İSTANBUL'DA 'TARİHİ YARIMADA'YA ELVEDA

İstanbul 2. İdare Mahkemesi tarihi yarımadaya “elveda” dedirtecek bir karara imza attı. Kumkapı Balık Hali’nin marina yapılmasına, Yedikule Bostanları’nın da bulunduğu bölgenin açık spor ve rekreasyon alanına dönüştürülmesine kapı açan imar planının iptali istemiyle açılan davayı reddetti. CHP’li meclis üyesi Fazıl Uğur Soylu, karara tepki göstererek “Tarihi yarımadayı yok edecek bu kararı Danıştay’a taşıyacağız” dedi.

CHP’li 8 Meclis üyesi, eski İstanbul’un kalbi “tarihi yarımada”yı dönüştürecek imar planlarının iptali istemiyle dava açmıştı. İstanbul 2. İdare Mahkemesi, geçen yıl, 61 konu başlığından 37’sine yürütmeyi durdurma, 7’sine ise kısmen yürütmeyi durdurma karar vermişti. Fatih Belediyesi karara itiraz etmişti. Mahkeme de önce yürütmeyi durdurma kararını kaldırdı, sonra da davayı bitirdi. Kararda, dava konusu düzenlemelerin 1/5000 ölçekli koruma amaçlı imar planında öngörüldüğü, itirazların konusunun da bu plan olduğu ifade edildi. Dava konusu olan 1/1000 ölçekli imar planının üst plana uygun olarak hazırlandığı savunuldu. Ulaşım, otopark, Avrasya Tüneli ve tarihi yarımada içerisindeki yenileme alanlarına ilişkin imar planlarına karşı, daha önceden, Mimarlar Odası tarafından dava açıldığı anımsatıldı. Odanın açtığı davada, Sirkeci Garı’nın otel, İETT Garajı alanının da ticaret merkezi olmasını öngören planların iptal edildiğine dikkat çekildi.

Önü açılan projeler
Tarihi yarımadaya bağlanacak olan Avrasya Tünel Geçişi. 1. Derece koruma bölgesinde yer alan ve geçen aylarda Avrasya Tüneli geçiş güzergâhı üzerinde olduğu gerekçesiyle yıkılan Kumkapı Balık Hali’ne yapılacak marina. UNESCO’nun dünya mirası listesinde yer alan ve Yedikule’den Ayvansaray’a kadar uzanan kara surları koruma bandında yapılacak işlemler. Yedikule Bostanları’nın da yer aldığı bölgelerde yapılması planlanan açık spor alanları, rekreasyon alanları. Fatih geneline inşa edilecek otoparklar. Sur içinde öğrenci yurdu ve meslek okulları...
Cumhuriyet, Haber: Hazal Ocak, 08.12.2016

TARİHİ DARÜŞŞAFAKA BİNASI BAKIN NE OLDU?

İstanbul Fatih’teki binada 1873 yılından 1993 yılına kadar eğitim ve öğretimini sürdüren Darüşşafaka Lisesi, 1994’te Maslak’taki kampüsüne taşındı. Darüşşüfaka Cemiyeti adına yapılan açıklamaya göre; Fatih’teki tarihi bina yeni kampüsün ihtiyacı olan finansmanı sağlaması için Ziraat Bankası’na satıldı.

Cemiyetin binayla ilişkisi kalmadı. Bina 15 yıl boş kaldı. Milli Eğitim, yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim göreceği, yüzde 20'si T.C. vatandaşı öğrencilerden oluşacak bir Anadolu imam hatip lisesi açmaya karar verdi.

AFRİKALILAR TERCİH EDİYOR
Sözcü'den Özlem Güvemli'nin haberine göre, Maliye'yle yapılan yazışmalar sonuncu tarihi binalar, Milli Eğitim'e tahsis edildi. Öğrencilerin 26 bin metrekarelik arazi üzerindeki Darüşşafaka binalarında eğitim görmesi uygun bulundu. Pansiyonlu Fatih Sultan Mehmet Anadolu İmam Hatip Lisesi'nin açılması karara bağlanınca restorasyon başladı. Okul ilk olarak Beyoğlu Anadolu İmam Hatip Lisesi bünyesinde eğitim verdi. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında tarihi binaya taşındı. Tadilat ve restorasyon çalışmaları sürdüğü için lise, 5 yıldır yapının yanındaki binada faaliyetlerini yürütüyor. Okula Afrikalılar ağırlıklı olmak üzere Asya, Balkanlar ve KKTC'den öğrenci geliyor.

İTALYAN MİMAR TASARLADI, DOLMABAHÇE'NİN MİMARBAŞI ÇİZDİ
İnşaatı 1873'te biten 143 yıllık yapıyı, İtalyan mimar Barironi tasarladı. Binanın planını Dolmabahçe Sarayı'nın mimarbaşı olan Ohannes Amire Balyan çizdi.
Gerçek Gündem, 07.12.2016

'KUŞLAR' YUVAYA DÖNDÜ

Kuzgun Acar’ın soyut kompozisyon “Kuşlar” heykeli, Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı tarafından yürütülen restorasyon ve konservasyon projesinin ardından ait olduğu yuvasına, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’na geri döndü. Acar’ın (1928-1976) tam kırk yıl önce tamamlayarak İstanbul Manifaturacılar Çarşısı (İMÇ) 1. Blok duvarına astığı ve aradan geçen sürede Çarşı’nın sembolü haline gelen eseri, demirden yapılmış olmasının ve açık havada sergilenmesinin de etkisiyle yıllar içinde hayli tahrip olmuş, çürümeye başlamış, hatta bazı parçaları kopmuştu.

Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı, daha önce 2008’de İMÇ’deki sanat eserlerinin temizliğini üstlenmişti. 2013 yılında da “Kuşlar” heykeli için vakfın projesi kapsamında sanat tarihçileri ve restoratörlerden oluşan bir danışma kurulu oluşturuldu. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Özer Aktimur, yok olmak üzere olan bu eserin restorasyonunu üstlendi. Yaklaşık üç senelik bir restorasyon ve konservasyon çalışmasının ardından “Kuşlar”, yuvaya dönmeden önce sanatseverlerle bir araya gelmesi, sanatçının özgün dokunuşlarının daha yakından gözlenebilmesi amacıyla Sakıp Sabancı Müzesi bahçesinde sergilendi.
Cumhuriyet, 06.12.2016

ULUS'TA TARİH KIYIMI YAPILACAK

Ankara'da Ulus Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı projesi kapsamında 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı’nda bazı binaların acele kamulaştırma ile yıkılma işlemine karşı açılan dava, Danıştay 6. Daire tarafından esastan reddedildi. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Candan Danıştay 6. Dairesi'nin birçok benzer karar verdiğine dikkat çekti. Candan, 2002 yılına kadar Cumhuriyet tarihinde sadece 14 kez yapılan acele kamulaştırmaların AKP hükümeti döneminde 2 bine ulaştığını söyledi.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Büyükşehir Belediyesi'nin, Ulus Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı projesi kapsamında bulunan Bentderesi'ndeki Antik Roma Tiyatrosu'na ilişkin çalışmalarda 1. Derece Arkeolojik SİT Alanı’nda bazı binaların acele kamulaştırma ile yıkılma işleminin iptaline ilişkin davanın Danıştay 6. Dairesi tarafından reddedilmesini değerlendirdi. Konuyla ilgili açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Danıştay 6.Dairesi'nin kararlarını izliyoruz. Yargıya müdahale ve 12 Eylül referandumundan sonra oluşturulan bu dairenin verdiği kararlar, hukuksal sürece siyasetin müdahalesi kuşkusunu güçlendirmektedir. Taksim Topçu Kışlası'nda, dün AOÇ’de bugün Ulus’ta acele kamulaştırma işine onay veren Danıştay 6. Daire kentsel mücadele ve çevre mücadelesine bakan daire olarak görev yapıyor. Ulus’ta 1.derece arkeolojik SİT alanında acele kamulaştırılacak bir durum yok. Başkent savaş alanı oldu anlaşılan” dedi.

'ACELE KAMULAŞTIRMA SAVAŞ KOŞULLARINDA YAPILIR'
Savaş koşullarında uygulanan acele kamulaştırma sayısının AKP hükümeti döneminde iki binlere ulaştığını kaydeden Candan, 2002 yılına kadar Cumhuriyet tarihinde 14 kez acele kamulaştırma yapıldığı dile getirdi. Ancak 2002 yılından günümüze kadar bu sayının 2 bine ulaştığına dikkat çeken Candan, acele kamulaştırmanın kentsel topraklara, doğal ve tarihsel varlıklara el koyma sürecinin adı olduğunu söyledi. Ulus’un altında ve üstünde tarih yattığını ifade eden Candan, “Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Ulus'ta hayata geçirmeye çalıştığı projeler kapsamında açılan ve iptal kararı verilen davalarda bilirkişilerin ve mahkemelerin ‘Ulus’ta tarihinden ve kültüründen bihaber uygulamalar yapılmaktadır’ kararı çok nettir. Ulus’taki uygulamalara ve plana yönelik davamız devam ederken Danıştay 6. Daire vatandaşların açtığı davayı esastan reddederek Ulusun yıkımı kararına ortak olmuştur. Bu karar hukuki ve bilimsel değildir. Ulus’taki alanların ve tarihin ranta kurban edilmesine izin vermeyeceğiz” dedi.
Evrensel, 06.12.2016

Halepli Mahmud Zeyin El Abidin, 2013'ten beri Yıldız Teknik Üniversite'nde öğretim görevlisi. Mimarlık tarihi alanında çalışıyor. Ortadoğu’daki Osmanlı mimari yapıları konusunda uzman. Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı (ÇEKÜL) Suriye temsilciliği, Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı'nda (TİKA) da müşavirlik yaptı.

Zeyin El Abidin’in Suriye ve Suudi Arabistan’daki Osmanlı eserleri hakkında 7 kitabı bulunuyor. Son çalışması ise 1986’da UNESCO Dünya Mirası listesine giren, eski Halep’te iç savaş nedeniyle hasar gören tarihi binaların tespiti.

35 tarihi binada hasar belgelendi
Yıllardır ülkesinin çeşitli kentlerinde bulunan tarihi yapıları belgeleyen Zeyin El Abidin’in yeni çalışması Halep’in savaşta zarar gören mimari eserleri üzerine. Basit bir sergi ile başlayan proje, tarihi kentle ilgili önemli bir belge olma yolunda ilerliyor:

“Öğrencilik yıllarımdan beri doğup büyüdüğüm şehir olan Halep’in mimari eserlerini belgeliyorum. Bu işe başladığımda bir gün savaş çıkacağı ve fotoğrafını çektiğim binaların yok olacağı aklıma bile gelmezdi. İnsanlar haklı olarak Halep’te ne olup bittiğini bilmiyor. Yıkımın boyutlarını ortaya koymak için elimdeki fotoğraf ve çizimleri internetten bulduğum hasarlı görüntüleri ile eşleştirdim. Şu ana kadar UNESCO Dünya Mirası listesinde olan tarihi Halep’in savaştan zarar gören 35 binasını belgeledik. Savaş devam ettiği için sahada çalışamıyoruz. İnternet ve medya aracılığıyla hasar gördüğünü tespit ettiğimiz yeni binalarla bu çalışmaya devam ediyoruz.”

Mimar Sinan’ın yaptığı cami yerle bir oldu
Halep’in Arap, Türk, Kürt ve Ermeni, mozaik gibi bir kültürel dokuya sahip olduğunu söyleyen Zeyin El Abidin, aynı karakterin mimari yapıya da yansıdığını düşünüyor. Suriye’deki ayaklanma 19 Temmuz 2012'de Halep’e de sıçradı ve kent büyük ölçüde muhaliflerin eline geçti. Ancak son bir yıldır Rusya ve İran’ın desteği ile Halep’in muhaliflerden geri alınması için yürütülen ağır bombardımanlar kente büyük zarar verdi. Zeyin El Abidin "Halep kentinin dokusu, mimarisi en az yüzde 70 zarar görmüştür" diyerek hasar gören binalar arasında Mimar Sinan’ın Hüsreviye ve Adliye külliyelerinin de olduğunun altını çizdi:

“Tabii savaş bittiğinde bu eserlerin bir kısmı restore edilecek, bir kısmı belki yeniden inşa edilmeli. Örneğin Sinan’ın yapmış olduğu ilk eser olan Hüsreviye Külliyesi tamamen yıkılmış vaziyette. Geriye fotoğraflarından başka bir şey kalmadı.”

Hasar gören tarihi binaların çoğu Osmanlı dönemine ait
Tarihi Halep kenti ve kalesi birçok uygarlığa ev sahipliği yaptı. Helenistik dönem, Roma, Bizans, Emeviler, Selçuklu, Memlükler ve Osmanlı... Yavuz Sultan Selim döneminde (1516) Osmanlı yönetimine giren kent, ekonomik ve kültürel olarak en çok bu dönemde gelişti. Zeyin El Abidin, “Halep zaten bir Osmanlı kenti. Yani Halep’in kapalı çarşısı, Halep’in hanları, Halep’in geleneksel evleri... Dolayısıyla doğal olarak baktığınız zaman, en büyük eserler, Osmanlı döneminden zarar gören eserler.” diyor. 
Al Jazeera, Haber: Can Hasasu, 05.12.2016


******


OSMANLI'NIN 22, MİMAR SİNAN'IN 2 ESERİ HALEP'TE YERLE BİR OLDU!

Suriye’deki iç savaşta bugüne kadar Emevi, Eyyubi, Memlük ve Osmanlı dönemlerine ait UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan yüzlerce tarihi cami, medrese, külliye, hamam ve hastane tahrip edildi. Suriye’deki Osmanlı eserlerini 25 yıldır inceleyen ve 8 kitap yazan Ortadoğu’da Osmanlı eserleri uzmanı Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Tarihi Kürsüsü hocası Suriyeli Mahmud Zeynel Abidin, Halep’teki eserlerin son durumunu HABERTÜRK’e anlattı

“Son kuşatmalarla Halep’te 200 tarihi eser tahrip edildi. Halep mimarisinin yüzde 70’i Osmanlı eserlerinden oluşuyordu. Tamamı yok oldu. Tahrip edilen 200’e yakın eserden sadece 33’ü tespit edildi. 33 tarihi yapının öncesini bizzat ben fotoğrafladım. Bu eserlerden 22’sinin Osmanlı’ya ait olduğunu, hatta 2’sinin Mimar Sinan’a ait olduğunu tespit ettim. Mimar Sinan’ın 2 eserinden biri tamamen yok olmuş, biri de yüksek oranda tahrip edilmiş durumda” dedi

Suriye’de Beşar Esad güçleri, son 4 yılda ülkenin ikinci büyük kenti konumunda olan Halep’i defalarca kuşatma altına aldı. 2013’ten itibaren Halep’te 200’den fazla tarihi eser tahrip edildi. Bu eserler her gün yeniden tahrip edilmeye devam ediliyor. Kuşatmalar sırasında Esad güçleri ve muhalifler arasında çıkan çatışmalar sonucunda şehir tam anlamıyla bir harabeye döndü. Tarihi eserlerin kimi tamamen yok oldu, kimi roket ve kurşunlarla kısmi zarar gördü.

‘MİMAR SİNAN’IN CAMİSİ DİNAMİTLE YOK EDİLDİ’
Yıllardır Ortadoğu’daki Osmanlı eserleri üzerine çalışan Osmanlı eserleri uzmanı Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Mimarlık Tarihi Kürsüsü hocası Suriyeli Mahmud Zeynel Abidin, Suriye’de Mimar Sinan’a ait 3 yapının bulunduğunu söyledi. Abidin, “Bunlardan biri Şam’daki Süleymaniye Külliyesi. Temeldeki teknik sorunundan dolayı tahrip olma tehlikesi yaşıyor. Acilen restore edilmesi gerekiyor. Diğer 2’si de Halep kentinde. Atılan roketlerle Adliye Camii’nin kubbesi ve minaresi yıkıldı. Hüsreviye Külliyesi, temeline dinamit konularak tamamen yok edildi” dedi.

Ortadoğu’da Osmanlı’ya ait bine yakın tarihi yapının bulunduğunu belirten Mahmud Zeynel Abidin, “Bu eserlerin tamamını tespit etmeye çalışıyorum. Ancak bunu bir ekiple yapmak gerekiyor. Benim imkânlarım kısıtlı. Tek başıma yaklaşık 25 yıldır 200’e yakınını tespit edip 8 kitap halinde yayımladım” diye konuştu.

‘ARAPLAR DA OSMANLI ESERLERİNİ TANIMIYOR’
Yaptığı çalışmalarla Osmanlı eserlerini tespit edip bulunduğu ülkenin kültür bakanlıklarına rapor halinde sunduğunu söyleyen Abidin, “Onlar da bu çalışmalar neticesinde Osmanlı yapılarını fark edip restore ediyorlar, değer veriyorlar” ifadesini kullandı. Kendisini Türk ve Osmanlı kültürünü Araplara tanıtmaya adayan Mahmud Zeynel Abidin, “Şimdilik Halep’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren en önemli 33 tarihi yapıyı tespit ettim. 100’e çıkarıp kitap şeklinde yayımlayacağım. Bunun için çalışıyorum” dedi. 

HÜSREVİYE CAMİİ VE KÜLLİYESİ
1546 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın Halep Valisi Hüsrev Paşa tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirildi. Hüsreviye Külliyesi’nin içinde bir cami, bir medrese ve bir türbe bulunmaktaydı. Suriye’de başlayan iç savaş sonucunda bakımsız kalan külliye, kendi haline terk edilmişti. 2013’ün sonlarına doğru bölgedeki silahlı güçler temellerine dinamit koyarak yapıyı tamamen yok etti.

UNESCO LİSTESİNDE OLANLARIN KİTABINI YAZIYOR
Mahmud Zeynel Abidin, 2012’den beri Halep’te bulunan Emevi, Eyyubi, Memlük ve Osmanlı dönemlerine ait yüzlerce tarihi cami, medrese, külliye, hamam ve hastanenin tahrip edilmeden önceki hallerini Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nde hazırladığı doktora tezi için fotoğrafladı. Halep’te Emevi dönemine ait 2, Eyyubi dönemine ait 2, Memluk dönemine ait 7 ve Osmanlı dönemine ait 22 eserin tahrip edildiğini söyleyen Abidin, “Yıkılan kentte milattan öncesine ait bir tapınak ve surların büyük bir kısmı da yok edildi” dedi.
Habertürk, Haber: Sami Akbıyık, 09.12.2016

GÖBEKLİTEPE UNESCO YOLUNDA

Dünyada en eski tapınak merkezi kabul edilen, yaklaşık 12 bin yıllık geçmişe sahip Göbeklitepe, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası asıl listesine girmeye hazırlanıyor.

Şanlıurfa'ya 18 kilometre mesafede, Örencik Mahallesi yakınlarında bulunan ve ilk kez 1963'te İstanbul ve Chicago Üniversitelerinden araştırmacıların yüzey çalışmaları sırasında fark edilen Göbeklitepe'deki kazı çalışmaları, 53 yıldır sürüyor.

Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Şanlıurfa Müzesi tarafından 1995'ten beri ortaklaşa yürütülen çalışmalarla, neolitik döneme ait, boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40 ila 60 ton arasında değişen, yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli dünyanın en eski tapınak kalıntıları, çok sayıda yabani hayvan figürü, insan heykeli ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli gibi tarihi eserler gün yüzüne çıkarıldı.

Başta Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere birçok kurum ve kuruluş, "Dünyanın en eski tapınak merkezi" olduğu belirtilen ve 5 yıl önce UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan Göbeklitepe'nin tanıtımı için çeşitli projeler yürütüyor.

ÖLMEDEN ÖNCE GÖRÜLMESİ GEREKEN 2'NCİ YER
Geçen yıl İsviçre'nin Davos kentinde gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu'ndaki tanıtımda katılımcıların ilgisini çeken Göbeklitepe, Amerika Birleşik Devletleri'nde yayın yapan internet sitesi Business Insider'ın bu yıl güncellediği "Ölmeden önce görülmesi gereken 30 mekan" arasında da ikinci sırada gösterilmişti.

Kısa süre önce Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı'nın incelemelerde bulunduğu Göbeklitepe'nin, tarihi dokusu, arkeolojik değeri ve özgünlüğünü koruması dolayısıyla gelecek yıl Şubat ayında geçici listeden asıl listeye girmesi bekleniyor.

"TURİZME KATKI SAĞLAYACAK"
Şanlıurfa Valisi Güngör Azim Tuna, Göbeklitepe'nin dünya arkeoloji tarihinin belli başlı parametrelerini ciddi manada değiştiren bir kazı alanı olduğunu söyledi.

Bölgede kazı çalışmalarının devam ettiğini anımsatan Tuna, çalışmalarının ardından söz konusu yerle ilgili daha önemli sonuçlara ulaşmayı öngördüklerini belirtti.

Göbeklitepe'ye ilişkin uluslararası çok sayıda yayının yapıldığını anlatan Tuna, şunları kaydetti:

"Tahminimiz 2018'e kadar Göbeklitepe, UNESCO'nun dünya mirası listesine alınacak. İnşallah önümüzdeki dönemde netleşecek. Bunun önemi çok büyük. Şu anda tarihin bilinen en eski tapınağı Göbeklitepe. Bunu aslında bütün ülkeler çok iyi biliyor. Geçtiğimiz yıllarda dünyanın dört bir tarafından ziyaretçi de aldı. Geçen yıldan beri malum sebepler (terör ve Suriye sınırındaki gelişmeler) nedeniyle ziyaretçi trafiğimiz azaldı. Eminim yeni bir tanıtım çalışması ve yapılan restorasyon hizmetiyle Göbeklitepe, Türkiye'nin turizmine önemli katkılar sağlayacak."
Ntv, 05.12.2016

Avcılar'da Küçükçekmece Göl Havzası (Bathonea) Antik Yerleşkesi'nde sürdürülen kazılarda ortaya çıkan yaklaşık 20 bin parça cam buluntu değerlendirilirken, 1500 yıl önce bölgede yüksek standartlı bir yaşam olduğu, yapılarda pencere camının yanı sıra o zamana kadar fazla bilinmeyen vitrayların da yaygın olarak kullanıldığı anlaşıldı.

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Şengül Aydıngün başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı adına Avcılar'da Küçükçekmece Göl Havzası'nda yürütülen Bathonea kazılarındaki buluntular bu sezon Ağustos ve Eylül aylarında laboratuvar, depo ve analiz çalışmaları ile tek tek yeniden değerlendirildi.



Küçükçekmece Göl Havzası'nda Kazı Başkan Vekilliği görevini yürüten, müzecilik, antik cam tasarımı ve cam tarihi konularında uzman arkeolog Dr. Şeniz Atik, Küçükçekmece Gölü kıyısında yürütülen kazılarda ele geçen, büyük boyutlu bazilikal yapılar ile martyrion ve mezarlarda yaklaşık 20 bine yakın cam buluntuya rastlandığını söyledi.



Bir dönem TRT 2'de yayınlanan 'Camdaki Yansımalar' belgeselinin kaynak metin yazarlığı ve bilimsel danışmanlığını da yapan Dr. Atik, buluntular ile ilgili değerlendirme çalışmaları yaptıklarını, bölgede özellikle çok sayıda pencere camı ve altın varaklı cam mozaik parçalarına (tessera) rastlandığını belirterek şöyle dedi:



“Geçtiğimiz yıllarda yürütülen kazı çalışmalarında bulunan yaklaşık 20 bin adet cam parçasının önemli bir bölümünü pencere camları oluşturmaktadır. Bölgedeki antik yapılara ait pencere camlarının çokluğu ve yoğunluğunun yanı sıra özel olarak kesilmiş ince vitraylar da dikkat çekici. Bu vitraylar önemli yapılarda pano ve pencere camı olarak kullanılıyor. Bunların ötesinde, yine çok sayıda cam tesseralar (mozaik parçaları)cam kap, kandil, bardak, kase ya da ayaklı kadehlere rastlıyoruz. Buluntuların büyük bir kısmının iyi kaliteli camlar olduğunu görüyoruz. Bu da burada yüksek standartlı bir yaşamın varlığının kanıtıdır. Bölgede bulunan bir kısım cam şişeler de Anadolu'daki formlardan farklılık göstermektedir."



Dr. Atik, "Bunlara dayanarak camların bir kısmının ithal, bir kısmının ise yerel olabileceği düşünülmektedir. Tüm buluntular titizlikle değerlendiriliyor. Küçük parçalar halinde oldukları için, bunların önce tasnifleri yapılarak birleşebilecek parçaların seçilmesi, bütünleme çalışılmalarının ardından çizimlerinin ve tanımlarının yapılması; analizleri yapılması gerekenlerin belirlenmesi ve yayına hazırlaması hayli zaman alıyor" diye konuştu.



Yakın zamanda Marmaray Yenikapı Kazılarının cam buluntularını değerlendirerek yayınlayan Dr. Atik, Yenikapı ve Bathonea buluntuları arasında benzerlikler olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:



“Bu da demektir ki ya İstanbul ve civarında önemli bir üretim merkezi vardı, ya da burası Yenikapı gibi büyük bir liman olduğu için camların bir kısmı ithal olarak gelmişti. Buluntuların çalışmaları tamamlandıktan sonra, Bathonea'nın İstanbul ve diğer kentlerle ilişkisi ortaya çıkacak.

Buluntuların önemli bir kısmı 5–7. yüzyılları kapsıyor. Bu alanın daha geç dönemlerde de kullanım gördüğünü 10.-12. yüzyıllara ait, az yoğunluktaki buluntular sayesinde biliyoruz. Daha sonra Geç Osmanlı döneminden de az sayıda cam buluntu var."



