ada 146 parselde yer alan Hüseyin Avni Paşa Köşkü ile ilgili “Köşke ilişkin Rölöve ve Restitüsyon projesi ile parselde yer alan harabelere ilişkin rölövenin parselde yerinde inceleme yapılmasından sonra değerlendirilebileceğine” karar verildi.

‘KUŞKULARIMIZ ARTTI’
Mimarlar Odası İstanbul Şubesi’nden Mücella Yapıcı, Koruma Kurulu’nun bu kararıyla birlikte köşkte çıkan yangınla ilgili kuşkularının arttığını belirtti. Yapıcı, “Alınan karara göre restorasyon değerlendirilmesi yapılmamış, bir ön izin verilmemiş. Sadece yapının dışarıdan korunmasını öngören koruma amaçlı çelik yapı projesi uygun bulunmuş. Koruma Kurulu yapı korunsun diyor. Röleve ve restitüsyon projelerine bile izin verilmemiş. Kurul yangından sonra yerinde inceleme yapsa dahi Köşk tamamen yok oldu. Bu karardan sonra yangın tamamen kuşkulu” dedi.

***

NE OLMUŞTU?

Hüseyin Avni Paşa Köşkü, İstanbul 3 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 8 Ocak 2002’de yıkılmadan korunması gereken 1. sınıf kültür varlığı olarak tescillendi. Hüseyin Avni Paşa Köşkü’nün de yer aldığı 81 bin 511 metrekarelik koru arazisi, ismi 17 Aralık yolsuzluk soruşturmasında gündemden düşmeyen ve tapelerde millete küfrettiği iddia edilen Cengiz İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz tarafından satın alındı. Mehmet Cengiz koru arazisinin yüzde 65 hissesini TMSF’den yüzde 35 hissesini ise özelden satın aldı.

2012’de restorasyon için KA-BA Mimarlık’la anlaşıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi köşkün statik olarak sağlam olduğuna dair rapor hazırladı. Ancak bu proje Mehmet Cengiz tarafından 2013’te Koruma Kurulu’ndan çekildi. Cengiz İnşaat, 11 Nisan 2014’te köşkün rölöve projesini; 7 Mayıs 2014’te ise restitüsyon projesi Koruma Kurulu’na sunuldu. 28 Haziran 2014’te çıkan yangında köşk tamamen yok oldu. İtfaiye raporu köşkte elektrik bağlantısı olmadığını tespit ederken yangın nedenini belirleyemedi.

Birgün, Haber: Olgu Kundakçı, 03.08.2014

MODA, TARİHİ RESTORE EDİYOR

 

Armani, Fendi, Bulgari ve Tods gibi dünyaca ünlü markalar restorasyon işine el attı. Tarihi ve turistik mekanların restorasyonlarına sponsor oluyor, maddi ve manevi destekte bulunuyorlar. 

Modanın yol haritasını çizen modaevleri için tasarıma yatırım neredeyse hayati öneme sahip. Modanın muhafızları lüks markalar, yerlerini sağlam tutmak için tasarım kadar markalarının tanıtımına da dikkat etmek zorunda. Tanıtımlarını, katalog çekimi, gazete-dergi ilanı, koleksiyon tanıtımı ve 15 dakikalık defilelerden yani artık rutinleşen eylemlerden ötesine taşıma derdindeler. Dünyaca ünlü markalar bunu yapıyor, rutinin dışına çıkarak sürüden ayrılıyor, markalaştırdığı değerlerin altını çiziyor. Son olarak İtalya’da Rönesans mimarisinin mihenk taşı sayılan tarihi yapılar, Armani’den Etro’ya birçok markanın sponsorluklarıyla yenilenecek.

 

Önce Rönesans modası, sonra Rönesans yatırımı

Armani; Windsor Castle, Statens Museum gibi yapıların yenilenmesine 300 bin Euro yardım edecek. Bulgari ünlü İspanyol Merdivenleri’nin restorasyonu için 1,5 milyon Euro bağış yapacak. Tods markasının milyoner sahibi, Collezyum’un restorasyonuna katkı sağlayacak. Fendi, tercihini ünlü Trevi Çeşmesi ya da Aşıklar Çeşmesi’nden yana kullanırken, Emilio Pucci ise Floransa’daki Baptistery’nin yenilenme çalışmalarına katkı sağlayacak. Restorasyon bitene kadar dış cephedeki koruma alanı markanın ikonik eşarp deseniyle kaplanmış durumda. Tarihi şehre Pucci havası kattığını itiraf etmek lazım.

Lüks marka konferansında Prof.Dr. Piergiorgio Dal Santo Lüks Marka Yönetimi Oturumu’nda Armani, Hermes gibi markaları ele alırken bir geçmişi olmasının yani tarihinin olması gerektiğinin altını çizmişti. Zira insanlar geçmişi olan şeylere bağlanıyor, güveniyor ve onların yüzyılları aşan geçmişi lüks algısını pekiştiriyordu. Rönesans mimarisinin eşsiz örnekleri olarak kabul edilen yapılar, sponsor olarak destekleniyor mesela. Binaların sadece İtalya’ya değil, dünyaya mal olmuş ve dünyanın binbir çeşit ülkesinde turist ağırlayan mekanların seçilmesi de kesinlikle tesadüf değil.

Mimariyle bir süredir içli dışlı olan modacılar, Rönesans mimarisinin izdüşümleri barok, rokoko gibi süsleme biçimlerini kıyafetlere taşımıştı. Kadınlara maskulen dayatmaların ardından gelen bu gösterişli sezon modası fazlasıyla alaka gördü. Lüks modanın İtalyan kanadı da bu tasarımla başladığı Rönesans hareketine tanıtımla devam ediyor. İtalya’nın önemli binaları, onların sponsorluk desteğiyle yeni bir çehreye kavuşacak.

 

Bizim markalarımız da restorasyon işine girer mi?

Moda markalarının lansmanlara bile zar zor karar verdiği bir ülkede yaşayınca bu tarz sıra dışı tanıtım halleri insanda hayranlık uyandırıyor. Diğer taraftan sadece açık hava reklam bütçeleri için gözden çıkarılan rakamları düşününce, bizim moda markalarımız için de hayata geçirilebilir bir fikir olmaz mı, diye soruyorum. İtalyan lüks markalar için de bütçe bizdeki kadar mühim. Burada sadece tarihi bir binaya yatırım yapmıyorlar. Modada ‘Made in İtaly’ denen şey yıllarca bir pazarlama fikri olarak sattı. Markalar İtalya’nın temsil ettiği moda efsanesine gönderme yapıyor. Türkiye’de de İstanbul, birçok yabancı için marka şehir aslında. Belki de modaya ve şehre yeniden bakmak lazım.

 
‘Türkiye’de soyutlama becerisi gelişmiyor’

Marka Danışmanı Güven Borça, İtalyanların yaptığının mükemmel olduğunu düşünüyor. Türkiye’de de bazı zengin ailelerin benzer denemeleri olduğunu ama başarılı sonuç alınamadığını söylüyor: “Zaten bizim memlekette böyle işler yapacak büyük markalar yok. Sadece Koç gibi, Eczacıbaşı gibi birkaç aile var, onlar da kamuda muhatap bulamıyor. Çünkü kamu bu işlere kafa yormuyor. İş dünyası; konsept, kamuda doku deyince bir şey anlamıyor bizde. Soyutlama becerisi gelişmedi. Türkiye’de bu işlerin çıkması çok zor. Zira böyle dev markalarımız yok. Bir de bu işlere yol açacak kamu yöneticilerimiz bulunmuyor.”  

Zaman, Haber: Kezban Karagöz, 02.08.2014

ANADOLU'NUN 'STONEHENGE'İ KEŞFEDİLMEYİ BEKLİYOR

Urartu Krallığı tarafından matematiksel bir hesapla 1600 metrekarelik alana sığdırılan 2 bin 475 dikilitaşın bulunduğu alan ve yer altındaki kaya mezarları, turizme kazandırılmayı bekliyor.

Günümüzden yaklaşık 3 bin yıl önce bölgede hüküm süren Urartular döneminden kalan yapılar, geçmiş dönemlerin yaşam tarzının yanı sıra yaptıkları bilimsel çalışmalarla ilgili bilgilerin de elde edilmesine ışık tutuyor.

Van’ın Tuşba İlçesi'ne bağlı Kalecik Mahallesi’nin 1,5 kilometre kuzeydoğusunda yer alan ve Urartu dönemine ait nekropol (mezarlık) alanda bulunan dikilitaşlar ve taş halkaları, Urartuların astronomi bilimiyle de uğraştığını ortaya koydu.

Kalecik bölgesinde, yumruk büyüklüğündeki taşlardan oluşturulmuş, çapları 13 ile 40 metre arasında değişen halka taşlar ile yer altına oyulmuş 25 kaya mezarın bulunduğu alanın doğuya bakan kısmında da 1600 metrekarelik alan içine sıralanmış 2 bin 475 dikilitaş bulunuyor.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç.Dr. Rafet Çavuşoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Şahbağı tepesinde yer alan taş ocaklarından getirilen ve ortalama ağırlıkları 200 ile 500 kilogram olan taşların alana büyük bir özenle yerleştirildiğini belirtti.

Çavuşoğlu, düz bir zemine oturtulan taşların, Urartular döneminde astronomide de kullanıldığını bildirerek, şöyle konuştu:

“Urartular gibi büyük bir devletin takvim sistemi olması ihtimali üzerinde de duruyoruz. Bu düşüncemizi yabancı bilim adamlarının fikirleri de onaylıyor. İşlev olarak ne yaptığı sorusunun cevabı ise yakın doğudan bildiğimiz ve Avrupa’da da özellikle 400 metre çapa varan monolit taşlardan oluşan bu şekildeki yerler var. Suriye, Hazar ve Aral gölleri civarında yer alıyor. Urartuların şu özelliği ön plana çıkıyor. Urartuların güneş ve ay tanrıları var. Ay takvimini kullandıklarından dolayı buranın dinsel işlevi olduğunu ve takvimsel bir işleve sahip olduğunu düşünüyoruz. 21 Aralık ve 21 Haziran dediğimiz en uzun ve en kısa günlerin yaşandığı dönemlerde burada gözlem yaptık. 21 Haziran’da güneşin Süphan Dağı Sığırlar Tepesi'nin eteğinden battığını gözlemledik. 21 Aralık’ta ise güneşin Kalecik Kalesi ile Van Gölü’nün üzerinden taşlara uzun gölgeler bırakarak battığını gördük. Burası Urartular döneminde bir gözlem evi gibi kullanılmış.”

-”Turizme kazandırılmalı”

Dikilitaşların diziliş şekli, bulunduğu konum ve kullanım amacı olarak İngiltere’de “Stonehenge” olarak bilinen ve her yıl binlerce insanın ziyaret ettiği yapıyla büyük benzerlik gösterdiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“İngiltere’de ‘Stonehange’ denen yapı, bu türde arkeolojik işlevi olan bir alan ve yılda bir milyon insan orayı ziyaret ediyor. Biz de bu nedenle burayı Anadolu’nun Stonehange’i olarak adlandırdık. Alanla ilgili bilgilerimizi, verileri de yurt içinde ve yurt dışında yayınladık. Buradaki taşlar İngiltere’deki Stonehenge olarak bilinen ve astronomiyle ilgili dinsel törenlerin yapıldığı alana benziyor. Anadolu’da bu benzerlikte bir alan yok. Buradaki Taşların Sırrı da keşfedilirse İngiltere’de yılda bir milyon turistin ziyaret ettiği Stonehenge taşları gibi olabilir. Bu nedenle turizme kazandırılması gerekiyor.”

2004-2007 yılları arasında bölgede başlattıkları kazı çalışmasını bazı sıkıntılar nedeniyle durduklarını anımsatan Çavuşoğlu, bölgenin korunarak ortaya çıkarılması, tur programlarına dahil edilerek de turizm değeri heline getirilmesi gerektiğini aktardı.

Çavuşoğlu, aynı alanda ayrıca yer altına oyulmuş 25 kaya mezar bulunduğunu ancak bu mezarların defineciler tarafından tahrip edildiğini bildirerek, bu mezarların da belli bir düzene göre inşa edildiğini dile getirdi.

haberler.com, Haber: Cemal Aşan, 02.08.2014

TÜRK RESMİNİN ERKEN DÖNEMİ SSM'DE

 

‘Tanzimattan Cumhuriyete Türk Resmi’ başlıklı resim sergisi Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nde (SSM) yeniden ziyarete açıldı. Koleksiyonda Osman Hamdi Bey, Fikret Mualla ve Halil Paşa gibi usta ressamların eserleri yer alıyor.

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), resim koleksiyonunu, “Tanzimattan Cumhuriyete Türk Resmi” başlığıyla, 31 Temmuz’dan itibaren yeniden ziyaretçilerle buluşturdu. Osman Hamdi Bey, Fikret Mualla, Halil Paşa, Şehzade Abdülmecid Efendi ve İzzet Ziya gibi Türk resim sanatının önemli sanatçılarının eserlerini içeren koleksiyon, Sakıp Sabancı’nın Türk resminin belli bir dönemine ilişkin güçlü bir merak ve ilgiyle oluşturduğu kişisel bir koleksiyon.

Aynı zamanda ülkemiz topraklarında resim sanatının gelişip serpilme sürecinin başlangıç evresine dair önemli ipuçları veren bir kültürel birikim. Bu yönüyle Sakıp Sabancı Müzesi Hat Koleksiyonu’nun tarihsel süreçteki devamı niteliğindeki koleksiyon, Türkiye’de görsel imge üretimindeki dönüşümü, sanat ve sanatçı kavramlarının değişen anlamlarını gözler önüne sererek Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne uzanan modernleşme sürecini yansıtıyor.

Bu toprakların geç keşfedip çabuk sahiplendiği resim sanatı üzerinden, bir ülkenin toplumsal, sosyal ve ekonomik dönüşümünü gözler önüne seren sergide, dikkat çeken pek çok eser sanatseverlerin beğenisine sunuluyor. Şevket Dağ’a ait görkemli “Ayasofya” tablosu, Halil Paşa’nın 1889 Paris Fuarı’nda sergilenen ve bronz madalya ile ödüllendirilen “Madam X” adlı eseri ve orijinal ödül belgesi, Osman Hamdi Bey imzalı “Naile Hanım” portresi görülmesi gereken eserler arasında yer alıyor. Özellikle arka planındaki, Bizans ikonalarında kutsal kişilerin betimlenmesi için kullanılan altın yaldızla dikkat çeken “Naile Hanım” tablosu, Osman Hamdi Bey’in eşine ve kadına verdiği önemi vurgulayarak, dönemin toplumsal yapısına dair ipuçları veriyor. Nazmi Ziya Güran imzalı “Taksim Meydanı” adlı eser ise Cumhuriyet’in halka sağladığı yaşam standartlarını ve özellikle Türk kadınlarına getirdiği özgürlüğü temsil ediyor.

Zaman, 02.08.2014

TARİHİ CAMİNİN YANINDAKİ AĞAÇLAR ARTIK YOK

 

İstanbul Cağaloğlu'nda Vilayet Camii olarak bilinen Babıali Camii'nin çevresinde bulunan ağaçların kesildiği ortaya çıktı.

Bazıları asırlık yaştaki ağaçların bir kısmının restorasyon sırasında, bir kısmının ise Marmaray çalışmaları sırasında kesildiği tespit edildi. Çam ve çınarların da bulunduğu yerde kesilen ağaçların sayısının 10'a yakın olduğu belirtiliyor. Sanat tarihçisi Haldun Hürel, ağaçların ne olursa olsun kesilmemesi gerektiğine ve onların bizim varlık nedenimiz olduğuna dikkat çekerek, “Koru ağacı kesilirken bile insanlar soruşturuyor. Göz önündeki ağaç nasıl kesilir? Babıali Camii ve Marmaray metro istasyonu inşaat çalışması sebebi ile ağaçları kesmişler ve öncelik metro çalışmasına verilmiş. Ancak diğer ülkelerde ağaçlar için yol değiştiriliyor. Bizde ise her şey yapı öncelikli oldu.” dedi. Cağaloğlu yokuşundan çıkarken birçok insanın gölgelendiği ve dinlendiği ağaçlar şimdilerde yok. Bahçenin yerinde ise sonradan yapılmış bir çeşme mevcut. Ankara Caddesi’nde yayınevi olan Taner Yılmaz buradaki çınar ağacının köklerinin yolun karşı kısmına uzandığını ve yeni çınar fidanlarının da çıkmış olduğunu söyledi.  Ancak fidanların büyüyüp ağaç olmasından endişeli olan Yılmaz, “Fidanlar büyüdüğünde onları da kesmeye gelecekler.” şeklinde konuştu.

“Babıali” olarak tanımlanan semtte 45 yıldır çalışan Taner Yılmaz, “Ankara Caddesi’nde yer alan caminin etrafındaki ağaçlar buranın nadir yeşil kalan alanlarından biriydi. Ağaçlar kesilince buranın hiçbir güzelliği kalmadı.” dedi. Caminin yeni görüntüsüne de dikkat çeken Yılmaz, “Minaresinde nal figürleri olduğu için Nallı Mescit adını alan cami, Fatih döneminde pişmiş tuğladan yapılmıştı. İkinci onarımında bu görüntüsü değişen Babıali Camii, son restorasyonunda ilk haline döndürülmeye çalışıldı. Ancak mermer görünümlü plastik boya ile yapılan çalışma sonrası orijinal yapısı da bozuldu.” diyerek caminin yeni halindeki memnuniyetsizliğini dile getirdi.

Caminin restorasyon sonrasında göze batan bir hal aldığını söyleyen Haldun Hürel, “Cami eski haline benzetilmeye çalışılmış; ancak estetiği olmadan bir yenileme çalışması yapılmış. Tarihi yapıların restorasyonu yapılırken yapının inşasında gösterilen hassasiyetten çok daha fazla hassasiyet göstermek lazım. Ne olursa olsun harabeye dönmüş olsa bile eski haliyle muhafaza etmek gerekirdi.” ifadelerini kullandı.

Fatih Sultan Mehmed döneminde Akşemseddin'in akrabası İmam Ali Efendi tarafından yaptırılan tarihi cami yakın zamanda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilerek ibadete açıldı. Restorasyonun bitişi ile Marmaray Cağaloğlu istasyon girişinin yapılması aynı zamana denk gelince vatandaşlar tarafından burada yeni bir cami yapılmış algısı oluştu.

Zaman, Haber: Sevde Nur Tunç, 01.08.2014

HADRİANAUPOLİS ANTİK KENTİ TURİZME AÇILIYOR

 

Karabük’ün Eskipazar İlçesi'nde ‘Karadeniz’in Zeugması’ olarak nitelendirilen MÖ 1. yüzyılda kurulduğu ve MS 8. yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilen Hadrianaupolis Antik Kent’inde sürdürülen çalışmalar sonucu Kilise B’nin üzeri çelik konstrüksiyonla kapatıldı.
İlçe merkezine 3 kilometre uzaklıkta bulunan Budaklar Köyün’de MÖ 1’inci yüzyılda kurulduğu ve MS 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilen Hadrianaupolis Antik Kent’inde 2006 yılında başlayan kazı çalışmalarında, Hıristiyan inancına göre cennetteki 4 nehir ‘Phison’, ‘Geon’, ‘Euphrates’, ‘Tigris’in adlarının yazılı olduğu ve at, fil, panter, grifon (sanat tarihinde görülen karışık bir hayvana verilen isim) mozaikleri gün yüzüne çıkartıldı. Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında mozaikler korunması amacıyla bulunduğu Kilise B’nin üzerinin kapatılma çalışmalarına başlanıldı.

Kilise B’nin üzerinin kapatılması işini yüklenen müteahhit firmada görevli şantiye şefi Arif Alankaya, çalışmaların birkaç gün içersinde tamamlanacağını söyleyerek, “Geçen yıl Ağustos ayında başladığımız çalışmalar proje değişikliği ve hava şartları nedeniyle işi geciktirdi.Erken Bizans dönemine ait Kilise B’nin üzerini çelik konstrüksiyonla kapattık.Burada polikarbonat, Ultraviyole malzeme kullandık.Bu malzeme yağmurda problem çıkartmıyor.Kiliseyi ziyarete gelecek olanlar için de yürüme parkuru yaptık” dedi.

Milliyet, 01.08.2014

UNESCO LİSTESİ'NDEKİ KÜLLİYELERDE DEĞİŞİM SÜRÜYOR

 

UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan sultan külliyelerinden Yıldırım Beyazıt Külliyesi’ni ecdada yakışır hale getirme yönündeki çalışmalar hızla sürüyor. Bursa Büyükşehir Belediyesi, cami avlusundaki şadırvan, abdest alma yerleri ve musalla taşları olmak üzere tarihi bölgeyi baştan sona yeniledi.

Bursa'da yaşanan 1855 depreminde yıkılan Yıldırım Camii’nin minarelerini 156 yıl sonra orijinal haliyle yeniden inşa eden Büyükşehir Belediyesi, şimdi de cami avlusu ve şadırvanlar başta olmak üzere tüm külliyeyi Bursa'ya yakışır hale getiriyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, yaklaşık 5 bin metrekarelik alanda traverten taşlarla zemin döşemesi yapıldığını belirterek, türbe ve dispanser başta olmak üzere külliyenin tamamında bakım oranım çalışmalarının en kısa zamanda tamamlanacağını söyledi.

Bursa'nın UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınma amacıyla 2000 yılında başlatılan ancak bir sonuç alınamayan çalışmaları 2009 yılından itibaren kapsamlı bir şekilde alan Büyükşehir Belediyesi, Cumalıkızık, Çarşı ve Hanlar Bölgesi ile Sultan Külliyelerinin dünya mirası olmasının ardından sultan külliyelerindeki çalışmalara hız verdi. Muradiye Külliyesi'ndeki çalışmalar hızla sürürken, Osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazıt tarafından 1390'lı yıllarda yaptırılan külliyedeki çalışmalar da devam ediyor. Külliyedeki çalışmalara ilk olarak Yıldırım Camii ile başlayan Büyükşehir Belediyesi, camiinin 1855 depreminde ve 1949 yılında yaşanan doğal afetlerde yıkılan iki minaresini 156 yıl sonra orijinaline uygun olarak dikmişti. Bu çalışmanın ardından külliyenin bütününe yönelik çalışmaları da sürdüren Büyükşehir Belediyesi, cami avlusundaki şadırvan, abdest alma yerleri ve musalla taşları olmak üzere bölgeyi baştan sonra yeniledi. Yaklaşık 5 bin metrekarelik alan traverten zemin taşları ile kaplanırken, bahçe duvarları, aydınlatma sistemleri ve çevre düzenlemesiyle cami avlusunun çehresi tamamen değişti. Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, beraberindeki Kültür ve Turizm Dairesi Başkanı Aziz Elbas ile birlikte Yıldırım Beyazıt Külliyesi'nde devam eden çalışmaları yerinde inceledi. Son 10 yıldır tarihi ve kültürel mirasa yönelik yaptıkları çalışmaların UNESCO Dünya Mirası Listesi ile taçlandığını dile getiren Başkan Altepe, tüm külliyelerin ziyaretçiler tarafından daha rahat gezilebilmesi için çevre düzenleme çalışmalarına da önem verdiklerini söyledi. Yıldırım Camii'nin orijinal minarelerinin yerine dikilmesinin ardından yaklaşık 400 yıl önce ilk mahya uygulamasına ev sahipliği yapan Yıldırım Camii'nde mahya uygulamasının da ilk günkü haliyle başladığını ifade eden Başkan Altepe, “Külliye alanında bulunan türbe, dispanser ve medrese binalarıyla ilgili proje çalışmaları devam ediyor. Şu ana kadar yapılan çalışmalarla bile bölgenin çehresi değişti. Bir taraftan tarihi eserleri kent silüetine kazandırırken, bir taraftan da ecdada olan vefa borcumuzu ödüyoruz.” diye konuştu.

Zaman, 01.08.2014

METAB BOĞSAK ADASI ARKEOLOJİK YÜZEY ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARINA DESTEK VERECEK

 

Mersin ve Çevresi Turizm Alt Yapı Hizmet Birliği (METAB), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümünden Yardımcı Doç.Dr. Günder Varinlilioğlu başkanlığında sürdürülen Silifke İlçesi Boğsak Adası arkeolojik yüzey araştırma çalışmaları için katkı sağlanmasına karar verdi.

Toplantıda konuşan METAB Başkanı ve Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz, "Silifke İlçemiz Taşucu Boğsak Turizm Merkezinin karşısında bulunan Boğsak Adasında 2010 yılından beri sürdürülen arkeolojik yüzey araştırma çalışmalarının 2014 yılı dönem faaliyetleri için METAB olarak hem turizm merkezinin cazibesini arttırmak hemde ilimizdeki tarihi bir zenginliğinin ortaya çıkarılmasına katkı sağlamayı amaçlayarak maddi destek vereceğiz. MÖ 4-8. yüzyıllarda önemli bir yerleşim bölgesi olduğu ifade edilen Boğsak Adasında 2014 yılı arkeolojik yüzey araştırma çalışmaları 23 Ağustos'a kadar yapılacak. METAB olarak araştırma ekibine bölgesel ve su altı yüzey araştırmaları, arkeometrik araştırmalar, hava fotoğrafları ve benzeri çalışmalar için katkı sağlıyoruz”dedi.

Milliyet, 01.08.2014

TARİHİ SEBİLLERİN DURUMU İÇLER ACISI

 

İzmir tarihi değerleri sebillerin içler acısı halini görenler üzülüyor. Daha geçtiğimiz yıllarda bu hayır suyundan içmek isteyenlerin kuyruklar oluşturduğu sebiller yardım eli bekliyor.

Dönertaş ile Kemeraltı Camii yanındaki Sinan Zade Sebili bu olumsuz tabloyu yaşayan tarihi değerlerden sadece biri. Kapıları kapalı önü ise seyyar işgaline uğramış sebillerin bu haline üzülen İzmirliler yetkilileri göreve çağırarak neden sebillerin açılmadığını soruyor: “Sinan Zade Sebili hem de Anafartalar caddesi üzerinde bulunan Dönertaş Sebili’nin çeşmelerinden tıs sesi bile çıkmıyor. Bu sebillerden faydalanıyorduk. Sebillerin yeniden faaliyete geçmesini bekliyoruz”. Bu arada İzmir Ticaret Odası’nın 1 milyon lira harcayarak restorasyonunu yaptığı Kemeraltı’ndaki Salepçioğlu Camii çeşmeleri de sebillerle aynı kaderi paylaşıyor.

Zaman, 01.08.2014

FLORİDA HAZİNESİ

Hürriyet, 01.08.2014

SİNOP'TA BİZANS HAMAMI ORTAYA ÇIKIYOR

 

Sinop’ta, Bizans dönemine ait Balatlar Kilisesi’nin altında bulunan hamam, yapılan kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarılmaya başlandı.

Bizans dönemine ait mimari kalıntıları barındıran ve 2010 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle başlayan Sinop Balatlar Kilisesi arkeolojik çalışmalarının kazı başkanı Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Gülgün Köroğlu, hamamın büyük havuzuna ulaşıp ortaya çıkardıklarını söyledi.

Kırk kişilik bir ekiple kazı çalışmalarını gerçekleştirdiklerini belirten Köroğlu, yapılacak kamulaştırma ile kazı alanını genişletmeyi planladıklarını dile getirdi. Prof.Dr. Köroğlu, “Ağırlıklı olarak büyük salon dediğimiz ‘palesta’ adı verilen alanda çalışıyoruz. En üst seviyede yapının son döneminde manastır olduğu için mezarlık alanı ortaya çıkarılmakta. Antropologlar onu inceliyor. Daha aşağıda Roma dönemi hamamının büyük havuzuna ulaştık. Onu ortaya çıkardık. Çalışmalarımız altı hafta daha devam edecek. Sezon sonunda daha yeni bulgularla Sinop tarihine ışık tutacak bilgilere ulaşmış olacağız.” dedi.

Prof.Dr. Köroğlu, bu zamana kadar elde edilen bulgular hakkında da bilgi verdi. Roma hamamı olan yapının 4. yüzyılda kiliseye çevrildiğini söyleyen Köroğlu, “4. ile 6. yüzyıl arasında çok önemli bir kilise var. Geçen yıl ortaya çıkardığımız, içinde kutsal bir emanetin saklandığı taş sandığın bir parçasıydı. Ama kırık haldeydi. Burada çok sayıda kırık heykel parçası bulduk. Daha geç bir dönemde bu heykeller muhtemelen bu kutsal emanet muhafazası da kırılmış, parçalanmış ve mermer yakılarak kireç elde edilmiş olmalı.” şeklinde konuştu. Prof.Dr. Köroğlu, ayrıca kazı içinde heykellere ait kol, el ve bacak parçaları bulduklarını belirterek, bütün yapının nişleri içerisinde heykeller sıralandığını, ilerleyen zamanlarda daha sağlam durumda eserlerle de karşılaşabileceklerini belirtti.

Zaman, 01.08.2014

ÜNLÜ MÜZEYİ FARELER BASTI

Hürriyet, 01.08.2014

TARİH DEPODAN KURTULACAK

 

ManisaA'da, İşadamı İsmail Akçura tarafından yaptırılacak Arkeoloji ve Etnografya Müzesi'nin projesi onaylandı. Yeni müzede, Manisa Müzesi'nde yer olmadığı için sergilenemeyen ve depolarda tutulan tarihi eserlerin sergileneceği belirtildi. 

Manisa İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Hamdi Karayel, eski İl Özel İdare bahçesine yapılacak Arkeoloji ve Etnografya müzesinin projesinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylandığını açıkladı. Anemon Otelleri Onursal Başkanı İsmail Akçura'nın sponsor olduğu müzenin Manisa turizmini canlandıracağını kaydeden Karayel, 2 ay içerisinde inşaat çalışmalarına başlanmasının beklendiğini bildirdi. Karayel, ülkeye örnek olacak bir müze yapılacağını söyledi. Karayel, 10 dönüm alan üzerine yapılacak inşaatın tamamlanmasının ardından başlayacak Teşhir ve Tanzim Projesi'nin süresinin 20 ay olduğunu söyledi. 

 

ESERLER EN MODERN ŞEKİLDE SERGİLENECEK 

Çarşı Mahallesi Murat Caddesi üzerinde bulunan mevcut Manisa Müzesi'nin alanlarının sınırlı olmasından dolayı tarihi eserlerin bir bölümünün sergilenemediğini ifade eden Karayel, yeni yapılacak müze sayesinde 40 bin eserin rahatlıkla sergileneceğini söyledi. Arkeoloji ve etnografya olmak üzere 2 bölümden oluşan Manisa Müzesi'nde Arkeoloji bölümünün kapalı olduğu ve eserlerin depolarda beklediği bilinirken, yeni müzede bu eserler en modern şekilde sergilenecek. 

12 MİLYON LİRALIK MÜZE

Yaklaşık 12 milyon liraya mal olacak müzeyle birlikte yer konusunda yaşanan sıkıntıların büyük oranda azalacağını kaydeden Karayel, "Yeni yapılacak müzede her döneme ait eserler sergilenecek. Müzenin projesi bu şekilde hazırlandı. Bulunduğu konum açısından da iyi bir yerde. Yerli ve yabancı turistlerin rahatlıkla gezip görebileceği bir yerde olacak. Şu anki müzede yer alan arkeolojik eserlerin tamamına yakını yeni müzeye taşınacak. Mevcut kullanılan müze de Şehzadeler İslam Eserleri Müzesi olarak devam edecek" dedi.

Turgutlu Yankı, 01.08.2014

TOPKAPI SARAYI'NDA BAKLAVA ALAYI

Topkapı Sarayı Müzesi'nde, Ramazan Bayramı kutlamaları kapsamında "Geleneksel Muayede (Bayramlaşma) Töreni" ve "Baklava Alayı" etkinliği düzenlendi.

Etkinlik, saray korumasında görevli atlı birliğin alana gelmesiyle başladı. Müzedeki görevliler, vatandaşlar ve turistlerin de katıldığı etkinlikte, Osmanlı padişahlarının Yeniçeri Ocağı'na ikram geleneği canlandırıldı.

Etkinlikte bakır sinilerde hazırlanan cevizli baklava ve saray şerbeti ikram edildi.

Sabah, 01.08.2014

2 BİN YILLIK 'APOLLON SMİNTHEUS TAPINAĞI' GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI

 

Çanakkale'nin Ayvacık İlçesi'ne bağlı Gülpınar Köyü'nde, üzerinde yağhane bulunan 2 bin yıllık Apollon Smintheus Tapınağı, uzun uğraşlar sonucu yeniden arkeoloji dünyasına kazandırıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü adına Gülpınar Köyü'ndeki kazılara 1980 yılında doçent olarak başlayan ve sonraki yıllarda profesör unvanını alan Coşkun Özgünel, ömrünün 35 yılını Apollon Smintheus Tapınağı'na ayırdı. 2008 yılında emekli olmasına rağmen kazıları sürdüren Prof.Dr. Özgünel, 18'inci yıldan itibaren yağmalanan tapınağın güney giriş cephesini, ellerindeki özgün malzemeleri kullanarak ayağa kaldırmayı hedeflediklerini kaydetti. Prof.Dr. Özgünel, kazılara başladıklarında tapınağın üzerinde bir yağhane ve peynir üretilen mandıra, yanında da amele evi denilen bir baraka bulunduğunu, çevresinde ise zeytin çuvalları konulan ambarlar olduğunu söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bu alanı kamulaştırmasından bir yıl sonra 1982'de tapınağın üzerine inşa edilmiş olan yağhaneyi kaldırmaya başladıklarını anlatan Özgünel, ancak bölgede büyük bir tahribat ile karşılaştıklarını belirtti. Özgünel, tapınağın birçok parçasını Gülpınar ve Tuzla Ovaları'nda bulup topladıklarını söyledi. 

Kazı için geldiklerinde, bölgede Apollon Smintheus'un bugünkü görselliğine ait hiçbir şey bulunmadığını belirten Prof.Dr. Özgünel, "Alanın bir tarafına sütun parçaları yığılmıştı. Her taraf bahçeydi. Su havuzları yapılmış. Orada suyu biriktiriyorlar ve bahçelerini suluyorlardı. Zaten 1866 yılından itibaren bu bölgenin adı da Bahçeleriçi'ydi. Tapınağın üzerinde bir yağhane vardı. Yağhane sahibi, burayı istediği şekilde kullanmış, kazıp ambarlar yapmış. Zeytinin kara suyunu atmak için kanallar yapmış, biz tapınağın alanını böyle bulduk. Teker teker kamulaştırıldı. Şuan tapınağın girişinde depo müze olarak düzenlediğimiz yapı da yine başka bir yağhaneydi. Tapınağın üzerinde büyük bir toprak tabakası vardı. Özgün parçalarla önce Güney Batı köşesini yapmaya başladık. 1866 yılında ilk olarak kazı yapan Pullan, buranın bir rekonstrüksiyonunu yapmış ve bunları hep tarif etmişti. Biz de onun izinden giderek bu tapınağın yeniden kurulumunu sağlıyoruz. Tapınağın güney giriş cephesini çizme başarısını gösterdik. Şimdi bu cepheyi yüzde 80'i elimizde olan özgün parçalarla ayağa kaldırmak için restorasyon çalışmalarını sürdürüyoruz" dedi. 

EN İYİ KORUNMUŞ KALKOLİTİK MERKEZ GÜLPINAR BULUNDU 

Prof.Dr. Özgünel, 35 yıl süren kazı çalışmaları sonunda bulduklarını, bir yağhaneden tapınak, diğer bir yağhaneden ilk kez bir ören yerinin özgün malzemelerinin sergilendiği depo müze, gimnazyumu ile birlikte büyük bir kutsal alana hizmet veren bir hamam kompleksi, bir Roma villası, Roma villasına ait bir hamam, çeşitli içlikler, su depoları ve en önemlisi de MÖ 4 bin 500 yıllarına tarihlenen Kuzeybatı Anadolu'nun en önemli, en iyi korunmuş kalkolitik merkezi Gülpınar olarak sıraladı. Ama daha yapılacak çok iş olduğunu ubelirten Özgünel, "Bu çalışmalar yüzyıllar boyu sürecek. Troia ile birlikte, Alexsandra Troas'a hizmet veren en büyük kutsal alan tümüyle ortaya çıkarılmış olacak. Öncelikle tapınakta başlattığımız ön cephe onarım ve restorasyon çalışmalarını tamamlayacağız. Sonraki aşamada büyük bir çevre düzenlemesi planlıyoruz. Tapınağın uzun ve dar kenarlarını çimlendirdik. Restorasyon bittikten sonra diğer cepheler de çimlendirilip, küçük süs bitkileriyle donatılacak. Ayrıca kalkolitik Gülpınar'ı da bir şekilde örtü altına alıp, Kuzey Batı Anadolu'daki en önemli kalkolitik merkezi de gelen ziyaretçilere açmak istiyoruz. Ayrıca 2 yıl önce kamulaştırdığımız bir diğer yağhaneyi de restore edip müze haline getirmeyi hedefliyoruz. Gönlüm istiyor ki burada çalışan bir gence kazıları bırakmak ve uzaktan onları zevk içinde seyretmek. En büyük arzum bu." 

Zaman, 01.08.2014

ŞANLIURFA MÜZELER ŞEHRİ OLMAYA ADAY

 

Güneydoğu'nun önemli tarih ve turizm kentlerinden biri olan kent, adeta açık hava müzesini andırıyor. Arkeolojik kazıların devam ettiği Şanlıurfa'da son yıllarda ardı ardına müzeler açıldı.

Şehrin en eski müzesi olan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde aralarında ''Tarihin sıfır noktası'' olarak nitelendirilen Göbeklitepe kazı alanında bulunan eserlerin de yer aldığı 76 bin eser sergileniyor.

Kentin düşman işgalinden kurtuluşu esnasında kullanılan savaş malzemeleri ise Kurtuluş Müzesi'nde ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor.

Tarih boyunca var olan geleneksel damak tadının korunmaya çalışıldığı şehirde açılan Mutfak Müzesi'nde de kentin meşhur lezzetleri tanıtılıyor.

Birçok ses sanatçısının yetiştiği Şanlıurfa'da, bu çerçevede müzikle ilgili bilgi ve eserler toplanılarak İbrahim Tatlıses Müzik Müzesi ve Müslüm Gürses Müzesi de açıldı. Bu müzelerde, farklı müzik aleti, plak, kaset ve fotoğraf gibi aksesuarlar yer alıyor.

Balıklıgöl Yerleşkesi yakınındaki El Sanatları Müzesi de meraklıların uğrak yerleri arasında bulunuyor.

Bir süre önce açılan ''Urfa Kent Müzesi''nde ise şehrin sosyal yaşantısından mutfağına kadar geçmişten günümüze gelenek ve görenekler çeşitli eserler aracılığıyla yansıtılıyor.

Tamamlandığında Türkiye'nin en büyük müze kompleksi özelliğine sahip olacak "Haleplibahçe Müze Kompleksi"ndeki çalışmalarda da sona yaklaşıldı. Önümüzdeki günlerde hizmete girmesi planlanan komplekste, tarihsel dönemlerin maketlerle canlandırılacağı özel bölümler yer alacak.

