|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Tatarlı Höyük |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
80 m |
|
Bölge:
|
Akdeniz |
|
İl:
|
Adana |
|
İlçe:
|
Ceyhan |
|
Köy:
|
Kösreli |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
|
|
|
|
  |
|
| Yeri: Adana il merkezinin doğusunda; Toprakkale'nin 9 km kuzeybatısında; Tatarlı Köyü'nün içindedir. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Bazalt yapıya sahip bir yükseltinin üzerinde yer alan 35 m yüksekliğinde; 100x75 m boyutlarında çok büyük bir höyüktür. Üstü düzdür. Tepenin üstünde büyük dörtgen planlı bir yapıya ait kalıntılar vardır. Kuzeyi bataklıktır. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: 1951 yılında M.V. Seton-Williams yönetimindeki Kilikya Yüzey Araştırması'nda tespit edilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2006 yılında S. Girginer tarafından kazı çalışmalarına başlanmıştır. |
| Tabakalanma: Tüm yüzeyden toplanan çanak çömlek parçalarının analizinden; höyükte; Bizans; Roma; Hellenistik; Demir Çağı; Son Tunç Çağı; Orta Tunç Çağı; Kalkolitik ve Neolitik Çağ yerleşmelerinin var olduğu anlaşılmıştır. |
| Buluntular: Mimari: 2011 yılı çalışmalarında BA 173 açmasında DÇ'ye ait bir su kanalı ortaya çıkarılmıştır. Kanal, kuzeydoğu-güneybatı uzantılıdır. Tek sıra taş dizisinden meydana gelmektedir. Bu taş dizisinin biri kuzeyde diğeri de bunun 35 cm güneyinde yer almakta olup, su kanalı tek sıra taşlardan çift hat olarak şekillendirilmiştir. Kuzey hattını oluşturan tek sıra taş hattının uzunluğu 7.30 m'dir. Güneyde yer alan ve yine tek sıra bazalt taşlardan meydana gelen su kanalının diğer hattını oluşturan taş dizisinin uzunluğu 7 m'dir. Bu sıra da küçük boy taşlardan oluşmaktadır. Basamaklı açma çalışmalarında M2 ve M3 mekanları dolgusu içinde DÇ malzemesi tespit edilmiştir. 2013 yılında, A yapısı çevresinde gerçekleştirilen çalışmalarda DÇ'ye ait buluntular ele geçmiştir. Ancak bu buluntuları mimariyle ilişkilendirmek oldukça zordur. DÇ mimari kalıntıları Hellenistik Dönem'e ait yapılar nedeniyle büyük oranda tahrip olmuştur. Kutsal yolun güneyinde ise ilk kez Orta DÇ'ye ait bir mekan, tabanı üstündeki in situ buluntularıyla açığa çıkarılmıştır. 12 metrekarelik mekanın ortasında çatıyı taşıyan ahşap dikmenin oturduğu bir kaide tespit edilmiştir. Mekanın doğusunda ve batısında iki adet giriş yer almaktadır [Girginer et al. 2015:436]. 2015 yılı kazılarında III. tabaka Demir Çağ olarak belirlenmiştir. AY 186 açmasında yapılan kazılarda Orta Demir Çağ'a ait bir mekanın batı ve güney duvarları mekanın tabanıyla beraber ortaya çıkartılmıştır. Açmanın diğer bölümlerinde ise mimari bütünlük oluşturmayan duvar ve taban parçaları bulunmuştur [Girginer et al. 2017:445]. Çanak Çömlek: Kutsal yolun güneyinde açığa çıkarılan mekanın içinde krem astarlı, boya bezemeli 4 kulplu bir krater; kırmızı üzerine siyah bezemeli, sepet kulplu, emzikli bir testicik parçası; üç ayaklı bir taş kap ve kırmızı astarlı bir çanak bulunmuştur [Girginer et al. 2015:436]. 2015 kazılarında III. tabakadan Orta DÇ'ye ait seramikler arasında Kıbrıs'la alakalı black on red grubuna ait kaplar, bikrom boyalı testi ve kap parçaları, krem astarlı ve geometrik desenli çeşitli formlarda çanaklar tespit edilmiştir [Girginer et al. 2017:445]. Kil: 2015 yılı çalışmalarında III. tabakadan, bir adet hayvan figürini ve alanın doğusunda MÖ 15 yüzyıla tarihlenen pişmiş toprak çekiç veya yumru başlı olarak tanımlanan damga mühür bulunmuştur. Mühürün orta alanını çevreleyen figürlü bantın MÖ 16 yüzyıldan 13. yüzyıla kadar beğenilerek kullanıldığı Boğazköy mühürlerinden bilinmektedir. Mühür sahibinin ismini yazan 3 hiyeroglif işaretinin okunmasıyla ilgili çalışmalar ise sürdürülmektedir. Mührün bir benzeri, 2008 yılı kazılarında bullaa üzerinde bulunmuş ve MÖ 15. yüzyıla tarihlendirilmiştir [Girginer et al. 2017:445]. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