Özel kesimli renkli cam vitray parçaların ve altın varaklı tesseraların önemine değinen Dr. Atik, "Bathonea'da 5–7'inci Yüzyıl tabakalarında açığa çıkan cam bulgulara dayanarak, buradaki yaşam standartlarının oldukça yüksek olduğunu belirtebiliriz" diye ekledi.
Ntv, 05.12.2016

İSTANBUL RESİMLERİ MÜZAYEDEYE ÇIKIYOR

SERGİSİ DEVAM EDİYOR
Halen Pera Müzesi’nde sergisi devam eden, İstanbul’u belgesel niteliğinde resimleyen Felix Ziem’in ‘İstanbul’ eseri de ilk kez satışa sunulacak. OsmanlıAilesi’nden Hasan Hüsnü Paşa ve Ratip Paşa’nın torunu olan Mualla Emine Hanım Koleksiyonu’ndan müzayedeye gelen tablo 350 bin TL açılış fiyatına sahip. Fausto Zonaro ve Prieur Bardin gibi önde gelen Avrupalı sanatçıların eserleri de müzayedede olacak.

Müzayedede modern Türk resmi için de özel bir bölüm yer alıyor. Hale Asaf, Hamit Görele, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cevat Dereli, Ali Çelebi, Orhan Peker, Cihat Burak, Mustafa Esirkuş ve Nuri İyem’in eserlerinden oluşan bir koleksiyon da satışa sunuluyor. 200 eserin satışa çıkacağı müzayedeyi Artam Antik AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Artam yönetecek. Satışa sunulan eserler 10 Aralık tarihine kadar Antik AŞ’nin Maçka’da bulunan ana binası Antik Palace’ta görülebilir. Online katalog için: antikas.com

SANATIN ZAMAN TÜNELİ
Turgay Artam: “Türk resim sanatının en değerli imzalarının yer aldığı müzayedemizde sergilenen eserler 1880’lerde oryantalist ressamların gözünden İstanbul betimlemeleri ile başlıyor ve Türk resim sanatının zaman tüneli olarak devam ediyor.”
Hürriyet, 04.12.2016

Tabanlıoğlu Mimarlık'ın ortağı Melkan Gürsel, ofisin temel direklerinden Özdem Gürsel'le birlikte geçen eylül ayında Londra'daki Victoria & Albert Müzesi'nde sergilenen "Beloved/Azizem" adlı eserlerini ekrana yansıttığı görüntülerle anlatırken, İstanbul'daki Beyazıt Kütüphanesi'nin restorasyonunu anımsattı.

Kütüphanenin restorasyon ihalesini Rena İnşaat almıştı. Biz restorasyonun mimari projesini sosyal sorumluluk kapsamında üstlendik. Kütüphane restore edilmiş haliyle 2015’te açıldı.

Projenin dünya mimarlık çevrelerinde ilgi çektiğini vurguladı:

- Projemiz en son ABD’den çok önemli bir ödül aldı. Beyazıt Kütüphanesi’ndeki eserlerin korunarak sergilenmesi için tasarladığımız cam kutulardan yola çıkarak Murat Tabanlıoğlu ile birlikte “Beloved/Azizem” adlı 13 metrelik bir “uçan kutu” yaptık.

“Uçan kutu”nun siyah ayna cilalı paslanmaz çelik plakadan oluştuğunu, içine de hikaye yerleştirdiklerini kaydetti:

- Kutunun içine Sabahattin Ali’nin “Kürk Mantolu Madonna” romanını anlatan 7 projeksiyon yerleştirdik.

Sonra Beyazıt Kütüphanesi’ne döndü:

- Kültür yolculuğumuzun önemli duraklarından biri Beyazıt Kütüphanesi oldu. Burada mümkün olduğunca, “Yaptığımız işte hafif kalalım ki, mekanın ihtişamı ortaya çıksın” mantığıyla hareket ettik.

Kütüphanenin bütün mekanik elektrik mühendisliklerini Aydın Doğan Vakfı’nın üstlendiğine değinip, ekrandaki avlu görüntüsünü işaret etti:

- Avludaki sonradan yapılan çirkin kolonu ve üzerindeki yapıyı attık. Onun üzerine “polikarbon etfe” bir malzeme koyduk. Çok hafif, şeffaf, içinde gaz var kendisi şişiyor. Amacımız dış etkenlerden korumak için üzerini kapamaktı. Ancak, binanın geneline zarar vermesin diye hafif olmalıydı. Eski hali felaketti. Şimdi avludan gökyüzü görünüyor.

O sırada Sinan Mataracı’nın şirketi Rena İnşaat’ın tanıtım kitabından Beyazıt Kütüphanesi bölümüne baktım:

- Kütüphanede 11 bin 120 adedi yazma olmak üzere 40 binin üzerinde nadir eser var.

Melkan Gürsel, eserlerin bir kısmına dokunmanın bile söz konusu olmaması gerektiğinin altını çizdi:

Metalik aksamların gömülmesi için kütüphanenin yan tarafında kazılar yapıldığını belirtti:

- O kazı sırasında bambaşka bir yüzyıl daha çıktı. Onun üzerine cam koyarak görünür hale getirdik.

Sonradan yapılan yemekhaneyi iptal ettiklerini aktarıp, şu mesajı verdi:

Aydın Doğan Vakfı katkıda bulundu, Tabanlıoğlu mimari becerisini hediye etti, Rena İnşaat titizlikle restorasyonu gerçekleştirdi...

Beyazıt Kütüphanesi, ev sahipliği yaptığı değerlere yakışır tarihi görüntüsüne döndü...
Hürriyet, Yazı: Vahap Munyar, 04.12.2016

ANKARA KALESİ MECLİS GÜNDEMİNDE



CHP Parti Meclisi Üyesi ve Ankara Milletvekili Necati Yılmaz, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bilimden yoksun ve özensiz çalışmaları nedeniyle Ankara Kalesi’nin surlarının çökme tehdidiyle karşı karşıya bulunduğu iddialarını TBMM gündemine getirdi. Tarihi surların payandası olan kaya kütlelerinin iş makineleriyle kırılıp kırılmadığının açıklanmasını isteyen Yılmaz, “22 yıllık Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevinde hayata geçirdiği her projeyle Ankara’yı yaşanmaz bir kent haline getiren Melih Gökçek’in, Başkent’in tarihi simgelerinden Ankara Kalesi’nde yürüttüğü proje ile ‘tarihi bir katliam’ yaptığı iddiası doğru mudur?” diye sordu.

Yılmaz, Başbakan Yıldırım’ın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Kale’nin surlarını yüzyıllardır taşıyarak günümüze kadar getiren ve payanda görevi yapan kaya kütlelerini gözünü kırpmadan yok ettiği iddialarını anımsattı. Konuyla ilgili Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan’ın da açıklamalarının basında yer aldığını ifade eden Yılmaz, Candan’ın “Daha önce de Büyükşehir’i uyarmıştık. Ankara Kalesi’nde önce özensiz bilimden uzak çalışmalarla, surların güvenliğini tehlikeye atacak duvar yaptı. Şimdi de aynı özensizlikle tarihi bölgeye dozerle, kepçeyle girerek 2 ay önce yaptığını yıkıyor. Madem yıkacaktın niye yaptın?” dediğini hatırlattı.

“Tarihi katliam değil midir?"
Yılmaz, duvarların yıkılmasının asıl nedeninin toplanan suyun tahliye edilememesi ve kale surlarını tehdit etmesi olup olmadığının açıklanmasını isteyerek, bu konuda bugüne kadar yapılan uyarıların neden dikkate alınmadığını sordu. CHP’li Yılmaz, önergesinde şu sorulara yer verdi:

“Yükleniciye ‘yıkın’ talimatı verilen duvar ve öncesinde yapılan kazı-kırma işlemleri ve hafriyatın alandan uzaklaştırılması işlemleri için kaç lira ödenmiştir?

Söz konusu Kale ve Önü Meydan Projesi’nde kaç sanat tarihçisi, kaç mimar, kaç mühendis ve kaç arkeolog çalışmaktadır? Bu çalışmalarda meslek örgütleri, üniversiteler ve uzmanların görüşleri alınmış mıdır?

Söz konusu proje hakkında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na iletilen şikayet, öneri var mıdır? Basına ‘tarihi kıyım’ olarak yansıyan iddialar konusunda bakanlık neden sessiz kalmaktadır?

Kale surundaki artan su sızıntısı ve çatlağın giderek derinleşmesinin sorumlusu kimlerdir? Bu konuda bir önlem alınmakta mıdır? Ankara Kalesi’nin surlarında çökme olması halinde bunun sorumluları kimler olacaktır?

22 yıllık Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevinde hayata geçirdiği her projeyle Ankara’yı yaşanmaz bir kent haline getiren Melih Gökçek’in, Başkent’in tarihi simgelerinden Ankara Kalesi’nde yürüttüğü proje ile ‘tarihi bir katliam’ yaptığı iddiası doğru mudur? Doğru ise bu katliamlara hükümetinizin sessiz kalması onayladığı anlamını mı taşımaktadır?”
Birgün, 03.12.2016

Muğla'nın Milas İlçesi'ndeki İncirliin Mağarası'nda yürütülen kurtarma kazılarında, insan kemiklerine ve seramik parçalarına rastlanıldığı belirtildi.

Milas'ın Gökçeler Mahallesi'nde yer alan, önceki araştırmalarda mağara girişindeki toprak zeminde ve içinde çok sayıda prehistorik ve antik dönem arasına tarihlenen seramik parçaları bulunan İncirliin Mağarası'nda, kurtarma kazıları başladı.

Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararıyla 1'inci derece arkeolojik ve 1'inci derece doğal sit olarak tescillenen mağaradaki çalışmaları, Milas Müze Müdürlüğü yürütüyor.



Mağarada, bazı kişilerce kaçak kazılar da yapılmıştı. Milas Kaymakamı Fuat Gürel, Uyku Vadisi'nde yer alan dev sarkıt, dikit, sütun ve damlataş havuzlarıyla kaplı olan toplam 345 metre uzunluğundaki mağarada yürütülen çalışmaları yerinde inceledi, basın mensuplarına bilgi verdi.



İncirliin'deki değerleri turizme kazandırmak amacıyla Güney Ege Kalkınma Ajansı ile Milas Kaymakamlığı olarak geçen yıl çalışma başlattıklarını söyleyen Gürel, Uyku Vadisi'nde ve mağara içerisinde yürüyüş yolları yapılarak, İncirliin Mağarası'nın içinin aydınlatıldığını söyledi. 



İncirliin Mağarası'ndaki arkeolojik kazı ve sondaj çalışmalarının bilimsel açıdan çok önemli olduğuna değinen Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Adnan Diler de şunları söyledi:
"İncirliin'deki çalışmalar bilimsel anlamda çok önemli. Karia bölgesinde, özellikle bu kıyıya yakın kesimlerdeki dip tarihle ilgili bilgilerimiz son derece yetersiz.
Bu bölgedeki gerek kömür havzasında yapılan kazılar, gerekse yürütülen yüzey araştırmaları sonucunda hem kıyı hem iç kesimlerde tunç çağında, yani milattan önce 3100 ve 1200 yılları arasında zengin bir yerleşme olduğunu biliyoruz.

Ama bundan önceki süreçte yani neolitik ve kalkolitik çağ ile ilgi bilgilerimiz son derece yetersiz. Bu tür malzemelerin de İncirliin gibi yerlerden gelmesi çok yüksek. Zaten buradaki çalışmaların bir gerekçesi de o.



Çalışmalarımızın amacı hem buradaki tahribatı önlemek, hem de bilgilerin kurtarılarak zenginleştirilmesini sağlamak. Şuna kadar elde edilen bulgu ve bilgiler doğrultusunda raporlar yayınlanmadı ama buradaki buluntular geç kalkolitik dönemde bir yerleşme olduğu belli oluyor.
Bu olasılıkla daha da erkene gidecek. Ve Karia'nın dip tarihi ile ilgili bilinmezlere bir ışık tutacaktır. Bu bakımdan çalışmalar önemli."
Cnn Türk, 01.12.2016

FİLİSTİN'DE DOĞUŞ KİLİSESİ'NDEKİ MOZAİKLER GÜN YÜZÜNE ÇIKTI



Filistin’in Beytüllahim kentinde Roma İmparatorluğu tarafından 327 tarihinde Hazreti İsa'nın doğduğuna inanılan yerin üzerine inşa edilen Doğuş Kilisesi, 600 yıldan bu yana ilk defa büyük çaplı bir restorasyondan geçiyor.

En son yaklaşık 600 yıl önce Osmanlı Devleti idaresinde restore edilen kilisenin yenilenmesi için 4 yıl önce başlayan çalışmalar devam ediyor. Doğuş Kilisesi'nin şu ana kadar, dökme kurşun çatısı yenilendi, pencereleri değiştirildi, iç sıvası yenilenerek, kaybolmaya yüz tutmuş mozaikleri gün yüzüne çıkarıldı. Restorasyon çalışmalarına harcanan toplam 11 milyon avroluk bütçenin 3,7 milyon avroluk kısmı Filistin tarafından, geri kalanı ise Filistinli Müslüman ile Hristiyan şirketlerin bağışlarıyla ve uluslararası yardımlarla oluşturuldu. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) standartlarına göre sürdürülen restorasyon çalışmalarında, Filistinli mühendislerin yanı sıra İtalya’dan gelen mimar ve sanatçılar da yer alıyor.

Kilisenin restorasyonuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren Filistin Devlet Bakanı ve Doğuş Kilisesi Restorasyon Komisyonu Başkanı Ziyad El-Bendek, devam eden restorasyon çalışmalarının asırların yıprattığı tarihi kilisenin korunması açısından hayati önem taşıdığını söyledi.

Restorasyon çalışmalarını yerinde görmek üzere kilisede incelemelerde bulunan El-Bendek, “Restorasyon öncesinde kilisenin duvarlarındaki yaklaşık iki bin metrelik mozaikten sadece 120 metre kalmıştı. Renkleri bozulmuş, toz ve mum islerinden kararmış mozaikler, yapılan restorasyonla yeniden gün yüzüne çıkarıldı.” dedi.

Filistinli Bakan, "Bu restorasyon aynı zamanda Filistin halkının tarihi ve geleceğini muhafaza etmeye çalıştığının da göstergesidir. Hazreti Mesih 2 bin yıl önce bu topraklarda doğdu ve insanlığa barış mesajını da buradan taşıdı." diye konuştu.

İncil'e göre, Hazreti İsa Beytullahim'de bir mağarada doğdu. 300 yıl sonra buraya inşa edilen Doğuş Kilisesi, Hıristiyanların en kutsal mekanlarından biri kabul ediliyor. 2002'deki çatışmalar sırasında yaklaşık iki yüz Filistinli kiliseye sığınmış, bunun ardından İsrail askerleri kiliseyi kuşatmıştı. Vatikan'ın çağrılarına rağmen kilise saldırılar sırasında hasar görmüştü.

Anahtarı 150 yıl boyunca Müslüman aileye emanet edildi
Doğuş Kilisesi yüzyıllar boyunca Hristiyan Katolik ve Ortodoks mezhepleri arasında da bir rekabete neden olmuştu. Doğuş Kilisesi'nin anahtarını elinde bulundurup kapıyı açma yetkisi, 1520’lerde Kanuni Sultan Süleyman tarafından Katolik papazlara verilmişti. Yetki, 1630’larda Rum Ortodokslara devredilmiş ve kilisenin kapısını 1850’lere kadar her sabah Ortodokslar açmıştı.

Rusya ve Fransa’nın 1850’lerde Kudüs’teki kutsal mekanlar üzerinde koruyuculuk talepleri iki mezhebi yine karşı karşıya getirmişti. Bu çekişmeye Sultan Abdülmecid Han çıkardığı bir ferman ile son vermişti.

Fermanla 1852’de kilisenin kapısındaki kilidi değiştirilmiş ve anahtarın papazlarda değil, Beytullahim’in önde gelen bir Müslüman ailesinde, Hüseyniler’de bulunmasını emretmişti.

Yaklaşık 150 sene Doğuş Kilisesi bu Müslüman ailenin mensuplarınca açılmıştı. İsrail ordusunun 2002 yılında kiliseyi kuşatmasının ardından, Kudüs Rum Patriği tarafından kilit değiştirilerek, bu gelenek sona erdirilmişti.
Anadolu Ajansı, Haber: Eshat Fırat, 30.11.2016

TÜRKİYE'DE 100 BİN 746 TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIĞI BULUNUYOR

Kültür ve Turizm Bakanlığının 2015 yılı verilerine göre, Türkiye'de koruma altında olan 100 bin 746 adet taşınmaz kültür varlığı mevcut.

Gelecek nesillere aktarılması için korunan kültür varlıkları arasında sivil mimarlık örnekleri, kalıntılar, sokaklar, dinsel, kültürel, idari, askeri, endüstriyel ve ticari yapılar, mezarlıklar, şehitlikler, anıt ve abideler yer alıyor.

Verilere göre, korunması gereken kültür varlığı bakımından Türkiye'deki en zengin il İstanbul.

İstanbul'da, 25 bin 102'si sivil mimarlık örneği, 627'si kalıntı, 6'sı sokak, bin 159'u dinsel yapı, 2 bin 130'u kültürel yapı, 475'i idari yapı, 76'sı askeri yapı, 490'ı endüstriyel ve ticari yapı, 545'i mezarlık, 12'si şehitlik, 72'si de anıt ve abide olmak üzere toplam 30 bin 694 korunması gereken taşınmaz kültür varlığı bulunuyor.

İkinci sırada İzmir
Yerleşim izleri milattan önce 6500 yılına kadar uzandığı tespit edilen, Hellenistik Dönem'den Roma İmparatorluğu'na tarihte önemli medeniyetlere ev sahipliği yapan liman ve ticaret kenti İzmir de taşınmaz kültür varlığı zenginliği bakımından İstanbul'dan sonra ikinci sırada yer alıyor.

İzmir'de 4 bin 335'i sivil mimarlık örneği, 82'si kalıntı, 4'ü sokak, 417'si dinsel yapı, 550'si kültürel yapı, 230'u idari yapı, 29'u askeri yapı, 758'i endüstriyel ve ticari yapı, 129'u mezarlık, 1'i şehitlik, 27'si de anıt ve abide olmak üzere toplam 6 bin 562 taşınmaz kültür varlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunması gereken yapı listesine alındı.

En az tescilli kültür varlığı Hakkari'de
Verilere göre, 37 taşınmaz kültür varlığına sahip Hakkari, Türkiye'de en az taşınmaz kültür varlığına sahip il. En az taşınmaz kültür varlığı sıralamasında Hakkari'yi 41 kültür varlığı ile Ağrı, 59 kültür varlığı ile Bingöl, 73'er kültür varlığı ile Iğdır ve Muş, 74 kültür varlığı ile Kırıkkale takip ediyor.
Anadolu Ajansı, Haber: Leyla Ataman Koyuncuoğlu, 30.11.2016

MAHLER'İN EL YAZIMI NOTALARI REKOR FİYATA SATILDI

Avusturyalı besteci Gustav Mahler'in el yazımı 232 sayfalık "İkinci Senfoni"si Londra'daki müzayede rekor fiyata alıcı buldu.

İngiltere'nin başkenti Londra'daki, dünyanın önde gelen uluslararası müzayede evlerinden Sotheby's Müzayede Evi'nde düzenlenen açık artırmada Mahler'in kendi kaleme aldığı eseri 4 milyon 546 bin 250 sterline satıldı.

Sanatçının 1888-1894 yıllarında yazdığı 232 sayfalık notaları, şimdiye kadar bir açık artırmada en yüksek fiyata satılan el yazımı müzik notası oldu.

Geç-romantizm ile modernizm arasındaki dönemin en büyük bestecisi olarak kabul edilen ve yaşadığı dönemin önde gelen orkestra şeflerinden olan Avusturyalı besteci Gustav Mahler, 1911'de 50 yaşında hayatını kaybetmişti.
Anadolu Ajansı, Haber: İnci Gündağ, 29.11.2016

Son yıllarda adı satılık köye çıkan Ödemiş’in terk edilen tarihi köyü Lübbey'in önlem alınmaması durumunda birkaç yağmurdan sonra tamamen tahrip olacağı öne sürüdü.

İzmirde faaliyet yürüten bir grup dağcı, son yıllarda adı satılık köye çıkan Ödemiş’in terk edilen tarihi köyü Lübbey’i gezip fotoğrafladı. Osmanlı döneminde, askerlerden kaçan eşkıyaların saklandığı köy olarak bilinen, şimdilerde ise az sayıda insanın yaşaması nedeniyle hayalet köy olarak alınan Ödemiş’in Lübbey bölgesindeki bazı yapıların, İzmir 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescillendiğini öğrendiklerini belirten dağcılardan Turgay Eser, köyün biran önce ele alınması ve turuzme kazandırılması gerektiğini söyledi. Basın yayın organlarında adından çokça söz edilen köyün korumasız kaldığını ve kışın yağan yağmurlar nedeniyle yok olma ile karşı karşıya kaldığını söyledi.

GEÇTİĞİMİZ AYLARDA TESCİLLENDİ
Ödemiş İlçesi'ndeki tarihi Lübbey bölgesinde önemli bir gelişme yaşandı. Son yıllarda kaderine terk edilen ve özellikle Osmanlı döneminde askerlerden kaçan eşkıyaların saklandığı bölge olması nedeniyle dikkatleri üzerine çeken köyde, İzmir 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından bir çalışma başlatıldı. Çalışmalarla birlikte, bölgedeki cami ile birlikte 54 evi tescilli hale getirildi.

Ödemişli emekli arkeolog Prof Dr. Veli Sevin de kurulun elini çabuk tutması gerektiğini belirterek, “Ödemiş ve çevresi tarihi açıdan zengin bir bölge. Lübbey gibi, eski Lidya uygarlıklarının kalıntıları olan Datbey ve Neikaia gibi kentlerin gün yüzüne çıkarılabilmesi için üniversite ve sivil toplum örgütleri ile ortak çalışma yürütülmeli" dedi.
Milliyet, Haber: Onur Şahan, 29.11.2016

DOLMABAHÇE SARAYI ZİYARETÇİLERİN GÖZDESİ OLDU

TBMM'ye bağlı Milli Sarayları 899 bin 258 kişi ziyaret etti.

Meclisin, 17 Kasım 2015 ile 19 Ağustos 2016 tarihlerini kapsayan 1. yasama yılında en fazla ziyaretçi Dolmabahçe Sarayı'na geldi. Dolmabahçe Sarayı'nı, bu dönemde 499 bin 910 kişi gezdi.

Beylerbeyi Sarayı, 96 bin 562 kişiye kapılarını açarak, en fazla ziyaretçi alan ikinci yer oldu.

Yıldız Şale'yi 17 bin 278 kişi, Saray Koleksiyonu Müzesi'ni 25 bin 38 kişi, Resim Müzesi'ni 50 bin 984 kişi, Küçüksu Kasrı 'nı 51 bin 757 kişi, Maslak Kasrı'nı 5 bin 165 kişi, Ihlamur Kasrı'nı 59 bin 690 kişi, Aynalıkavak Kasrı'nı 7 bin 307 kişi, Florya Atatürk Deniz Köşkü'nü 57 bin 742 kişi ve Yalova Atatürk Köşkü'nü 2 bin 825 kişi ziyaret etme imkanı buldu.

İşaret dili rehberi
Saray, müze, köşk ve kasırları gezmek isteyen ziyaretçilerin rezervasyon talepleri de Milli Saraylar çağrı merkezince alındı.

TBMM'nin 26. Dönem 1. Yasama Yılında 5 bin 909 rezervasyon işlemi yapılarak, 193 bin 968 ziyaretçinin gezi rezervasyonu gerçekleştirildi.

Başta Dolmabahçe Sarayı olmak üzere saray, köşk ve kasırlara gelen bireysel ziyaretçilere yasama yılında rehberler tarafından 10 binden fazla gezi ve rehberlik hizmeti sunuldu.

Ayrıca, gelen talepler doğrultusunda her ayın ilk haftası pazartesi günlerinde Dolmabahçe ve Beylerbeyi saraylarında, işaret dili rehberi görev alıyor.

Bu arada Kurtuluş Savaşı Müzesi olan 1. TBMM Binası'na da yoğun bir ziyaretçi ilgisi oldu. 1 Ekim 2015-11 Ağustos 2016 tarihleri arasında Kurtuluş Savaşı Müzesi'ni, 139 bin 536 kişi ziyaret etti.
Anadolu Ajansı, Haber: Meltem Öztürk, 29.11.2016

YURT İNŞAATI KAZISINDAN ANTİK MEZAR ÇIKTI

Antalya'nın Aksu İlçesi Macun Mahallesi'nde, İmam Hatip Lisesi'nin yurt binası inşaatı için kepçelerle temel kazısı başlatıldı. Kazı çalışmasının ikinci gününde alüvyonlarla kaplı alanın yaklaşık bir metre altında kepçeye büyük blok taşlar takıldı.

Bunun üzerine Aksu Belediyesine ait iş makinesi kazı çalışmasına yavaş ve itinalı şekilde devam etti. Çukurun derinleşmesiyle birlikte ilk olarak sur şeklinde uzun duvarlar ortaya çıktı.

Tarihi kalıntılardan şüphelenen ekipler durumu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bildirdi.

"KEPÇEYE DOKUNDU"
Kazma kürek ve iş makinesi yardımıyla yapılan çalışmada antik çağa ait olduğu tahmin edilen bir mezara ulaşıldı. İtinayla yapılan temizliğim ardından mezar gün yüzüne çıkarıldı.

Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü tarafından başlatılan kazıda mezarın içinden çıkarılan çok sayıda seramik ve tarihi parçalar incelenmek üzere müzeye götürüldü. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü yetkililerinin incelemenin ardından açıklama yapacağı kaydedildi. Öte yandan mezarın yan tarafından kazı çalışmasına devam edildi.

Mezarın bulunduğu alanın yakınında ise Perge antik kenti bulunuyor ve yaz aylarında burada arkeolojik kazılara devam ediliyor.

Hürriyet, 29.11.2016

Gaziantep'in İslahiye İlçesi'nde, tarihi Dervişpaşa Camisi'ndeki restorasyon çalışması sırasında 150 yıllık bazalt taşından yapılan ilk mihrap ortaya çıktı.