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Turizm Tanıtım Müdürü Necmi Karadağ yaptığı açıklamada, kenttin, hizmete açılan müzelerle dikkatleri üzerine çektiğini söyledi.

''Müze kent'' olma yolunda emin adımlarla ilerlediklerini ifade eden Karadağ, şöyle konuştu:

''Şu anda 7 müzemiz hizmet veriyor. Şehrimiz müzelerle adından söz ettirecek. Gelen turistleri çok iyi gezdirmek ve eserlerimizi iyi anlatmamız lazım. Mesela kent müzesini ziyaret eden bir kişi kronolojik tarihe göre şehrin tarihi hakkında bilgi sahibi oluyor. Bu konuda rehber ve acentelerimize iş düşüyor. Turistleri müzelere yönlendirmemiz gerekiyor. İnşallah bu noktada önemli çalışmalar hayata geçireceğiz."

Karadağ, müzeler sayesinde turizm pastasından daha fazla pay alacaklarına inandığını sözlerine ekledi.

Trt Haber, 31.07.2014

LAODİKYA'YA 3. KİTAP

 

Denizli Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle kazı çalışmaları yılın 12 ayına yayılan Laodikya’yı anlatan kitaplar serisine bir yenisi daha eklendi. “10. Yılında Laodikeia” isimli kitapta, antik kentte 2003 ile 2013 döneminde gerçekleştirilen kazı ve restorasyon çalışmaları anlatılıyor.

Arkeolojik verilere göre, yerleşim tarihi günümüzden 5 bin 500 yıl öncesine kadar uzanan, İncil’de söz edilen yedi kiliseden birisine ev sahipliği yapan Laodikya’da devam eden kazılarda, toprak altında kalan güzellikler ve tarihin izleri gün ışığına çıkarılıyor.

Her buluntu antik kentin geçmişini biraz daha aydınlatırken, elde edilen bilgiler de kitaplarda toplanarak birer arşiv belgesi haline getiriliyor. Laodikya’yı anlatan ilk kitap “Kutsal Kent Laodikeia’nın Kiliseleri” ismini taşıyor. İkinci kitap “Laodikeia çalışmaları-2” ismini taşıyor. Kazıların 2003 ile 2013 yılları arasındaki 10 yıllık sürecini anlatan son kitap ise “10. Yılında Laodikeia” isimli.

Kazılara başkanlık eden Prof.Dr. Celal Şimşek ve bu kitapları kaleme alan Prof.Dr. Celal Şimşek, kazı çalışmalarının 10. yılında kentin planlaması, depremlerle yıkılıp tekrar ayağa kaldırılması, dini inançları, yapıları, lokal seramik ve heykeltıraşlık üretimlerinin daha iyi anlaşılmaya başlandığını, ortaya çıkarılan yazıtların inançlar, kent sakinleri, dışarıdan gelenler, ticaret, yasalar, spor, sanat ve kültürel yaşamın daha iyi anlaşılmasına ışık tuttuğunu belirtti.

Prof.Dr. Şimşek, kazı çalışmalarının aynı zamanda binlerce yıllık geçmiş ile günümüz arasındaki bağlantıların kurulması, flora ve faunanın daha iyi algılanmasını kolaylaştırdığını, kazı çalışmalarının aynı zamanda tekstil ve dokuma verilerini somut olarak ortaya koyduğunu söyledi.

Denizli Haber, 31.07.2014

YENİDEN ARTEMİS

 

Antik çağdan kalma dünyanın 7 harikası arasında gösterilen Artemis Tapınağı'nda kazı çalışmaları 20 yıllık aradan sonra tekrar başlıyor.

Antik çağın en önemli anıtsal yapıları arasında olan ve dünyanın 7 harikası arasında gösterilen Artemis Tapınağı'nda kazılar tekrar başlıyor. 19'uncu yüzyıldan beri kesintili olarak kazısı yapılan Artemis Tapınağı'yla ilgili çok sayıda bilgi ve bulgunun ortaya konduğunu ama bunların derlenmesi için bir süredir çalışma yürütüldüğünü anlatan Ladstatter, tapınakla ilgili kitabın yayımlanmasıyla birlikte yeni bir kazı programı hazırlandığını ifade etti. En son kazısı 20 yıl önce yapılan Artemis Tapınağı'nda bayramdan sonra çalışmalara başlanacağını belirten Ladstatter, "Artemis Tapınağı kazısı bizim için çok önemli ve heyecan verici bir kazı olacak. Bu kazılarda döneme ilişkin tahmine dayalı bilgileri kesinleştirebileceğimiz bulgulara ulaşacağımızı umut ediyoruz" dedi.  Efes Müzesi'nin eski baş arkeoloğu Cengiz İçten Artemis Tapınağı kazılarının uzun süredir beklendiğini, kazılarda önemli eserlere ulaşılabileceğini ifade etti. 

Futbol sahası büyüklüğünde 

MÖ 550 civarında tamamlandığı tahmin edilen tapınağın devasa bir yapıt olduğunu söyleyen İçten, "Yaklaşık bir futbol sahası büyüklüğündeki bir alan üzerinde 18 metre yüksekliğinde dev mermer sütunlar üzerine kurulu bir tapınak düşünün. Bu yapıt o dönemin muhteşem binalarından biriydi. Ancak zaman içinde Hristiyanlığın yükselişiyle bu mabet, etkisini kaybetti. Tapınakta kullanılan sütunların da yeni yapılan binalarda kullanıldığı tahmin ediliyor" dedi. 

Dört bölge kazılacak

Efes Antik Kenti Kazı Başkanı Doç.Dr. Sabine Ladstatter, kazı çalışmalarının 4 bölgede yoğunlaşacağını, Efes'in geçmişini tarih öncesi döneme götüren Çukuriçi Höyük, Meryem Ana Kilisesi'nin güney bölümündeki geç antik döneme ait yerleşim alanı ve bir Türk hamamında başlatılan kazıların yanı sıra arkeoloji dünyasında en fazla merak edilen alanlardan biri olan Artemis Tapınağı'nda da kazı  çalışmaların başlayacağını ifade etti. 

Turistleri çekebilir...

Tapınağın mühendis John Turtle Wood tarafından 1860'ta fark edildiğini, o dönemde birçok parçanın yurtdışına kaçırıldığını anımsatan İçten, kazılarda yeni yapıtlara ulaşılması halinde tapınağın turistik cazibeye sahip olabileceğine işaret etti. 

Akşam, Haber: Tolga Albay, 31.07.2014

İZMİR'DEKİ ANTİK ROMA TİYATROSUNA İLK KAZMA VURULUYOR

 

İzmir'in tarihi semtlerinden Kadifekale'de gecekondular arasında sıkışıp kalan, bazı sütunları evlere duvar yapılan Roma antik tiyatrosundaki arkeolojik kazılar, kısa süre içinde başlayacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırmaları ve yıkımları yapılan tiyatro alanındaki kazılar, Antik Smyrna Kazıları Başkanı Yrd. Doç.Dr. Akın Ersoy ve ekibi tarafından yürütülecek.

Belediye ekiplerinin bölgedeki yıkımları daha tamamlanmadan, antik tiyatroya ait duvarlar ve sütunlar ortaya çıkmaya başlamıştı. Gecekondular arasına sıkışıp kalan tiyatronun çıkarılması için 12 bin 972 metrekarelik alan üzerindeki 164 adet parseli kamulaştırma kararı alan belediye, bugüne kadar 11,4 milyon TL kamulaştırma bedeli ödedi. Proje kapsamında öncelikle arkeolojik yüzey araştırması yapılarak, tiyatroya ve sur duvarlarına ait mimari kalıntılar ve gerçek yeri tam olarak tespit edildi. 1/1000 ölçekli Kadifekale-Tiyatro ve Çevresi Koruma Amaçlı İmar Planı'nda 2. derece arkeolojik sit alanı olarak belirlenmiş yerlerin, arkeoloji ve tarih parkı olarak düzenleneceği bildirildi.

Kadifekale'deki antik tiyatroyla ilgili en ayrıntılı bilgi, 1917–1918 yıllarında Otto Berg ve Otto Walter'ın araştırmalarıyla bunlara yönelik hazırladıkları plan ve kesitlerde bulunuyor. 16 bin kişi kapasiteli olduğu düşünülen tiyatronun kalıntılarının, Roma dönemi özellikleri taşıdığı biliniyor. Eski kaynaklarda Erken Hristiyanlık, yani Roma İmparatorluğu'nun paganizm döneminde İzmirli St. Polikarp'ın bu tiyatroda öldürüldüğü, tiyatronun tarihin trajik sahnelerine şahitlik ettiği öne sürülüyor.

Zaman, Haber: Hasan Çilingir, 31.07.2014

DATÇA'DA 4 BİN YILLIK BAĞCILIK GELENEĞİNİ YAŞATACAKLAR

 

Muğla’nın Datça İlçesi’nde, üç yıl önce 40 dönümlük arazide kurdukları bağ evinde, 4 bin yıllık bağcılık geleneği yeniden yaşatmak için mücadele başlatan Ankaralı çift 61 yaşındaki Hasan İşleyici ile eşi 51 yaşındaki Meltem İşleyici, ilk olumlu sonuçları almaya başladı.

Ankaralı işadamı kimya mühendisi Hasan İşleyici, eşi Meltem İşleyici ile birlikte, Datça-Marmaris karayolunun 10 uncu kilometresinde, bölgenin tarihi yel değirmenlerinden esinlenerek bağ evi yaptı. 2011 yılında, Bursa’da faaliyet gösteren Bakus Şarapçılık Limited Şirketi’ni devralarak, Datça Bağcılık ve Şarapçılık firmasını kuran çift, kısa sürede Merlot, Shrah (Şiraz) ve Cabernet Sauvignon gibi ünlü üzüm türlerini yetiştirmeye başladı.

TARİHİ ŞARAP ATÖLYESİ EN GÜZEL KANIT

Bağcılık merakının 12 yıl önce başladığını belirten Hasan İşleyici, Datça’yı tanıdıktan sonra profesyonel anlamda bu işe soyunduğunu söyledi. Datça’da bağcılık geleneğinin 4 bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu hatırlatan İşleyici, “Datça’nın ilk yerleşim merkezlerinden biri olan Burgaz Ören yerinde, 1996-2003 yılları arası yapılan kazı çalışmaları sırasında tarihi 3 bin yıl öncesine ait bir şarap atölyesinin ortaya çıkarıldı. Halen ayakta duran bu atölye, bölgenin zamanında üzüm bağlarıyla kaplı olduğunun en güzel kanıtı olarak gösteriliyor” dedi.

BAĞCILIK KÜLTÜRÜ YENİDEN CANLANIYOR

Datça’nın yüzyıllarca değişik toplumların ve kültürlerin gelip geçtiği, izlerini bıraktığı bir dünya cenneti olduğunu vurgulayan İşleyici, “Bu topraklar bağcılık yapmaya çok elverişli. Bölgenin tarihi geçmişini öğrenince, insan heyecanlanıyor. İlçe merkezinde Akdeniz’in kıyısındaki Burgaz Ören yeri, Dorlar’ın ilk yerleşim merkezi olarak biliniyor. Dorlar, burada yerli halkla kaynaşarak tarım yapıyorlar. Üzüm bağları da, en önemli geçim kaynakları oluyor. Datça Yarımadası’nın en uç kısmında Knidos antik kentine 2600 yıl önce göç edilmesine rağmen, Kızlan bölgesinde tarım devam ediyor. Ancak zamanla bağcılık unutuluyor. Bugün bu coğrafyada bağcılık kültürünü yeniden canlandırmak adına bir yola çıktık” diye konuştu.

ESKİ ASMALAR EHLİLEŞTİRİLECEK

Çalışmalarının olumlu sonuçlar vermeye başladığını ifade eden İşleyici, “Kısa sürede çok olumlu bir karar verdiğimizi gördük. Üç yıl gibi kısa bir sürede 20′ye yakın üzüm türünü yetiştirmeyi başardık. Bu yıl hedefimiz, dağlarda tek-tük kaldığını sandığımız Datça’nın delice asmalarını ehlileştirmek olacak. Yaptığımız çalışmalar sonucu, eskiye ait 7 tür üzüm tespit edildi. Bu üzüm çeşitlerini yeniden gün ışığına çıkarmayı umut ediyoruz” dedi.

ŞARAP TİCARETİ MERKEZİ

Bölgenin, Hellenistik dönemde şarap ticareti ile zenginleştiğine dikkat çeken Burgaz Örenyeri Kazı Başkanı Prof.Dr. Numan Tuna, da o dönemde Akdeniz bölgesindeki ülkelerin şarap ticaretinin yüzde 40′ının Knidoslular’ın elinde bulunduğunu kaydedip şu bilgileri verdi:

“O dönemde Akdeniz bölgesindeki ülkelerin şarap ticaretinin yüzde 40′ın Knidoslular’ın elindeydi. Knidoslular, üretilen şarapların hangi atölyede, hangi usta tarafından yapıldığının bilinmesine özel önem gösteriyorlardı. Bu amaçla her şarabın üzerine, üretilen atölyenin ya da üreten ustanın adı yazılıyordu. Bir anlamda şaraplar markalanıyordu. Böylelikle, pazarlanma kolaylaşıyor ve Knidos şarapları, tüm Akdeniz bölgesinde aranılan şaraplar haline geliyordu.”

BAĞCILIK GELENEĞİ ÇOK ESKİYE DAYALI

Şehir merkezine 1 kilometre mesafede bulunan Burgaz Ören yerinde, ODTÜ Tarihsel Çevre Değerlerini Araştırma Merkezi (TAŞDAM) tarafından yıllardır kazı çalışmaları yürütülüyor. Yarımadanın güneyinde Akdeniz’in kıyısındaki Ören yeri, Dorlar’ın ilk yerleşim merkezi olarak biliniyor. Yaklaşık 40 hektarlık bir alanda kurulu olan tarihi Burgaz yerleşim yerinde yapılan kazılar sonucu çok önemli bulgulara ulaşıldı. MÖ 10′uncu yüzyıldan itibaren yerleşim gören merkezin, MÖ 4′üncü yüzyıla kadar bölgenin en büyük yerleşim yeri olduğuna dikkat çekiliyor. Hellenistik dönem öncesi, bütün yarımadanın nüfusu 10 bin kadar olduğu tahmin ediliyor.

haberler.com, 31.07.2014

REYHAN PAŞA HAMAMI ÖZGÜN KİMLİĞİ İLE YENİDEN DOĞUYOR

 

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı, Bursa'da tarihi yapıların bir bir yenilendiğini söyleyerek, Reyhan Paşa Hamamı'nın da orijinal kimliğine kavuşturulduğunu söyledi.

haberler.com, 31.07.2014

TOKAT'TA 8 ASIRLIK KUR'AN-I KERİM İLGİ ÇEKİYOR

Tokat Müzesi’nde sergilenen, 823 yıllık, el yazması Kur’an-ı Kerim, ziyaretçilerin dikkatini çekiyor.

Tokat Müze Müdürü Halis Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sulusokak’taki müzede birçok medeniyete ait eserlerin sergilendiğini belirterek, “Müzemizde Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerine ait eserler sergileniyor. Müzemizdeki eserlerin hemen hemen hepsini sergileyebiliyoruz” diye konuştu.

Müzede 823 yıllık el yazması Kur’an-ı Kerim bulunduğunu ifade eden Şahin, şunları kaydetti:

“Bu Kur’an-ı Kerim, müzemize 2010 yılında satın alma yoluyla kazandırıldı. Hicri 587, Miladi 1191 tarihli Kur’an-ı Kerimimiz, müzemizin ünik (eşi olmayan) eserlerimizden biri. Müzemizdeki el yazması Kur’an-ı Kerim, Anadolu’da yazılan ilk Kur’an-ı Kerimlerden biri olarak bilinmektedir. Bunun da Tokat’ta bulunması çok önemli. Bu da bizim açımızdan iyi bir durum. Bu eserin menşe Tokat, Tokat’ta yazılmış. Bu eserimiz diğer eserlere göre daha fazla ilgi çekiyor çünkü çok eski bir tarihi var.”

Esnaf Hasan Erdem’in teşvikiyle Tokat Müze Müdürlüğünce satın alınan 600 sayfalık Kur\’an-ı Kerim’in 162. sayfasının sonunda eserin yazıldığı tarihin ve hattat adının belirtildiği ketebe kaydı yer alıyor.

El yazması Kur’an-ı Kerim’in 35 sayfasının eksik olduğu belirtiliyor.

Haber 7, 31.07.2014

FATİH'İN DÖKÜMHANESİ YENİDEN CANLANIYOR

Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un fethinde kullandığı top ve güllelerin yapıldığı Kırklareli'ndeki tarihi Demirköy Fatih Dökümhanesi'ndeki kazı çalışmalarında sona yaklaşıldı.

Demirköy Fatih Dökümhanesi'nde güney sınırının dış duvar yüzeyleri açığa çıkarıldı. Kazı Başkanı Doç.Dr. Nurcan Yazıcı Metin "Bu yılki kazı çalışmalarımızda dökümhanenin güney sınırının dış duvar yüzeylerini açığa çıkarttık. Duvarın açığa çıkması, kazı çalışmalarının sonuna yaklaştığımızın göstergesidir" dedi.

Dönemin ileri teknolojisiyle döküm yapılan dökümhanede, 15. yüzyıl ortalarından 19. yüzyıl sonlarına kadar aralıksız üretim gerçekleştirildi. Dökümhanenin, ören yeri haline getirilerek sanayi müzesine dönüştürülmesi hedefleniyor.

Sabah, 31.07.2014

'VATAN ŞAİRİ'NİN ANISINA MÜZE

 

Tekirdağ Süleymanpaşa’da 1840'ta doğan Vatan Şairi Namık Kemal adına yapılan ve aslına uygun döşenen temsili ev, müze olarak kullanılıyor. Tekirdağ Namık Kemal Derneği tarafından 19'uncu yüzyıl Osmanlı mimarisi tarzında inşa edilen ve 1993’te Namık Kemal Evi Müzesi olarak hizmete giren binada Namık Kemal döneminde bulunan eşyalar ve şairin yazmış olduğu makaleler, kitaplar sergileniyor. 

Tekirdağ Namık Kemal Derneği Başkanı Sezai Kurt, şairin hatıralarının yaşatıldığını ifade ederek, “Burası Namık Kemal’in hatırasına düzenlenmiş sembolik bir evdir. Namık Kemal’in doğduğu ve 6 yaşına kadar yaşadığı ev bu çevredeymiş. Ama ne yazık ki korunamamış. Zamanla yıkılarak yerine beton binalar yapılmış. 90’lı yıllarda Namık Kemal’in evinin tekrar yapımı gündeme geldiğinde burası boş bir arsaydı. Namık Kemal’in doğduğu evin eski fotoğraflarına bakılarak, bire bir olmasa da benzeri buraya inşa edildi. Binamız Tekirdağ’ın eski ahşap evleri şeklindedir. Bu evler genellikle 2-3 katlı ahşap evler şeklindedir. Dolayısıyla Namık Kemal evi de 2 katlı ve bir bodrum katından oluşmaktadır. Zemin katımızı hala sergi salonu olarak kullanmaktayız. Evin diğer katlarını ise Namık Kemal’in hatırasına düzenlemiş bulunuyoruz” dedi.  

Akşam, Haber: Şahin Gin - Serhat Yeşilipek, 31.07.2014

MYRA-ANDRİAKE KAZILARINDA YENİ DÖNEM BAŞLIYOR

 

Antalya ili, Demre İlçesi, Myra-Andriake  antik kentinde 2014 yılı Kazı, Restorasyon ve Temizlik çalışmalarına  Antalya Müzesi Başkanlığında Erzurum Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü  Öğretim Üyesi Doç.Dr. Nurettin  Öztürk ve ekibi ile işçilerin  katılımıyla 15 Temmuz 2014 tarihinde başlandı.

15.08.2014 tarihine kadar devam edilmesi planlanan çalışmalar kapsamında Antik Tiyatro ve Kaya Mezarları çevresinde bitki temizliğine devam ediliyor. Geçmiş yıllarda kazı başkanlığı tarafından taş tarlası olarak kullanılan alandaki antik tiyatroya ait mimari blokların, TURSAB tarafından tahsis edilen Vinç yardımıyla tiyatro yanında oluşturulan yeni alana taşınması çalışmaları da devam ediyor.

Bu çalışmalar devam ederken diğer yandan da Andriake antik kentinde de kazı alanlarında bitki temizliğine geçilmesi planlanırken, çalışmaların Ağustos ayından itibaren Bakanlığımız ve Atatürk Üniversitesi adına Doç.Dr. Nurettin ÖZTÜRK’ün başkanlığında sürdürülmesi planlandı. Daha geniş kapsamlı bir ekip tarafından devam edilecek olan çalışmaların 2014 yılında Eylül ayı onuna kadar sürmesi öngörülürken, sonraki yıllarda kazı ve özellikle restorasyon çalışmaların ivme kazanması bekleniyor.

kvmgm.kultur.gov.tr, 31.07.2014

MİMARİMİZ NİYE BU HALDE?

Mimar Gökhan Avcıoğlu mimarlık ve yerleşme kültürüyle ilgili kurduğu GAD Vakfı’nın ilk işi duayen mimar Alparslan Ataman’ın 70 yıllık birikimini ortaya döken, onun çizimleriyle, notlarıyla dolu dev kitaplar basmak oldu.

GAD Vakfı mimariye binalar üzerinden değil, yerleşme üzerinden bakıyor.
“Zaten Türkiye’nin en çok gol yediği yer orası” diyor Avcıoğlu, “Binalar tek tek güzel olsa da ortaya bir yerleşme kültürü çıkmıyor.”
Avcıoğlu, otomobiller yüzünden iyi şehirler kuramadığımıza vurgu yapıyor.
Otomobile göre şehirler düzenlenmeye başlandığından beri daha önce öğrendiğimiz ve bildiğimiz her şeyin yok olduğunu belirtiyor.
Yeni yüzyılın başlangıcından bu yana 14 yıl geçti, modern dönem kapandı, sentez dönemi başladı.
Şimdi sorumlu mimarlar eskinin iyileriyle yeninin iyilerini, yan etkileri de göz önünde bulundurarak bir araya getiriyorlar.

Bir örnek veriyor Avcıoğlu:
“20’nci yüzyıl ‘bağlantı’ dönemiydi. Alttan kanalizasyon, üstten elektrik bağlamak, vs. Artık gördük ki altyapıyı böyle algılamak şehrin yaşanırlığını ortadan kaldırıyor. Artık kendi kendine yeten binalar zamanı.”
Suyu biriktiren, yeşil çatılı, geri dönüşümlü malzemelerden üretilen yapılardan söz ediyor.
Cevabını bilsem de “TOKİ bunu yapıyor mu?” diye soruyorum.
Cevabı “Hayır. Adı Toplu Konut İdaresi olan bir yer başka ne yapabilir? Toplu konut, perakende komşuluk!” oluyor.
Avcıoğlu bu şekilde tasarlanan yerleşkeler üzerinde çalıştıklarından bahsediyor. Bunlardan biri, ülkemiz sınırına yakın bir yerde 100 bin kişilik bir yerleşke.
Anadolu topraklarında alternatif yerleşmeler yapmak, her bölge için proje geliştirmek istiyor.
Otomobili mümkün olduğunca konunun dışında tutan, küçük elektrikli araçların çalıştığı kendi kendine yeten yeni yerleşkeler.
Avcıoğlu kentlerde mimari açıdan, şehir kültürü ve yaşam kültürü açısından herkesin moralinin bozuk olduğunu ve vakıftaki çalışmalarla amaçlarının öncelikle moralleri yükseltmek olduğunu söylüyor.
Ama hatanın başlangıç noktasını tespit etmemiz gerektiği kanısında.
Ona göre hata Cumhuriyet’in senaryosunda. Mübadeleyle, 6-7 Eylül olaylarıyla, bakış açılarıyla kent ve mimarlık kaybetti:
“Önceden Müslümanlar inşaatta yoktular. Gayrimüslimlerin tercih ettiği bir iş koluydu bu. Balyan ailesi vardı mesela. Bankalar Caddesi’ni inşa eden Mösyö Kamondo vardı. 6-7 Eylül olayları, Varlık Vergisi falan derken... Sen bu adamları yok ettin, gönderdin.
E ben kimden öğreneceğim? Bu binaları yapanların çocukları nerede?
Cumhuriyet birçok şey kurdu ama mimariye zarar verdi. Şimdi ben bunu söyleyince anti-Cumhuriyetçi mi oluyorum?
Ben hayatım boyunca toplasan 20-30 bina yaparım. Ötekileri kim yapar bilmiyorum. Halbuki bunun topyekun bir şey olması lazım.”
Bu tabloya bakınca mimarinin fabrika ayarlarına dönmesi gerektiği açıkça görülüyor. Zaten Avcıoğlu da kurdukları vakıfla öncelikli amaçlarının bu olduğunu söylüyor.

Hürriyet, Yazı: Melis Alphan, 31.07.2014

TRAKLARIN 5 BİN YILLIK TARİHİ GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR

 
Tekirdağ’ın merkez Süleymanpaşa İlçesi'nde bulunan ve Traklar’ın Anadolu’ya gelişinden itibaren uzun süre Trak yerleşimi olan 5 bin yıllık Heraion Teikhos Kenti, yapılan kazı çalışmaları ile gün yüzüne çıkartılıyor.Süleymanpaşa Karaevi Höyüğü olarak bilinen Heraion Teikhos antik kenti, antik çağda bugünkü Trakya, Bulgaristan ve Kuzey Yunanistan'da yaşayan ve Büyük İskender'in topraklarını ele geçirmesiyle asimile olan Trak kavminin 5 bin yıllık tarihine ışık tutuyor. Tekirdağ il merkezinin 15 kilometre doğusunda İstanbul-Tekirdağ karayolu üzerinde Heradot’un da sözünü ettiği Hera kenti olarak bilinen antik kent Heraion Teikhos’ta yapılan kazı çalışmalarında kentin MÖ 3 bin yılı başından MS 13. yüzyıla kadar yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin ediliyor. Bir Trak yerleşimi olan kentin en parlak dönemleri olan Klasik dönem ve Hellenistik dönemle birlikte Bizans dönemi boyunca da iskan edildiği biliniyor.

“TÜRKİYE’DE ARAŞTIRILAN TEK TRAK KENTİ”

Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof.Dr. Neşe Atik, 5 bin yıllık Trak Heraion Teikhos Kenti’ni gün yüzüne çıkarttıklarını ve yapılan kazı çalışmalarının Türkiye’de Traklara ait araştırılan ilk çalışma olduğunu söyledi. Çalışmaların sonunda Traklara ait yaşam şeklini ortaya çıkarmayı hedeflediklerini dile getiren Prof.Dr. Atik, “Traklar kabileler olarak yaşamış ve çok geniş bir coğrafyaya yayılmış bir halktır. Bugünkü Bulgaristan’ın tümü, Yunanistan’ın kuzeyi, ülkemizde bütün Batı Trakya ve Romanya’nın güneyini kapsayan bir alana yayılmışlar. Heradot’a göre kabileler halinde olan Traklar, Hintlilerden sonra dünyada en kalabalık olan halktır. ‘Eğer birleşebilseler ve tek krallıkları olsa yenilmez olurlardı’ diyor. Biz de şimdi ülkemizde, Trakya’da bulunan bu kenti kazarak hem kültür turizmine değişik bir antik kent kazandırmak istiyoruz, hem de bilim tarihinde açık kalan Traklar’ın kökenini ve kimliğini araştırıyoruz. ‘Traklar kimdir ve bir Türk boyu mudur?’ sorularının cevabını arıyoruz. Bu çalışmalarla onlara ışık tutmayı hedeflemekteyiz” dedi.Antik kazı yapılmış alanın akropol denen şehrin en yüksek tepesinde olduğunu kaydeden Prof.Dr. Atik, “100 metreye 300 metrelik bir alanın içerisinde çeşitli sondajlar yaptık. Kazı yaptığımız hiçbir yer boş çıkmadı. Her yerde kalıntılar çıktı” diye konuştu.

KAZI ALANI KAMULAŞTIRMA ÇALIŞMALARI BAŞLADI”

Kazı çalışmalarının yapıldığı alanda Tekirdağ Valisi Ali Yerlikaya’nın öncülüğünde kamulaştırma çalışmalarının başladığını dile getiren Prof.Dr. Atik, “En güzel gelişme bundan 2 yıl önce Tekirdağ Valisi Ali Yerlikaya’nın ziyareti ile gerçekleşti. Valimiz Ali Yerlikaya buradaki kültür turizmi potansiyelini hemen fark etti ve kamulaşma çalışmalarını başlattı. Şu anda çok güzel bir noktaya gelindi. Kamulaşma çalışmaları son derece güzel ilerledi ve bir iki aya kadar tamamlanması söz konusu. Kamulaşmanın ardından bu antik kentimizin etrafını çevirerek, daimi bekçi koyarak ve levhalandırarak kültür turizmine kazandıracağız” şeklinde konuştu.Traklar dönemini gün yüzüne çıkarmayı hedefleyen kazı çalışmaları devam ediyor.

Mynet Haber, 30.07.2014

TEKSTİLDE 4 BİN YILLIK MARKA KENT

 

Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı ve Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof.Dr. Celal Şimşek, kazı çalışmalarında elde ettikleri bulguların, Denizli’nin tekstilde 4 bin yıllık bir marka olduğunu ve “Moda” kavramının o dönemde günümüze yansıdığını ortaya çıkardığını bildirdi.

Şimşek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Laodikya antik kentinden elde edilen buluntuların, geçmişle bugün arasında köprü kurmasıyla çok önemli bir yere sahip olduğunu belirtti.

Kazılarda elde ettikleri bulguların, çağdaş Denizli için en önemli ekonomik faaliyetlerinden biri olan tekstilin, kentte binlerce yıl öncesine dayanan bir geçmişe sahip olduğunu ispat ettiğini savunan Şimşek, Laodikya antik kentinde son olarak MS 494 yılındaki depremde yıkılan sütunlu galerilerde yaptıkları çalışmalarda yerin 7 metre altında 2 parça halinde kumaş ortaya çıkardıklarını söyledi.

Denizli’nin nemli iklim koşulları itibariyle böylesi bir buluntu elde etmenin çok önemli olduğuna dikkati çeken Şimşek, “Laodikya’daki dokuma ürünlerinin, kazı buluntuları sonucunda tespit edilmesi antik kaynakların verdiği bilgileri teyit eder mahiyette. Bu önemli buluntular geçmişle günümüz arasındaki bağlantıların kurulması bakımından güzel bir örnek teşkil etmektedir. Kazı ekibi olarak böyle güzel sürprizlerle karşılaşmaktan çok mutluyuz” dedi.

Tekstilde 4 bin yıllık marka kent

Şimşek, bugüne kadar elde ettikleri bulgular ışığında, Laodikya’da bir tekstil borsasının olduğunu ve tekstilde bir marka olan Laodikya dokumalarının, tüm antik dünyaya ihraç edildiğini dile getirdi.

Antik dönemde, Fransa’da Laodikya kumaşlarını satan bir kişinin öldükten sonra mezar taşına, “Laodikya kumaşları satan kişi” olarak yazdırmasının bunun bir ispatı olduğunu ifade eden Şimşek, şunları kaydetti:

“Antik dönemdeki tekstil ürünleri de her kesimden insana hitap edecek şekilde dokunuyordu. Sıradan, orta ve üst gelirli insanların durumuna göre, farklı kumaşlar üretiliyordu. Kazılarda elde ettiğimiz buluntulardan, konfeksiyon teknolojisinin çok geliştiğini tespit ettik. İnsanların günün modasına göre çok kaliteli ürünleri rahat giyilebildiğini, hatta markanın ön planda tutulduğunu gözlemledik. Marka ve Moda, binlerce yıl öncesinden günümüze yansımış durumda. Bu gün de Denizli’den tüm dünyaya çok kaliteli dokuma ürünleri gönderiliyor. Bu yönüyle de geçmişle günümüz arasındaki bağlantılarının oluşturulması açısından önemli bir arkeolojik materyal olduğunu düşünüyorum.”

haberler.com, 30.07.2014

KADİFEKALE YENİDEN HAYAT BULDU

 

İzmir Büyükşehir Belediyesi, MÖ 334 yılında Pagos Dağı'nda Makedonya kralı Büyük İskender'in isteği üzerine yaptırılan tarihi Kadifekale sur duvarlarının restore etti. Uygulamaya konulan proje ile Kadifekale surları onarılarak sağlamlaştırıldı ve temizlenerek kenti kuş bakışı gören, her gün çok sayıda turistin ziyaret ettiği Kadifekale'nin bu çalışmalarla adeta yüzü parladı.

 

BÜYÜK İSKENDER İSTEDİ
186 metre yüksekliğindeki antik adı Pagos Dağı olan bir tepe üzerinde bulunan Kadifekale, ilk defa MÖ 334 yılında Anadolu'yu Pers egemenliğinden kurtaran Makedonya Kralı Büyük İskender'in (MÖ 356-323) isteği ile yapıldı. Kale, Roma döneminden sonra Ortaçağ'da Timur orduları tarafından 1402'de tahrip edildi; bunu İzmir'deki 1668 yılında olan deprem izledi. Kale'den günümüze pek az kalıntı gelebildi. Günümüze gelebilen kalıntılar, daha çok Ortaçağ'a ait. Ortaçağ kale duvarlarının altında yapılan araştırmalarda ise Hellenistik döneme (MÖ 330-MS. 20) ait duvar kalıntıları ile karşılaşıldı. Günümüze gelen kalıntılardan, kalenin moloz taş, kesme taş ve tuğladan yapıldığı anlaşılıyor.

Hürriyet, Haber: Mustafa Oğuz, 30.07.2014

300 YILLIK DİBEK TAŞI HALEN KULLANILIYOR

Kütahya’nın Hisarcık İlçesi Şeyhçakır Köyü'nde bulunan ve halen kullanılan 300 yıllık olduğu tahmin edilen dibek taşı büyük ilgi görüyor.

Tarihe meydan okuyan dibek taşının yaklaşık 300 yıllık olduğunu ve halen içinde buğday dövüldüğünü söyleyen Şeyhçakır Köyü Muhtarı Mehmet Acar, “Köyümüzde yapılan düğün ve hayır yemeklerinde dedelerimizin yaklaşık 300 yıl önce komşu Kırgıl Köyü'nden getirdikleri dibek taşında buğday döverek keşkek yapıyoruz. Günümüzde teknolojinin ilerlemesiyle dibek taşına gerek kalmadı ama geleneklerimizi sürdürmek adına kültür mirasımız olan dibek taşını kullanmaya devam ediyoruz. Yıllardan günümüze kadar onu sakladık ve saklayacağız. Dibek taşı köyümüzün bir simgesi olarak tarihe meydan okumaya devam edecektir.” şeklinde konuştu.

Milliyet, 30.07.2014

KAYA RESİMLERİ İÇİN HAREKETE GEÇTİLER

Aydın ve Muğla ili sınırları içinde bulunan Beşparmak Dağları’ndaki (Latmos) dünyada eşi bulunmayan kaya resimlerinin koruma altına alınması için Uluslararası Kaya Sanat Organizasyonları Federasyonu, ilgili bakanlıklarla iletişime geçmeye hazırlanıyor.

Geçen hafta Çin’in güneyindeki Guiyang kentinde, Pekin Kaya Resimleri Akademisi’nin organize ettiği, Uluslararası Kaya Sanat Organizasyonları Federasyonu’nun (IFRAO) kongresinde, Beşparmak Dağları’ndaki binlerce yıllık kaya resimleri ele alındı. Kongreye katılan Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (Ekodosd) onursal üyesi Dr. Anneleise Peschlow, taş ocaklarının tehdidi altındaki kaya resimlerini anlattı. Dr. Anneleise Peschlow Aydın ve Muğla İli sınırları içindeki Türkiye’nin batı kıyılarının doğal güzellikleri ve arkeolojik bulgular açısından en zengin yerlerinden biri olan Latmos’taki tarih öncesi kaya resimlerini tanıttı. Dr. Anneleise Peschlow, “Çin’e gelen dünyadaki önemli uzmanlardan oluşan bir kitleye Latmos’taki tarih öncesi kaya resimlerini anlatarak bu çok önemli resimler için en büyük tehdit olan maden faaliyetlerinin durdurulmasına destek istedim. Yaptığım sunum ilgiyle izlendi. Sunumdan sonra bir grup uzman, maden faaliyetlerinin yol açtığı tehlikeler konusunda benimle bir toplantı yaptı. Kongre süresince izlediğim sunumlardaki diğer kaya resimleriyle kıyasladığımda, Latmos’taki kaya resimlerinin tek ve benzersiz olduğunu gördüm” dedi.

IFRAO Yönetim Kurulu Başkanı Avustralyalı Robert Bednarik, Fransız Kaya Resimleri Kuruluşu Başkanı Dr. Jean Clottes, Çin’in Kaya Resimleri Araştırma Kuruluşu Başkanı Prof. Zhang Yasha, Hindistan Kaya Resimleri Araştırma Kuruluşu Başkanı Prof. Girijai Kumar, Amerika Birleşik Devletleri’nden Dr. Mavis Greer ve Dr. Anneleise Peschlow’un katılımıyla özel bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda maden faaliyetlerinin Latmos’ta yaratacağı tehlikeler için, Ankara’da ilgili bakanlıklarla temasa geçilmesi yönünde karar alındı.

MİLLİ PARK ÖNERİSİ

Çin’deki kongrede Latmos’taki kaya resimlerinin büyük ilgi gördüğünü öğrendiklerini söyleyen Ekodosd Başkanı Bahattin Sürücü, kaya resimleri için tüm masraflarını kendi bütçesinden karşılayarak Çin’e giden Dr. Anneleise Peschlow’a teşekkür etti. Sürücü, yetkililerin duyarsızlık ve ligisizliğinden yakınırken, “Kilometrelerce öteden Söke-Bodrum yolundan bile görülebilen, Tekerlek Dağ, Kızlar Sivrisi, Karahasan Sivrisi gibi dağın sembolik kayalarından biri olan Eğilmez Kaya tehlike altına girdi. Söke’nin bir mahallesi haline gelen eski Karakaya Köyü, Latmos’ta en yoğun kaya resimlerinin ve en güzel kayaçlarının olduğu bir bölgedir. Bölgede benzersiz kayaçların yanı sıra, tarih öncesi kaya resimleri ve Bizans Dönemi’ne ait arkeolojik eserler bulunuyor. Kurul kararı olmasına rağmen, bir maden şirketi tarafından Eğilmez Kaya bölgesinde bir yol çalışması başlatıldığı görülüyor. Kayanın olduğu alanda maden faaliyeti yapılacağı yönünde yöre insanlarından bilgi aldık. Bu durumun araştırılması için, Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne başvurduk. Eğilmez Kaya yol çalışmasının durdurulması için talepte bulunduk. Henüz dünyaya tam olarak tanıtamadığımız, dünyadaki kaya resim sanat uzmanlarının yeni farkına vardığı Latmos’un benzersiz kaya resimlerinin korunması için Latmos’un Milli Park olarak ilen edilmesi gerekiyor” dedi.

haberler.com, 30.07.2014

ALİYE BERGER TALİMATLA FAHRÜNNİSA ZEYD OLDU

Ankara Resim Heykel Müzesi'ndeki Cihat Burak tablosunun adı değişti. Yıllardır Aliye Berger portresi olarak bilinen resmin adı birden bire Fahrünnisa Zeyd portresi oldu. Yetkililer künye değişikliğinin talimatla yapıldığını söylemekle yetindi.

