|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
 |
Ulus Hamamı |
|
|
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
|
|
|
Türü:
|
Hamam |
|
Plan Tipi:
|
Belirsiz |
|
Yapım Tarihi:
|
|
|
Evre:
|
Erken |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı Restorasyon |
|
Rakım:
|
|
|
|
|
|
Bölge:
|
İç Anadolu |
|
İl:
|
Ankara |
|
İlçe:
|
Altındağ |
|
Köy:
|
Ulus |
|
Antik Adı:
|
Ankyra |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Ankara İli, Altındağ İlçesi, Ulus Meydanı'ndan Dışkapı'ya doğru uzanan caddenin üzerinde yeralır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Şehir merkezinde bulunan yapı, cadde seviyesinden yüksek durumdaki plato üzerinde yer alan arkeolojik park alanındadır, bu alanın bir höyük olduğu anlaşılmıştır [Akok 1968:5]. |
| Araştırma ve Kazı: 1931 yılında yol çalışması yapılırken ortaya çıkan buluntular, Alman Arkeoloji Enstitüsü uzmanlarından K. Bittel tarafından incelenmiştir. 1937'de R.O. Arık tarafından arkeolojik çalışmalar yapılmıştır. 1938-39 yıllarında Hamit Koşay (Milli Eğitim Bakanlığı, Müzeler Müdürlüğü) nezaretinde DTCF Arkeoloji Bölümü tarafından, "Çankırı Kapı Höyüğü" olarak adlandırılan bu bölgede kazı yapılmıştır. 1940-1943 yılları arasında yine aynı kişinin nezareti altında N. Dolunay tarafından kazılara devam edilmiştir. 1944-1947 arasında çevredeki temel kazıları sırasında görülen kalıntılar, M. Akok ve ekibi tarafından belgelenerek yayınlanmıştır. 1955 yılından itibaren Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi tarafından teşhir-tanzim-restorasyon çalışmaları devam etmiştir, kurtarma kazıları yapılmıştır. Alan bir arkeolojik parka dönüştürülmüştür. Ayrıca M. Akok tarafından da bir restitüsyon önerisi hazırlanmıştır [Akok 1968:5-6,11-12; Temizsoy-Eşen-Ateşoğulları 2003:145]. |
| Tanım: Mimari Özellikleri: Burada var olan Roma dönemi hamamına Bizans döneminde ekleme ve değişiklikler yapılmıştır. Frigidarium kısmının Bizans döneminde kullanıldığını gösteren Horasan harcı tespit ediliştir. Sıcaklık kısmının da Bizans döneminde kullanıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca Bizans döneminde köşeli banyolar kaldırılarak kurnalar koyulmuş ve bu banyo yerlerinde sıcak ve soğuk su depoları kurulmuştur [Akok 1968:8-9]. Bu alanda bulunan Frig yerleşmesi üzerinde Roma dönemi ve kısmen Bizans ile Selçuklu dönemi izleri bulunmuştur. Çankırı Kapı Höyüğü olarak adlandırılan bu alanda Roma dönemine ait devşirme malzemenin çokça kullanıldığı Bizans dönemi sur duvarının kalıntıları da bulunmuştur [Akok 1955:316-317; Akok 1968:6-7]. 2001 yılında müze tarafından alanda gerçekleştirilen kazılarda açılan dar bir mekanda geç Roma / erken Bizans dönemine ait olduğu düşünülen bir lavatrina ya da bir hamamın hypocaust sistemli alt galerisinin bir bölümü ortaya çıkarılmıştır. Bu mekan kare tuğlalarla döşenmiş bir zemine sahiptir ve hypocaust sistemine ait taşıyıcı tuğlalar bulunmuştur. Bu güne gelebilenlerde görüldüğü kadarıyla altta iki sıra kare, üstlerinde ise yuvarlak tuğlaların kullanıldığı görülebilmiştir [TemizsoyĞEşenĞAteşoğulları 2003: 148]. Ayrıca bu kazılar sırasında hamamın çeşitli dönemlerde kullanılmış duvarlara ve su kanallarına rastlanmıştır [Foss 1977:63]. |
| Buluntular: Müzenin yürüttüğü kazıların buluntuları arasında Bizans dönemine tarihlenen seramikler ve erken Bizans dönemi sikkeleri vardır [Dolunay 1941:Lev.LXXXI/2; TemizsoyĞEşenĞAteşoğulları 2003:149; Foss 1977:63]. |
| Yorum: |
| Tahribat: |