Gaziantep Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından ilçede 1866 yılında inşa edilerek ibadete açılan Dervişiye Camisi'nde restorasyon çalışması başlatıldı. Camideki restorasyon çalışmaları sırasında dökülen sıvaların arkasında Yesemek Açık Hava Müzesi ve Heykel Atölyesi'nde görülen bazalt taşlarıyla yapılan mihrap ortaya çıktı. Caminin, sütun, revak ve kemerlerinde de bazalt taşları kullanıldığı ancak sonrasında yapılan yenileme çalışmaları belirlendi.

İlçe Müftüsü Ramazan Dolu, ortaya çıkan mihrabın cam bölme ile korumaya alınacağını söyledi. Müftü Ramazan Dolu, caminin 1960'lı yıllarda beton kullanılarak genişletildiğini ifade ederek, "1960'lardan sonra ihtiyaca cevap vermeyince dönem dönem camide beton kullanılmış. İlk mihrap da beton ile kapatılmış ve ortaya denk gelecek şekilde yeni mihrap inşa edilmiş. Bazalt taşlarıyla yapılan 150 yıllık mihrabın aslına uygun olarak cam ile kapatarak koruyacağız. Tarihi camimizin aslına uygun olarak restorasyon yapılması ilçemiz için büyük bir kazanç olacak" şeklinde konuştu.
Milliyet, 28.11.2016

VİRANŞEHİR'İN SON 'DİKME'Sİ YIKILMAYA YÜZ TUTTU

Şanlıurfa’nın Viranşehir İlçesi'nde, Bizans döneminde tapınak olarak inşa edilen yapının 8 dikmesinden (paye) günümüze ulaşan son dikmesi de ilgisizlik nedeniyle yıkılmaya yüz tuttu.
Viranşehir ilçe merkezinde, 4-5’inci yüzyıllar arasında Bizans döneminde tapınak olarak inşa edilen yapının dikmelerinden 7 tanesi günümüze ulaşamazken kalan son dikme de büyük hasar görmüş durumda.

Konuyla ilgili İLKHA’ya konuşan Tarihçi Ahmet Bağrış, Viranşehir’de Roma, Sasani, Akkoyunlar ve Karakoyunlular gibi birçok medeniyete ait tarihi kalıntıların bulunduğu ifade etti.
Bu tarihi kalıntılardan birinin de Roma dönemine ait tapınak olduğunu söyleyen Bağrış, söz konusu tapınağın 8 payesinden 7 tanesinin 1900’lü yılların başında yıkıldığını hatırlatarak günümüze sadece bir payenin ulaştığını belirtti.

Bağrış, “Şu an bu dikme, şehir merkezinde bulunmaktadır. Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından korunma altına almış olan bu yapı, ne yazık ki bakımsızlıktan taşların alt zemini çökmeye başlamıştır. Tarihin kayıp olması ile beraber etrafında oynayan çocuklar için de büyük bir tehlikenin habercisi olmuştur. Ne yazık ki Viranşehirliler tarihine sahip çıkmıyor. Çünkü böyle önemli bir yapının ilçede bulunmasıyla gurur duyulmalı. Ama ne yazık ki o bölgede bazı uyuşturucu madde bağımlıları ve tarihi taşların üzerine yazılmış yazılar görüyoruz.”
Bağrış, son olarak, yıkılmak üzere olan dikmelerin, kazaya sebebiyet vermeden yetkililer tarafından gerekli çalışmaların yapılmasını istedi.

Viranşehir Dikmeleri
Viranşehir ilçe merkezinde, “Dikmeler” olarak bilinen kalıntılar, Bizans dönemi Hıristiyan yapılarının Urfa bölgesindeki en büyük örneklerindendir. Sekizgen planlı bu yapının 34.5x32 metre çapındaki kubbesinin bazalt taşından örülmüş sekiz adet paye üzerine oturduğu İngiliz araştırmacı Gertrude Bell tarafından 1905 tarihinde çekilen fotoğraflardan ve mevcut kalıntılardan anlaşılmaktadır. Büyük bir nekropolün ortasına inşa edildiği anlaşılan bu yapının önemli bir aziz için Martyrion olarak 4-5’inci yüzyıllar arasında Bizans döneminde inşa edildiği tahmin edilir. Kalıntılar arasında bulunan çok sayıdaki mozaik tanesinden, yapının zengin mozaik süslemeli olduğu anlaşılmaktadır. 8 payeli yapının, günümüze ancak bir payesi ulaşabilmiştir.
İlkha, Haber: Sabri Acet, 28.11.2016

Bursa'da bir ihbar üzerine Karacabey İlçesi'ndeki bir kişinin ahırına ve tarlasına baskın düzenleyen jandarma, Roma dönemine ait yarım milyon lira değerindeki mezar rölyefi ile bir mezar steli ve çeşitli sikkeler ele geçirdi.

  

Bir ton ağırlığındaki mermerden rölyefin üzerinde erkek ve kadın başı, ata binmiş kral ve sohbet eden bir erkek ile kadın kabartmaları bulunuyordu. Bu mezar rölyefinin piyasa değerinin 500 bin lira olduğu belirtildi. C.O'ya ait tarlada da üzerinde kutsama yapan rahip ve kadın figürlerinin bulunduğu ve piyasa değerinin 100 bin lira olduğu değerlendirilen bir mezar steli ele geçirildi.



İş yerinde yapılan aramada da Roma dönemine ait 25 bakır ve bronz sikke bulunan C.O. hakkında işlem yapıldı, tarihi eserlere, C.O'nun 'define aramakta' kullandığı dedektörle birlikte el konuldu. Eserler vinç yardımıyla müzeye taşındı.
Cnn Türk, 28.11.2016

Nevşehir'in Gülşehir İlçesi'ne bağlı Gümüşyazı Köyü'nde, traktörle tarlasını süren vatandaş fil dişi fosili buldu.

Traktörle tarlasını sürerken toprak yüzeyine çıkan taşlaşmış parçaları  bir araya getiren Ali Kale, Nevşehir Müze Müdürlüğüne bilgi verdi.

Yetkililer, köye gelerek parçalar üzerinde yaptığı incelemede,  yaklaşık bir metre uzunluğundaki fosil parçaların fil dişine ait olduğunu tespit  etti.

Kale, AA muhabirine yaptığı açıklamada, buğday ekimi için tarlasını  sürdüğü sırada karşılaştığı cisimlerin dikkatini çektiğini, parçaları biraya  getirdiğinde ise fil dişine benzer bir şeklin ortaya çıktığını anlattı. Köye gelerek incelemede bulunan müze yetkilileri ise cismin Gülşehir  çevresinde çokça bulunan fil dişi fosili olduğunu ifade etti.

Daha önce ilçeye bağlı Tuzköy, Yeniyaylacık ve Karacaşar köylerinde  benzer kalıntılara rastlandığı,  parçaların Nevşehir Müzesi'nde sergileneceği  kaydedildi.
Milliyet, 28.11.2016

Osmanlı mimarisinin ilk ve tek 6 minareli camisi olan çinileri dolayısıyla yabancı turistlerin "Mavi Cami/Blue Mosque" diye tanımladıkları Sultanahmet Camisi, 400 yıllık tarihinin en kapsamlı restorasyonundan geçilerek, hatalı onarımlardan kurtarılacak.

Osmanlı padişahı I. Ahmed tarafından mimar Sedefkar Mehmet Ağa'ya, tarihi yarımadada Ayasofya'nın karşısına yaptırılan Sultanahmet Camisi, 1616 yılında ibadete açıldı. İznik'te yapılan 20 bini aşkın çiniyle bezendiği, yarım kubbeleri ve büyük kubbesinin içi de mavi ağırlıklı kalem işleri ile süslendiği için yabancı turistlerin "Blue Mosque" olarak adlandırdığı Sultanahmet Camisi, Osmanlı mimarlığının ilk ve tek 6 minareli camisi olma özelliği taşıyor.Topkapı Sarayı ve Ayasofya Müzesi ile Marmara ve İstanbul Boğazı'ndan geçenlerin gözlerini alamayacağı bir görüntü oluşmasına katkı sağlayan Sultanahmet Camisi, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyon kapsamına alındı.

YAKLAŞIK 3,5 YIL SÜRECEK
AKP iktidarları döneminde İstanbul'daki orta ve büyük ölçekli camilerin restorasyonlarını tamamlayan ya da devam ettiren Vakıflar Genel Müdürlüğü, her gün yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrayan Sultanahmet Camisi'nde, yaklaşık 3,5 yıl sürecek restorasyon için çalışmalarını tamamladı.Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, restorasyon için hazırlıkların sona erdiğini belirterek, ihale sürecinin tamamlanması ve kışın atlatılmasının ardından bahar aylarında çalışmaların başlayacağını söyledi.

"Sultanahmet Camisi restorasyonu bizim İstanbul'daki final restorasyonlarımızdan olacak" ifadesini kullanan Ertem, kentte orta ve büyük ölçekli bütün camilerin restorasyonlarının ya tamamlandığını ya da devam ettiğini anlattı.İstanbul'da büyük ölçekli olarak Rüstem Paşa Camisi, Yeni Cami ve Beyazıt Cami'sinin restorasyonlarının devam ettiğini dile getiren Ertem, "Sultanahmet Camisi son restorasyonundan bugüne 30 seneyi aşan bir zaman geçti. Buranın bir şansı 80'li yıllarda restorasyon gördü, tıpkı Edirne'deki Selimiye Camisi gibi. Şimdi de 30 sene sonra tekrar restorasyona alacağız. Bu en kapsamlı restorasyonlardan birisi olacak" diye konuştu.

Genel Müdür Ertem, Sultanahmet Camisi'nin zemininde yer altı sularından kaynaklı sıkıntı bulunduğunu belirterek, şöyle devam etti:"Buranın temel sıkıntısı; 30 yıl önceki restorasyonda zemin altında bir çalışma yapılmadı. Bugüne kadar yaptığımız çalışmalarda zemin altı röntgenini çektik. Bu röntgen çekimleri sonrasında baktık ki, statik problem yok ama yeraltı sularından kaynaklı sıkıntı var. Mesela buraya kış ve bahar aylarında gelenler, yağmur sularının tahliye edilemediğine şahit olmuşlardır. Bunu gidermek için kapsamlı bir çalışma yapacağız. Bu gerekirse tahliye kanallarının açılması, güçlendirme olabilir. Bu çerçevede bakacağız ve çalışmaları ona göre yapacağız. 30 yıl önceki restorasyondan farkı bu olacak."

MİNARELERDEN BİRİ ONARILDI
Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, acil müdahale gerektirdiği için minarelerden birinin onarıldığını hatırlatarak, diğer minarelerde de tahribatı görünce çalışmayı minare minare yapmaktansa kapsamlı restorasyona geçmeye karar verdiklerini aktardı.Ertem, 10 yıldır çalışma prensiplerini değiştirdiklerini ve artık kısmi değil bütüncül restorasyon gerçekleştirdiklerini dile getirerek, "Şu anda Avrupa yakasında 39, Anadolu yakasında 10 restorasyon devam ediyor. Türkiye genelinde de 250 şantiyemiz açık. Bitenlerin yerine mutlaka yeni restorasyonlar başlıyor. En fazla görünür yüzümüz restorasyonlar. Bunun hem teşkilatın, kurumun tanıtılması hem ihtiyaçların giderilmesi hem de vakfedenlerin iradelerinin yerine getirilmesi anlamında önemli bir fonksiyon olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

"ÇİNİLER ÇALINMIŞ"
Sultanahmet Camisi'nin çinilerinin önemine işaret eden Ertem, şu değerlendirmede bulundu:"Ne yazık ki, bugüne kadar birçok yerde çiniler çalınmış vaziyette, hem yazı hem de çini pano olarak çalınmış. Eskiden çalınan yerler için çözüm üretilmiyordu, oralar tamamlanmıyordu. Anıtlar Kurulunun aldığı karar çerçevesinde orijinaline uygun, birebir aynısını yaparak bu çinilerin tamamlanmasıyla alakalı çözüm üretildi. Biz de restorasyonda uygun çinileri üreteceğiz."

İBADETE AÇIK OLACAK
Adnan Ertem, caminin, restorasyon esnasında ziyarete ve ibadete açık olmasını sağlayacak bir ortam oluşturacaklarını belirterek, Yeni Cami'de, ses izolasyonu sağlayan iskele sayesinde alt tarafta ibadet edilirken, üst tarafta çalışmalara devam edildiğini anlattı.Camide kapsamlı bir restorasyon yapılacağını belirten Ertem, "Uzun bir restorasyon süresi olacak. Öngörülen süre 2020 yılının ortasına geliyor. Çalışmaları hızlandırarak, ekibi güçlendirerek, öngöremediğimiz hususlar da az çıkarsa restorasyonu 2020 öncesinde tamamlamayı düşünüyoruz" dedi.

RESTORASYON KAPSAMINDA YAPILACAKLAR
Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, restorasyon kapsamında yapılacak çalışmaları da şöyle sıraladı:"Cami üst kurşun örtüsü sökülerek yenilenecek. Cami genelinde cephe temizliği yapılacak. Cami iç ve dışındaki yonutaşı ve mermer kaplamalarının raspa, sağlamlaştırma ve ıslah çalışmaları yapılacak. Restorasyonu tamamlanan M1 minare haricindeki diğer minareler de aynı metotlarla restore edilecek. Cami içindeki çinilerin konservasyonları yapılacak. Ahşap ve sıva yüzeylerinde bulunan mevcut kalemişleri raspa edilecek, özgün kalemişleri temizlenecek ve ihya edilecek. Özgün sıvalar sağlamlaştırılacak. Cami içi döşeme kaplamaları tamir edilecek. İç avludaki mermer döşemelerin, sütunların konservasyonları yapılacak. Cami bünyesindeki ahşap kündekarilerin kapsamlı konservasyonları yapılacak. Klasik lokmalı demir parmaklıkları tamir edilecek. Dış avluda çevre düzenlemesi gerçekleştirilecek. Tuvaletler yenilenecek."
Milliyet, 27.11.2016

Diyarbekir Tanıtma ve Kalkındırma Derneği Başkanı Abdulkadir Arslanoğlu, Diyarbakır Surları'nı Çin Seddi'nden sonra en uzun ikinci sur olarak bildiklerini fakat bu yanlışın UNESCO tarafından düzeltildiğini söyledi.

Diyarbekir Tanıtma ve Kalkındırma Derneği Başkanı Abdulkadir Arslanoğlu, kentin simgesi haline gelen surların yanlış bilinenleri ile ilgili açıklamalarda bulundu. Arslanoğlu, Diyarbakır Surları'nın bu güne kadar Çin Seddi'nden sonra en uzun en geniş ikinci suru diye bilindiğini fakat UNESCO’nun yanlış bilinen hadiseyi düzelttiğini ifade etti. Arslanoğlu, “Şöyle, Diyarbakır Surları Çin Seddi'nden çok farklı olarak, alelade bir set değildir, Diyarbakır Surları'nın onlarca burcu vardır ve burçları üzerinde taş işlemeciliğin zirvesinde olan kitabeler, yazılar, kabartmalar ve oymalar vardır. Bu yönüyle de Diyarbakır Surları dünya çapında benzeri olmayan tarihi ve kültürel bir mirastır” dedi.

“DİYARBAKIR OLAYLARLA ANILMASIN”
Dünyanın ikinci bir yerinde benzeri bulunmayan Diyarbakır Surları'nın 6 bin yıllık geçmişinin olduğunu aktaran Arslanoğlu, şunları söyledi:

“Diyarbakır Surları, onlarca medeniyetten izler, eserler ve emareler bulabileceğiniz muhteşem bir yapı. 2015 yılında UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ne valiliğin yoğun gayretleri sonucunda Diyarbakır Surları'nı aldı. Diyarbakır Surları ile alakalı 1046 senesinde İranlı seyyah Nasırı Hüsrev şöyle bir ifade kullanıyor, ‘Hint, Arap, Acem ve Türk ülkelerini gezdim, gittiğim hiçbir yerde çevresinin tamamı surlarla kaplı olan, çevrili olan ikinci bir şehir görmedim. Aynı zamanda böyle muhteşem bir unsur gördüm diyeni de görmedim’ demek suretiyle yaklaşık 10 asır önce Diyarbakır Surları'na olan hayranlığını bu şekilde açıklıyor. Dolayısıyla, Diyarbakır’ın bugünden itibaren terörle, şiddetle, kaosla, anarşi ile değil, sınırları içinde bulunan manevi, tarihi, kültürel değerleri ile gündeme gelmesi gerekiyor. Diyarbakır Surları Diyarbakır’ı dünya çapında tarih turizminin kalbinin attığı bir şehir haline getirebilecek bir potansiyele sahip. Dolayısıyla Diyarbakır Surları'nın duyurulması ve yurdumuzun muhtelif yerlerinde ikamet eden yurttaşlarımızın Diyarbakır Surları'nı ziyaret için Diyarbakır’a gelmelerini bekliyoruz.”
Milliyet, 26.11.2016

BİLİM İNSANLARINDAN TARİHİ DEĞİŞTİRECEK KEŞİF

Johannesburg kenti yakınlarındaki mağarada 15 farklı vücuda ait 1500 fosilleşmiş iskelet parçası bulundu. Johannesburg’daki Witwatersrand Üniversitesi’nden Profesör Lee Berger, “Size insan atasını yeni türünü tanıştırmaktan memnuniyet duyuyorum” dedi.

Evrim çalışmaları için dönüm noktası olduğu belirtilen keşif tüm dünyada merak uyandırdı. Yeni türe, bulunduğu mağaranın adı olan “yükselen yıldız”a atfen “Homo Naledi” ismi verildi. “Naledi” Afrika yerlilerinin konuştuğu bir dil olan Sesotho’da ‘yıldız’ anlamına geliyor. Uzmanlar kemiklerin yaşını henüz tespit edemedi fakat Homo Naledi’nin öldükten sonra mağaraya getirildiğine inanıyor. “Tarihte ölüm sonrası düzenlenen ritüellerin sadece Homo Sapiens’e ait olduğunu düşünüyorduk” diyen Berger, keşifle beraber bu inancın yerle bir olduğunu ifade ediyor.

Kalıntıları bulan araştırmacılar henüz bu canlıların ne zaman yaşadığına dair bilgileri kesinleştiremedi; ancak ekibin başında bulunan Profesör Lee Berger, Naledi türünün Homo cinsinin ilk örnekleri arasında sayılabileceğine ve Afrika’da üç milyon yıl öncesine dayandığına inanıyor. Ancak bu alanda çalışan meslektaşları gibi Berger de ‘kayıp halka’ tanımını kullanmaktan kaçınıyor ve Naledi’nin daha ilkel primatlar ile insanlar arasında bir ‘köprü’ olarak görülebileceğini söylüyor.

SANKİ DOĞA İNSANIN EVRİMİNE DAİR DENEYLER YAPIYORDU…
Afrika kıtasında ilk kez insanın akrabalarına ait bu kadar çok fosil bir arada bulundu. Londra’daki Doğal Tarih Müzesi’nden Profesör Chris Stringer, Naledi’nin önemli bir keşif olduğunu söyledi: “Sanki doğa insanın ne şekilde evrileceğine dair deneyler yapıyordu da insan benzeri canlılar Afrika’nın farklı bölgelerinde birbirine paralel bir şekilde ortaya çıkıyordu. Bunlardan sadece biri insanı ortaya çıkaracak şekilde hayatta kaldı.”

Kemiklerin bu kadar iyi korunmuş bir halde günümüze kadar gelmesi bilim insanlarını şaşırtıyor. Homo naledi Afrika’da bulunan diğer ilkel insanlara benzemiyor. Bir gorilinki kadar küçük bir beyne sahip. Leğen kemiği ve omuzları çok iyi gelişmemiş. Fakat kafatasının yapısı, dişlerin küçüklüğü ve karakteristik uzun bacaklar ve modern görünümlü ayakları nedeniyle insan cinsi kategorisinde değerlendiriliyor.

SEMBOLİK DÜŞÜNCE KAPASİTESİNE SAHİP OLABİLİR
Aydınlanmayı bekleyen sorun bu kalıntıların mağaraya nasıl girdiği. Johannesburg yakınlarındaki Rising Star mağarası ‘İnsanlığın Beşiği’ olarak bilinen bir bölgede bulunuyor. Mağaranın devamında dar bir yeraltı tüneli var. Berger’in ekibi National Geographic Society’nin desteğiyle buraya giriyor. Tünel çok dar olduğu için zayıf kadınlar gönderiliyor. 20 dakikalık bir sürünmenin ardından yüzlerce kemiğin bulunduğu bölüme giriliyor.

Homo Naledi’nin bu kişileri belki de kuşaklar boyunca bilerek mağaraya taşıyıp bıraktığı sanılıyor. Bu kanıtlanırsa Naledi’nin ritüel içeren davranışlarda bulunma ve muhtemelen sembolik düşünce kapasitesine sahip olduğu belirlenmiş olacak. Bu durumda, bunun sadece son 200 bin yıl içinde ortaya çıkan insana özgü olduğuna ilişkin inanç eskimiş olacak.

İNSAN MI, DEĞİL Mİ?
Prof. Berger Naledi’yi insan olarak tanımlamak istemiyor. Prof. Stringer ise Naledi’nin ilkel insan olarak nitelendirilebileceğine inanıyor. Fakat mevcut teorilerin gözden geçirilmesi gerektiği ve insanın evrim tarihinin zengin ve karmaşık olduğu, yeni yeni aralandığı konusunda hemfikir.
Sözcü, 25.11.2016

KYME ARKEOLOJİ MÜZESİ VE KAZIEVİ BAKIMSIZ BIRAKILARAK TAHRİP EDİLİYOR

İzmir Aliağa’da geçtiğimiz yıllarda içi boşaltılan ama tepkiler üzerine eserleri yeniden yerleştirilen Kyme Arkeoloji Müzesi ve Kazıevi bu sefer bakımsız bırakılarak tahrip ediliyor.

Güvenliği sağlanmayan müzenin kendi haline bırakılması birçok tehlikeye davet çıkarıyor. Müzenin camları kırılmış, kapıları tahrip edilmiş, bahçesi çöplüğe dönmüş durumda.

Müzenin içinde Kyme antik kentinden çıkarılmış bir çok tarihi eser bulunuyor. Müzenin pencerelerinden içeriye bakıldığında tarihi eserler rahatlıkla görülebiliyor. Kapısı tahrip edilmiş müzenin, eserleri çalınma riski altında.

Kyme Arkeoloji Müzesi ve Kazıevi’nin kendi haline bırakılmasına Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi Sözcüsü Ahmet Tuncay Karaçorlu tepki gösterdi. Kyme Arkeoloji Müzesi ve Kazıevi’nin Aliağa halkına kültürel alanda önemli bir kazanç alanı olabileceğini söyleyen Karaçorlu, ziyarete açılmayan ve bakımsız bırakılan müzenin Aliağa halkının geleceğinden yıllarca çalındığını belirtti. Karaçorlu, müzenin korunması için “Kültür ve Turizm Bakanlığını bir kez daha göreve çağırıyoruz!” dedi.

Ahmet Tuncay Karaçorlu’nun yaptığı açıklama şu şekilde:

1990’lı yıllarda, dönemin Belediye Başkanlığı ve İtalyan Arkeolog, Ordinaryus Profesör Sebastiana Lagona’nın da girişimleriyle, yapımına başlanmış ve tamamlanmış Aliağa Kyme Arkeoloji Müzesi, hala bakanlık tarafından tamamlanmamış durumda!

Bir İtalyan Üniversitesi ve Aliağa Belediyesi sorumluluğunda olan kazı alanı ve arkeoloji müzesi, birkaç yıldır uyarmamıza rağmen öğrencilerimize, ilgililere ve Aliağa halkına açılmamış durumda. Yetkisiz ve sorumsuz bir arkeologun verdiği onaylarla sadece müze tehlike altında olmadığı gibi, aynı zamanda kazı bölgesinde verilen koruma yasasına aykırı izinlerle, SOCAR ve NEMPORT liman şirketlerinin eline terk edilmiş durumda.

Aliağa halkına kültürel alanda önemli bir kazanç alanı olabilecek olan müze, Aliağa halkının geleceğinden de yıllarca çalınmış durumda. Kültür ve Turizm Bakanlığı bir kez daha göreve çağırıyoruz!

Ahmet Tuncay Karaçorlu
Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi Sözcüsü
Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Kurucu Başkanı
dagmedya.net, 24.11.2016

MUMYANIN KALBİNDEKİ KUTUDAN AŞK ÇIKTI

Fransa’da Rennes arkeologları tarafından yapılan kazılarda kıyafetleriyle gömülen kadın mumya dikkat çekti. Aradan 350 yıl geçmesine rağmen kıyafetlerinin nasıl bu kadar korunduğu da merak konusu oldu.

KALBİNDEKİ KUTUDA EŞİNİN İSMİ YAZIYOR
Kalbinin üzerinde bulunan bir kutuda eşinin ismi yazan kadının soylu bir aileden geldiği anlaşılıyor.
Soylu mumya kadının üzerinde şapkası, yün bir pelerini ve eşek derisinden yapılmış mantar tabanlı bir de ayakkabısı bulunuyor.
Sözcü, 24.11.2016

Mısır'da arkeologlar, 5 bin yıldan daha eskiye dayandığını düşündükleri bir antik kent buldu.

Yapılan kazılarda; evlere, araç gereçlere, çömleklere ve devasa mezarlara da rastlandı.

Keşfedilen antik şehir Nil Nehri boyunca uzanıyor.

BBC Türkçe'nin haberine göre şehir, her yıl binlerce turist tarafından ziyaret edilen ve dünyanın en büyük açık hava müzesi olarak adlandırılan Luksor şehri ile Antik Mısır'ın en eski kentlerinden biri olan Abidos'a da yakın.

Arkeologlar, burada bulunan 15 büyük mezarın kutsal kent Abidos'ta bulunan kral mezarlarından bile daha büyük olduğunu söylüyor.

Ayrıca mezarların büyüklüğünün, yüksek sosyal statüye sahip kişilere ait olduklarını da gösterdiği düşünülüyor.