 

Ressam Cihat Burak’ın Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi koleksiyonunda bulunan ve uzun yıllardır sergilenen “Aliye Berger Portresi”’nin adı “Fahrünnisa Zeid Portresi” olarak değiştirildi. Resmi çizen Cihat Burak’ın kitabında o eser için “Aliye Berger Portresi” tanımı yapılmasına rağmen ismin değiştirilmesi tartışma yarattı. Müze yetkililerinden alınan bilgilere göre, isim değişikliği ‘talimatla’ yapıldı.

ÇİZİME TANIKLIK ETTİ
Araştırmacı Taha Toros ise 2002’de yayımlanan bir makalesinde Aliye Berger’in yaşamını anlatırken, Burak’ın o tabloyu çizdiği güne tanıklık ettiğini aktardı. Tüm bu verilere karşın, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nin yaptığı künye değişikliği tartışma yarattı.
Fotoğraflar incelendiğinde, tablonun Aliye Berger’e daha çok benzemesi dikkat çekiyor. Fahrünnisa Zeid’in otoportresi de (kendisini çizdiği tablo) Cihat Burak’ın tablosundaki karakterle pek benzerlik taşımıyor.

 

ŞAKİR PAŞA AİLESİ
Tartışma konusu olan 1970 tarihli portreyi Cihat Burak çizdi. 1915 doğumlu Burak, yaşamını anlatırken mimarlığı geçinmek için, resmi ise sevdiği için yaptığını belirtiyordu. Burak 1994’te yaşamını yitirmesinden 3 yıl önce hayatını ve eserlerini anlattığı kitapta da bu eserinden “Aliye Berger Portresi” olarak bahsediyor. Aliye Berger ile Fahrünnisa Zeid kardeşlerin her ikisi de Türkiye’nin, yaşamını yitirmiş ünlü ressamları. Babaları devlet adamı, asker ve tarihçi Kabaağaçlı Mehmet Şakir Paşa. “Şakir Paşa Ailesi” pek çok sanatçı yetiştirmiş olmasıyla biliniyor. Ünlü yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı da Aliye-Fahrünnisa kardeşlerin ağabeyi. Ressam kardeşlerden Fahrünnisa Zeid, 1901 doğumlu ve Aliye Berger’den iki yaş daha büyük. “Zeid” soyadını Kral 1. Faysal’ın kardeşi ve dönemin Irak Büyükelçisi olan Emir Zeid ile evlendikten sonra aldı. Aliye Berger ise daha çok heykel ve gravürleriyle tanınan bir sanatçı.

Radikal, Haber: Murat Gürgen, 30.07.2014

MODERN VE ÇAĞDAŞ SANATIN İKONLARI ARTINTERNATIONAL'DA

 

Andy Warhol’dan David Hockney’e, Banksy’den Damien Hirst’e, günümüz sanatının ikonlaşmış isimleri Andipa Gallery ile birlikte Türkiye’ye geliyor.
 
Bu yıl ikincisi gerçekleşecek uluslararası sanat fuarı ARTInternatioal, modern ve çağdaş sanatın ünlü isimlerini İstanbul’da buluşturuyor. İngiltere’nin en köklü galerilerinden Andipa’nın standında işleriyle yer alacak modern sanatçılar arasında pop art sanatının en önemli temsilcilerinden David Hockney ve Campbell'in çorba konservelerinden Marilyn Monroe’ya, çağımızın popüler ve ikonik isimlerini kullanarak yeniden ürettiği eserleriyle pop art sanatında çığır açmış Andy Warhol yer alıyor.
 
Sanatseverler Andipa Gallery’de ayrıca, çağdaş sanatın ikonik isimlerinin işlerini de görebilme fırsatı bulacak. 20 yıla yakındır ülkesi İngiltere başta olmak üzere pek çok Amerika ve Avrupa ülkesinde şehir duvarlarına yaptığı protest resimleri çok konuşulan, “gerilla sanatçı” Banksy, 21. yüzyıl İngiliz heykel sanatının en önemli isimlerinden Peter Burke, formaldehitte muhafaza edilen ölü hayvan figürleriyle büyük tartışmalar yaratan, Young British Artists grubunun en önemli temsilcilerinden Damien Hirst, etkileyici vazolarıyla tanınan, kadın alter-egosu “Claire” olarak da bilinen ve 2003 Turner Ödülü sahibi Grayson Perry’nin orijinal eserleri fuar boyunca izlenebilecek.
 
ArtInternational sanat fuarı 26-28 Eylül tarihlerinde Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenecek.

Habertürk, 30.07.2014

VALİDEBAĞ KORUSU'NDA TAHSİS BİLMECESİ

 

Validebağ Korusu'nda üç ayrı inşaat çalışması devam ederken İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin korunun kendilerine tahsis edilmesi için yaptığı girişimler endişe yarattı.

354 bin metrekare alanıyla İstanbul’un Anadolu yakasının ikinci büyük yeşil alanı ve 1. derece doğal sit olan Validebağ Korusu’nda şu an üç ayrı inşaat çalışması yürütülüyor. Yıllardır süren inşaat çalışmaları çevre halkını rahatsız ederken İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin korunun kendilerine tahsis edilmesi için yaptığı girişimler de endişe yarattı. Validebağ Gönüllüleri, korunun olduğu gibi korunması için imza kampanyası başlattı.

Mülkiyeti Hazine’ye, kullanımı Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) ait olan koru, 1999 yılında 1. derece doğal sit alanı edildi. Validebağ Korusu için Üsküdar Belediyesi ile bakanlık 2006 yılında temizlik, bakım ve onarım işi için protokol imzaladı. Ancak korunun yapılaşmaya açılacağı ve içinden yol geçirileceği endişesi taşıyan semt sakinleri ayağa kalktı. İstanbul Valiliği yoğun tepkiler üzerine bir açıklama yaparak protokolle korunun Üsküdar Belediyesi’ne devir, tahsis ya da kiralanmasının söz konusu olmadığını, belediyenin koru düzenleme projesini de Koruma Kurulu’na sunacağını bildirdi. Tepkiler üzerine belediye projeyi askıya almak zorunda kaldı, fakat koruda güvenlik görevlileri bulundurmaya devam etti. 2009 yılında Üsküdar Belediyesi koruda koşu parkuru yapmaya başladı. Türkiye ve Avrupa Kros Şampiyonası burada düzenlendi. Bu organizasyonlar koruya büyük zarar verdi.

Tahsis başvurusu

İBB de son iki yılda iki kez MEB’e başvurarak korunun kendilerine tahsis edilmesini istedi. Geçen yıl yaptığı başvuru reddedildi ancak en son bu yıl yapılan başvurunun sonucu henüz netleşmedi. Üsküdar Belediyesi de korunun kendisine tahsis edildiğini iddia ediyor. Yıllardır yapılaşma tehdidi ile karşı karşıya olan koruya sahip çıkmak için kurulan Validebağ Gönüllüleri Derneği ise son günlerde gündeme gelen tahsis iddialarına karşı harekete geçti. Dernek Başkanı Arif Belgin, ilçe belediyesinin böyle bir tahsis için başvuruda dahi bulunmadığını öğrendiklerini belirtti. Şu an koru içinde 3 ayrı inşaat çalışması olduğunu anlatan Belgin, “Biri Adile Sultan Kasrı çevresindeki yol düzenleme çalışması. O bölge çok bakımsızdı düzenleme yapılmasını biz de istiyorduk ama her tarafı taşla kaplayıp ağaçları kesmelerini beklemiyorduk” dedi. Yol ve çevre düzenlemesi projesinde olmayan mescit yapımının ve duvar yıkımının da bu çalışma kapsamında gerçekleştirildiğini ifade eden Belgin, “Karşı çıktık ama engel olamadık. Mescit yeri ayrıldı ama yapımı henüz başlamadı. Portatif olacakmış. Buradaki binaların içinde bir dolu boş alan var onlar mescit olarak kullanılabilirdi” diye konuştu. Belgin, Tophanelioğlu Caddesi’ne uzanan duvarların da yıkılıp yeniden yapıldığını aktararak, bu duvarın kısa süre önce tadilat geçirdiğini, iddia edildiği gibi eski ve yıkılmak üzere olmadığını vurguladı. Duvar ile koru içindeki tarihi yapılar arasında görsel uyumun bozulduğunu söyleyen Belgin, “Bembeyaz duvar diktiler yerine. Korunun bütün duvarlarının yıkılacağı söylentisi de var” dedi. 2012 yılında başlayan bu çalışmaların 8 ayda bitirilmesi planlanmasına karşın hala devam ettiğine dikkat çekti. İkinci çalışmanın da koru içinde hastane binalarındaki güçlendirme çalışması olduğunu söyledi. 10 yıl kadar önce İzci Müzesi’ne dönüştürülen av köşkünün de restore edilmeye başladığını belirten Belgin, 3 koldan süren inşaatın koruyu olumsuz yönde etkilediğini vurguladı.

1. derece doğal sit alanı olan Validebağ Korusu’nun doğal haliyle korunması için imza kampanyası başlattıklarını duyuran Belgin, 5 günde 1400 imza topladıklarını açıkladı. Gönüllüler 40 bin imza toplamayı hedefliyor. İmzalar, Koruma Kurulu ve MEB’ye verilecek.

Cumuriyet, Haber: Özlem Güvemli, 29.07.2014

ŞEHZADE MEHMET'İN TÜRBESİ ZİYARETE AÇILDI

Kanuni Sultan Süleyman’ın 21 yaşında vefat eden oğlu Şehzade Mehmed adına Mimar Sinan tarafından inşa edilen ‘Şehzade Külliyesi Türbeleri’ Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan restorasyonun ardından Cumhuriyet tarihinde ilk kez ziyarete açıldı.

Şehzade Külliyesi içinde yer alan ve restorasyonu tamamlanan türbelerin içinde Şehzade Mehmed Türbesi’nin yanı sıra Şehzade Mahmud Türbesi, Hatice Sultan Türbesi, Fatma Sultan Türbesi, Rüstem Paşa Türbesi, Bosnalı İbrahim Paşa Türbesi, Destari Mustafa Paşa Türbesi ile eşi Ayşe Sultan’a ait 2 ahşap sanduka ile üç çocuk lahdi bulunuyor.

Zaman, Haber: Ali Cansev, 29.07.2014

KAPADOKYA'NIN 11 BİN YILLIK KÖYÜ'NDE KAZILAR 25. YILINDA

 

Kapadokya’da günümüzden 11 bin yıl önce yerleşimin başladığı ilk köy olan Aşıklı Höyük’te arkeolojik kazı çalışmaları 25. yılında uluslararası uzmanların katılımıyla devam ediyor.

Aşıklı Höyük’te kazı çalışmaları 1989 yılında Prof.Dr. Ufuk Esin tarafından başlatıldı, şimdi ise çalışmalar Prof.Dr. Mihriban Özbaşaran başkanlığında devam ediyor.

Aşıklı Höyük, bugüne kadar gerçekleştirilen arkeolojik kazılarla Anadolu ve dünya tarihine ışık tutuyor. Orta Anadolu’da yerleşik hayata geçiş günümüzden 11 bin yıl önce başlarken, Aşıklı Höyük’te ilk köy kurularak Kapadokya medeniyetinin temelleri atıldı. Aşıklı halkı Orta Anadolu’da ilk yerleşme, tarım, madencilik, beyin ameliyatı gibi teknolojik ve bilişsel gelişmelerin öncüsü oldu.

Arkeolojik kazıların 25. yılında 11 bin yıllık yerleşmenin en alt tabakaları araştırılıyor.

Mimarlık tarihi açısından çok önemli olan bu araştırmalarda üç yapı dikkati çekiyor. En eski yapılar ağaçla sazın birlikte örülerek yapıldığı küçük çit benzeri kulübeler. Bu yapılar, hayvan barınağı, depo gibi çeşitli amaçlarla kullanılmış. Bu tabakanın üzerinde yuvarlak planlı barınaklar, en üstte ise dörtgen planlı toprak zemin üzerine yapılan konutlar yer alıyor.

Höyük girişindeki deneysel evler, ziyaretçilere sergilenirken, arkeologlar da bu yapı tekniğinin birebir uygulamasını gerçekleştirerek bir barınak yapmanın ne kadar zaman aldığını, iş gücünü ve malzemeleri araştırmaya devam ediyor.

Aşıklı Höyük’te ayrıca, koruyucu çatı yapısı içindeki yürüme yollarının yapımı sürüyor. Ağustos ayında tamamlanacak yürüme yollarından sonra ziyaretçiler kazı alanı içini de gezebilecek. Bunun dışında atölye çalışmaları ve araştırmalar da devam ediyor.

Aşıklı Höyük’te çalışmalar uluslararası uzmanların katılımıyla devam ederken, 32 kişilik bir arkeolog ekibine ek olarak Kızılkaya Köyü’nden 30′a yakın kişi de görev alıyor.

haberler.com, Haber: Murat Öner Taş, 29.07.2014

TROYA MÜZESİ ANTİK KENTİN KADERİNİ DE DEĞİŞTİRECEK

Çanakkale merkeze bağlı Tevfikiye Köyü sınırları içinde bulunan ve her sene 500 binden fazla kişinin ziyaret ettiği Troya antik kentinin geleceğinin, yapımına yıl başında başlanan Troya Müzesi ile değişmesi bekleniyor.

Homeros’un destanı İlyada’da yer alan Truva Savaşı’nın yapıldığı yer olarak da bilinen antik kentte yıllık ziyaretçi sayısının 1 milyonu geçmesi, yurt dışına kaçırılıp 44 ülkeye götürülen hazinelerin Türkiye’ye iade edilmesi hedefleniyor.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Kültür ve Turizm Bakanlığınca bir yarışmayla belirlenen proje çerçevesinde yıl başında başlanan Troya Müzesi inşaatında yüzde 50′lik bölüm tamamlandı.

Maliyeti 22 milyon lira civarındaki müze, 3 bin metrekaresi sergi salonları olmak üzere 10 bin metrekare kapalı alana sahip olacak.

Troya Ören Yeri ve Çanakkale’de yer alan kazılarda bulunan arkeolojik eserlerin de çağdaş müzecilik anlayışına uygun olarak sergileneceği müzenin yapımının yıl sonuna kadar tamamlanması öngörülüyor.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünce (UNESCO) 1998 yılında “Dünya Kültür Mirası Listesi”ne dahil edilen, 5 bin yıllık geçmişe sahip Troya antik kentinin önemi, müze projesi tamamlandığında artacak.

Yurt dışına kaçırılan eserlerin iadesi

Çanakkale Kültür ve Turizm Müdür Vekili Özcan Alarslan, Troya’nın dünya için önemli bir antik kent olduğunu söyledi.

Bu bölgenin, dünyada tanınan önemli yerler arasında bulunduğunu belirten Alarslan, uzun süredir yapımı beklenen ve hazırlanan proje kapsamında Troya Müzesi’nin tamamlanmasıyla antik kentin geleceğinin değişeceğini anlattı.

Müzenin il turizmine sağlaması beklenen katkılara değinen Alarslan, şöyle konuştu:

“Yıllık ziyaretçi sayısının iki kat artarak 1 milyona ulaşması bekleniyor. 1873′te Heinrich Schliemann’ın çeşitli yollarla yurt dışına kaçırdığı 8 bin parça eser, Moskova’daki Puşkin Müzesi’nde bulunuyor. Troya Müzesi’nin kurulmasıyla bu eserlerin Türkiye’ye iadesi söz konusu olacaktır. Tabii çeşitli yollarla 40 ülkeye kaçırılan eserlerin de dönüşü bekleniyor. Bu eserler halen çeşitli müzelerde sergileniyor ya da sergilenmek üzere depolarda tutuluyor. Bu geri dönüş, Çanakkale’nin Kazancı demektir. Troya Müzesi’yle yurt dışına kaçırılan eserlerimize tekrar sahip olmak, Çanakkale’nin turizm sirkülasyonunu da etkileyecek, Çanakkale’ye büyük kazanımlar sağlayacaktır. Antik kentin kaderi de buna bağlı olarak değişecek, güzelleşecek, gelişecektir.”

haberler.com, Haber: Burak Akay, 29.07.2014

SIVANIN ALTINDAN 600 YILLIK TARİH ÇIKTI

 

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Miras Listesine dahil edilen sultan külliyelerinden biri olan 6 asırlık Muradiye Külliyesi'ndeki 2. Murad Cami'nin restorasyonunda, Barok sanatının etkisiyle üstü yaklaşık 150 yıl önce sıvayla kapatılan, 700-800 metrekare Osmanlı erken dönem kalem işçiliği ortaya çıkarıldı.

Bursa'da Bugün, 29.07.2014

TRİPOLİS ANTİK KENTİNDEKİ PAZAR YERİ AÇILMAYI BEKLİYOR

 

Denizli Valisi Abdülkadir Demir, Tripolis antik kentinde bulunan bin 500 yıllık pazar yerinin yapılan restore çalışmalarının ardından yeniden pazar yeri olarak kullanılabilmesi için çalışma yürüttüklerini söyledi.

Buldan İlçesi'nde yer alan Tripolis antik kentindeki çalışmalar devam ediyor. Denizli’de Laodikya ve Hierapolis antik kentinden sonra çalışmaların hızlı ilerlediği üçüncü yer olan antik kentteki kazıda, Pamukkale Üniversitesi arkeoloji Bölümü’nden Yardımcı Doçent Dr. Bahadır Duman görev alıyor.

Denizli Valisi Abdülkadir Demir de antik kentte yürütülen çalışmaları yerinde inceledi. Yürütülen çalışmaları inceleyen Vali Demir bin 500 yıllık kapalı pazar yeriyle özel olarak ilgilendi. Pazar yerindeki odalara giren ve duvardaki resimleri inceleyen Vali Demir, arkeoloji ekibini yaptığı çalışmalardan dolayı tebrik etti.

Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Yardımcı Doçent Dr. Bahadır Duman, antik kentte yürütülen çalışmalar hakkında bilgi vererek, "Tripolis antik kentinde çalışmalar 3 farklı alanda devam ediyor. Ana caddemiz var. Bu caddenin sağ ve solunda sütunlar var. Bu sütunların arasına da heykeller yerleştirmişler. Bunlardan bazılarını bulduk ancak daha fazla olduğunu düşünüyoruz. Su depoları mevcut. Bin 500 yıllık su depolarını ortaya çıkarmak için de çalışıyoruz. Ayrıca da diğer tarihi eserlerin bulunması için çalışma yürütüyoruz’’dedi.

"BİN 500 YILLIK PAZAR YERİNİ YENİDEN KULLANMAYI AMAÇLIYORUZ"

Denizli Valisi Abdülkadir Demir ise çalışmaların olumlu ilerlediğini belirterek, "Tripolis, antik çağda Laodikya, Hierapolis ile birlikte var olan şehirlerden bir tanesidir. 3 yıl önce müze kazısı olarak onayını aldık. Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nden hocamız burada kazının başında bulunuyor. Geçen yıl bu antik kent için 1 milyon 200 bin TL kaynak aktarıldı. Buranın kaynak anlamında bir sıkıntı yok. Bu antik kentin en önemli özelliği toprak dolgu olması. Toprağı kaldırdıkça eserler ortaya çıkıyor. Bulunan eserler de çok sağlam halde oluyor’’dedi.

Pazar yerinin bölgeye hareketlilik getireceğini kaydeden Demir, ‘"Burada antik dönem pazar yeri tespit edildi. Hemen çalışmalara başlandı ve gereken çalışmalar yapıldı. Biz bu antik kentte bulunan bu bölgeyi günümüzde de pazar yeri olarak kullanmak istiyoruz. Bunun için de Buldan İlçesi'ndeki buldan bezlerini kullanabiliriz. Bu sayede turist artışı da sağlayacağımızı düşünüyorum’’ diye konuştu.

Milliyet, 29.07.2014

O AĞACIN ALTI

Güne her zamanki gibi kahvemle başlamıştım.

Cumhuriyet gazetesinin ikinci sayfasında Özgen Acar’ın yazısını okurken o kelimeye takıldım. “Dilek ağacı...”

Yazı, 20 Temmuz’da kaybettiğimiz büyük arkeolog Dr. Klaus Schmidt’le ilgiliydi.

Arkeoloji konularında uzman gazeteci Özgen Acar, Göbeklitepe’nin hikayesini çok güzel yazmıştı. Bu diziyi hazırlamaya o gün oturup karar verdim.

İlk işim Türkiye’nin en iyi rehberlerinden biri sayılan Saffet Emre Tonguç’u aramak oldu.
Süre çok kısaydı ve Hürriyet okurlarının bu müthiş hikayeyi bayramda okumasını istiyordum.
Göbeklitepe’deki kazılar hakkında çok şey yazıldı.

Üç gün boyunca okuyacağınız bu dizi tabii ki, benim gazeteci bakış açım ve hikaye anlatıcılığımın ürünü.

Ama Klaus Schmidt gibi ben de Göbeklitepe’de ortaya çıkarılan bulguların insanlık ve inançlar tarihi konusunda birçok şeyi değiştirebileceğine inanıyorum.

İşte size bayram boyunca okuyabileceğiniz, müthiş bir arkeoloji thriller’ı...

1. GÜN

Vazonun içindeki toprağın sırrı

-25 Temmuz 2014 günü, yani geçen cuma günü saat 14’te Almanya’nın Diebach kasabasının Gartenfeldweg mahallesinin küçük kilisesinde mütevazı bir tören vardı.

Törene küçük bir arkadaş ve aile grubu katılmıştı. Küçük kalabalık önce, ölen arkadaşlarının anne ve babasının yaşadığı evin arka tarafındaki bahçede buluşmuşlardı.

Uğurladıkları arkadaşları bu bahçeyi çok seviyordu ve belki de onu insanlık tarihinin en ilginç buluşlarından birine götürecek olan yol, o bahçede kurulan hayallerle başlamıştı.

Bir Ferzan Özpetek filmini hatırlatan arkadaş grubu, kasabanın küçük mezarlığına doğru hareket ettiğinde, siyah takım elbiseli bir adamın elindeki küçük vazo kimsenin dikkati çekmedi.

Yeşil suni bir zeminin ortasına açılan boş mezar, ondan tam 51 yıl öncesi başlayan gizemli bir yolculuğun son durağıydı.

Elinde kavanozu tutan adam, yavaşça mezara yaklaştı ve bir süre durdu.

Elindeki vazo kutsal kase gibiydi.

İnsanlığın inanç tarihini değiştirebilecek olan bilgiler belki de bu vazonun içindeki toprakta saklıydı.

Daha doğrusu, o toprağın alındığı “O ağacın altında”...

O gün toprağa verdikleri insan, hayatının önemli bir kısmını o ağacın altındaki sırrı çözmeye harcamıştı.



 

51 YIL ÖNCE GENÇ BİR ARKEOLOG O AĞACA BAKIYOR VE ‘BİR TUHAFLIK VAR’ DİYOR

Diebach’taki cenaze töreninden 51 yıl önce, 1963 yılında...
Chicago ve İstanbul üniversitelerinin arkeoloji bölümlerinden oluşan bir karma arkeolog heyeti Şanlıurfa’ya geldiğinde, herkes bunun rutin bir inceleme olduğunu düşünüyordu.

Arkeologlar eskiden beri Bizans arkeolojisi ile ilgileniyorlardı ve aradıkları şey de buydu.
O gün Şanlıurfa’nın 10 km uzağındaki tepeye geldiklerinde dikkatlerini çeken ilk şey, bir ağaç oldu.

Bomboş bir arazide tek başına duran ağacın etkileyici bir görüntüsü vardı. Bir dut ağacıydı ve bölgede “Dilek ağacı” olarak biliniyordu. İnsanlar çok eskiden beri oraya geliyor ve dilek tutuyordu.

Arkeologlar ağacı incelerken, içlerinden birinin gözü hemen ilerdeki küçük bir tepeye takıldı.
Tuhaf bir görüntüsü vardı. Toprağın dokusu değişikti. Altında bir şey saklıyor gibiydi. Bir süre incelediler ve hafifçe kazdılar.

Buldukları ilk şey, küçük kireç taşı parçacıklarıydı. Chicago Üniversitesi arkeologları bir süre sonra ülkelerine dönüp, gezi raporlarını yazdılar.

Raporun o tepeyle ilgili bölümünde yazılanın özeti şuydu: “Kayda değer bir bulguya rastlanamadı. Burası muhtemelen bir Bizans ileri karakoluna ait. Bulduğumuz kireçtaşları ise muhtemelen mezar taşıdır.”

Dosya kapatıldı.

Tepedeki ağaç ilk işaretini vermişti ama ağacın altındakiler bunu almamışlardı.

25 yıl sonra pulluğa takılan ikinci işaret

-Şavak Yıldız için “O ağacın altında doğdu” denilebilirdi. Gerçi yaşadığı köy, bu tepeye 5 kilometre uzaklıktaydı ama o tepeyi herkes gibi çok iyi biliyordu. Ailesi kim bilir kaç nesildir orada yaşıyordu.

1988 yılında, bir sabah her zaman çalıştığı tarlaya giderken, insanlık tarihi ile ilgili bir işareti alacağı aklına bile gelmemişti. Tarla, yeğeni Mahmut Yıldız’a aitti. O yıl arpa ekeceklerdi.
Tarlayı sürmeye başladığında güneş yavaş yavaş büyüyordu. Üçüncü sıraya geldiği zaman, pulluğun bıçağına çarpan sert şeyin çıkardığı sesi işitti. Önce bir şey göremedi. Sonra eliyle toprağı eşelemeye başlayınca, o sert şey parmaklarına dokundu.

İki eliyle kazıp biraz derine inince, ikinci bir cisim daha göründü. Heykele benzeyen iki şeydi. Çıkardı, üzerindeki toprağı eliyle sildi. Bir süre oyalandı ve sonra yine tarlayı sürmeye devam etti.
Hava kararmaya başlayınca, bulduğu iki heykeli alıp eve getirdi. Yeğenleri ve öteki akrabaları bir süre baktılar. Aralarından biri gidip antikacıya satmayı teklif etti. Ancak Şavak Yıldız kararlıydı.
“Yarın götürüp bunu müzeye teslim edeceğim” dedi. “Sen deli misin” dediler. “O kadar yol...”
Ertesi sabah yola çıktığında, belki de bir ödül alabileceği umudunu taşıyordu.

Müze müdürü de ikinci işareti anlamıyor

-Şanlıurfa köye 10 kilometre kadar uzaklıktaydı. Bugün için yarım saatlik yol, at arabasıyla çok uzun süre alıyordu.

Şavak Yıldız Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ne girerken, biraz sonra tuhaf bir cevap alacağını aklına bile getirmemişti.

Müze müdürü Adnan Mısır üstü başı toz içindeki köylünün elindeki iki heykeli inceledikten sonra, “Bunlar hiçbir işe yaramaz, al götür” dedi.

Şavak Yıldız bozulmuştu.
“Ben bunları ne yapayım. Alın sizde kalsın” deyip ayrıldı.

Köyüne dönerken, insanlık tarihini değiştirebilecek bir işareti Şanlıurfa Müzesi’ne taşıdığının farkında değildi. “Dünyayı değiştiren adam” olmak ise aklından bile geçmeyecek bir şeydi.

O kapıdan çıkarken, müze müdürü masanın üzerinde duran heykellere baktı ve bir görevliye seslendi:
“Alın bunları depoya atın...”

Ağacın altından gelen ikinci işareti onlar da görmemişti.

Esrarengiz heykeller, bir Indiana Jones filmindeki gibi karanlık bir depoda, o işareti alacak kişiyi beklemeye başlamışlardı.

İşaret 6 yıl sonra, Berlin’de iki katlı bir binanın altındaki kütüphanede alınacaktı.

Altı yıl sonra bir adam o işareti alıyor ve yola çıkıyor

-Alman Arkeoloji Enstitüsü, Berlin’in Dahlem bölgesinde yan yana üç binadan oluşuyor.
Dört dönüm arazi üzerine kurulu binalar, eski Yunan ve Osmanlı mimarisinden esinlenerek yapılmış.

Enstitü başkanının da oturduğu ana binanın altında büyük bir kütüphane var.

1994 yılında o kütüphanenin üst katındaki küçük odalardan birinde oturan adam elindeki raporu okuduktan sonra, “Bu doğru olamaz” dedi.

Adamın adı Klaus Schmidt’ti. 41 yaşındaydı. Bir arkeolog için çok genç sayılabilecek bir yaştı.

Birkaç gün önce eline tesadüfen bir rapor geçmişti. Rapor, Chicago Üniversitesi arkeologlarınca hazırlanmıştı.

Raporda yazılan bütün ayrıntıları tek tek okumuş, sonuna geldiğinde o cümleye takılmıştı: “Bu bulgular bir Bizans ileri karakoluna ait olabilir.”

O bulgulardan sonra “Kayda değer bir şey yok” sonucuna ulaşılmasına şaşırmıştı.

O bölgeyi daha önceden biraz biliyordu. Bulunan şeylerin Bizans kalıntısı olması mümkün değildi.
İçindeki ses ona, “Hayır burada çok önemli bir şey var” diyordu.

“Hemen kalkıp oraya gitmeliyim” dedi.

Şanlıurfa’daki o ağacın altından gelen işaret, nihayet adresini bulmuştu.

İnancın ilk Big Bang’i ve ilk kara delik orada mı meydana geldi

-Klaus Schmidt bir hafta sonra Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nden içeri girerken, insanlık ve dinler tarihinde birçok şeyi değiştirebilecek yolculuk başlıyordu.

Tepedeki ağaç nihayet sesini bir insana duyurabilmişti.

İnsanlık tarihinin ilk ilahi mesajı belki de o ağacın köklerinden geliyordu.

Prof. Klaus Schmidt emindi. Tepedeki o ağaç, insanlığa ait en büyük sırrı saklıyordu.

Dinlerin ve inancın sırrını...

“İnancın Big Bang’i orada meydana gelmiş, kara deliği orada oluşmuştu.”
Kim bilir belki de Hazreti İbrahim’i o topraklara çağıran ilahi ses de o ağacın altından gelmişti.
Bir yıl sonra o inançla toprağı kazmaya başladıktan bir süre sonra öyle bir şeyle karşılaşacaktı ki, dünyadaki bir çok arkeoloğun ve komplo teoricisinin gözü buraya dönecekti. On bir bin yıldır sessizliğini koruyan Göbeklitepe, ilk defa ses veriyordu.

İŞARETİ ANLAYAN ADAM

Geçen cuma günü Almanya’nın küçük bir kasabasındaki kilisede bir tören vardı. Kilisede İsa heykelinin yanına, başında Güneydoğu poşusu olan bir insanın fotoğrafı konulmuştu. O insan, Göbeklitepe’deki ağacın altından gelen mesajı alan Dr. Klaus Schmidt’ti.

İKİNCİ İŞARETİ ALAN ADAM

Şavak Yıldız o yörede yaşayan bir köylü. 1988 yılında bir sabah tarlayı kazarken pulluğuna takılan şeyi, ilahi bir işareti bulmuş, ama ne olduğunu anlamamıştı.

Hürriyet, Yazı: Ertuğrul Özkök, 28.07.2014

 

******


KOZMİK İŞARET

Şanlıurfa Müzesi, yenisi yapılmak üzere kapatılmadan önce, ziyarete açılan bölümünü gezen kadın, bir heykelin karşısında durdu.

Üst kısmı aslan başı şeklinde olan 1 metre 90 santim yüksekliğindeki bu heykelin, orta kısmı bir insan tasviriydi.
Alt kısmında ise bir bebek vardı.
Heykelin çevresini bir yılan sarmıştı.
Ziyaretçi bu heykeli uzun uzun seyretti, sonra başka tarafa geçti.

Biraz önce uzun uzun baktığı toteme benzeyen heykel o kadar etkileyiciydi ki, aynı müzedeki, taş üzerindeki tuhaf bir kabartma dikkatini çekmedi.

Oysa, Dr. Schmidt, o kabartmayı bulduğunda muhtemelen şöyle haykırmıştı:
“Aman Allah’ım, burası orası, bu ağaç o ağaç...”

UZAY TASARIMI GİBİ İÇ İÇE DAİRELER

Dr. Schmidt 1994 sonbaharını, o bölgede dolaşarak geçirdi.
Bir yıl sonra kazılara başladığında daha ilk gün işinin ne kadar zor olduğunu anlamıştı.

Arkeolojik kazı, inşaat şantiyesi değildi. Her avuç toprağı, neredeyse elle kazımak gerekiyordu.
Yoksa 11 bin yıl toprağın altında kalan bütün ilahi işaretler bir anda gidebilirdi.

İlk umut, 1990’ların sonlarına doğru geldi.

Kazdıkları topraklarda birtakım daireler ortaya çıkmıştı. Daireler, 1970’li yıllarda bütün dünyada büyük ilgi uyandıran Daniken’in “Tanrıların Arabaları” adlı fantastik kitaplarındaki şekilleri andırıyordu.

Bunlar iç içe dairelerdi. Sanki bir uzay tasarımı gibiydi.

Sonra o taşlara ulaştılar.

Birbirinin yanına dizilmiş taşlar.

Dr. Schimidt İngiltere’deki ünlü Stonehenge taşlarını düşündü.

Tuhaf bir iz üzerindeydi ve ilk defa tezlerinin doğru olabileceği duygusunu taşımaya başladı.

Sonra yavaş yavaş, o müthiş işaretler ve her bir işaretten sonra da henüz cevabı verilemeyen o sorular geldi...

Acaba...

PEKİ AMA 16 TON TAŞI BURAYA KİM TAŞIDI

 




Bulunan taşlar “T” şeklindeydi.
Boyları 5.4 metreydi.
Kollarını açıp yan yana duran insanlar gibiydiler.
Ve hepsinin yüzü önlerindeki dairelere bakıyordu.
O dairelerde bir şey vardı ve o taş insanlar, dairelerin merkezindeki “o şeyin” pervaneleri gibiydiler.
Onun cazibesine kapılmışlardı.

Sorular gittikçe derinleşecek, maddi bulgularla metafizik sorular birbirine karışacaktı.

Ama önce cevabı verilmesi gereken fiziki bir soru vardı.
Bu taşları oraya kim, nasıl getirmişti...
Basit bir soru gibi görünüyordu, ama cevabı kendisi kadar basit değildi.
Taşların ağırlığı 16 ton civarındaydı.

Tarih kitapları ve arkeoloji bilimi, yük hayvanlarının evcileştirilmesi hakkında kesin bir bilgiye sahip değil. Bilinen tek bilgi, eşeğin, MÖ 3000 yıllarında Mısır’da yük hayvanı olarak kullanıldığıydı.

Yani MÖ 8 bin yıllarına uzanan bu topraklarda yük hayvanlarının evcilleştirildiğine dair yeterince güçlü kanıt yoktu.

Bu kadar ağır taşı insan da kaldıramayacağına göre, 16 tonluk blokları oraya kim taşımış ve dikmişti...

Taşlar sanki ilahi bir güç tarafından taşınıp oraya konmuştu.

Çevrede hiç insan yoksa bunları kim inşa etti

 

Bir soru daha vardı.
Yapılan kazılarda, daireler, “T” taşları bulunmuştu ama bir şeye ait hiç iz yoktu.
İnsana...

Ne kadar geriye gitseler de oralarda insanın yaşadığı ve yerleştiğine dair bir ize rastlamamışlardı.
Ev duvarı yoktu. Ateş yakılıp yemek pişirilecek bir ocak izi yoktu.
Ayrıca bölgede su kaynağı da yoktu. En yakın su, 5 kilometre ötedeydi.

Öyleyse, insanların yaşamadığı bu bölgedeki dairelerin ve “T” taşlarının anlamı neydi ve onları oraya kim, ne için yerleştirmişti.

Fiziki sorular çoğaldıkça, mistik sorular da çoğalıyor ve bilimsel cevap bulmak güçleşiyordu.

Sonra bir gün daha eski dönemlere ait tabakalara indiler ve o çok acayip durumla karşılaştılar.

BİRİLERİ ALT KATMANLARDAKİ BİR ŞEYİN ÜSTÜNÜ ÖRTMEK Mİ İSTEDİ

Burada yatay kazı yapıyorlardı.

Daha eski dönemlere gittikçe, karşılarına şöyle bir durum çıktı:
İç içe çok daire vardı.
Belli aralıklarla, o dairelerin üstleri toprakla örtülmüş ve başka daireler inşa edilmişti.
Eski daireler sağlam dururken, niye yeni daireler inşa edilmişti...
Acaba altta saklanmak, üzeri örtülmek, gizlenmek istenen bir şey mi vardı...

Daha bu sorunun cevabını vermemişken, karşısına bir başka soru daha çıktı.
Taşların üzerindeki hayvanların hepsinin iki ortak özelliği vardı...

BU ERKEKLERİN DİŞİLERİ NEREDE

Daha ortaya çıkardıkları ilk taştan itibaren şunu fark etmişlerdi.
Burası bir hayvanlar kozmosuydu.
Taşların üzerinde çok sayıda hayvan kabartması bulunuyordu.
Buldukları hayvan kabartmaları ise akrep, yılan, aslan, kartal, yabandomuzuydu...

Aşağılara doğru indikçe, kazıya katılanlar şunu fark etmişlerdi.
Bunların hepsi ölümcül hayvanlardı.
Yani, ya yukarıdan saldırıp alan götürenler, ya zehirleyip öldürenler, ya saldıranlar ya da parçalayanlardı.

Tabii, Anadolu gibi bir arkeoloji cennetinde, taşların üzerinde hayvan kabartmalarına rastlamak öyle şaşırtıcı bir şey değildi.
Sıradan bir şey deyip geçebilirlerdi.

Ama alt katmanlara doğru indikçe, kendilerini çok şaşırtan bir durumla karşılaştılar.
Buldukları kabartmalardaki bütün hayvanların hepsi erkekti...
Peki öyleyse bu erkeklerin dişileri neredeydi...

Bu sorunun cevabını bir öğleden sonra, daha altları kazdıklarında önlerine çıkan bir taş plaketin üzerinde bulacaklardı.

Plaketi görünce, hayretler içinde kalmışlardı.

Ama o taş tabletin üzerindeki desene gelmeden önce, Dr. Schmidt’i çok şaşırtan bir başka keşfe dönelim.

EN ALTTAKİ KABARTMALARI YAPAN MÜKEMMEL SANATÇI KİMDİ
2000’li yılların ortalarından itibaren o ağacın köklerinin epey derinlerine inilmişti.

Daireler daireleri izliyor ve sanki her şeyin başladığı ilk daireye doğru gidiyorlardı.

İşte o günlerde çok çarpıcı bir şeyin farkına vardılar.

Üst katmanlarda buldukları taş anıtların üzerindeki hayvan desenleri çağlarına göre normaldi. Yani çok uzman ve becerikli bir artistin elinden çıkmış gibi değildi. Çok eski mağaralarda bulunan duvar resimlerini andırıyordu.

Ancak ulaşılabilen en alt katmana inildiğinde hayretler içinde kaldılar.

