|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Hamaylıtarla / Buruneren |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
İşlik |
|
Rakım:
|
0 m |
|
Bölge:
|
Marmara |
|
İl:
|
Tekirdağ |
|
İlçe:
|
Şarköy |
|
Köy:
|
Kızılcaterzi |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
Çanak Çömlekli |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Tekirdağ il sınırı içinde; Şarköy'ün yaklaşık 17 km batısında; Kızılcaterzi Köyü'nün yaklaşık 5-6 km doğusundadır. Kızılcaterzi-Kavakköy yolunun hemen kuzeyinde; eski kireç ocağının yanında yer almaktadır. Şarköy-Gelibolu sınırında; Marmara Denizi'ne bakan dağların yamacında; Buruneren Çiftliği'nin sınırları içindedir. Tekke Tepe olarak bilinen yükseltinin 1 km güneybatısında; "Kireç ocağı" olarak adlandırılan mevkinin de batısında bulunan atölye ve yerleşmeden oluşmaktadır [Özbek 2000:1]. Günümüzde işletilmeyen kireç ocağı höyüğün yamacından başlayp batıya doğru; yola paralel olarak uzanmaktadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Marmara Denizi'ne hakim bir konumda bulunan atölyenin kuzey kesiminin yakınında bir tatlı su kaynağı yer almaktadır. Bu su kaynağı yerleşmenin içinden geçerek yüzeyi iki parçaya bölen dereyi oluşturmaktadır. Atölye alanı 80x80 m boyutlarında ve 100 m yüksekliğindedir. Yoğun tarım faaliyetleri nedeniyle üstteki kültür tabakalarının bir kısmı tahrip olmuştur [Özbek 2000:1]. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde Buruneren Çiftliği'nden geldiği bildirilen cilalı bir taş balta bulunmaktadır. 1982 yılında M. Özdoğan tarafından yapılan yüzey araştırmalarından; bu cilalı taş baltanın Kazanağzı Deresi'nin batı taraçaları üzerinde bir yerleşme yerinden gelmiş olabileceği; fakat bu yerleşim yerinde birkaç süpheli parça dışında prehistorik çanak çömleğe ve cilalı taş baltalara rastlanılmadığı bilinmektedir [Özdoğan 1986]. Tekirdağ Müzesi'nce yapılan araştırmalarda M. Özdoğan tarafından saptanan yerleşim yerinin Buruneren olmadığı; asıl yerleşmenin Tekke Tepe'nin 1 km güneybatısında; eski kireç ocağının yanında olduğu belirlenmiştir. Yerleşimin bulunduğu mevkii Hamaylıtarla olarak bilinir. 2007 yılında O. Özbek ve ekibi tarafından yapılan "Gelibolu Yarımadası Prehistorik Dönem Yüzey Araştırması" kapsamında yeniden incelenmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. |
| Tabakalanma: Hamaylıtarla yerleşmesinde bulunan çanak çömleklerin büyük bir bölümü İlk Neolitik Çağ'a aittir. İlk Tunç Çağı çanak çömlekleri azdır ve Troya I dönemine tarihlendirilebilir. |
| Buluntular: Çanak Çömlek: Neolitik Çağ çanak çömleği detaylı olarak B. Erdoğu tarafından incelenmiştir. Tümü el yapımı olan çanak çömleklerin %90'ı kırmızı tonlarında astarlı ve açkılıdır. Çanak çömleklerin sadece %10'u parlak siyah astarlı ve açkılıdır. Çanak çömlekler genellikle krem rengi hamurludur ve küçük taşcık katkılıdır. Sadece bazı parçalar içinde bitkisel kıykı görülmektedir. Form olarak S biçimli; üstten düzleştirilmiş veya keskin boyunlu kaplar karakteristiktir. Kaplar üzerinde yuvarlak; ay biçimli yada tüp biçimli delikli küçük tutamaklar görülür. Bezeme olarak sadece kıvrımlı aplikler bulunmuştur. 2007 yılında O. Özbek ve ekibi tarafından yapılan "Gelibolu Yarımadası Prehistorik Dönem Yüzey Araştırması" esnasında yapılan toplamada Balkan kronolojisine göre Erken neolitik oaln az sayıda çanak çömlek parçası bulunmuştur [Özbek 2009:370-371]. Yontma Taş: Yüzeyden çok az sayıda çakmaktaşı alet bulunmuştur. Küçük dilgi endüstrisi hakimdir. Sürtme Taş: Hamaylıtarla balta atölyesi O. Özbek tarafından incelenmiştir. Yaklaşık 400 metrekarelik alana yayılmış; ilk büyük yongaları alınmış; ağızları kabaca keskinleştirilmiş ve topukları sivriltilmiş taslaklar ve yongaları ile yassı baltalara ait üretim zincirinin değişik aşamaları gözlenmektedir [Özbek 2000:2] |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: Çanak çömlekler malzeme olarak Batı Anadolu ve Göller Bölgesi İlk Neolitik malzemesi ile benzeşmektedir. Çanak çömlekler ayrıca Hoca Çeşme'nin ilk tabakaları ile benzerlik içindedir. Fakat Hamaylıtarla çanak çömleği Hoca Çeşme'ye nazaran daha kaba görünümlüdür. Bununla birlikte Hamaylıtarla'da Hoca Çeşme'de olduğu gibi çok özenli yapılmış bir kaç parça da mevcuttur. Hoca Çeşme'nin erken tabakaları MÖ 6400-6000'e tarihlendirilmiktedir. Hamaylıtarla ile benzer malzeme ayrıca Gelibolu yarımadasındaki Kaynarca yerleşmesinde bulunmuştur. Hamaylıtarla'da bulunan balta taslakları üzerinde petrolojik analiz yapılmıştır. Taşın cinsi metabasit olarak belirlenmiştir [Özbek ve Erol 2001]. Hoca Çeşme'nin erken katlarında aynı tip taştan yapılmış baltalar bulunmuştur. Hoca Çeşme'de bulunmuş baltaların bir kısmının Şarköy balta atölyelerinden geldiği söylenebilmektedir. Hamaylıtarla muhtemelen balta atölyesi ile ilişkili bir merkezdir. |