Kentin önemli devlet yetkilileri ve lahit inşa edenlere ev sahipliği yaptığı ve erken dönem antik Mısır zamanları boyunca geliştirilmiş olabileceği kanısı hakim.

     
Odatv, 24.11.2016

PRUSİAS AD HYPİUM ANTİK KENTİNDE ARKEOPARK KURULUYOR

Düzce Belediyesi tarafından hazırlanan ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansınca desteklenen "Doğu Marmara Antik Kent Projesi" kapsamında, "Batı Karadeniz'in Efesi" olarak adlandırılan "Prusias ad Hypium Antik Kenti"ne arkeopark yapılıyor.

Belediyeden yapılan açıklamaya göre, Konuralp Mahallesi'nde, aslan pençesi figürleriyle süslenmiş basamakları ve kemerli geçitleriyle varlığını koruyan antik tiyatro, su kemerleri ve Roma Köprüsü gibi yapıların da yer aldığı antik kent bölgesinde arkeopark çalışmaları başladı.

Düzce Belediyesi koordinesinde yürütülen çalışmalar kapsamında, antik kentin bulunduğu alana oturma ve dinlenme amaçlı yapılan parkın yaklaşık 2 bin metrekarelik alana sahip olması planlanıyor.

Arkeopark çalışmalarının da içinde bulunduğu 1 milyon 215 bin liralık bütçeye sahip "Doğu Marmara Antik Kent Projesi" kapsamında bölgede "Açık Hava Kent Müzesi" oluşturulacak ve ev pansiyonculuğunun yaygınlaştırılması sağlanacak.

Turistlere görsel bir seyir alanı oluşturulması hedeflenen çalışmada, Turizm Enformasyon Ofisinin de kurulacağı alanda tarihi, doğal ve kültürel mirasın korunmasına katkı sağlanarak Konuralp'in turizm ayağının ön plana çıkartılması amaçlanıyor.

"Doğu Marmara Antik Kent Projesi"nin 2017 yılı içerisinde tamamlanması bekleniyor.
Anadolu Ajansı, Haber: Ömer Faruk Cebeci, 23.11.2016

Dünya’da yaşam ne zaman başladı? Yıllardır bu soruyu cevaplamak için birçok kazı yapıyoruz ve jeolojik kanıtlar arıyoruz. Küresel ısınmaya teşekkür edelim, çünkü en eski yaşam kanıtını barından fosil bulundu.

WebTekno'nun Futurism'den aktardığı habere göre, dünya üzerindeki yaşamı 220 milyon yıl daha geriye götüren bu fosil ile, Dünya üzerindeki ilk yaşam buluntusunun tarihi 3.7 milyar yıla çıktı.

Grönland’ın Isua kayalıklarında, araştırmacılar küçük, koni şeklinde, yassı ve katmanlı 4 cm’lik yapılar buldular. Bunlar kayanın yüzeyine yayılmışlardı.

İncelemelerden sonra bilim insanları bunların “stromatolitler” denilen mikroorganizmalar tarafından yapıldığını ileri sürdü. Bu bakteriler genellikle eski kayalarda bulunuyor ve yaşamın doğduğu zamanı, gökyüzünün hala turuncu ve okyanusların yeşil olduğu zamana dek geri götürüyor. Aslında bu keşif 4 yıl önce yapılmış ama şimdi açıklanmasının nedeni, bilim insanlarının bu konuda emin olana dek testlere devam etmesi. New South Wales Üniversitesi’nden Martin Van Kranendonk “Kesinlikle ikna oldum, yaşam bu kadar geri gidiyor” dedi.

Dünya, 3.7 milyar yıl önce cehennemsi bir görüntüye sahipti. Okyanuslar donuk durumdaydı. Dönüş hızı hala çok fazla ve yüzeyi erimiş lavlarla kaplı, çamurumsu bir yapıdaydı. Bu durum bile yaşamı sonlandırabilirdi. Fakat bulunan kanıtlar yaşamın bu ortamda bile var olduğunu bize kanıtlıyor.
Odatv, 23.11.2016

Defne İlçesi'nde Büyükşehir Belediyesince bir kavşakta yapılan alt geçit çalışması sırasında Roma dönemine ait mozaik ve dönemi henüz belirlenemeyen hamam duvarı bulundu.

Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, gazetecilere yaptığı açıklamada, Defne Uğur Mumcu Alanı'nda sit bölgesi olmayan yerde kavşak çalışması başlattıklarını belirtti. Savaş, çalışma sırasında Roma dönemine ait olduğu değerlendirilen kırılmış şekilde bir parça mozaik ve dönemi henüz tespit edilmeyen hamam duvarı bulunduğunu söyledi.

Eserlerle ilgili Antakya arkeoloji Müzesi yetkilileriyle görüştüklerini anlatan Savaş, Müzenin eserlerin bulunduğu kazı çalışması başlattığını aktararak, şu değerlendirmede bulundu:

''Bu aşamada bizim çalışmamız eserlerin olmadığı diğer yerlerde devam ediyor. Kurtarma kazısının bitmesinin ardından yolumuza kaldığımız yerden devam edeceğiz. Orada çıkacak herhangi bir güzel eseri de kaybetmek istemiyoruz. Bunun için de Müzemizle, Anıtlar Kurulu ile Kültür ve Turizm Bakanlığıyla çalışmayı tercih ediyoruz. Çalışmalarımız biraz gecikecek ama olsun. Hatay'ın tarihi bir öneme sahip olması nedeniyle yaptığımız çalışmalarda birçok eserle karşılaşabiliyoruz. Ancak bu bizi yıldırmıyor, üzmüyor, kızdırmıyor. Bu coğrafyada çalışırken daha ihtimamlı çalışmamıza sebep oluyor. Bu eserlerin dünyayla paylaşılması, turizme katkısı ve şehrin değerinin artırılması bizim için ayrı bir kazançtır. Çalışmalarımızda gecikmeler olsa da iş uzasa da ekonomik olarak daha çok para versek de bu şehrin hak ettiği değerleri ortaya çıkarmak ve dünyayla paylaşmak bunların çok üstünde bir değer taşıyor.''

Savaş, çalışmalar tamamlandıktan sonra ilçenin güzel bir kavşak düzenlemesine sahip olacağını sözlerine ekledi.
Milliyet, 23.11.2016

DODO İSKELETİ 430 BİN DOLARA SATILDI

İngiltere'de açık artırmada satışa çıkartılan nesli tükenmiş dodo kuşunun iskeleti 430 bin dolara alıcı buldu.

BBC'nin haberine göre, İngiltere'nin güneyinde Billingshurst Köyünde Summer Place müzayede evinde satışa çıkarılan dodo iskeleti, özel bir koleksiyoncu tarafından 430 bin dolara satın alındı.

Müzayede evi yetkilileri, yüzde 95'i tamamlanan iskeletin parçalarının 40 yıl boyunca bir dodo meraklısı tarafından toplandığını söyledi.

"Nesli tükenmiş güvercin cinsinden, uçamayan bir kuş"
Dünya genelindeki müzelerde yalnızca 12 dodo iskeletinin bulunduğu belirtiliyor. 

Nesli tükenmiş güvercin cinsinden, uçamayan bir kuş türü olan dodo, en son 16. yüzyılda Hint Okyanusu'nun Mauritius Adası'nda Portekizli denizciler tarafından görülmüştü.

Hindiden büyük, ortalama 23 kilogram ağırlığındaki kuşun 1681 yılında neslinin tükendiği ifade ediliyor.
Anadolu Ajansı, Haber: Murat Karadağ, 23.11.2016

ARKEOLOGLAR ŞAŞKIN, İNŞAAT TEMELİNDEN ÇIKAN TARİHİ MEZAR SAYISI 18 OLDU

Muğla Milas İlçesi'nde yürütülen inşaat temeli kazısı sırasında ortaya çıkarılan mezar sayısı 18 oldu. Milas Hacıapti Mahallesi Fabrika Sokak'ta ortaya çıkan mezarlar, arkeoloji camiasını ve vatandaşları şaşırttı.

Milas Arkeoloji Müzesi ekipleri, yürütülen çalışmalar sırasında daha önce hiç açılmamış bir oda mezarına rastlamıştı. Şimdi de ekipler, 600 metrekarelik inşaat alanında yapılan çalışmalarda ikinci olarak soylu bir aileye ait, 2 bin 400 yıl önce inşa edildiği belirlenen oda mezarı buldu.

Hellenistik döneme ait olduğu belirlenen oda mezarı açan arkeologlar ve uzmanlar, zengin bir aileye ait olduğu düşünülen mezardan 103 eseri gün yüzüne çıkardı.

Bulunan son mezarla birlikte inşaat temelinden çıkan mezar sayısının 18'ye yükseldiği ve mezarların hepsinin döneminin farklı olduğu belirtildi.
T24 Haber, 22.11.2016

ARKEOLOJİK MAĞARAYA ZARAR VEREN MULTİMİLYONER İSPANYOL İŞADAMI HAPSE GİRDİ

İspanyol multimilyoner iş adamı, arkeolojik bir mağarayı tahrip ettiği gerekçesiyle iki buçuk yıl hapse mahkum edildi.

Victorino Alonso, Pyrenees’te yer alan, MÖ 8.000 yılında ve Bronz çağda insanların yaşadığı bir mağarayı genişletmek için mekanik kazıcıların kullanılmasını emrederek “kültürel mirasa suçu”  işlediği iddiasıyla suçlu bulundu.

İspanya’da “Kömür kralı” olarak da tanınan multimilyoner iş adamı, mağarayı, Alonso’nun sahibi olduğu bir şirket tarafından işletilen çevredeki avlanma alanında yaşayan hayvanlar için barınak ve beslenme yeri olarak kullandı.

Aragon bölgesindeki mağarada yaşanan yıkım, işlenmiş kemiklerin, binlerce çanak çömlek parçasının, 6000 yıllık bir mezarlığın ve geometrik sanat örneklerinin yok olmasına neden oldu.

Arkeologlar, mağaradaki kalıntıların %90 kadarının yok edilmiş ve dağıtılmış olduğunu söylüyor.

İspanya’nın ünlü paleoantropologlarından Juan Luis Arsuaga, “Bu sanki insanlık tarihinden bir sayfanın yırtılıp atılması gibi bir durum. Burası, İber Yarımadasında tarımın doğuşundan, pastoral aktivitelere kadar Avrupa için ender rastlanabilecek bir mağaraydı.”

Alonso, mahkemeye yaptığı açıklamada, mağaranın içine girerek kazma kararına dahil edilmediğini söyledi. Mağaradaki yıkım 2007 yılında gerçekleşmişti fakat iki yıl boyunca rapor edilmemişti.

İş adamı Alonso’nun, hapis cezasına itiraz etmeyi planladığı belirtiliyor.
arkeofili.com, Fotoğraf: Museo de Huesco, 22.11.2016

TARİHİ EREĞLİ EVLERİ YENİDEN HAYAT BULACAK

Kocaeli'nin Karamürsel İlçesi'nde yer alan ve bazı Yeşilçam filmlerinin de çekildiği 9 tarihi evin restorasyonuna başlanacağı bildirildi.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesinden yapılan yazılı açıklamada, kentteki tarihi dokunun korunması amacıyla başlatılan restorasyon çalışmalarının devam ettiği belirtildi.

Kentin her köşesinde yer alan tarihi yapıların restore edilerek gelecek kuşaklara miras bırakıldığı vurgulanan açıklamada, "Ereğli Evleri Hayat Buluyor" projesi kapsamında Karamürsel İlçesine bağlı Ereğli Mahallesi'nde tarihi yapıların yeniden hayat bulacağı bildirildi.

Tarihi Ereğli evlerinde bazı Yeşilçam filmlerinin de çekildiği anımsatılan açıklamada,"Bugün adını balıkçılıkla duyuran ve Osmanlı'dan günümüze küçük bir balıkçı kasabası özelliğini koruyan Ereğli'de, yenileme hareketi yaşanıyor. Bir zamanlar Yeşilçam filmlerinin çekildiği bölgedeki tarihi evler yenilenecek. Sahil yolunun kenarında yan yana uzanan tarihi Ereğli evleri geçmişin ruhunu yaşatması için restore edilecek. İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı tarafından 9 tescilli evin restorasyon projeleri hazırlanıyor. Projeleri tamamlanan ve kamulaştırılan Çapalı Konak olarak tanınan yapı, restore edilerek sosyal ve kültürel etkinliklerin mekanı haline getirilecek. Ayrıca restorasyon uygulaması kapsamında 2 parselde daha kamulaştırma çalışması sürüyor. Ereğli evleri kendine has yapıları ve dar sokaklarıyla dikkat çekiyor. Ereğli'nin tuz ve yosun kokan deniz havasını evlere yansıtan kültürel yapısı, dış mekanda balıkçılığı andıran motiflerin kullanılmasında etkili oldu."ifadelerini kullandı.
Anadolu Ajansı, Haber: Şengül Oymak, 21.11.2016

FETÖ elebaşısı Gülen'den sonra ABD'yle şimdi de Zeugma'dan çalınan mozaiklerin iadesi krizi yaşanıyor.

SANAT MERKEZİNDE SERGİLENİYOR
Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi'nde sergilenen ve MS 2'nci yüzyılın sonuna tarihlenen 'Çingene Kızı'n kayıp kenar bordürleri, 2012'de ABD'de çıktı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, eserlerin Ohio'daki Bowling Green Devlet Üniversitesi'nin Wolfe Sanat Merkezi'nde sergilendiğini belirledi.

BİLİMSEL RAPORLARI YOK SAYDILAR
Mozaiklerin Türkiye'den gittiğini ispatlayan raporlar gönderildi. Üniversite, raporu 'yeterli' görmedi, mozaiklerin yurtdışına yasadışı çıkarıldığını ispatlayan doküman istedi.

Bakanlık, konunun UNESCO'da gündeme getirilmesi için Dışişleri Bakanlığı'ndan talepte bulundu.

MOZAİĞİ KAÇAKÇILAR ÇALDI
'Çingene Kızı' mozaiği, Maenad Villası'nın yemek odasının tabanına ait mozaiğin kaçakçılardan geriye parçaları arasında bulundu.
Milliyet, 21.11.2016

Türkiye’de sessiz-sadasız çok güzel işler yapılıyor. İşte, bunlardan biri: Yazma Eserler Kurumu, Türk Hattı’nın İkinci Bayezid döneminde yaşamış olan üstadı Şeyh Hamdullah’ın Topkapı Sarayı’ndaki meşhur Kur’an’ının tıpkıbasımını yayınladı.

Kültür Bakanlığı’na bağlı olan ve başında Prof.Dr. Muhittin Macit’in bulunduğu “Yazma Eserler Kurumu”, Türk Hat Sanatı’nın en önemli ismi kabul edilen ve hayattan 1520’de ayrılan Amasyalı Şeyh Hamdullah’ın 1503’te İkinci Bayezid için yazdığı Kur’an’ın tıpkıbasımını yayınladı. Türk hattatlarının sonraki asırlarda tatbik ettikleri bütün yazı kurallarını içerisinde bulunduran bu eser artık hat meraklılarının ellerinin altında bulunabilecek.

Topkapı Sarayı” denince hatırımıza önce sarayın hazine dairesindeki kıymetli taşlarla işlenmiş tahtlar, meşhur Kaşıkçı Elması, Topkapı Hançeri, zümrüt askılar ve diğer emsalsiz mücevher gelir.

Ama, sarayda az kişinin ve daha ziyade işin erbabının bildiği bir başka hazine daha vardır: Kütüphane...

Bu kütüphanede Hazine Dairesi’ndeki mücevherler kadar kıymetli, hatta bazıları daha da değerli elyazması eserler bulunur. Hükümdarlar tarafından asırlar boyunca servet harcanarak toplanmış olan bazıları minyatürlü bu elyazmalarının çoğu tek nüshadır, yani dünyada başka örnekleri yoktur. Hattından, yani yazısından mürekkebine, kağıdından cildine kadar en kaliteli malzeme kullanılarak hazırlanmış, tezhipleri yani sayfa süsleri o devrin en önemli sanatçılarına yaptırılmış ve sarayın kütüphanesinde yüzyıllar boyunca muhafaza edilmişlerdir.

İkinci Bayezid

HER ÇEŞİT ELYAZMASI
Kütüphanedeki eserler sadece elyazması kitaplardan ibaret değildir, burada en meşhur sanatçıların eserlerinin yeraldığı minyatür albümlerinden “kaatı” ve “tırnak” vesaire gibi sanat eserlerine kadar dünya kadar obje de mevcuttur.

Kültür Bakanlığı’na bağlı olan ve başında Prof.Dr. Muhittin Macit’in bulunduğu “Yazma Eserler Kurumu”, geçtiğimiz günlerde sarayın bu gizli hazinelerinden birini, 15.-16. asır hattatlarından olan ve Türk Hat Sanatı’nın en önemli isimlerinden olan Amasyalı Şeyh Hamdullah’ın 1503’te İkinci Bayezid için yazdığı Kur’an’ın tıpkıbasımını yayınladı.

Kur’an ile birarada olan ve hattat Prof.Dr. Muhittin Serin’in hazırladığı tanıtım kitapçığındaki önsözler de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve Kültür Bakanı Nabi Avcı tarafından yazılmış.

Önce, Şeyh Hamdullah’ın kim olduğundan ve hat sanatımızdaki yerinden kısaca bahsedeyim:

Hamdullah, aslen Buharalı olan bir Sühreverdi Şeyhi’nin oğlu idi, Amasya’da doğdu, hattı Hayreddin-i Maraşi’den öğrenerek icazet aldı, şehzadelik senelerinde Amasya’da valilik eden Bayezid’in yakınlarından oldu, Bayezid’in Fatih Sultan Mehmed’in vefatından sonra tahta çıkmasının adından Hamdullah da İstanbul’a yerleşti, hükümdardan büyük saygı gördü, zamanının en büyük üstadlarından kabul edildi ve çok sayıda eser verdi. Yazdığı kırktan fazla Kur’an, dua kitapları, levhalar ile çok sayıda kitabe bugüne kadar geldi.

Hamdullah’ın ketebe, yani imza kısmı (sol sayfada, alttaki kısım): Hattat, “Bu Kur’an’ı saçlarım ağarıp başım titrerken yazdım” diyor

Hattatın yeni padişahla beraber İstanbul’a yerleşmesi, bir yerde Türk hattının da dönüm noktası oldu. O zamana kadar nisbeten sert görünümü olan hat, Hamdullah’ın koyduğu estetik kaideler çerçevesinde yumuşak ve daha zarif bir şekle büründü. Türk Hat Sanatı, Hamdullah’ın çizgisinde devam edip güçlü ve kendine mahsus bir okul halini alırken, İslami yazının o devre kadar merkezi olan Bağ- dat’ın yerine de İstanbul geçti.

HATTATLAR OKÇU İDİ
Eski hattatlar, el becerilerini daha da geliştirebilmek için aynı zamanda okçuluk da yaparlardı, hattatların “Şeyh” kabul ettikleri Hamdullah, aynı zamanda okçuların da şeyhi idi ve sanatkar, Okmeydanı’nda bulunan ve birkaç sene önce restore edilen Okçular Tekkesi’nin şeyhliğinde bulunmuştu.

Hamdullah hayattan 1520’de İstanbul’da ayrıldı ve Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. Mezarı sonraki asırlarda hattatların sık sık ziyaret ettikleri bir yer olacak ve devrin önde gelen hattatları da Hamdullah’ın yakınına gömülmeyi vasiyet edeceklerdi.

Hamdullah’ın Yazma Eserler Kurumu’nun tıpkıbasımını yayınladığı Kur’an’ı, Topkapı Müzesi’nde, Üçüncü Ahmed kitapları arasında 5 numarada bulunuyor. 36’ya 26 santim eb’adında ve 377 varak olan, henüz piyasaya verilmeyen ve şimdilik sadece protokole dağıtılan Kur’an’ın mükemmel ve muhteşem tezhipleri bundan yine asırlar önce, İkinci Bayezid’in kölelerinden Hasan bin Abdullah tarafından yapılmış.

BAŞI TİTRERKEN YAZMIŞ
Şeyh Hamdullah’ın eseri olan Kur’an’ın en hassas ve okuyanı bir anlığına titreten kısmı ise, eserin “ketebe” denen imza kısmı... Hattat, bu satırlarda “Bu Mushaf-ı Şerifi, İbnü’ş-Şeyh diye bilinen Hamdullah saçları- nın ağarıp başının titrediği yaşlılık günlerinde yazdı. Kerem sahiplerinden kalem hatalarının affını ümid etmektedir” diyor.

Hamdullah’ın tıpkıbasımı yapılan Kur’an’ının özelliği Türk Hat Sanatı’nda asırlar boyunca uyulan kuralları birarada gösteren eserlerin ve Türkler tarafından yazılmış olan Kur’anlar’ın en önemlilerinden biri olmasıdır ve Yazma Eserler Kurumu’nun Başkanı Prof.Dr. Muhittin Macit, yayını meraklıları tarafından uzun senelerdir beklenen bu Kur’an’ın tıpkıbasımını çıkartmakla hat ve kültür tarihimize çok büyük bir hizmette bulunmuştur.

İKİNCİ MAHMUD'DAN 170 SANTİM UZUNLUĞUNDA BAŞSAĞLIĞI MEKTUBU 
İstanbul’da geçtiğimiz günlerde yapılan bir müzayedede diplomasi tarihimiz bakı- mından son derece önem taşıyan ama şimdiye kadar meçhul olan bir mektup satıldı: İkinci Mahmud’un 1816 Aralık’ında Sicilyateyn Kralı Ferdinand’a gönderdiği başsağlığı ve iki memleket arasındaki dostluk ilişkilerinin devamını temenni ettiği bir mektup

170 santimlik taziye mektubu

KANUNİ GİBİ YAZMIŞ
“Başsağlığı mektubu” derken öyle alışılmış yazılardan bahsettiğimi düşünmeyin... Hükümdarın mektubu fermanlarda kullanılan gayet san’atlı bir “divani” yazı ve altın mürekkebi ile kaleme alınmış, uzunluğu da tam 170 santim!

Mektubu, kolleksiyoner dostum Mehmet Çebi satın aldı...

İkinci Mahmud, metnin hemen girişinde kendinden bahsederken asırlar önce ceddi Kanuni Sultan Süleyman’ın Fransa Kralı Fransuva’ya gönderdiği mektuptaki üslubu kullanıyor, yani hakim olduğu memleketleri sıralıyor ve günün imparatorluğunun sınırlarını çiziyor.

SINIRLARI ÇİZİYOR
Hükümdarın sözünü ettiğim ifadesi, günümüzün Türkçesi ile şöyle:

“Ben ki Mekke-i Mükerreme’nin, Medine-i Münevvere’nin ve Kudüs-i Şerif’in, Bilad-ı Selase denen İstanbul, Edirne ve Bursa’nın, Şam’ın, Mısır’ın, Arabistan’ın tamamının, Afrika’nın, Berka’nın, Kayrevan’ın, Halep’in, Arap ve Acem Irakı’nın, Basra’nın, Lahsa’nın, Deylem’in, Rakka’nın, Musul’un, Şehrizor’un, Diyarbekir’in, Dulkadiriyye’nin, Erzurum’un, Sivas’ın, Adana’nın, Karaman’ın, Van’ın, Magrib’in, Habeş Memleketi’nin, Tunus’un, Trablus- şam’ın, Kıbrıs’ın, Rodos’un, Girit’in, Mora’nın, Akdeniz ve Karadeniz ve Cezayir sahillerinin, Anadolu’nun, Rumeli’nin ve özellikle de Bağdat’ın, Kürdistan’ın, Rum’un, Türk’ün, Tatar’ın, Çerkes’in, Ahıska’nın, Gürcü, Kabartay, Deşt-i Kıpçak ve Tatar memleketlerinin, Bosna’nın, Belgrad Kalesi’nin, Sırp Hükümeti’nin kalelerinin, Arnavutluk’un, Eflak ve Boğdan’ın çevresi ile ifade edilmeyen daha nice beldelerin sultanı Gazi Mahmud Han’ım”.

İkinci Mahmud daha sonra Sicilyateyn Kralı Ferdinand’a karısı Kraliçe Maria Carolina’nın vefatından duyduğu üzüntüyü ifade edip taziyede bulunuyor ve memleketleri arasındaki iyi ilişkilerin devamını arzu ettiğini yazıyor.

Hatırlatayım: Sultan Mahmud’un ölümünden duyduğu üzüntüyü yazdığı Sicilyateyn Kraliçesi Maria Carolina, Kutsal Roma İmparatoru Birinci Fransuva ile Avusturya’nın güçlü imparatoriçesi Maria Teresa’nın kızı, Fransız İhtilali’nde idam edilen Kraliçe Marie Antoinette’in ablası idi.
Habertürk, Yazı: Murat Bardakçı, 20.11.2016

Bodrum'daki Mumcular Barajı'nda yağışların azalmasıyla birlikte su düzeyinin 8 metreye kadar inmesi, baraj sularının altında kalan 3 asırlık Çömlekçi'nin eski yerleşim yerini gün yüzüne çıkardı.

Muğla'nın Bodrum İlçesi Mumcular Mahallesi'nde DSİ tarafından 1991'de yapımı tamamlanan tarımsal sulama ve kullanma suyu amaçlı Mumcular Barajı'ndaki su miktarı, yağışların azalmasıyla 20 milyon metreküpten 2 milyon metreküpe kadar düştü. Yaklaşık 1 milyon 500 bin metrekare yüzölçümüne ve 82 metre derinliğe sahip barajdaki su düzeyi  8 metreye kadar indi. Azalan su düzeyi nedeniyle yaklaşık 300 yıl önce Anadolu'dan göçen Yörüklerin kurduğu Çömlekçi Köyü'nün harabelerini ortaya çıkardı. Geçimini çömlekçilik ve kiremitçilikten kazanması nedeniyle Çömlekçi Köyü adı verilen eski yerleşim yerinde, sular altında kalan kiremit fabrikası, 7 yel değirmeni, han ve su kemerleri görünür oldu. Çömlekçi Köyü ilk olarak, 1955'te bölgenin gölet haline çevrilmesiyle sular altında kaldı, daha sonra bögleye baraj yapıldı. 