Çünkü zamanımızdan 11 bin yıl önceki bu tabletlerin üzerindeki desenler mükemmeldi.

Sanki usta bir sanatçının elinden çıkmıştı.

Ayrıca “T” taşlarının işçiliği de mükemmeldi.

Bu arada “T” taşlarının bir başka özelliğini daha keşfetmişlerdi.
Kılıcı andıran dikmelerin hepsinde ortak bir oran vardı.
Eni, kalınlıklarının en az 5 katıydı.
Acaba bu oran da “Pi” gibi bir şeyi mi ifade ediyordu.

O andan itibaren düşünmeye başladılar.
En baştaki bu “mükemmel sanatçı” kimdi...
İnsan eli, ondan binlerce yıl sonra çok daha beceriksiz ve kaba kabartmalar yaparken, o mükemmel sanatçı bunları nasıl yapabilmişti...
Derine indikçe, daha karanlığa gömülüyorlardı...
Neresiydi burası...
Kim tasarlamıştı bu tuhaf mekanı...

Dr. Schmidt işte o gün defterine şu notu yazacaktı:
“Çözdüğümüz her bilmece, iki bilmece daha doğuruyor...”

İşte tam o sırada, karşılarına öyle bir taş tablet çıkacaktı ki, hepsinin gözleri o ağaca dönecekti...

KİM TASARLADI

 

Göbeklitepe kazıları henüz başlangıcında. Ama ortaya çıkan şu görüntü, bize çok şey anlatıyor. Daireler ve “T” taşları. Mekan sanki görünmeyen bir el tarafından ayin için hazırlanmış.

SEVİŞME Mİ, DOĞUM MU

Dr. Schimdt’i en çok düşündüren bulgulardan biri bu çıplak kadın kabartmasıydı. Tabletler üzerindeki hayvan kozmosunun ortasında tek dişi varlık oydu.

HOCAM ŞUNA BİR BAKAR MISINIZ

2000’li yıllar geçerken arkeoloğun kafasında hala şu soru vardı:
Bu erkeklerin dişisi nerede...
Cevabını bir sabah alacaktı.

O gün yapılan kazıda yeni bir taş plaketi ortaya çıkarmışlardı.
Üzerindeki toprağı küçük fırçalarla temizlediler.
Öğleye doğru, tabletin üzerindeki şekil ortaya çıkmaya başlamıştı.

Akşamüzerine doğru, yardımcılarından biri, koşarak Dr. Schmidt’e geldi ve “Hocam şuna bir bakar mısınız” dedi...

Dr. Schmidt tabletin üzerindeki desene baktığında donup kaldı. Karşısında çırılçıplak bir kadın deseni duruyordu...
Doğuran kadın...
Belki de ilk kadın...
Karşısında bir ağaç duruyordu.
Önünde ise çıplak bir kadın...

Hıristiyan hafızası, iki görüntüyü anında birleştirdi...
Aradığı her şey artık karşısındaydı.
Şanlıurfa Müzesi’nde kimsenin dikkatini çekmeyen sessiz kadın konuşmaya başlamıştı.

Hürriyet, Yazı: Ertuğrul Özkök, 29.07.2014

 

******


İNANCIN KARA DELİĞİ

Toprağın altındaki heykelin ucu göründüğünde, güneş batmak üzereydi.
Aslında o saatlerde işi bırakıyorlardı.
Ancak üst tarafı görünen heykel o kadar heyecan vericiydi ki, Dr. Schmidt biraz daha devam etmek istedi.

Heykelin yarıya yakın bölümü ortaya çıkmıştı ama bu sırada hava da kararmıştı.
Yorgun arkeolog “Tamam, burada bırakıyoruz. Yarın devam ederiz” dedi.

Bu kararının, ertesi sabahtan itibaren başına hayatının en büyük belalarından birini açacağını aklından bile geçirmemişti.

O gece yorgun ama mutlu şekilde yatağına uzandı.

Tarihi yeniden yazacak bilgilerin peşinde olmak, ona tahmin edilemeyecek bir haz veriyordu.

Her günkü gibi günlük kazı yeri raporunu tamamlayıp, uykuya daldı.

Ertesi sabah kapısı hızla çalındığında, bir önceki günün yorgunluğunu henüz atamamıştı.
Asistanı hızla kapıya vuruyordu:
“Hocam uyanın, bir sorunumuz var...”

KAZI YERİNE GİTTİKLERİNDE ŞAŞKINLIKTAN DONDULAR

Sabah hazırlıkları yapmak üzere kazı yerine giden ekip bir ‘yokla’ karşılaşmıştı.
Bir gece önce yarıya kadar çıkardıkları heykel yerinde yoktu...

Türkiye’de kazı yapan arkeologların en büyük kabusu buydu.

Koskoca Bergama’nın kaçırılmasının travmasını hala atlatamayan Türkiye’de yabancı bir arkeoloğun başına gelebilecek en büyük felaketti bu.

Yerel yöneticilerin ve Kültür Bakanlığı’nın gözleri anında Dr. Schmidt’e dönmüştü...

Daha o gün müfettişler görevlendirilmiş ve çalışmaya başlamıştı.

Olağan şüpheli Dr. Schmidt’ti...

Oysa o akşam kendisiyle birlikte olanlar Alman arkeoloğun bu olayla hiçbir ilgisinin bulunmadığını biliyorlardı. Onun amacı heykeller değil, heykellerin bize anlattığı hikayeyi öğrenmekti.

Kayıp heykelin ne olduğu hiçbir zaman öğrenilemedi. O heykeli yapan mahir ustayı bilemediğimiz gibi, o sabah onu oradan alan mahir hırsızı da bilemeyeceğiz.

Daha sonraki günlerde, hırsızlığın kazılarda çalışan iki işçi grubunun çatışmasından kaynaklandığı ortaya çıkacaktı, ama bu olay Dr. Schmidt’i çok üzmüştü.

Kayıp heykel bugüne kadar ortaya çıkmadı...

O yüzden, tarihin yeniden yazılmasında oynaması gereken rolü oynayamadı.

BURASI TARİHİN İLK HAC MERKEZİ OLABİLİR Mİ

Bütün bu ölümcül erkek hayvanlar arasında, çırılçıplak bir kadının yeri ve anlamı neydi?

Dr. Schmidt yavaş yavaş o ağacın köklerine inmeye başlamıştı.

Ama çıplak kadını, o ağacın altına yerleştirmeden önce cevabını vermesi gereken bir soru vardı.

Artık emindi... Bu kozmik daireler ve onun etrafında saf tutmuş taştan insan tasvirleri, bize açıkça şu mesajı veriyordu:
Burası bir ayin yeriydi...

Ama etrafında insanların yaşadığına dair hiçbir belirti bulunmadığına göre, burada kim ayin yapıyordu...

İşte ilk defa o an düşündü...

Acaba burası bir hac merkezi miydi...
Gözünün önüne öteki hac merkezleri geldi...
Mekke... Vatikan... Kudüs... Buda’nın aydınlandığı yer olan Bodh Gaya...
Kuzey Amerikalı yerlilerin kutsal bölgesi Cahokia...

İşte ilk defa o an aklındaki soruyu yüksek sesle dile getirdi.
Acaba burası tarihin ilk hac merkezi mi?...
Kazı yerine bir sessizlik çöktü...
Sessizliği yardımcısının sorusu bozdu.
“Dr. Schmidt... İyi ama o tarihte henüz dinler yoktu ki...”

DR. SCHMIDT ACABA İNANCIN KARA DELİĞİNİ Mİ KEŞFETMİŞTİ

 

Kazdıkları bölge MÖ 8200 yılına aitti...
İnsanlar henüz yerleşik düzene geçmemişti... Avcılık ve toplayıcılık dönemiydi...

Tarihçiler ve arkeologlar o güne kadar bize şunu anlatmışlardı.
İnsanlar önce yerleşik düzene geçmiş, sonra dinler ve inanışlar başlamıştı.

Bazılarına göre, “Dinleri ve inançları insan yaratmıştı...”
Yani, “Allah insanı değil, insan Allah’ı yaratmıştı...”

Dr. Schmidt bir süre sessiz kaldı...
Sonra ağzından şu cümle döküldü:
“Öyleyse bu bildiklerimiz yanlış...”

Göbeklitepe’de ulaşılan bilgiler, insanlığın daha yerleşik döneme geçmeden, dinlerin ve inançların ortaya çıktığını gösteriyordu.

Göbeklitepe’deki ağaç, artık bize hiç bilmediğimiz bir hikayeyi anlatmaya başlamıştı.

Bu kazılar bize, insanlığın ve inaçların tarihinin hiç de bize anlatıldığı gibi olmayabileceğini söylüyordu.

Acaba “inancın kara deliği” o ağacın altında mı başlıyordu?...
İnanç ve inanış tarihi acaba orada yeniden mi yazılacaktı?...
Mesela o çıplak kadın kabartması...
“Acaba ilk günah o ağacın altında mı işlenmişti?...”
Havva’nın yediği yasak meyve elma değil de karadut muydu?...
Veya o kadını ve yediği meyveyi insan zihni mi yaratmıştı?...

BODRUM KATINDA BOEING 747 İMAL ETMEK GİBİ BİR ŞEY

“O günün imkanlarıyla orada bu daireleri ve taş yapıtları yapabilmek, bugün bodrum katında bir Boeing imal etmek gibi bir şeydir...”

Dr. Schmidt daireleri ve taşların üzerindeki işçiliği gördükten sonra arkadaşlarına böyle demişti.
Evet, henüz kim olduğunu, ne olduğunu bilmediğimiz bir güç,
MÖ 8200 yılında oraya mükemmel bir ustalıkla bir inanç kozmozu kurmuştu...

O mahir sanatçının kim olduğunu hala bilmiyoruz.
İnsanlar mıydı, yoksa ilahi bir güç mü?...

Ama bildiğimiz bir şey varsa, o da şu:
Tektanrılı dinlerin kurucusu olarak bildiğimiz Hazreti İbrahim insanlığı yepyeni bir ilişkiler sistemine götürecek olan ilahi yürüyüşüne bu topraklardan başlamıştı.
Yani ‘O Ağaç’ın altından...
Bir tesadüf olamazdı.
O zaman o ağacın, hiç olmazsa sembolik bir anlamı olmalıydı.

HAVVA ANAMIZIN ALTINDA YASAK ELMAYI YEDİĞİ AĞAÇ YOKSA O MU

İncil’deki Genesis diye geçen “Yaradılış” bölümünde Garden of Eden, yani yasak elmayı yiyen Adem ile Havva’nın kovulduğu “Cennet Bahçesi”nin Asur’un batısında olduğu yazıyor.

Asur tabletlerinde Beth Eden adlı bir medeniyetten bahsediliyor. Tevrat’ta ise bahçenin Suriye’nin kuzeyinde olduğu belirtiliyor. “Eden” kelimesi Sümerce “Ova” anlamına geliyor.

Tektanrılı dinlerin kutsal kitaplarının “Cennet” diye tarif ettiği yer ‘O Ağaç’ın köklerinin uzandığı topraklar.

Göbeklitepe de Harran Ovası’nda bulunuyor.

İşte bu nedenle, Dr. Schmidt, “Göbeklitepe, Adem ile Havva’nın yaşadığı cennet bahçesindeki bir tapınaktı” diyor.

Orası ‘Cennet Bahçesi’ ise o toprağın üzerinde insanları hala kendine çağıran O Ağaç nedir?...

Yoksa T taşlarının üzerindeki o çırılçıplak kadının yediği yasak meyve elma değil de, bu ağacın karadutu muydu?

İnancın kara deliği bilinmezlerle dolu.
Kara deliğin içine düşen meteorlar gibi... Işık hızından daha büyük bir hızla dibe gittiği için oradan hiçbir şey geri çıkamıyor...

“Öteki dünya” düşüncesi de böyle bir kara delik değil mi?...
Oradan geriye dönen yok...
O zaman o kara deliğin bıraktığı boşlukları yorumlamak biz insana düşüyor.

KARA DELİĞİ GÖBEKLİTEPE VE CERN Mİ AYDINLATACAK

 

‘O Ağaç’ın hikayesi burada bitiyor.
Arkeologlar inancın kara deliğini kazmaya devam ediyorlar.

İsviçre’nin CERN laboratuvarlarında insanlar “Tanrı parçacıklarını” arıyorlar.
Yaptıkları bilimsel deneyler onları görünmeyen metafizik bir sınıra götürüyordu.
Fizik bilimi kainatın “Büyük Patlama”dan (Big Bang) doğduğuna inanıyor.
Bu patlamadan sonra kara delikler oluşmuştu.

Göbeklitepe kazılarında ortaya çıkarılanlardan sonra bazen kendime soruyorum.
Acaba dinler de böyle büyük bir patlamadan mı doğdu?...
İnancın kara deliği ‘O Ağaç’ın altında mıydı?...
Felsefenin aradığı şu sorunun cevabı o kara delikte mi yatıyordu:
“O mu bizi yarattı, yoksa biz mi O’nu...”
İnsanlığın çok, çok büyük bölümünün ve benim de bugüne kadar verebildiğimiz cevap şuydu:
“O bizi yarattı...”

En azından kendi payıma, bu inancımı değiştirmem için bir neden yok.
Öteki cevabı doğrulayacak kanıt bulamadığımız sürece, bu belki de tek cevap olarak kalacak.
Belki de böyle kalması çok daha iyi...

Hala açlıklarla, zulümlerle, katliamlarla, zalim diktatörlerle mücadele ettiğimiz şu dünyada yalvaracak, yardım isteyecek, sığınacak ve şükredecek bir Allah’ımızın olması en büyük şansımızdır.

4 BİN KİLOMETRE ÖTEDE BİR MEZARLIKTA BİTEN YOLCULUK

Kasabanın kenarındaki küçük mezarlığa giren grup, yeşil plastik halıya benzeyen zeminin ortasında açılan mezara doğru ilerledi.

Tabut mezara indirildikten sonra, grubun arkasındaki takım elbiseli erkek, mezara doğru yürüdü... Elindeki vazonun kapağını açtı ve içindeki toprağı mezarın içine boşalttı.
Toprak, 4 bin kilometre öteden, Türkiye’nin Şanlıurfa şehrine 10 kilometre uzaklıktaki bir tepeden getirilmişti.
‘O Ağaç’ın altından...

* * *

Dr. Schmidt 20 Temmuz günü aniden öldü. Geçmiş tıbbi kayıtlarına göre belirgin bir hastalığı yoktu... Beklenen bir ölüm değildi...

Sanki Göbeklitepe’yi kuran ilahi güç onu zamanından önce ‘O Ağaç’ın altına çağırmıştı...
Toprak döküldükten sonra mezar kapatıldı...
Küçük arkadaş grubu sessiz adımlarla mezarlıktan ayrıldı...
Ağacın biraz ötesindeki dairelere doğru kollarını kaldırmış
T taşları, o gün son ayinlerini, bu olağanüstü arkeolog için yaptılar.
Kasabanın rahibi gibi onlar da ayinlerini şu sözlerle tamamladılar:
“Küller küllere, toprak toprağa...”

‘10 Emir’den eski

 

Taş, insanoğlunun geleceğe bıraktığı ilk mesaj. O nedenle bir taş arkeolojisinden bile bahsedilebilir. Bugüne kadar bilebildiğimiz en eski taş anıtlar, İngiltere’deki Stonehenge’lerdi.
Göbeklitepe’deki T taşları ise onlardan 6 bin, dünyanın 7 harikasından biri sayılan piramitlerden ise 7500 yıl daha eskiye gidiyor.

Tektanrılı dinlerin ilk kutsal yazıtı sayılan ve Sina Dağı’nda Musa’ya 2 taş plaket halinde indiğine inanılan “On Emir”den de çok eskilere gidiyor.

Yani Göbeklitepe’nin T taşları için “Dünyanın taşla verilen ilk ilahi mesajı” diyebiliriz.

Bu da inanç tarihinin yeniden yazılması düşüncesini destekliyor.

Teşekkür

Bize bu diziyi hazırlama arzusunu veren Cumhuriyet gazetesi yazarı Özgen Acar’a, Harran konusunda uzman rehber Nükhet Everi’ye, Hürriyet Berlin Bürosu Şefi Celal Özcan’a, Doğan Haber Ajansı Gaziantep Bölge Şefi Hasan Kırmızıtaş’a, Almanya’daki cenaze töreninin fotoğraflarını bizim için çeken Doğan Haber Ajansı muhabiri İlhan Baba’ya teşekkür ederiz. Bir de çok özel teşekkürümüz var. Almanya’daki sadece yakın arkadaş grubunun katıldığı cenaze töreninde fotoğraf çekmemize izin veren, o acısı içinde bize bazı bilgileri aktaran, Dr. Klaus Schmidt’in eşi Çiğdem Köksal Schmidt’e teşekkür ederiz.

Önemli not

Bu yazı dizisi Dr. Klaus Schmidt ve ekibinin Göbeklitepe’de yaptığı kazılarda buldukları üzerine hazırlandı. Şunun altını açıkça çizmeliyim. Dr. Klaus Schmidt çok başarılı bir arkeologdu ve kazılarda ortaya çıkardıkları, yazdıkları kendi başına çok önemli şeyler. Onları bu çerçeve içinde değerlendirmek, arkeologların, tarihçilerin uzmanlık alanına giren bir şeydir. Benim 3 gündür yazdıklarım tabii ki, bir bilimsel makale değil. Bir gazetecinin bu veriler üzerine kurduğu bir senaryo olarak okunmalı. Bir nevi “Arkeolojik thriller” de diyebilirsiniz. Schmidt’in çalışmaları elbette bilimsel çalışmalarla daha ileri götürülecek. Ama bugün inanç diye bildiğimiz, hatta tarih diye kabul ettiğimiz olayların ne kadarı gerçek, ne kadarı insan muhayyilesinin ürünüdür biliyor muyuz? Yani arkeolojik bulgular üzerine hayal kuracak, senaryo yazacak insanlara da ihtiyaç var. Arkeolojinin giderek daha da yayılan bu “entertainment” yanını da küçümsememeliyiz.

Hürriyet, Yazı: Ertuğrul Özkök, 30.07.2014

TARİHİ KİLİSE ONARIM BEKLİYOR

 

Nevşehir'in Derinkuyu İlçesi'nde, 1836 yılında İstanbul’da yaşayan Rumların mali destekleri ile yapılarak ibadete açılan Aios Theodoros Kilisesi’nin eskidiği, restorasyondan geçmesi gerektiği belirtildi.

Derinkuyu yeraltı kentini ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla ziyaret ettikleri Aios Theodoros Kilisesi, Kapadokya bölgesinde tüm yönleriyle ayakta kalabilmeyi başarmış en büyük kiliselerinden biri. İstanbul’daki Rumların sağladığı maddi katkılar ile inşaatı tamamlanarak 1836 yılında Ortodoksların ibadetine açılan kilise, kubbeyi tamamen kaplayan İsa Peygamber freski ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının Kapadokya’da düzenlenecek ayinler için izin verdiği kiliseler içerisinde yer alan Derinkuyu Aios Theodoros Kilisesi’nde duvar resimlerindeki tahribatın, yapılacak restorasyon çalışmaları ile eski görünümüne kavuşabileceği belirtiliyor.

Evrensel, 28.07.2014

GÖBEKLİTEPE'DEN TOPRAK GETİRDİLER

 

Yeryüzünün ilk tapınağı olarak bilinen Göbeklitepe’yi bulan ünlü Alman arkeolog Klaus Peter Schmidt, memleketi Almanya’da toprağa verildi. Mezarına Göbeklitepe’den toprak getirildi.

Hürriyet, Haber: İlhan Baba, 28.07.2014

MAHALLE İÇİNDE GİZLİ TARİH

 
Alman araştırmacıların 150 yıl önce keşfettiği, İstanbul'un ilk arkeoloji parkı olarak nitelendirilen 12 asırlık Küçükyalı Arkeoloji Parkı, 5 gün boyunca ziyarete açıldı.

İstanbul'un ortasında, ziyaretçilerini 12 asır öncesine götüren arkeolojik kalıntılara ev sahipliği yapan bir mahalle; Maltepe Çınar Mahallesi... Bizans döneminden (867-877) kalma bir manastır, mezar odası ve manastır kulesinin bulunduğu mahalledeki bu arkeolojik alan Küçükyalı Arkeopark olarak adlandırılıyor. 2800 metrekarelik alanda, kazıların devam ettiği bu arkeopark, geçtiğimiz hafta 5 gün kapılarını ziyaretçilere açtı. Tarih meraklılarının büyük ilgi gösterdiği turlara, Maltepe Belediyesi Başkan Yardımcıları ve İtalyan Başkonsolosu Gianluca Alberini'nin ailesi de katıldı.

Katılımcılara, kazı alanının yöneticisi Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç.Dr. Alessandra Ricci tarafından tanıtıcı bilgiler verildi. Maltepe Belediyesi ve İstanbul Kalkınma Ajansı'nın destekleriyle sürdürülen kazı çalışması hakkında bilgi veren kazı başkanı Ricci, "Çalışmalara ilk olarak 2001 yılında alan çalışması olarak Küçükyalı ve Samandıra'da başladık. 2011 yılından bugüne de alandan çeşitli bulgular ortaya çıkardık" dedi. Ricci, kazıda ortaya çıkarılan eserlerin sergilenmeleri için İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne gönderildiğini söyledi. Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç, "Aydınlatma konusunda gerekli çalışmaları başlatıyoruz. Alanın güvenliği bizim için önemli. Arkeoloji alanının çevresinde güvenlik için bariyerler kuruyoruz" dedi. Arkeopark kazılarının en önemli yönü, Bizans döneminden kalma tek partik mezarının burada bulunması ve 14. yüzyıla (III. Andronikos Paleologos dönemi) ait gümüş Bizans sikkelerinin ilk olarak burada ortaya çıkarılması.

Sabah, Haber: Zeynel Yaman, 28.07.2014

3 BİN YILLIK KANAL TURİZME KAZANDIRILACAK

 

Urartu Kralı Menua tarafından Van'ın Gürpınar İlçesi'nden kent merkezine su getirmek amacıyla 3 bin yılönce yaptırılan Şamran kanalı, günümüzde de varlığını koruyan ve halen kullanılan en önemli Urartu mimarileri arasında bulunuyor.
 

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) tarafından hazırlanan proje ile tarihin en eski sulama kanalı olarak bilinen Şamran kanalı boyunca devam eden toprak yolun, bisiklet turları ve çeşitli etkinliklerde kullanılarak turizme kazandırılması amaçlanıyor.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç.Dr. Rafet Çavuşoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, zorlu bölge coğrafyasında büyük bir bölümü kayalıkların oyulmasıyla oluşturulan kanaldan getirilen suyla bölgede tarımın geliştirildiğini belirtti.

Urartu kayıtlarında kanalın isminin "Menua" olarak geçtiğini ancak sonradan Şamran olarak değiştiğini anlatan Çavuşoğlu, Ermeni tarihçi Movses'in, Şamzran isminin Asur kraliçesi Semiramis'ten alındığından bahsettiğini söyledi.

Kraliçe Semiramis'in, Urartulardan sonra 42 bin işçisiyle kanalı yeniden inşa ettiğinin kaynaklarda geçtiğini anlatan Çavuşoğlu, Urartu çivi yazısının çözülmesinin ardından kanalın 51 kilometreden Van ovasını sulamak amacıyla Urartu Kralı Menua tarafından inşa edildiğinin ortaya çıktığını ifade etti.

Çavuşoğlu, kanalın geçtiği güzergahta bulunan 14 yazıtta şu ifadelerin yer aldığını kaydetti.

"İşpuini'nin oğlu Menua, Tanrı Haldi'nin gücü sayesinde bu kanalı açtı. Adı Menua kanalıdır. Tanrı Haldi'nin büyüklüğü sayesinde, Menua, güçlü kral, büyük kral, Bianili ülkelerinin kralı, Tuşpa kentinin efendisidir. Menua der ki kim bu yazıyı silerse, kim onu tahrip ederse, kim bunu görürse, kim başkasına 'bu kanalı ben açtım' derse o, tanrı Haldi, tanrı Teişeba, tanrı Şivini ve bütün tanrılar tarafından mahvedilsin, güneş ışığından yoksun edilsin."

Büyük bir mühendislik harikası olan kanalın, çok ince matematiksel hesaplarla inşa edildiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, Urartu kralı Menua'nın eşi Tariri'nin şu anda Edremit İlçesi'nde "Yeşil vadi" olarak adlandırılan bölgede bahçesinin bulunduğunu, kanaldan getirilen suyla bahçenin sulamasının yapıldığını dile getirdi.

Çavuşoğlu, tarım arazilerinin sulamasında kanalın kent için önemli olduğuna değinerek, dünyanın hiçbir yerinde bulunmayan mühendislik harikası kanalın turizme kazandırılması için çeşitli projeler hazırladıklarını bildirdi.

Kanal boyu bisiklet yolu

Van'ın çok önemli tarihi turistik alanlara sahip olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

"Özellikle Urartular döneminden kalan eserler tarih açısından çok önemli. Bulunduğumuz bölgedeki kanal da bu açıdan değerlendirilmesi gereken en önemli yapılardan biri. Bunun için bizim bir önerimiz var.

Kanalın yanından geçen bir yol var. Bu yol düzenlenip belli dönemlerde bisiklet yarışmalarının yapılacağı ya da farklı etkinliklerin yapılabileceği bir yol olarak kullanılabilir. Böylece tarihin en eski kanalı turizme kazandırılarak kente büyük fayda sağlar."

Haber 7, 27.07.2014

25 YILDIR SÜREN KAZI ÇALIŞMALARI TARİHE IŞIK TUTUYOR

 

Urartu Kralı II. Rusa tarafından Van Gölü’ne hakim bir tepe üzerinde yaptırılan, süslemeleri, mimari yapısı ve kalıntılarıyla Urartular dönemine ait önemli bilgilerin elde edilmesini sağlayan Ayanis Kalesi’ndeki kazı çalışmaları 25 yıldır sürüyor.

Taş ve kerpiç işçiliğinin yanı sıra tapınak bölümündeki süsleme ve surlardaki kapartmalarla dünya üzerindeki en önemli ve özel Urartu tapınaklarından biri olan Ayanis Kalesi’ndeki kazı çalışmaları, Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında yürütülüyor.

Önceki yıllarda yapılan kazılarda ortaya çıkarılan tarihi eserlerle Urartular dönemine ait çok önemli bilgilerin elde edildiği Ayanis Kalesi’nde bu yıl da öğretim üyesi, yüksek lisans öğrencileri, arkeoloji bölümü öğrencileri ve restoratörlerden oluşan 25 kişilik ekiple çalışma yapılacak.

Kazılarda çeyrek asır geride kaldı

Işıklı, yaptığı açıklamada, Ayanis Kalesi’ndeki kazının 1989 yılında Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Altan Çilingiroğlu tarafından başlatıldığını anımsatarak, hocasından aldığı bayrağı kendisinin devam ettireceğini belirtti.

Doç.Dr. Işıklı, bu yıl kazıların 25. yılını kutladıklarını ve en büyük destekçilerinin Kültür Ve Turizm Bakanlığı olduğunu aktardı.

Erzurum Atatürk Üniversitesi Arkeoloji bülümü öğrencileri, yüksek lisans öğrencileri ve öğretim üyelerinin yanı sıra, Ege ve Batman üniversitelerindeki restoratörlerden oluşan ekiple çalıştıklarını aktaran Işıklı, şöyle dedi:

“Bu yılki program içinde özellikle acil müdahale gerektiren alanlarda çalışmalarımız söz konusu. Bu nedenle restoratörlere büyük bir iş yükü düşüyor. Bu sene ayrıca Van Bölge Koruma Kurulundan onay alan tapınağın çatı projesinin hayata geçirilmesi için büyük mücadele veriyoruz. Bu hayata geçirilirse, onarımla ilgili büyük bir aşama kaydetmiş olacağız.”

Yıllardır süren kazılarda çok önemli eserlerin ortaya çıkarıldığını, son yıllarda da yapının korunmasına yönelik çalışmalara ağırlık verdiklerini dile getiren Işıklı, bu yıl tapınak alanında ayrıntılı temizleme yapıp kerpiç mimarinin basit korunması için sıva yapmayı öngürdüklerini vurguladı.

Anadolu mimarisinde kerpicin çok önemli bir yer tuttuğunu, neolitik dönemlerden bu yana insanların kerpiç malzemesini kullanarak evlerini inşa ettiğini anımsatan Işıklı, kerpicin son derece sağlıklı bir malzeme olmasına rağmen korunmasının da aynı oranda zor olduğunu ifade etti.

Ayanis Kalesi’nin çok önemli bir kültür mimarisine sahip olduğunu, eşsiz bezemelerle ve özenle inşa edildiğini kaydeden Işıklı, kalenin Urartulardan bu güne kalan en iyi tapınak olduğuna dikkati çekti.

“Bilim adamları hala başarıyı çözmeye çalışıyorlar”

Urartu’nun bölgedeki en önemli kültürlerden biri olduğunu ve transkafkasya ülkelerinde de yayılma imkanı bulduğunu kaydeden Işıklı, şöyle konuştu:

“Urartular ana kayayı çok güzel işleyerek muazzam kaleler ve kentler kuruyorlar. Bunlar inanılmaz derecede mühendislik birikimi gerektiren unsurlar. Bilim adamları bu başarıyı hala çözmeye çalışıyor. Urartu sahip olduğu birikim sayesinde depreme karşı da basit önlemler almış. Ana kaya ve duvarlar üzerinde ilginç teknikler kullanarak dayanıklılığı ve esnekliği arttırmış. Bu başarıyla kalede depremin izleri var ama buna rağmen yaşadığı süreç boyunca depremleri başarıyla atlatmış. 25 yıllık kazı tarihi çok önemli bilgiler veriyor. Güçlü bir deprem ve sonrasında çıkan büyük bir yangın sona erdiriyor kaleyi. Bunların izlerini kazı yaptığımız bütün alanlarda görebiliyoruz. Bu nedenle kale buluntusu itibariyle bölgenin en önemi kalelerinden biri.”

“Bölgenin depremselliği araştırılacak”

Van’ın iki yıl önce büyük bir deprem felaketi atlattığını ve Ayanis Kalesi kazı ekibi olarak farklı bir projeye imza atacaklarını ifade eden Işıklı, konuşmasını şöyle tamamladı:

“Deprem hepimizi derinden etkiledi. Bölgede kazı yapan bizlerde etkilendik. Bunlarla ilgili çalışmalar yapılıyor ama biz de Ayanis Kalesi kazı ekibi olarak farklı proje yapmayı düşündük. İstanbul Üniversitesi Jeoloji Bölümünden öğretim üyelerinin teklif ettiği proje bu. Bölgenin depremselliği ve jeolojik haritasını oluşturmak için yürütülecek bir proje olacak. Bakanlıktan bununla ilgili bilgi aldık. Bölgedeki depremle ilgili depremin yarattığı hasarla ilgili analiz yapılacak ve bölgenin jeolojik haritası ortaya konulmaya çalışılacak.”

haberler.com, Haber: Cemal Aşan, 26.07.2014

ŞEKER AHMET PAŞA'NIN 'KOÇ'LARI ORTAYA ÇIKTI

 

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde önceki gün açılan “Seçkiler II Manzara” sergisinde sanat tarihi açısından çok önemli bir bilinmez ortaya çıktı. Araştırmacılar, Şeker Ahmet Paşa’nın tahminen 83 yıldır kayıp olduğu bilinen koçlu tablosunun, ölümünden sonra müdahaleye uğradığını belirledi.

Şeker Ahmet (Ali) Paşa, 1907 yılında hayatını kaybettiğinde geride çok değerli eserler bıraktı. Paşa’nın adeta yaratıcısına hürmetle resmettiği tablolarda, doğayla iç içeliği öyle iyi ‘okunabilir’ ki, onu idrak edişi, tüm zerrelerine kadar kavrayışı, resmetmesindeki naiflik ve doğallık dile gelir. Bir ormanın derinliği, bir ceylanın su içişi ya da bir koyun sürüsü... Ne var ki eserlerinden biri, kayıtlara “Manzara” olarak geçen “Erenköy Civarında Tren İstasyonu” isimli tablo, tahminen 83 yıldır, arşivdeki kaydıyla 73 yıldır kayıptı. Kayıp olduğu konusunda hiçbir şüphe yoktu çünkü 1902 yılında II. İstanbul Resim Salonları Sergisi’nde yer alan Şeker Ahmet Paşa’yı Mercan’daki konağında resim çalışırken gösteren fotoğrafta, arka planda bulunan resmin uzmanlar ve sanat tarihçileri tarafından artık mevcut olmadığı ifade edilmiş ve günümüze kadar hiçbir şekilde izine rastlanmamıştı.

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, açılışı önceki akşam gerçekleştirilen “Seçkiler II Manzara” sergisinin hazırlığını sürdürürken Şeker Ahmet Ali Paşa’nın kayıp tablosunu ortaya çıkardı. 1941 yılında müzenin koleksiyonuna katılan ve “Manzara” ismiyle envantere kaydedilen bu eserin yapılan restorasyon çalışmalarıyla birlikte, aslında artık var olmadığı sanılan eserin ta kendisi olduğu anlaşıldı. Rektör Yalçın Karayağız’ın ifadesiyle “Şeker Ahmet Ali Paşa uluslararası bilinirliği ve tanınırlığı olan, John Berger dışında başkaları tarafından da kabul gören bir sanatçı olsaydı bu, dünyada bir sanat olayı olarak patlardı. Bu, bir keşif, kaybolan bir hazinenin tekrar gün yüzüne çıkması…”  

Tablonun, ressam 1907’de vefat ettikten sonra, 1941 yılında müzenin arşivine katıldığı güne kadar geçen 34 yıllık süreçte değiştirildiği tahmin ediliyor. Kimin, resmin orijinalinde yer alan iki koçu görünmez kılıp üzerine niçin belli belirsiz iki figür eklediği şimdilik bilinmiyor. Eylülde bu konuda bir araştırma başlatılacak. Ancak Rektör Karayağız’a göre resim üzerinde yapılan bu müdahale Paşa öldükten hemen sonra değil, en az 10-15 yıl geçtikten sonra gerçekleşmiş. Karayağız, aynı zamanda resme bu kritik müdahaleyi yapan kişinin kesinlikle bir amatör olamayacağını ve üslup olarak da Paşa’ya hiç benzemediğini düşünüyor.

Dört ay süren sergi hazırlıklarının sadece bir ayı, “Erenköy Civarında Tren İstasyonu”nun restorasyonu ve temizliğinde geçmiş. Bütün eserlerin bakım, onarım ve temizliğinin yanı sıra uzmanların birkaç eserde rantuale işlemi gerçekleştirmesiyle de bu gerçek ortaya çıkmış. Karayağız, rantuale işlemini şu sözlerle anlatıyor: “Resimlerin üzerine yapıldığı keten tuval zamanla çürür. O bezin rantuale edilmesi yani bir başka bez yüzeye aktarılması gerekir. Bütün bu rantuanaj aşamaları da eserlerin bir kısmında gerçekleşti. Ve sonrasında o resimlerin yüzey temizlikleri yapıldı ve sonraki aşamada vernik temizliğine geçildi.” Şeker Ahmet Paşa’nın resmi üzerine yapılan müdahale de bu aşamada fark edilmiş.

RESİM SANATININ BÜYÜK USTALARI SERGİDE

İlk kez 1902 yılında sergilenen eser, tahminen 83 yıl sonra ilk haliyle yeniden izleyiciyle buluştu. Bu büyük keşfin yanında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi koleksiyonlarından derlenen 91 başyapıt daha Karaköy Antrepo 5’in girişinde yer alan Geçici Sergi Salonları’nda sanatseverlerle buluşuyor. Türk sanat tarihinin 63 önemli sanatçısının yer aldığı sergide, Osman Hamdi Bey, Hoca Ali Rıza, Hüseyin Avni Lifij, İbrahim Çallı, Hikmet Onat gibi erken Cumhuriyet dönemi sanatçılarının eserlerinin yanı sıra Hale Asaf, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Nuri İyem gibi yakın dönem ressamlar ve Leopold Levy, Amadeo Preziosi, J. Vernet gibi Batılı ressamların karakteristik çalışmaları da yer alıyor. Sergi 21 Eylül’e kadar ziyaret edilebilir.

Zaman, Haber: Zehra Onat, 26.07.2014

LAODİKYA KAZILARI ÖMÜR TÜKETECEK

 

Pamukkale’nin Eskihisar Mahallesi yakınlarında bulunan Laodikya, barındırdığı yapılarla ülkemizin önemli arkeoloji merkezlerinden birisi olurken, geniş bir alana yayılan antik kentin tamamında kazı çalışmasının ancak 746 yılda tamamlanabileceği belirtildi.

Milattan önce 3. yüzyılın ortalarında Seleukos Kralı II. Antiokhos tarafından karısı Laodike adına kurduğu şehir, Anadolu’daki yedi kiliseden birisine sahip olması nedeniyle Hristiyan dünyası için dini merkezlerden birisi olarak anılıyor.

2002’DEKİ ÇAĞRIYLA BAŞLADI

Toplamda 5 kilometrekare alana yayılan antik kent, 2002’de işadamı Esat Sivri ve Mimar cengiz Bektaş’ın “Laodikya bizi çağırıyor” girişimine Denizli Valiliği’nin de destek vermesiyle kamuoyunun gündemine geldi.

Burada yapılacak kazılar için Pamukkale Üniversitesi görevlendirildi ve kazı heyeti başkanlığına da Prof.Dr. Celal Şimşek atandı. 2003 yılından itibaren düzenli olarak yapılan kazılara halen Prof.Dr. Şimşek başkanlık etmeyi sürdürüyor.

YÜZDE 1.3’Ü KAZILABİLDİ

Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof.Dr. Celal Şimşek, kazıların Bakanlar Kurulu kararıyla 2003’te başladığını, 2008’de Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Denizli Büyükşehir Belediye arasında imzalanan protokolle kazılar ve restorasyon çalışmalarının yılın 12 ayında yapılabilir hale geldiğini söyledi.

Geçen yıl UNESCO’nun Dünya Geçici Miras Listesi’ne alınan Laodikya’nın bugüne kadar sadece 1.3’lük kısmının kazılabildiğini anlatan Prof.Dr. Şimşek, “Antik kent toplam 5 kilometrekare bir yerleşim alanına sahip. Türkiye’de kazıların 12 ay yapıldığı tek yer. Bakıldığında çok geniş bir alan kazılmış gibi.bir hesaplama yaptık, ancak 1.3’ünü kazabilmişiz. Yılın 12 ayında çalışma kesintisiz yapıldığında tamamı 746 yılda kazılabilecek” dedi.

Denizli Haber: Haber: Engin Ünal, 26.07.2014

JOAN MİRO'NUN KUŞLARI VE YILDIZLARI GELİYOR

 

S.Ü. Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Barcelona doğumlu Katalan ressam ve heykeltıraş Joan Miró'nun eserlerinden oluşacak kapsamlı bir sergiye ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.

