|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Barcın Höyük |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
192 m |
|
Bölge:
|
Marmara |
|
İl:
|
Bursa |
|
İlçe:
|
Yenişehir |
|
Köy:
|
Barcın |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
|
|
|
|
  |
|
| Bursa il merkezinin doğusunda; Yenişehir İlçesi'nin 4 km batısında; Yenişehir-Bursa karayolunun 200 m kadar güneyinde; Yenişehir ile Menteşe arasındaki yolun hemen güneyinde; 100x4 m boyutlarında bir höyüktür ve tepesinde nirengi vardır. Bulunduğu mevkii yörede Üyecek Mevkii; höyük de Üyecek Tepe olarak bilinmektedir. Yakınında su kaynağı yoktur. İlk olarak K. Bittel tarafından saptanmış ve daha sonra; Mellaart; Cullberg; French ve Özdoğan tarafından incelenmiştir. Yüzeyden İlk Tunç II-III. evre ve MÖ 2. binyıl malzemeleri gelmektedir. El yapımı İznik malı adı verilen maldan çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Yenişehir Batı olarak da adlandırılmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2005 yılında J. Roodenberg başkanlığında Hollanda Enstitüsü adına inceleme yapılan Yenişehir 2'de Neolitik; Kalkolitik ve İTÇ yerleşmeleri tespit edilmiştir. Yerleşmeye Barçın Höyük adı verilmiştir. İyi korunmuş durumdaki Son Kalkolitik tabakalarından birinde 14C analizi MÖ 3850 tarihini veren hocker pozisyonunda bir gömü bulunmuştur [cat.une.edu.au/page/barcin%20hoyuk 4.12.2006; 15:00]. 2007 yıında Hollanda Araştırma Enstitüsü'nün İstanbul Şubesi tarafından kazılar yeniden başlamıştır. Kazılar höyüğün en yüksek kısmında birbirine bitişik şekilde dört ayrı 10x10 m'lik açmada yoğunlaşmış; üç ayrı döneme tarihlenen arkeolojik tabakayı ortaya çıkarmıştır. En üstteki tabakada Bizans dönemine tarihlenen mezarlık bulunmaktadır. Bunun hemen altından Geç Kalkolitik döneme tarihlendiği düşünülen katman gelmektedir. İyi korunmamış olan bu katmanlarda kazılar sırasında büyük bir fırın; çok sayıda küçük ocak; kerpiç duvarlar ve yaklaşık 2 m genişliği olan bir hendek tespit edilmiştir. Bu döneme ait çanak çömlekler Güney Marmara Bölgesi'nin çanak çömlek tipolojilerini ve kronolojilerini anlamak açısından çok önemlidir. Geç Kalkolitik katmanlarının altında çanak çömlek analizleri ve iki adet 14C tarihine dayanarak 7. binyılın ikinci yarısına tarihlendiği düşünülen tabakalar bulunmaktadır. Sondajlar sonucu bu tabakanın bir metreyi geçen bir kalınlıkta olduğu anlaşılmaktadır [Gerritsen-Özbal 2008:23-24]. 2007 yılında yeni açılan M11 açmasındaki iki evrede bulunan çanak çömlek parçaları Son Kalkolitik döneme aittir. Önemli miktarda katkı maddeli aşınmış Neolitik çanak çömlek parçaları da bulunmuştur. Son Kalkolitik çanak çömlekleri mezarlık buluntuları olan Ilipinar evre IV seramikleri ile benzeşmektedir, aynı zamanda Demircihöyük F ve G malzeme grubu ile benzeşir. Bu da yerleşme dönemini MÖ 4. yy ortasına tarihler. Bu katmanlardan bir diğer ilgi çekici bulgu da bakır veya bakır alaşımlı baltadır [Gerritsen-Özbal 2009:459]. 2009 yılında L12 açmasında Bizans mezarlık alanının altında Son Kalkolitik kalıntılar ile çağdaş tek evreli bir Son Kalkolitik yerleşme tespit edilmiştir. Bu evreye ait iki ocak ve az korunmuş kerpiç mimariye işaret eden kalıntılar ele geçirilmiştir [Öztan-Gerrritsen 2011:199]. 2009 yılı kazılarında hayvan kemikleri üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda MÖ 6300'e tarihlenen Neolitik Dönem'de az sayıda yabani domuz olduğu ve evcilleştiirlmiş domuzun hemen hemen hiç olmadığı saptanmıştır. Buna karşılık Son Kalkolitik'e tarihlenen katmanlarda çok sayıda evcilleştirilmiş domuz mevcuttur. Bu iki dönem arasında beslenme düzeninde belirgin bir fark olduğu anlaşılmıştır [Öztan-Gerritsen 2011:202]. 2011 yılında L10 açmasında Son Kalkolitik Dönem'e tarihlenen mimari yapılar çapı 2 m'yi bulan anahtar biçimli bir tandır gün ışığına çıkarılmıştır. M11 açmasında Son Kalkolitik Dönem'e (MÖ 4. binyıl) tarihlenen bir taban, dört adet kazık deliği ve bir kerpiç duvarın devamı tespit edilmiştir. M13 açmasında yine aynı döneme tarhlenen üç ocak kazılmıştır [Özbal-Gerritsen 2013:159-163]. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. |
| Yeri: Bursa il merkezinin doğusunda; Yenişehir İlçesi'nin 4 km batısında; Barçın Köyü'nün yaklaşık 3-4 km güneyinde; Yenişehir-Bursa karayolunun yaklaşık 200 m güneyinde yer almaktadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Yenişehir Ovası'nda bulunan höyük yaklaşık 4 m yüksekliğinde; 100 m çapındadır. Çok yakınında tatlı su kaynağı tespit edilememiştir. Diğer adı Yenişehir Batı Höyüğü'dür. Bulunduğu mevkii yörede Üyecek Mevkii; höyük de Üyecek Tepe olarak bilinmektedir. Üzerinde nirengi vardır. 2012 yılında yapılan jeomorfolojik ve jeoarkeolojik çalışmalar, Neolitik Dönemde höyüğün çevresinin bataklık türü bir alan olduğuna işaret etmektedir [Gerritsen-Özbal 2014:471]. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