    

HATIRALAR CANLANDI
Çırkan Dağı eteklerine taşınan Çömlekçi Mahallesi'nde oturan evli ve 3 çocuk, 7 torun sahibi 76 yaşındaki Celal Yalçın, şunları anlattı:"Çocukluğumuz buralarda geçti. O zaman baraj yoktu. Değirmenler eski baraj ve kiremit fabrikası vardı. Bodrum ve Milas'taki evlerin tamamında bu fabrikadan üretilen tuğla ve çatılarda kiremitler kullanıldı. Yıllar sonra anılar tekrar gözümüzde canlandı."

KAYIT ALTINA ALINACAK
Suların çekilmesiyle gün ışığına çıkan yel değirmeni, tarihi su kemeri, kiremit fabrikası ve han kalıntılarının mutlaka envanter ve kayıt altına alınması gerektiğini belirten emekli arkeolog ve Bodrum Kent Konseyi Tarih Grubu Başkanı Ayşe Temiz ise, şöyle konuştu:"Suların çekilmesiyle ortaya çıkan tarihin bugüne kadar envantere ve tarih bulgularına kayıt edildiğine rastlamadık. Ben de bölgede 50 yıldır çalışma yapıyorum. Buna rağmen ilk kez buna tanık oluyorum. Önümüzdeki hafta Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Adnan Diler ve arkeologlar ile bölgede inceleme yaparak gün ışığına çıkan eserlerin kayda geçirilmesini, Bodrum Kent Müzesi'nde bilgileri ve fotoğrafları ile yer almasını sağlayacağız. Doğa eninde sonunda sahip olduğu değerleri yine insan ile buluşturuyor. Bu eserler bence paha biçilemez. Yörenin kültürünü geçmişini anlatan önemli bulgular."

HATIRALAR CANLANDI
Çırkan Dağı eteklerine taşınan Çömlekçi Mahallesi'nde oturan evli ve 3 çocuk, 7 torun sahibi 76 yaşındaki Celal Yalçın, şunları anlattı:"Çocukluğumuz buralarda geçti. O zaman baraj yoktu. Değirmenler eski baraj ve kiremit fabrikası vardı. Bodrum ve Milas'taki evlerin tamamında bu fabrikadan üretilen tuğla ve çatılarda kiremitler kullanıldı. Yıllar sonra anılar tekrar gözümüzde canlandı."

KAYIT ALTINA ALINACAK
Suların çekilmesiyle gün ışığına çıkan yel değirmeni, tarihi su kemeri, kiremit fabrikası ve han kalıntılarının mutlaka envanter ve kayıt altına alınması gerektiğini belirten emekli arkeolog ve Bodrum Kent Konseyi Tarih Grubu Başkanı Ayşe Temiz ise, şöyle konuştu:"Suların çekilmesiyle ortaya çıkan tarihin bugüne kadar envantere ve tarih bulgularına kayıt edildiğine rastlamadık. Ben de bölgede 50 yıldır çalışma yapıyorum. Buna rağmen ilk kez buna tanık oluyorum. Önümüzdeki hafta Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Adnan Diler ve arkeologlar ile bölgede inceleme yaparak gün ışığına çıkan eserlerin kayda geçirilmesini, Bodrum Kent Müzesi'nde bilgileri ve fotoğrafları ile yer almasını sağlayacağız. Doğa eninde sonunda sahip olduğu değerleri yine insan ile buluşturuyor. Bu eserler bence paha biçilemez. Yörenin kültürünü geçmişini anlatan önemli bulgular."
Milliyet, 20.11.2016

Dünya müzelerindeki Türkiyeli sanatçıların işleri göğsümüzü kabartıyor. Geçen ay 2007’de hayatını kaybeden Hüseyin Bahri Alptekin’in işleri Londra’daki Tate Müzesi’nin daimi koleksiyonuna kabul edildi. İşte dünya müzelerindeki sanatçılarımızdan mini bir rehber

İstanbul çağdaş sanatın merkezi olma yolunda büyük adımlarla ilerliyor. Çağdaş sanat fuarlarına her yıl yaklaşık yüzde 15 fazla katılım gerçekleşiyor, bienaller ve sergilerle sanat daha fazla gündemimizde oluyor. Son yıllarda ise göğsümüzü dünya müzelerindeki kalıcı koleksiyonlara dahil olan Türkiyeli sanatçılar kabartıyor. "Metropolitan Müzesi'ne girdi", "Tate kalıcı koleksiyonuna dahil oldu" gibi haberleri okudukça Olimpiyatlarda altın madalya kazanmış misali haklı gurur yaşıyoruz. Geçen ay Tate Müzesi 2007 yılında kaybettiğimiz sanatçı, küratör ve öğretim görevlisi Hüseyin Bahri Alptekin'in beş işini birden alınca gözler dünya müzelerindeki Türk sanatçılara çevrildi. Özellikle son yıllarda dünya müzeleri ardı ardına genç ve çağdaş Türkiyeli sanatçıların işlerini almaya başladı. Bugün dünyanın farklı yerlerindeki müzelerde Türkiyeli sanatçıların onlarca işi yer alıyor. Burada hepsini saymak belki olanaksız ama gelin öne çıkanlara bir göz atalım... Hangi müzede hangi sanatçının işi var mini bir rehber yapalım. Böylelikle dünya müzelerini gezerken hangi Türk sanatçılarla karşılaşacağınızı bilmiş olursunuz.

Özellikle son yıllarda dünya müzeleri ardı ardına genç ve çağdaş Türkiyeli sanatçıların işlerini almaya başladı.

ALBERTINA'NIN YENİ ÜYESİ
Çağdaş sanatçı Mediha Didem Türemen'in ağaç baskı eseri ise dünyanın en kapsamlı sanat koleksiyonlaından birine sahip olan Viyana'daki Albertina Müzesi'nin kalıcı koleksiyonuna dahil edildi. Türemen'in eseri müze koleksiyonunun büyük bölümünü oluşturan 'Çizimler ve Baskılar' bölümünde yer alacak. Bu bölüm aynı zamanda Leonardo da Vinci, Picasso, Gustav Klimt gibi geçmişten günümüze birçok sanatçının farklı dönem işlerini barındırıyor.

ALPTEKİN TATE'TE
2007'de hayatını kaybeden sanatçı, küratör ve eğitim görevlisi Hüseyin Bahri Alptekin'in H-faktörü: Misafirperverlik/Husumet serisinden beş işi Tate Müzesi koleksiyonuna dahil edildi. Frieze Tate Fonu yeni sponsoru WME IMG, 2016 yılı alımı için 150 bin pound hibe etti. Bu hibe karşılığında 10 eser alınması kararlaştırıldı. Dördü Tate küratörü, ikisi konuk küratör olmak üzere altı kişilik jüri ise 10 eserden beşini Hüseyin Bahri Alptekin'in çalışmalarından seçti. Seriden alınan çalışmalar Tirana Palace, Pendion Bombay, Hotel Bagdad, Motel Rio ve Motel Yalta. Alptekin'in bu isimleri ve pano tasarımlarıyla vaat ettikleri yüzeysel hayaller yerine, ancak sefil koşullar sunabilen ucuz otelleri örneklemekte olan bu serisi küreselleşen Museum of Modern Art'ın (MOMA) kalıcı koleksiyonuna dünyaya dair ironik eleştiri sunuyor.

METROPOLITAN'DA DOĞANÇAY DÖNEMİ
New York Metropolitan Museum of Art'ın kalıcı koleksiyonuna dahil edilen ilk Türk sanatçı 2012'de Burhan Doğançay oldu. Büyük ustanın Ribbon Mania isimli eserini koleksiyonuna katan müzenin küratörü Dr. Sheila R. Canby "Türkiye'nin en önemli ressamlarından Doğançay'ın ikonik çalışması müzemize büyük değer kattı" dedi. Doğançay'ın eserleri Guggenheim (New York), Victoria & Albert Museum (Londra), Centre Pompidou'nun da (Paris) aralarında bulunduğu 70 müzede sergileniyor.

ÇEKİL'İN GÜNCESİ MOMA'DA
Museum of Modern Art'ın (MOMA) kalıcı koleksiyonuna dahil olan bir başka isim ise Cengiz Çekil oldu. Bugün de Yaşıyorum isimli eser Çekil'in 1976 yılında her gece uyumadan önce 'Bugün de Yaşıyorum' mührünü bastığı ve tarih attığı bir güncesi. Çekil böylelikle yaşadığı dönemin de portresini çizmiş oldu. Çekil'in yaşadığı döneme tanıklık eden 'soyut bir günce' olan bu eser, aynı zamanda sağ-sol çekişmesi ve terörün gündelik hayatın parçası olduğu dönemde sanatçının kıstırılmış konumuna gönderme yapıyor. 2015 yılında hayatını kaybeden sanatçının işi 2011 yılında müze koleksiyonuna dahil edildi.

AKSAN YUNANİSTAN'DA
Rasim Aksan'ın Untitled ve Untitled isimli eserleri Atina'daki Copelouzos Müzesi'nin kalıcı koleksiyonuna eklendi. Sanatçının Galerist'teki İsimsiz1 başlıklı ilk kişisel sergisinde izleyiciyle buluşan eserlerde Aksan, yağlı boyanın yanı sıra akrilik, kaligrafi mürekkebi, ebru boyasını airbrush tekniğiyle uygulamıştır. Figüratif ve hipergerçekci eserleriyle dikkat çeken sanatçının çalışmaları ağırlıklı olarak görsel bir bombardıman sonucudur.

HAMİLE HALİÇ METROPOLİTAN 'DA
Eserlerinde kadınların statüsü ve tüketim kültürü üzerine kafa yoran genç sanatçı Elif Uras'ın Pregnant Haliç II isimli eseri koleksiyoner Öner Kocabeyoğlu tarafından Met'e bağışlandı. Müzenin daimi koleksiyonuna kabul edilen heykeli Uras, İznik Vakfı atölyelerinde SAHA Derneğinin katkılarıyla üretti. Heykel geçen yıl ise ABD'nin Connecticut eyaletinde bulunan The Aldrich Contemporary Art Museum'da sergilenmişti.

ÜÇ FEMİNİST SANATÇI LONDRA'DA
Dünyanın ilk Ulusal Devlet Müzesi olarak 1753 yılında Londra'da kurulan ve altı milyondan fazla ziyaretçisi olan British Museum, İpek Duben, Azade Köker ve Şükran Moral'in birer eserini 2010 yılında daimi koleksiyonuna katmıştı. Her üç sanatçı da eserlerinde cinsiyet, şiddet, savaş, göç gibi kavramları ele almıştı. Ardından 2011 yılında müze İpek Duben'in bir eserini daha daimi koleksiyona kabul etti. Müze, Duben'in 2010 yılında Manuscript X adlı eserini koleksiyonuna eklemişti. Ardından da Refugee isimli sanatçı kitabını ekledi.

AHIRIN ALTINDA 15 ASIRLIK SU SARNICI BULUNDU

Mardin Müze Müdürü Nihat Erdoğan, Nusaybin yolu üzerinde bulunan 3 bin yıllık antik kent Dara Harabelerinde kazı çalışmalarının devam ettiğini bildirdi.

6. yüzyılda Roma Garnizon kenti Dara'nın büyük kısmının köy evlerinin altında kaldığını kaydeden Erdoğan, şöyle konuştu:

"Dara'da kazı çalışmaları devam ettikçe Roma ve Pers dönemine ait eserlerin de açığa çıkmaya devam ediyor. En son yapılan kazılarda Roma döneminden kalma su sarnıcı 18 metre derinliğinde, 15 metre genişliğinde. Burası toprak ile dolmuştu, boşalttık. Yıkılan tabanı Koruma Kurulu Müdürlüğünün projesi kapsamında onarıldı."

"Misafirlerin su ihtiyacı karşılanıyordu"
Roma ve Pers döneminde Mardin'den gelen misafirlerin su ihtiyaçlarının bu sarnıç sayesinde giderildiğini belirten Erdoğan, "Bu sarnıcın ilginç tarafından birisi de şehrin 4 kilometrelik batı kısmındaki surun hemen arkasında kalmış olması. O dönemde Mardin tarafından gelen misafirler şehrin içine alınmasa bile onların su ihtiyaçlarını gidermek için yapıldığını düşünüyoruz." diye konuştu.

Sarnıcın, Ocak 2017'de turizm kazandırılacağını ifade eden Erdoğan, Dara kentindeki kamulaştırma çalışmalarının bitmesi durumunda Türkiye ve Mardin turizmine önemli katkı sunacaklarını vurguladı.
Anadolu Ajansı, Haber: Osman Öksüz, 19.11.2016

DOĞAN KUBAN: BİZDE BABAMIN EVİDİR KORUYAYIM KÜLTÜRÜ YOK İSTANBUL DA BÖYLE GİTTİ

Mimar, restoratör, tarihçi... Değil söyleşmek, karşı karşıya oturmaktan bile onur duyduğum ‘Hocaların Hocası’... 1990’da emekli oldu. O gün bugündür, kendi tabiriyle 24 saat çalışıyor. Yazıyor, üretiyor, anlatıyor. Alanındaki en büyük başvuru kaynaklarından ‘Osmanlı Mimarisi’ adlı kitabı yeniden yayımlanan 92 yaşındaki Doğan Kuban’a, üzerine şiirler yazdığı sevgili İstanbul’unu ve bugünkü mimarlık anlayışını sordum.

İstanbul bir yapılar şehri olmaktan çıktı; artık bir yollar kenti” diyorsunuz. Ne demek yollar kenti olmak?
- Dünya akıldan uzaklaştı çünkü kontrol edilemeyecek kadar hızlı gelişiyor. Teknoloji de çok hızlı. Şehirler ayak uyduramıyor buna. Birçok şehir, çaresizlikten, yapılarını koruyamadı. En basit örnekle başlayalım: İstanbul Belediyesi, 1969’da benden bir koruma planı yapmamı istemişti. İki sene çalıştım onun için. Ev ev, yapı yapı çalıştım. Neleri korumak gerekiyor, tek tek çıkardım.

Ne büyüklükte bir plan bu?
- On bin hektarlık falan. Eski İstanbul küçüktür zaten. Suriçi örneğin, 1440 hektar. İşte Galata, Boğaz kıyıları, Üsküdar, Haydarpaşa, Kadıköy’ü de katınca 10 bin hektar ediyor. Dedim ya, adım adım dolaştık bu plan için. Ama ne kaldı?

Hiçbir şey mi?
- Hiçe yakın. Suriçi hep ahşaptı o zaman. Yedikule, Cerrahpaşa, İstanbul’un en eski, en özgün mahalleleri. Şehri o şehir, İstanbul yapan mahalleler... Bugün aradan 37 sene geçmiş. Benim “Korunsun” dediğimin yüzde 1’i bile yok. Siz anlayın durumu.

Yeni yapılar var. Haliç Köprüsü geçti mesela oradan.
- Haliç Köprüsü’ne gelmene bile gerek yok... Süleymaniye’nin içinden bir şey geçmedi ki. Biz yok ettik. Sadece İstanbul’da da değil. İzmir mesela; orada da bir koruma planı yaptım. Şehrin içinde eski sokaklar vardı. O eski evler... Onlar üstelik Türkiye’nin özgün konut mimarisinin örnekleriydi. Geldiler, yaktılar, otopark yaptılar. Burada da öyle.

Sizin en çok canınızı yakan nerelerin gitmesi oldu?
- Suriçi başta... Boğaz, Üsküdar...

Peki bu yıkımın belli bir dönemi var mı? Bugün mü 2000’ler öncesi mi?
- Dalan döneminde başladı. Sonra artarak devam etti. Ama bu şehir için kilit değişim dönemi Adnan Menderes’in başbakanlığıdır... Kendine özgü, konsantre bir şehirdi İstanbul. Değiştirmeye içeriden başladı Menderes. Vatan Caddesi’ni açarak girdi işe. Açınca da Fatih gitti. 

ESAS İSTANBUL’U ARTIK KİMSE GÖREMEZ
Siz bu 600 bin hektarlık ‘Yeni İstanbul’un ne kadarını gördünüz?
- Çoğunu gördüm ama görsem ne olur; tanımıyorum ki. Zaten burada oturanlar da tanımıyor artık şehri.

İstanbullular, İstanbul’u bilmiyor mu?
- İstanbullu yok artık. Çünkü İstanbul yok. Rize’den, Sivas’tan gelmiş ama İstanbul’u görmemiş ki.

Yapmayın Doğan Bey, şimdi de insanların görmeye, tanımaya çalıştığı koca bir şehir var.
- Hayır, esas İstanbul çok küçük. Kimse göremez artık onu.

Neden göremez?
- Çünkü İstanbul sokaktır, mahalledir. O İstanbul artık yok.

İstanbul’daki çocukluğunuza dair yazdığınız şiirlerde, lüfer avına çıkmaktan, bostanlarda dolaşmaktan bahsediyorsunuz. Bu mudur kastettiğiniz?
- İşte onların hiçbiri kalmadı artık.

Şimdi bambaşka bir İstanbul yok mu? Bugün üniversiteden mezun olsanız; lüfer avına çıkmasanız bile İstanbullu hissetmez miydiniz yine de?
- “İstanbulluyum” demezdim. Çünkü tecrübe edemiyor olurdum İstanbul’u. Bakın, İstanbul dediğimiz İstanbul artık yok. 1949’dan beri Anadoluhisarı’nda oturuyorum. Ben 1990’a kadar okuluma, işime vapurla gittim geldim. Ama şimdi çık buradan, in iskeleye, “Vapur var mı” diye sor. “İki saat sonra” derler. Halbuki eskiden, boş bile olsa, Şirket-i Hayriye gider gelirdi Boğaz’da. Bir Osmanlı geleneğidir.

Yeni vapurları gördünüz mü peki?
- Çok çirkin bir şey o. Nedir o canım. Hapishane gibi içi. 

100 BİN CAMİ YAPTIK, HEP KOPYA

Bir makalenizde Ataşehir’deki Mimar Sinan Camii’nin önünden geçerken yaşadığınız hayal kırıklığından bahsediyorsunuz. Sonradan hiç içine girdiniz mi caminin?
- Ne girip göreceğim; hepsi birbirine benziyor. Öyle camilere ‘Sinan’ ismini vermek Mimar Sinan’a hakaret zaten. Sinan çok yetenekli bir adamdı. Selimiye Camii örneğin, o tür kubbeli yapıların en güzelidir; geometrisi mükemmeldir. Şimdikiler hep kopya. Bu da utanç verici. Yahu 100 bin cami yapıldı Türkiye’de... Bütün Osmanlı camilerini toplasan 100 bin etmez. Ama bizdekilerin hepsi kopya.

Bu kadar çok cami yapıldı; neden gelişmedi peki bizde cami mimarisi?
- Gelişmedi çünkü İslam politikasının yaşaması için dünyaya uyması lazım. Mimaride de elbette...

Vedat Dalokay’ın İslamabad’da yaptığı camiden övgüyle bahsediyorsunuz; çağdaş bir örnek olarak. Bir Türk mimar, neden aynı camiyi bizde yapamıyor?
- Yaptırmıyorlar çünkü. Yaptırmadılar da. Ama tekrar söyleyeyim, dünyada en güzel modern camiyi Vedat Dalokay yaptı. Butto yaptırdı. Dalokay, Ankara’da ‘Kocatepe Camii’ için açılan yarışmayı da kazanmıştı. Kocatepe’de yaptırılmayan cami, İslamabad’da yapıldı işte. Eskilerin taklidi değildi; yorumuydu. Ben de girmiştim o yarışmaya.

Siz cami yaptınız mı?
- 1962’de bizim mektebin diploma projesi olarak cami yaptım. Tüm öğrenciler yaptı. O kadar güzeldi ki hepsi. O camiler inşa edilmiş olsaydı, biz bugünkü mimariyi çoktan aşmış olurduk.

Ama o mimarlar da sonradan cami yapmışlardır muhakkak; onların hiç kusuru yok mu bu kopya mimari anlayışta?
- Hayır, onlar cami yapmadı.

Kim yaptı peki?
- Bizde camileri kalfalar yapıyor.

Hiç mimar eli dokunmuyor mu?
- 1950’lerde falan mimarlar da yapardı, öyle hatırlıyorum. Tabii mimar camisi deyince, Ortaköy Camii var örneğin. Balyanların yaptığı. Tophane’ye kadar o kadar cami var. Hepsi şimdikilerden güzel.

Karacaahmet’in içindeki cami var. Şakirin. Ondan övgüyle söz ediliyor; güncel bir örnek olarak.
- Evet, güzel o... Üsküdar’da, İlahiyat Fakültesi’nin camii de güzel.

Bugün Çamlıca’da inşa edilen cami?
- O konuşulmaya değmez. Sultanahmet’in kopyası. Zaten orası yanlış seçim. Cami, cemaat uğradığı zaman olur. Dağa tepeye cami yapılmaz. Anadolu’yu dolaşın, bulamazsınız.

OSMANLI’DA DA TARİH BİLİNCİ YOKTU
Sizin mimari açıdan en beğendiğiniz şehir neresi?
- Viyana. Berlin çok güzel değildir ama düzenlidir; severim. Ben Paris doğumluyum. Şehrin merkezi, hala ilk hatıralarımdaki gibidir. Bazı yerleri onlar da bozdular çaresizlikten ama her şeye rağmen 60 sene evvel ne gördüysem şimdi de aynısını görürüm. Varşova sonra; bozulan yıkılan ne varsa, aslına uygun restore ettiler. Biz burada olanları kendimiz yok ettik.

Varşova, restorasyon konusunda ideal şehir sanırım.
- İşte o ideal ancak tarih bilinciyle mümkün. Ama kendimizi kandırmayalım! Bu bilinç bizde eskiden de yoktu. Padişah bile babasının yaptırdığı evi yıkar, kendisininkini yapardı. Yıka yıka giderdi. Topkapı Sarayı da buna dahil. Göçerliktir bu.

İktidarlar da böyle mi davrandı?
Sadece politikacılar değil. Halk da korumadı. “Babamın evidir, koruyayım” diye bir kültürü yok.

Bugünü nasıl değerlendiriyorsunuz peki?
- Bugün bitmiş; seksen milyonluk bir nüfusu idare edecek bir kültür yok toplumda. Başta kim olursa olsun... 200 küsur üniversite var ama hoca yok. Cehalet kubanı olarak devam ediyoruz

Biraz karamsarsınız sanırım Doğan Bey.
- Karamsar olamam ben. İyimser sayılırım aslında. Tarihçiyim. Çok daha kötü dönemlerden geçtik. Amerika da geçiyor bakın. Trump var orada da.

Ama “Batı teknoloji üretiyor hiç değilse” diyorsunuz bir yandan da.
- Evet, dünyayı kurtaran o. Ama uygarlığı değil. Uygar dediğin silah da üretiyor.

Peki bugün en çok kullanılan şey olan cep telefonları ilginizi çekiyor mu?
- Ne getiriyor sana? Google falan, bilgi getirmiyor. Ansiklopedilerde on sayfa varsa, burada iki satır var.

Ama bilgiye ulaşımı çok hızlandırdı?
- Ama insan beyni makine gibi düşünmez ki... Cehaletin yok olduğunu sandığın bir devirde bir başka cehalet yerleşiyor. Düşünmeyi otomatikleştiren bir şey. “Düşünme!” demek zaten o. Sabahtan akşama kadar telefon elde. Elin uzantısı. O insan düşünemez.

Bana enteresan gelen bir fikriniz var. İstanbul’u baştan aşağı boyamalı diyorsunuz...
- Beton çünkü. Renk koyarsan değişir. Farklılaşır. Benzerlik gider.

Ne renge boyamalı peki İstanbul’u?
- Kırmızı, sarı, mavi...Bakın, İstanbul’un içi renkliydi. O ahşap evler hep boyalıydı.

Kuzguncuk biraz öyle şimdi sanki?
- İşte kısmen korundu Kuzguncuk. O yüzden öyle. Eski İstanbul’dan bahsediyorum zaten. Maslak’ı da boyayın demiyorum.

VASATIN TEMSİLCİSİ TRUMP
“Türk mimarisinin yapıtaşı konuttur” dersiniz. Bugünkü konutları nasıl değerlendirirsiniz? TOKİ örneğin, her geçen gün daha çok ev yapıyor.
- Bizim mimarimizle ilgisi yok onların. Halbuki o konut, Osmanlı döneminde bizim dünya kültürümüze hediyemizdi. Osmanlı’nın en iyi yaptığı şeydir hatta. Bahçesiyle, avlusuyla... Belli bir mimari kalitedeydi. Yaşamı daha güzel kılardı. Bugün o kalitede bir evde yaşamıyoruz.

Şehrin civarındaki uydu kentler ‘kalite’ konusunda çok iddialı. Üstelik ‘akıllı ev’ler üretiliyor.
- Akıllı ev dediğin teknoloji sadece. Estetik olup olmadığı şüpheli. Tasarım kötüyse akıl mühim değil. Bir de çok pahalı ve uzak. “Havaalanına beş dakika” diyor reklamında. Neden? Her gün havaalanına mı gidecek, işine mi gidecek orada oturan?  Ama satış olayı her şeyi değiştiriyor.

Nasıl?
- Entelektüel içerik yerine çarpıcı bir şey öneriyor reklamlar. Bugün teknolojinin tanımladığı bir insan var. Vasat bir insan bu. Uygarlıkla alakasız; gündelik olanın tanımladığı insan. Vasatlık her yerde. ABD’deki Trump, bu insanın temsilcisi.

TOPÇU KIŞLASI GÜZEL DEĞİLDİ

İstanbul’da en beğendiğiniz mimari eser hangisi?
- Çok var. Süleymaniye Camii, Sokollu Camii, Mağlova Kemeri, Kanuni Türbesi... Sinan’ın eserleri hepsi tabii.