20. yüzyılın ikinci yarısında etkili olan dünyaca tanınmış sanatçı Joan Miró'nun olgunluk dönemine odaklanan sergi, "Joan Miró. Kadınlar, Kuşlar, Yıldızlar" adıyla sanatseverlerle buluşacak. Barselona'daki Joan Miró Vakfı, Mallorca'daki aile koleksiyonu Successió Miró ve yine Mallorca'daki Pilar ve Joan Miró Vakfı işbirliğiyle gerçekleştirilecek sergi, 23 Eylül 2014-1 Şubat 2015 tarihleri arasında görülebilecek. Akdeniz coğrafyası ve insanına dair gözlemlerinden ilham alan Miró'nun, kadın, kuş ve yıldız temalarına yoğunlaşan sergi; resim, baskı, heykel ve seramiklerin bulunduğu zengin bir seçkiyle, sanatçının sembolik dilini anlama olanağı sunacak.

Zaman, 26.07.2014

KIRŞEHİR MERKEZ KALEHÖYÜK KAZI ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR

 

2012 ve 2013 yıllarında, Kırşehir Müze Müdürlüğünün başkanlığında ve Ahi Evran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim üyesi Yrd. Doç.Dr. Işık Adak Adıbelli’nin bilimsel danışmanlığında Kırşehir Merkez Kalehöyük’te gerçekleştirilen kazı çalışmalarına 2014 yılında da devam ediliyor.

2012 ve 2013 yıllarında höyüğün güney ve güney doğusunda yer alan  plankarelerde yaklaşık 550 metre karelik alanda kazı çalışmaları gerçekleştirilirken, bu çalışmalar sonucunda höyükte Osmanlı, Selçuklu, Bizans, Roma ve Hellenistik dönem tabakalarının varlığı ortaya konuldu.

2014 yılı kazı çalışmalarına Bakanlığımızca sağlanan 120.000,00 TL ödenek ile devam edilirken şimdiye kadar ortaya çıkarılan tabakalarının altında olduğunu düşünülen  Frig, Hitit ve diğer Tunç Çağ kültürlerine,  hatta Kalkolitik döneme ait kalıntı ve buluntulara ulaşılması hedefleniyor.

İlk defa 17. yüzyılda Katip Çelebi tarafından zikredilen Kale Höyük ile ilgili ilk kapsamlı araştırma ve yayın 1950’li yılarda B. Alkım ve H.Th. Bossert tarafından yapılmış ve bu höyükte kazı çalışmaları yapılması gerektiği belirtilmiştir. Ancak höyükteki ilk arkeolojik kazılar 2009 yılında Alaadin Camii’nin restorasyonu sırasında yapılmış, ortaya çıkan bulgular ve kültür katları höyükte arkeolojik çalışmaların devam etmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Höyüğün şehir merkezindeki önemli konumu ve yapılan arkeolojik çalışmaların sonuçlarının sergilenmesi amacıyla höyüğün bir arkeopark olarak düzenlenmesi öngörülüyor. Kırşehir Belediyesi’nin bu konudaki projeleri, Nevşehir koruma Kurulu’nun gözetiminde hazırlanıyor.

kvmgm.kultur.gov.tr, 25.07.2014

EGE'DE 3 HAFTADA 8 YENİ BATIK BULUNDU

 

Türkiye ’deki batık envanterini çıkarmak amacıyla 2007 yılından beri belirli periyotlarda gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü ekibi, STS Bodrum Okul Gemisi'yle 3 hafta önce yola çıktı. Datça Yarımadası ve Antalya'nın batı sahilleri arasında araştırma yapan ekip, çalışmalarını sonlandırdı. Muğla'nın Bodrum İlçesi'ne dönen ekibin, 8 yeni batık bulduğu öğrenildi.

Ege ve Akdeniz bölgesi araştırmalarının 2014 yılı 1'inci etabını tamamlamış olduklarını belirten Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü Müdür Yardımcısı Yrd. Doç.Dr. Harun Özdaş, "Öncelikle Bodrum Belediyesi'ne, Bodrum okul gemisini bu etapta kullanma imkanını bize sağladıkları için çok teşekkür ediyoruz. Projemizin esas amacı Türkiye'nin batık envanterini çıkarmak için yaptığımız bir çalışmadır. 2014 yılından itibaren özellikle Osmanlı dönemini içine alan süreci, daha doğrusu Osmanlı döneminde batmış olan gemilerin envanter çalışmasına ağırlık vererek yürütmekteyiz. Toplam süremiz 3 hafta olarak gerçekleşti. Araştırma dalışlarında bu 3 haftalık süre içerisinde 8 tane yeni batık tespit ettik. Çok verimli bir çalışma oldu. Çünkü daha önceki yıllarda hem bizim hem de bizden önceki yabancı ekiplerin veya Türk ekiplerinin yaptığı araştırmalarda bakmadıkları bölgeleri hedef alan bir çalışma oldu. Özellikle de yelkenli bir gemi ile yola çıkmamızın bize katkısı büyük oldu. Yelkenli gemilerin gidebileceği rotalarda seyir ettik ve dolayısıyla bunun batıkları bulmamıza da çok büyük etkisi oldu" dedi.

MÜZEYE TESLİM EDİLECEK
Batıklardan bazı eserlerin gün ışığına çıkartıldığı ve ilerleyen günlerde Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'ne teslim edileceği açıklandı. Proje Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Bodrum Belediyesi tarafından destekleniyor.

Radikal, 25.07.2014

ARKEOLOG İSTİHDAM PLATFORMU'NDAN MESAJ VAR

 

“Cumhuriyetin ilk yıllarındaki müze sayısı, arkeolojik kazı sayısı ve çalışan personel sayısı bugün ile mukayese edildiğinde; uzman personel sayısı artacağı yerde azalmıştır. Oysa 2013 yılında Diyanet İşleri Başkanlığına 3750 personel alımı yapılırken Kültür ve Turizm Bakanlığına 50 yılda bırakın arkeologu bu kadar personel dahi alınmamıştır. 2013 Haziran sonu itibariyle Diyanet İşleri Başkanlığının 141,911, Adalet Bakanlığının 155.000, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ise 27,307 personeli mevcuttur. Buna karşın Kültür Bakanlığının Turizm ile birleşmesi ve kurumların özelleştirilmesi vesilesiyle çeşitli kurumlardan aktarılanlar ile personelle sayısı 17,683’e ulaşmış olsa da kültürel mirasın korunması konusunda uzman personel sayısı maalesef 700 civarındadır. 2014 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi’nden Diyanet İşleri Başkanlığı’na ayrılan ödenek 5,443 milyar TL olduğu bilinmektedir. Bu haliyle Diyanet İşleri Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ekonomi, Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarının toplam bütçelerine eşit bir bütçeye sahiptir. Fakat Kültür ve Turizm Bakanlığının Bütçesi Savunma Bakanlığı Bütçesinin sadece % 7’si kadardır. Polis sayısı 300,000’in üzerinde ve asker sayısının da 700.000 civarında olduğu düşünüldüğünde ülke genelinde 800’ü bile bulmayan arkeolog kadrosuyla devletin kültüre ne derece önem ortadadır.

Kültürel miras anlamında oldukça geniş yelpazeye sahip olan Anadolu’da arkeolojik alanların kaderi ile onlara gözbebeği gibi bakan arkeologların kaderi aynıdır. İkisi de özensizliğe mahkum edilmektedir. Her yıl üniversitelerin arkeoloji bölümünden mezun olan arkeologların sayısı yaklaşık 2500 iken yılda atama sayısı bu sayının %1’i bile değildir.

Tüm bu adaletsizliğe rağmen bizlerin istihdamının sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı’na zorunlu kılınması mezun işsiz sayısı ile atanan arkeolog arasındaki uçurumu daha da arttırmaktadır. Arkeologların; valiliklere bağlı İl Özel İdareler ve belediyelerde kurulması zorunlu olan ancak bugüne kadar sayısı 30’u geçmeyen KUDEB’lerde, Maden Teknik ve Arama Enstitüsü’nde, Devlet Su İşleri’nde, Karayolları’nda ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığında istihdam edilmesi gerekmektedir. Oysaki 2012 KPSS Haziran atamalarında Kültür ve Turizm Bakanlığına 9 arkeolog kadrosu ayrılırken yukarıda saydığımız kurumların hiç birine alım yapılmamıştır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında 11 arkeolog kadrosunun 9’unda istihdam mevcuttur. MTA’da sadece 6 arkeolog bulunurken asıl arkeolog bulundurması gereken kurumların başında olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığında ne yazık ki hiç arkeolog istihdamı yoktur.

Bütün bu alternatiflerin yanında müzelerde uzman arkeolog ihtiyacı da oldukça fazladır. Çünkü müze uzmanları arkeolojik araştırmalara yetişememekte, depolardaki eserlere gerekli zamanı ayıramamakta sadece günlük bürokratik işlerle uğraşmaktadır. Hatta bir müze müdürünün mevcut personelinin yetersiz olduğu, bu nedenle kurtarma kazılarına dahi yetişemedikleri geçtiğimiz aylarda ulusal basında yer almıştır. Buna rağmen KPSS 2012 Haziran atamasında 9 arkeolog alan Bakanlığın kadroları artırmaya yönelik çaba harcamadığı açık ve net bir şekilde görülmemektedir. Bu da yetmiyormuş gibi tüm bölümlere uygulanan sözleşmeli personel alımı (4-B) nedense arkeologlara uygulanmamaktadır. Bu durum ise adaletsizliğin ve eşitsizliğin bir başka göstergesidir.

Bizlerin Bakanlığa yönelik önerilerinden biri de; ülkedeki arkeoloji bilincini arttırmak, bu ülkenin sahip olduğu kültürel mirasını ve önemini gelecek kuşaklara aktaracak olan çocuklarımıza kavratmak için Milli Eğitim Bakanlığınca orta öğretim müfredatına arkeoloji derslerinin konması ve bu derslerin de konunun uzmanı arkeologlar tarafından verilmesidir.

Ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığına sunduğumuz projelerden bir diğeri ise; müze ve koruma kurullarına bağlı bölge kazı müdürlüklerinin oluşturulmasıdır. Bu oluşum istihdam sorununa alternatif çare olacağı gibi aynı zamanda müzelerin çalışma yükünü hafifletecek hem de müze uzmanlarına kendi alanlarına yönelik bilimsel çalışma yapma fırsatı yaratacaktır.

Diğer önemli bir sorun ise, arkeologların kendi alanı dışında yapılan KPSS sınavına tabi tutularak, mesleki becerileri ve mesleklerine yönelik iş deneyimleri göz önünde bulundurmadan sınav sonucuna göre Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı “Koruma Kurullarına” ve “Müzelere” yerleştirilmesidir. KPSS atamalar neticesinde mesleki tecrübeden yoksun, kağıt üzerinde diplomaları olan ancak Türkiye arkeolojisine yeterli düzeyde katkı sunamayacak kişiler ile arkeolojideki bilimsel çalışma kalitesi de ne yazık ki düşmektedir.

YÖK’ün her yıl arkeolog kontenjanını artırması, buna karşın devletin mevcut kültür politikasında arkeolojiyi ve arkeologları %1’lik atama ile saf dışı bırakması sonucunda, üniversitelere umutla giren ancak mezun edildikten sonra adeta kaderine terk edilen on binlerce genci ülkemizin tarihsel geçmişiyle birlikte karanlığa mahkum etmektedir.

Bizler Arkeolog İstihdam Platformu olarak bir yandan arkeolojiye gereken önemin verilmesi yönünde çaba harcarken, diğer yandan arkeologların çalışması zorunlu olan Kurumlarda arkeolog istihdamının arttırılmasına yönelik gayret sarf etmekteyiz”

Arkeolog İstihdam Platformu, 25.07.2014

 

******


ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ MEZUNLARI İSTİHDAM EDİLSİN

Arkeolog, restoratör ve konservatör ihtiyacı bulunmasına rağmen, Arkeoloji mezunlarının işsiz gezdiği belirtilerek, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer ÇELİK’in yanıtlaması istemiyle soru önergesi verildi.

Antalya milletvekili Gürkut ACAR tarafından hazırlanan önergede, Binlerce yıldır medeniyetlere ev sahipliği yapan Anadolunun bütünüyle bir “açık hava müzesi” durumunda olduğu, müzelerde sergilenen eserler kadar, depolarda ve yer altında çıkarılmayı bekleyen tarihi eserler bulunduğu, taş ocakları ve madencilik faaliyetlerinin artmasıyla birlikte de çok sayıda tarihi eser ve tarihi yapı ağır risk altında olduğu vurgulandı.

Ancak eserlerin korunması ve sergilenmesi için müzelerde yeterli sayıda arkeolog, restoratör ve konservatör bulunmadığı belirtilerek Kültür ve Turizm Bakanının cevaplaması için şu sorulara yer verildi:

Bu kapsamda;

1-   Müzelerin arkeolog, restoratör ve konservatör kadrosu sayısı nedir? Bu kadroların kaçı doludur? Son 10 yılda ve yıllara göre, bu kadrolara kaç yeni atama yapılmıştır?

2-    Türkiye’deki işsiz arkeolog sayısı nedir?

3-   Son 10 yılda ve yıllara göre kazılar ile kurtarma kazıları için ne kadar ödenek kullanılmıştır?

4-   Müze ve ören yerlerinden son 10 yılda ve yıllara göre ne kadar gelir elde edilmiştir?

5-   Türkiye genelinde hangi bölgelerde hangi tarihi yapı ve eserler, madencilik faaliyetleri nedeniyle risk altındadır? Bakanlığınız, bu risk altındaki yerler için hangi çalışmaları yürütmektedir? Hangi bölgelerde kurtarma kazıları yapılmıştır?

6-   Türkiye’nin tarihi yapıların korumasına dönük olarak daha fazla arkeolog, restoratör ve konservatör gibi teknik personelin görevlendirilmesi sağlanacak mıdır? Tarihi eserler korumasız, arkeologlar işsiz kalmaya devam mı edecektir?

memurunyeri.com, 25.07.2014

HACILAR BÜYÜK HÖYÜK KAZILARI BAŞLADI

Hacılar Büyük Höyük’te 2014 Kazı döneminin başladığını belirten Burdur Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır; kazıların insanlığın gelişim evrelerine ışık tutacağını söyledi.

1957 yıllarında ilk defa James Mellart tarafından yapılan 9000 yıllık geçmişe sahip Hacılar kazısı 50 yıl aradan sonra ilk kez 2011 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılmıştı. Burdur Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yürütülen Hacılar Büyük Höyük 2014 kazısına Prof.Dr. Gülsüm UMURTAK başkanlığında ilk kazma vuruldu.

Burdur Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır; insanlığın gelişim evrelerine ışık tutacak olan kazılar hakkında şu açıklamalarda bulundu: “Geçen yıllarda yapılan kazılarda Tunç çağı dönemine ait savunma duvarları, binaların kalıntıları, dairesel yapılar, ticarette kullanılan damga mühürler, iskeletler, günlük yaşamda kullanılan eşyalar, toprak kaplar vb. ortaya çıkarılmıştı. On iki kişilik bilim ekibiyle yabancı bilim adamları da bu yıl kazılarda yer alacak. 20 Temmuz-20 Eylül tarihleri arasında planlana kazı Bakanlık kazı temsilcisinin atanmasıyla bu günlerde başladı.”

Hacılar Büyük Höyük Kazısının Batı Anadolu’nun en önemli yerleşim yeri olduğuna dikkat çeken Tanır; şu bilgileri aktardı: “2014 yılı kazılarında savunma sisteminin dışında kalan açma sınırlarının düzgün bir hat halinde düzenlenmesi planlanmaktadır. Binaların duvarlarının onarımı ve kent dış çizgisinin ortaya çıkarılması önemli çalışmalardan olacaktır. Bakanlığımızın gönderdiği kazı ödenekleri ile kazılar hızla devam edecektir. Bu yıl geçen yıla göre daha fazla ödenek gönderildi.

Hacılar Büyük Höyük Kazısı Batı Anadolu’nun en önemli yerleşim yeri olması nedeniyle insanlık tarihinin bölgemizde tarihsel gelişimine ışık tutması açısından ayrı önem taşımaktadır. Ayrıca kazıda çalışan işçiler Hacılar, Döğer ve Karaçal gibi yakın köylerden olduğu için sağladıkları iş imkanlarından dolayı istihdama katkı vermektedir.”

Turizm Haberleri, 25.07.2014

'ÇİVİ BİLE ÇAKILAMAYAN' TARLABAŞI NASIL YIKILDI?

 

Tarlabaşı'nda 'çivi bile çakılamayan' yüzlerce tarihi binanın yıkımı için Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı koruma kurullarından nasıl izin alındığı ortaya çıktı. Eski kurulun 2005'te koruma kararı verdiği binalara "özellikleri olmadığı" gibi gerekçelerle yıkım onayı verilmiş.

İstanbul ’un tarihi semtlerinden Beyoğlu Tarlabaşı’nda tescilli ve koruma altında olduğu için yıllarca ‘çivi bile çakılamayan’ tarihi binaların yıkımı için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı koruma kurullarından nasıl izin alındığı ortaya çıktı.

Beyoğlu’ndan sorumlu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, çoğu 1978’de tescil edilen binaları bir envanter çalışması için 2005’te yeniden değerlendirmiş ve tescillerinin devamına karar vermişti. Beyoğlu Belediyesi, 2006’da Tarlabaşı’nı ‘Yenileme Kanunu’ adıyla anılan 5366 sayılı yasa kapsamına alınca başvuruları değerlendirmesi için ‘Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ adıyla yeni bir kurul oluşturuldu.

20 BİNADAN 18’İ YIKILDI
Beyoğlu Belediyesi ve GAP İnşaat’ın proje alanında kalan tarihi binaların tescillerinin düşürülmesi için yaptığı başvuruları değerlendiren Yenileme Kurulu, eski kurulun 2005’te korunması yönünde karar verdiği birçok bina hakkında “özel bir yapı niteliği taşımadığı ve özgün plan özelliğine sahip olmadığı”gibi gerekçelerle yıkım izni verdi.

Çoğu binanın baştan aşağı yıkılmasına müsaade eden kurul, az sayıda binanın da ön cephesinin askıya alınarak korunmasını istedi. Örneğin Tarlabaşı Caddesi üzerinde ‘360 Ofis’ adıyla satışa sunulan 360 No’lu adadaki 20 tescilli binadan ikisi dışında hepsi yıkıldı. Geriye kalan iki tescilli binadan birinin sadece cephesi korunacak. Buraya yer altında beş, yer üstünde dokuz kat olmak üzere toplamda 14 katlı bir inşaat yapılacak.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Zeynep Ahunbay, projenin koruma ilkelerine aykırı olduğunu savundu. Ahunbay, ‘’Bunlar koruma mantığına ve ilkelerine uymayan müdahalelerdir. Tarlabaşı, 19. yüzyılda gelişen kent dokusu, dönemin mimari izlerini taşıyan dini ve sivil yapıları ile tarihi ve estetik değer taşıyan bir alandır. Dönemin yapım teknikleri, üslupları ve cephe düzenlerinin belgeleri olan yapılarıyla da yaşatılması önem taşımaktadır. Bu yaşatma binaları iç mekan ve üçüncü boyutta da korumayı gerektirir” diye konuştu.

KURUL TOPU ‘ÜÇLÜ HEYET’E ATTI
GAP İnşaat, Yenileme Kurulu’nun talebi üzerine üniversitede görevli restoratör mimar, yapı malzemesi ve statik uzmanlarından oluşan üç kişilik bir heyete yıkılması istenen her binayla ilgili rapor hazırlattı. Birkaç sene önce tescilinin devamına karar verilen binalar hakkında “özel bir yapı niteliği taşımadığı ve özgün bir plan özelliğine sahip olmadığı” gibi tespitler yapan üçlü heyetin raporları, kurulun yıkım izinlerine gerekçe gösterildi. Kurul kararlarında, raporlardan birinin Yıldız Teknik Üniversitesi’nin döner sermayesinden çıktığı belirtilmiş.

Prof.Dr. Ahunbay, raporlar hakkında şöyle konuştu: ‘’Sanki korumaya değil, yıkıma zemin hazırlayan uzman raporları üretilmiştir. Restorasyon harap olan tarihi binayı onarmak, bozulmuş olan kısımlarını olabildiğinde az müdahaleyle ayakta tutma çabasıdır. Altına garaj vb. ekler sokulmak istenen tarihi binaların yıkılmasını kolaylaştıracağı için hazırlanan raporlar iç mekanları, kargir duvarları gözardı etmiş gibi görünmektedir.”

ÖNCE SULUKULE, ŞİMDİ TARLABAŞI
1978’de ünlü mimar Sedat Hakkı Eldem, sanat tarihçi Semavi Eyice ve arkeolog Ekrem Akurgal gibi uzmanların da imza attığı bir kararla Tarlabaşı’ndaki yüzlerce bina tescil edilerek koruma altına alındı. Beyoğlu Belediyesi’nin verilerine göre proje alanındaki 269 binanın 188’i korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli. Henüz yıkılmayan binaların kaderini de Yenileme Kurulu belirleyecek.

Meslek odaları tarafından yargıya taşınan ve çok eleştirilen ‘Yenileme Kanunu’ gereğince oluşturulan yenileme kurulları, Sulukule, Fener-Balat ve Emek Sineması için de benzer tartışmalı kararlara imza atmıştı. Beyoğlu Belediye Başkanı Misbah Demircan, daha önce Radikal’e verdiği bir röportajda ‘Yenileme Kanunu’ hakkındaki eleştirilere cevaben ‘’Tarlabaşı’nda vatandaş bana gelip ‘Burayı dönüştürelim’ deyince 5366 sayılı kanunu çıkartıp tatbik etmiştim. Madde madde yazdık. 2863 Sayılı Koruma Kanunu’nun devamıdır. Birbirleriyle çelişen bir şey yok’’ demişti.

TARLABAŞI’NIN SIRA EVLERİ KAYBOLUYOR
İstanbul’un sıra evleri üzerine İstanbul Araştırma Enstitüsü’yle bir araştırma yapan İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof.Dr. Afife Batur da Tarlabaşı projesini “kötü bir uygulama” olarak değerlendirdi. Batur, ‘’ Bu yıkımla Osmanlı modernleşmesinin izleri siliniyor. Tarlabaşı’nın sıra evlerinin İstanbul’un kentleşme programının en önemli ögeleri olarak korunması gereklidir. Bir binayı model olarak bırakıp gerisini yıkmak olmaz, kent konutu toplu olarak varolursa anlaşılır” diye konuştu.

Radikal, Haber: Elif İnce, 25.07.2014

DEFİNE AVCILARI TARİHİ ALANLARI TALAN ETTİ

Gercüş İlçesi Kırkat Köyü mıntıkasında tarihi alanda defina arayan kişiler, Jandarma tarafından yakalandı. Define bulmayan ve tarihi alanlara zarar veren kişiler, gözaltına alındı. Jandarma, kaçak defineciler ile ilgili yaptığı açıklamada “İl Jandarma Komutanlığı unsurlarınca Gercüş ilçesi Kırkat köyü Kole mevkiinde eski yerleşim alanı içerisinde Kültür ve Tabiat Varlığı bulmak amacıyla iş makinesi ile izinsiz kazı yapıldığı bilgileri elde edilmiştir. Adli Makamlara bilgi verilerek olaya müdahale edilmiş olup, şüpheli S.G. isimli şahıs tarihi eser bulmak amacıyla iş makinesi ile izinsiz kazı yaparken yakalanmıştır. Şüpheli şahsın 6 metre derinliğinde kazı yaptığı ve her hangi bir tarihi eser bulamadığı tespit edilmiştir. Olayda kullanılan iş makinesi muhafaza altına alınmış olup, şüpheli S.G. isimli şahıs salıverilmiştir” denildi.

Batman Gazetesi, 16.07.2014

HASANKEYF GÜN SAYIYOR

 

Dicle nehri üzerine kurulan Ilısu Barajı antik bir kentin sonu olacak. Almanya’nın meşhur basın yayın organı Deutsche Welle, Hasankeyf’i yazdı. Hasankeyf yaklaşık bir yıl sonra sular altına gömülecek. Burada her taştan tarih akıyor. Arkeolog Necdet Talayhan Dicle Nehri'ndeki tüm kazılarda yer aldı. Tüm bu tarihi eserlerin yakında sular altında kalacak olmasını kavramakta zorlanıyor. "Dicle nehrine bakalım. Nehrin sol tarafındaki Saray kalıntısının odaları var. Yine medrese kalıntısıyla yan yanayız. Roma Duvarı'na doğru gidiyoruz. Dicle nehrini göreceğiz. Çoğunun alt kısmında Roma dönemine ait mezarları olan iki tane büyük yapının içinde kilise olan mekanlarımız var. Dedelerinin kültürlerinin yok oluşunu görüyor. Bu da insanın geçmişle bütün bağının kopması anlamına geliyor ve bir gelecek göremiyor."

KİREÇTAŞINDAN EVLER

Binlerce yıl insanlar, Dicle'nin tepelerindeki kireçtaşı evlerinde yaşadılar. Hasankeyf sakinleri günümüzdeyse daha alçaktaki beton binalarda yaşıyor. Ve yakında buralarda yaşamak zorunda kalacaklar; bölgenin dışındaki apartmanlarda... Hasankeyf'in yaklaşık bir yıl içinde sular altında kalacağı tahmin ediliyor. Devasa bir baraj gölü vadiyi sular altına gömecek... Hükümet, barajla Hasankeyf'in yaşam standardını artırmayı vaat ediyor. Özellikle de çocuklar için daha iyi bir gelecek sağlayacağı belirtiliyor. Yerel yöneticiler ülkenin doğusunun acilen enerjiye ihtiyacı olduğunu söylüyor... Hasankeyf kaymakamı Temel Ayça, bölgede balıkçılığı geliştireceklerini ayrıca tekne turlarıyla turizmin canlandırılmasının planlandığını kaydediyor. Hükümet, 13. yüzyıldan kalma bu cami gibi birçok turistik yeri ise öncesinde bir sergi alanına nakletmeyi planlıyor. Arkeolog Necdet Talayhan için bu çok saçma; "Hem doğunun hem batının çok güzel yansıtıldığı bir süsleme tekniği. Türkiye'de başka bir camide daha var. Maalesef burası su altında kaldığı zaman bu güzel süsleme de yok oluyor."

Hasankeyf'in pek yakında artık var olmayacağının bilinmesinden bu yana kente daha fazla turist geliyor. Bu da sadece hayvancılıkla geçinen yerliler için ek gelir anlamına geliyor... Fırıncı Mevlüt Güzel de hafta sonları gelen ziyaretçiler nedeniyle iki kat fazla ekmek pişiriyor. Ancak bu onu memnun etmiyor. Çünkü sular gelince sadece evinden değil, fırınından olacağını da biliyor... "Bu toprağa alışmışız. Buradan büyük şehirlere yerleşirsek kaybolup gideriz. Biz alışkın değiliz." 100 kilometre uzaklıktaki baraj inşaatında hummalı bir çalışma sürüyor. Yarıdan fazlası tamamlanmış durumda. Ülke içi ve dışında proje protesto ediliyor. Almanya'nın da bulunduğu yatırımcılar, geri çekildiler. Hükümet ise projeyi tek başına bitirmeye kararlı. Bölgede herkes baraja karşı değil. Kent sakinleri bölünmüş durumda. Kimileri protestolara destek verirken, kimileri hükümetin daha fazla refah ve istihdam sözüne bel bağlamış durumda. Projeyi eleştirenler, farklı bölgelerdeki kireç taşı mağaralarının turistlere kiralandığını ancak Hasankeyf'te ise sular altına gömüleceklerini söylüyor. Mağarada yaşayan son kişiler de yazdan sonra taşınmak zorunda...

Batman Gazetesi, 06.07.2014

 

******


HASANKEYF'İN NE KADAR ÖMRÜ KALDI?

Dicle Nehri üzerinde 8 yıl önce yapımına başlanan Ilısu Barajı ve Hes'te fiziki gerçekleşmenin yüzde 72'ye ulaştığı bildirildi. 1 yıl sonra su tutacakolan barajın, 1 yılda dolması halinde Antikkentin en fazla 2 yıl ömrünün kaldığı belirtildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2006'da temeli atılan ve gövde hacmi bakımdan Atatürk Barajı'ndan sonra ikinci sırada yer alacak Ilısu Barajı'nın yapımı tüm hızıyla devam ediyor.

TÜRKİYE’NİN 4. BÜYÜK BARAJI OLACAK

Türkiye'nin hidroelektrik üretiminin yüzde 10'unu sağlayacak, yılda 920 milyon lira değerinde 4 milyar 120 milyon kilovatsaat enerji üretecek, gövde dolgusu yüzde 93'e ulaşan Ilısu Barajı üreteceği enerji bakımından Atatürk, Karakaya ve Keban Barajlarından sonra dördüncü büyük baraj olacak. DSİ 16. Bölge Müdürü Mahmut Dündar, baraj yapımının hızla sürdüğünü belirterek, bu kapsamda Ilısu Barajı ve HES inşaatında büyük ilerleme sağlandığını söyledi. Dündar, "Fiziki gerçekleşme yüzde 72, gövde dolgusu ise yüzde 93 oranında tamamlandı" dedi.

ILISU BARAJINDAN YILLIK 920 MİLYON TL GELİR ELDE EDİLECEK

"Ilısu Barajı 2015 yılı sonunda su tutmaya başlayacak" ifadesini kullanan Dündar, şöyle konuştu: "Mardin ve Şırnak arasında sınır teşkil eden Dicle Nehri üzerinde yapılan barajın temelden yüksekliği 135 metre ve yaklaşık 11 milyar metreküp rezervuar hacmi olacak. Türkiye'nin hidroelektrik üretiminin yüzde 10'unu sağlayacak barajın kurulu gücü bin 200 megavat olacak ve yılda 4 milyar 120 milyon kilovatsaat enerji üretecek. Bu enerji üretiminden dolayı ekonomiye yıllık katkısı ise 920 milyon lira olacak."

SU ALTINDA KALACAK ESERLER TAŞINIYOR

Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle hayata geçirilen, "Müzepark ve Bahçe Teşhir Alanları Projesi" ile Ilısu Barajı nedeniyle su altında kalmadan önce kazılarda çıkarılan eserler Batman ve Hasankeyf'teki müzelerde sergilenecek. Batman Müzesi Müdürü Tenzile Uysal, 3 ay sonra tamamlanacak Müzepark'ta Hasankeyf'ten gelecek eserlerin de sergileneceğini dile getirerek, tarihi eserlerin bir kısmının Batman Müze Müdürlüğü bahçesinde kurulacak Müzepark'a taşınmaya başladığını belirtti. Uysal, Hasankeyf'ten çıkarılacak eserlerin büyük bölümünün ise Hasankeyf yeni yerleşim bölgesinde DSİ tarafından finanse edilecek TOKİ tarafından yapımı süren müzede sergileneceğini sözlerine ekledi.

Batman Gazetesi, 22.07.2014

13 - 26 Temmuz 2014

KLAUS SCHMIDT HAYATINI KAYBETTİ

 

Dünyanın ilk mabedi olan Göbeklitepe'nin Kazı Başkanı Prof.Dr. Klaus Schmidt, hayatını kaybetti. 61 yaşındaki Alman Arkeolog Schmidt’in kalp krizinden dolayı hayatını kaybettiği öğrenildi.  

Klaus Schmidt kimdir?
Alman arkeoloji profesörü Klaus Schmidt 11 Aralık 1953'da Feuchtwangen'da doğdu. Prehistorya ,Yakın Tarih,Klasik Arkeoloji ve Jeoloji bölümlerini okuyan Schmidt, Heidelberg Üniversitesi ve Erlangen Üniversitesi'nde öğrenim gördü.

1978 yılında Türkiye'ye gelen Schmidt Şanlıurfa Göbeklitepe'de kazı çalışmalarına başladı.Şanlıurfa Müzesi başkanlığında ve Klaus Schmidt bilimsel danışmanlığında kazılar başlamıştır. 2007 yılından itibaren ise kazı çalışmaları Bakanlar Kurulu kararlı kazı statüsüyle ve yine Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden Prof.Dr. Klaus Schmidt'in başkanlığında devam ettirilmiştir. Projeye Alman Heidelberg Üniversitesi Tarihöncesi Enstitüsü de katılmıştır. Yıllarca sürdürülen ayrıntılı kazı çalışmaları, Neolitik Devrim'i ve hazırlayan koşulları yeniden yazmayı sağlayacak güvenilir bilimsel sonuçlar sağlamıştır.

Urfa Star, 21.07.2014

 

******


GÖBEKLİTEPE İÇİN BÜYÜK KAYIP

İnsanlığın bilinen tarihini değiştiren Göbeklitepe’yi gün ışığına çıkaran isimlerden kazı başkanı Klaus Schmidt hayatını kaybetti. Bölgedeki kazılar bu yıl yapılmayacak. 

 

Dünyanın ilk mabedi olarak kabul edilen 12 bin yıllık Göbeklitepe'nin kazı başkanı Prof.Dr. Klaus Schmidt, hayatını kaybetti. 61 yaşındaki Alman arkeoloğun havuzda yüzerken kalp krizi geçirerek hayatını kaybettiği öğrenildi. Göbeklitepe’nin dünyanın ilk yerleşim yerlerinden biri olduğunu ortaya koyan ve bölge hakkında eserler kaleme alan Schmidt’in Almanya’da hayatını kaybettiği bildirildi. 

İLK BULUŞMA 1978'DE  
Klaus Schmidt her yıl ilk ve sonbahar alarında Şanlıurfa’ya gelerek bir aylık kazılarını sürdürüyordu. Göbeklitepe'de kazıların bu yıl yapılamayacağı öğrenildi. Schmidt 11 Aralık 1953'da Feuchtwangen'da doğdu. Prehistorya,Yakın Tarih, Klasik Arkeoloji ve Jeoloji bölümlerini okuyan arkeolog, Heidelberg Üniversitesi ve Erlangen Üniversitesi'nde öğrenim gördü. Hz. Adem ile Hz. Havva'nın yaşadığı yer olarak gündeme gelen Göbeklitepe'de, 1995 yılında Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden (DAI) Prof.Dr. Schmidt başkanlığında kazılara başlandı. 

TÜM DÜNYAYA TANITTI
Şanlıurfa'ya 18 kilometre uzaklıktaki Örencik Köyü yakınlarındaki Göbeklitepe'de yapılan çalışmalarda, üzerinde hayvan ve insan figürlerinin bulunduğu 'T' biçimli dikili taşların yanı sıra çapları 15 metreye varan daire ve dikdörtgen biçimli tapınak kalıntıları bulundu. Göbeklitepe'nin keşfi ve dünyanın en eski tapınağı olduğunun anlatılması noktasında uluslararası çalışmalarında kent turizmine katkıda bulunan ve yılda 2 kez yapılan kazı çalışmalarına başkanlık eden 61 yaşındaki Schmidt'in ölümü, Türk eşi Çiğdem Schmidt ile sevenlerini yasa boğdu.

2007'DEN BERİ ONA EMANETTİ
Kazı çalışmaları 1995’te Şanlıurfa Müzesi başkanlığında ve İstanbul Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden (DAI) Harald Hauptmann bilimsel danışmanlığında yapılan yüzey araştırmasından sonra başladı. Hemen ertesinde yine Şanlıurfa Müzesi başkanlığında ve Klaus Schmidt bilimsel danışmanlığında kazılar yeniden yönlendirildi. 2007'den itibaren kazı çalışmaları Bakanlar Kurulu kararlı kazı statüsüyle ve yine Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden Schmidt'in başkanlığında devam ettiriliyordu.

Akşam, 22.07.2014

 

******


GÖBEKLİTEPE'NİN KADERİNİ ÇİZMİŞTİ

 

Urfa’da Örencik Köyü yakınındaki Neolitik Dönem’e ait 11 bin 500 yıllık geçmişe sahip olan ve dünyanın en eski tapınağı olarak bilinen Göbeklitepe’nin 1995 yılından bu yana kazı başkanlığını yapan Alman arkeoloji Enstitüsü’nden (DAI) Prof.Dr. Klaus Schmidt, 61 yaşında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.

Prof.Dr. Klaus Schmidt’in ölümü, Türk eşi Çiğdem Schmidt ile yakınlarını yasa boğdu. Öğrencilik yıllarından itibaren Almanya, Yunanistan, Mısır, Suudi arabistan ve Ürdün’de çeşitli arkeoloji projelerinde yer alan Klaus Schmidt, Türkiye’deki çalışmalarına 1978 ve 1979 yılında Elazığ Müzesi’nde Norşuntepe kazısıyla başlamıştı. 1980 yılında Lidar Höyük kazısına, 1983-1991 yılları arasında Nevalı Cori kazısına katılmış, 1992-1994 yıllarında Nevalı Cori buluntuları üzerine çalışmalarını Urfa’da gerçekleştirmişti.

Göbeklitepe’yi bugünkü önemine kavuşturan ve kaderini değiştiren ilk kazılar da 1995’te  Schmidt başkanlığında başlatılmıştı. Göbeklitepe’de yapılan kazılarda, üzerinde hayvan ve insan figürlerinin yer aldığı ‘T’ biçimli dikili taşların yanı sıra çapları 15 metreye varan daire ve dikdörtgen biçimli tapınak kalıntıları bulunmuştu. Schmidt, bu keşifle, şehirleşmeden önce tapınakların var olduğu tezini yaratmıştı.

Schmidt’e göre, Göbeklitepe Bölgesi, Mezopotamya’daki ilk şehirlerden 5 bin 500 yıl, İngiltere’deki ünlü Stonehenge’den de 7 bin yıl daha yaşlıydı. Alman arkeolog, bu tezle hem kendi hayatının hem de bilim tarihinin değiştiğini ifade etmişti.

Urfa halkıyla da yakındı
2011’de kendisiyle yaptığım röportajda “Buranın önemi, insanların ilk defa doğaya hükmetmelerinden çok daha önce inanç sahibi olduklarını görebilmemiz. Bilinen dinlere benzemiyor, yazı olmadığı için yazılı kaynak da yok. Dünya tarihinde bir anahtar nokta olan Göbeklitepe sayesinde anlıyoruz ki medeniyete geçişin bir şekli de inançla olmuş” diyen arkeolog, hedeflerinin 20 yıl içinde en az zararla en fazla bilgiyi toplamak olduğunu belirtmişti.
Kazı süresinde Urfa halkıyla da yakın ilişkiler kuran Klaus Schmidt, “Göbeklitepe, Urfa’da günlük yaşamın ve ekonomik hayatın bir parçası haline geldi. Bir yandan da artık insanlar çok şey öğrendi. Neredeyse bizimle çalışanların birer arkeolog olduğunu söyleyebilirim” demişti.

Bakan Çelik: Gelecek kuşaklara yol gösterdi

Kültür ve Turizm Bakanı  Ömer Çelik,  Prof.Dr. Klaus Schmidt’in vefatı üzerine yaptığı açıklamada ”Şanlıurfa Göbeklitepe Ören Yeri’nde 1995 yılından bu yana Bakanlığımız ve Alman Arkeoloji Enstitüsü adına kazı çalışmalarını yürüten Prof.Dr. Klaus Schmidt’in ani ve beklenmedik vefatını büyük bir üzüntü ile öğrenmiş bulunuyorum. Prof.Dr. Klaus Schmidt’in yakınlarına ve tümm bilim camiasına başsağlıgı dilerim. Bilimsel kazı ve araştırmalarıyla, ülkemiz ve dünya arkeolojisine büyük katkılar sağlayan, üretkenliği ile gelecek kuşaklara yol gösteren,  kültür ve bilim hayatımızda iz bırakan Prof.Dr. Klaus Schmidt’in ülkemizde yapmış olduğu bilimsel çalışmalar daima takdirle anılacaktır ”ifadelerini kullandı.

