|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
 |
Aspar / Yavuz Selim Sarnıcı |
|
|
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
|
|
|
Türü:
|
Sarnıç |
|
Plan Tipi:
|
|
|
Yapım Tarihi:
|
459 |
|
Evre:
|
Erken |
|
Araştırma Yöntemi:
|
|
|
Rakım:
|
60 |
|
|
|
|
Bölge:
|
Marmara |
|
İl:
|
İstanbul |
|
İlçe:
|
Fatih |
|
Köy:
|
Hatip Muslihittin Mah. |
|
Antik Adı:
|
Konstantinopolis |
|
|
|
  |
|
| Yeri: İstanbul'un Fatih İlçesi, Çarşamba Mahallesi'nde, Yavuz Selim Camisi'nin güney tarafına bitişiktir. Sultan Selim Çukurbostanı olarak da anılmaktadır. Kuzeybatısında Yavuz Sultan Selim ve Sultan I. Abdülmecid türbeleri yer almaktadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Erken Bizans Dönemi'nde şehre su sağlayan su kemerleri ve sarnıçlar sisteminin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Günümüzde burada Eğitim Gönüllüleri Vakfı'na ait bazı tesisler bulunmaktadır. |
| Araştırma ve Kazı: Sarnıçta kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. |
| Tanım: Mimari Evreler: 459 yılında Patrikios Aspar tarafından yapımına başlanmıştır. Sarnıç olarak hangi tarihe kadar işlevini sürdürdüğü kesin değildir. 16. yy'da içine küçük bir cami yapılmış, daha sonra da bostan olarak kullanılmıştır. Bugün içinde çağdaş binalar ve bazı sportif tesisler bulunmaktadır. Mimari Özellikleri: Kareye yakın dikdörtgen planlı açık sarnıç, dev bir havuza benzemektedir. Kenar uzunluğu yaklaşık 152 m kadar, duvar yüksekliği ise 10-11 m kadardır. Çevreleyen kalın duvar, taş ve tuğla dizileri biçiminde inşa edilmiştir [Müller-Wiener 2001:279, res. 315; Forschheimer-Strzygowski 1893:46-47, res. 2; Schneider 1936:30-31; Janin 1943; Freely-Çakmak 2004:48-49; Eyice 1993h:356-357]. |
| Buluntular: |
| Yorum: |
| Tahribat: Sarnıcın güneydoğu duvarı, önüne yapılan beton bir konstrüksiyonun arkasında kalmıştır. Sarnıcın iç kısmında duvarlara dayalı yapılar yıkılmıştır; ancak izleri hala görülebilmektedir. Güneydoğu köşede büyük bir jeneratör vardır. Kuzeydoğu duvarının iç tarafında ise Fatih Belediyesi Ek Hizmet Binası bulunmaktadır. Bu bina, bugün İsmek Kursu olarak kullanılmaktadır. Kuzeydoğu duvarına restorasyon yapmak ve ağaçları kesmek için demir bir iskele kurulmuştur. Ayrıca kuzeydoğu köşede bir su deposu ve Yavuz Selim Camii restorasyonda olduğundan geçici olarak kullanılan bir cami vardır. Kuzeydoğu duvarının bir bölümü araçların girişini sağlamak amacıyla yıkılmıştır. Duvarın üst kısmını oluşturan yaklaşık 3 m'lik kısım sonradan yapılmıştır. Kuzeydoğu duvarı üzerine eklenmiş, duvar boyunca uzanan ve çevresine beton dökülmüş demir bir boru vardır. Sarnıcın içi çocuk parkı, otopark ve spor kompleksi olarak kullanılmaktadır. Kuzeybatı köşede bir trafo vardır ve bu trafonun hemen yanında yuvarlak planlı ve Osmanlı Dönemi'ne ait olması muhtemel bir yapı kalıntısı bulunmaktadır. Sarnıcın her yönündeki duvarlarda yoğun olarak sarmaşıklar, otlar ve incir ağaçları görülmektedir. Güneybatı köşeye dayanmış betonarme bir kulübe bulunmaktadır. Sarnıcın çevre duvarlarının üstü beton üzerine zemin üzerine yerleştirilmiş demir korkuluklarla çevrilmiştir [TAYEx 07.09.2008]. |