Birini seçseniz...
- Sinan’dan en çok Selimiye’yi severim. İstanbul’da ise Sokollu Camii.

En beğenmedikleriniz?
- Gökdelenlerin hemen hepsi. Çünkü yapmayı bilmiyorlar.

Siz İstanbul’da en çok hangi semtleri seversiniz?
- Boğaz’ı severim en çok. Anneannemin evi Cerrahpaşa’daydı; eski ahşap evler, mahalleler... Yazdığım İstanbul’u gerçekten gördüm ben. O eski konakların içinde yaşadım, onları bildiğim için severim.

Türkiye’de en beğendiğiniz yerler?
- Safranbolu... Kurtarabildik çünkü. Urfa, Antep, Diyarbakır da çok güzeldir...

Köy var mı iyi örnek olarak gösterebileceğiniz?
- Kasaba daha rahat söylenebilir. Kastamonu’dakiler, Amasya’dakiler... Sonra Tokat’ın eski mahalleleri... Birgi’nin, Ödemiş’in de köyleri güzeldir. Ahşap konutları olan bütün şehirler, kasabalar güzeldir. Batı ve Kuzey Anadolu’dakiler... Orman olması lazım. Orman içindeki köyler, tüm o ahşap işçilikleriyle etkileyicidir.

Tartışılan bir eser sorayım. Gezi Parkı’na inşa edilmek istenen Topçu Kışlası?
- Kopya bir binadır o, kötüdür. En güzel kışla Kuleli’dir. Selimiye büyüktür ama
güzel olan Taşkışla’dır... Kandilli de semtini güzelleştirmiştir.

Beştepe Külliyesi’ni beğendiniz mi?
- İlgilenmedim. Mimar olarak iyi isimlerle çalışmıyorlar. Çok değerlendirilecek bir şey değil. Zaten orada mesele, yeşili yok etmiş olmak.

İSTANBUL VE TÜRKİYE NASIL KURTULUR?
İstanbul’da yeni plan yapılabilir mi? Nasıl kurtulacak İstanbul?
- İstanbul’da artık plan yapılamaz. Dünyada da bu kadar büyük şehri planlayamazsınız. Bu kadar araba geçer, şu kadar bina, mektep, yeşil alan gerekir... Sayı bile sayamıyorsun şimdi, ekonomi istismara dayalı, bu veriyi kim toplayacak? Uzman mı getirecek tepedekiler? Öyle olsa bile kendilerine “Evet” diyeni getirecekler. Oysa harekete geçilmezse İstanbul batıracak Türkiye’yi.

Ne yapmalı peki?
- Çareyi Anadolu’da aramalı. Anadolu şehirlerini, sanayi ve eğitimle cazibe merkezi haline getirmeli. 20 kadar şehrin nasıl merkez haline getirilebileceğini bir tasarı haline getirdim zaten.

Nüfus oraya mı kayacak yani?
- Evet ama çevresinde yeni kültürel alanlar da gelişecek. Nüfusları da asla bir milyonu geçmeyecek. Doğru bir sistemle çağırırsan, insanlar oraya gider. Tarlalar boş.

ARTIK GÖÇE GEREK OLMASIN

Doğan Kuban’ın Anadolu’da Sanayileşme tasarısı

** Bu sanayi  merkezleri güneydoğu-kuzeybatı ve güneybatı-kuzeydoğu aksları  üzerinde, başkentte buluşan bir ulaşım sistemi içinde yer almalı.

** Kentlerin seçiminde amaca en çabuk varma potansiyeli  kuşkusuz önemli olacaktır. Sanayi altyapısı, öğretim altyapısı, ulaşım, tarımsal  potansiyel, yöresel gelir,  çevresel  zenginlik,  tarihi  miras  temel  verilerimiz.

** Üniversite ile sanayi  arasındaki işbirliğinin  yaratacağı  ekonomik güç ve kültürel sinerji  ile yöre halkı uluslararası uygarlığın bilinçli üyeleri olacak.

** Türk halkı teknoloji ithal etmekten teknoloji kullanmaya geçişi böyle gerçekleştirebilir.

** Bu tasarı Anadolu’da fabrika kurmak değil,  yurt yüzeyine yayılan  bir sanayileşmeyi  öngören ve  onun  çevresinde  gelişecek bir uygar  yaşamı hedefleyen bütüncül bir  kalkınma projesi  taslağı  ve önerisidir.

** Eğer Türkiye böyle bir program gerçekleştirebilirse, ulusal  gelirini, 2025’e kadar 15 bin dolar  düzeyine çıkarabilir. Ulusal gelirin yüzde 10’u, 20 yılda bunu başarabilir.

** Böylece megalopolislere göç etmeye de gerek kalmayacak.

AKM’NİN MİMARLIK TARİHİNDE YERİ VAR

Başbakan Yıldırım, geçen hafta Sepetçiler Kasrı’ndaki ‘Mimarlar Buluşması’nda imar rantına medeniyetimizin yenik düştüğünü söyledi. Nasıl değerlendirirsiniz?
- Sayın Başbakanımızın bu düşüncesine katılıyorum. Bunun nedeni Türkiye sanayileşmesinin gerçekleşmemesi ve ekonominin bütün etkinliğinin yapı sanayii üstüne yoğunlaşması. Son 50 senede yapılan binlerce cami; Sinan’ın büyük mimari üslubunun küçük boyutlu yozlaşmış, kötü taklitlerinden ibaret. Bir de artık ortada hiç kalmayanlar var.

Nedir onlar?
- Ahşap konutlar. Özellikle 17’nci yüzyıldan sonra İstanbul’da inşa edilen eşsiz yapılar inşaat furyasına kurban oldu.

Yıldırım; “Atatürk Kültür Merkezi... Ne özelliği var o binanın” diye de sordu. Biz de size sormak isteriz, ne özelliği var AKM’nin?
- Türkiye mimarlık tarihinde özel bir konumu var bu binanın. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin 1940 ve 50’li dönemi mezunlarının, Cumhuriyet’in mimarlık gelişmesinde ‘İkinci Ulusal Dönem’ denilen Neo-Osmanlı üslubuna tepki olarak ürettikleri  ilk modernizm tasarımlarındandır.

AKM hakkında Erdoğan oraya ‘barok tarzda opera binası’ yapmak istediklerini söylemişti. Neden barok?
- Bana komik geliyor. Bugün dünyada barok yapan mı var? Bugün dünyanın ‘barok’u Zaha Hadid’in yaptığı modern işlerdir. Dekoratif bir şeydir barok. Biz yaptık zaten baroku bol bol. Devri geçti.

EN TEHLİKELİ ŞEY İNŞAATÇILIK

Şehircilik açısından bugünü nasıl görüyorsunuz?
- Bugün şehrin para getiren bir şey olduğu anlaşıldı. Türkiye’nin işadamları o yüzden sanayici değil müteahhit oldular. Bu çok tehlikeli bir şeydir.

Neden tehlikeli?
- Çünkü inşaatçı bir şey üretmez aslında. Arkasında entelektüel bir gelişme yoktur. Tabii başka hiçbir şey bilmeyen bir halk için iş sağlar. Halkın karnı doyar. Kendisi için de büyük kar vardır.

Bugünkü büyük projeleri nasıl değerlendirirsiniz?
- Açıkçası çok ilgilenmiyorum. Ama şunu söyleyebilirim: İktidarda olan adam en çok parayı nerede kazandığına bakar. Şimdi toprak para getirdikçe, ekonomiyi çok basit bir işleme, inşaata indirgiyorlar. Eğitime, araştırmaya para ayırmıyorlar. Gerekli mühendis de sanayici de yetişmiyor. Mevcut durumu istismar ediyorsunuz, halkı da istismar ediyorsunuz aslında. Cahil bir halk, iş yapıp para kazanmış oluyor. Bu kadar.

TATİLDE 800 SAYFA YAZDIM

** Ben 24 saat çalışırım. Çünkü muntazam uyuyamam. O  yüzden de çalışırım hep. Bununla birlikte; düzenli bir programım yoktur. Birisi, “Sana geleceğim” derse, “Tamam, gel” derim. “Başka yere gidelim” derse “Haydi gidelim” derim. Geriye kalan zamanlarda da çalışırım. Bir de çok hızlı yazarım. Tatilde 800 sayfa yazdım mesela. Her yerde yazarım. Yatakta bile. Elle de yazarım, bilgisayarda da. İki tane elma var bende (‘Apple’ı kastediyor) ama daktilo diye kullanırım. E-mail kullanmanın kolay olduğunu biliyorum ama pek girmedim. 

** Çok yürürüm ben; hep yürüdüm bugüne kadar. Ama bu şehirde yürünmüyor artık. İzmir yakınlarında 20 dönümlük bir çiftlik var. Deniz kenarında, içinde 400 ağaç... Patikalar yaptırdım ağaçların altında. Taşları ayıklattırdım. Yumuşak toprak kaldı sadece... Orada yürüyorum.

İŞE GİTMEK İÇİN ÜÇ SAAT YOL YAPMAK ÇAĞDAŞLIK DEĞİLDİR
İstanbul tam olarak ne zaman yaşanmaz hale gelir?
- Şimdi. Günde yolda üç saat kaybediyorsan, kaç para kaybediyorsun? Hesapla. Sonra üretim azalıyor... Şehri kirletiyorsun. Hayat kalitesi gidiyor. Çağdaşlık mı bu? Şehir hayatı böyle değildir. Geri kalmış şehirler böyledir. 20 milyonluk şehir kalmadı dünyada. Hindistan’da, Meksika’da var sadece.
Hürriyet, Haber: Yenal Bilgici, Fotoğraf: Emre Yunusoğlu, 19.11.2016

Kastamonu'nun Daday İlçesi Kayı Köyü'nde daha önce defineciler tarafından tahrip edilen alanda, tarihte 'Paflagonya' olarak geçen bölgede yaşamış soylu bir kişiye ait olduğu tahmin edilen mezar odası bulundu.

Geçen yıl definecilerin iş makinesiyle tahrip ettiği alanda Kastamoun Müze Müdürlüğü'nce kazı çalışması başlatıldı. Kazılarda, 22 metre çapında, 5 metre yüksekliğinde mezar odası bulundu. Vinç yardımıyla düzenlenen tarihi mezarın Paflagonya dönemine ait olduğu belirlendi. Kazı Danışmanı, Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç.Dr. Şahin Yıldırım, bölgede ilk kez  Paflagonya dönemine ait bir eserle karşılaştıklarını söyleyerek şöyle konuştu:

"Bu bizim için çok önemli. Çünkü bölgenin arkeolojisiyle ilgili elimizdeki bilgiler kısıtlıydı. Yaklaşık 2 bin 200 yıllık böyle bir anıt mezarla karşılaşmak bizleri de çok şaşırttı. Mezar anıtını tümülüs olarak da adlandırabiliriz. Tümülüs şeklindeki mezarların İtalya'da Romalılar tarafından sıklıkla kullanıldığını biliyoruz. Bu anıtın MÖ 2'nci yüzyılda yapıldığını düşünüyoruz. Mezar taşlarının numaralandırılmış olduğunu görüyoruz. Taşların birbirine tutturulması içinde demir kenetler kullanmışlar, ayrıca doğal afetlerde taşların sağlamlığını sağlamak için kurşun akıtıldığını da tespit ettik. Her taş birbirinden çok farklı. Vinçlerle kaldırdığımız taşların 8.5 tona kadar ulaştığını tespit ettik."

Definecilerin tahrip ettiği mezarı yeniden düzenlediklerini ifade eden Yrd. Doç.Dr. Yıldırım, "Arazi çalışmalarını tamamlamak üzereyiz. Restore çalışmalarımız devam edecek. Çevre düzenlemelerinin ardından buranın turizme açılması planlanıyor" dedi.
Milliyet, Haber: Ayhan Acar, 18.11.2016

SELÇUKLU VE OSMANLI'DAN MİRAS KALAN ÇEŞMELER ONARILIYOR

Kütahya'da Selçuklu ve Osmanlı'dan kalma çeşmeler Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından onarılıyor.

TARİHİN KÜLTÜREL MİRASI: ARSLANTEPE

Anadolu topraklarının zengin tarihi kültürünü yansıtan, ilk şehir devletinin kurulmasına sahne olan Malatya'daki Arslantepe Höyüğü, duvarlarına renkli figürler işlenmiş kerpiçten sarayı, 5 bin 500 yıllık geçmişe sahip tapınağı, kılıç ve mızraklarıyla tarihe ışık tutuyor.

Fırat Nehri'nin batı kıyısında, Malatya'ya 7 kilometre mesafedeki Arslantepe, yüksek tarım potansiyeli, sulak alanları ve nehrin taşkınlarından korunan yapısı sayesinde binlerce yıl insanoğluna kucak açmış tarihi mekanlar arasında bulunuyor.

Milattan önce 5 binli yıllara dayanan Geç Kalkolitik dönemden Demir Çağı'na kadar geçen tarihsel sürecin buluntularına rastlanan Arslantepe, Hitit'lerden Roma ve Bizans'a kadar pek çok medeniyetin de izlerini saklıyor.

Yapılan kazı çalışmalarıyla Geç Hitit Dönemi'ne ait, girişinde aslan heykelleri ve devrilmiş bir kral heykelinin bulunduğu höyük, yağmur drenaj hattı gibi altyapısı bulunan kerpiçten sarayı ve 2 bini aşkın mühürle ilk şehir devletinin yapılarını ortaya koyuyor. Duvarlarında gücün tasvir edildiği renkli figürler ve işlenmiş rölyef levhalarla erken devlet sisteminin izlerini barındıran Arslantepe'de Mezopotamya ile benzerlik gösteren çok sayıda çanak ve çömlekler de kazılardan çıkan eserler arasında yer alıyor.

Bakır, kurşun, gümüş, altın ve alaşımlarından oluşan metal eserlerin de bulunduğu höyükte, önemli bulgular arasındaki 12 mızrak ile 3'ünün kabzası gümüş, bezemeli 9 kılıç da silah kullanımının ilk örneklerini göstermesi bakımından döneme ışık tutuyor. 

Önemli bulgulara ulaşıldı
Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, Arslantepe'de geçmişten bu yana yürütülen kazı çalışmalarında önemli bulgulara ulaşıldığını belirtti.

Bulunan eserlerin ve ortaya çıkan sarayın insanlık tarihindeki ilk yerleşik devlet hayatını, cilalı taş devrinden demir devrine geçişi ve demir devrinden demirin silah olarak kullanılması gibi önemli bulguları ortaya çıkardığını kaydeden Gürkan, yine ilk ambar sisteminin oluşturulması, kerpiç saray ve bürokratik yapının oluşturulmasıyla ilgili sürecin de kazılarla gün yüzüne çıktığını ifade etti.
Anadolu Ajansı, Haber: Tuba Karahan, 16.11.2016

KONYA'DA İZİNSİZ KAZI İDDİASI

Konyada kar maskeli 26 yaşındaki Bayram A. ile 35 yaşındaki Saffet U., kullanılmayan 4 metre derinliğindeki sarnıcın içinde yaklaşık 4 metre tünel kazıp define ararken yakalandı. Olay, merkez Meram İlçesi Gödene Mahallesi'nde boş bir arazide kullanılmayan sarnıçta meydana geldi. Çevredekiler sarnıca ellerinde kazma kürekle kar maskeli kişilerin girdiğinin görmesi üzerine polise bildirdi. Araziye gelen polis, sarnıcın yanında Bayram A.'yı yakaladı. Bu sırada polisin geldiğinden habersiz olan sarnıcın içinde kazma ve kürekle tünel kazıp define arayan Saffet U., sarnıcın kuyusundan yukarı çıktı. 2 kişi polis tarafından gözaltına alındı.

Polis, içeride başka birilerinin daha olabileceği ihtimali üzerine AFAD ve itfaiye ekiplerinden yardım istedi. AFAD ekipleri, halatlarla sarnıca ve definecilerin kazdıkları tünele girip incelemede bulundu. Yapılan incelemede başka bir kişiye rastlanılmazken, kazıda kullanılan kazma ve kürek ele geçirildi. Polis, gözaltına aldığı Saffet U.'ya "Sen buradan nasıl çıktın?" diye sorması üzerine "Biz çıkarız komiserim" demesi dikkat çekti. Gözaltına alınan şüpheliler ifadelerinin ardından serbest bırakılırken, haklarında başlatılan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet suçundan idari para cezası uygulanacağı öğrenildi.
Merhaba Haber, 18.11.2016

'KÖPRÜDEKİ KIZLAR'A 54 MİLYON $

Sotheby’s’in New York’taki açık artırmasında Norveçli ressam Edvard Munch’ün ünlü “Köprüdeki Kızlar” tablosu 54.5 milyon dolara alıcı buldu.

Bir grup genç kadının tasvir edildiği, 1902’de biten eserin 50 milyon doların üzerinde satılması bekleniyordu. Alıcının açık artırmaya katılmak için 2 milyon dolar ücret ödediği belirtildi. Aynı ressamın ‘Çığlık’ tablosu ise 119 milyon dolara alıcı bulmuştu.
Habertürk, 17.11.2016

Türkiye’nin ilk modern sanat müzesi İstanbul Modern’in Galataport kapsamında yeniden yapılmasına ilişkin işbirliği anlaşması, Galataport projesinin geliştirme ve yönetimini üstlenen, Doğuş Grubu‘na bağlı Salıpazarı Liman İşletmeciliği ve Yatırımları A.Ş. ile İstanbul Modern Sanat Vakfı (İMSAV) arasında imzalandı. Yeni müze binasının 2019 yılında açılması planlanıyor. İstanbul Modern, yeni müze binası tamamlanana kadar Galataport sahasında bulunan Paket Postanesi’ndeki geçici yerinde hizmet verecek.

Açıklandığı ilk günden beri kamuoyunda, kültür-sanat ve mimarlık çevrelerinde tartışmalar yaratan Galataport projesi kapsamında Karaköy-Tophane bölgesinin birçok değişikliğe uğraması bekleniyor. Proje kapsamında Antrepo binaları, Liman İşletmeleri, Paket Postanesi, Sedad Hakkı Eldem Binası gibi birçok tarihi bina ya yıkıldı ya da yıkılmak üzere. Galataport projesi, Tabanlıoğlu Mimarlık tarafından yürütülüyor.

Anlaşmaya göre dünya standartlarında bir tasarımla hayata geçirilecek yeni bina, müzenin kurucu sponsoru Eczacıbaşı Holding ve Doğuş Grubu-Bilgili Holding’in ortaklaşa katkısıyla yapılacak. İmzalanan protokol çerçevesinde Doğuş Grubu-Bilgili Holding, İstanbul Modern’in yeni binasının ana sponsorları arasında yer alacak.

Dünya çapında bir müze binası olması hedefleniyor
İstanbul Modern’in yeni binasının tamamlanmasıyla birlikte, İstanbul dünya çapında ses getirecek bir müzeye sahip olacak. İstanbul Modern’in mimari projesi için müze tasarımında dünyanın en deneyimli mimarlarıyla görüşmeler sürüyor.

Geçici müze binası, Karaköy’deki Paket Postanesi
İstanbul Modern, yeni müze binası tamamlanana kadar Galataport sahasında bulunan Paket Postanesi’nde sanatseverleri ağırlayacak. Karaköy’deki bina, İstanbul Modern’in tüm faaliyetlerini yeni müze hazır olana kadar eksiksiz olarak sürdürebileceği bir biçimde, tarihi dokusu korunarak Doğuş Grubu-Bilgili Holding tarafından restore edilecek.
kulturlimited.com, 17.11.2016

BARTIN'DA MOLOZ DÖKÜLEN ALANDA TARİHİ KALINTILAR BULUNDU

Bartın'ın Amasra İlçesi'nde inşaat hafriyatlarının döküldüğü alanda tarihi değeri olduğu düşünülen kalıntılar bulundu. Amasra Müze Müdürlüğü inceleme başlattı.

Amasra Küçük Liman mevkisinin üst tarafında moloz ve çöplerin döküldüğü alanda, üzerinde figürler bulunan tarihi kalıntıları görenler Amasra Müze Müdürlüğü'ne haber verdi.

Zaman zaman inşaat kazılarında çıkan hafriyatların döküldüğü bölgede bulunan tarihi kalıntılarla ilgili inceleme başlatıldı.

Amasra Müze Müdürü Baran Aydın, ilçede nereyi kazarsanız mutlaka tarihi esere rastlandığını belirterek şöyle konuştu:

"Sonuçta kentin altındaki her yer tarih kaynıyor. Bu bizim için sürpriz olmadı. Arkadaşlarımız çöplük alanda bulunan kalıntıları ve başka bulunan kalıntıları da inceliyor. Şu anda hangi döneme ait oldukları konusunda net bir bilgimiz yok. Rapor hazırlandıktan sonra bu bilgiye ulaşabiliriz. Burada bulunan eserleri önümüzdeki günlerde oradan alacağız. Biz de Amasra Müze Müdürlüğü olarak gereken çalışmaları yapmak için arkadaşlarımızla birlikte görev başındayız."
Birgün, 16.11.2016

IŞİD'DEN KURTARILAN NİMRUD ANTİK KENTİNDE TÜM ESERLER YOK EDİLMİŞ

Irak’ta yer alan ve iki yıl boyunca IŞİD’in elinde kaldıktan sonra geçtiğimiz günlerde kurtarılan Nimrud antik kentinde tüm tarihi eserler paramparça edilmiş.



Son olarak 2015 yılının Mart ayında açıklama yapan yetkililer, “Dozerlerle yıkıma başladılar. Antik kente ne kadar hasar verdiklerini bilemiyoruz” açıklaması yapmıştı. Fakat geçtiğimiz günlerden antik kentin IŞİD’ten kurtarılmasıyla bölgedeki tarihi eserlere verilen gerçek zarar ortaya çıktı.



Irak’ta bir Assur kenti olan Nimrud antik kenti, günümüzden tam 3300 yıl öncesine tarihleniyor ve Mezopotamya’daki en önemli arkeolojik alanlardan birisi olarak gösteriliyor. Fakat ne yazık ki geçtiğimiz günlerde çekilen video ve fotoğraflar, antik kentteki tarihi eserlerin paramparça edildiğini gösterdi.

Son yapılan tespitlerde Nimrud’taki oyma frizler, kanatlı boğa ve aslan heykelleri moloz haline getirilmiş. Bölgedeki antik kalıntıların dikkat çekeni olan zigurat ise büyük ölçüde yıkılmış.

Aşiret milis komutanı Ali al-Bayati, “Daha önce burada bir yaşam vardı, fakat şimdi hiçbir şey kalmamış. Yıkılmadık hiçbir şey bırakmamışlar. Nimrud’u kaybetmek kendi evini kaybetmekten bile daha kötü.” diyor.

IŞİD’in 2015 yılında yayınladığı Nimrud videolarında, militanların paha biçilemez freskleri ve Asur kralı mezarlarını balyozlarla parçaladığı, tapınakları ise dinamitlerle havaya uçurduğu görülüyordu.



IŞİD, 2014’ün Haziran ayında Musul’u ele geçirdiği zaman 20 kilometre mesafedeki Nimrud Antik Kenti’ni konrol altına almıştı.
arkeofili.com, 16.11.2016

IŞİD, Musul’dan çekilirken bir antik kenti bir de bölgenin en önemli tarihi eserlerinden Nimrud zigguratını yerle bir etti.

Zigguratın Mezopotamya’daki piramit benzeri tapınaklar olduğunu ilkokul derslerinden hatırlıyor olabilirsiniz.

Bu yapılar, ilk medeniyetlere ev sahipliği yapan Mezopotamya bölgesinin geçmişine dair bize çok fazla bilgi sağlama potansiyeline sahip.

Ancak tarihin her döneminde olduğu gibi bugün de Fırat ve Dicle arasındaki topraklar savaşlara sahne oluyor ve maalesef bu savaşlar esnasında tarihi eserler de zarar görüyor.

IŞİD geçmişte bu tarihi yapılara karşı saygısız tavırlarıyla tanınmıştı. dunyahalleri.com'un National Geographic'ten aktardığı haberine göre örgüt bu tavrını devam ettirerek, Musul’dan çekilirken bir antik kenti bir de bölgenin en önemli tarihi eserlerinden Nimrud zigguratını yerle bir etti. Günümüzden 2900 yıl önce, o zamanlar Kalah olarak bilinen şehirde inşa edilen zigguratın, son çekilen uydu fotoğraflarında yerle bir olduğu görüldü.

Nimrud zigguratı, ilk inşa edildiğinde 61×61 metre taban üzerine, 61 metre yüksekliğinde bir kule şeklinde yapılmıştı. Daha sonra bu yapının bazı bölümleri yıkılmış, ancak 43 metrelik kısmı hala ayaktaydı. Uydu fotoğraflarına baktığımızda IŞİD’in bu yapıyı bilinçli olarak, iş makineleriyle yıktığı görülüyor.

YIKIMIN MUHTEMEL NEDENLERİ
IŞİD’in zigguratı neden yıktığı ise henüz bilinmiyor. Bu konu üzerine bazı düşünceler mevcut. Muhtemel bir neden, zigguratın bölgedeki en yüksek yapı olması ve görüşü engellemesi olabilir. Ancak çevresinde başka herhangi bir yapı ya da yer şekli bulunmayan bu yapının yıkılması ya da yerinde durması savaş açısından kimseye avantaj sağlayacak gibi görünmüyor.

Bir başka ihtimal ise bölge halkının moralini bozmak ve bölgeye yaklaşan Irak ordusuna gözdağı vermek olabilir. Bu yapının eski bir tapınak olduğu düşünüldüğünde IŞİD’in yapıyı İslam’a aykırı bulduğu için de yıkmış olabileceği göz önünde bulundurulabilir.

Son olarak IŞİD bu yapının içinde değerli kalıntılar aramak için de zigguratı yıkmış olabilir ancak bu da mantıklı bir sebep değil çünkü zigguratlar tamamen taştan inşa edilen ve içinde mezar bulunmayan yapılar. Amerikan Şarki Araştırmalar Okulu (ASOR) Akademik Direktörü Michael Danti “Bir zigguratın içinde değerli kalıntılar aramak için oldukça naif olmak gerekiyor.” diyor.