Milliyet, Haber: Fisun Yalçınkaya, 22.07.2014

 

******


GÖBEKLİ TEPE, SCHMIDT'TEN SONRA SAHİPSİZ KALMASIN

Türkiye dostu İngiliz yazar-araştırmacı Andrew Mango’dan sonra Göbekli Tepe’de kazı çalışmalarını sürdüren Alman arkeolog Profesör Klaus Schmidt’i kaybettik.

1995 yılından beri Göbekli Tepe’yi kazmakta olan Schmidt, Urfa Müze Müdürü Müslüm Ercan’dan dün öğrendiğime göre Almanya’da geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetmiş.

Göbekli Tepe ilk bundan altı yıl önce yani 2008 yılında tanışmıştım.

Garanti Anadolu Sohbetleri nedeniyle gittiğimiz Urfa’da, müzede insan boyunda, gözlerine “obsidyen” parçaları yerleştirilmiş 11 bin 500 yıllık heykeli görünce nutkum tutulmuştu.
Dünyanın en eski heykeli karşımızdaydı.

O günden sonra Klaus Schmidt’in çalışmalarını hep izledim.

Göbekli Tepe’den “tarihi yazan şehir” diye söz eden Schmidt, Urfa’ya 15 kilometre mesafede Örencik Köyü yakınlarındaki 12 bin yıllık yerleşim merkezini ortaya çıkartırken az engelle karşılaşmamıştı.

Almanya’dan tarihi eserlerin iadesini isteyen Kültür Bakanı Ertuğrul Günay döneminde Göbekli Tepe’nin kazı izni bir araya tehlikeye girmişti.

Zira Günay, Almanya’dan talep edilen eserler iade edilmediği takdirde Türkiye’de Alman arkeologlar tarafından sürdürülen kazı izinlerinin iptal edilmesini gündeme getirmişti.

Sadece bir tek bekçiyle korunmakta olan Göbekli Tepe’den dört yıl kadar önce bir heykel çalındığında fatura Profesör Schmidt’e çıkartılmıştı.

Kazı başkanı olarak Schmidt, çalınan heykel için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na 150 bin lira ödemek zorunda kalmıştı.

Eşi Doç.Dr. Çiğdem Schmidt’in de dahil olduğu ekibi ve Urfa Müzesi’nin işbirliğiyle kazılarını sürdüren Schmidt’in Göbekli Tepe ve dolayısıyla Urfa’nın tanıtımında payı büyük.

Schmidt, kazı ve akademik çalışmalarından artan zamanını Göbekli Tepe’nin önemini anlattığı uluslararası konferanslara ayırmıştı.

Göbekli Tepe’yi birkaç ay önce ziyaret eden Serhan Yedig’in yazısından öğrendiğime göre, kazı alanının yıllık 500 bin euroluk bütçesinin büyük bölümünü Alman Araştırma Vakfı karşılıyor.
Avrupa Birliği de kazı alanını koruyacak çatının inşası için 2,5 milyon euro vermeyi taahhüt etmiş.
Yine Yedig’in yazısında, Amerikan Global Heritage Vakfı, John Templeton Vakfı ve Koç Holding’in desteğiyle kazı alanına kameraların yerleştirildiği belirtiliyor.

Hırsızlıklara karşı aslında devletin önlem alması gerekirken bu işi sponsorlar üstleniyor.
İyi ki varlar.

Urfa Müzesi Müdürü Müslüm Ercan dünkü konuşmamızda, Göbekli Tepe kazılarının eylül-ekim aylarında yeniden başlatmayı planlamış olduklarını söylüyor.

Kazılar devam eder mi? Schmidt’ten sonra kazıları kim sürdürecek?

Bunlar cevap bekleyen sorular.

Göbekli Tepe’nin dünya kamuoyunun ilgisinin yoğun bir şekilde sürdüğü bir sırada belirsizliklere gündemden düşmeyeceğini umut ediyorum.

Yazık ki, Profesör Klaus Schmidt, gün ışığına yeni çıkartılan Göbekli Tepe buluntularının da barındıracak olan yeni Urfa Müzesi’nin önümüzdeki aylar için planlanmış açılışında olamayacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, ömrünün 20 yılını Göbekli Tepe kazılarına vermiş bu değerli bilim insanının anısına güzel bir şeyler yapmasını bekliyoruz.

Hürriyet, Yazı: Gila Benmayor, 22.07.2014

 

******


TARİHİ DEĞİŞTİREN ARKEOLOG

Cumhuriyet, Yazı: Özgen Acar, 23.07.2014

 

******


YAŞASAYDI DÜNYAYI DAHA DA ŞAŞIRTACAKTI

Hürriyet, Yazı: Celal Özcan, 23.07.2014

ULYA VOGT-GÖKNİL HAYATINI KAYBETTİ

Mimar ve sanat tarihçisi Ulya Vogt-Göknil, 9 Temmuz'da hayatını kaybetti. Göknil, 1921 doğumlu idi. 

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde, Mimarlık eğitimini bitirdikten sonra,  Zürih Üniversitesi’nde doktorasını tamamlayan Ulya Vogt Göknil, doktora konusu olan ‘İslam sanatında mekan’ üzerine araştırmalarını sürdürerek, yazdığı kitap ve makaleleri yurtdışında yayınlanmıştır.

Türkçe yayınlanan tek kitabı Mimar Sinan'dır (İstanbul, 1987), (Almanca basımı 1993).

Geometrie, Tektonik Und Licht in Der Islamischen Architektur /‘Geometri, Tektonik ve Işık’ adlı kitabında (Wasmuth, 2003) İslam mimarisinin Bizans ve Rönesans mimarilerine oranla farklılığını;

Son kitabı Die Schrift an islamischer Architektur /‘İslam Mimarisinde Yazı’da (Wasmuth, 2007) yazının mimarideki yerini ve önemini incelemiştir.

Sanat tarihçisi Nazan İpşiroğlu’nun kardeşi  olan Ulya Vogt Göknil, sanat tarihçisi Adolf Max Vogt ile evlenerek yaşamını Zürih’te sürdürmüştür. 

Sanat Tarihi Derneği, 11.07.2014

IŞİD, HZ. YUNUS'UN TÜRBESİNİ HAVAYA UÇURDU

 

Geçtiğimiz 10 Haziran'dan beri Irak'ın 2. büyük kenti Musul'un kontrolüne ele geçiren terör örgütü Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) yine dehşet saçtı.

Daha önce Musul, Telafer ve Kerkük'te din adamlarına ait türbeleri ve Şii camilerini dinamit kullanarak patlatan örgüt bu kez Musul'da peygamber Hz. Yunus'un türbesi olarak bilinen tarihi mekanı aynı yöntemi kullanrak havaya uçurdu. Müslümanlar ve Hristiyanlar için de kutsal sayılan Yunus Peygamber türbesinin patlatılması Irak'lılar arasında tepkiye neden oldu. 134 hicri yılında yapılan cami her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyordu. Türk hacılar kutsal topraklara giderken burayı ziyaret etmeyi hacca tamamlayıcı bir ibadet olarak görüyorlardı. 2010 haziranında caminin yakınında bir bomba patlaması sonucu dış duvarı zarar görmüştü.

Radikal, 25.07.2014

TARSUS SAAT KULESİ'NİN ÇANI NEDEN ÇALMIYOR?

 

Tarsus Saat Kulesi’ndeki saatin mekanizmaları 120 yılı aşkın zamandır çalışıyor, saat işliyor ve çanı çalıyor. Bu saatin bakımı bugün bile düzenli yapılıyor. Ama nedense saat çalışıyor, çanı çalmıyor.

Bu gerici zihniyet bundan bir yıl önce de Aratos dergisi bürosundaki “Çıplak Mahallesi” yazan tabelaya kafayı takmıştı. Şimdi de kiliseyi çağrıştırıyor diye saatin çanı çalınmıyor.

Kent trafiğinin bugünkü kadar yoğun olmadığı eski zamanlarda Saat Kulesi’nin zamanı bildiren çan sesleri kendin diğer ucunda kendini duyururdu. Şimdi ise insanlar ancak gecenin sessizliğinde bu sesi duyabiliyor.

Tarsus’ta Ulu Cami’deki Saat Kulesi’nin çanı neredeyse iki haftadır çalmıyor. Saat mi arızalı yoksa başka bir nedenle mi çalmıyor acaba? Bozuksa neden yapılmıyor?

Ama saat çalışıyor. Peki, çan neden çalmıyor? İşte önemli nokta burasıdır. Ulu Cami ve Kırkkaşık Bedesteni çevresinde tutucu kimi insanların saat kulesinden gelen çan sesinin kiliseyi çağrıştırdığından rahatsız oldukları bilinmektedir.

Bu konuda bazı resmi kurumlara “Biz çan sesi istemiyoruz” diye şikâyet ettikleri de bilinmektedir.

Tarsus Saat Kulesi, Ramazanoğulları döneminde Piri Paşa’nın oğlu İbrahim Bey tarafından eski bir tapınağın temelleri üzerine 1579’da inşa edilmiş olan Ulu Cami’nin revaklı avlusunun kuzeydoğu köşesinde yer alır. Caminin iki minaresinden birinin yıkılması sonucu Tarsus Kaymakamı Ziya Bey tarafından yaptırılmıştır. Saat Kulesi, 1892 yılında Kaymakamı Ziya Bey’in özendirmesiyle, Tarsus eşraflarından Fevzi Ağanın verdiği 200 lira ile eski minare kaidesi üzerine o dönem moda olan Saat Kulesi yaptırma geleneğine uyularak ve paranın 100 lirasıyla da Avrupa’dan bir çalar saat getirtilerek inşa edilmiştir.

Tarsus Saat Kulesi’ne ilişkin en eski fotoğraf 1893 yılında Servet-i Fünun dergisinde yayınlanmış.

Tarsus Saat Kulesi’ndeki saatin mekanizmaları 120 yılı aşkın zamandır çalışıyor, saat işliyor ve çanı çalıyor. Bu saatin bakımı bugün bile düzenli yapılıyor. Ama nedense saat çalışıyor, çanı çalmıyor. Bunda iyi niyet aranabilir mi?

Birileri çan sesinden rahatsız olduğunu yetkili kişilere söylüyor her haldeki, saatin çan sesi devre dışı bırakılıyor.

 

Bu gerici zihniyet bundan bir yıl önce de Aratos dergisi bürosundaki “Çıplak Mahallesi” yazan tabelaya kafayı takmıştı. Vatandaşın biri şikâyet ediyor. Tarsus Belediyesi Zabıta amiri dört zabıtayı görevlendiriyor. Zabıta ekibi büronun camındaki bürosundaki “Çıplak Mahallesi” yazan tabelanın kaldırılmasını istiyor. Neden? Çünkü çıplak sözcüğü vatandaşı rahatsız ediyor. Dervişin fikri neyse zikri odur. Bu gerici güruh, hem namusuna düşkün hem de dini bütün. Bu yüzden de erotizmi çağrıştıran çıplak sözcüğü olmayacak, kiliseyi anımsatan çan çalmayacak.

Tabi Aratos dergisi bürosundaki “Çıplak Mahallesi” yazan tabelayı kaldıramadılar. Kalkmayacak da. Öte yandan da Tarsus Saat Kulesi’nin saati çalıştığı gibi çanı da çalacak ve çalmalı.

Gericilik bu kentte beden istiyor, ödün istiyor. Mevzi kazanmak istiyor. Onlara mevzi kazandırılmayacak ödün de verilmeyecektir.

Buna göre, “Saat Kulesi’nin çanı çalsa ne olur, çalmasa ne olur” gibi saf bir yaklaşım ortaya konulamaz. Bugün saatin çanına, yarın tabelaya müdahale eden gerici zihniyet yarın yaşamımızın temel yanlarına müdahale etme hakkını kendinde görecektir.

Saat Kulesi’nin çanı sessiz kalmasın siz de gelişmelere sessiz kalmayın.

Zaman, geleceğimize, ilerici değerlere sahip çıkma zamanıdır. Zaman aydınlanma zamanıdır.

Tarsus Saat Kulesi’nin çanı üzerinden gerici hezeyan yapanlar ve burayı siyasete malzeme etmesin.

İlgililere duyurulur. Saat Kulesi’nin çanı çalmıyor.

Sol Haber, Haber: Uğur Pişmanlık, 24.07.2014

SELİMİYE CAMİİ'NDE KAPISI ÖRÜLEN ODAYA İNCELEME

 

Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Camii’nde yıllar içinde kapısı örülen odanın yeniden işlevsel hale getirilmesi için Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü harekete geçti.

Dönemin Padişahı 2’nci Selim’in emriyle Mimar Sinan tarafından 1568 yılında yapımına başlanıp 1575’de tamamlanıp ibadete açılan Selimiye Camii minarelerinin olduğu bölümünde penceresi olan, ancak kapısı olmayan oda tespit edildi. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilileri, penceresi olup kapısının olmayan odayla ilgili teknik çalışma başlattı. Padişah mahvelinin altında halen imamların kullandığı odanın içinden görülebilen sadece penceresi olan kapısız odadan minarelere çıkıldığı sanılıyor. 

İMAMLAR ÜŞÜMESİN DİYE YAPILMIŞ

Tarihi Selimiye Camii’nde 35 yıl imamlık yapan Yusuf Karabıyık, kapısız odanın Mimar Sinan tarafından imamların kışın ezan okumak için minareye üşümeden çıkması için yapıldığını tahmin ettiğini söyledi. Sinan’ın bu odayı yapmasının ardından yıllar içinde kapısının örüldüğünü düşündüğünü söyleyen emekli imam Karabıyık, "Eski yıllarda ezanlar minareye çıkılıp okunduğundan bu odanın Selimiye Camii’nde görevli imamların odalarından üşümeden minareye çıkıp ezan okumaları için yapıldığını tahmin ediyorum" dedi.

Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilileri kapısız odanın duvarından örnekler alarak, sonradan örülen duvarın yerinin tam tespitinden sonra orijinal hale getirileceğini belirtti.

Milliyet, Haber: Ali Can Zeray, 24.07.2014

'CASABLANCA'NIN PİYANOSU SATILIYOR

 

1942 tarihli, üç Oscar ödüllü Hollywood klasiği “Casablanca”da kullanılan piyano 24 Kasım’da New York’ta yapılacak müzayedede satılacak.  Filmde kullanılan iki düzineden fazla parçanın satılacağı müzayedenin favorisi bu piyano olarak gösteriliyor. Dooley Wilson’ın canlandırdığı Sam karakterinin bu piyanoda, Ingrid Bergman ve Humphrey Bogart’ın oynadığı Ilsa ve Rick için “As Time Goes By”ı çaldığı sahne unutulmazlar arasında yerini almıştır.

Müzayedenin yıldızı somon rengi piyanonun yanında Bogart’ın gece kulübü “Rick’s Cafe Americain”ın kapıları, film için yapılmış pasaport ve geçiş belgeleri, senaryonun son halinin taslağı, oyuncuların imzalı fotoğrafları, prodüksiyon notları satışa sunulacak parçalar arasında.

Parçaların hepsi özel bir koleksiyoncudan geliyor. Müzayede evi piyanonun milyon dolarlık bir rakama satılmasını bekliyor.

Müzayedede başka filmlerden koleksiyoner parçaları da olacak, 1939 yapımı “Oz Büyücüsü”nde Judy Garland için tasarlanan deneme elbisesi ve önlüğü bunlardan biri.

Habertürk, 24.07.2014

TARİHİ KONGRE BİNASI TÖRENLE AÇILDI

23 Temmuz Erzurum kongresinin 95. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında restoresi tamamlanan kongre binası TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in katıldığı törenle açıldı. 95 yıl önce yapılan tarihi Erzurum kongresi temsili olarak yeniden canlandırıldı.

KAPALIÇARŞI ÇATLADI!

 

Dünyanın en büyük ve en eski alışveriş mekanlarından biri olan tarihi Kapalıçarşı’nın farklı kısımlarında oluşan çatlaklar nedeniyle önlem alındı. Çarşıda dün sabah dükkanlarını açan bazı esnaf, tavanın bazı yerlerinde çatlaklar oluştuğunu ve yerlere parçalar düştüğünü gördü. Bazı dükkanların da zemininde çatlaklar oluştuğu gözlendi. Durumun bildirilmesi üzerine, belediye ekipleri tarafından çatlakların oluştuğu bölgelerde önlem alındı. Tehlike arz edebilecek yerlerin çevresi demir bariyerlerle çevrildi.

Fesçiler Caddesi’nde esnaflık yapan Hüseyin Şahin, yaptığı açıklamada, dükkanlarına geldiklerinde gece oluşan yarıklar nedeniyle yere düşen parçalar olduğunu gördüklerini söyledi. Uzun zamandır çarşıda bu tür sıkıntılar yaşandığını belirten Şahin, şöyle devam etti:

“Kaymalar oluşuyor. Aylardır zaten dükkanlarımızın kapıları çöküyor, sıkışıyor. Yerlerde de çökmeler oldu. Gelip geçici önlemler aldılar. Dernek de bu konuda yazı yazmış ama sorun halledilmedi. Burada tadilat yapacaksak herkes karışıyor ama böyle durumlarda sorumlu çıkmıyor. Belediye, anıtlar kurulunun, onlar ise belediyenin baktığını söylüyor. Bugün durumu bildirdikten sonra belediyeden bir arkadaş geldi, resimleri çekti. Bildireceğini söyledi ve gitti. Anıtlar kurulundan da gelmişler. Önlem aldılar. Dernek parça düşmemesi için güçlendirme yapacak. Bakalım nasıl olacak?”

Habertürk, 23.07.2014

KAPALIÇARŞI 'KURUL'U BEKLİYOR

553 yıllık Kapalıçarşı yıllardır restorasyon bekliyor malum... Temelleri 1461 yılında atılan, dünyanın en eski ve büyük alışveriş mekanı olan çarşının her yanı dökülüyor zira... Nemle birlikte duvarlar çatlıyor, tavan betonu öbek öbek düşüyor, yerler deseniz çöküyor. Çatıyı ise hiç sormayın. James Bond serisinin ‘Skyfall’ filminin çekimleri sırasında çatının büyük zarar görmesi gündeme gelmişti hatırlayacağınız üzere. Çatıdaki çekimlerde kiremitlerin kırılması büyük tartışma yaratmıştı. Çekimlerin ardından da çatıda ciddi problemler başladığı iddia edilmişti. Bunun yanında, altyapı yetersizliği ve ısıtma sorunu da son yıllarda kendini iyiden iyiye hissettirmeye başladı.

KADEMELİ TAHLİYE OLACAK
Demem o ki, Kapalıçarşı’nın her yanından sorun fışkırır hale geldi. Ve işte tüm bu problemlerin sona ermesi için bir restorasyon projesi gündeme geldi. Proje bir türlü başlayamadan önceki gün çarşının Fesçiler Caddesi’nde tavanın bazı bölümlerinde ayrılmalar, zeminde ise çökmeler oluştu. Bu hasarla birlikte de ‘Kapalıçarşı’nın restorasyonu ne zaman başlayacak?’ sorusu bir kez daha akıllara takıldı. Sahi, aslına uygun yenileme projesinde son durum ne? İşte bu soruyu Fatih Belediyesi yetkililerine ilettim ve şu yanıtı aldım: “Koruma Kurulu, önceki gün çökmelerin olduğu sorunlu bölge ile ilgili kararını verdi. Kurulun ‘660 ilke kararı’na göre sokak, kademeli tahliyeler doğrultusunda kapatılacak. tahliye edilecek. Ardından da nasıl müdahale edileceğinin tespiti için bilirkişi tayin edilecek. Bilirkişinin hazırlayacağı bu rapor kurul onayından sonra ilgilileri tarafından ihaleye çıkılacak. İhale sonucunda çalışma başlayacak. Kapalıçarşı’nın genel restorasyon projesi de Koruma Kurulu’nda. Kurul’dan çıkacak karar doğrultusunda bu yıl içinde çalışmaların başlaması bekleniyor.”

SEYYAR İSTİLASI TURİST KAÇIRIYOR
Kapalıçarşı’nın sorunlarından söz açılmışken, çarşı etrafında yaşanan seyyar satıcı istilasına da değinmeden olmaz. Özellikle de Nuruosmaniye kapısında, kelimenin tam anlamıyla işporta işgali yaşanıyor. Kapının önünde turistleri çeviren, ısrarla alışveriş yapmalarını isteyen seyyarlar, esnafı da turisti de bezdirmiş durumda. Bu köşenin takipçileri hemen hatırlar... Çarşı önündeki seyyar satıcı kuşatmasını defalarca dile getirdim. Esnaf, “Turistlerin peşini bırakmayan seyyarlar, turizmi baltalıyor. Turistler nasıl kaçacağını şaşırıyor. Bu görüntüler İstanbul gibi bir dünya şehrine hiç yakışmıyor” diye isyan ediyordu. Bu serzenişler artarak devam ediyor. Belediyenin seyyarlar için ciddi bir önlem alması bekleniyor.

Habertürk, Haber: Esra Boğazlıyan, 24.07.2014

 

******


KAPALIÇARŞI'DA ALARM ZİLLERİ ÇALIŞIYOR

Geçtiğimiz Cumartesi günü yağan aşırı yağmurda içindeki kemerlerden bazılarında 10 santimetriye aşan çatlaklar oluşan Kapalıçarşı'nın havadan yapılan çekimleri, büyük bir tehlikeyi ortaya çıkardı. 3 bin 600 dükkanın bulunduğu Kapalıçarşı’nın çatısının adeta bir klima ve çanak anten tarlası haline geldiği görüldü. Ayrıca tonlarca su taşıyan onlarca su deposunun da çatıya gelişi güzel yerleştirilmiş, bazıları de bacaların üzerine konulmuş durumda. Tonlarca ağırlıktaki su depoları ile yüzlerce klima ve çanak antenlerin eski olan binaya aşırı yük bindirdiği, bir çökme yaşanması durumunda facia yaşanabileceği belirtildi.

ÇATLAKLAR 10 SANTİMETREYİ GEÇTİ, BAZI YERLER DESTEKLE AYAKTA DURUYOR

Beyazıt, Nuruosmaniye ve Mercan üçgeninde yer alan 64 cadde ve sokağı , iki bedesteni, 16 hanı ve içindeki 3 bin 600 dükkanı ile dünyanın en eski ve en büyük alışveriş merkezi olan ve 22 kapısı bulunan Kapalıçarşı, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul'da yağan ve pek çok yerde su baskınlarına sebep olan aşırı yağıştan nasibini aldı. Yağan yağmurun ardından Kapalıçarşı’nın tavanında yaklaşık 2 yıl önce oluşan çatlaklar, büyüyerek bazı yerlerde 10 santimetreyi geçti. Çökme tehlikesi geçiren iç tavan kemerlerinden bazıları demirle desteklendi.

HAVADAN YAPILAN ÇEKİMLER TEHLİKEYİ ORTAYA ÇIKARDI

110 bin 868 metre kare bir alana sahip olan 45 bin metre kare kapalı alanı bulunan ve her gün 300 ile 500 bin kişinin ziyaret ettiği Kapalıçarşı'nın havadan yapılan çekimlerinde ise büyük bir tehlikeyi ortaya çıktı. Binanın çatısının bir klima ve çanak anten tarlasını benzediği görüldü. Asıl büyük tehlikeye sebep olabilecek tonlarca su alabilen dev plastik su depolarının çatının üzerine gelişi güzel yerleştirilmesi. Bazı bölümlerde su depolarını koyacak yer bulamayan esnafın bunları, binanın bacaları üzerine monte ettiği gözlendi. Arıza yapan klima ve çanak antenleri tamir etmek için hemen hemen her gün dev alışveriş merkezinin çatısına çıkan servis elemanlarının da çatıya zarar verdiği belirtildi.

ÇATI JAMES BOND FİLMİYLE GÜNDEME GELMİŞTİ

2012 yılında James Bond serisinin 24. filmi olan “Skyfall”'ın çekimlerine ev sahipliği yapan Kapalıçarşı’nın çatısının durumu çekimler sırasında gündeme gelmişti. O tarihlerde binanın çatısının ve içinin restarasyonun yapılmasına karar verilirken, binanın tarihi bir yapı olması ve gerekli izinler için başlatılan çalışmalar bürokrasinin çarkları arasında kaybolmuştu. En son 2014 yılının Mart ayında Fatih Belediyesi tarafından yapılan açıklamada Kapalıçarşı'nın aslına uygun olarak sil baştan restore edileceği ve bunun için 200 milyon lira harcanacağı duyrulmuştu. Ancak dün DHA Gökyüzü kamerasıyla yapılan çekimlerde binanın çatısında herhangi bir çalışma olmadığı, sadece bozulan klimaları tamir ettiğini öğrenilen 3 kişinin dolaştığı görüldü.

KAPALIÇARŞININ TARİHİ

İstanbula’a gelen turistlerin mutlaka uğradığı 110 bin 868 metrekarelik alanı kaplayan ve 45 bin metre kare kapalı alanı bulunan Kapalıçarşının çekirdeğini iki bedesten oluşturuyor. İç Bedesten, yani Cevahir Bedesteni tarihçiler arasında tartışmalı olmakla beraber büyük olasılıkla Bizans’tan kalma bir yapı olup 48 m x 36 m ölçülerinde. Yeni Bedesten ise 1461 yılında yaptırılmaya başlanan Kapalıçarşı’nın ikinci önemli yapısıdır ve Sandal Bedesteni olarak anılıyor. Burada bir yolu pamuk , bir yolu ipekten dokunan ve Sandal adı verilen kumaş satıldığı için Sandal Bedesteni ismi verilmiş. Fatih Sultan Mehmet’in Kapalıçarşı’nın inşaatına başladığı yıl olan 1461, Kapalıçarşı’nın kuruluş yılı olarak kabul görmüş. Asıl büyük çarşı ise Kanuni Sultan Süleyman tarafından ahşap olarak inşa ettirilmiş. Eski zenginlerin mücevher , kıymetli maden , kürk ve murassa silah gibi değerli eşyalarının yanı sıra devlet hazinesinin büyük kısmı da buralardaki kasalarda muhafaza edilirdi. Evliya Çelebi burayı muazzam güçlü bir kale gibi tanımlamıştı.

Milliyet, Haber: Ali Aksoyer - İlhan Parçal, 24.07.2014

EFES, 20 YILDIR BEKLİYOR

 

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dört yılda girmeyi başaran Bergama, hak ettiği ilgiye ve değere kavuştu. İzmir’in diğer bir kültür değeri Efes antik kenti ise 20 yıldır o listeye girmek için bekliyor. Efes’in Dünya Miras Komitesi tarafından belirlenen kriterlere uyduğunu belirten Yaşar Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Gökçe Özdemir, “Efes, 1994 yılından bu yana geçici listede bekletiliyor. Bu, bölge turizmi için hayal kırıklığı yaratıyor.” dedi.

Türkiye, bu yıl Bergama ve Bursa Cumalıkızık’ın UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmesinin ardından listede yer alan kültürel ve doğal varlık sayısını 13’e yükseltti. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı’nın, evrensel değerlere sahip kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmak için hazırlanan bu listeye girmesi bölgede büyük sevinve sebep oldu. Bergama’nın önümüzdeki dönemlerde ülke ve bölge tanıtımında büyük rol oynayacağını belirten Doç. Dr. Özdemir, Efes’in ise 20 yıldır geçici listeden asil listeye girme mücadelesi verdiğini söyledi. Özdemir, yaptığı açıklamada, “Bir alanın Dünya Miras Listesi’ne girebilmesi için altı kültürel ve dört doğal kriterden en az birini karşılaması gerekir. Efes, mevcut haliyle zaten bu kriterleri karşılamakta ancak ya bürokratik ya da teknik süreçten kaynaklanan bir problemden dolayı asil adaylık 20 yıldır gerçekleşemiyor. Bu süreç, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından izlenebileceği gibi kamu ve özel kuruluşlar veya sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenebiliyor. Örneğin Bergama Belediyesi bünyesinde kurulan Bergama UNESCO Dünya Mirası ve Alan Yönetimi Birimi’nin bu sürece büyük katkısı oldu ve süreç hızlı ilerledi. Sonuç itibariyle de kısa sürede başarı elde edildi. İzmir’den ayrıca Birgi tarihi kenti de 2012 yılından bu yana geçici listeden asil listeye geçmek için bekliyor.” şeklinde konuştu. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi etiketi taşıyan alanların, dünya turizm pazarından yüksek oranda faydalandığını belirten Özdemir, İngiltere’den dünyaca ünlü Stonehenge örneğini verdi. Listeye giren alanların uluslararası belgesel kanallarında da geniş yer alarak dünyaca tanındığını, Efes’in yanısıra Türkiye’nin Dünya Miras Geçici Listesi’nde yer alan diğer 51 varlığı için de çalışmaların hızlandırılması gerektiğini söyledi.

Sözcü, 23.07.2014

YENİ İSTANBUL HANGİ BÖLGEYE KURULACAK?

 

İstanbul'un iki yeni şehir projesi Silivri ve Kartal projeleriyle ortaya çıkmaya başladı. Kanal İstanbul projesine ev sahipliği yapacak olan Avrupa Yakası’ndaki Silivri’ye yakın olan Çatalca başta olmak üzere buraya bağlı onlarca beldeyle Anadolu Yakası’nda hızla değişen Kartal ve çevresinin İstanbul’u Doğu ve Batı olarak bölen iki şehir meydana getireceği biliniyordu. Tarihi Yarımada’nın kentsel dönüşümle yeniden şekillenecek olması akıllara, “Yeni İstanbul’un merkezi nerede kurulacak?” sorusunu getiriyor.  İstanbul’un iki yakasında dev şehir kurulması beklenirken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 vizyonuyla hazırladığı 1/100 binlik planına göre dönüşüm hızla devam ediyor.   

İstanbul’un gelişim aksının doğu-batı yönünde olması için sürdürülen çalışmalar kapsamında kentin iki değil, üç parçaya bölünmesi de öngörülüyor. Buna göre Avrupa Yakası’nda Silivri, Anadolu Yakası’nda Kartal olmak üzere iki yeni şehir merkezi daha oluşturulacak. İstanbul’un merkezi olan tarihi yarımada tamamen yerleşim bölgesinden arındılacak. Yarımadanın Eski İstanbul olarak adlandırılması,buradaki yerleşim bölgesinin istimlak edilerek, Prag ya da Floransa gibi turistik bir bölge olması plan dahilinde yer alıyor. Dörder milyonluk yeni şehirlerden Silivri merkezli, diğeri de Kartal merkezli olacak. İstanbul’un kentsel dönüşümün devam etmesiyle, Silivri çevresinde 3. Havalimanı, 3.Köprü, Otoyolu projelere geniş alanlara yayılan üniversite, sanayi ve kongre projelerinin dahil edilmesi dikkat çekiyor. Silivri merkezli Batı İstanbul’da 4 milyon nüfusun barınması amaçlanıyor. 

 

ÇEVRE PLANINDA ÜÇ ŞEHİR  

İstanbul’u modern hale getirecek bu üç şehrin şifrelerine çevre planında yer veriliyor.  Kurulacak şehirlerin detayları İstanbul’un dönüşüm atlası sayılan ‘Çevre Düzeni Planı’nda gizli. Büyükçekmece Gölü’nden Tekirdağ sınırına kadar olan bölge kontrollü olarak genişleyecek. Silivri merkezli yeni şehir, üniversite, teknoloji bölgesi, fuar, kongre merkezlerinin yanı sıra turizm alanlarıyla desteklenecek. Silivri’nin batısı ise Değirmenköy, Çanta, Hadımköy ve Küçükçekmece Gölü’nün kuzeyindeki Kayabaşı, Ispartakule merkezli olarak gelişerek büyüyecek. Anadolu yakasında ise Kartal merkezli olarak Maltepe, Kartal, Kurtköy, Tuzla, Orhanlı, Şile ve Ağva gelişme alanı olarak öneriliyor. Pendik limanı etrafında da yeni konut ve ticari alanlar hedefleniyor. 

YARIMADA DÖNÜŞÜMÜ BEKLİYOR 

Tarihi yarımada sayılan İstanbul’un Fatih, Bakırköy Eminönü, Kabataş, Beşiktaş, Şişli, Sarıyer gibi bölgeler için kentsel dönüşüm İstanbul’un iki yakasında dev yerleşim bölgelerinin inşasından sonra gerçekleşecek. Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı İmar Planı öncelikli olarak Sulukule'yle hayata geçmişti. Plan yavaşlamış görünse de çalışmalar devam ediyor. Tarihi yarımadanın önümüzdeki 10 yılda tamamen trafikten arındırılması planlanıyor. Tarihi yarımada için koruma imar planına en büyük engel olarak trafik ve ulaşım görülüyor. İstanbul’a kurulması beklenen üç bölge arasında şehrin merkezinin neresi olacağı ise merak konusu.

Akşam, Haber: Necmi Çiçekçi, 23.07.2014

YENİ HASANKEYF İSTEMİYORUZ!

 
Geçtiğimiz günlerde Ilısu Barajı inşaatında incelemelerde bulunan Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu baraj tamamlandığı zaman yıllık 4 milyar kilovat elektrik üretip, arazilerin sulanmasıyla barajın bölgeye hayat vereceğini iddia etti. Fakat bu açıklama 60 yıl öncesinin araştırmasına dayanıyor.  Hasankeyf’in yok olmaması için mücadele edenlerden ve esnaf olan Ömer Güzel ‘Projenin durdurulacağını inanmak istiyoruz’ diyor. Bölgede çalışma yürüten Doğa Derneği de Hasankeyf’in yerinde kalması gerektiğini söylüyor. Projeye İsviçre, Almanya, Avusturya maddi destek veriyordu fakat daha sonra hem barajın ÇED kararının olmayışı hem de sivil toplum kuruluşlarından gelen tepkiler sonucu projeden finansal desteklerini çektiklerini açıkladılar. Türkiye’den Akbank ve Garanti Bankaları finansal destek sağlıyor. Nurol ve Cengiz inşaatın da aralarında bulunduğu konsorsiyum projenin yapımını yürütüyor.

‘KÜLTÜRÜMÜZ YOK EDİLİYOR’
Ilısu esnaflarından Ömer Güzel, Bakan Eroğlu’nun Ilısu ziyaretinde söylediklerine atıfta bulunarak “Başbakan ve Bakan’ın söyledikleri buradaki yerli halk ve esnafa dair gerçekleri yansıtmıyor. Biz yerimizden edilip yeni Hasankeyf’e taşınmak istemiyoruz. Buradaki tarihi ve kültürel değerlerin, ekolojik yapının tahribata uğratılmasını kabul etmiyoruz. Hayatımız sil baştan düzenlenmek isteniyor. Kültürümüz yok edilmek isteniyor. Bize lüks villalar vaat etseler dahi biz Hasankeyf’in yok edilmesine karşıyız” dedi. Ayrıca Güzel Hasankeyf’i katledecek bu proje ile birlikte çevrenin ve birçok endemik bitkinin yok olacağını, Dicle Nehri’nde yaşayan birçok hayvan türünün soyunun tükeneceğini belirtti. Yerli halk olarak büyük sıkıntılar yaşadıklarını belirten Güzel “Burada kimse bu projeyi istemiyor, kendi aramızda toplantılar düzenliyoruz. Bu projenin yapılacağına hala inanmıyoruz, durdurulacağını biliyoruz” dedi.

“UNESCO’YA ADAY”
Doğa Derneği’nden Dicle Tuba Kılıç ise “Bakan Eroğlu’nun barajın 4 milyar kilovat elektirik üreteceği açıklaması 60 yıl önce hesaplanmış bir rapora dayanıyor ve gerçeği yansıtmıyor. Yeni bir etüt çalışması yapılıp hesaplamanın yeniden yapılması gerekiyor. Çünkü Dicle Nehri artık eski kapasitesinde akmıyor ve debisi her yıl düşüyor. Yılda sadece 2 ay yüksek debide akan nehirden 4 milyar kilovat elektrik üretilmesi imkansız. Hasankeyf 11 bin yıllık tarihi geçmişi ile Unesco’nun 11 kriterinden 9’unu sağlayan tek yer. Baraj projesinin acilen durdurulup, Hasankeyf’’in Unesco Dünya mirasına sokulması gerekiyor. Ilısu Barajı yasadışı inşa ediliyor. Danıştayın yürütmeyi durdurma kararı var. Odalar sürekli dava açıyor. Danıştay olumlu karar alıyor fakat Hükümet Meclis’te kanun hükmünde kararname çıkarıyor ve inşaatın devam etmesine göz yumuluyor” dedi.

***

Yok olacak bazı bitki ve hayvan türleri

•Rafetus kaplumbağası
•Leopar sazanı
•Alaca yalıçapkını kuşu
•Küçük akbaba
•Büyük kız kuşu

Birgün, Haber: Hasan Turhan, 23.07.2014

ANISH KAPOOR'UN ESERİ, SSM'NİN DAİMİ KONUĞU

 

Uluslararası heykel sanatçısı Anish Kapoor’un “Çift-Double” isimli eseri S.Ü. Sakıp Sabancı Müzesi’nin (SSM) kalıcı koleksiyonunda ziyarete açıldı.

Kapoor’un Türkiye’de bir müze koleksiyonunda ziyarete açılan ilk eseri olan heykel çalışması, 2013 Eylül’de SSM’nin ev sahipliği yaptığı ve binlerce ziyaretçiyi ağırlayan “Anish Kapoor İstanbul’da” sergisinin kapsamında müze bahçesinde sergilenmişti. 3 metre yüksekliğinde ve 1.70 metre genişliğinde granit taştan üretilen “Çift–Double”, 5.300 kg ağırlığıyla sergide yer alan taş eserlerin en büyük ve ağırlarından biri olma özelliğini taşıyor. Yapımı 2006’da tamamlanan eser, artık kalıcı olarak SSM’nin  bahçesinde sanatseverlerle buluşuyor. Eserin Sabancı Müzesi’ne gelmesine vesile olan “Anish Kapoor İstanbul’da” sergisi, 10 Eylül 2013–2 Şubat 2014 tarihleri arasında düzenlendi. Bu süre zarfında müze yönetimi, “Çift–Double” eserini kalıcı koleksiyonuna katmak üzere, sanatçı Anish Kapoor ile görüşmelere başladı. 6 Haziran 2014 tarihinde müze koleksiyonuna dahil edilmek üzere Londra’dan yola çıkan heykel, 14 Haziran’da İstanbul’a geldi ve 15 Temmuz’dan itibaren bahçede ziyarete açıldı.

Zaman, 23.07.2014

KNİDOS ANTİK TİYATRSOU SAHNEYE ÇIKMAK İÇİN GÜN SAYIYOR

Muğla İli, Datça İlçesi, Knidos antik kentinin 4500 kişilik antik küçük tiyatrosunun  rölöve, restitüsyon, restorasyon ve ışıklandırma projelerinin hazırlanması ve onaylanan projeler doğrultusunda tiyatronun onarımına geçilmesi için ilk çalışmalar başladı.

