©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Hanay Tepe

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Hanay Tepe
Türü:
Höyük
Rakım:
92 m
Bölge:
Marmara
İl:
Çanakkale
İlçe:
Merkez
Köy:
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
İTÇ II

     


Yeri: Çanakkale il merkezinin güneydoğusunda; Ezine'nin yaklaşık 20 km kuzeyinde; Çanakkale-Ezine karayolunun doğu yakasında; Kara Menderes'in bir kolu olan Kemerdere'nin kuzeyinde yer alır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Hanay Tepe Kemerdere Vadisi'nin Menderes Ovası'na açıldığı yerde; bir sırtın ucundadır. Tarihöncesi buluntular Antik Thymbra kenti olduğu sanılan yerleşmenin güney yamacındadır. Güney-güneybatısından Kemer Deresi akmaktadır. Dereyle höyük arasından Alexandria Troas'a ve Geyikli'ye giden karayolu geçmektedir. Üzerinde bulunduğu sırtın kuzeydoğu kesiminde ise TİGEM (Tarım İşleri Genel Müdürlüğü) tesisleri bulunmaktadır. Günümüzde tahribatın kısmen de olsa devam ettiği gözlenmektedir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: Höyük; 1857 ve 1878-79 yılında F. Calvert tarafından kazılmış ve buluntular W. Lamb tarafından yayınlanmıştır. Höyük; daha sonra C. Blegen ve A. Akarca tarafından tekrardan incelenmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2011 yılında Aslan-Polat tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırması sırasında ziyaret edilmiştir [Rüstem-Aslan 2013:6].
Tabakalanma: Hanay Tepe'de üç ana tabaka saptanmıştır ve alttan üste doğru B; C ve A harfleriyle isimlendirilmiştir. B tabakası İlk Tunç Çağı'na tarihlendirilir ve B1 ve B2 olarak iki yapı katı altında incelenir. C tabakası Troya VI-VII dönemine; A tabakası ise Klasik Döneme aittir. En üstte Bizans Dönemi mezarlarına rastlanılmıştır. Korfmann; İTÇ tabakalarının altında; Beşiktepe-Kumtepe Ia dönemine ait tabakaların olabileceğini söylemektedir.
Buluntular: Mimari: Mimari olarak taş temelli yapı kalıntıları ve depo çukurları saptanmıştır. Ayrıca İTÇ yerleşimin çevresinde taş temelli kalın bir savunma duvarı vardır. Çanak çömlek: El yapımı; genellikle grimsi siyah; sarımsı kahve ve kırmızımsı kahve tonlarında açkılıdır. Biçim olarak içe kıvrılan ağızlı; kalınlaştırılmış dudaklı veya içten kalınlaştırılmış ağızlı kase formları yaygındır. Bazen kaselerin ağız kenarlarında veya ağıza yakın kısımlarında yatay olarak yerleştirilmiş ip delikli tutamaklar vardır [Schliemann 1885:no.1691]. Ayrıca çömlekler; üç ayaklı kaplar ve gri kaba maldan yapılmış ilmik kulplu kaseler de bulunmaktadır. Hanaytepe B katında bulunmuş olan bazı formlar ve özellikle hayvan biçimli kulplar; İlk Tunç Çağı'ndan çok MÖ 4. bin yıl tipleridir. Yontma Taş: Çakmaktaşı ve obsidiyenden kesici ve kazıyıcı aletlerler vardır. Sürtme Taş: Cilalı yassı taş baltalar ve nefrit taşından yapılmış yassı keser ile mermerden bir idol de bulunmuştur. İdol; Kilia tipi idolin yalnız vücut kısmıdır. Başı kopuktur [Schliemann 1885:no.1702]. 2011 yılında, Tunç Çağı'na ait bazalt / taş balta ele geçirilmiştir [Rüstem-Aslan 2013:6]. Kemik: Kemikten iğne ve deliciler vardır. İnsan Kalıntıları ve Mezarlar: Kazılan alanda; B tabakasında; evlerin içinde ve aralarında çok sayıda basit toprak mezar ile bir bebek ve çocuk iskeleti olan kerpiçten yapılma 2 küçük sanduka/sandık mezar ortaya çıkarılmıştır. Gömüt armağanı yoktur. Ölüler; başı batıda olmak üzere hocker pozisyonunda yatırılmışlardır. İskeletler; Virchow tarafından incelenmiş ve brakisefal oldukları anlaşılmıştır. Yerleşim içi mezarlıktır.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Hanaytepe İlk Tunç Çağı buluntularının büyük bir bölümü Troya II (İTÇ II. evre); Termi II-III ile çağdaştır. Ayrıca B katı içinde bulunmuş bazı çanak çömlekler; İlk Tunç Çağı tabakalarının altında Beşiktepe-Kumtepe Ia dönemine ait bir yerleşimin olabileceğini akla getirmektedir. Yukarıda anlatılan Kilya tipi idolde Son Kalkolitik-İTÇ I evresi bulgusu olabilir.


Liste'ye