Sebebi her ne olursa olsun IŞİD 2900 yıllık tarihi bir hamlede yerle bir etti. Tarih boyunca savaşlardan nasibini alan bu bölgenin tarihinin yine savaşlarla yok olması, bölgenin kültürü ve bilgi birikimi açısından üzüntü verici bir durum.

PEŞMERGE DE ANTİK ŞEHRE KONUŞLANDI
Zigguratın yanı sıra, Nimrud’dan sonra kısa bir süre Yeni Asur İmparatorluğu‘nun başkentliğini yapmış olan Dur-Sharrukin antik şehrinin de savaş sırasında tahrip edildiği belirtiliyor. 1900’lerin başında arkeologlarca incelenen bu şehrin önemli kalıntılara ev sahipliği yaptığı görülmüştü. 2015’te IŞİD tarafından yağmalanan bu şehrin şimdi de Peşmerge askerleri tarafından üs olarak kullanıldığı söyleniyor. Şehrin önemli bir kısmını yerle bir eden askerler, yıkılan bölgenin üzerine bir askeri yerleşim yeri kurdular. Uydu fotoğraflarında bazı arkeolojik kalıntıların yerinde durduğu görülse de şehrin önemli bir kısmı yıkılmış durumda.
Odatv.com, 17.11.2016

Meksikalı sanatçı Frida Kahlo'nun 60 yıldır görülmeyen resmi önümüzdeki hafta New York'ta açık artırmaya çıkacak.

BBC Türkçe’nin haberine göre, 1929 yılında yapılan Kolyeli Kız resmi Kahlo'nun kocası tarafından, ünlü ressama ölümünden önce yardımcı olan bir kadına hediye edilmişti. Resmin varlığı, Kaliforniya'da yaşayan ve bugün 90 yaşında olan kadının, 60 yıl boyunca yatak odasında tuttuğu resmi bu yıl Sotheby's müzayede evine vermesiyle ortaya çıktı. 22 Kasım'da gerçekleşecek açık artırmada resmin 2 milyon dolara satılması bekleniyor.

Sotheby's'in Latin Amerika sanatı sorumlusu Axel Stein, resmin çok iyi korunduğunu söyledi: "Resim çok yeni duruyor. Evin karanlık bir kısmında saklanmış ve renkleri çok canlı. Stein, tuval üzerine yağlıboya ile yapılan resmin "yakınlık ve sıcaklık hissi" yarattığını söyledi. Resimde muhtemelen Frida Kahlo'nun kendisi olan bir kız çocuğunun portresi yer alıyor.

Sanat uzmanları resmin varlığını, Frida Kahlo'nun bir arkadaşının çektiği fotoğraf sayesinde biliyordu. Kahlo'nun resimlerinin görüldüğü siyah beyaz fotoğraftaki Kolyeli Kız'ın nerede olduğunu kimse bilmiyordu. Resmin sahibi Sotheby's'e, Kahlo'nun eşi Deigo Rivera'nın resmi 1955'te kendisine hediye ettiğini söyledi. Kahlo'nun ağaçların arasındaki iki çıplak kadını tasvir ettiği bir resmi bu yıl New York'ta 8 milyon dolara satılmış, Kahlo'nun en pahalı resmi unvanını ele geçirmişti.

Odatv.com, 16.11.2016

Erzurum’da 1916 yılında Rus işgaline karşı Kargapazarı dağlarında direnirken şehit düşen 350 subay ve erin naaşlarının bulunduğu şehitlik define avcılarının talanına uğradı. Jandarma ekipleri define arayan 4 şüpheliyi yakalayarak, gözaltına aldı.

ATAK Arama Kurtarma ve Doğa Sporları Kulübü Başkanı Çetin Bayram’ın araştırma ve çalışmaları sonucu bu yılın başlarında bulunan Kargapazarı Şehitliği, define avcılarının hedefi oldu. 350 subay ve erin naaşlarının bulunduğu şehitlikte kazı yaparak define arayan 4 şüpheli, jandarma ekiplerinin çalışması sonucu suçüstü yakalandı. Gözaltına alınan 4 şüpheli adliyeye sevk edilecek.



Kargapazarı Şehitliği’nde define arayan şüphelilere öfke kusan Çetin Bayram, “Kargapazar Müfrezesi Şehitliği, Birinci Dünya Savaşı’nın Avrupa ve Doğu Cephesinde, Dünya üzerindeki belki de en orijinal haliyle korunmuş mezarlığı. Şehitliğin ortasında define avcıları tarafından büyük bir çukur kazınmış durumda. Bundan yaklaşık 1 ay önce Valimiz Seyfettin Azizoğlu’yla buraya geldiğimiz de bu çukur daha küçüktü. Valimiz alay komutanına talimat verdi. Şehitlerimizin kanında define arayanların derhal bulunması için talimat verdi. Burada şehit kanları arasında define aranıyor. Burası 1. Dünya Savaşında Rus ordusuna karşı savaşan Osmanlı ordusundan şehitlerimizin şehitliği. “ diye konuştu.


Vatan, 15.11.2016

Başbakan Binali Yıldırım’ın Atatürk Kültür Merkezi’yle (AKM) ile ilgili olarak “AKM’yi kaldıralım, ne özelliği var o binanın?” demesi mimarlık ve kültürsanat dünyasında tepki çekti. Anımsanacağı üzere Başbakan Yıldırım, önceki gün Şehrin Mimarları Buluşması etkinliğinde şu ifadelere yer vermişti: “Onu kaldıralım, o alanı da genişletelim, kimliği olan, dört köşe cam giydirme bir bina yerine bizim kültürümüzü, tarihimizi, geçmişimizi geleceğe taşıyan güzel bir bina yapalım.”

Sorumlusu AKP
Eyüp Muhcu (Mimarlar Odası Genel Başkanı): AKM’nin değerini Koruma Kurulu tescil ederek ortaya koymuştur. Ayrıca mimarlık, kütür-sanat alanında çalışan bilim insanları, uzmanlar hazırlanan rapor ve düzenlenen belgelerle AKM’nin özelliklerini, değerini bilimsel veriler ortaya koymuştur. AKM’nin bugün işlevisiz hale getirilmesinin sorumlusu AKP iktidarlarıdır. Bir başbakan tarafından AKM’nin değersiz olduğu şeklinde niteleme son derece talihsiz. Bu yapıya politik nedenlerle ya da bölgedeki yüksek rant elde etmek amacıyla karşı çıkabilirsiniz ancak o yapının değersiz olduğunu iddia edemezsiniz.

Yargı kararına saygı
Sami Yılmaztürk (Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı): Mimarlar Odası’nın düzenlediği ankette AKM önemli yapılar arasında ilk 20’ye girdi. Daha öncede AKM’nin yıkılmasını öngören projeler yargı kararıyla durdurulmuştur. Başbakan’ı yargı kararlarına saygılı olmaya davet ediyorum. Cumhurbaşkanı ya da Başbakan kendi düşüncelerine uygun bir yapıyı başka bir yerde yapabilir. AKM’yi yıkıp yeniden yapmaya kalkmak Cumhuriyet ilkeleriyle, çağdaşlaşmayla kavgadır. Biz bu kavgayı kabul etmiyoruz.

Kültür bakanları...
Orhan Aydın (Sanatçılar Girişimi sözcüsü): Başbakan ‘AKM yıkılamaz tescilli kültürel bir varlıktır. Koruma Kurulu kararı doğrultusunda onarılmalıdır’ denen yargı kararını hiçe sayıyor ve binanın görünümüyle ilgili görüş beyan edip yıkılmalı diyor. 9 yıldır AKP’nin tüm Kültür Bakanları da CB’de aynı şeyleri söylediler ve binayı ölüme terk ettiler.

Başbakan opera bestesi de yapsın!
Korhan Gümüş (Mimar, aktivist): Hukuk açısından bakarsak buna siyasitçiler mi verir yoksa Koruma Kurulu mu? Kendini mimari konuda bu kadar yeterli hissediyorsa neden opera bestesi de yapmasın. Sayın Başbakan kusura bakmasın ama buna karar verecek kurumlar var. Başbakan kendi evinde beğenmediği koltuğu değiştirebilir ama bir kamu kişiliği olarak bir yapının akıbetini evindeki koltuk gibi çözemez.
Cumhuriyet, Haber: Ceren Çıplak, 13.11.2016

İstanbul Büyükşehir Belediyesi uzun zamandır çeşitli vesilelerle konuşulan, yapılması planlanan müzelerini Contemporary Istanbul’da tanıttı.

Terörün her geçen gün daha da küreselleşmesiyle birlikte tüm dünyada turizm son derece sıkıntılı bir dönemden geçiyor. Paris’teki saldırılardan dolayı bir yıl içinde şehre giden turist sayısı yaklaşık 1.5 milyon kişi azaldı. Ülkemizin de yaşanan bu olumsuzluklardan etkilenmesi tabii ki kaçınılmaz ama 2000 yılında yaklaşık 7 milyon olan turist sayımız 2015’te 28 milyondan fazlaydı. Yani ülkemizde turist sayısı 15 yılda yaklaşık dört katına çıktı. Doygunluk noktasına ulaşmamış olan ülkemiz için daha kat edilecek yol varken gelişmiş ülkeler için aynı şeyi söylemek mümkün görünmüyor. 

2015 yılı verilerine göre ülkemizde en çok ziyaret edilen müze 3 milyon 466 bin 638 kişinin ziyaret ettiği İstanbul Ayasofya Müzesi olurken, ikinci müze 3 milyon 252 bin 524 kişinin ziyaret ettiği İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi oldu. Konya Mevlana Müzesi ise 2 milyon 337 bin 850 kişi tarafından ziyaret edildi.  

Müzeler ve müzelerde sergilenen eserler birer kültür hazinesi olarak sadece ekonomiye değil, sosyal hayata da büyük katkılar sağlamaktadır. Bu konuyla alakalı olarak, tespit edebildiğim, Türkçe tek kaynak heykeltıraş Elçin Şener editörlüğünde Prof.Dr. Orhan Şener’in yazdığı “Müzelerin Ekonomik Etkileri” isimli eserdir. Kitabın giriş bölümünde belirtildiğine göre, sadece Mona Lisa Fransa’ya yılda yaklaşık 1 milyar dolar katkı sağlamakta. Yine Orhan Şener’e göre gelişmiş ülkelerdeki kişi başına turist harcaması 1500 euro’yken bizde bu rakam yaklaşık 800 euro’dur.

Tarihe ışık tutuyoruz
Bu alandaki eksikliğimizi gidermek için hem devlet kurumları hem de özel sektörün uzun vadeli planlamalar yapıp belki de koordineli olarak harekete geçmesi gerektiği yıllardır konuşulur. Atılan bazı adımlar da var. Örneğin Vehbi Koç Vakfı’nın Çağdaş Sanatlar Müzesi’nin inşaatı devam ediyor ve 2018’de açılması planlanıyor. (Umarım Sadberk Hanım Müzesi’nin kaderine sahip olmaz.) 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi de uzun zamandır çeşitli vesilelerle konuşulan, yapılması planlanan müzelerini Contemporary Istanbul’da tanıttı. Yeri gelmişken, ülkemizde çağdaş sanatın yaygınlaşmasında büyük katkısı olan Contemporary Istanbul’u dört günde 90 binden fazla kişi ziyaret etti. Satışa sunulan eserlerin toplam tutarı 56 milyon dolar olan fuardaki eserlerin yüzde 62’sinin satıldığını belirtmek isterim. Önümüzdeki yıl İstanbul Bienali’yle birlikte çok daha etkin ve yoğun geçeceğini tahmin etmek hiç de zor değil. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi fuarda, İstanbul Kent Müzesi, Yenikapı Arkeoloji Müzesi, Tasavvuf Müzesi, Tekfur Sarayı Müzesi, Kadıköy Gazhane Enerji Müzesi, Anemas Zindanları İşkence Müzesi, Modern Sanatlar Müzesi, 15 Temmuz Şehitleri Müzesi ve Haliç Tersanesi Bilim ve Teknoloji Müzesi’lerinin görselleri ve maketlerini sergiledi. 

Bu müzelerin her biri hakkında ayrı bir yazı kaleme alınmayı hak ediyor. Bir kısmı İstanbullulara ve yerli turistlere hitap ederken bir kısmının da yabancı turistlerin ilgisini çekebilecek nitelikte olacağı adından dahi anlaşılıyor. İstanbul Kent Müzesi, Modern Sanatlar Müzesi, Yenikapı Arkeoloji Müzesi ve Tasavvuf Müzesi uluslararası alanda ilgi çekecek ve İstanbul’a gelen turistlere ziyaret edebilecekleri yeni alternatifler oluşturması bakımından son derece önemli. 

Bir şehir ne kadar çok müzeye sahip olursa oranın kültürel hayatı da bu oranda gelişecektir. Dünya kültür sahnesinde sesimizi daha net duyurmak ve Türkiye’den bahsedildiğinde akıllara ilk olarak kültürün gelmesini istiyorsak daha yürünecek çok yolumuz var. 
Miliyet, Yazı: Samed Karagöz, 12.11.2016

Kastamonu'nun Daday İlçesi Elmayazı Köyü'ndeki 3 bin 500 yıllık kurganda (ilkçağda gömüt üzerine toprak yığma yoluyla oluşturulan küçük tepe) yapılan kazılarda 24 mezar bulundu.

Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi kazı danışmanı Yrd. Doç.Dr. Şahin Yıldırım yaptığı açıklamada, bölgedeki çalışmalarına kaçak kazı yapıldığı ihbarı üzerine 2012 yılında başladıklarını söyledi.

Kurganların genellikle anıt mezarlık olarak tek kişi için yapıldığına dikkati çeken Yıldırım, Daday'daki kazıda ortaya çıkarılan kurganda ise 24 mezarın bulunduğunu ifade etti. Bu durumun kendilerini de şaşırttığını dile getiren Yıldırım, şunları belirtti:

"Kars'ta, Erzurum'da örnekleri var. Buradaki örneğimiz Orta Anadolu için önemliydi. Oldukça farklı bir durumla karşılaştık. 3 bin 500 yıl öncesine ait 24 mezar ortaya çıkarıldı. Bunlar cenin pozisyonunda doğu-batı doğrultusunda yatırılmıştı. Kadın, erkek ve çocuk iskeletleri var. Büyük ihtimalle hastalık ya da bir savaş nedeniyle ölünce buraya gömülmüşler. Anadolu'da daha önce 24 kişinin gömülü olduğu bir kurganla karşılaşılmamıştı. Bu da burada sıra dışı bir olayın olduğunu gösteriyor. Kurganın Hititler dönemine ait olduğunu sanıyoruz. Hititler'in yıkılış döneminde toplu ölüm meydana gelmiş olabilir."

Yıldırım, iskeletler üzerinde çeşitli çalışmaların yapılacağını, kaç yaşında öldüklerinin ve ölüm nedenlerinin tespit edilmeye çalışılacağını anlattı.

İskeletlerle ilgili karbon testi de yapmayı düşündüklerine işaret eden Yıldırım, "Kazı çalışmamızı 50 metrekarelik bir alanda gerçekleştirdik. Bu mezar anıtı bizim için çok önemli. Bir kişi için yapılan mezarda 24 kişinin gömülmesi, burada farklı bir olayın meydana geldiğini gösteriyor. Bu sorulara cevap bulmak için çalışmalarımız devam edecek." ifadelerini kullandı.
Hürriyet, 11.11.2016

Adana'da toprağa gömülerek eskitilmiş sahte defteri tarihi diyerek 50 bin dolara satmak isteyen 2 kişi tutuklandı.

Tarsus- Adana- Gaziantep (TAG) Otoyolu'nda uygulama yapan Uyuşturucuyla Mücadele Şubesi ekiplerinin durdurduğu otomobilin yakıt deposunda 30 kilo uyuşturucu ile el yazması ceylan derisi görünümlü defter ele geçirildi. Uyuşturucuyu Diyarbakır'dan İstanbul'a götürdüklerini itiraf edip, tarihi defteri de 50 bin dolara satacaklarını söyleyen kaçakçılar Cavit B. ile Sefer K. çıkartıldıkları mahkemece tutuklandı.

TOPRAKTA ESKİTİLMİŞ

Ele geçirilen defter ise incelenmek üzere Müze Müdürlüğü görevlilerine teslim edildi. Hıristiyan tarihinde çok önemli bir yere sahip olduğu ileri sürülün ceylan derisine el yazması olduğu söyleyen ve üzerinde Haç ile Meryem Ana figürü bulunan defterin Müze Müdürlüğü'ndeki incelenmesi tamamlandı.

Kaçakçıların tarihi diyerek 50 bin dolara satacaklarını söyledikleri defterin hiçbir değeri olmadığı ortaya çıktı. Tarihi görünüm vermek için hazırlanan defterin eskitmek için de toprağa gömülüp bir süre bekletildiği belirlendi.
Milliyet, Haber: Fatih Karaçalı, 10.11.2016

Isparta'nın Yalvaç İlçesi'nde Pisidia Antiokheia antik kenti yakınlarındaki 1'inci Derece Arkeolojik sit olan tepede, iş makinesiyle kaçak kazı yapan 1'i polis 13 şüpheli, jandarmanın operasyonuyla yakalandı.

Yalvaç merkeze yaklaşık 1 kilometre uzaklıktaki Kıranardı mevkiinden dün sabaha karşı iş makinesi sesleri geldiği ihbarı üzerine harekete geçen İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleri, bölgeye baskın düzenledi. Yapılan operasyonda Pisidia Antiokheia antik kentine yaklaşık 500 metre uzaklıktaki 1'inci Derece Arkeolojik sit olan tepenin iş makinesiyle kazılarak define arandığı tespit edildi.

Aralarında İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nde görevli 1 polis memurunun da bulunduğu 13 şüpheli jandarma tarafından gözaltına alırken, olay yerinde Otomobil, TIR ve iş makinesiyle 9 milimetre çapında ruhsatsız tabancaya el konuldu. Şüpheliler Ferhat A. (32), Faruk D. (36), Harun K., Ahmet Y. (54), HASAN T. (43), Arif T. (29), Haşim B. (58), Nevzat T. (41), Özkan Ö. (43), Ali U. (26), İlker B. (46) ile iş makinesi operatörü Yusuf Ö. (30) ve polis memuru N.O. (29)'nun  bölgede 2 ayrı noktada Kaçak kazı yaptığı belirtildi. Kaçak kazıda kullanılan iş makinesinin Sütçüler İlçesi'nden bir TIR'a yüklenerek getirildiği kaydedildi.

OTOMOBİL KAÇAK ÇIKTI
Gözaltına alınan şüpheliler karakola götürülürken, yapılan sorgularında Ferhat A., Faruk D. ve Harun K.'nın, geçen mart ayında kaçak kazı yaparken yakalandığı ve sonrasında serbest bırakıldığı belirlendi. Faruk D.'nin Yalvaç'ta define işine meraklı kişileri bularak, define yeri bildiği vaadinde bulunarak para aldığı tespit edildi. Olay yerinde ele geçirilen lüks otomobili de araştıran jandarma, aracın Bulgaristan'dan kaçak yollarla yurda sokulduğunu belirledi.

Kaçak kazıda yakalanan Ferhat A., Faruk D., Harun K., Ahmet Y., Hasan T., Arif T., Haşim B., Nevzat T., Özkan Ö., Ali U., İlker B. ile iş makinesi operatörü Yusuf Ö. ve polis memuru N.O. bugün öğle saatlerinde işlemlerinin ardından adliyeye sevk edildi.
Milliyet, 10.11.2016

ABD kıyılarında bulunan 300 yıllık enkazdan çıkarılan altın sikkeler satışa çıktı.

1715’te fırtınada batan İspanyol gemisinden çıkarılan 295 adet altın sikkenin toplam değerinin 1 milyon dolar olduğu düşünülüyor.

Paraların satış fiyatı ise 2 bin dolar ile 9 bin dolar arasında değişiyor.


Milliyet, 09.11.2016

KONYA'DA YUNAN GENERALE AİT MEZAR STELİ ELE GEÇİRİLDİ

Konya'nın Kadınhanı İlçesi'nde jandarma tarafından düzenlenen operasyonda MÖ 200-600'lü yıllara ait Yunan döneminde yaşamış garnizon komutanı generale ait olduğu değerlendirilen yaklaşık 2 ton ağırlığında mezar steli ele geçirildi.

İZİNSİZ KAZI TESPİT EDİLDİ
Konya İl Jandarma Komutanlığı ekipleri, Kadınhanı İlçesi'nde, izinsiz kazı yapılacağı yönünde alınan ihbar üzerine harekete geçti. Kadınhanı İlçe Jandarma Komutanlığı ile Ankara'dan gelen Kültür ve Turizm Bakanlığı ekipleri tarafından Osmancık Mahallesi mevkisinde müşterek yapılan çalışmada izinsiz kazı yapılan bir alan tespit edildi.

MÖ 200-600'LÜ YILLARA AİT KOMUTANA AİT
Çeşme yalağının bulunduğu kuyunun içerisinde yürütülen çalışma sonucunda yaklaşık 2 ton ağırlığında bir mezar (taşı) steli bulundu. Bulunduğu yerden çıkarılan, üstünde yazıt bulunan mezar stelinin MÖ 200-600'lü yıllara ait Yunan döneminde yaşamış garnizon komutanı generale ait olduğu değerlendirilirken, mezar steline müzeye kaldırılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri tarafından el konuldu.

Olayla ilgili soruşturma sürüyor.

  
haberler.com, 09.11.2016

TAŞHORAN NİYE KADERİNE TERK EDİLDİ?

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Malatya gibi tarih kokan bir kente gelen turist sayısı yok denecek kadar az sayıdadır. Malatya’nın kültürel, sosyal ve turizm açısından gelişimi için kentin tüm dinamiklerinin harekete geçmesi gerekmektedir” dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, restorasyonuna 2012’de başlanıp, 2014 yılında  durdurulan Malatya Çavuşoğlu Mahallesindeki Taşhoran Kilisesi’nin akıbetini sordu.Ağbaba, Malatya’daki tarihi eserlerin neden kaderine terk edildiğinin açıklanmasını istedi.

Taşhoran Kilisesi’nin  Malatya ili Yeşilyurt İlçesi Çavuşoğlu Mahallesi'nde yer aldığını ve 18. yüzyılın ikinci yarısında Ermeniler tarafından yapılan bir kilise olduğunu kaydeden Ağbaba, “Kilise, 1335 m2 bir alanda kurulu dikdörtgen bir plan üzerine kesme taşlarla inşa edilmiştir. Taşhoran Kilisesi’nde Ekim 2012’de başlayan restorasyon çalışmaları 2014 yılında  durdurulmuştur. O tarihten itibaren kilisede hiçbir işlem yapılmamıştır.”ifadelerini kullandı.

Ağbaba, Malatya’daki restorasyon çalışmalarında yaşanan aksaklıkların, kentin kültürel yapısı açısından önemli eksiklikler yarattığını kaydederek, “Daha önce de farklı örnekleriyle gündeme gelen sorunlar nedeniyle Malatya gibi tarih kokan bir kente gelen turist sayısı yok denecek kadar az sayıdadır. Malatya’nın kültürel, sosyal ve turizm açısından gelişimi için kentin tüm dinamiklerinin harekete geçmesi gerekmektedir” dedi.

BAKAN AVCI’YA SORULAR
Ağbaba,  Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle TBMM Başkanlığına sunduğu soru önergesinde Bakan Avcı’ya ; “Malatya’da bulunan tarihi  Taşhoran Kilisesi restorasyonu neden durdurulmuştur? Restorasyon çalışmalarına ne zaman tekrar başlanacaktır? Bir taraftan 1,5 milyon dolar harcanarak restore edilen Van’ın Akdamar adasındaki kilise dururken, diğer taraftan daha düşük rakamlarla restore edilebilecek tarihi Taşhoran Kilisesi neden kaderine terk edilmiştir? Malatya’nın kültürel mirasına büyük katkı sağlayacak kilise ne zaman turizme kazandırılacaktır?”sorularını yöneltti.
Malatya Haber, 08.11.2016

BU KEZ KONU ATATÜRK

Yunanistan’ın Selanik kentinde bulunan Atatürk’ün doğduğu evde, işadamı Serdar Bilgili’nin sponsorluğunda yaptırılan restorasyondaki skandallara bir yenisi daha eklendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nın Yunanistan hükümeti ile yürüttüğü temasların ardından 2012 yılında restore edilen Atatürk Evi’nde sergilenen Atatürk’e ait fotoğraflarda yer alan Osmanlıca yazılarda skandal niteliğinde çeviri hataları yapıldığı ortaya çıktı. Atatürk’ün Tuzla İstasyonu’nda çekilen fotoğrafının altına bilgi notu olarak ‘İzmit’ yazılması, “Neo Osmanlıcıların müteahhitleri de onları denetleyen bürokratları da Osmanlıca bilmiyor” yorumlarına neden oldu.

     

2013 YILINDA ESKİ BAKAN ÇELİK YENİDEN HİZMETE AÇTI
Selanik’te bulunan Atatürk Evi’nde Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın yürüttüğü temasların ardından 2012 yılında gerçekleştirilen restorasyona, işadamı Serdar Bilgili sponsor oldu. 2013 yılında bitirilen restorasyonun ardından, müze niteliğindeki Atatürk Evi, dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik tarafından Ağustos 2013’te yeniden hizmete açıldı.

RESTORASYONUN ARDINDAN TANINMAZ HALE GELDİ
1924 yılında Yunanistan’ın Türkiye’ye hibe ettiği ev, o tarihten bu yana Atatürk’e ait eşyaların sergilendiği bir müze olarak hizmet veriyordu. Ancak restorasyonun ardından adeta tanınmaz hale gelen Atatürk Evi’ni gezenler bu duruma tepki göstermişlerdi.