1850’li yıllarda Ch. Newton tarafından kısmen kazılan tiyatroda, 1970’lerde Amerikalı arkeologlar tiyatronun cavea ve sahne bölümünü neredeyse tamamen açığa çıkartmış, orkestra bölümünde ve batı analemmanın dışında kalan son dolgu toprak 2006 ve 2013 yıllarında Türk arkeologlarca kazılmış, Knidos’un iki tiyatrosundan biri olan  ‘Küçük Tiyatro’ tümüyle gün yüzüne çıkartılmıştı.
 
İlk kez kazılmaya başladığından bugüne yaklaşık 160 yıl geçtikten sonra limana hakim konumu ile eşiz bir manzaraya sahip olan bu görkemli anıtın eski ihtişamlı günlerine dönmesine yönelik çalışmalara hız verildi.

Bu amaçla Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Selçuk Üniversitesi adına sürdürülen Knidos Kazı ve Araştırmaları kapsamında 2014 yılı kazı sezonu içinde planlanan en önemli faaliyetlerden birisi olan ‘Küçük Tiyatro’ ile ilgili çalışmalar kapsamında, iki yıl içinde tiyatronun rölöve, restitüsyon, restorasyon ve ışıklandırma projelerinin hazırlanması ve onaylanan projeler doğrultusunda tiyatronun onarımına yönelik birinci aşamanın gerçekleştirilmesi planlanıyor.

Finansal kaynağı Genel Müdürlüğümüz ile Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) tarafından sağlanan ve Datça Kaymakamlığı ve Selçuk Üniversitesi tarafından hazırlanan projenin ilk aşaması için 941.000,00TL bütçe ayrıldı.

Proje kapsamında, geçtiğimiz Haziran ayında başlanan faaliyetlerin ilk aşamasında zemin etüdü, morfolojik ve jeolojik gözlemler ve haritalama,  jeoradar, sismik prospeksiyon, elektirik rezistivite ölçümleri ve temel sondajlama çalışmaları yürütüldü. Deprem kuşağında yer alan antik kentte ileride tiyatroda yapılacak onarımların sağlıklı olabilmesi ve kalıcılığı açısından önemli bir temel oluşturan bu çalışmalar yanında, tiyatronun rölöve çalışmaları da başlatıldı.

Ören Yeri’nin hemen girişinde yer alan ve kente deniz yolu ile ulaşan ziyaretçilerin de ilk karşılaştıkları yapı olan tiyatronun, genel durumu ve ziyaret koşulları iyileştirilerek,  içten ve dıştan aydınlatmalar sonrasında ziyarete açılması amaçlanıyor.

Knidos Küçük Tiyatro

Knidos Küçük Tiyatro ve liman

Knidos Küçük Tiyatro

kulturvarliklari.gov.tr, 23.07.2014

KARAMAN'IN TARİHİ DEĞERLERİ GÜN YÜZÜNE ÇIKARILIYOR

 
Karaman’ın zengin tarihi mirasının turizme kazandırılması çalış yapılıyor. Bu çalışmalar kapsamında Karaman merkeze 50 km mesafede bulunan Üçkuyu Köyü sınırları içerisinde bulunan Değle Ören yerinde, koruma kurulunun izniyle temizlik çalışmaları başladı. Ören yerinde 6 adet kilise ve çok sayıda konut kalıntıları bulunuyor. Değle örenyerinde bulunan yapı kalıntıları, Madenşehir Köyünde bulunan yapı kalıntılarıyla çağdaş olup, MS 4-9 yüzyıllara tarihlendirilmektedir. Binbir Kilise olarak da adlandırılan bölgenin antik dönemde Piskoposluk merkezi olduğu düşünülmektedir.

Tarihi geçmişi ile Karaman ili için büyük turizm değeri taşıyan bu bölgede başlatılan temizlik, onarım ve kazı çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Karaman İl Kültür ve Turizm Müdürü Cengiz Orta, “Değle Ören yerinde bulunan yapı kalıntılarında temizlik çalışmaları ve kiliselerin içlerine yıkılmış olan taşların kaldırılarak duvarların onarılması, kiliselerin içlerinin de temizlenerek turizme açılması büyük bir önem arz etmektedir. Devam eden temizlik faaliyetleri, kazı ve onarım çalışmalarıyla birlikte daha çok eser ve daha geniş alanlar turizme açılacaktır, bu durum Karaman turizmini de hareketlendirecektir. Bu amaçla Değle ve Madenşehri örenyerlerinde bulunan kalıntıların kurtarılması ve gün yüzüne çıkarılması amacıyla Müdürlüğümüz tarafından 31 Nolu Bazilikada 3 uzman 13 işçi ile temizlik çalışmaları yapılıyor. Yapılan çalışmalarla kilise içine yıkılan duvar kalıntıları kaldırıldı ve kilisenin iç mekanı açığa çıkartıldı. Halihazırda devam eden çalışmalarla birlikte diğer kilise, manastır ve mezarlık alanlar da temizlenerek turizme kazandırılacaktır.” dedi.

Zengin bir tarihi mirasa sahip olan ve bu zenginliklerin turizme kazandırılması için çalışmaların sürdürüldüğü Karaman’ın Değle Ören yerindeki çalışmaları yerinde inceleyen Marka Kent Karaman ekibinin koordinatörü Yrd.Doç.Dr. Metin Çelik ise, turizm değeri oldukça yüksek olan Bizans kiliselerinin turizme kazandırılmasının Karaman için çok önemli olduğunu söyledi. Sürdürülen temizlik, onarım ve tanıtım faaliyetlerinin Karaman turizmine çok büyük katkılar sağlayacağını belirten Çelik, turizmin gelişmesi için tarihi değerlere sahip çıkmanın önemine vurgu yaptı.

haberler.com, 22.07.2014

KERPE LİMANI TURİZME AÇILIYOR, ARKEOLOGLAR TEPKİLİ

Sualtı arkeologları büyük bölümü sular altında olan tarihi Kerpe Limanı’nın Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından sualtı tutkunlarının hizmetine açılmasını eleştirerek, dalışların su altındaki gizli tarihe zarar verebileceğini söyledi.

 

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin şehrin Karadeniz’e açılan kapısı olan Kerpe’de Cenevizlillerden kalan ve büyük bir bölümü sular altında bulunan tarihi limanı ve bölgeyi dalış turizmine açmak için harekete geçmesi, bazı endişeleri de beraberinde getirdi. 

Sözkonusu düzenlemenin bölge turizmine ve spora katkı sağlayacağı düşüncesi genelde hakim olurken, dünyanın en eski batığı olarak tarihe geçen ve kazı çalışmaları tam 11 yıl süren Kaş Uluburun Batığı’nın bulunmasında ve ilk yıl kazısında görev alan Sualtı Arkeoloğu A. Feyyaz Subay, bölgenin her seviyeden dalgıca açılmasının bölgedeki tarihi eserleri riske atacağını söyledi. 

Bu gibi tarihi mekanlarda panik anında zemine atılacak bir ağırlık kemerinin dahi binlerce yıllık ünik bir tarihi eseri yok etmeye yeteceğini ifade eden Subay, “Bölge konusunda çok iyi planlama yapılmalı. 22 binin üzerinde dalış gerçekleştirilen Uluburun Batığı’nda dünyanın 2 sayfalık en eski tableti bulundu ve batığın ahşabı 3 bin 500 sene sularda gömülü kalmış. Büyük uğraşlar gerektiren bu çalışmalardaki buluntuların laboratuvar ortamında titizlikle incelenmesi gerekiyor” diye konuştu. 

Türkiye’nin dalış turizmindeki payını artırmasını istediğini, böyle bir projeye asla karşı olmadığını vurgulayan Subay, “Ancak, şu sorunun cevabı iyi verilmeli. Belediye bu projeye ayırdığı maddi kaynağa karşılık bu bölgeye yurtdışından kaç kişiyi getirebilecek? Bölgedeki turizm altyapısı projeyi destekler mahiyette mi? Dalış sektöründe inanılmaz rekabet var. Potansiyel bir yerlere geldi ve durdu. Sadece Bodrum’da 24 dalış merkezi satılık. Bu gerçekler de gözönünde bulundurulmalı” dedi. 

Limanın bir bölümü orijinal halinde bırakılacak. 

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından da onaylanan projede, mevcut tarihi limanın bir bölümü orijinal halinde bırakılacak, bir bölümü de restore edilecek. Restorasyonda limanın mevcut taşları ve yöresel malzeme kullanılacak. Limanın bulunduğu alanın da turizme kazandırılması da düşünülüyor. Restorasyon sonrası Ceneviz dönemini yansıtan 2 küçük Ceneviz Gemisi yapılacak. Bu gemilerden biri denize batırılarak dalış turizmine hizmet verirken diğer gemi su üstünde turistik gezi amaçlı kullanılacak. Bölgedeki Osmanlı dönemine ait 2 büyük top ve imitasyon anforalar da yine dalgıçlar için bölgeye yerleştirilecek. Limanın yanında dalış kulüpleri için dalış evi de oluşturulacak. Osmanlı Devleti’nin ticarette kullandığı liman, Karadeniz ve bölge ticaretinde önemli yer tutuyordu.

Kerpe’deki dalış merkezi projeden memnun 
Yaz ve kış aylarında Kerpe’de faaliyet gösteren tek dalış merkezi olan Derin Deniz Dalış Merkezi ise projeden memnun. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız dalış eğitmenleri bir süredir antik Ceneviz Limanı’nı dalış noktası olarak kullandıklarını vurgulayarak, “Limanın tarihi önemi tecrübeli dalıcıların yoğun ilgisini çekiyor. Ayrıca Kerpe Koyu’nun fırtına ve dalgaya kısmen korunaklı olması başlangıç seviyesindeki dalıcılar için de avantaj sağlıyor”dedi.

Dünya, Haber: Mehtap Akbaş, 22.07.2014

DEFİNE ARARKEN ÖLDÜ

 

Balıkesir’de bir kişi, define aramak için yaptığı gübre alaşımlı patlayıcıdan yayılan karbonmonoksit gazından hayatını kaybetti.

Olay, Balıkesir’in Bigadiç İlçesi'ne bağlı Işıklar Mahallesi kırsalında bulunan bir mağarada meydana geldi. Edinilen bilgiye göre define aramak için bölgeye iş makinesi ile gelen Sabri N. ve iki arkadaşı, mağaranın altında define olduğuna kanaat getirdikten sonra harekete geçti. İş makinesinden sonuç alamayan şahıslar, daha sonra gübre alaşımlı patlayıcı madde ile mağaranın içinde patlatma yaptı. Üç kişiden Sabri N., bu sabah tekrar girdiği mağaradan aradan geçen süreye rağmen çıkmayınca diğer şahıslar jandarmaya haber verdi.

Olay yerine çok sayıda itfaiye giderken, ekipler içerideki karbonmonoksit gazından dolayı müdahalede bulunamadı. Çalışmalara Tunçbilek Termik Santrali’nden gelen ekipler de destek verirken, olay yerine gelip mağaraya giren AFAD personeli de gazdan etkilendi. İçeride hayatını kaybeden şahsın cesedine, uzun çalışmalar sonucu ulaşıldı.

Şahısların gübre alaşımlı patlayıcı yapması akıllarda soru işareti bırakırken, jandarmanın olayla ilgili soruşturma başlattığı öğrenildi.

Akşam, 22.07.2014

KAYITLARA GÖRE DÜNYANIN EN ESKİ ŞARKISI TAM 3 BİN 400 YAŞINDA

Çivi yazısının sırrı çözüldü, 'Hurri İlahisi' adındaki şarkı gün yüzüne çıkarıldı. Tarihi MÖ 14. yüzyıla dayanan şarkı, Ugarit kraliçesi Nikkal için bestelenmiş.

 

Ugarit harabelerinde keşfedilen kil tabletler arkeolojide büyük bir öneme sahip. Ugarit, milattan önce, Suriye’nin Ras Shamra bölgesinde yer alıyordu. Depremle yerle bir olan Ugarit, zamanın en önemli ticaret merkezlerinden de biriydi. 

California Üniversitesi profesörü ve Berkeley Antropoloji Müzesi’nin küratörü Anne Draffkorn Kilmer, MÖ 14 yüzyıla dayanan tabletleri 15 yıl boyunca çözmeye çalıştı.

Prof. Kilmer'ın 15 yılını alan çalışıması Müzikolo

Kilmer’ın çalışmaları ortaya dünyanın en eski şarkısını çıkardı.

 

EN ESKİ ŞARKININ ADI 'HURRİ İLAHİSİ'

Çivi yazısı 36 tablet gün ışığına çıkartıldıktan sonra literatüre ‘Hurri İlahisi’ ismiyle kaydedildi. Asuroloji profesörü Kilmer'a göre, yazıtlardaki melodi tam 3 bin 400 yaşında.

Tapınakta keşfedilen ilahi, Ugarit tanrıçası Nikkal için bestelenmiş. Tabletlerde, ilahilerin arpla nasıl çalınacağına dair açıklamalar da mevcut. Arkeologların paha biçilemez kadar değerli olarak betimlediği nota tabletlerinin hepsi bugün Ulusal Şam Müzesi’nde sergilenmekte.
  
Müzikoloji dünyasını sarsan keşif devrim yarattı ve müziğin orijini tartışmalarında ekseni Ortadoğu’ya kaydırdı.

Ugarit’te keşfedilen 36 müzikal yazıtın sadece bir tanesi (Hymn 6) bugün çalınabilecek kadar korunmuş konumda.

Şarkının bulunduğu tapınağın girişi.

Hürriyet, Haber: Ayla Günerhan, 22.07.2014

AVANOS'UN SİMGESİNE BETONARME HANÇERİ

 

Nevşehir’in Avanos İlçesi'nde bulunan 116 yıllık tarihi taş köprünün yanı başında inşaat izni verilmesi tepkilere neden oldu. Bölgedeki kitle örgütleri, kıyı kanunu ve imar kanununa aykırı olarak inşa edildiğini öne sürülen bina için yargı yoluna gideceklerini açıklarken, Avanos Belediyesi kaba inşaatı tamamlanma aşamasında olan yapı için her şey yasal diyor.

Nevşehir’in Avanos İlçesi'ndeki tarihi taş köprü, ilçenin simgelerinden biri. Avanos’u ziyaret eden hemen herkesin üzerinden geçtiği ve hatıra fotoğrafı çektirdiği tarihi köprü 116 yıldır yöre halkına hizmet veriyor. Ancak çevresi pek çok kez onarım ve tadilat gören taş köprü bugünlerde çirkin beton yapılarla boğulmak üzere. Tarihi köprünün hemen yanı başında inşasına başlanan bina, Avanos’un siluetini de tehdit ediyor.

BELEDİYE: İMAR PLANI İÇERİSİNDE

Özel bir şirket tarafından yapımı sürdürülen binanın, kıyı kanunu ve imar kanununa aykırı olduğunu belirterek Avanos Belediyesi’ne başvuran yöredeki kitle örgütleri, inşaatın durdurulmasını ve ardından da yıkılmasını talep ettiler. Ancak Avanos Belediyesinin, iki katlı işyeri olduğu belirtilen bina inşaatının, uygulama imar planı içerisinde olduğu yanıtını vermesi üzerine konuyu Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kuruluna taşıyan örgütler, Kurulun yapı hakkında inceleme yapmasını bekliyor.

MİMARLAR ODASI DAVA AÇMAYA HAZIRLANIYOR

Kapadokya Tarih Kültür Araştırma ve Koruma Derneği (KATED) Başkanı Mükremin Tokmak, kot farkı gözetmeksizin inşa edildiğini belirttiği yapının durdurulması gerektiğini vurgulayarak, “Avanos Tarihi Kentler Birliği üyesi bir ilçe olarak Türkiye’de saygın bir yere gelmek isterken, kentin siluetinde meydana gelen bu büyük ve hızlı değişiklikler kente ve yaşam alanlarına yabancılaşma duygusunu da artırıyor” diye konuştu.

Yöredeki kitle örgütleriyle birlikte yaptıkları başvuru üzerine TMMOB Mimarlar Odası’nın konuyla ilgili dava açmaya hazırlandığının da altını çizen Tokmak, “Nereden bakılırsa bakılsın Avanos hem geçmişimiz, hem de geleceğimizdir. Ona sahip çıkmalıyız. Belediye başkanına oy versin vermesin, her türlü görüşten Avanoslu bu çirkin yapının kente zarar verdiği konusunda hemfikir” dedi.

Evrensel, Haber: Yusuf Yavuz, 22.07.2014

TATİLDE 'ZAMAN YOLCULUĞU'NA ÇIKIYORLAR

Yaz tatilinde yeni şeyler öğrenmeyi eğlenceyle buluşturmak isteyen çocuklar, İzmir'in tarih öncesi dönemde ilk yerleşim alanı olan Yeşilova Höyüğü'nde 8500 yıl öncesine yolculuk yapıyor.

Türkiye'nin çeşitli illerinden gelen 7-11 yaş arası tarih meraklısı çocuk, İzmir'de "zaman yolculuğuna" çıkıyor. Çocuklar, üç gün süren yolculuk sırasında tarih öncesi döneme ait yaşamı, o dönemdeki gibi giyinip, o şartlarda yaşayarak öğreniyor. Keyfili vakit geçirmeyle yeni şeyler öğrenmeyi bir arada gerçekleştiren yaz okulu, tarih eserlere saygılı, onları koruma bilincine sahip nesiller yetişmesini hedefliyor.

Yeşilova Höyüğü Kazı Başkanı Yrd. Doç.Dr. Zafer Derin, höyüğün 8500 yıl öncesine kadar giden tarihi geçmişe sahip olduğunu ifade ederek, İzmir'de ilk yaşayan toplumun kültürünü, yaşam tarzını, yaşam koşullarını bu alandan öğrendiklerini kaydetti. Alandaki kazı çalışmalarını 2005 yılından bu yana sürdürdüklerini belirten Derin, her yıl kentin tarihi ve kültürüne ilişkin yeni şeyler öğrendiklerini söyledi.

Yrd. Doç.Dr. Derin, tarih öncesi dönem yerleşim alanını topluma anlatmak ve alanı turizme açmak için gayret ettiklerini aktararak, "İzmir ve çevresi tarihi zenginliklerle dolu. Klasik dönem Roma kentleri çok yoğun. Onların yolları, sütunları, belirgin mimarları varken tarih öncesi dönemlere ait bulgular günümüze kadar daha az kalabiliyor. İşte bu ilk kültürü, ilk toplumu öğretmek için burada Bornova Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Ege Üniversitesi'nin desteğiyle farklı aktivite yaratmaya çalıştık" diye konuştu.

- Çocuklar arkeolog oluyor

Derin, internet üzerinden yaz okulu için kazı alanına başvuru yapan çocukların, "Yeşilova Höyüğü'nde Arkeoloji Eğitimi ve Zamana Yolculuk" projesinde 3 gün süresince tarihi yaşayarak öğrendiğini vurguladı. Çocukların öğrenmeleri için kazı alanında tarih öncesi döneme ait bir köy inşa ettiklerini anlatan Yrd. Doç.Dr. Derin, şöyle devam etti:

"Köyde o dönemin uygun kıyafetleri giyerek, buradaki kültürü yaşayarak anlatmaya çalışıyoruz. Buğdaydan un, undan ekmek yapmayı, kilden takı, taşlardan kesici alet yapmayı öğreniyorlar. Onlar için hazırladığımız kazı alanında arkeolog gibi çalışarak arkeolojinin nasıl bir şey olduğunu anlıyorlar. Bizim en büyük eksiğimiz kendi kültürümüzü ve tarihimizi çok iyi tanımamak. Hem iyi öğrenmiyoruz, hem de iyi tanıtamıyoruz. Öğrenemediğimiz için tarihi eserlerimiz çoğunlukla tahrip edilebiliyor. Toprak altından çıkan eserler hepimizin. Bunları korumak, anlamak ve geleceğe en iyi şekilde taşımak için burada projeler geliştirmeye çalışıyoruz."

-"Tarihi eserleri korumak gerektiğini öğrendim"

Yaz okulu için Yeşilova'yı tercih eden 11 yaşındaki Deniz Özmen, annesinin yaz okulları ararken burayı gördüğünü, tarihi eserlere ilgisi nedeniyle tercihini bu yönde kullandığını ifade etti. Yaz okulunda tarihi alanlarda nasıl kazı yapıldığını öğrendiğini aktaran Özmen, burada tarihi eserlerin çok önemli şeyler olduğunu gördüğünü söyledi. Özmen, etkinlikler çerçevesinde kazı yaptıklarını, buldukları parçaları önce yıkayıp kuruttuklarını, ardından parçaları bütün haline geliştirmek için birleştirdiklerini dile getirerek, "Tarihi eserleri korumak gerektiğini öğrendim, bundan sonra tarihi eserleri koruyacağım" dedi.

Yaz okulu sayesinde ilk kez kazı alanına gelen 8 yaşındaki Mert Öztekin de arkeologların keyifli bir işi olduğunu, büyüyünce arkeolog olmak istediğini belirtti.

Time Türk, Haber: Halil Şahin, 22.07.2014

URLA LİMANTEPE'DE KAZI ÇALIŞMALARI BAŞLADI

Ankara Üniversitesi tarafından yürütülen ve Urla Belediyesi tarafından desteklenen Urla Limantepe Kazısı 2014 sezonu çalışmalarının startını verdi.

 

Urla Belediye Başkanı Sibel Uyar tarafından ilk kazmanın vurulduğu çalışmalar 3 ayrı alanda yapılacak. Prof.Dr. Hayat Erkanal başkanlığında yürütülen çalışmalar 5 Bin yıl öncesine ait kültürlerin ve kalıntıların araştırılmasını kapsayacak. MÖ 2600’lü yıllara ait sur duvarlarının takip edileceğini vurgulayan Erkanal, geçen yıl kamusal bir yapıya ait olduğunu belirledikleri bir mimari yapı bulduklarını bu sezon ise bu yapının neyi kapsadığını bulmayı hedeflediklerini söyledi.
 
İngiltere, Yunanistan, Kanada ve İtalya’dan bilim insanlarının da yer alacağı uluslararası bir çalışma olan Limantepe ve sualtı kazılarında yurt dışından ve yurt genelinden birçok üniversiteli öğrenci de staj yapmak için Urla’da olacak.
 
İlk kazmayı vuran ve var olan bulguları inceleyen Başkan Sibel Uyar, “tarihe dokunmak inanılmaz bir duygu. Umuyorum bizlere daha derin bilgiler edinmemizi sağlayacak yazılı belgelere ulaşılabilir. Sayın Hayat Erkanal’a ve tüm ekibe başarılar diliyorum” dedi.
Ege'de Son Söz, 22.07.2014

KÜÇÜK ARKEOLOGLAR İŞ BAŞINDA

 

Çanakkale'de, tarihi eser ve tarihi mirasa karşı farkındalık oluşturmak amacıyla çocuklar için 'küçük arkeologlar' projesi uygulamaya konuldu.

KAZI İKİNCİ GÜN DE SÜRDÜ
Parion Antik Kenti kazı başkanı Doç.Dr. Vedat Keleş, küçük arkeologlara tarihi kazılarda uyulması gereken kuralları anlatırken şöyle dedi:
"Sizlerin tarihi mirasa, kültürel değerlere bilinçli yaklaşımınızı şimdiden bu tür projelerle sağlamaya çalışıyoruz. Türkiye toprakları arkeolojik değerlerle dolu. Belki de ileride bunları siz çıkaracaksınız. Ancak çıkarmasanız dahi onlara sahip çıkarak, korumanız daha önemli."

'BU MESLEK SEVEREK YAPILABİLİR'
Uygulamanın ikinci günü küçük arkeologlar Ayvacık İlçesi Gülpınar Köyündeki Hellenistik döneme ait (MÖ 330-30) Kuzey Batı Anadolu'nun en önemli ve yerel tanrısı ile önde gelen kutsal alanlarından Apollon Smintheon Tapınağı'nı ziyaret etti. Kazı başkanı Prof.Dr. Coşkun Özgünel tarafından bilgilendirilen çocuklar, burada da çalıştı. Prof.Dr. Özgünel "Arkeologlar çok para kazanmazlar. Bu meslek severek yapılabilir. Dolayısıyla sizler tarihi değerlerin kıymetini bilin ve anlayın. Bu konuda amatör olarak uzmanlaşın istiyoruz. Bu nedenle bu projeyi de gönülden alkışlıyoruz" diye konuştu.

Hürriyet, Haber: Burak Gezen, 22.07.2014

MEDENİYETLERİN BEŞİĞİ GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR

 


Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kafkaslar'dan Anadolu'ya ilk giriş kapısı olan Ani Ören Yeri'nde restorasyon ve kazı çalışmalarına kaldığı yerden devam ediyor.

Kurulduğu günden bu yana birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve aynı zamanda önemli bir ticaret merkezi de olan Ani, sahip olduğu zenginliklerle turizme kazandırılıyor.

Bakanlar Kurulu kararıyla yürütülen 160 kazı çalışması ve 200'e yakın bilimsel ve kurtarma amaçlı yapılan kazı çalışmasına 27 milyon lira destek ayıran Bakanlık, üniversitelerin eğitim öğretim döneminin sona ermesiyle kazı çalışmalarının ödeneklerini de il kültür turizm ve müze müdürlüklerine gönderdi.

Bu çerçevede 2012'den beri çalışmaların sürdürüldüğü Ani Ören Yeri'nde 2014'te de Kars Müzesi başkanlığında, Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyelerinden Prof.Dr. Fahriye Bayramın'ın bilimsel başkanlığında çalışmalar gerçekleştiriliyor. Kısa süre önce başlayan çalışmaların ağustos ayı sonuna kadar sürdürülmesi planlanıyor.

Fethiye Camisi bu yıl tamamlanacak
Geçen yıl batı ve güney cephesi önünde çalışılan ve restorasyon projeleri hazırlanmış olan Fethiye Camisi'nin (Katedral) etrafının tamamıyla ortaya çıkarılması hedefleniyor.

Bunun yanı sıra 2014 sezonunda, Manuçehr Camisi'nin tabandan gelen su probleminin çözümüne, alanının grid çalışmalarına, daha önceki yıllarda açığa çıkarılmış olan mekanların duvarlarının basit onarımlarına, ziyaretçilerin rahat dolaşımı için oluşturulan gezi yollarının düzenlenmesine, yapıların temizlenmesine ve sonraki yıllarda gerçekleştirilecek projelerin planlanmasına yönelik çalışmalar da yürütülecek.

21 eser hala dimdik ayakta
Volkanik tüf tabakasının üzerine kurulan bir Ortaçağ şehri olan Ani Ören Yeri'nde en eski tarih, MÖ 5000'li yıllara dayanıyor. Kurulduğu arazi üzerine uyumu sağlamak amacıyla üçgenimsi bir şekilde inşa edilen yedi girişli surlara sahip olan Ani'de, 21 eser halen ayakta duruyor.

İlk yerleşimin MÖ 5000'li yıllarda başladığı Ani'de, Saka Türkleri, Sasaniler, Bağratlı Beyliği, Bizanslılar, Şeddat Oğulları Beyliği, Anı Gürcü Atabeyleri, Harzemşah Devleti, İlhanlılar, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Osmanlı Devleti ve Ruslar hüküm sürdüğü biliniyor.

Ani Ören Yeri'nde bulunan ve ayakta duran eserler arasında yer alan camiler, surlar ve kiliseler de bu medeniyetlerin izlerini taşıyor. Ani, binlerce yıldan beri yan yana duran cami, kilise ve zerdüşt tapınağıyla ziyaretçileri karşılıyor.

Geçen yıl biletli 23 binden fazla kişinin ziyaret ettiği antik kent, soğuk geçen kış şartlarında bile ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Kültür turlarıyla antik kente gelen yerli ve yabancı turistler, burada bulunan eserleri inceleyerek fotoğraflarını da çekiyor.

Sabah, 22.07.2014

IŞİD, TARİHİ MANASTIRA GİRİP RAHİPLERİ KOVDU

Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanları, Musul yakınlarındaki tarihi bir manastıra el koyup, burada yaşayan rahipleri kovdular.

 

Görgü tanıkları Mar Behnam Manastırı'nın rahiplerinin, üzerlerindeki giysiler dışında hiç bir şey alamadan dışarı atıldıklarını anlatıyor.

4'üncü yüzyıldan kalma Mar Behnam Manastırı, Hristiyanlık aleminde hac yeri sayılan önemli bir kutsal mekan.

Hristiyanlar, Musul'u ele geçiren IŞİD militanlarının kendilerine Müslüman olma, yüksek bir vergi ödeme ya da ölüm seçeneklerini sunması üzerine bölgeden kaçmıştı.

Musul kentinde artık Hristiyan kalmadığı bildiriliyor.

Süryani Katolik Kilisesi'ne bağlı olan Mar Behnam, Irak'ın Musul eyaletinin güney doğu kesimindeki Hristiyan kasabası Karakuş yakınlarında.

Süryani bir din adamı militanların manastırda kalanlara "Burada işiniz yok hemen terk edin" dediğini aktarıyor.

Aynı din adamı rahiplerin manastırdaki bazı kutsal eşyayı almak istediklerini ama militanların izin vermediğini de söyledi.

Peşmergeye sığınmışlar

Bölgede yaşayan Hristiyanlar Fransız Haber Ajansı AFP'ye, manastırdan atılan rahiplerin kilometrelerce yürüdükten sonra Kürt peşmergeler tarafından bulunduklarını anlattılar.

Bu ayın başlarında IŞİD, Musul'da, İslami toplumlarda yaşayan ve din değiştirmeyi reddeden gayrimüslimlerin cizye adı verilen bir vergi ödeyerek himaye altına girebileceklerini duyurmuştu.

Açıklamada Hristiyanlar "Bunu reddederlerse sonları sadece kılıç olur" denilerek ölümle tehdit edilmişti.

IŞİD Suriye'de Şubat'ta ele geçirdiği Rakka şehrinde de benzeri bir uygulamaya başvurmuş, Hristiyanların güvenlikleri karşılığında 14 gram altın tutarında vergi vermelerini istemişti.

Irak dünyanın en eski Hristiyan toplumlarından birinin ana vatanı. Fakat ülkedeki Hristiyan nüfus 2003'deki ABD öncülüğündeki işgalden bu yana sürekli azalıyor.

BBC yorumcusu Sebastian Usher, "Iraklı Hristiyanlar IŞİD yönetimi altında ayrımcılığa uğruyor ve cezalandırılıyor olabilir ama diğer dini gruplar örneğin Ezidiler ve Şii Müslümanların durumu çok daha kötü, çünkü inançları yüzünden hemen öldürülme tehlikesiyle karşı karşıyalar" diyor.

BBC, 21.07.2014

KALEHÖYÜK'TE KAZI ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR

Kırşehir Kalehöyük’te, 2012 yılında başlanan arkeolojik kazı çalışmaları devam ediyor. Bugüne kadar 43 eser çıkarıldı. Konuyla ilgili olarak, Vali Özdemir Çakacak başkanlığında bilgilendirme toplantısı düzenlendi.

Kırşehir’in tarih boyunca birçok medeniyete evsahipliği yaptığını, bu yüzden de arkeolojik kazı çalışmalarının insanlık tarihi açısından bütün önem taşıdığını belirten Vali Çakacak, “Kalehöyük'te yapılan kazılara, valiliğimiz ve belediyemizce destek verilmektedir. Bu kapsamda iş makinesi, elektrik, su gibi ihtiyaçlar tedarik edilmektedir. Ahi Evran Üniversitemiz'ce de oluşturulan ekip, kazının sağlıklı şekilde yürütülmesini sağlamaktadır. Ayrıca 2013 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından da 60 bin TL ödenek verilmiştir. Bu yıl da yine bakanlığımızca İl Özel İdaremiz'e 120 bin TL ödenek gönderilmiştir." dedi. Özdemir Çakacak, 2014 yılında da Kalehöyük’te kazı çalışmalarının devam edeceğini söyledi.

Bugün, 21.07.2014

ANAVARZA KALESİ'NDE ANTİK YOL AÇILIYOR

Adana'nın Kozan İlçesi'nde bulunan Anavarza antik kentindeki kazı çalışmalarında, 30-35 metre genişliğinde taşlarla döşeli antik cadde bulundu.

 

Malazgirt savaşı sonrası Doğu Anadolu Ermenilerinin yerleştiği ve yeniden inşa ettiği Anavarza antik kentinde arkeolojik kazılar devam ediyor. Geçtiğimiz sezonlarda ortaya çıkarılan ve bir antik kentin en önemli unsurlarından biri olan antik yol, bu yılki kazı çalışmalarında detaylı bir şekilde araştırılıyor.

En az Efes antik kenti kadar görkemli bir mimari yapıya sahip olan hatta bazı kaynaklarda 'İkinci Efes Antik Kenti' olarak tanımlanan Anavarza, kalesi, mozaikleri, hamamları, kiliseleri, zafer takları, su kemerleri, nekropolü, stadyumu ve tiyatrosuyla 143 dönümlük bir alana yayılmış ve Anadolu'nun en büyük kentlerinden biri olmuş. Çukurova Üniversitesi bilimsel danışmanlığında, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bağlı arkeologların yaptığı kazı çalışmaları sürerken, 30-35 metre genişliğindeki taş döşeli antik yol bu yılki kazı çalışmalarının merkezinde yer alıyor.

Bir kentin büyüklüğünü, ne kadar insanın yaşadığını, ticaretinden sosyal statüsüne kadar nasıl bir medeniyeti taşıdığına dair çok önemli ipuçları veren antik yollar arasında, Anavarza'daki Anadolu'nun en büyüklerinden biri olma özelliğine sahip. Anavarza'nın eski adıyla Kilikya olarak bilinen bölgenin en önemli merkezlerinden biri olduğunu gösteren bu yol, bölgenin en önemli şenliklerinin ve olimpiyat oyunlarının da düzenlendiği yerdi.

Kozan İlçesi'nin 28 kilometre güneyinde Dilekkaya Köyü sınırlarında bulunan Anavarza Antik Kenti, Roma döneminde milattan sonra 2. yüzyıldan itibaren Anadolu'nun en önemli metropollerinden biri olarak biliniyor. Anavarza, Yaşar Kemal'in başta İnce Memed olmak üzere romanlarında da kendine yer bulan Anadolu'nun en büyük antik kentlerinden biri.

Al Jazeera - Anadolu Ajansı, 21.07.2014

KÜBİZM İLK KEZ GÖBEKLİTEPE HEYKELTRAŞLARI TARAFINDAN KULLANILDI

 

Kübizm’i Picasso ve Braque’dan önce duvarlara resmeden sanatçılar vardır. 20. yüzyılda ortaya çıkan Kübizm’in aslında Göbeklitepe heykeltıraşları tarafından çok daha önceden kullanıldığı anlaşıldı..Göbeklitepe, Şanlı Urfa’ya 15 km uzaklıkta yer alan ve günümüzden 12. 000 yıl öncesine dayanan çok önemli bir merkez olarak ortaya çıkarıldı.

 

DÜNYANIN EN ESKİ TAPINAĞI
Bu merkezin bu kadar önemli olmasındaki etken ise; Dünya’nın İlk Tapınağı’nın burada inşa edilmiş olmasıdır. Düşünün, avcı ve toplayıcı olan halk daha yerleşim hayatına geçmeden Göbeklitepe’ye gelip büyük bir tapınak yaparak bugüne imzalarını atıyorlar.

Göbeklitepe’de 1995 yılında Alman Arkeolog Klaus Schmidt tarafından başlatılan kazılar arkeoloji tarihi başta olmak üzere dünya tarihi açısından çok önemli ipuçlarını vermektedir. Öyle ki ortaya çıkan buluntulardan sonra Schmidt, “Önce tapınak geldi, sonra şehir geldi” diyerek erken medeniyet tarihine yeni bir bakış açısı getirdi.

 

T’NİN ÖNEMİ
Bir tepe üzerinde kurulmuş olan Göbeklitepe çok sayıda yuvarlak biçimli yapılardan oluşmaktadır. Taş Devri’nden kalma bu tapınaklardaki ortak özellik; “T” biçimli sütunlarla çevrilmiş olmaları ve ortalarında iki adet “T” biçimli sütunun yer almasıdır. Yapılan incelemeler sonucunda “T” biçimli sütunların insanı stilize ettiği düşünülmeye başlanmıştır. Ortada yer alan ikiz “T” lerde görülen kol ve bacak tasvirleri bu görüşü desteklemektedir. Bu sebeple mitlerini bizlere bırakmak istemiş olmaları fikri daha ağır basmaktadır.

İlginç olan başka bir şey ise; yapıldıktan bin yıl sonra bu tapınak alanının üzeri toprakla örtülmüş. İnsanı merakta bırakan bir gizem: ‘Böyle devasa bir yapı nasıl yapılmıştır?’ , ‘Yapımından bin yıl sonra üzerinin toprakla örtülme sebebi nedir?’ Bu soruların cevabı araştırıla dursun, biz gelelim sanatına…

 

KÜBİZM VE GÖBEKLİTEPE
Sütunların üzerinde yer alan kabartmalarda resmedilen hayvan ve insan motiflerine baktığımız zaman tasvirlerin çoğunun tek bir yönden resmedilmediğini, bazı tasvirlerde motiflerin üstten, alttan ve yandan bir arada anlatıldığını görmek mümkün. Anlatım açısından eğer bir boğayı yandan anlatırsan gövdesinin bir kısmını göremezsin, kafasını yukardan bakıp çizersen daha kolay anlaşılmasını sağlayabilirsin.

 

Mesela ‘Aslanlı Dikilitaş’ yapısına ait kabartmanın birinde yer alan kadın figüründe kadının dizleri üzerinde durduğu söyleniyor, belki de yatarken resmedilmek istenmiş olabilir. Dikkatli baktığınızda kafasını hem sağa hem de sola çevirmiş halde görürsünüz. Bu bir doğum sahnesi olarak da yorumlanabilir. Kübizmin 20. yüzyılda doğduğunu bilen birisi olarak kabartmalara baktığımda, Göbeklitepe’de bulunan sanatçıların bu kavramı Picasso ve Braque’den 12.000 yıl önce uyguladıklarını görmüş olmak beni fazlasıyla etkiledi.

Türkiye Turizm, 21.07.2014

LAODİKYA'DA 1500 YILLIK KETEN PARÇASI BULUNDU

Denizli'nin Eskihisar Mahallesi yakınlarındaki Laodikya antik kentindeki kazı çalışmalarında 1500 yıl öncesine ait olduğu sanılan keten parçası bulundu. Tarihi keten parçalarının Denizli'nin tekstil geçmişinin 1500 yıl öncesine dayandığını ortaya koyduğu belirtildi.

 

Kazı çalışmalarının tüm hızıyla sürdüğü Laodikya antik kentinde, 1500 yıl öncesine ait keten tomarı bulundu. Tekstil sektörüyle adını dünyaya duyuran Denizli'nin bu alandaki geçmişinin izlerine Laodikya'da da ulaştıklarını ifade eden Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof.Dr. Celal Şimşek,Şimşek, "Daha önce tekstil boya kalıntıları bulmuştuk. Bu bulgular, Denizli'nin tekstil sanayisinin tarihinin 1500 yıl öncesine dayandığını gözler önüne sermektedir. Şu anda da yapılan kazı çalışmalarında rulo halinde yine 1500 yıllık keten parçasına ulaştık. Bu tekstil sektörünün binlerce yıl öncesine dayandığını bir kez daha göstermiş oldu" dedi. 