ATATÜRK’ÜN FOTOĞRAFINDA SKANDAL OSMANLICA HATASI
Restorasyonun ardından adeta bir fotoğraf galerisine dönüşen Atatürk Evi’nde sergilenen Atatürk’e ait fotoğraflarda yer alan Osmanlıca yazıların da Türkçeye yanlış çevrildiği ortaya çıktı. Atatürk’ün çocuklarla görüldüğü fotoğraflardan birinde yer alan Osmanlıca ‘Tuzla’ yazısının, fotoğraf altında “Çocuklar tarafından karşılanması, İzmit İstasyon-1928” olarak günümüz Türkçesine çevrilmesi dikkat çekiyor.

‘NEO OSMANLICILARIN MÜTEAHHİTLERİ OSMANLICA BİLMİYOR’
Sergide yer alan Osmanlıca hatasını ‘skandal’ olarak niteleyen ziyaretçiler, “Neo Osmanlıcıların müteahhitleri de onları denetleyen bürokratları da Osmanlıca bilmiyor” sözleriyle tepkilerini dile getiriyor.  

Odatv, Haber: Yusuf Yavuz, 08.11.2016

TUNUS'UN ÇÖL SARAYLARI

Tunus'ta güneyin kültür ve mimarisinden izler taşıyan 300 yıldan fazla süredir tarihe tanıklık eden saraylar, uzun yıllardır yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.

AA muhabirine konuşan Tunus Kültür Uzmanı Habib Alcan, yüzyıllar önce ilkel yöntemlerle inşa edilen yapıların, ülkenin güneydoğusunda yaşayan halkın geleneksel yaşam tarzını gözler önüne serdiğini, ataları ile tarihi ve kültürel bağlarını yansıttığını belirtti.

Medenin ile Tatavin arasında yaklaşık 160 saray bulunduğunu, en az 3 en fazla 6 katlı saraylarda genellikle 200-300 oda yer aldığını ifade eden Alcan, resmi kurumlar tarafından maruz kaldığı ihmale rağmen, evlerin mimari yapısının turist çekmeye devam ettiğini dile getirdi.

"Tarihi sarayların bir özelliği ise gıda depoları barındırması"
Bölgede yerleşimin 12. yüzyıla dayandığını, burada ilk evlerin 8 yüzyıl önce inşa edildiğini kaydeden Alcan, ancak bugün kurulu yapıların ömrünün henüz 300 yıllık olduğunu aktardı. 

Tunuslu Abdullah el-Mednini de önceden bina yapmak için tuğla ve çimento bulunmadığını, insanların evlerini kerpiçten yaptığını belirterek, söz konusu yapıların Tunus'ta eskiden hakim olan kabilecilik kültürünü yansıttığını ifade etti.

Her yapının sahibi olduğu ailenin adıyla anıldığını söyleyen Mednini, "Tarihi sarayların bir özelliği ise gıda depoları barındırması. Ekilen ve toplanan ürünler burada saklanırdı. Develerle taşınması ve boşaltılması kolay olduğu için buğday ve arpa gibi ürünler üst odalarda depolanır alt katlardaki odalarda ise başka tür yiyecekler bulunurdu." dedi.

Çöllük geniş araziler üzerine kurulu olduğu için Tatavin'deki yapıların birbiriyle arasının uzak olduğunu aktaran Mednini, yüksek bölgede kurulu Medenin'dekilerin ise birbirine bitişik ya da çok yakın olduğunu dile getirdi. 
Anadolu Ajansı, Haber: Heyzem El Mahzi, Ftoğraf: Nacer Talel, 08.11.2016

MÜZELERE ZİYARETÇİ SAYISINDA HEDEF DÜNYA BİRİNCİLİĞİ 

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Yalçın Kurt, Türkiye'nin müze ve ören yerleri ziyaretçi sayısında dünya birinciliğini hedeflediğini bildirdi.



Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Yalçın Kurt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyadaki en önemli kültür varlıklarının Türkiye'de yer aldığını söyledi.

Türkiye'nin bulunduğu topraklarda geçmişte birçok medeniyetin kurulduğunu belirten Kurt, "Dünyadaki büyük uygarlıklar, Hititler, Frigler, Selçuklu, Osmanlı, Bizans, Roma'nın mirasını bu topraklar barındırıyor. Örneğin Şanlıurfa'daki Göbeklitepe on binlerce yıl öncesine ulaşıyor. Türkiye'nin kültür varlığı o kadar zengin ki 15 binin üzerinde sit alanımız var." diye konuştu.

"Her yeni açılan sit alanında yapılan kazılarda tarihimiz daha da eskiye gidiyor"
Sit alanlarının henüz yüzde 5'inin açıldığına işaret eden Kurt, şunları kaydetti: "Her yeni açılan sit alanında yapılan kazılarda tarihimiz daha da eskiye gidiyor. Çok büyük bir zenginlik ve potansiyelimiz var. Bu eşsiz eserleri dünyaya ve insanlığa sunacağız. Çünkü medeniyetimiz, paylaşım ve adalet medeniyetidir. Örnek bir medeniyettir. Gelecekte bütün dünya, bu topraklarda neler olup bittiğini daha çok görmeye gelecek. Misafirperverliğin en güzel örneklerini de topraklarımızda görüyoruz. Göbeklitepe bugün dünyanın tarihini en ileri noktaya taşıyan bir yapıdır."

Kazılar sürdükçe müzelerin zenginleşeceğini dile getiren Kurt, Türkiye'deki müzelerde ziyaretçi sayısının her geçen gün arttığını bildirdi.

Bu topraklardaki bütün medeniyetleri yeni bir anlayışla yorumladıklarını anlatan Kurt, "Türkiye'deki tarihi alanlara ve müzelere dünyanın her tarafından ziyaretçi bekliyoruz. Türkiye, geçen yıl gelen misafir itibarıyla dünya altıncısıdır. Bu, çok büyük bir başarı. Hedefimiz dünya birincisi olmak." dedi.
Anadolu Ajansı, Haber: Cihan Demirci, 08.11.2016

Moda İskelesi dönemin ünlü mimarlarından Vedat Tek tarafından 100 yıl önce inşa edilmişti.

İBB, mülkiyeti kendisindeki iskelede 2015 yılında ruhsatsız olarak restorasyon başlatmıştı.

Anıtlar Kurulu ve Koruma Kurulu, KUDEB kararı olmadan, restorasyon ilkelerine aykırı çalışma yapıldığını açıklamış, restorasyon başta semt sakinleri ve Kadıköy Kent Dayanışması olmak üzere kamuoyunun tepkisini çekmiş, şikayet konusu olmuştu.

Mimarlar Odası ve Kadıköy belediyesi ayrı ayrı yaptıkları incelemeler sonucunda, binaya maddi hasar verildiğini, terasın kapalı alanla birleştirildiğini, yolcu giriş kapılarının kapatıldığını, ahşap doğramaların PVC ve yekpare cama dönüştürüldüğünü, çatıya çinko mutfak bacası eklendiğini, cepheye klimalar konduğunu saptamıştı.

Mimarlar Odası ve Kadıköy belediyesi, durumu tespit eden belgelerle Koruma Kurulu’na başvurmuştu.

Koruma Kurulu, 19 Kasım tarihinde yapılan itirazları haklı bulmuş ve Moda İskelesi’nin  2000 yılında onaylanan restorasyon projesine altı ay içinde uygun hale getirilmesine, süre bitiminde KUDEB’ten teknik rapor istenmesine karar vermişti.

Ancak, kurul kararına rağmen çalışmaya kaçak olarak devam edilmiş ve Ocak 2016 sonunda tarihi iskele ‘Neffes Cafe’ adıyla işletmeye açılmıştı.

Kadıköy Kent Dayanışması öncülüğünde mahalle muhtarı, semt sakinleri ve yaşam savunucularının katılımıyla şubat ayında iskele önünde bir basın açıklaması yapılmıştı.

Tepkiler sonuç verdi ve Mimarlar Odası KUDEB’e tekrar başvurdu.

Geçtiğimiz hafta içinde iskeledeki cafe kapatıldı ve tabelası indirildi. Yaz aylarında eklenen ve iskelenin görünümünü bozan tenteler kaldırıldı. Parmaklıklara hatalı restorasyonun düzeltilmeye başlandığına dair küçük bir bilgi notu asıldı: “İstanbul 5 Numaralı Koruma Kurulu kararına uygun olarak düzenleme yapılmaktadır.” 

Kadıköy Kent Dayanışması da şöyle dedi: “Tarihi Moda İskelesi aslına uygun hale getirildikten sonra kent içi ulaşıma katkısı hesaplanarak deniz ulaşımına açılması değerlendirilmeli veya ticari kaygılar gözetilmeden kent ve toplum yararına kamusal bir mekan olarak kullanıma açılmalıdır” dedi.
Diken, Haber: Rıfat Doğan, 07.11.2016

FATİH'TE 200 MİLYONLUK RESTORASYON

Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, ilçenin hemen hemen her bölgesinde yapılan tarihi eserlerin restorasyonları için son 300 yılın en kapsamlı çalışmaları olduğunu söyledi. 

TAHTALI MİNARE HAMAMI RESTORASYONU

Tarihi Tahtalı Minare Hamamı, atıl durumdan kurtarılıyor. Battalgazi Belediyesi tarafından tapusu alınan Tarihi Tahtalı Hamamı’nın restorasyonuna başlandı.

Battalgazi Belediyesi’nin konuya ilişkin bülteni şöyle:

“Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, beraberinde AKP Battalgazi Merkez İlçe Başkanı Osman Güder ve Battalgazi Belediye Başkan Yardımcısı Zafer Kırçuval ile birlikte restorasyon çalışmalarına başlanan tarihi Tahtalı Hamam’da incelemelerde bulundu. Kitabesi bulunmayan, ancak mimari özellikleri ile son Osmanlı eseri olduğu belli olan Tarihi Tahtalı Hamam, dikdörtgen planlı ve kesme taştan ve üç bölümden oluşuyor. Tahtalı Hamam’ın tarihi ve kültürel miras açısında önemli bir eser olduğunu belirten Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, tapusu Battalgazi Belediyesi tarafından alındıktan sonra restorasyon çalışmalarına başlandığını söyledi. Başkan Gürkan, süreç ile ilgili kısa bilgiler vererek, “Malatya’nın en eski yapılarından, tarihi ve kültürel mirasımız açısından önemli bir eser olan Tahtalı Minare Hamamı’nın restorasyonu başladı. Şu anda da ilgili müellif firma çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürüyor. Önemli olan bu Tahtalı Minare Hamamı geçmişine ve aslına uygun restorasyonunu yapıp, Battalgazi’mizin ve Malatya halkımızın hizmetine sunulması ve kültürel mirasımızın korunup gelecek kuşaklara aktarılması konusundaki çalışmalarımızın netice vermesidir. Bu çerçeve içerisinde buranın kamulaştırılması yapıldıktan hemen sonra buranın restorasyon projesi çalışmaları başlatıldı. Restorasyon projesi ilgili koruma kurulunda onaylandıktan sonra ihale süreci ve akabinde de restorasyon çalışmaları başladı. Şu andaki ilgili firmada hakikaten çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürüyor. Buranın her ne kadar 500 günde bitirilmesi hedeflense de, 300-350 günde restorasyonun tamamlanarak halkımızın hizmetine açılacağına inanıyorum. Bu kültürel mirasımızın da Battalgazi’mize, Malatya’mıza ve ülkemize ve insanlığa hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum” dedi.”
Malatya Haber, 07.11.2016

SANAT DÜNYASININ EN ETKİLİ 100 İSMİ

Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleşen Contemporary İstanbul Fuarı bugün sona eriyor. Fuarın yoğun ilgi gören bölümlerinden biri, koleksiyonerler tarafından seçilen 120 eserin izleyiciyle buluştuğu Collectors’ Stories... Bu yıl ilk kez gerçekleştirilen proje Türkiye’nin 60 önemli koleksiyonerine dikkat çekerken, geçtiğimiz hafta dünyanın önde gelen çağdaş sanat yayınlarından Art Review, Power 100 listesiyle çağdaş sanat dünyasının en etkili ve ilham veren isimlerini açıkladı. 2002’den bu yana yayınlanan listede, Türkiye’den yalnızca Ömer Koç bulunuyor. Haliyle gözler, Collectors’ Stories’de de Koç’un fark yaratan koleksiyonundan eserler arıyor. Fakat projede, en büyük tutkusu gözlerden uzak yaşamak olan Koç’a ait bir parça bulunmuyor.

Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç’un Power 100’e girme sebeplerinin başında, çağdaş sanatı kişisel olarak, yani koleksiyonerliğiyle desteklemesi geliyor. Koç Holding’in 20 yıl boyunca (2007-2026) İstanbul Bienali’ne sponsor olması, Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nu desteklemesi, Nasreddin Hoca Karikatür Yarışması’na verdiği destek ve ARTER’in kurulması gibi ibareler de yer alıyor. Koç Holding’e bağlı Vehbi Koç Vakfı, önümüzdeki yıl Dolapdere’de VKV Çağdaş Sanat Müzesi’ni açmaya da hazırlanıyor.

Power 100’de, listeye 99’uncu sıradan giriş yapan Ömer Koç’la birlikte, François Pinault, Adrian Cheng, Eli ve Edythe Broad gibi sanat dünyasına yön veren koleksiyonerlerin yanı sıra; Ai Wei Wei, Olafur Eliasson, Yayoi Kusama, Marina Abramovic gibi sanatçılar, Larry Gagosian, Marian Goodman ve Sir Nicholas Serrota’nın da aralarında bulunduğu galericiler ve müze yöneticileri yer alıyor.

İlk sıradaki isim ise Londra’daki Serpentine Galleries’in İsviçreli Artistik Direktörü ve küratör Hans Ulrich Obrist... Listeye Türkiye’den giren ilk ismin, 2011-2014 yılları arasında Vasıf Kortun olduğu biliniyor.

Peki sanat dünyası gücünü kimlerden alıyor?

AVRUPA HaKİMİYETİ
Artlyst’in raporuna göre, Avrupa her yıl olduğu gibi bu yıl da sanatsal üretim ve organizasyonların merkezinde. Listedeki şahsiyetlerin doğum yerleri baz alındığında sanat dünyasının en etkili isimlerinin yüzde 51’inin Avrupalı olduğu görülüyor. Yüzde 22’si Amerikalı, yüzde 13’ü Asya ve Latin Amerika’dan. Yüzde 3’erlik oranlarla Afrika ve Ortadoğu da onları takip ediyor.

DAHA ÇOK SANAT DAHA AZ PAZAR
Power 100 listesinin ilk 10’u alışıldığı üzere sabit kalsa da bu yıl özellikle ‘daha çok sanat, daha az pazar odaklı’ isimler olması göze çarpıyor. Şaşırtıcı biçimde listede müzayede evleriyle bağlantılı tek bir isim bulunmazken, oldukça fazla sayıda küratör, sanatçı ve müze yöneticisi dikkat çekiyor. Sonuçta yüzde 65’i galericiler ve ‘art dealer’lar, yüzde 23’ü sanatçılar, yüzde 22’yi de küratör ve müze direktörleri oluştururken, ‘koleksiyoner’ sıfatıyla yer alan yüzde 14’lük kısımda fuar ve okul yöneticileri, hatta feilozoflar da yer alıyor.

ERKEK EGEMENLİĞİ
Sanat dünyasının yüzde 68’inde erkek hakimiyeti gözlemleniyor, kadınlar listenin sadece yüzde 32’sini oluşturuyor. Listedeki ilk kadın Manuela Wirth 3’üncü sırada eşiyle birlikte. Alman video sanatçısı Hito Steyer 7 numarada ve tek başına. Steyer’i önümüzdeki Venedik Bienali’nin küratörü, Christine Macel takip ediyor.
Habertürk (kısaltarak), 06.11.2016

Amerika'nın Chicago şehrindeki meşhur Argonne Ulusal Laboratuvarı'nın önemli isimlerinden olan fizikçi Prof.Dr. Ercan Alp'le sohbete doyamazsınız.

O kadar isteklidir ki anlatmaya, parçacık fiziğinde son gelişmeleri sizin ona sormanıza fırsat bile vermeden anlatmaya başlar. Derdi hep Türkiye’dir aslında, yılmadan yorulmadan Türkiye’de bir hızlandırıcı kurulması için uğraşır.

İşte o Ercan Alp ile birkaç yıl önce sohbet ederken ondan öğrenmiştim, Paris’teki ünlü Louvre Müzesi’nde yaşanmakta olanları.

Müze, biliyorsunuz 9.5 milyona varan ziyaretçi sayısıyla dünyanın en çok ziyaret edilen ikinci müzesi. (Birinci sırada Çin’deki İmparatorluk Sarayı var.)

Nitekim Paris’e yolu düşenler bilir, Louvre’un önünde bilet kuyruğunun olmadığı bir zamana denk gelmek meseledir.

YA MONA LİSA SOLARSA?
Bunca insan müzenin kasasına milyarlarca Euro bırakarak müzeye girer ve onların ezici bir çoğunluğunun hedefi müzedeki en ünlü eserdir; Vincili Leonardo’nun Mona Lisa’sı.

Müze yönetimi bu en değerli eserini korumak için elinden geleni yapıyor; elinden gelmeyenler için de dışarıdan yardım istiyor.

Ercan Alp’ten birkaç yıl önce duyduğuma göre Mona Lisa’nın zaman içinde renklerinin solmasından endişe ediyor müze yönetimi ve bunun için parçacık fizikçilerinden yardım istiyor.

Resmin renklerinin solmaması için önce o renklerin nasıl oluştuğunu, büyük ressam Leonardo’nun nasıl bir boya karışımı hazırladığını bilmek gerek. Hangi atomlar, hangi moleküller var o renklerin içinde ve bunların ışıkta yansıttığı renklerin değişmesinin nasıl önüne geçilebilir?

MÜZEYE KURULAN HIZLANDIRICI
Resmi yerinden indirip bir hızlandırıcı merkezine götürmek, orada bir laser kaynağı ile resmin boyasını tahlil etmek söz konusu olamayacağına göre ne yapılacak?

Genç kuşak Fransız fizikçi Philippe Walter öncülüğünde kalabalık bir ekip Louvre’nun bodrumunda kurdukları bir hızlandırıcı ile epey bir zamandan beri Mona Lisa’nın sırlarını çözmeye çalışıyorlar. Walter ve arkadaşları, ‘X-Ray Aydınlatma’ adı verilen bir teknikle Mona Lisa’nın her milimetrekaresini incelediler.

Şimdi onların incelemeleri ‘Angewandte Chemie International Edition’ adlı dergide bir makale olarak yayımlandı.

MONA LİSA’NIN YÜZÜNÜN GÖLGELERİ
Araştırmacılar sadece Leonardo’nun Mona Lisa’yı yaparken kullandığı boyaların bileşimini ortaya çıkarmakla kalmadı; bu ünlü tablonun yüzyıllardır insanları büyüleyen bazı özelliklerinin nereden geldiği konusunda da ciddi bir fikir oluşturdular.

Mona Lisa, evet resimdeki kadının gülümsemesiyle meşhurdur ve daha çok da bu tartışılır ama resmin başka detayları da var. Mesela Mona Lisa’nın yüzünde gördüğümüz gölgelerin kaynağı. Bilen biliyor, resmin üzerinde herhangi bir fırça darbesini belli eden bir şey yok ama işte kadının yüzünde yine de gölgeler var.

Walter ve arkadaşları, kullandıkları X-Ray kaynağı sayesinde bu sırrı çözmüş olabilirler. Anlaşılan Leonardo boyamayı tamamladıktan sonra bir çeşit cila da sürmüş bazı bölgelere. İşte o gölge hissini veren şey de o cilanın etkisi.

Dr. Walter ve ekibi, ressamın önce Mona Lisa’nın yüzünü ten renginde boyadığını saptamış. Ardından Leonardo, tam 30 kez çok ince bir cilalama işlemi yapmış. Bu işlemlerden bazıları yarım milimetre kalınlığında. Yani ressam biz o gölgeleri hissedebilelim diye çok ama çok ince çalışmış, Mona Lisa’nın yüzündeki ifade ve o ifadeyi dramatikleştiren gölge hissi tesadüfen ortaya çıkmış bir şey değilmiş.

Bu yazıdaki bilgileri The Economist’in taa haziran ayında yayımladığı bir haberden aldım; Prof.Dr. Ercan Alp ile yaptığım sohbetle de birleştirdim. Maalesef The Economist, Dr. Walter ve arkadaşlarının Louvre’un bodrumundaki o laboratuvarda çalışmasının esas sebebi olan Mona Lisa’nın korunması konusunda ne gibi bilgiler edindiğini yazmamıştı.

Ama Mona Lisa’nın yüzündeki gölgenin sırrını çözenler, herhalde resmin solmamasının yolunu da bulmuşlardır.
Hürriyet, Yazı: İsmet Birkan, 05.11.2016

Üzerinde On Emir'in yazılı olduğu bilinen en eski taş tablet 16 Kasım 2016 günü satışa çıkıyor. Açık arttırma, Beverly Hills'de bulunan Heritage Auctions'da düzenlenecek.

'Yavneh On Emir Taşı' olarak bilinen tablet şu anda Brooklyn, New York'ta bulunan Yaşayan Tevrat Müzesi (The Living Torah Museum)'da sergileniyor. 63.5cm'e 57.15 cm ölçülerindeki beyaz mermer Yavneh Taşı yaklaşık olarak 52 kg ağırlığında. 20 satırdan oluşan kitabe Samiriye lehçesi ile ve Eski-İbranice karakterleri ile yazılmış. Kitabede kullanılan karakterler ve noktalama işaretleri MS dört ve sekizinci yüzyıllar arasında kullanılan Samiriye yazısıyla aynı özellikleri taşıyor.

Eski İbranice yazısı antik Fenike yazısının bir varyasyonuydu. MÖ 10.yy'dan MÖ 5.yy'a kadar kullanılmış, sonrasında yerini yavaşça Aram yazısına bırakmıştı. Her ne kadar Aram yazısı yerine geçmiş olsa da, Eski İbranice yazısı Samiriye'de kullanılmaya devam etmiş, günümüzde de halen kullanılmaktadır.

GERÇEK KÖKENİ ORTAYA ÇIKMADI
Yavneh On Emir Taşı'nın yaşı hakkında iki farklı teori bulunuyor, Samiriye konusunda çalışan bilim insanı John Bowman, taşın İslam'ın yayılmaya başladığı 640-830 yıllarından kalma olduğunu ve Samiriyelilerin Abbasi Halifeliği tarafından kılıçtan geçirilerek katledildiği tarihlerden önce yazıldığı düşünüyor. Öteki araştırmacılar ise daha ileriki bir tarihi işaret ederek Bizans döneminden kalma olabileceğini düşünüyorlar.

Taş ve üzerindeki On Emir hakkında dikkat çekici olan özelliklerden biri, günümüzde bilinen metinle aralarında bazı farklar bulunması. Örneğin 'Rab'ın ismini boş yere ağıza almayacaksın' satırının bu taşın üzerinde bulunmaması dikkat çekici bir özellik. Bu eksikliğin yanında yazının son kısmında bir de fazlalık bulunuyor.

Yazının sonunda günümüzde bilinen metinde olmayan Gerizim Dağı'nda bir tapınak inşa edilmesinden ve On Emir'in de yine Gerizim Dağı'nın üzerinde tebliğ edildiğinden bahsediliyor. Bu tapınağın muhtemelen günümüzde Batı Şeria'da bulunan Nablus'ta bulunduğu söyleniyor. Tabletin gerçek kökeni henüz ortaya çıkarılabilmiş değil.

TAŞIN ÜZERİNE BASTILAR
1913'te Yavne yakınlarında bir tren yolu inşası esnasında bulunan taş üzerinde yapılan inceleme ve araştırmalar 1940 yılında sona ermişti. İşçiler daha sonra taşı yerel bir zengine satmışlar, bu şahıs da taşı evinin avlusunun zeminine yerleştirmişti.

Aradan geçen yıllar boyunca zemindeki taşın üzerinden basanların ayaklarının teması nedeniyle taşın ortasındaki bölüm silikleşmeye başladı, neyse ki taşın üzerine eğik bir açı ile ışık verildiğinde bu bölüm halen okunabiliyor.

BİLGİNE SATILDI
Taş, keşfinden 30 yıl sonra 1943'te sahibinin oğlu tarafından Mr. Kaplan adlı bir bilgine satıldı, bu şahıs ise taşın gerçek değerini anlayabilecek bilgi ve birikime sahipti. Kaplan, taşın üzerindeki yazının deşifresi için Samiriye tarihi uzmanı ve daha sonra İsrail'in ikinci başbakanı olacak kişiden, Yitzhak Ben-Zvi'den yardım istedi.

Ben-Zvi, Yavneh taşı üzerinde yapılan en geniş ölçekli inceleme ve araştırmayı gerçekleştirdi, daha ileriki tarihlerde yapılan incelemeler ise Ben-Zvi'nin tespitlerinin neredeyse bütünüyle doğru olduklarını gösterecekti.

Her ne kadar kitabenin yaşı üzerindeki tartışmalar henüz son bulmamış olsa da, bilinen Samiriyeli On Emir örnekleri arasında en eskisi olduğuna kimsenin kuşkusu yok.

210 BİN DOLARDAN SATIŞA ÇIKACAK
1990'larda tablet İsrail'in iyi bilinen antika satıcılarından Robert Deutsch'a satıldı, ve 2005'te Yaşayan Tevrat Müzesi'nin başındaki isim olan Rabbi Saul Deutsch'a kaldı.

İsrail Eski Eserler Birimi, yazıtın taşınabilmesi için özel bir izin ve özel şartlar gerektiğini bildirdi. Taşın başka yere taşınması, ancak herkes tarafından görülebileceği bir şekilde sergilenmesi durumunda mümkün olacaktı. Aynı şartlar taşın gelecekteki sahibi için de geçerli olacak.

Taşın açık arttırmaya çıkarılış fiyatı 210.000 $ olsa da, bu fiyatın çok üzerinde bir fiyata alıcı bulacağı düşünülüyor.
Oda Tv, Kaynak: Thevintagenews.com, Çeviri: Şıvan Okçuoğlu, 03.11.2016