ANTİK KENTTEKİ KİLİSE ZİYARETE AÇILACAK

Diğer yandan ziyaretçi sayısı her geçeng ün artan Laodikya antik kentindeki kilisenin ziyaret edilebilmesi için çalışmaların devam ettiğini belirten Şimşek, "Tarihi kentteki en önemli yerlerden birisi kilisenin bulunduğu alan. Buradaki çalışmalarımız önemli derecede tamamlanmış durumda. Vaftiz havuzu ve ibadet yerleri ile dikkat çeken kilisenin ziyarette açılabilmesi için çalışıyoruz. Kilisenin korunması ve ziyaret edilebilmesi için gereken malzemeler şu an gelmiş durumda. Yakın zamanda çalışmalar tamamlanarak kilise ziyaret edilebilecek duruma gelecek" diye konuştu.

Cumhuriyet, 21.07.2014

'BÜYÜK ANA'NIN KOLLARINI KIRDINIZ

İlhan Koman’ın ‘Akdeniz’ heykelinin kolunun kırılmasıyla ilgili vandalizm noktasında birleşiliyor. Daha önce de benzer olayların yaşanması sebebiyle olayın sadece ‘heykel kırılması’ olayı olmadığı, heykellere saldırının süreğen bir hal aldığının altı çiziliyor.

 

Geçen hafta içerisinde İsrail protestolarında İlhan Koman’ın “Akdeniz” heykelinin tahrip edilmesiyle ilgili sanat çevrelerinden tepkiler gelmeye devam ediyor. Bedri Baykam insan hakları adına gösteri düzenleyen grubun heykele saldırısını sanata karşı girişilmiş bir vandalizm olarak nitelerken, Mehmet Aksoy heykele ve sanata yapılan saldırıların siyasilerce kışkırtıldığını belirtti. Sanat eleştirmeni ve küratör Beral Madra “Bütün Akdeniz’deki katliamları kınayan ve kurbanları kucaklamak için kollarını açan ‘büyük ana’nın kollarını kırdınız” dedi. Heykeltıraşlar Derneği ise bir bildiri yayımlayarak, heykele saldıranları şiddetle kınadı ve bulunup cezalandırılmalarını istedi.

Heykelin saldırıya uğramasıyla ilgili Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Başkanı Bedri Baykam “İsrail’i protesto edeceğiz diye kalkıp bir başkonsolosluğun önünde bulunan bir heykeli taciz etmek, darp etmek, sallayıp kırmaya çalışmak sözde insan hakları adına oraya gittiğini söyleyen bir grubun sanata karşı giriştiği bir vandalizm haline gelmiştir. Bu acıklı bir çelişkidir” dedi. Olayın ülkemizde sanatın orta çağdan kalma cadı avının bir parçası haline gelebileceğinin yeni bir kanıtı olduğunun altını çizen Baykam “Akdeniz heykeli bizim çağdaş sanatımızın çok değerli bir parçası ve 34 yıllık bir iş, öte yandan kırılgan, çok narin, korunması gereken bir iş. Bu kadar akıl almaz bir noktada bir ülkenin bir ülkeye saldırısı konusunda hedef haline gelebilmesi ülkenin ruh halini ve sanatın içinde yüzdüğü, ülkedeki içler acını konumu kanıtlıyor” diye konuştu. Baykam “Beni üzen şey heykelin tamirinin zor olması. Heykel bu badireyi de atlatacaktır. Tamir edecek olan Ferit Özşen’e güveniyoruz, altından kalkacağına inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Sanat eleştirmeni ve küratör Beral Madra, İlhan Koman’ın Türkiye modernizminin en önemli sanatçılarından birisi olduğunun altını çizerken “Akdeniz” heykelinin çeşitli defalar yerinin değiştirildiğinin hatırlattı. Heykelin İslam dininde “put” ulus devlet ideolojisi bağlamında lider ve kahramanlık simgesi olarak yer aldığını belirten Madra “Bugün din ve modernizm arasındaki büyük krizi yaşadığımıza göre, bu kırma olayına şaşırmak anlamsızdır” dedi.

Heykel kırma olaylarıyla ilgili sanatçıların ve sanat uzmanlarının uyarılarını hatırlatan Madra, “Türkiye insanının çağdaş sanat ile epistemolojik ilişkisi gerektiği gibi kurulmadığı için, geniş kitlelerin ‘sanat yapıtı’ nedir ne değildir diye bir bilgisi veya kaygısı da yok. Bunu kıran insanlara şunu söylemek gerekiyor: Bütün Akdeniz’deki katliamları kınayan ve kurbanları kucaklamak için kollarını açan ‘büyük ana’nın kollarını kırdınız; cehaletiniz ve dipsiz hırsınız sizi karanlığa mahkûm ediyor” ifadelerini kullandı.

Olayla ilgili bir bildiri yayımlayan Heykeltıraşlar Derneği ise olaya sadece “heykel kırılması” olarak bakılmaması gerektiğini belirtti. Bildiride, olayın cehalet kaynaklı şiddet eylemi olduğu bildirilirken sanatın dönüştüren, yeniden şekillendirerek mevcudu değiştirme gücünden çekinen, her türlü yaratıcılık belirtisine tahammül göstermeyen zihniyetin kötücül bir tezahürü olduğu ifade edildi.

Bildiride her protesto eyleminin bir şiddet zeminine dönüştüğü ve bundan endişe duyulduğu belirtildi. Afganistan’da ve Suriye’de yaşananlarla benzerlikler taşıyan eylemin Türkiye’ye yakışmadığının altı çizilen bildiride, aynı olayların yaşanmaması için bu tür olaylara hoşgörü gösterilmemesini, suçluların bulunmasını ve cezalandırılmasını istendi.

Daha önce, yaptığı “İnsanlık Anıtı” heykeli Başbakan Tayyip Erdoğan’ın tepkisi üzerine yıkılan Mehmet Aksoy “Heykel insan var olduğundan beri olan bir şey. Hiçbir dinde yasaklanmış değil, put değil. Heykel, şarkı, türkü gibi bir şey... Bunu her yerde insanlara anlatmak gerekiyor. Başbakan ve liderler heykele söverek zaten heykel düşmanlığını körüklemiş oluyorlar” dedi.

Akdeniz heykelini onaracağını açıklayan Ferit Özşen “Heykeli ezbere biliyorum. Sağlam ve iyi yapmaya çalışacağım. İlhan Abi’yle yakın bir dostluğumuz vardı. Bu yaşananlar çok üzücü. Heykele karşı genel bir alerji var. Başbakan bile ucube diyor” diyerek tepkisini dile getirmişti.

Cumhuriyet, 21.07.2014

O KİTABE BURSA'DA

Yıllardır devam eden tartışmayı Türkiye lehine sonlandırabilecek ‘en önemli kanıt’ olarak görülen Şeyh Küşteri’nin kitabesinin Bursa Türk İslam Eserleri Müzesi’nde olduğu belirlendi.

 

Yunan tiyatrosunun karakterleri” olduğunu yazdı. Bu yazıya cevap gecikmedi. Gazetede çıkan haberin ardından Türkiye’nin Atina Büyükelçisi Kerim Uras, gazetenin genel yayın yönetmenine, “Karagöz’ün Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası olduğunu” yazdı ve kanıt olarak da UNESCO’nun tescili ile AİHM’nin kararını gösterdi. Mektup sonrasında Yunan Kültür Bakanı Konstantinos Tassoulas, “Karagiozis’in Yunan olduğunu söyleyebilirim” dedi.

Envanterde kayıtlı
Yıllardır süren tartışmayı Türkiye lehine sonlandırabilecek ‘en önemli kanıt’ olarak görülen mezar taşı ve kitabenin akibetini Uludağ Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim görevlisi Doç.Dr. Hasan Basri Öcalan anlattı. Her ikisinin de Bursa Türk İslam Eserleri Müzesi envanterine kayıtlı olduğunu belirten Öcalan, müze deposunda yaptığı incelemelerde kitabeyi bulduğunu, mezar taşının ise sadece fotoğraf kaydına erişebildiğini söyledi. Öcalan, envanter kaydının yanında “Nerede olduğu bilnmiyor” ibaresi düşülen mezar taşında, “Cennet mekanı firdevs aşiyan sahib-i hayal Şeyh Muhammed Küşteri ruhuna fatiha (802)” ifadesinin bulunduğunu kaydetti.

‘Bursa ile özdeşleşiyor’
Mezar taşının resminin bulunmasının Şeyh Küşteri’nin gerçekliğini sorgulayanlara bir yanıt niteliğinde olduğunu ifade eden Öcalan, iddiaların Küşteri’nin ölümünden sonra hazırlanan kitabede yer aldığını belirtti. Bursa Alan Başkanı Prof.Dr. Neslihan Dostoğlu ise Karagöz ve Hacivat’ın Bursa ile özdeşleştiğini belirtti.

Sultan Orhan’ı avutabilmek için

Rivayete göre, Bursa’da Ulucami inşaatında çalışan Karagöz ve Hacivat herkesi güldürüp işleri aksattıkları için Sultan Orhan Gazi tarafından boyunları vurdurulur. Yaptığına pişman olan Orhan Gazi’yi teselli etmek için Şeyh Küşteri adlı bir kişi, Karagöz ve Hacivat’ın deriden yapılmış tasvirlerini perde arkasında oynatıp onların şakalarını tekrarlayarak padişahı avutur.

Milliyet, Haber: Burcu Ünal, 21.07.2014

3 BİN YILLIK TARİHE DİNAMİTLİ SOYGUN

 

Daha önce kazma-küreklerle mezarları oyan, tahta merdivenlerle tarihi eserlere zarar veren defineciler ‘Bu kadarına da pes!’ dedirtti. Hazine avcıları, baş tanrı ve tanrıça için yapılan tapınma taşlarını dinamitle havaya uçurdu.

İstanbul Çatalca Dağyenice Köyü’nde bulunan 3 bin 200 yıllık kült alanı talan edildi. Frigler döneminden kalma olduğu belirlenen dini mabet yeri defineciler tarafından dinamitle patlatıldı. Daha önce Bizans döneminden kalma mezarları kazma ve küreklerle oyan defineciler, taşların içerisinde bulunduğuna inandıkları defineyi almak için bu kez dinamit kullandı.

Taşın içinde define aramışlar
Çatalca Kültür ve Turizm Dernek Başkanı Ahmet Rasim Yücel, “Define avcılarının kültürel anlarda farklı yöntemler uyduladıklarını görmüştük. Böylesine ilk defa şahit olduk. İçinde define bulmak için taşları dinamitle patlatmışlar. Gördüğümüz manzara karşısında şok olduk. Bu kişilerle ilgili defalarca şikayetlerde bulunduk ama maalesef herhangi bir sonuç elde edemedik. Herkes burada define olduğuna inanıyor. Bunun için belediye ve kaymakamlık üzerine büyük görevler düşüyor” şeklinde konuştu.

Türkiye’deki terk örnekti
‘Erken Demirçağ’da İstanbul Boğazı Üzerinden Trak / Frig Kavimlerinin Anadolu’ya Geçişine Ait İlk Bulgular’ çalışmasında kült alanı şu şekilde anlatılıyor: “Çatalca’nın Dağyenive Köyü’de tespit edilen kült alanı Trak / Frig yapısal özelliği taşıyor. Kör ya da kapalı kapı nişi uygulaması Türkiye Trakya’sı ve Avrupa’nın en doğu noktasında böylesi bir alan ilk defa görülmekte. Bulgaristan’daki kült alanları da çok benziyor.”

Akşam, Haber: Ercan Öztürk, 21.07.2014

VATİKAN GİZLİ ARŞİVLERİNDEN ÇIKAN 526 YILLIK BELGE

Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu'nun resmi tarihçisi Dr. Rinaldo Marmara'nın gün yüzüne çıkardığı 526 yıllık belgede, Cem Sultan'ın Vatikan'a verilmesi için Fransa Kralı 8. Şarl ile Papa 8. Innocenzo arasında yapılan gizli antlaşmadan söz ediliyor. Belgeye göre, antlaşmanın her bir maddesini ihlal eden 500 kilo altın tazminat ödeyecek.

Son 15 yıldır Vatikan Gizli Arşivi'ne Türkiye'den girebilen tek kişi olan Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu'nun resmi tarihçisi Dr. Rinaldo Marmara, 526 yıllık iki ayrı belgeyi HABERTÜRK'le paylaştı. Belgelerden ilki Fransa Kralı 8. Şarl tarafından 10 Nisan 1488'de kaleme alınan ve Papa 8. Innocenzo'ya yazılan mektup. Kral 8. Şarl mektubu Vatikan'a ulaştırması için dört ayrı sözcüsüne Fransa'nın Tours kentinden gönderiyor.

Fransa Kralı mektubunda Papa'nın bazı elçilerinin kendisine geldiği hatırlatıyor ve şöyle diyor:
''(...)Elçilerin bize naklettiğine göre Papa, Sultan'ın kardeşini Osmanlı himayesindeki Hristiyan topraklarının en yakınında bulunan Ancona veya Kilise'ye ait başka bir bölgede tutmak ister. Biz de Papa'yı memnun etmek ve Hıristiyanlığın iyiliğini ve menfaatini istemekteyiz.

 

Elçilerimin doğruluğuna, dürüstlüğüne ve akıllarına güvendiğim için onları Papa ile Türk'ün kardeşi ilgili seyahati konuşup sonuçlandırmasıyla tam yetkili kılıyorum. Nakil sırasında Türk'ün kardeşinin ihtiyacı olan her şeyinin karşılanması, korunması ve mutabık kaldığımız antlaşmanın her bir maddesinin yerine getirilmesi sözünü vermeniz dileğiyle...''

 

Dr. Rinaldo Marmara'nın paylaştığı 3 sayfadan oluşan ve Latince kaleme alınan 4 Temmuz 1488 tarihli ikinci belge ise işte bu gizli antlaşmanın bugüne kadar bilinmeyen bir yönünü ortaya çıkardı. ''Rodos şövalyeleri emrinde Fransa'da bulunan Zizim'in (Cem Sultan) Fransa Kralı tarafından nakli vaadi'' başlığını taşıyan belge şöyle başlıyor:

 

''Kudüs San Giovanni tarikatının başı Pietro D'Aubusson ve Rodos'taki aynı tarikatının ileri gelenleri, ellerinde tutukları Zizim'i daha iyi muhafaza edebilmek için Fransa topraklarına nakletmişlerdi. Fakat Papa, Zizim'in Roma Kilisesi'nin topraklarına naklinin daha uygun olacağına karar vermişlerdi. Zizim'in nakli ve tutukluk şartları konusunda iki yıl önce anlaşmaya varılmasına rağmen Fransa Kralı nakil ve gerekli yardımları yerine getirmeyi geçiktirmişti.''

Habertürk, Haber: Bülent Günal, 21.07.2014

TMSF, EROL AKSOY'UN KAÇIRDIĞI TABLOLARI PARİS'TE YAKALADI

Zimmetine para geçirerek İktisat Bankası’nı batırdığı için 12.5 yıl hapis ve 351 milyon TL para cezasına çarptırılan bankanın eski patronu Erol Aksoy’un ‘kayıp’ tablolarından 30’u bulundu. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun anlaştığı uluslararası kurumsal dedektiflik firması Erol Aksoy’un İktisat Bankası’na aldırdığı ama fonun bankaya el koymasından sonra izine rastlanmayan, zimmetine geçirdiği suçlamasından da delil yetersizliği gerekçesiyle beraat ettiği 74 tablodan 30’unu Paris’te buldu.

İçinde milyonlarca dolarlık eserlerin bulunduğu depo Erol Aksoy ve eşi İnci Aksoy adına kayıtlı çıktı. TMSF 30 tabloya tedbir konması için Fransız yargısına başvurdu. Önce tedbir talebini redddeden mahkeme TMSF’nin itirazı üzerine tablolara tedbir konmasına karar verdi. Aksoy’un tablo hırsızlığı için yeterli delil de böylece bulunmuş oldu. İktisat Bankası’nın kayıp tablolarını zimmetine geçirme cezasından bir kez kurtulan Erol Aksoy için, şimdi tablo tersine dönecek.

BANKA HESABINA KOLEKSİYONUNA
2001 yılında TMSF tarafından el konulan İktisat Bankası’nın patronu Erol Aksoy, bankanın demirbaşında bulunan tablo ve sanat eserlerini zimmetine geçirdiği iddiasıyla yargılanmış; İstanbul 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada, Aksoy için beraat kararı çıkmıştı. İddianamaye göre Aksoy bankanın çoğunluk hissedarı olduğu, murahhas azası ve yönetim kurulu başkan vekili olarak çalıştığı dönemde banka adına değerli tablolar ve antika sanat eserleri satın alıyor ve banka kayıtlarına demirbaş olarak kaydettiriyor, ancak eserlerin muhafaza, bakım ve denetimini bizzat yapıyordu.

‘TESLİM BELGESİ YOK’
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, bankaya TMSF tarafından el konulması üzerine başlatılan soruşturmada, Aksoy’un banka adına alınan ve bankanın envanterine kayıtlı bulunan toplam 67 adet tablo ve 78 adet sanat eserini zimmetine geçirdiği iddia ediliyordu. Yargılama esnasında, daha sonra Birleşik Fon Bankası haline getirilecek olan Bayındırbank, TMSF tasarrufuyla İktisat Bankası’nı devraldı. Devir sonrası banka envanterinin incelenmesiyle, 21 tablonun daha kayıp olduğu anlaşıldı. 2005 yılında başlatılan soruşturma, önceki dosyaya dahil edildi. Aksoy ve avukatları, davaya konu eserlerin muhafazası için veya herhangi bir nedenle sanığa teslim edildiğine dair herhangi bir belgenin bulunmadığını ileri sürmüşler ve suçun unsurlarının oluşmadığını savunmuşlardı.

TMSF avukatları ise işlendiği iddia edilen suçun vuku bulduğu tarihte yürürlükte olan Bankalar Kanunu’na göre söz konusu teslim için herhangi bir yazılı veya resmi belgeye ihtiyaç bulunmadığını öne sürmüşlerdi. TMSF Aksoy’un tabloların yerlerinin tespitine yönelik beyanlarını ‘kesin ve net olmaktan uzak’ olarak nitelemişti. Bankanın taşınır mallarının bankada bulunması gerekirken kurum dışında Aksoy’un kontrolü altında bulunduğunu, bunların yurtiçinde ve yurtdışında muhafazalarının sağlandığı iddia ediliyordu. TMSF’nin iddiaları arasında söz konusu eserlerin Aksoy’un muhafaza, denetim ve sorumluluğunda olduğu gerçeğinin kendisi tarafından kabul edildiğinin dava dosyasındaki ifadelerinden anlaşılacağı da yer alıyordu. Yargılama sırasında özel bir İngiliz firmasında bulunduğu tespit edilen 14 eser de yurda getirilerek Türk İslam Eserleri Müzesi’nde korunmaya alındı. Böylece kayıp tablo sayısı 74’e düştü.

DELİL YETERSİZLİĞİ BERAATİNE YOL AÇMIŞTI
Mahkeme, bilirkişi raporunu da dikkate alarak banka tarafından eksik olduğu belirtilen tablo ve sanat eserlerinin tek tek isim ve özelliklerinin bildirilmediği, muhasebe kayıtlarının açık ve düzenli şekilde tutulmadığı, teslim tutanaklarının olmadığı ve sanığın cezalandırılmasını gerektirecek, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmaması sebebiyle 2013 yılında Aksoy’un tablo ve sanat eserlerini zimmetine geçirdiği suçundan beraatine karar vermişti. Ancak Paris’te ortaya çıkan depo bu kez tabloyu tamamen değiştirecek. Aksoy’a tablo hırsızlığından da hapis yolu görünebilir.

10 MİLYONLARCA DOLARLIK SANAT HIRSIZLIĞI
2001 yılında İktisat Bankası’na el koyan TMSF kayıtlardaki 409 tablodan sadece 322’sini bankada fiziksel olarak buldu. Mevcut eserler Topkapı Sarayı’nda koruma altına alındı. Kayıp 67 tablonun ve envanterde yer aldığı halde bankada izine rastlanmayan 78 sanat eserinin değeri on milyonlarca dolarla ifade ediliyor.

PROTOKOL İMZALANMIŞTI
TMSF ve Erol Aksoy arasında 2006 yılında imzalanan protokol kapsamında grup tarafından ödenmesi taahhüt edilen tutarlar arasında on milyonlarca dolar tutarında, tablo ve sanat eserlerinin zimmete geçirilmesi nedeniyle oluşan zarar da yer almış, ancak ödemelerde temerrüde düşülmüştü. Aksoy savunmasında, bir müze kurulması amacıyla holding binasında galeri tahsis ettiklerini, galeride envanter kaydı yapılmış bir kısım eserin sergilendiğini, bir kısım eserin bankanın iştiraklerinde sergilendiğini, bankanın tasfiye sürecine girmesiyle uhdelerindeki eserlerin TMSF’ye intikal ettirildiğini, bir eksiklik olmadığını, bir kısım eserin bankanın Cenevre’deki iştirakinde olduğunu, bu eserlerin tarafına tesliminin yapılmadığını belirtmişti. Sadece tabloların korunduğu vakfın başkanlığını yaptığını ileri süren Aksoy muhafaza ve denetim sorumluluğunun olmadığını, tabloların bulunduğu yer ve bilgileri paylaştığını kaydetmişti.

607 BİN DOLARLIK İSTANBUL MANZARASI
Dosyadaki iddialara göre Aksoy, banka adına, dünyanın önde gelen müzayede evlerinden Christie’s’de yapılan açık artırmalarda birden fazla tablo satın almıştı. Bunlardan bir tanesi, 607 bin 500 dolar verilerek satın alınan Antoine De Favray’nin A View of Constantinople (İstanbul Manzarası) adlı eseriydi. Eserin satışı için hazırlanan faturanın banka değil de Aksoy adına düzenlenmesi ise dikkat çekmişti. Eser, banka envanterinde gözükmesine rağmen bulunamamıştı.

Aksoy’un zamanaşımı planı işe yaramadı
Zimmetine para geçirerek İktisat Bankası’nı batırdığı için 12.5 yıl hapis ve 351 milyon TL para cezasına çarptırılan bankanın eski patronu Erol Aksoy hakkında Yargıtay 7. Ceza Mahkemesi’nin vereceği karar bekleniyor. 2 Temmuz’daki duruşmada Aksoy ve avukatlarının zamanaşımı planı işe yaramamış, mahkeme Erol Aksoy hakkındaki temyiz davasıyla ilgili kararını en geç 15 Ekim’de açıklayacağını belirtmişti. Dosyayı incelemeye alan daire bu tarihten önce de kararını yazabiliyor. Iktisat Bankası’nın içini boşaltırken hem yurtdışındaki off-shore bankasının yine kendi şirketlerine verdiği batık kredilerini bankaya yıkan hem de mevduatları devlet garantisine sokan Aksoy, bu işlemle çifte yolsuzluk yapmıştı. Devlete 1.2 milyar dolar yükleyen ama diğer batık bankacıların aksine ne rızasıyla 1 lira ödeyen ne de 1 gün hapis yatan Erol Aksoy, yaz tatilini geçirdiği Bodrum’da fotoğraflarıyla magazin haberlerine konu olmaya devam ediyor.

Habertürk, Haber: Anıl Emre, 21.07.2014

TÜRKİYE'NİN KİLİKYA'DAKİ EFES'İ: ANAVARZA

 
UNESCO tarafından “Geçici Dünya Miras Listesi”ne dahil edilen ve Efes antik kentinden 4 kat büyük olan Adana’nın Kozan İlçesi'ndeki Anavarza Antik Kenti keşfedilmeyi ve ziyaretçilerini bekliyor. 

Adana Turist Rehberler Odası (ADRO) Başkanı İsa Akdağ, yaptığı açıklamada, Kozan İlçesi'ne bağlı Dilekkaya Mahallesi’ndeki Anavarza’nın Çukurova yöresinin tam ortasında, Anavarza Dağı’nın batı yakasında kurulmuş tarihi bir Kent olduğunu söyledi.

Kilikya bölgesinin en önemli merkezlerinden olan Anavarza antik kentinin, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in girişimleriyle UNESCO tarafından “Geçici Dünya Mirası Listesi”ne dahil edildiğini belirten Akdağ, Anavarza’nın keşfedilip buradaki Roma ve Bizans Dönemleri’ne ait tarihi eserlerin gün ışığına çıkartılacak olmasıyla Kilikya Bölgesi’ndeki turizmi canlandıracağını ifade etti. Akdağ, “Anavarza antik kenti Çukurova’nın tam ortasında, Anavarza Dağı’nın batı yakasında kurulmuş tarihi bir kenttir. Coğrafi konum olarak Kozan, Kadirli ve Ceyhan’ın tam ortasındadır. Henüz tarihi değeri gün ışığına çıkartılmamış saklı bir hazine gibi öylece durmakta” dedi.

“TARİH UYANDIRILMAYI BEKLİYOR”

“Uçsuz bucaksız kilometrelerce tarih, yerde yatıyor, hazine desem, inanın bu gizemli Kent karşısında, çok ama çok değersiz kalır” diyen ADRO Başkanı Akdağ, şunları ifade etti:

“Anavarza tüm bu özelliklerinden dolayı dünyadaki diğer antik kentlerden farklı bir değer taşır. Sütunlar yerde yatıyor dikilmeyi ve yolu adımlayacak olan misafirlerini, heyecanla bekler gibi yere kapanmış dua ediyor.

Ayrıca, pişmiş tuğlalardan yapılmış, şehir hamamı öylesine duruyor. Bir zamanlar krallara ve bu gizemli kente su taşıyan kemerler de tarihin aktığı gibi bu kemerler ile suyun sızdığı yerlerde oluşan sarkıt ve dikitler doğa harikası gibi duruyor.

Uzadıkça uzayan sütunlu cadde, agoralar, keşfedilmeyi bekleyen akropol, Meryem Ana kilisesi ve kayalara oyulmuş nekropol, dünya da eşi benzeri olmayan 400 metre büyüklüğündeki hipodrom, derin uykudaymış gibi uyandırılmayı bekliyor.

VATANDAŞLAR TARİHİN İÇERİSİNDE YAŞIYORLAR

Akdağ, Anavarza’nın bulunduğu Dilekkaya Mahallesi’nde oturan halkın, şehrin taş ve sütunlarından örülmüş evlerde tarihle iç içe yaşadıklarını vurgulayarak, “Mahallenin tam ortasındaki bir evde ise Anavarza müzesi yazan küçük bir tabela görülüyor. Burada kralın kızı olduğu ve bir havuz içerisinde mozaik yer alıyor. Müze evde sütunlar, yazılı kayalar, lahitler ve balık mozaiği de yer alıyor” dedi.

İsa Akdağ, dünyanın en önemli antik kentlerin den biri olan Anavarza’nın tur programlarına dahil edilmesi gerektiğini belirterek, Kilikya’nın başlı başına bir destinasyon olduğunu bildirdi. Akdağ, Kilikya Bölgesi’nde en az 2 gece konaklama yapıldığında, dünyada eşi benzeri olmayan adam kayalar, cennet cehennem ve ölümsüzlük şehri Misis, Yılankale ve Anavarza gibi farklı bir destinasyon gerçekleştirmiş olacaklarını sözlerine ekledi.

haberler.com, 20.07.2014

KAUNOS ANTİK KENTİNDE KAZI SEZONU

 

Köyceğiz'deki Kaunos antik kentinde 2014 yılı kazı çalışmaları başladı. Kaunos Antik Kenti Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Ufuk Çörtük, yaptığı açıklamada, kentteki kazı çalışmalarının eylül ayının sonlarına kadar devam edeceğini söyledi.

Yeni Asır, 20.07.2014

MARMARA'DAN 2 BİN 500 YILDIR MERMER ÇIKARILIYOR

 




 Marmara Adası, Türkiye’nin mermer stokunun yüzde 15’ine sahip. Ayasofya’dan Mısır ve Vatikan’daki binalara kadar dünyanın birçok yerinde Marmara mermerine rastlamak mümkün. Marmara Belediye Başkanı Süleyman Aksoy, “Adada 25 işletme çalışıyor. Bu yıl krizlerden dolayı yüzde 30 kapasite ile çalışılıyor.” diyor.

Balıkesir’in ada İlçesi olan ve adını mermerden alan Marmara’da, 2 bin 500 yıldır mermer çıkarılıyor. Türkiye’nin en önemli mermer sahasına sahip ilçenin nüfusunun neredeyse tamamı bu işten ekmek yiyor. İç piyasanın yanısıra birçok ülkeye ihracat da yapan çoğu mermer ocağı, tarih öncesinden kalma. İstanbul’daki Ayasofya Camii’nin bütün taban döşemeleri yanında Mısır’da bulunan 2 bin 500 yıllık yapılarla birlikte Vatikan başta olmak üzere birçok dini eserde de Marmara mermerine rastlamak mümkün. Ada, 1941 yılında kurulan Türkiye’nin ilk mermer fabrikasına da evsahipliği yapıyor.

Marmara Denizi’nin güneybatısında bulunan, Türkiye’nin ikinci büyük adası Marmara’da hayat, neredeyse tamamen mermer üzerine kurulmuş durumda. Tarih öncesi çağlardan kalma mermer ocakları bulunan ilçenin hemen tamamı geçimini bundan sağlıyor. Ocaklar, ağırlıklı olarak adanın kuzeyinde bulunuyor. Türkiye’nin toplam rezervinin yüzde 15’ine sahip olan adanın yüzde 30’luk bölümünde mermer çıkarılıyor.

Marmara Adalar Belediye Başkanı Süleyman Aksoy, 2 bin 500 olan ilçe nüfusunun, yaz aylarında 10 bini bulduğunu belirtiyor. Saraylar Mahallesi’nde 25 mermer işletmesi olduğunu belirten Aksoy, şu bilgileriv erdi: “Dünyada en büyük mermer rezervlerine sahip olan yer, İtalya’nın Carara bölgesinden sonra Marmara Adası’nın Saraylar bölgesidir. İhracat, ağırlıklı olarak Suriye ve Ortadoğu bölgesineydi. Ayrıca Yunanistan, ABD ve İsrail’e de mermer gönderiliyor. Suriye’de iç savaş, Yunanistan’da ekonomik kriz çıkınca, Çin’de ise krediler durunca biz de tamamen iç piyasaya döndük.” Mermer sektörünün duraklama döneminde olduğunu ifade eden Başkan Aksoy, “Üç yıl öncesine göre kapasitenin yüzde 30’uyla çalışıyoruz. Mermer ocaklarında yaklaşık bin kişi çalışıyor ve dolaylı olarak binlerce kişiyi olumlu etkiliyor.” diyor. Marmara’da çıkan mermerin hava şartlarına ve dış etkenlere dayanıklı olduğundan daha çok dış ortamlarda kullanıldığını kaydeden Aksoy, “Cami ve kiliselerin sütunları Marmara mermerinden yapılmıştır.” dedi. Aksoy, “İlçe nüfusumuzun tamamının ekonomik geliri bu sektörden karşılanıyor. Çıkan mermer, iç piyasaya ve dünyanın farklı bölgelerine hem blok hem de kesilmiş olarak gönderiliyor.” dedi.

Bölgede mermer işletmeciliği yapan maden mühendisi Recep Ali Ayaz ise Marmara Adası’nda 30 ocak ve 25 ebatlama fabrikasının çalıştığını söyledi. Yıllık ortalama 250 bin metreküp blok mermer üretildiğini kaydeden Ayaz, “Türkiye’nin en eski mermer fabrikası, 1941 yılında burada yapılmıştır. Hala korunaklı bir şekilde, içindeki makinelerle beraber ayaktadır.” dedi. Bahattin Say da sektörde yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. Adanın denizaşırı bir konumda olduğunu belirten Say, “Enerji sıkıntısı nedeniyle fabrikalarımıza ve ocaklarımıza yeni makineler ilave edemiyoruz. Bu da rekabet gücümüzü olumsuz etkiliyor.” diyor.

Zaman, Haber: Melih Gasgar, 20.07.2014

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI'NDAN ARKEOLOJİK SİT KARARLARI

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bazı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararları Resmi Gazete'nin bugün ki sayısında yayımlandı.

paftanın uygun olduğuna; III. (Üç) Derece Arkeolojik Sit sınırlarına ilişkin geçiş dönemi koruma ve kullanma koşullarına ilişkin önerilerin hazırlanarak Kurulumuza iletilmesine; söz konusu alanda Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun 05.11.1999 gün, 658 sayılı İlke Kararı'nın ilgili hükümlerinin geçerli olduğuna ve Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına karar verildi.

Bir diğer toplantıda ; Afyonkarahisar İli, İhsaniye İlçesi, Üçler Kayası Köyü'nde tespit edilen Nallıkaya Nekropolü'nün 2863 sayılı Kanun kapsamında I. (Bir) Derece Arkeolojik Sit olarak tesciline; hazırlanan tescil fişi, 1/5.000 ölçekli koordinatlı sit sınırı paftası ve sit sınırlarının aktarıldığı kadastral paftanın uygun olduğuna; söz konusu alanda Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun Arkeolojik Sitler, Koruma ve Kullanma Koşulları'na ilişkin 05.11.1999 gün, 658 sayılı İlke Kararı'ndaki I. (Bir) Derece Arkeolojik Sitlerle ilgili hükümlerin geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma koşulları olarak belirlenmesine; sit sınırları içerisinde Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına karar verildi.

Aynı gün yine; Afyonkarahisar İli, Bolvadin İlçesi, Nusratlı Köyü, Tilkideliği Mevkii'nde ve tapunun K26A-18D pafta, 127 ada, 37 ve 34 parsellerinde tespit edilen Milli Mücadele Döneminden kalma siperin kararımız eki 1/5000 ölçekli harita ve 1/5000 ölçekli kadastral pafta doğrultusunda "Tarihi Sit" olarak tescilinin ve hazırlanan tescil fişinin uygun olduğuna; söz konusu alanda Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına; ayrıca bahsi geçen kalan alanın Çevre ve Orman Bakanlığına tahsis edilmesinde, yukarıda bahsi geçen siper ile 30.01.2013 gün ve 1190 sayılı Kararımız ile tarihi sit olarak tescilli, 127 ada, 22 ve 37 parsellerde yer alan Milli Mücadele Dönemi siperlerinin en az ellişer metre uzağında ağaçlandırma yapmak şartıyla 2863 sayılı Kanun kapsamında sakınca bulunmadığına karar verildi.

Eskişehir İli, Odunpazarı İlçesi Uluçayır ve Karaalan Mahalleleri'nde yer alan Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 21.10.1988 tarih, 306 sayılı Kararı ile tescilli Çatalkaya ve Sivrikaya Anıtları ve Çatalkaya Mevkii Arkeolojik Siti'ne ilişkin "Çatalkaya (Keskaya)- Sivrikaya Anıtı ve Arkeolojik Yerleşimi" olarak güncellenen tescil fişi, 1/7500 ölçekli koordinatlı sit paftası ve sit sınırlarının aktarıldığı kadastral paftanın uygun olduğuna; söz konusu alanda Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun Arkeolojik Sitler, Koruma ve Kullanma Koşulları'na ilişkin 05.11.1999 gün, 658 sayılı İlke Kararı'ndaki I. (Bir) Derece Arkeolojik Sitlerle ilgili hükümlerin geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma koşulları olarak belirlenmesine ve Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına karar verildi.

Zaman, 20.07.2014

HUBER KÖŞKÜ OTEL Mİ OLUYOR?

 

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a, İstanbul 2. Asliye Mahkemesi hakiminin AKP aleyhine medyada çıkan haberlerin neredeyse tamamına tekzip kararı verdiği iddiasının doğru olup olmadığını sordu. Tanrıkulu, Adalet Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde şöyle dedi: “İstanbul 2. Asliye Mahkemesi hakiminin AKP aleyhine medyada çıkan haberlerin neredeyse tamamına tekzip kararı verdiği iddiası doğru mudur? İddia doğru ise tekzip kararlarının konularına göre dağılımı nedir? Hakimin Reza Zarrab ve eşi Ebru Gündeş’in başvurularıyla medya ve basın aleyhinde verdiği tekzip kararları hangileridir? Hakim hakkında meslek yaşantısı süresince soruşturma açılmış mıdır?"

Tanrıkulu, TBMM Başkanlığı’na verdiği bir başka önergede de Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’e Huber Köşkü’nün otel olarak kullanılabilmesi için 49 yıllığına özel bir şirkete kiralanıp kiralanmadığını sordu. Tanrıkulu özetle şu sorulara yanıt istedi: “Tarabya Yerleşkesi içindeki Huber Köşkü için 1 Ocak 2004-17 Temmuz 2014 arasındaki dönemde yapılan tüm harcamaların ana başlıklarına göre tutarları ne kadardır? Huber Köşkü’nün otel olarak kullanılabilmesi için 49 yıllığına özel bir şirkete kiralanacağı ve söz konusu özel şirketle bir protokol imzalandığı iddiası doğru mudur? İddia doğruysa, Huber Köşkü’nün 49 yıllığına kiralanması için protokol yapılan özel şirket hangisidir?

Cumhuriyet, 19.07.2014

SÜMELA'YA 4 KİLOMETRELİK TELEFERİK KURULUYOR

 

Trabzon’daki tarihi Sümela Manastın'na teleferikle çıkılması için hazırlanan proje onaylandı.

Maçka Belediye Başkanı Koray Koçhan, projenin hayata geçirilmesiyle turizmin çok daha hareketleneceğini belirterek "Bu Sümela'nm geleceğini kurtaracak bir proje. Ayrıca mevcut tesisler yenilenecek, yöresel satış reyonları olacak" dedi.

Teleferiğin kurulacağı yerle ilgili olarak ise Koçhan "Milli Park'ııı girişinden yürüyüş yoluna patikanın yanına kadar gelecek bir alan. 4 kilometrelik bir teleferik alanı. Tahminen 10 milyonluk bir yatırım olacak. Teleferik çok cazip olacak çünkü Çakırgöl projesi var, kayak projesi var. Bunların da olmasıyla birlikte yeşil yollar projesi kapsamında Sümela ile aşağıdaki yol genişletilecek. Sümela'ya gelen turistlerin yükünü teleferik çekecek" ifadelerini kullandı. 

Turizm Gazetesi, 19.07.2014

BİZANS HANEDAN ÜYESİNİN YAPTIRDIĞI BİR CAMİ

Üsküdar’a yanaşan vapur yolcularını tepeden selamlayan kırmızı caminin hikayesi, bizi Fatih Devri’ne götürür. Rum Mehmed Paşa Camii’nin sadece dış görünümü değil, banisi Mehmet Paşa’nın hayatı da sıradışıdır.

 

Kentin en eski Osmanlı eserlerinden olsa da hep kafa karıştırır mimarisiyle. Taş ve tuğlalı renkli duvar örgüsü, yüksek kasnağı, kasnaktaki pencere uygulaması Bizans kiliselerini andıran yapının adı da Rum Mehmed Paşa Camii üstelik.